1. DANIŞMAN:
DOÇ. DR. AGAH TUĞRUL
KORUCU
KATILIMCILAR:
CEYLAN DÜZEL
EDANUR KAYA
HATICE YALÇINKAYA
KONU: AÇIK VE UZAKTAN
ÖĞRENME MODELLERI
2. 2. Bölüm
AÇIK VE UZAKTAN ÖĞRENME MODELLERİ
• İnternet ve iletişimdeki gelişmelerin etkisiyle
eğitim kurumlarında yaygınlaşan uygulama
• Tanımlar:
• Keegan: Mekansal ayrım
• Moore: Geleneksel olarak zaman ve mekan ile
ayrılmış eğitim
• Kaplan/Hänlein «Uzaktan eğitim» bir okulda
ya da eğitim ortamında her zaman fiziksel
olarak bulunmayan öğrencilerin eğitilmesi
3. İşman: «Uzaktan
Eğitim» farklı fiziki
ortamlarda bulunan
öğrenci ve
öğretmenlerin
eğitsel etkinlikleri
posta hizmetleri ve
iletişim
teknolojileri ile
yürüttükleri bir
sistemdir.
4. • Uzaktan eğitim uygulamaları daha çok
açık ve uzaktan öğrenme başlığı altında toplanmaktadır.
• Aydın, Boz-Yüksekdağ: Öğrencilerin birbirlerinden ve
öğrenme kaynaklarından zaman/mekan bağlamında ayrı olduğu
– etkileşimleri iletişim sistemlerine/araçlarına dayalı olması
5. Açık ve Uzaktan Öğrenmenin
Tarihsel Gelişimi
MEKTUP
1728’de uzaktan eğitim çalışması
Boston gazetesinde "Steno Dersleri
1830’lu yıllarda Mektupla Eğitim
İsveç Üniversitesinde kompozisyon
dersleri
Stenograf Isaac Pitman 1840
İngiltere ders vermiştir
1906 ABD ilk yazılı eğitim
1920 Radyo
ABD 176 Radyo istasyonu kurularak
ilk hizmeti vermiştir
1930 Televizyon
1990 İnternet ve web
İnternetin 1969 yılında Tim Berners-
Lee tarafından web’in
geliştirilmesiyle dünyanın tüm
bilgisayarları için potansiyel olmuş
20. yy hızla gelişen Teknoloji +
İnternet ağların etkin
kullanılmasıyla bir çok çevrimiçi
kurslar (MOOC’lar)
7. Uzaktan Eğitimin Tarihsel Gelişimi
• Teknolojinin hızlı gelişmesiyle orantılı
olarak gelişen eğitimin tarihsel gelişimini
beş ana evreye ayırarak inceleyebiliriz.
Taylor’a (2010) göre evreler:
• Birinci Kuşak : Mektupla Öğretim – passif
etkileşim
• İkinci kuşak: Çoklu ortam araçları: en az 2
Medya unsuru, Ses ve Video kasetleri,
bilgisayar disketleri
• Üçüncü kuşak: Radyo, TV, Video
konferans gibi sistemler, Öğrenciler
zaman/mekandan bağımsız değildir. Etkili
iletişim
• Dördüncü kuşak : Esnek model, çevrimiçi
etkileşim, Eğitim web tabanlıdır, e-posta,
elektronik belgeler ile eğitim
• Beşinci kuşak: İleri esnek model -
Etkileşimli hizmet
8. Uzaktan Eğitimin Türkiye’deki Uygulamarı
• 1927’ de Mecliste konuşulmuş ve 1950’li yıllara kadar da tartışma konusu olarak
kalmıştır.
• İlk 1956 Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi, Banka ve Ticaret Hukuku araştırma
Enstitüsünde başlamıştır mektupla eğitim.
• 1961 Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde Mektupla Öğretim Merkezi kurulmuştur.
• 1981 Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi faliyet vermiştir.
• 1992 Millî Eğitim Bakanlığı bünyesinde Açıköğretim Lisesi açılmıştır.
