Presentatie over architectuur als taal. Hiermee wordt vanuit een architectuurperspectief aangesloten op beheren onder architectuur (beheer architectuur) door Bart de Best
Gast-college voor Hogeschool Utrecht over referentie-architecturen. Naast een algemene inleiding wordt met name ingegaan op de Hoger Onderwijs Referentie Architectuur en een referentie-architectuur voor identity & access management.
Overzicht van de E-overheidsarchitecturen. Waarom architectuur? Wat is NORA , GEMMA, PETRA, WILMA en welke relaties zitten hiertussen. Wat zijn de gemeentelijke thema's?.
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuurDanny Greefhorst
Business- en Informatie Planning (B&IP) en enterprise-architectuur kunnen niet los van elkaar worden gezien. Enterprise-architectuur zou deel uit moeten maken van een B&IP (of vergelijkbare) aanpak. TOGAF is een veelgebruikt raamwerk voor enterprise-architectuur. In deze presentatie wordt de Novius B&IP methode vergeleken met TOGAF.
TOGAF is een belangrijke standaard voor enterprise-architectuur en beschrijft onder meer een methode en te ontwikkelen producten. De standaard is alleen niet erg toegankelijk beschreven en bevat daarnaast ook allerlei zaken die niet altijd belangrijk zijn. Danny Greefhorst zal daarom een praktische invulling van TOGAF beschrijven die ervoor zorgt dat het eenvoudiger wordt deze standaard toe te passen. Hij zal laten zien welke activiteiten, technieken en producten het meest belangrijk zijn en bij elkaar de essentie van TOGAF en enterprise-architectuur weergeven. Aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk wordt het voor de deelnemers ook duidelijk hoe zij dit zelf zouden kunnen doen in hun eigen organisatie.
Presentatie over architectuur als taal. Hiermee wordt vanuit een architectuurperspectief aangesloten op beheren onder architectuur (beheer architectuur) door Bart de Best
Gast-college voor Hogeschool Utrecht over referentie-architecturen. Naast een algemene inleiding wordt met name ingegaan op de Hoger Onderwijs Referentie Architectuur en een referentie-architectuur voor identity & access management.
Overzicht van de E-overheidsarchitecturen. Waarom architectuur? Wat is NORA , GEMMA, PETRA, WILMA en welke relaties zitten hiertussen. Wat zijn de gemeentelijke thema's?.
De relatie tussen Business- & Informatie Planning en enterprise-architectuurDanny Greefhorst
Business- en Informatie Planning (B&IP) en enterprise-architectuur kunnen niet los van elkaar worden gezien. Enterprise-architectuur zou deel uit moeten maken van een B&IP (of vergelijkbare) aanpak. TOGAF is een veelgebruikt raamwerk voor enterprise-architectuur. In deze presentatie wordt de Novius B&IP methode vergeleken met TOGAF.
TOGAF is een belangrijke standaard voor enterprise-architectuur en beschrijft onder meer een methode en te ontwikkelen producten. De standaard is alleen niet erg toegankelijk beschreven en bevat daarnaast ook allerlei zaken die niet altijd belangrijk zijn. Danny Greefhorst zal daarom een praktische invulling van TOGAF beschrijven die ervoor zorgt dat het eenvoudiger wordt deze standaard toe te passen. Hij zal laten zien welke activiteiten, technieken en producten het meest belangrijk zijn en bij elkaar de essentie van TOGAF en enterprise-architectuur weergeven. Aan de hand van concrete voorbeelden uit de praktijk wordt het voor de deelnemers ook duidelijk hoe zij dit zelf zouden kunnen doen in hun eigen organisatie.
Highlights voor organisaties & architecten in 2017Jan de Harder
Op 7 februari 2017 hebben we een presentatie verzorgd over de highlights voor organisaties en architecten in 2017. De highlights van vandaag zijn de ontwikkelingen van morgen en de standaard van overmorgen. Wat moet je als business architect of informatie architect kennen én kunnen om hieraan vorm en inhoud te geven?
Een bedrijfsarchitectuur of IT architectuur levert niet altijd direct voordeel. Om uit de crisis te komen of te blijven wordt een digitale architectuur belangrijker dan ooit.
