14. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 14 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
(20 + 12) . 4 + (15 + 18) . 2 = 194 giao töû
Baøi 16 :
Khi lai moät gaø troáng traéng vôùi moät gaø maùi ñen ñeàu thuaàn chuûng, ngöôøi ta ñaõ thu ñöôïc caùc con lai ñoàng
loaïi coù loâng xanh da trôøi.
1. Tính traïng treân di truyeàn theo kieåu naøo ?
2. Cho nhöõng gaø loâng xanh da trôøi naøy giao phoái vôùi nhau, söï phaân li nhöõng tính traïng trong quaàn theå
gaø con thu ñöôïc seõ nhö theá naøo ?
3. Cho lai gaø troáng loâng xanh vôùi gaø maùi loâng traéng, söï phaân li ôû ñôøi sau seõ ra sau ? Coù caàn kieåm tra
ñoä thuaàn chuûng cuûa gioáng ban ñaàu hay khoâng ?
GIAÛI
1. Kieåu di truyeàn cuûa tính traïng:
Lai giöõa gaø troáng traéng vôùi gaø maùi ñen, F1 xuaát hieän gaø coù loâng maøu xanh da trôøi, F1 xuaát hieän tính traïng
trung gian.
Suy ra tính traïng maøu loâng cuûa gaø di truyeàn theo hieän töôïng troäi khoâng hoaøn toaøn.
Giaû söû quy öôùc gen A quy ñònh maøu loâng ñen, troäi khoâng hoaøn toaøn so vôùi gen a quy ñònh maøu loâng traéng:
- Gaø troáng traéng P coù kieåu gen aa;
- Gaø maùi ñen P coù kieåu gen AA;
- Gaø F1 coù maøu loâng xanh da trôøi ñeàu coù kieåu gen Aa.
2. Cho gaø xanh da trôøi F1 giao phoái vôùi nhau:
F1: Aa (xanh da trôøi) x Aa (xanh da trôøi)
GF1: A, a A, a
F2: 1AA : 2Aa : 1aa
Tæ leä phaân li kieåu hình ôû F2:
25% soá gaø coù loâng ñen
50% soá gaø coù loâng xanh da trôøi
25% soá gaø coù loâng traéng
3. a. Cho lai gaø troáng loâng xanh vôùi gaø maùi loâng traéng:
P: gaø troáng loâng xanh x gaø maùi loâng traéng
Aa aa
GP: A, a a
F1: 1Aa : 1aa
Tæ leä phaân li kieåu hình ôû F1:
50% soá gaø coù loâng xanh : 50% soá gaø coù loâng traéng
b. Khoâng caàn kieåm tra ñoä thuaàn chuûng cuûa gioáng ban ñaàu vì gaø loâng traéng luoân mang kieåu gen aa
(töùc thuaàn chuûng), con gaø loâng xanh luoân mang kieåu gen Aa (töùc khoâng thuaàn chuûng).
Baøi 17:
Khi lai hai doøng ngoâ thuaàn chuûng (doøng haït xanh, trôn vaø doøng haït vaøng, nhaên) ngöôøi ta thu ñöôïc F1 ñoàng
loaït coù haït tím, trôn
1. Neáu nhöõng keát luaän coù theå ruùt ra töø pheùp lai naøy ?
2. Khi cho caùc caây F1 giao phaán vôùi nhau, caùc loaïi giao töû naøo ñaõ ñöôïc sinh ra, tæ leä cuûa moãi loaïi giao
töû laø bao nhieâu ? Laäp sô ñoà lai töø P ñeán F2.
ÔÛ F2 coù saùu loaïi kieåu hình laø nhöõng loaïi naøo ? Tæ leä moãi loaïi laø bao nhieâu ?
Khi kieåm tra thaáy coù ½ soá haït maøu tím. Keát quaû naøy coù theå döï ñoaùn ñöôïc khoâng ? Cho bieát tæ leä
caùc haït vaøng, xanh vaø nhaên, trôn.
3. Nhöõng haït F2 thuoäc doøng thuaàn veà moät hay hai tính traïng ñöôïc bieåu hieän baèng kieåu hình naøo ?
4. Neáu giao phoái caùc caây haït nhaên, tím vôùi nhau, söï phaân li seõ xaûy ra nhö theá naøo ?
15. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 15 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
5. Lai caây haït trôn, xanh vôùi caây haït nhaên, vaøng thu ñöôïc nhöõng caây haït trôn, maøu saéc cuûa chuùng seõ
nhö theá naøo ? Coù theå ruùt ra keát luaän gì veà kieåu gen cuûa caây haït trôn ñaõ söû duïng.
GIAÛI
1. Nhöõng keát luaän ruùt ra töø pheùp lai:
Theo ñeà baøi, hai doøng P ñeàu thuaàn chuûng veà hai caëp tính traïng töông phaûn (haït xanh, trôn vôùi haït
vaøng, nhaên). F1 ñoàng loaït coù haït tím, trôn.
- Veà maøu haït: F1 xuaát hieän haït tím laø tính traïng trung gian giöõa boá vaø meï (xanh vaø vaøng).
Vaäy maøu haït di truyeàn theo hieän töôïng tính troäi khoâng hoaøn toaøn.
- Veà hình daïng haït: F1 xuaát hieän haït trôn. Suy ra haït trôn laø tính troäi hoaøn toaøn so vôùi haït
nhaên.
Vaäy hình daïng haït di truyeàn theo hieän töôïng troäi hoaøn toaøn.