9. Açık ve Uzaktan Öğrenmede Kullanılan
Teknolojiler
Tek yönlü modeller Çift yönlü modeller
Mektup ile eğitim
Tek yönlü radyo Çift yönlü radyo konferansı
Tek yönlü televizyon Çift yönlü TV temelli video konferansı
Tek yönlü bilgisayar Çift yönlü etkileşimli bilgisayar
Tek yönlü karma
dağıtım
Çift yönlü karma teknoloji sistemi
10. 1. Posta veya mektup ile öğrenme
2. Radyo ile öğrenme: akustik aktarım
3. Televizyon: sesli/görüntülü aktarım
4. Uydu iletişimi: 1960’larda geliştirilip,
1980’lerde çalışanlara oldukları yerden eğitim
sağlamaktadır. ABD’de bazı dersler uydu ile eş
zamanlı veya video olarak yayınlanmaya
başlandı.
5. Bilgisayar : Dersler ve eğitsel etkinlikler PC
ortamında dijital materyallerle, CD-ROM’larla
yürütülmüştür.
6. İnternet ve World Wide Web:
• 1969’da Tim Berners-Lee tarafından geliştirilen
web bilgi otoyolu doğdu.
• Web ortamında çevrimiçi kurs ve öğrenme
yönetim sistemi (Blackboard, WebCT) geliştirildi –
ve eşzamanlı/eşzamansız ortamda yürütüldü
dersler.
7. Mobile teknolojiler: kablosuz mobil cihazlar
dizüstü bilgisayar, tablet, smartphone
11. Tek Yönlü Modeller
a) Mektup: En eski model, ilk uzaktan eğitimi çalışmasını
• 1728’te Boston gazetesinde «steno dersleri» ile başlamıştır.
• 1833’te İsveç Üniversitesi’nde hanımlara «Mektupla
Kompozisyon Dersleri» verilmiştir.
• Ardından 1840 yılında stenografi eğitimcisi olan Isaac Pitman
İngiltere Bath’da mektupla steno öğretmeye başladı.
• 1892’de ABD’nin Chicago Üniversitesinde ilk Mektupla
Eğitim bölümü açılmıştır.
• 1906’da ABD’de Yazışmalı ilk öğretim ve 1923’te de yine
Mektupla Lise Eğitimi başlamıştır.
• Ve birçok yüksek öğretim kurumunda yaygın hale gelmiştir
(Wisconsin Üniversitesi, Columbia Üniversitesi)
12. • Mektup ile Eğitimde öğretim materyalleri fiziki olarak
farklı yerlerde bulunan öğrencilere posta ile
gönderilmektedir.
• Materyaller hakkında Feedback alınmıştır.
• Sınıf ortamı yoktur; öğretmenin sesini duyamaz,
yüzünü göremez, karşılıklı iletişim yoktur.
• Basit ve düşük maliyetli olabilir; Mektup ile eğitim
modelinde kaybolma tehlikesi; Radyo/TV ile entegre
olmuş destek unsuru olarak devam edebilir.
13. Tek Yönlü
Radyo
• 1902 yılında İtalyan mucit Guglielmo Marconi
tarafından icat edilmiştir.
• 1912’de ilk yayın lisansını ABD’de bulunan St.
Joseph Koleji almış ve yayınlara başlamıştır.
• Birçok okul linsan almak için başvuruda bulunmuş.
• Radyonun icadıyla önemli bir iletişim aracı ve açık ve
uzaktan öğrenme yolunda alternatif araç olmuştur.
• 1925’de uzaktan eğitimde yaygınlaşma başlamıştır.
14. • Özellilkle Afrika, Asya ve Latin Amerika’da
1970’den beri eğitim kalitesini yükseltmek için
yaygınlaşmıştır.
• Açık ve uzaktan öğrenmenin kırsal alanlarda
uygulanmasında düşük maliyet ve geniş radyo
frekansı sebebiyle – ekonomik, kullanışlı bir araç
olmuştur.
• İlk Radyo sinyalini Alman Hertz adındaki bilim
adamı göndermeyi başarmıştır. (Megahertz: fizikte
kullanılan isim, değeri bir milyon hertz olan frekans
birimi)
15. Uzaktan Eğitimde Radyo
• Eğitim-öğretim sürecinde öğrenciler öğretmenlerinin yüzünü
görmeden yalnızca seslerini duyarak tek yönlü bir
iletişimdedirler.
• Aynı anda etkileşim olmadığından soru sorma ve dönüt ve
düzeltme etkinlikleri yapılamamaktadır.
