ng Timog-silangang Asya ay isang subrehiyon ng kontinenteng Asya, na binubuo ng mga bansang heograpikal nasa timog ng Tsina, silangan ng Indiya, kanluran ng Bagong Guinea at hilaga ng Australya. Ang klima sa rehiyong ito ay karaniwang tropikal, mainit at mahalumigmig sa loob ng isang buong taon.
Ang Timog Silangang Asya ay binubuo ng dalawang rehiyong heograpikal: Ang kalupaang Asyano, at ang mga arkong pulo at mga kapuluan sa silangan at timog silangan. Ang mga bansang nasa kalupaang Asyano ay kinabibilangan ng Cambodia, Laos, Myanmar, Thailand, at ang Vietnam; ang populasyon ay pangunahing binubuo ng mga Tibeto-Burmano, mga Thai, at mga Austroasiatiko; ang pinakamalaking relihiyon ay Budismo, na sinundan ng Islam, at Kristiyanismo. Ang mga bansang nasa karagatan ay binubuo ng Brunei, Silangang Timor, Indonesia, Malaysia, Pilipinas, at ang Singapore. Ang ibang paglalarawan sa rehiyon ay sinasama ang Taiwan sa hilaga. Ang mga Austronesiano ang dominante sa rehiyon; ang pangunahing relihiyon ay Islam, na sinundan ng Kristiyanismo.
2. Mga layunin sa pagkatuto:
✔ Natataya ang impluwensiya ng mga paniniwala sa
kalagayang panlipunan, sining, at kultura ng mga
Asyano,
✔ Nailalarawan ang mga imperyong umusbong sa
Timog Asya bago ang makabagong panahon, at
✔ Napaghahambing ang Timog Asya noong
sinaunang panahon at bago ang makabagong
panahon.
3. Mula sa Iran ay muling sinubukan ng mga Muslim
na sakupin ang India pagdating ng 1000 ce.
Pinangunahan ang pagsalakay ni Mahmud, ang
pinuno ng Ghazni na isang bagong imperyo mula
sa Afghanistan. Dala ng mga Ghazni ang
paniniwalang Islam sa kanilang pagsalakay sa
hilagang bahagi ng India. Dahil dito ay tinawag
ang panahong ito na Islamisasyon ng India.
Talakayin Natin
4. Ang sultanato ay tumutukoy sa isang kaharian
na pinamumunuan ng isang sultan. Ang sultan ay
isang titulo sa Islam na iginagawad ng mga kalipa
upang kilalanin ang kapangyarihang militar at
politikal ng isang indibidwal.
Sultanato ng Delhi
5. Ang pag-usbong ng imperyo ng Islam sa hilagang
India ay bunga ng tatlong salik. Una rito ay ang
pagkakaroon ng Islam ng katangiang militar.
Nakasaad sa huling naitalang talumpati ni
propeta Muhammad na “Muslims should fight all
men until they say ‘There is no god but God.’”
Sultanato ng Delhi
6. Napasailalim sa kapangyarihan ng sultanato ang
mga kaharian ng India at muling napagbuklod ang
mga ito sa ilalim ng pamamahala ng mga pinunong
Muslim. Isa sa mga patakaran na ipinatupad ng
sultanato sa India ay ang meritokrasya. Ito ay ang
sistema ng pagtatalaga sa mga pinuno o opisyal ng
pamahalaan batay sa kanilang kakayahan at husay,
at hindi dahil sa kanilang estado sa lipunan.
Sultanato ng Delhi
7. Tuluyang humina at bumagsak ang sultanato ng
Delhi at nasakop ito ni Tamerlane (Timur the
Lame). Si Tamerlane ay isang Mongol na inapo
ni Genghis Khan, ang pinakadakilang mananakop
ng Mongolia. Itinatag ni Tamerlane ang kanyang
kaharian sa Samarkand sa may hilaga ng India.
Tamerlane (Timur)
8. Ang pagkapanalo ni Babur ang naging simula ng
pamumuno ng dinastiyang Mughal sa India. Ang
salitang Mughal ay hango sa salitang Persyano na
katumbas ng salitang Mongol, na tumutukoy sa
lahing pinagmulan ni Babur. Sa loob ng apat na taon
ay ipinagpatuloy ni Babur ang pananakop ng
hilagang India hanggang siya ay pumanaw noong
1530. Sa pagpanaw ni Babur ay sandaling
napatalsik ang imperyong Mughal sa India.
Mughal
9. Kilala si Akbar dahil sa mahusay niyang
pamumuno. Sa halip na ipilit ang Islam sa
mamamayang Hindu ng India ay tinanggap at
ginalang niya ang pagkakaroon ng iba’t ibang
relihiyon ng mga tao (religious tolerance) sa ilalim
ng kanyang imperyo. Sa katunayan ay nakapag-
asawa si Akbar ng isang prinsesang Hindu.
