Gradu amaierako lanaren aurkezpena

1. Arte Garaikidea Lehen Hezkuntzan?!
Arte hezkuntzaren egoera gaur egungo eskoletan
Gradu Amaierako Lana
Deiene Malaxetxebarria Agrasar
2013-2014 IKASTURTEA

2. • Justifikazioa
• ARTEA:
• Arte ederrak vs. magisteritza
• Arte ederrak + magisteritza
• ARTEAREN EGOERA:
• Hezkuntza garaia + praktikaldia
• Helburuak
• Egoera zein den ezagutzea
• Egoeraren zergatiak bilatu
• Egoera hobetzeko proposamena
egin

3. Metodologia
• lanaren modalitatea  ikerketa
• Metodologia etnografikoa (emaitz
kualitatiboak: erantzun sakonak)
 Kanpo lana burutzeko:
• Dokumentu bibliografikoen analisia.
• Irakasleei elkarrizketak
• Durangaldea
• 3 zentru
• 4 irakasle: arte hezkuntzakoak/
eskarmentudunak
• 17 galdera, irekiak

4. 5 aztergai: lanaren abiapuntu
1. Irakasleen formazioa
2. Arte hezkuntzaren balioak
3. Ikasgaiak eskolan duen presentzia eta pisua
4. Artean inbertitzen da? kontraesana (denbora/dirua)
5. Arte garaikidea lantzen da eskolan? Edo beste
mugimendu artistiko batzuk?

5. MUGIMENDU
ARTISTIKOA
(Artea egiteko era)
HEZKUNTZA ARTE EREDUA HEZKUNTZA CURRICULUMA
ARTE KLASIKOA (XVI-XIX)
Artearen funtzioa:
errealitatea islatzea
“Eredu akademikoa”
Artea, erakutsi eta ikasi daitekeen zerbait.
-LANDU: marrazkia (praktika) eta artearen historia (teoria).
-METODOLOGIA: transmisio didaktiko zuzena, maisuak zuzendu, ikasleak askatasunik
ez, imitatuz ikasi, perfekzioa lortu.
ARTE MODERNOA (XIX )
A.f: barne mundua kanpora
ataratzea (sentimenduak
islatzea)
“Autoadierazpen sortzailea” (40. hamarkada)
Artea ez da irakatsi daitekeen zerbait, edozein teknika eta arte mota egiteko
askatasuna dago.
-LANDU: Jenialtasuna, naturaltasuna, bat-batekotasuna etab. adierazten da obretan.
-METODOLOGIA: irakaslea ez da eredua, ikasleak erabateko askatasuna.
1970.-eko Hezkuntza curriculuma
Artea ez zen irakasten, beraz, ezin
zen ebaluatu.
“Eredu plastiko bisuala” (60. hamarkada)
Alfabetazio bisuala
-LANDU: puntuak, lerroak, konposaketa etab.
-METODOLOGIA: seinuak ikasi eta artea interpretatu eta egin.
1990.-eko Hezkuntza curriculuma
POSTMODERNITATEA
(1970. urtea)
A.f: inpaktua eragin, mezua
helarazi
“Kultura bisuala” (70. hamarkada)
Arteak funtzio soziala du.
-LANDU: artelanen interpretazioa, gai ezberdinak (injustiziak salatu: razismoa,
feminismoa, naturaren zainketa etab.
-METODOLOGIA: kaleko eta gelako kultura uztartu, azken produktua ez da baloratzen
dena
2007.-eko Hezkuntza curriculuma

6. • Natura, injustiziak salatzea eta feminismoa
1. “Quase líquido”,
Eduardo Srur
2. “Guerrilla girls”,
Barbara Krugger
3. “Homeless
vehicle”,
Wodiczko

7. 1.Formazioa
PLASTIKA ETA
IKUS
KULTURAKO
IRAKASLEAK
Ikasgaia irakasteko
ZORIZ HAUTATUAK
(Bamford, 2006)
Ez dute (*)
Formakuntza
espezializatua
Formakuntza jarraia
Unibertsitateari
kritika
Beraiek jasotako
formakuntza
Kantitate eta
kalitate ezkasa
Plastika vs. musika
Minor eskaintza: “Plastika
eta ikus kulturako
espezialitatea”-ren falta
(*) kasu batzuetan, formakuntza jakin bat ematen da, baina beti hobby bezala.
“…bi ikasgaiak arte hezkuntzaren
barruan badaude, eta musika
irakasteko espezialitate bat izan
behar bada, zergatik ez da behar
plastika eta ikusizko kulturaren
hezkuntza irakasteko?

