‘We willen in het Duurzaam Doen Huis de verschillende scenario’s voor gasloos wonen onderzoeken’, zegt Lusanne van Benthem van Ekwadraat. ‘Met praktische tips in een levensechte omgeving en samen met het bedrijfsleven’, vult Eibert van der Woude van de gemeente Menameradiel aan. Dinsdag 13 juni 2017 maakten ongeveer 20 bewoners van Deinum gebruik van deze praktische workshop in het Duurzaam Doen Huis bij Centrum Duurzaam van ROC Friese Poort. Klik door voor het volledige bericht: http://www.centrumduurzaamfriesland.nl/nieuws/bewoners-deinum-onderzoeken-gasloos-wonen-duurzaam-huis/

1. 14-6-2017
1
De aarde als energiebron.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
AARDWARMTE
Uw spreker :
Rienko Akker
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
Bedrijfsactiviteiten REMON Groep
- Bronboringen, aanleg WKO en V.B.W.W.
- Aanleg, onderhoud en beheer brandputten
- Installatietechniek
De aarde als energiebron.
Bedrijf REMON
- Groothandel in o.a. zout & alles op gebied van
waterhuishouding, verplaatsing en verbetering.
- Waterbehandeling

2. 14-6-2017
2
Een woonwijk zonder gas:
RijswijkBuiten, 3500 woningen met
warmtepomp.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
Een woonwijk zonder gas:
Lemmer Tramdijk oost, 300 woningen met
warmtepomp.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017

3. 14-6-2017
3
Een woonwijk zonder gas:
Leeuwarden, 143 woningen met warmtepomp.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
6
Een woning zonder gas:
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
BRON – WARMTEPOMP – AFGIFTESYSTEEM – WONING.

4. 14-6-2017
4
7
Een woning zonder gas:
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
• Door hoge isolatiewaarde een grote
koelingsbehoefte.
• Verantwoordelijk voor eigen energiegebruik
• Door verschillende woningen en gezins-
samenstelling is maatwerk per woning
mogelijk
• Geen vereniging, abonnementskosten, geen
overheidsbedrijf/organisatie.
PRINCIPE Warmtepomp:
• De werking van een warmtepomp kan eenvoudig worden
verklaard aan de hand van de werking van de koelkast. Als we
een pak melk in de koelkast zetten, dan willen we dat de
temperatuur van de melk laag wordt en blijft. Er wordt via de
verdamper warmte aan het pak onttrokken waardoor het pak
melk zal afkoelen. De onttrokken warmte wordt afgevoerd via
het rasterwerk aan de achterzijde (de condensor) van de
koelkast. Het hele proces wordt aangedreven door de
compressor.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017

5. 14-6-2017
5
PRINCIPE Warmtepomp:
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017 De aarde als energiebron.
PRINCIPE Warmtepomp:
• Het rendement van een warmtepomp wordt
uitgedrukt in COP. ( Coëfficiënt Of Performance ofwel
prestatiecoëfficiënt).
• Dat is de verhouding tussen de energie afgegeven /
opgenomen energie (in dezelfde energie-eenheden).
• Bijvoorbeeld : energie afgegeven 9,66 kW &
opgenomen energie 2.0kW. COP = 4.8
• Hoe hoger het COP getal = Hoe hoger rendement.
• COP wordt bepaald bij 0 graden celsius bronzijdig en
verwarmingszijde 35 graden celsius. (NEN-EN 14511)
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017 De aarde als energiebron.

6. 14-6-2017
6
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Fossiele brandstoffen raken op
- Sterke prijstoename te verwachten van aardgas
- Elektriciteit voor warmtepomp op meerdere
manieren te genereren
- Hoog rendement (tot 500 %)
- Lage CO2 uitstoot
De aarde als energiebron.
VOORDELEN AARDWARMTE:
- Eenvoudig in opbouw
- Lage exploitatiekosten
- “gratis” passieve koeling!!!!
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Beschikbare ruimte bronnen
- Initiële investeringskosten ( €10.000 - €25.000)
- Minder geschikt voor bestaande bouw (isolatie)
- Alleen toepasbaar met LTV ( lage temperatuur
verwarming.)
De aarde als energiebron.
NADELEN AARDWARMTE:

7. 14-6-2017
7
Eerste check via WKOTool.nl:
13
Eerste check via WKOTool.nl:
14

8. 14-6-2017
8
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Gesloten systeem
- Vulling met water/
en of glycol mengsel
- Type warmtepomp bepaalt
aantal VBWW’s en diepte
De aarde als energiebron.
PRINCIPE VBWW:
- Diepte veelal 90-
300mtr.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Rendementsberekening met EED
PRINCIPE VBWW:

9. 14-6-2017
9
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Rendement per VBWW o.a. afhankelijk van
bodemgesteldheid
De aarde als energiebron.
PRINCIPE VBWW:
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
AMVB Bodemenergie 1 juli 2013 :
Doel: Toepassing van bodemenergiesystemen stimuleren
• Specifieke doelstellingen:
– Zoveel mogelijk gelijk speelveld open en gesloten systemen
– Beter ordenen ondergrond voor doelmatiger gebruik
van bodemenergie
– Verbeteren kwaliteit en betrouwbaarheid
– Betere inpassing van bodemenergiesystemen in bouwprojecten
• Meldingsplicht voor nieuwe systemen
- Overzicht algemene regels
De aarde als energiebron.

10. 14-6-2017
10
Interactie VBWW:
19
- Onderling mogen de systemen elkaar maximaal
1,5 graad “negatief” beinvloeden.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Diepte afhankelijk van bodemgesteldheid
- Diepe boringen zorgen voor hoog rendement
- Vooral geschikt bij kleinere kavels
- In principe onderhoudsvrij
- Zeer duurzaam
- Lange levensduur gegarandeerd ( 25 jaar garantie)
- Geen energiebalans benodigd, koude overschot
toegestaan
- Eenvoudig in opzet en uitvoering.
De aarde als energiebron.
PRINCIPE VBWW:

11. 14-6-2017
11
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
- Horizontaal leidingwerk brengt V.B.W.W binnen in
gebouw
- Tichelmann of Verdeler
De aarde als energiebron.
PRINCIPE VBWW:
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
ALTERNATIEVEN:
- lucht-water warmtepomp (geen bodemwisselaar
nodig)
- pelletkachels
- micro-wkk
De aarde als energiebron.
- Centrale opwekker
- Stadsverwarming
- Warmtenet

12. 14-6-2017
12
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017
STAPPENPLAN :
- Warmteverliesberekening van woning bepalen.
- Selectie van warmtepomp.
- Warmtepomp niet opnemen in EPC ivm subsidie.
De aarde als energiebron.
- Posities bronnen bepalen aan de hand van
kavelkaart / afstemming in woonwijk.
- Beslissen tot collectief inkopen / uitvoeren.
- Installateur selecteren voor leveren warmtepomp.
PresentatieRemon
d.d. 13 jun. 2017 De aarde als energiebron.