• Öğrenci pasif dinleyici – öğretmen merkezli
• Sesli iletişim
16. Tek Yönlü Televizyon
• 20. yüzyılda John Logie Baird tarafından
İngiltere'de icat edilmiştir.
• İlk televizyon görüntüsü 1926 yılında
yayınlanmıştır.
• 1930 yıllarında elektronik eşya olarak satılmaya
başlanmıştır.
• Örneğin Almanya'da 1936 Berlin Yaz Olimpiyatları
televizyondan izlenmiştir.
• İlk renkli televizyon 1950’lerde ABD’de satışa çıktı
ve 1960’larda ABD’de televizyon kullanımı arttı.
• Türkiye'de televizyon yayınları ilk kez İstanbul
Teknik Üniversitesi tarafından 9 Temmuz 1952
günü başlatıldı.
17. • 1934 yılında ABD’deki Lowa Üniversitesi
televizyonu bir açık ve uzaktan öğrenme aracı
olarak kullanmıştır ve bunu televizyondan
kurslar yayınlama yoluyla başlatmıştır.
• Amerika’da 1985 yılında yaklaşık olarak 200
televizyon programı ve haftada 27 saat
uzaktan eğitim derslerinin yayınları
yapılmıştır.
• Çin, 1986 yılında tüm ülkeye uzaktan eğitim
yayını yapacak olan uydu sistemini kurdu.
Çin’de kurulan bu televizyon istasyonları
günde 17 saat uzaktan eğitim yayını ve 11
saat öğretmen eğitimi için yayın yapmaktadır.
• Ülkemizde TRT4 kanalı sadece eğitim için
yayın yapmaya başlamıştır. Uzaktan eğitim
veren kurumlar Açık öğretim, Açık lise, Açık
İlköğretim Fakültesi programları TRT4
aracılığı ile yayınlanmaktadır.
18. • Günümüzde ise pandemi sebebiyle yüz
yüze eğitime ara vermek zorunda
kalınması ile birlikte yine TRT
aracılığıyla TRT İlkokul, TRT Lise, TRT
Ortaokul kanallarında müfredata uygun
bir şekilde her kademe için alanın
öğretmenleri tarafından oluşturulan
kayıtlar ile asenkron uzaktan eğitim
verilmiştir (Telli & Altun, 2020). Ayrıca
bu dönem yürütülen uzaktan eğitim
faaliyetlerinin tek yönlü ve kitlesel
eğitimi amaçladığı belirtilmektedir
(Can, 2020).
19. • Bu öğrenme aracı daha somut olan nesnelerin görsel-işitsel özelliklerini
sunmuştur ve iyi bir eğitim aracı olarak kabul edilmiştir.
• Bu eğitim modelinde eğitim hizmetleri farklı yörelerde bulunan öğrencilere TV
programları ile ulaştırılmaktadır.
• Posta hizmetleri yoluyla öğrencilere ders kaynakları ve materyalleri
gönderilmektedir.
• Öğrenciler ders hakkındaki düşüncelerine yine posta hizmetleri ile uzaktan
eğitim merkezine iletebilmektedirler.
20. Tek Yönlü Bilgisayar
• Bilgisayarın geçmişi yaklaşık 2.000 yıl öncesine
dayanmaktadır. Tarihte basit hesap makinesi olan
abaküs ilk bilgisayar olarak tanımlanmaktadır.
• Günümüzdeki çağdaş bilgisayarların tarihi 4 döneme
ayrılarak incelenir.
• 1. Kuşak (1950-1958): Lambalı teknolojiye dayanan
Eniac benzeri çok büyük bilgisayarlar.
• 2. Kuşak (1958-1964): Transistör kullanan bilgisayarlar.
• 3. Kuşak (1965-1971): Transistör yerine tüm devre
kullanan bilgisayarlar. Bu dönemde bilgisayarları kendi
aralarında iletişim de kurabiliyorlar.
• 4. Kuşak (1972-günümüz): Günümüz bilgisayarları
(Vikipedi, 2016d).
21. • Donald Bitier’in PLATO projesi bilgisayar kullanımını ilk defa sınıfa getirdi.
• PLATO aracılığıyla Bitier okuma ve matematikte kullanılmak üzere sınıflarda
bilgisayarın pratik uygulamalarından yararlandı (Cooper ve Ramirez, 2006).