8. 2013-2014 ikasturtean EHUko magisteritzan
eskeinitako minorrak:
• Eskola berrikuntza
• Curriculum-a eta baliabideak
• Ikastetxeko hizkuntza aniztasuna
• Musika Hezkuntza
• Atzerriko Hizkuntza
• Gorputz Hezkuntza
• Kulturartekotasuna
• Irakurzaletasuna eta liburutegiak
• Heziketa berezia
• Euskara, hizkuntza tresna

9. 2. Balioak
• Zer irakatsi?
- Garaiaren arabera, eduki ezberdinak
-”Teknologia digitalaren garaia”
- Artea: alfabetazio eredu berria (Jason Ohler, 2003)

10. • Artearen balioak
- Justifikatu beharra
“Nadie duda de la importancia de las matemáticas, pero las opiniones se dividen cuando se
refieren a la formación, visual, auditiva , cenestésica, dramática o narrativa” (Jiménez, Aguirre y
Pimentel)
- Formakuntza integralerako beharrezkoak (adituak)
- Lowendfeld, Creative and Mental Growth (1947)
- Sormen jarduerak  erabilpen terapeutikoa.
- Garnerd, Arnheim, Eisner
- Nortasunaren garapenean garrantzia
- Adimenaren hobekuntza
- Giráldez
- Hizkuntza gaitasuna
- Errealitatearen ikuskera anitzak
- Norbanako kultura zein besteenaren ezagutza eta errespetatzea
- Arazoen aurrean irtenbideak bilatzeko perspektibaren handitzea, etab.

11. 3. Artearen presentzia eta pisua
Ikasleen egunerokotasunean, artearen presentzia
nabarmentzen da. Gainontzeko irakasgaiak beste edo
gehiago. Curriculum-ak baieztatzen du.

12. IKASGELAN ARTE HEZKUNTZAK DUEN PISUA (GARRANTZIA) OSO BAXUA DA:
-Astean ordu bat
-Gainontzeko ikasgaiak dute garrantzia
-Status baxuagoa
-Hizkuntzen egungo garrantzia
-Konpetitibitatea (PISA: matematika,
irakurketa eta idazketa)
-”Artistaren mitoa”
-Hezkuntza legeak (LOMCE)

13. 4. Artean (denbora/dirua) inbertitzen da?
Bi tarte
Aisialdi denbora
Museora bisitak
adb.
Formakuntza denbora
Eskola
-astean ordu bat
-irteerarik ez
Estraeskolarrak
Ez. orokorrean
-Zertarako hobetu artean?
-Garrantzia beste arloei
Bai, batzuetan
-Ikasleak gogoko badu, trebea
bada

14. 5. Arte garaikidea ikasgelan lantzen den
Elementu hauek
baldintzatzen
dute:
IRAKASLEEN FORMAKUNTZA
(Unibertsitatea/ jarraia)
Ezin daiteke landu EZAGUTZEN/MENPERATZEN ez dena.
Ikusizko kulturako eredua ezin daiteke zeharo landu.
IKASGAIAREN
PROGRAMAZIOA
Interesgarria da
Unitate didaktiko aberatsak
-Balio moralen lanketa
-Baliabide anitzak
-Teknika ezberdin askoOztopo bat:
irakasleek
prestatu
TESTU LIBURUAK
Santillana,
Edelvives eta
Anaya. (13)
-Ez dira guztiz 2007ko helburu curricularrei
moldatzen
-A.H-ren alde oso formala landu
-sormen eta kritikotasun eza
-jarraitu beharreko eredua
-ikaslea mugaturik dago: produktu finala bilatu

15. Emaitzak eta ondorioak
PISUA
GIZARTEAN EZ DA
BALORATZEN ARTEAREN
JAKINTZA IZATEA.
-KONPETITIBITATEA (PISA)
-ARTEA NEURTZEKO
ERRAMINTARIK? EZ
-RAZIONALITATEA≠
INTELIGENTZIA
-EZJAKINTASUNA
FORMAZIOA
ZERTARAKO LANDU
GIZARTEAK INTERESIK EZ
BADU?
-UNIBERTSITATEA
-F. JARRAIA
MATERIAL
DIDAKTIKOAK
ERABILIENAK/
OHIKOENAK. EZ DUTE
ARTE GARAIKIDEA
APLIKATZEN.
-UNITATE DIDAKTIKOAK
-TESTU LIBURUAK
IKASGELA
-EZ DA ARTE
GARAIKIDEA
ZEHARO LANTZEN
-EGOERA
TXARRERANTZ DOA
-INOR EZ DA
LARRITZEN

16. Proposamena
Irakasleak FORMATU
A.H.ren BALIOAK
EZAGUTU
OHARTU zein
garrantzitsua den
hauen lanketa
EGUNGO ARTE
EGITEKO ERA IKASI
-kontzeptuak
-teknikak
-materialak
UNIBERTSITATETIK KANPO
-Ikastaroak (Garatu programak)
-Museo ikastaroak
UNIBERTSITATEAN
-Kantitatea eta kalitatea
-Minorra: Arte hezkuntza
(musika + plastika)
BALIOAK LANDUGelan ARTE GARAIKIDEA jorratu

17. Eskerrik asko