2. Khi cho F1 giao phoái vôùi nhau:
Quy öôùc gen:
Giaû thuyeát: gen A: haït vaøng troäi khoâng hoaøn toaøn so vôùi gen a: haït xanh.
AA: haït vaøng; Aa: haït tím; aa: haït xanh
Gen B: haït trôn, gen b: haït nhaên
Do P thuaàn chuûng veà hai caëp tính traïng töông phaûn suy ra F1 ñeàu dò hôïp hai caëp gen : AaBb (haït
tím, trôn).
Vaäy neáu cho F1 laø AaBb giao phaán vôùi nhau.
• Coù 4 loaïi giao töû F1 laø: AB, Ab, aB vaø aa. Tæ leä moãi loaïi giao töû treân laø: ¼
• Sô ñoà lai töø P ñeán F2:
P: haït xanh, trôn x haït vaøng, nhaên
aaBB AAbb
GP: aB Ab
F1: AaBb
Kieåu hình 100% haït maøu tím, trôn.
F1 : giao phaán vôùi nhau
F1 : AaBb x AaBb
GF1: AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2 :
AB Ab aB ab
AB AABB AABb AaBB AaBb
Ab AABb AAbb AaBb Aabb
AB AaBB AaBb aaBB aaBb
Ab AaBb Aabb aaBb aabb
Kieåu gen F2 Tæ leä moãi loaïi
Kieåu hình ôû F2
1 AABB
2 AABb 3 haït vaøng, trôn
2 AaBB
4 AaBb 6 haït tím, trôn
1 AAbb 1 haït vaøng, nhaên
16. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 16 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
2 Aabb 2 haït tím, nhaên
1 aaBB
2 aaBb 3 haït xanh, trôn
1 aabb 1 haït xanh, nhaên
• Khi Kieåm tra thaáy coù soá haït maøu tím: Keát quaû naøy coù theå döï ñoaùn ñöôïc. Vì neáu xeùt rieâng
veà maøu haït:
F1 : Aa x Aa F2 : 1AA : 2Aa :1aa
F2 coù 1 vaøng : 2 tím : 1 xanh
Vaäy tæ leä haït maøu tím ôû F2 laø: 2/4 = ½
Tæ leä haït vaøng : xanh ôû F2 laø 1 : 1
Neáu xeùt rieâng veà hình daïng haït:
F1 : Bb x Bb F2 : 1BB : 2Bb : 1bb
Tæ leä haït nhaên : trôn baèng 1 : 3
3. KIeåu hình cuûa F2 thuoäc doøng thuaàn veà moät hay hai tính traïng:
• Doøng thuaàn veà moät tính traïng :
AABb coù kieåu hình haït vaøng, trôn
AaBB coù kieåu hình haït tím, trôn
Aabb coù kieåu hình haït tím, nhaên
AaBb coù kieåu hình haït xanh, trôn
• Doøng thuaàn veà hai tính traïng:
AABB coù kieåu hình haït vaøng, trôn
AAbb coù kieåu hình haït vaøng, nhaên
AaBB coù kieåu hình haït xanh, trôn
Aabb coù kieåu hình haït xanh, nhaên
4. Giao phaán caùc caây haït tím, nhaên (Aabb) vôùi nhau:
P: Aabb x Aabb
GP: Ab, ab Ab, ab
F1: AAbb : 2Aabb : aabb
Kieåu hình F1:
1 vaøng, nhaên : 2 tím, nhaên : 1 xanh, nhaên
5. Lai caây haït xanh, trôn (aaBB hoaëc aaBb) vôùi caây haït vaøng, nhaên (AAbb) :
• Tröôøng hôïp 1:
P: aaBB x AAbb
GP: aB Ab
F1: AaBb
100% haït maøu tím, trôn
• Tröôøng hôïp 2:
P: aaBb x AAbb
GP: aB, ab Ab
F1: AaBB : Aabb
1 haït tím, trôn : 1 haït tím, nhaên
Vaäy ôû F1 nhöõng caây haït trôn ñeàu coù maøu tím
Kieåu gen cuûa caây haït trôn ñaõ söû duïng:
• 1 caây thuaàn chuûng : aaBB
• 1 caây khoâng thuaàn chuûng : aaBb
17. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 17 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
Baøi 18 :
Nhö Menñen ñaõ phaùt hieän, maøu haït xaùm ôû ñaäu Haø Lan laø troäi so vôùi haït traéng. Trong caùc thöïc nghieäm
sau, boá meï coù kieåu hình ñaõ bieát nhöng chöa bieát kieåu gen, ñaõ sinh ra ñôøi con ñöôïc thoáng keâ nhö sau :
Boá, meï Con
Xaùm Traéng
a. Xaùm x traéng 82 78
b. Xaùm x xaùm 118 39
c. Traéng x traéng 0 50
d Xaùm x traéng 74 0
e. Xaùm x xaùm 90 0
1. Haõy vieát caùc kieåu gen coù theå coù cuûa moãi caëp cha, meï treân
2. Trong caùc pheùp lai b,d vaø e coù theå döï ñoaùn coù bao nhieâu haït xaùm maø caây sinh ra töø chuùng, khi thuï
phaán seõ cho caû haït xaùm vaø haït traéng.
