hay

1. 1
THUỐC ĐIỀU TRỊ
CƠN ĐAU THẮT NGỰC
Nguyễn Phương Thanh
ThS, BS
Bộ môn Dược Lý
Đại học Y Hà Nội
Email: nguyenphuongthanh.hmu@gmail.com

2. 2
MỤC TIÊU
1. Trình bày được cơ chế tác dụng, tác dụng, tác dụng
không mong muốn và áp dụng điều trị của thuốc nhóm
nitrat.
2. Trình bày được tác dụng, áp dụng điều trị cơn đau thắt
ngực của nhóm thuốc chẹn thụ thể beta giao cảm
(beta-blocker) và nhóm thuốc chẹn kênh calci.

3. 3
CÁC PHẦN TRÌNH BÀY
 Mục tiêu
 I. Tổng quan về Cơn đau thắt ngực
 II. Thuốc chống cơn: loại nitrit
 III. Thuốc điều trị củng cố
 IV. Một số thuốc khác

4. 4
I. TỔNG QUAN
 Cơn đau thắt ngực (angina)?:
 Xảy ra khi tim thiếu oxy đột ngột do mất thăng
bằng nhu cầu oxy và khả năng cấp oxy của mạch
vành.
 Các loại:
 CĐTN ổn định (stable): Lúc gắng sức
 CĐTN không ổn định (unstable).
 Prinzmetal (co thắt vành)
 Nhồi máu cơ tim (infarction).

5. 5
I. TỔNG QUAN
 Nguyên tắc điều trị CĐTN:
 Tăng cung cấp oxy cho tim
 Giảm nhu cầu oxy của tim
 Phân bố lại tưới máu vùng dưới nội mạc
 Giảm đau

6. 6
I. TỔNG QUAN
 Các thuốc điều trị CĐTN:
 Loại chống cơn: nitrat
 Loại điều trị củng cố: beta blocker, chẹn
kênh calci, nitrat
 Một số thuốc khác:
– Chống đông và chống kết tập tiểu cầu: aspirin,
clopidogrel
– Thuốc ức chế enzym chuyển (ACE): captopril,
enalapril, perindopril
– Thuốc hạ lipid máu: statin (simvastatin)
– Thuốc bảo vệ tế bào cơ tim khi bị thiếu máu:
trimetazidin (Vastarel)

7. II. THUỐC CHỐNG CƠN LOẠI
NITRAT VÀ NITRIT
7

8. CẤU TRÚC HÓA HỌC
 acid nitơ- este nitrat (CONO2) và este nitrit
(CONO) :
8
Nitroglycerin

9. DƯỢC ĐỘNG HỌC
 Uống: sinh khả dụng thấp (?)
 Ngậm dưới lưỡi: tác dụng nhanh, ngắn
 Chất chuyển hóa còn hoạt tính.
9

10. CƠ CHẾ TÁC DỤNG
10
 Giải phóng nitric oxyd (NO) nhờ hệ enzym
 Cơ chế giống EDRF: Endothelium- derived
relaxing factor.
 Một số chất nội sinh gây giãn mạch cũng tác
động thông qua EDRF.

11. CƠ CHẾ TÁC DỤNG
11

12. TÁC DỤNG
• Mạch:
 Giãn mạch: TM > ĐM > MM
  tiền gánh & hậu gánh   công năng &  sử
dụng O2 cơ tim
 Giãn mạch vành   cung cấp oxy cho cơ tim
 Giãn mạch   sức cản ngoại vi   HA
 Phân bố lại máu cho vùng dưới nội tâm mạc
• Cơ trơn: Giãn tất cả các cơ trơn.
12

13. TÁC DỤNG KHÔNG MONG MUỐN
• Giãn mạch  Nhức đầu, Hạ HA, ngất, nhịp tim
nhanh.
• Quen thuốc (Nitroglycerin).
• Met hemoglobin
• Kích ứng tại chỗ: dạng mỡ bôi, dán qua da.
13
Nitroglycerin
Dự trữ cystein
Nitrosothiol
Nitric oxyd (NO)
GMPv
Nitrat
Cystein cạn kiệt