• Eğitim içerikleri öğrencilere daha önceden hazırlanmış ve kaydedilmiş olarak
taşınabilir bellekler (örneğin, CD, DVD, Flash Disk, vs) aracılığı ile ulaştırılır.
• Bu model içerisinde öğrenciler, öğretmenleriyle karşılıklı olarak iletişim
kuramazlar.
• Bu modelde dersler bir öğretmenin dersi sesli ve görüntülü olarak anlatım
şeklinde olabilir, ya da bilgisayar destekli eğitim yazılımları (özel öğretici
yazılımlar, alıştırma-deneme, benzeşim, eğitsel oyun) formatında olabilir.
22. Tek Yönlü Karma Teknoloji Modeli
• Bu model içerisinde mektup ya da posta hizmetleri, tek yönlü radyo, tek yönlü televizyon (TV)
ve tek yönlü bilgisayar uzaktan eğitim hizmetlerini yürütmek için birlikte karma ya da
harmanlanmış olarak kullanılır.
• Hangi tek yönlü modelini açık ve uzaktan öğrenme sistemi içerisinde daha ağırlıklı
kullanılacağı dersin hedefleri, içeriği, yöntemi ve öğrenci ihtiyaçları ve özelliklerine göre
belirlenir.
• Bu model içinde uzaktan eğitim merkezi, posta ile göndereceği öğretim materyallerini, radyo
program kayıtlarını, TV program kayıtlarını ve bilgisayar için hazırlanan CD ve DVD‘leri
hazırlar ve uzaktan eğitim öğrencilerine gönderir.
• Öğrenciler kendilerine ulaşan bu öğretim materyalleri içerisinden yazılı olanları okur, radyo ve
televizyon program kayıtlarını dinler ve izler.
23. Çift Yönlü Modeller
Çift yönlü açık ve uzaktan öğrenme modelleri:
1. Çift yönlü radyo konferansı
2. Çift yönlü TV temelli video konferansı
3. Çift yönlü etkileşimli bilgisayar
4. Çift yönlü karma teknoloji modeli
olmak üzere 4 başlık altında sınıflandırılmaktadır.
24. Çift Yönlü Radyo
Konferansı
• Özellikle 1960-1990 yılları arası açık ve
uzaktan öğrenme uygulamaları yürüten
kurumlarında yaygın olarak kullanılan
bir uygulama olmuştur (İşman, 2011).
• Eğitim-öğretim hizmetleri öğrencilere
radyo konferansları düzenleyerek
verilmektedir.
• Öğretmen ve öğrenciler arasında çift
yönlü ya da karşılıklı bir iletişim vardır.
25. • Çift yönlü ya da etkileşimli radyo konferansı genellikle
öğretmeninin dersi anlatmasına, öğretmen tarafından sorulan
soruların Öğrencilerin cevaplamasına ve gerektiğinde öğrencilerin
sesli olarak düşüncelerini paylaşmalarına fırsat veren etkinlikleri
içerir (Potashnik ve Capper, 1998).
• Öğrencilerin ellerinde takip edebilecekleri kaynaklar ve öğretim
materyalleri bulunabilir (Uzaktan Online Eğitim Bilişim
Yayıncılık, 2016).
26. Çift Yönlü Tv Temelli
Video Konferans
• Televizyona dayalı Video
konferans sistemi globalleşen
dünyada yaygın olarak
kullanılmaya başlanmıştır.
27. • Katılımcılar, mikrofon ve kamera
vasıtasıyla diğer noktalarda
bulunan insanlara kendilerini ifade
ederken, karşıdan gelen görüntü ve
sesi almak için televizyon veya
bilgisayar monitöründen
faydalanmaktadırlar.
28. • Video konferans sistemi ilk olarak 1970`li yıllarda Amerika Birleşik
Devletleri'nde gerçekleştirilmeye başlanmıştır 1980 yılından sonra
video konferansı giderek yaygınlaşmaya başladı ve 21.yüzyılın
başlarında tüm dünyada kullanılır hale gelmiştir
29. • Örneğin İngiltere'de
bulunan açık üniversite İngiliz
hükümetinin desteğiyle devlet
televizyonları ile
telekonferans uygulamalarını
açık ve uzaktan öğrenme
sistemi içerisinde
yaygınlaştırmıştır.