GIAÛI:
1. Kieåu gen coù theå coù cuûa moãi caëp cha, meï :
Theo ñeà baøi, quy öôùc :
A : haït xaùm ; a : haït traéng
a. Pheùp lai a:
P : Xaùm ( A-) x traéng ( aa )
F1: 82 xaùm : 78 traéng xaáp xæ 1:1
F1 xuaát hieän caây haït traéng (aa). Suy ra, caây haït xaùm P taïo ñöôïc giao töû a. Vaäy kieåu gen cuûa caëp
P mang lai:
P haït xaùm : Aa
P haït traéng : aa
b. Pheùp lai b :
P : xaùm (A-) x xaùm ( A-)
F1 : 118 xaùm : 39 traéng xaáp xæ 3:1
F1 coù tæ leä cuûa ñònh luaät phaân tính cuûa Menñen. Suy ra kieåu gen cuûa hai caây P haït xaùm mang laïi
laø dò hôïp Aa
c. Pheùp lai c : Hai caây P ñeàu mang haït traéng, ñeàu mang kieåu gen aa
d. Pheùp lai d :
P : Xaùm (A-) x traéng (aa)
F1: 74 caây ñeàu taïo haït xaùm, F1 ñoàng tính troäi . Suy ra caây P coù haït xaùm chæ taïo moät loaïi giao töû
A, töùc coù kieåu gen AA
e. Pheùp lai e :
P : Xaùm ( A-) x xaùm (A-)
F1: 90 caây haït xaùm, F1 ñoàng tính troäi. Suy ra ít nhaát moät trong hai caây P chæa taïo moät loaïi giao
töû A, töùc coù kieåu gen AA
Vaäy kieåu gen cuûa caëp P mang lai chæ coù theå laø moät trong hai tröôøng hôïp sau :
P : AA x AA hoaëc P : AA x Aa
2. Döï ñoaùn soá caây haït xaùm taïo ra töø pheùp lai b,d,e:
Caây ñaäu haït xaùm khi töï thuï phaán cho caû haït xaùm vaø haït traéng phaûi coù kieåu gen Aa
• Trong pheùp lai b : F1 coù 118 caây haït xaùm
P : Aa(xaùm) x Aa( xaùm)
Gp : A,a A.a
F1 : 1AA : 2Aa : 1aa
18. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 18 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
F1 coù 118 caây haït xaùm ( goàm 1/3 AA vaø 2/3 Aa )
Vaäy soá haït xaùm F1 coù kieåu gen Aa laø :
118 x 2/3 = 78 caây
• Trong pheùp lai d : F1 coù 74 caây haït xaùm
P : AA ( xaùm) x aa ( traéng )
Gp : A a
F1 : 100% Aa
Soá caây haït xaùm F1 coù kieåu gen Aa laø 74 chieám 100%.
• Trong pheùp lai e : F1 coù 90 caây haït xaùm
- Tröôøng hôïp 1 :
P : AA ( Xaùm ) x Aa ( xaùm )
Gp : A A,a
F1 : AA : Aa
Soá caây haït xaùm ôû Aa ôû F1 chieám ½ baèng :
90 x ½ = 45 caây
- Tröôøng hôïp 2 :
P : AA (Xaùm) x AA ( xaùm )
Gp : A A
F1 : 100% AA
F1 khoâng coù caây mang kieåu gen Aa
Baøi 19 :
Moät traâu ñöïc traéng (1) giao phoái vôùi moät traâu caùi ñen (2), ñeõ laàn thöù nhaát ñöôïc moät ngheù traéng (3) vaø laàn
thöù hai ñöôïc moät ngheù ñen (4). Con ngheù ñen naøy lôùn leân giao phoái vôùi moät traâu ñöïc ñen (5) sinh ra moät
ngheù traéng (6). Haõy xaùc ñònh kieåu gen cuûa 6 con traâu treân.
GIAÛI :
Theo ñeà baøi, ta coù sô ñoà sau:
Ñöïc traéng x Caùi ñen
(1) (2)
________________________________
Ngheù traéng Ngheù ñen x ñöïc ñen
(3) (4) (5)
Ngheù traéng
(6)
Xeùt pheùp lai giöõa (4) ñen vaø (5) ñen sinh ra (6) traéng,
Suy ra tính traïng loâng ñen troäi so vôùi loâng traéng.
Quy öôùc gen :
A : loâng ñen ; a : loâng traéng
- Ñöïc traéng (1) coù kieåu gen aa
- Caùi ñen (2) laø A- sinh ñöôïc ngheù traéng (3); suy ra, ngheù (3) coù kieåu gen aa vaø caùi ñen (2) taïo ñöôïc
giao töû a; caùi ñen (2) coù kieåu gen Aa
- Ngheù traéng (6) coù kieåu gen aa ; suy ra, ngheù ñen (4) vaø ñöôïc ñen (5) ñeàu taïo ñöôïc giao töû a neân (4)
vaø (5) ñeàu mang kieåu gen Aa
- Toùm laïi : kieåu gen cuûa caøc caù theå ñaõ cho laø :
(1) : aa , (2) : Aa ,( 3) : aa
(4) : Aa, (5) : Aa, (6) : aa
19. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 19 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
Baøi 20:
ÔÛ choù, maøu loâng ñen laø troäi so vôùi maøu loâng traéng, loâng ngaén troäi so vôùi loâng daøi. Neáu caùc tính traïng naøy
ñöôïc quy ñònh bôûi hai caëp gen phaân li ñoäc laáp, haõy vieát caùc kieåu gen coù theå ôû caùc caëp cha meï cuûa moãi
pheùp lai sau:
GIAÛI
Theo ñeà
baøi, quy
öôùc:
A:
loâng ñen,
a: loâng
traéng
B:
loâng ngaén,
b: loâng daøi
1. Pheùp lai 1:
P : ñen, ngaén (A-B-) x ñen, ngaén (A-B-)
F1: 89 ñen, ngaén : 31 ñen, daøi : 29 traéng, ngaén : 11 traéng, daøi
F1 coù tæ leä xaáp xæ 9 : 3 : 3 :1.