14. ÁP DỤNG ĐIỀU TRỊ
CHỈ ĐỊNH:
 Đau thắt ngực:
 Cắt cơn ĐTN
 ĐTN ổn định, không ổn định, Prinzmetal
 Nhồi máu cơ tim
 Suy tim.
 Kiểm soát huyết áp trong phẫu thuật.
14

15. ÁP DỤNG ĐIỀU TRỊ
CHỐNG CHỈ ĐỊNH:
 Giảm HA nghiêm trọng, giảm thể tích tuần hoàn
 Thiếu máu
 Tăng áp lực nội sọ (do CTSN hoặc chảy máu não).
 Glaucom góc đóng: thận trọng.
 Mẫn cảm
15

16. CHẾ PHẨM
CHỐNG CƠN:
- Ngậm dưới lưỡi
- Phun mù
16

17. CHẾ PHẨM
CĐTN ỔN ĐỊNH:
Tác dụng kéo dài
Myonit SR
17

18. CHẾ PHẨM
CĐTN không ổn định:
Truyền tĩnh mạch: 5 – 10 mcg/phút
18

19. III. THUỐC ĐiỀU TRỊ CỦNG CỐ
19

20. 1. THUỐC CHẸN BETA-
ADRENERGIC
 Tác dụng: Làm giảm công năng tim, giảm nhịp
tim và giảm nhu cầu oxy của cơ tim.
 Chỉ định: CĐTN ổn định, không ổn định, CĐTN
không đáp ứng nitrat, trong và sau khi NMCT.
 Thận trọng: Suy thất trái, không ngừng thuốc
đột ngột.
 Thuốc: Timolol, metoprolol, atenolol và
propranolol.
20

21. 2. THUỐC CHẸN KÊNH CALCI
 Tác dụng:
 Giảm co bóp cơ tim.
 Giãn mạch, giảm sức cản NB, giảm HA, giảm
nhu cầu Oxy.
 Giãn vành - Phân phối máu.
 Chỉ định:
 Chống co thắt vành, tốt nhất là CĐTN
Prinzmetal.
 CĐTN ổn định: tương tự chẹn beta.
21

22. Thảo luận
 Lợi ích khi phối hợp thuốc nitrat với beta
blocker trong điều trị cơn đau thắt ngực là:
A. Làm giảm tiền gánh
B. Làm giảm hậu gánh
C. Làm giảm tác dụng nhịp nhanh
D. Làm giãn mạch vành hơn
22

23. PHỐI HỢP THUỐC
23
Cách phối
hợp
Nitrat hữu cơ
(I)
Chẹn kênh
canxi
(II)
Chẹn -
adrenergic
(III)
Kết quả
I + III
co bóp cơ
tim &nhịp
tim phản xạ
co bóp cơ
tim & nhịp
tim
Loại bỏ tác
dụng KMM
của nhau
II(DHP) + III
nhịp tim
phản xạ
nhịp tim
Loại bỏ tác
dụng KMM
của nhau
I + II
Giảm tiền
gánh
Giảm hậu
gánh
Tăng cường
tác dụng của
nhau
I + II + III
Giảm tiền
gánh
Giảm hậu
gánh
co bóp cơ
tim & nhịp
tim
 tác dụng
chính,  tác
dụng phụ

24. 24
TÀI LIỆU THAM KHẢO CHÍNH
 Bộ môn Dược lâm sàng Trường Đại học Dược Hà Nội (2000): Dược
lâm sàng đại cương- NXBYH.
 Bộ môn Dược lý Trường Đại học Y Hà Nội (2005): Dược lý học lâm
sàng- tái bản lần thứ nhất – NXBYH.
 Bộ Y tế- Dược thư Quốc gia Việt Nam – Hà Nội 2008.
 Bộ Y tế- Danh mục thuốc thiết yếu Việt Nam lần thứ V (2005).
 Các bộ môn Nội Trường Đại học Y Hà Nội: Điều trị học Nội khoa-
NXBYH.
 British national formulary (2011). BNF 61. British Medical Association
and Royal pharmaceutical society of Great Drug information (2008)
American hospital formulary service (AHFS)
 Goodman & Gilman’s (2010): The pharmacological basis of
therapeutics. 10th edition- McGraw- Hill.