Deze presentatie gaat in op wat architectuur is, hoe korte en lange termijn voordeel gehaald kan worden met architectuur en wat de valkuilen zijn in een architectuurtraject.
Presentatie voor de adviesgroep informatievoorziening GEMMA van KING zoals verzorgd op 4 december 2015. Gaat in op wat enterprise-architectuur is en wat de relatie is met GEMMA.
Module Architectuurprincipes voor NAF Masterclass Enterprise ArchitectuurDanny Greefhorst
Deze module van de masterclass gaat in op architectuurprincipes en wordt verzorgd door Danny Greefhorst en Tine de Mik. Deze slides worden gebruikt voor lichting 8 van de masterclass.
Masterclass Kwaliteitsnetwerk Bouw: "BIM in relatie tot kwaliteitsmanagement"nielssmit
Wij kijken terug op een zeer leuke en informatieve Masterclass van het Kwaliteitsnetwerk Bouw waar volop informatie is uitgewisseld en een ieders netwerk is uitgebreid. Hierbij de presentatie.
We present the concept, implementation and use of the Kadaster Innovation Funnel, which has been realized using a combination of Semantic MediaWiki, linked data, and Linked Data Theatre visualization.
https://www.semantic-mediawiki.org/wiki/SMWCon_Fall_2016/Kadaster_Innovation_Funnel
Highlights voor organisaties & architecten in 2017Jan de Harder
Op 7 februari 2017 hebben we een presentatie verzorgd over de highlights voor organisaties en architecten in 2017. De highlights van vandaag zijn de ontwikkelingen van morgen en de standaard van overmorgen. Wat moet je als business architect of informatie architect kennen én kunnen om hieraan vorm en inhoud te geven?
Een bedrijfsarchitectuur of IT architectuur levert niet altijd direct voordeel. Om uit de crisis te komen of te blijven wordt een digitale architectuur belangrijker dan ooit.
Deze presentatie gaat in op wat architectuur is, hoe korte en lange termijn voordeel gehaald kan worden met architectuur en wat de valkuilen zijn in een architectuurtraject.
Presentatie voor de adviesgroep informatievoorziening GEMMA van KING zoals verzorgd op 4 december 2015. Gaat in op wat enterprise-architectuur is en wat de relatie is met GEMMA.
Module Architectuurprincipes voor NAF Masterclass Enterprise ArchitectuurDanny Greefhorst
Deze module van de masterclass gaat in op architectuurprincipes en wordt verzorgd door Danny Greefhorst en Tine de Mik. Deze slides worden gebruikt voor lichting 8 van de masterclass.
Masterclass Kwaliteitsnetwerk Bouw: "BIM in relatie tot kwaliteitsmanagement"nielssmit
Wij kijken terug op een zeer leuke en informatieve Masterclass van het Kwaliteitsnetwerk Bouw waar volop informatie is uitgewisseld en een ieders netwerk is uitgebreid. Hierbij de presentatie.
We present the concept, implementation and use of the Kadaster Innovation Funnel, which has been realized using a combination of Semantic MediaWiki, linked data, and Linked Data Theatre visualization.
https://www.semantic-mediawiki.org/wiki/SMWCon_Fall_2016/Kadaster_Innovation_Funnel
Semantic Time Travelling - Tagging and branching knowledge with SMW (a vision)Remco de Boer
Semantic MediaWiki is a natural fit for many knowledge management needs. It enables communities to collaborate on a growing and evolving body of knowledge. This is a Good Thing, but at the same time poses some interesting questions - especially in an enterprise setting. Many organizations have quite strict procedures for approving certain 'versions' of the body of knowledge. In our architecture consultancy, for instance, we frequently encounter the situation that an architecture board formally and periodically determines the contents of a new version of the architecture. Even though there are several extensions (such as ApprovedRevs and FlaggedRevs, Semantic History or Semantic Watchlist) that support this kind of approval cycle to a certain extent, this support only goes so far.