F1 coù 16 toå hôïp = 4 giao töû x 4 giao töû
Suy ra hai caây P ñeàu taïo boán loaïi giao töû, töùc coù kieåu gen dò hôïp 2 caëp gen AaBb.
2. Xeùp pheùp lai 2:
P: ñen, ngaén (A-B-) x ñen, daøi (A-bb)
F1: 18 ñen, ngaén : 19 ñen, daøi xaáp xæ 1 : 1
Phaân tích töøng tính traïng ôû con lai F1:
- Veà maøu loâng : F1 coù 100% loâng ñen
Suy ra pheùp lai P cuûa caëp tính traïng naøy laø P : AA x AA hoaëc P : AA x Aa
- Veà ñoä daøi loâng : loâng daøi : loâng ngaén = 1 : 1, tæ leä cuûa pheùp lai phaân tích pheùp lai P cuûa caëp tính
traïng naøy : P : Bb x bb
Toå hôïp hai tính traïng suy ra kieåu gen cuûa caëp P mang lai laø moät trong ba tröôøng hôïp sau:
P : AABb (ñen, ngaén) x AAbb (ñen, daøi)
P : AABb (ñen, ngaén) x Aabb (ñen, daøi)
Hoaëc P : AaBb (ñen, ngaén) x AAbb (ñen, daøi)
3. Xeùt pheùp lai 3:
P : ñen, ngaén (A-B-) x traéng, ngaén (aaB-)
F1 : 20 ñen, ngaén : 21 traéng, ngaén xaáp xæ 1 : 1
Phaân tích töøng tính traïng ôû con lai F1:
- Veà maøu loâng: loâng ñen : loâng traéng = 1 : 1 laø tæ leä cuûa pheùp lai phaân tích P : Aa x aa
- Veà ñoä daøi loâng: F1 coù 100% loâng ngaén
Suy ra : P : BB x BB hoaëc P : BB x Bb
Toå hôïp hai tính traïng suy ra kieåu gen cuûa caëp P mang lai laø moät trong ba tröôøng hôïp sau:
P: AABB (ñen, ngaén) x aaBB (ñen, ngaén)
P: AaBB (ñen, ngaén) x aaBb (traéng, ngaén)
Hoaëc P: AaBb (ñen, ngaén) x aaBB (traéng, ngaén)
4. Xeùt pheùp lai 4:
P : traéng, ngaén (aaB-) x traéng, ngaén (aaB-)
Kieåu hình con
Kieåu hình cha meï
Ñen ngaén Ñen daøi Traéng ngaén Traéng daøi
1. Ñen, ngaén x ñen, ngaén 89 31 29 11
2. Ñen ngaén x ñen, daøi 18 19 0 0
3. Ñen ngaén x traéng, ngaén 20 0 21 0
4. Traéng, ngaén x traéng, ngaén 0 0 28 9
5. Ñen, daøi x ñen, daøi 0 32 0 10
6. Ñen, ngaén x ñen ngaén 46 16 0 0
7. Ñen, ngaén x ñen daøi 29 31 9 11
20. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 20 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
F1: 28 traéng, ngaén : 9 traéng, daøi xaáp xæ 3 : 1
Xeùt con lai F1 coù kieåu hình traéng daøi (aabb) 2 cô theå P mang lai ñeàu taïo ñöôïc giao töû ab.
Vaäy kieåu gen cuûa hai cô theå P ñeàu laø aaBb.
5. Xeùt pheùp lai 5:
P : ñen, daøi (A-bb) x ñen, daøi (A-bb)
F1 : 32 ñen, daøi : 10 traéng, daøi xaáp xæ 3 : 1
Xeùt con lai F1 coù kieåu hình traéng, daøi (aabb) 2 cô theå P mang lai ñeàu taïo ñöôïc giao töû P
Vaäy kieåu gen cuûa hai cô theå P ñeàu laø Aabb.
6. Xeùt pheùp lai 6:
P : ñen, ngaén (A-B-) x ñen, ngaén (A-B-)
F1 : 46 ñen, ngaén : 16 ñen, daøi xaáp xæ 3 : 1
Phaân tích töøng tính traïng tôû F1:
- Veà maøu loâng : F1 coù 100% loâng ñen P : AA x AA hoaëc P : AA x Aa.
- Veà ñoä daøi loâng : F1 coù loâng ngaén : loâng daøi = 3 : 1 P : Bb x Bb
Suy ra kieåu gen cuûa caëp P mang lai laø moät trong hai tröôøng hôïp sau:
P: AABb (ñen, ngaén) x AABb (ñen, ngaén)
Hoaëc P: AABb (ñen, ngaén) x AaBb (ñen, ngaén)
7. Xeùt pheùp lai 7:
P : ñen, ngaén (A-B-) x ñen, daøi (A-bb)
F1 : 29 ñen, ngaén : 31 ñen, daøi : 9 traéng, ngaén : 11 traéng, daøi
F1 xaáp xæ 3 : 3 : 1 : 1
F1 coù 8 toå hôïp = 4 giao töû x 2 giao töû
Suy ra:
- Cô theå P taïo boán loaïi giao töû töùc dò hôïp hai caëp gen, coù kieåu gen AaBb (ñen, ngaén)
- Cô theå P taïo hai loaïi giao töû töùc di hôïp moät caëp gen, coù kieåu gen Aabb.
Baøi 21:
ÔÛ ngöôøi, beänh maùu khoù ñoâng do gen laën (h) lieân keát vôùi giôùi tính gaây ra.