30. • Televizyon temelli video konferans
modeli içinde farklı yerlerde bulunan
öğrenciler, öğretmenleriyle çift yönlü
iletişim kurabilirler sınıf arkadaşlarının
seslerini duyabilir ve görüntülü bir
iletişim gerçekleştirebilirler. Öğrenciler
ve öğretmenler arasında canlı bir bilgi
alışverişi yapılabilmekte öğrenciler
öğretmenler karşılıklı sorular sorup
cevaplarını aynı anda alabilmektedirler.
31. Çift Yönlü Etkileşimli
Bilgisayar
• Çift yönlü etkileşimli
bilgisayar modeli, içerisinde
uzaktan eğitim bilgisayar ve
internet teknolojilerinin birlikte
kullanılmasıyla yürütülmektedir.
Bir başka ifadeyle bu model için
de eğitim hizmetleri fiziksel
olarak farklı yerlerde bulunan
öğrencilere internete bağlı
bilgisayar üzerinden
verilmektedir.
32. • Bu model esnek bir
yapıya sahiptir.internet
sitelerindeki bilgiler
anında güncellenebilir,
öğrenciler konular ile ilgili
gelişmelerden anında
haberdar olabilirler.
33. Teknoloji ve eğitim
arasındaki ilişki
çok kapsamlı ve
çok yönlüdür. Bu
yüzden öğretmenler
bilgisayar ve
teknoloji
konusunda
yeniliklere açık
olmalı ve bu
hususta kendileri
yeterli ölçüde
geliştirmelidir.
34. Çift Yönlü Karma
Teknoloji Modeli
• Çift yönlü karma teknoloji
modeli açık ve uzaktan
öğrenme sistemi içerisinde
farklı çift yönlü teknoloji
sistemlerinin birlikte
kullanılmasıyla ya da
harmanlanmasıyla meydana
gelir.
35. • Açık ve uzaktan öğrenme sistemi
içerisinde ne tür bir çift yönlü
modelini daha ağırlıklı kullanılacağı
dersin hedefleri, içeriği, yöntemi ve
öğrenci ihtiyaçlarına göre belirlenir.
37. ÖZET
• Açık ve uzaktan öğrenmede kullanılan teknolojiler geçmişten
günümüze; Mektup, radyo, televizyon, uydu, bilgisayar, internet-Web
ve kablosuz mobil teknolojiler şeklinde sıralanabilir. Bu kronolojik
sıra ele alındığında geçmişten günümüze eğitimde ne tür teknolojik
gelişmelerin yaşandığı fark edilebilir. Açık ve uzaktan öğrenme
modelleri öğrenmede kalıcı izli davranış değişikliği yaratmak ve
öğrencinin motivasyonunu sağlamak amacıyla önemlidir. Çift yönlü
modellerde tamamen öğrenci merkezlidir ve eğitimde fırsat eşitliğine
olanak sağlar. Yer ve zaman engelinin ortadan kaldırılır. Ne tür açık ve
uzaktan öğrenme modelinin ve teknolojisinin kullanılacağına dersin
hedefleri, içeriği,yöntemi ve öğrenci ihtiyaçları dikkate alınarak karar
verilir.
38. Açık ve Uzaktan öğrenme
modellerinden çift yönlü
televizyon temelli video konferans
modeli ilk olarak nerede
gerçekleştirilmeye başlanmıştır ?
• A) Finlandiya
• B) İrlanda
• C) Türkiye
• D) Amerika Birleşik Devletleri
• E) Rusya
39. Türkiye`de mektup ile
eğitim ilk olarak hangi
üniversitede başlamıştır ?
• A) Ankara Üniversitesi
• B) Anadolu Üniversitesi
• C) İstanbul Üniversitesi
• D) Galatasaray
Üniversitesi
• E) Atatürk Üniversitesi
40. Açık ve uzaktan öğretimde
kullanılan teknolojiler geçmişten
günümüze nasıl sıralanabilir?
• A) Radyo, Televizyon, Bilgisayar, İnternet-
web
• B) Bilgisayar, Televizyon, Radyo, Mektup
• C) Uydu, Televizyon, Radyo, İnternet-web
• D) İnternet-web, Bilgisayar, Uydu, Televizyon
• E) Mektup, Radyo, Televizyon, Bilgisayar
41. Açık ve uzaktan öğrenmede
öğrenci merkezli olmayan
model aşağıdakilerden
hangisidir ?
