teacher

2. Систем гэж юу вэ?
 Систем гэдэг үгийг тайлбар толь бичгээс харвал иж
бүрдэл, бүтэц, арга гэх мэт олон утгатай байна.
 Нийтлэг зорилгын төлөө зохион байгуулсан
элементүүд буюу бүрэлдэхүүн хэсгүүдийн нэгдлийг
систем гэнэ. Системийг бүрдүүлэх элементүүд нь
тодорхой зорилгыг хэрэгжүүлэхийн тулд харилцан
холбогдож, эмх замбараатай ажиллагааг хийдэг
нэгдэл бөгөөд систем болсноор элемент тус бүр
дангаараа хийж чадахгүй ажлыг гүйцэтгэж чадна.

3. Системийг дүрсэлвэл:
 Систем  Компьютерийн систем
Дисплей
Гар
Процессор
Hard disk
Эх хавтан
Програмууд
Элемент
Элемент Элемент
Элемент
Элемент

4. Мэдээллийн систем гэж юу вэ?
 Үйлдвэр байгууллагын үйл ажиллагааг хэвийн
явуулахын тулд системийг бүтээдэг. Үүнийг ажлын
систем гэнэ. Ажлын систем нь бүтээгдэхүүн
үйлдвэрлэх ба худалдах систем, хүмүүсийг зохион
байгуулах систем, мэдээллийг систем гэх мэт олон
системээс тогтоно.

5. Мэдээллийн систем гэдэг нь:
Ажлын систем дотроос
мэдээлэлтэй нягт уялдсан
системийг мэдээллийн систем
гэх ба компьютер ашиглаж нийт
үйлдвэрийн ажлын үр бүтээлийг
дээшлүүлэх зорилготой систем
юм.

6. Мэдээллийн системийн бүтэц
Хэд хэдэн жижиг системүүд
нийлж нэг том системийш
бүрдүүлдэг. Энэ том системийг
бүхэлд нь ерөнхий систем гэх ба
жижиг системийг нь дэд систем
гэнэ.

7. Системийг шаталсан бүтцээр
дүрслэвэл:
Систем
Дэд
систем
Дэд
систем
Дэд
систем
Дэд
систем
Дэд
систем

8. Мэдээллийн системийн төрлүүд
 Үйлдвэрлэлийн мэдээллийн систем
 Санхүүгийн мэдээллийн систем
 Хөдөлгөөнт холбооны мэдээллийн систем
 Холбоог удирдах мэдээллийн систем
 Засгийн газрын мэдээллийн систем
 Бараа бүтээгдэхүүний мэдээллийн систем гэх мэт

9. Үйлдвэрлэлийн мэдээллийн систем
1. Хэрэглэгчийн шаардлагад нийцсэн
үйлдвэрлэлийн систем
Жишээлбэл: нүдний шил худалдаж авахдаа
хэрэглэгч өөрөө шилнийхээ өнгө загвар, рам
зэргийг сонгож авч болно.
1. Үйлдвэрлэлийн тоног төхөөрөмжийн энергийн
хэмнэлт ба автоматжуулалт
Үйлдвэрт робот машин ашиглаж ажлыг
хөнгөвчлөх

10. Санхүүгийн мэдээллийн систем
 Өгөгдлийн шуурхай зохион байгуулалт
Жишээ нь, Хадгаламж эзэмшигч эсвэл банк
харилцагчийнхаа талаарх мэдээллийг түргэн
шуурхай хугацаанд хайж олох харах
 Санхүүгийн байгууллагын онлайн систем
Жишээ нь. Банк, АТМ, Үнэт цаасны сүлжээ
 Электон худалдаа
Жишээ нь, интернэт ашиглан онлайнаар худалдаа
хийх
 Сүлжээ ба бизнес

11. Дасгал
 Электрон арилжаанд ямар юмыг мөнгөний оронд
ашиглаж байгааг судалж үзнэ үү. Төлбөр хийх ямар
аргууд байна?
 Суралцах хэлбэр ба сүлжээ зөвхөн сүлжээгээр
хангалттай суралцаж чадах ? Давуу тал ба сул талыг
бичээд ярилц.
 Мэдээлэл холбооны сүлжээг ашигласан сургалтын
хэлбэрийг цаашид хөгжүүлэх хэрэгтэй юу?
Мэтгэлцээнд бэлтгэ.