1. Moät ngöôøi ñaøn oâng bò beänh maùu khoù ñoâng laáy vôï laø ngöôøi mang gen gaây beänh ñoù. Hoï coù theå coù
con trai, con gaùi bình thöông ñöôïc khoâng?
2. Trong moät gia ñình, boá bò beänh maùu khoù ñoâng, coøn meï bình thöôøng, coù hai ngöôøi con: ngöôøi con
trai bò beänh maùu khoù ñoâng, ngöôøi con gaùi bình thöôøng. Kieåu gen cuûa ngöôøi meï phaûi nhö theá naøo?
3. Kieåu gen vaø kieåu hình cuûa boá meï phaûi theá naøo neáu caùc con trong gia ñình sinh ra vôùi tæ leä 3 bình
thöôøng : 1 beänh maùu khoù ñoâng laø con trai.
4. Baèng sô ñoà, haõy chöùng minh, neáu nhö gen quy ñònh beänh maùu khoù ñoâng ôû ngöôøi khoâng naèm treân
nhieãm saéc theå giôùi tính X thì söï di truyeàn tính traïng naøy khoâng lieân quan gì ñeán giôùi tính vaø noù
cuõng tuaân theo caùc ñònh luaät Menñen.
GIAÛI
Theo ñeà baøi, quy öôùc
XH
: maùu ñoâng bình thöôøng
Xh
: maùu khoù ñoâng
1. - Ngöôøi choàng maùu khoù ñoâng, mang kieåu gen Xh
Y.
-- Ngöôøi vôï mang gen gaây beänh coù theå mang kieåu gen XH
Xh
(bình thöôøng) hoaëc Xh
Xh
(maùu khoù
ñoâng)
Coù theå xuaát hieän moät trong hai tröôøng hôïp sau:
21. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 21 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
• Neáu ngöôøi vôï mang kieåu gen XH
Xh
thì vaãn coù theå sinh co trai vaø con gaùi bình thöôøng neáu cô theå
con taïo ra ñöôïc tieáp nhaän giao töû XH
cuûa meï trong quaù trình thuï tinh taïo hôïp töû XH
Y (con trai bình
thöôøng) hoaëc XH
Xh
(con gaùi bình thöôøng).
• Neáu ngöôøi vôï mang kieåu gen Xh
Xh
thì khoâng theå sinh con bình thöôøng, do caû vôï choàng ñeàu khoâng
coù mang gen troäi H.
2. Kieåu gen cuûa meï:
-- Boá bò maùu khoù ñoâng: Xh
Y, taïo hai loaïi giao töû Xh
vaø Y.
• Con gaùi nhaän Xh
töø boá nhöng coù kieåu hình bình thöôøng con gaùi nhaän XH
töø meï.
• Con trai bò maùu khoù ñoâng Xh
Y con trai nhaän Xh
töø meï.
Vaäy meï taïo ñöôïc hai loaïi giao töû laø XH
vaø Xh
neân kieåu gen cuûa meï laø XH
Xh
3. Kieåu gen, kieåu hình cuûa boá, meï:
-- Con trai bò maùu khoù ñoâng: Xh
Y meï taïo ñöôïc giao töû Xh
.
-- Caùc con bình thöôøng coù theå caû con trai vaø con gaùi.
• Con trai bình thöôøng: XH
Y meï taïo ñöôïc giao töû XH
. Suy ra, meï coù kieåu gen XH
Xh
vaø coù kieåu
hình bình thöôøng.
• Con gaùi coù theå nhaän Xh
töø meï nhöng coù kieåu hình bình thöôøng con gaùi nhaän XH
töø boá.
Suy ra, boá coù kieåu gen XH
Y, kieåu hình bình thöôøng.
Sô ñoà minh hoïa:
P: boá XH
Y (bình thöôøng) x meï XH
Xh
(bình thöôøng )
Gp : XH
,Y XH
,Xh
F1 : XH
XH
: XH
Xh
: XH
Y : Xh
Y
Kieåu hình : 3 bình thöôøng : 1 maùu khoù ñoâng (con trai )
4. Neáu gen khoâng naèm treân NST giôùi tính X :
Neáu gen H vaø h naèm treân NST thöôøng :
P : HH ( bình thöôøng ) x hh ( maùu khoù ñoâng )
Gp : H h
F1 : Hh
100% bình thöôøng
F1 lôùn leân laäp gia ñình , giaû söû pheùp hoân phoái xaûy ra giöõa hai cô theå ñeàu dò hôïp :
F1 : Hh x Hh
GF1 : H,h x H,h
F2 : 1HH : 2Hh : 1hh
Kieåu hình : 3 bình thöôøng : 1 maùu khoù ñoâng
Nhaän xeùt :
- P thuaàn chuûng veà caëp tính traïng töông phaûn thì F1 ñoàng tính vaø F2 phaân tính vôùi tæ leä 3 troäi : 1
laën, tuaân theo ñònh luaät Menñen.
- Caùc tính traïng xuaát hieän ôû con khoâng coù söï phaân bieät giôùi tính.
Baøi 22 :
Khi lai giöõ hai doøng ñaäu ( moät doøng coù hoa ñoû, ñaøi ngaõ vaø doøng kia coù hoa xanh, ñaøi cuoán ) ngöôøi ta thu
ñöôïc caây lai ñoàng loaït coù hoa xanh, ñaøi ngaõ.