Mughal
10. Humalili kay Akbar ang kanyang anak na si
Jahangir na namuno sa India mula 1605 hanggang
1627. Nakilala si Jahangir dahilsa pagiging masugid
nitong tagapagtangiklik ng sining at arkitektura. Sa
panahon ng pamumuno niya ay nagsimula ang
pagdating ng mga Briton sa India na nagtatag ng
himpilang pangkalakalan sa Surat. Ipinagpatuloy ni
Jahangir ang karamihan sa mga patakaran na
pinasimulan ng kanyang amang si Akbar.
Mughal
11. Humalili kay Jahangir bilang emperador ang
kanyang anak na si Shah Jahan. Sa panahon ni
Shah Jahan ay lumawak pa ang imperyong Mughal
nang masakop nito ang mga estado ng Deccan,
Kandahar, at iba pang teritoryo sa bahaging
hilagang-kanluran ng India. Pinakatanyag sa mga ito
ang Taj Mahal, isang mawsoleo na ipinatayo ni Shah
Jahan para sa kanyang namayapang asawa na si
Mumtaz Mahal.
Mughal
12. Sa panahon ng paghahari ni Aurangzeb ay
ipinagbawal niya ang patakaran tungkol sa
paggalang at pagtanggap ng ibang relihiyon lalo
na ng Hinduismo. Ibinalik niya ang jizya o ang
pagbubuwis sa mga hindi Muslim. Pinagbawal
niya ang pagpapagawa ng mga templo ng
Hinduismo at inutos niya ang pagkilala sa Islam
bilang tanging relihiyon sa India.
Mughal
18. Bagaman humina ang imperyong Mughal ay
makikita pa rin ang naging impluwensiya nito sa
India, partikular sa aspekto ng relihiyon. Maraming
mga taga-India lalo na ang mga kabilang sa
mababang antas ng lipunan ang naaakit sa Islam
dahil sa turo nito ng pagkakapantay-pantay ng mga
tao sa lipunan. Kabilang dito ang mga Sudras at
Dalit na nagpasiyang talikuran ang Hinduismo at
tanggapin ang Islam.
Islam at Hinduismo
19. Maging ang katayuan ng kababaihan sa
Hinduismo at Islam ay magkaiba. Mas maraming
karapatan ang natatamasa ng kababaihan sa
Islam tulad ng pagmamay-ari ng sariling ari-arian.
Kabaligtaran naman ito sa Hinduismo, kung saan
ang mga ari-arian ng isang babae ay nalilipat sa
kanyang asawa matapos ang kanilang kasal.
Islam at Hinduismo
20. Ang dalawang relihiyon rin ay kapuwa may
sagradong teksto na nagiging batayan at gabay
sa pananampalataya ng kanilang mga
tagasunod—ang Quran sa Islam at Vedas sa
Hinduismo. Ang pananaw na ito ay pinagyaman
ni Guru Nanak (1469–1539), isang alagad ni
Kabir, na nagbunga sa pagkakabuo ng isang
bagong relihiyon sa India, ang Sikhismo.
Sikhismo
21. Ang Sikhismo ay isang relihiyong monoteista na kumikilala
lamang sa iisang diyos. Layunin ng Sikhismo na makabalik
muli ang tao sa diyos na nagkakaloob ng kaligtasan. Ang
estado na ito ay tinatawag na mukti. Makakamit lamang ng
tao ang mukti kung itutuon niya ang kanyang sarili sa mga
bagay na maglalapit sa kanya sa diyos. Ilang paraan upang
mapalapit ang tao sa diyos ay sa pamamagitan ng
pagbabasa ng teksto sa Sikhismo o ang Guru Granth Sahib
at pagtulong sa kapuwa.
Sikhismo
22. Ang isang pamayanan ng mga Sikh ay tinatawag na khalsa.
Upang ipakita ang debosyon sa kanilang relihiyon, ang mga
Sikh ay nagsusuot ng limang bagay na simbolo ng relihiyong
Sikhismo na tinatawag na limang K (5K). Ito ay ang mga
sumusunod:
• Kesh – Buhok na hindi ginugupitan upang katawanin ang
simpleng pamumuhay. Para sa mga Sikh, ang buhok ay
sagrado dahil bawat hibla nito ay gawa ng diyos kaya dapat
itong pangalagaan sa pamamagitan ng paggamit ng turban
upang matakpan ito.
• Kara – Isang bakal na pulseras na sumisimbolo sa
pagkakawing ng mga miyembro ng Sikhismo sa iisang khalsa
Sikhismo
23. • Kanga – Isang suklay na gawa sa kahoy na sumisimbolo sa
kalinisan ng kaisipan at katawan
• Kaccha – Isang kasuotang panloob na sinusuot ng mga
mandirigmang Sikh na sumisimbolo sa kalinisang-puri
• Kirpan – Isang pangseremonyang espada na sumisimbolo sa
pangako ng mga Sikh na pagpoprotekta sa mahihina at
pagtatanggol sa kabutihan
Ang paggamit at pagsuot ng limang K sa Sikhismo ay pinangangaral ng
mga guru. Ang guru ay isang guro or pinunong espiritwal na siyang
nagbabahagi ng karunungan ng diyos at gumagabay sa mga Sikh sa pag-
aaral ng relihiyong Sikhismo.
Sikhismo