• A) Çift yönlü karma teknoloji
modeli
• B) Çift yönlü Tv temelli video
konferans modeli
• C) Çift yönlü bilgisayar modeli
• D) Tek yönlü radyo modeli
• E) Çift yönlü bilgisayar modeli
42. Aşağıdakilerden hangisi
çift yönlü modeller için
söylenemez ?
• A) Öğrencilerde kalıcı izli davranış
değişikliği ortaya çıkmasını sağlar.
• B) Öğrenci merkezlidir.
• C) Dersin içeriği, yöntemi, hedefleri öğrenci
ihtiyaçlarına göre belirlenir.
• D) Öğretmen ve öğrenci arasında sesli,
görüntülü veya her ikisinin kullanıldığı bir
etkileşim vardır.
• E) Öğrenci sorularını ders akışı içerisinde
değil, alınan dersler bittikten sonra posta yolu
ile iletebilir.
43. Kaynakça
• Keegan D. (1988). Problems in definding the field of distance education.
• Moore (1993). Theory of transactional distance.
• Kaplan Andreas M. vs. Hänlein, M. (2016). Higher education and the ditital
revulution: About MOOCs, SPOCs, social media and the Cookie Monster. Business
Horizons, 59 (4), 441-450.
• Miller, G. & Honeyman, M. (1993). Agricultural distance education: A valid
alternative for higher education. Proceedings of th 20th Annual National
Agricultural Research Meetings, 20, 67-73.
• Aydın, C. H. (2011). Açık ve uzaktan öğrenme: öğrenci adaylarının bakış açısı. Ankara Pegem
Akademi.
• Boz-Yüksekdağ, B. (2016). Açık ve uzaktan eğitimde öğrenme. Açıköğretim Uygulamaları
ve Araştırmaları Dergisi (AUAd), 2 (4), 127-138. 30.10.2018 tarihinde
http://dergipark.gov.tr/download/article-file/402150’den alınmıştır.
• İşman , A. (2003). Öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme. Ankara: Değişim
Yayınları.
• İşman, A. (2011). Uzaktan Eğitim (4. Baskı). Ankara, Pegem-A Yayıncılık
• Taylor (2010). Uzaktan eğitimin evreleri
• Vikipedia : eğitimin tarihsel gelişimi - Vikipedi (wikipedia.org)
• Vikipedia Uzaktan eğitim - Vikipedi (wikipedia.org)
• Casey, D. M. (2008). The historical development of distance education through
technology. TechTrends, 52 (2), 45-51
• Fojitik, R. (2014). Mobile Technologies Education. Procedia-Social and Behavioral
Sciences, 143, 342-346
• Uzaktan Online Eğitim Bilişim Yayıncılık (2016). Uzaktan eğitimin uygulama modelleri.
(Online) 15.10.2023 tarihinde https://www.uzaktanegitim.com/haberler/uzaktan-
egitimin- uygulama-modelleri-nelerdir/68.
44. • Emre, Y. (2002). Kitle İletişim Araçları ve WWW Teknolojilerinin Uzaktan Eğitim Uygulamalarında
Kullanılması. Açık ve Uzaktan Eğitim Sempozyumu. 23-25 Mayıs 2002, Anadolu Üniversitesi: Eskişehir.
• Işık A., Işık. İ., Güler. İ. (2008). Uzaktan Eğitimde Güvenlik Uygulamaları, Bilişim Teknolojileri Dergisi,
Cilt: 1, Sayı: 2, Mayıs 2008.
• İspir, B. (2003). Uzaktan eğitimde öğrenme-öğretme sürecinin dijital televizyon yayıncılığı ile
desteklenmesi. Yüksek lisans tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Kesim, M. (1985). İletişim Teknolojisindeki Yeni Gelişmelerden Teletext ve Viewdata’nın Uzaktan
Öğretimde Kullanılması. Doktora tezi, Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
• Ravenscroft, A. (2001). Designing E-learning Interactions in the 21st Century: Revisiting And Rethinking
The Role Of Theory. European Journal of Education, 36 (2), 133-156.