1. Nhöõng keát luaän coù theå ruùt ra töø keát quaû cuûa pheùp lai naøy laø gì ?
2. Cho caùc caây F1 giao phaán vôùi nhau ñaõ thu ñöôïc :
98 caây hoa xanh , ñaøi cuoán
104 caây hoa ñoû, ñaøi ngaõ
209 caây hoa xanh, ñaøi ngaõ
coù theå ruùt ra keát luaän gì töø pheùp lai naøy ? vieát sô ñoà lai töø P ñeán F2
22. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 22 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
GIAÛI :
1. Keát luaän töø pheùp lai :
P : hoa ñoû, ñaøi ngaõ x hoa xanh, ñaøi cuoán
P mang hai caëp tính traïng töông phaûn, F1 ñoàng loaït coù hoa xanh, ñaøi ngaõ. Suy ra :
- Hoa xanh, ñaøi ngaõ laø hai tính traïng troäi hoaøn toaøn so vôùi hai tính traïng hoa ñoû, ñaøi cuoán
- P thuaàn chuûng veà hai caëp gen.
2. F1 giao phaán vôùi nhau :
Quy öôùc gen :
A : hoa xanh, a : hoa ñoû
B : ñaøi ngaõ, b : ñaøi cuoán
Phaân tích töøng tính traïng ôû con lai F2 :
- Veà maøu hoa :
Hoa xanh 98 + 209
--------------- = ----------------
Hoa ñoû 104
Xaáp xæ 3 : 1, laø tæ leä cuûa ñònh luaät phaân tính
F1 : Aa x Aa
- Veà hình daïng cuûa ñaøi hoa :
Ñaøi ngaõ 104 + 209
------------ = ----------------
Ñaøi cuoán 98
Xaáp xæ 3 : 1 laø tæ leä cuûa ñònh luaät phaân tính
F1 : Bb x Bb
a. Keát luaän ruùt ra töø pheùp lai :
F1 coù caùc gen lieân keát hoaøn toaøn.
b. Sô ñoà lai töø P ñeán F2 :
P : hoa xanh , ñaøi cuoán x hoa ñoû, ñaøi ngaõ
Ab aB
¯¯¯¯ ¯¯¯¯
Ab aB
Gp : Ab x aB
¯¯¯¯ ¯¯¯¯
F1 : Ab
------
aB
100% hoa xanh, ñaøi ngaõ
F1 : giao phaán vôùi nhau
F1 : Ab x Ab
----- ------
aB aB
GPF1 : Ab, aB Ab, aB
F2 : Ab Ab aB
------ = 2------- = ------
Ab aB aB
Kieåu hình : 1 hoa xanh, ñaøi cuoán
2 hoa xanh, ñaøi ngaõ
1 hoa ñoû, ñaøi ngaõ
23. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 23 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
Baøi 23 :
ÔÛ ruoài giaám, gen B quy ñònh tính traïng mình xaùm, gen b : mình ñen, gen V : caùnh daøi, gen v : caùnh cuït.
Hai caëp gen Bb vaø Vv naèm treân cuøng moät caëp NST töông ñoàng nhöng lieân keát khoâng hoaøn toaøn. Trong
quaù trình phaùt sinh giao töû coù söï hoaùn vò giöõa B vaø b vôùi taàn soá 20%.
1. Ngöôøi ta lai ruoài ñöïc mình xaùm, caùnh daøi thuaàn chuûng vôùi ruoài cai mình ñen, caùnh cuït roài laïi cho
caùc con lai F1 giao phoái vôùi nhau. Haõy xaùc ñònh tæ leä phaân tính ôû F2 .
2. Trong moät thí nghieäm khaùc, cho ruoài caùi F1 giao phoái vôùi ruoài ñöïc mình ñen, caùnh cuït ngöôøi ta ñaõ
thu ñöôïc ô ñôøi con 4 loaïi kieåu hình nhö sau :
Mình xaùm, caùnh daøi : 128 con
Mình ñen, caùnh cuït : 124 con
Mình ñen, caùnh daøi : 26 con
Mình xaùm, caùnh cuït : 21 con
Xaùc ñònh baûn ñoà di truyeàn cuûa hai gen B vaø V
GIAÛI :
1. Tæ leä phaân tính ôû F2 :
Theo ñeà baøi :
• Ruoài ñöïc P mình xaùm, caùnh daøi thuaàn chuûng coù kieåu gen BV / BV
• Ruoài caùi P mình ñen, caùnh cuït thuaàn chuûng coù kieåu gen bv / bv
ÔÛ ruoài giaám hoaùn vò gen chæ xaûy ra ôû giôùi caùi.
Sô ñoà lai :
BV bv
P : ñöïc ----- x caùi ------
BV bv
BV bv
Gp : ------ --------
BV bv
BV
F1 : ------
bv
100% mình xaùm, caùnh daøi
F1 : giao phoái vôùi nhau
BV BV
F1 : Caùi ----- x ñöïc -------
bv bv
GF1 : 40% BV , 40% bv 50% BV , 50% bv
¯¯¯¯¯ ¯¯¯¯¯ ¯¯¯¯¯ ¯¯¯¯¯
10% Bv , 10% bV
¯¯¯¯¯ ¯¯¯¯¯
F2 :
40% BV 40% bv 10% Bv 10% bV
50% BV 20% BV / BV 20% BV / bv 5% BV / Bv 5% BV / bV
24. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 24 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
50% bv 20% BV / bv 20% bv / bv 5% Bv / bv 5% bV / bv
Tæ leä phaân ly tính traïng ôû F2 :
BV
70 % mình xaùm, caùnh daøi -------
--
bv
20% mình ñen, caùnh cuït ------
bv
Bv
5% mình xaùm, caùnh cuït -----
bv
bV
5% mình ñen, caùnh daøi -----
bv
2. Baûn ñoà di truyeàn :
Ruoài caùi F1 mình xaùm, caùnh daøi ( BV / bv ) lai vôùi ruoài coù mình ñen, caùnh cuït ( bv / bv ). Thöïc
chaát, ñaây laø pheùp lai phaân tích. Con lai cho boán kieåu hình coù soá löôïng khoâng baèng nhau laø 128 :
124 : 26 : 21. Suy ra ñaõ coù hoaùn vò gen ôû ruoài caùi F1 vôùi taàn soá :
21 + 26
x 100% = 16%
128+124+26+21
Hai gen B vaø V ôû ruoài caùi F1 coù taàn soá hoaùn vò 16% baèng 16cM ( xaênti moocgan) = 16 ñôn vò baûn
ñoà
Vaäy hai gen caùch nhau 16cM hay 16 ñôn vò baûn ñoà.