There is an interesting analogy to be drawn with the way code development works. Here, too, we see communities (of developers) that contribute to a shared body of knowledge (the code base). And unlike the knowledge management community, the coding community has several proven tools to manage the release of new versions. Most serious development efforts are supported by version control systems such as Git, Subversion and CVS. When a new version of the software is released, the code is 'tagged' so that the state of the code base at the time of release can always be reproduced. The code base can also be 'branched out' to maintain earlier releases or to try out new ideas without disturbing progress of the main development. This is what we need for knowledge too!
In this talk, I would like to explore with the audience the possibilities to 'travel through time' in Semantic MediaWiki, borrowing concepts and ideas from version control systems. What does it mean to 'tag' and 'branch' knowledge? What are the use cases? And what would it take to implement this in SMW?
Seminar "Het Nieuwe Kenniswerken", 31 januari
Door de groeiende hoeveelheid informatie wordt het steeds lastiger om de juiste informatie te vinden. Door de informatie van betekenis, semantiek, te voorzien, kan de informatie door een computer worden geanalyseerd en relaties worden herkend. Hierdoor ontstaat een veel rijkere en beter doorzoekbare verzameling informatie. Remco de Boer vertelt over belangrijke ontwikkelingen, standaarden en toepassingen op het gebied van het semantische web.
WICSA 2011 Tutorial T2: Architectural Knowledge Management with Semantic WikisRemco de Boer
Architectural knowledge is increasingly regarded as an organizational asset that should be managed. Consequently, the architecture community has been researching and developing tools and techniques to support architectural knowledge management. Ideally, such tools and techniques support management of formal, structured architectural knowledge (e.g., architectural decision graphs); documented, unstructured architectural knowledge (e.g., text) and even tacit architectural knowledge (e.g., community building). Semantic wikis are capable of delivering this type of support for managing architectural knowledge.
In this tutorial, the participants will learn how semantic wikis can be used to manage architectural knowledge. We will address the nature of architectural knowledge, and draw a distinction between tacit and explicit and between generic and organization-specific architectural knowledge. We will then look at what a semantic wiki is, and what its main differences and advantages are as compared to a regular wikis. This is followed by real life examples of different forms of architectural knowledge in Semantic MediaWiki, including models, principles, design decisions and their interrelations. We discuss the underlying knowledge model, how it can be registered in the wiki, and what types of inference can and cannot be performed from within the wiki. We finish the tutorial with an investigation of how a semantic architecture wiki can be linked to other repositories, such as modelling environments and even other semantic architecture wikis, thereby providing an effective means of reusing existing architectural knowledge.
3. ArchiXL
• IT-architectuur adviesbureau
• Opgericht in januari 2008
• Gehuisvest in Amersfoort
• Focus op financiële en publieke sector
• Kennisgebieden:
– IT-architectuur (BPM, EAI/SOA,
ECM, IDM, BI, Portals)
– Enterprise-architectuur methoden,
technieken en tools (TOGAF,
ArchiMate)
– Sectorkennis (verzekeren,
pensioenuitvoering, gemeentes,
onderwijs)
• Met ingang van 2010 ook
architectuuropleidingen
2-3-2010 3
4. Onze missie en visie
Missie
Het is onze passie om... “de efficiency en effectiviteit van
veranderingen en de wijze waarop architectuur daarbij wordt
toegepast te verbeteren.”
Visie
In een wereld waarin architectuur een Onze principes:
• Gebruik van open standaarden
steeds belangrijkere rol speelt bij
• Hergebruik van best-practices
verandertrajecten en bij het • Iteratieve architectuuraanpak
terugdringen van complexiteit, is • Concrete en bruikbare resultaten
ArchiXL een doelgericht, • Samenwerken met alle betrokkenen
pragmatisch en onafhankelijk IT- • “just-enough” architectuur
• Leveren van kennis; geen politie-
architectuur-adviesbureau dat agent
overzicht, inzicht en uitzicht biedt.
2-3-2010 4
6. ‘Werken onder architectuur’ is kenniswerk
• Architectuur is meer dan „mooie plaatjes‟
– strategische doelstellingen
– architectuurprincipes
– inrichtingskeuzes
• Architectuur „leeft‟
– technologische vooruitgang
– voortschrijdend inzicht
• Voorbeeld: publieke sector (de „elektronische overheid‟)
6
7. Ontwikkelingen op e-overheidsgebied
• De (elektronische) overheid kent een aanzienlijke hoeveelheid
architectuurkennis:
– NORA, GEMMA, PETRA, WILMA, MARIJ
– NUP
– Kanalen in Balans
– BurgerServiceCode
– Specifieke technologische kennis
– Leveranciersspecifieke producten
– ...