Baøi 24:
Trong moät pheùp lai giöõa hai gioáng gaø thuaàn chuûng maøu loâng traéng khaùc nhau veà nguoàn goác, ngöôøi ta ñaõ
thu ñöôïc caùc con lai F1 ñoàng loaït coù loâng maøu, F2 phaân li theo tæ leä 180 loâng maøu, 140 loâng traéng.
1. Xaùc ñònh kieåu gen cuûa hai gioáng boá, meï P.
2. Neâu ñaëc ñieåm di truyeàn maøu saéc loâng ôû gaø trong thí nghieäm naøy.
3. Vieát sô ñoà lai töø P ñeán F2 .
GIAÛI
1. Kieåu gen cuûa hai gioáng P :
Xeùt tæ leä kieåu hình ôû F2 :
180 loâng maøu 9 loâng maøu
140 loâng traéng 7 loâng traéng
Tæ leä 9 : 7 laø tæ leä cuûa taùc ñoäng gen khoâng alen kieåu boå trôï, F2 coù 9 + 7 = 16 toå hôïp. Suy ra, F1 dò
hôïp hai caëp gen AaBb (theo ñeà baøi coù loâng maøu).
Vaäy phaân boá kieåu hình ôû caùc kieåu gen laø:
A-B- : loâng coù maøu, caùc kieåu gen coøn laïi (A-bb, aaB- vaø aabb) : ñeàu bieåu hieän loâng traéng.
Suy ra, kieåu gen cuûa hai gioáng P thuaàn chuûng coù maøu loâng traéng nhöng khaùc nhau veà nguoàn goác laø
AAbb vaø aaBB.
25. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 25 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
2. Ñaëc ñieåm di truyeàn cuûa maøu loâng ôû gaø:
Maøu loâng cuûa gaø di truyeàn theo hieän töôïng taùc ñoäng gen khoâng alen, kieåu boå trôï.
- Kieåu gen A - B - : hai gen troäi khoâng alen taùc ñoäng cuøng quy ñònh loâng coù maøu.
- Caùc kieåu gen coøn laïi (A-bb, aaB- vaø aabb) : thieáu moät trong hai hoaëc thieáu caû hai gen troäi
khoâng alen quy ñònh maøu loâng traéng.
3. Sô ñoà lai töø P ñeán F2 :
P : AAbb (loâng traéng) x aaBB (loâng traéng)
GP : Ab aB
F1 : AaBb
100% loâng coù maøu
F1: AaBb x AaBb
GF1 : AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2 laäp baûng, ta co keát quaû
9A-B- 9 gaø loâng coù maøu
3A-bb
3aaB 7 loâng gaø khoâng coù maøu
1aabb
Baøi 25 :
Khi lai choù naâu vôùi choù traéng thuaàn chuûng, ôû F1 ngöôøi ta thu ñöôïc toaøn choù traéng. Cho caùc con F1 giao
phoái vôùi nhau thì thaáy ñeán F2 pheân li theo tæ leä 37 traéng, 9 ñen, 3 naâu.
1. Xaùc ñònh kieåu gen cuûa hai gioáng boá, meï
2. Neâu ñaëc ñieåm di truyeàn maøu loâng cuûa hai gioáng choù treân.
3. Vieát sô ñoà lai töø P ñeán F2
GIAÛI
1. Kieåu gen cuûa hai gioáng boá, meï thuaàn chuûng:
Xeùt tæ leä phaân li kieåu hình ôû F2 : 37 traéng : 9 ñen : 3 naâu xaáp xæ baèng 12 traéng : 3 ñen : 1 naâu. Tæ leä
12 : 3 : 1 laø tæ leä cuûa taùc ñoäng gen khoâng alen, kieåu aùt cheá.
F2 coù 12 + 3 + 1 = 16 toå hôïp. Suy ra F1 dò hôïp hai caëp gen AaBb (theo ñeà baøi ñeàu coù loâng traéng).
Vaäy söï bieåu hieän kieåu hình cuûa caùc kieåu gen nhö sau:
-- Kieåu gen A-B- hoaëc A-bb quy ñònh loâng traéng
-- Kieåu gen aaB- : quy ñònh loâng ñen
-- Kieåu gen aabb : quy ñònh loâng naâu
Suy ra, kieåu gen cuûa hai gioáng boá meï P laø :
Choù traéng thuaàn chuûng P : AABB
Choù naâu thuaàn chuûng P : aabb
2. Ñaëc ñieåm di truyeàn maøu loâng :
Maøu loâng cuûa choù trong pheùp lai treân di truyeàn theo hieän töôïng taùc ñoäng gen khoâng alen, kieåu aùt
cheá.
Quy öôùc:
A : gen aùt cheá söï bieåu hieän cuûa caùc gen khaùc, ñoàng thôøi quy ñònh maøu traéng.
a : gen khoâng aùt cheá vaø tham gia töông taùc taïo maøu vôùi gen khaùc.
B : gen quy ñònh maøu loâng ñen.
b : gen quy ñònh maøu loâng maøu.
-- Kieåu gen A-B-, A-bb: cho maøu loâng traéng theo gen aùt cheá A.
-- Kieåu gen aaB- : B ñöôïc a töông taùc vaø bieåu hieän maøu loâng ñen.
26. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 26 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
-- Kieåu gen aabb : b ñöôïc a töông taùc vaø bieåu hieän maøu loâng naâu.
3. Sô ñoà lai töø P ñeán F2
P: AABB (loâng traéng) x aabb (loâng naâu)
GP: AB ab
F1: AaBb
100% loâng traéng
F1: AaBb x AaBb
GF1: AB, Ab, aB, ab AB, Ab, aB, ab
F2: laäp baûng, a coù keát quaû
9A-B-
3A-bb 12 loâng traéng
3aaB 3 loâng ñen
1aabb 1 loâng naâu
Baøi 26 :
ÔÛ ngoâ (baép) coù ba gen (moãi gen goàm hai alen) phaân li ñoäc laäp, taùc ñoäng qua laïi vôùi nhau ñeå hình thaønh
chieàu cao caây. Cho raèng cöù moãi alen troäi laøm cho caây luøn ñi 20 cm. Ngöôøi ta tieán haønh lai caây thaáp nhaát
vôùi caây cao nhaát coù chieàu cao 210 cm.
Haõy xaùc ñònh:
1. Kieåu gen cuûa caây thaáp nhaát vaø caây cao nhaát;
2. Chieàu cao cuûa caây thaáp nhaát;
3. Kieåu gen vaø chieàu cao caùc caây F1
4. Söï phaân tính veà kieåu gen vaø chieàu cao cuûa caùc caây F2.
GIAÛI
1. Kieåu gen cuûa caây thaáp nhaát vaø caây cao nhaát:
Theo ñeà baøi caùc gen taùc ñoäng qua laïi vaø moãi alen troäi laøm caây bò luøn ñi 20cm.
Suy ra, chieàu cao cuûa caây ñöôïc chi phoái bôûi quy luaät taùc ñoäng gen khoâng alen, kieåu coäng goäp.
Quy öôùc:
- Gen thöù nhaát goàm hai alen: A vaø a
- Gen thöù hai goàm hai alen: B vaø b
- Gen thöù ba goàm hai alen: D vaø d
Suy ra:
° Caây thaáp nhaát mang toaøn alen troäi, töùc coù kieåu gen AABBDD
° Caây thaáp nhaát mang toaøn alen laën, töùc coù kieåu gen aabbdd.
2. Chieàu cao cuûa caây thaáp nhaát (AABBDD):
Moãi alen troäi laøm caây luøn ñi 20 cm, caây cao nhaát coù chieàu cao 210cm.
Neân chieàu cao cuûa caây thaáp nhaát mang 6 alen troäi laø: 210 - 20cm x 6 = 90cm
3. Kieåu gen vaø chieàu cao caùc caây F1:
Sô ñoà lai töø P ñeán F1:
P : caây cao nhaát x caây thaáp nhaát
,aabbdd AABBDD
GP : abd ABD
F1 : AaBbDd
Chieàu cao cuûa F1 : 210cm - (20cm . 3) = 150cm
4. Söï phaân tính veà kieåu gen vaø chieàu cao cuûa caùc caây F2:
F1 : AaBbDd x AaBbDd
27. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 27 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
Laäp sô ñoà lai, F2 coù 64 toå hôïp vaø phaân phoái tæ leä cho töøng kieåu hình nhö sau:
Ñaëc ñieåm kieåu gen
Kieåu hình (Chieàu cao; cm )
Soá gen troäi Soá gen laën
Tæ leä
90 6 0 1
110 5 1 6
130 4 2 15
135 3 3 20
170 2 4 15
190 1 5 6
210 0 6 1
28. Traàn Nhaät Quang 097 6457 093 Y!M : trnhquang_2007
.:http://www.Quarotran.6x.to:.<Music is Life> Page 28 http://360.yahoo.com/trnhquang_2007
ForeverForeverForeverForever
I stand alone in the darkness Toâi ñöùng moät mình trong boùng toái
The winter of my life came so fast Tuoåi giaø môùi ñeán nhanh laøm sao
Memorise go back to childhood Khi nghó veà thuôû aáu thô
To days I still recall Ñeán taän baây giôø toâi vaãn nhôù
Oh how happy I was then Khi ñoù môùi haïnh phuùc bieát bao
There was no sorrow there was no pain Khoâng coù nhöõng phieàn muoän hay noãi ñau
Walking though the green fields Ñi ngang qua nhöõng caùnh ñoàng xanh
Sunshine in my eyes AÙnh maët trôøi laáp laùnh trong ñoâi maét
Chorus:
I’m still there everywhere Toâi vaãn ôû seõ ñi (khaép moïi nôi)
I’m the dust in the wind Toâi nhö haït buïi trong gioù
I’m the star in the northern sky Toâi nhö ngoâi sao treân baàu trôøi phöông baéc
I never stayed anywhere Toâi seõ khoâng bao giôø döøng chaân
I’m the wind in the trees …vaø nhö ngoïn gioù löôùt qua thaät nhanh
Would you wait for me forever? Em seõ maõi ñôïi toâi khoâng?