• Ontwikkelingen volgen elkaar
in rap tempo op
7
8. Vraag: hoe houd je als organisatie grip?
• Niet alle organisaties hebben kennis en kunde in huis om hun
architectuur in kaart te brengen en bij te houden
• Full-time adviestrajecten zijn vaak (te) duur
• Relevante recente ontwikkelingen:
– Toepassen van kennismanagement op architectuur
– Technologische ontwikkelingen (Web3.0, „semantic web‟)
• Nieuwe richting in architectuur: Architecture as a Service (AaaS;
vergelijk SaaS/Software as a Service).
8
9. Middel: Architectuurprincipes
• Architectuurprincipes zijn vaak generiek:
– Customers have a single point of contact
– Management layers are minimized
– Components are centralized
– Front-office processes are separated from back-office processes
– Data is maintained in the source application
– Documents are stored in the document management system
– Applications have a common look-and-feel
» Bron: ArchiXL principe-repository
• De verdere invulling van deze principes is organisatiespecifiek
9
10. Architectuurkennis
• Twee „soorten‟ architectuurkennis:
– Generieke architectuurkennis
• breed toepasbaar, niet gebonden aan één enkele organisatie
• voorbeeld: principes en richtlijnen uit NORA en GEMMA
– Specifieke architectuurkennis
• contextafhankelijk, organisatiegebonden,
• voorbeeld: (gemotiveerde) principes en ontwerpkeuzes binnen een
gemeente
• Onderscheid tussen generiek en specifiek is de basis voor het
kunnen aanbieden van architectuur als „service‟
10
11. Hergebruik van generieke architectuurkennis in een
organisatiespecifieke context
• Uitgangspunt: organisatie streeft naar „duurzaamheid‟
• Diverse generieke opties: power
management
green use
telewerken
green
recycling
disposal
Green
Computing efficiënte
algoritmes
green design virtualisatie
green terminal
manufacturing servers
11
12. Hergebruik van generieke architectuurkennis in een
organisatiespecifieke context
• Organisatiespecifieke keuzes ten aanzienpower duurzaamheid:
van
management
green use
telewerken
green
recycling
disposal
Green
Computing efficiënte
algoritmes
green design virtualisatie Citrix
green terminal
manufacturing servers
12
13. SaaS vs. AaaS: Architectuur in de ‘cloud’
Software as a Service (SaaS) Architecture as a Service (AaaS)
Drivers: Softwarestandaardisatie, Internet Drivers: Kennismanagement, Web3.0
(always connected) (semantiek)
Software als dienst (gestandaardiseerd) in Architectuur als dienst (kennis) in plaats van
plaats van product (maatwerk) product (plaatjes)
Nieuwe „versies‟ (patches, nieuwe features) Nieuwe ontwikkelingen zijn centraal
zijn centraal beschikbaar als beschikbaar in de vorm van kennisupdates
softwareupdates
Schaalvoordeel: kosten (voor software en Schaalvoordeel: kosten (voor ontsluiten en
updates) worden gedragen door alle beheren van generieke kennis) worden
gebruikers. gedragen door alle gebruikers.
13
14. AaaS – een definitie
AaaS biedt een kennisplatform waarin organisatiespecifieke
architectuurkennis beheerd kan worden en gekoppeld kan worden aan
generieke architectuurkennis.
• 4 „lagen‟:
– toepassingsgenerieke kennisbank
– organisatiespecifieke
architectuurrepository
– koppelvlak tussen specifieke en
generieke architectuurkennis
– onderhoud (generiek, specifiek,
koppeling)
• Kennisplatform gebaseerd op
Semantische Wiki
14
16. Semantische Wiki
• Wiki:
– Webomgeving waarin gebruikers eenvoudig pagina‟s kunnen aanmaken
en aanpassen, en relaties tussen pagina‟s kunnen leggen
– Nodigt uit tot kennisdeling
– Leidt tot communities en bevordert samenwerking
– Voorbeeld: Wikipedia (encyclopedie in een Wiki):
• Semantische Wiki:
– Een „gewone‟ Wiki met een onderliggend kennismodel
– Het kennismodel maakt feiten en relaties betekenisvol, zowel voor mens
als machine
– Uit deze betekenis (= semantiek) kunnen nieuwe relaties en andere
feiten afgeleid worden, en kunnen selecties uit de vastgelegde
informatie gemaakt worden
16
20. Semantische queries:
Vragen die de Wiki kan beantwoorden
• Vragen over de provincie zelf:
– Hoe groot is de provincie Zuid-Holland?
– Hoeveel inwoners heeft Zuid-Holland?
– Wat is de grootste plaats in deze provincie?
– Wat is de hoofdstad?
• Maar ook lastigere vragen, zoals:
– In welke provincie ligt Den Haag?
– Welke provincies hebben meer inwoners dan ZH? Meer oppervlakte?
– Welke gemeenten liggen er in Zuid-Holland?
– Welke provincies grenzen er aan Zuid-Holland?
– Geef een lijst van alle gemeenten in Nederland, gegroepeerd op
provincie en gesorteerd op aantal inwoners
– et cetera et cetera
20
23. Voorbeeld: e-overheidsarchitectuurkennis
• De generieke e-overheidskennisbank bevat bijvoorbeeld:
– NORA principes
– GEMMA principes
– Standaarden (StUF, RGBZ, etc.)
Ingedeeld naar categorie (classificatie)
• Als „statische‟ kennisbank al duidelijke meerwaarde ten opzichte van
een lijst van principes
– verschillende dwarsdoorsnedes op de verzameling standaard
architectuurprincipes voor de elektronische overheid, en manieren om
door die verzameling heen te wandelen
– automatisch gegenereerde lijsten aan de hand van classificaties van
principes
– het is zelfs mogelijk om eigen semantische queries die niet vooraf zijn
gedefinieerd op te voeren (dit vereist wel kennis van de querytaal)
23
32. Koppeling generiek/specifiek
• Dit is een enorm krachtige manier van hergebruik van generieke
architectuurkennis
• Voorbeeld: besluitenlijsten
– De keuze voor een bepaald principe maakt dat nieuwe besluiten
moeten worden genomen
• Green Computing (hoe) vullen we green design, green use, green
disposal, green manufacturing in?
• Zaakgericht werken (hoe) vullen we zaakbeheer en zakenregistratie in?
– Het AaaS-platform ondersteunt deze besluitvorming
• maakt openstaande besluiten inzichtelijk
• verwijst naar achtergrondinformatie in de generieke architectuurkennisbank,
en naar genomen besluiten in de lokale architectuurrepository
32
35. Koppeling tussen Organisatiespecifieke en
toepassingsgenerieke Wiki
Semantische annotatie:
gebruik („use‟) het principe
„Zaakgericht werken‟ uit de
generieke („gen‟) Wiki
35
39. Analyses
• Semantische koppeling tussen generieke en specifieke
architectuurkennis maakt verschillende analyses mogelijk,
bijvoorbeeld:
– impactanalyse
– trade-offanalyse
– scenario-analyse (wat als?)
– vergelijkende analyse (organisaties die kozen voor X kozen ook voor Y)
– consistentie (tegenspraak)
– benchmarkanalyse op principes (hoeveel organisaties kozen voor
principe a, principe b, etc.)
– gap-analyse (SOLL vs. IST, migratieplanning)
– tijdsafhankelijke analyses (projectenkalender)
– evolutie (impact van voortschrijdend inzicht)
39
40. Conclusie
• Semantisch kennisplatform maakt een andere
architectuurbenadering mogelijk Architecture as a Service
• Prototype AaaS-platform wordt op dit moment verder uitgewerkt
– meer domeinen (o.a. onderwijs, algemene IT-architectuurprincipes)
– meer relaties tussen principes (nu alleen nog „motivatie‟ en „implicatie‟)
– pilot met geïnteresseerde partijen
• Geïnteresseerd?
• Meer informatie?
• Vragen?
40