Bureau presentatie

1. ONTWERPMANAGEMENT

2. ALGEMEEN
ONTWERPMANAGEMENT De vormgeving van een gebouw – in en met haar omgeving - is het gevolg
van talloze esthetische, technische en functionele afwegingen. Dit is een
ingewikkeld proces waarbij een juiste structuur en visie bepalend zijn voor de
kwaliteit- en kostenbeheersing!
ONTWERPVISIE
De huidige bouwpraktijk wordt gekenmerkt door hoge faalkosten, ondui-
delijke communicatie en onvolledig op elkaar afgestemde disciplines. Veel
belangrijke beslissingen worden veelal laat en te oppervlakkig genomen.
Vanuit de overtuiging dat dit anders kan en anders moet, zijn HartmanBouw-
Visie en BouwQuest een samenwerking gestart om dit daadwerkelijk verder
te ontwikkelen en in praktijk te brengen.
Centrale gedachte bij het ontwerpen van een gebouw in zijn omgeving is
TEAMWORK waarbij in een vroeg stadium verschillende adviseurs gelijk-
waardig betrokken worden. Dit levert een hoog prijs-kwaliteit niveau van het
gebouw op.
Dit hoge niveau bestaat niet alleen uit het terugdringen van de 10% faalkosten
die doorgaans in de bouw worden gemaakt. Door werkelijk integraal ontwer-
pen ontstaat een duurzaam gebouw waarin de verschillende disciplines op
elkaar zijn afgestemd en - indien mogelijk - elkaar aanvullen en versterken.
Hierin wordt voortdurend de economische, functionele en maatschappelijke
waarde op langere termijn in het vizier gehouden. Dat is pas echt duurzaam!
Kortom:
“het geheel is meer dan een optelsom van onderdelen!”

3. INTEGRAAL ONTWERPEN
maakbaarheid – ergonomie – duurzaamheid – gebruik – veiligheid
bedieningsgemak - onderhoud - gezondheid – milieu – energie – hergebruik – be-
trouwbaarheid - arbeidsomstandigheden - arbeidskosten
VORM
LEVENSCYCLUS ontwerpen » maken » gebruiken » afdanken
functies » functieniveaus » structuur » vorm » +
ABSTRACTIE
organisatie & techniek » TECHNIEK
DISCIPLINES
bouwtechniek – installatietechniek - informatietechnologie – marketing – bedrijf-
skunde - commercie – machines – specialismen - organisatie
INTEGRATIE via 3 gedachtenlijnen naar: ONTWERP
Werkmethode integraal ontwerpen
ONTWERPMANAGEMENT
Het onafhankelijk aansturen en/of coachen van meerdere adviseurs in een vroeg stadi-
um wordt ook wel ontwerpmanagement genoemd. Deze manager stuurt niet alleen op
de gebruikelijke GOTIK-aandachtspunten (geld, organisatie, tijd, informatie en kwaliteit)
maar juist ook inhoudelijk op ontwerptechnische en bouwkundige samenhang. Door
juist inhoudelijk actief te coachen ontstaat er een chemie tussen verschillende adviseurs
die nodig is om een werkelijk geïntegreerd ontwerp tot stand te brengen. In dit proces
werken BouwQuest en HartmanBouwVisie samen en vullen elkaar aan.
Voorwaarden en/of speerpunten die voor dit proces noodzakelijk zijn:
- methodisch denken en handelen
- overzien
- helder beslistraject
- brug tussen disciplines
- gelijkwaardigheid tussen de verschillende partijen
- brede kennis
- communicatie
- creatief
- werken in teamverband

4. Project Organogram
OPDRACHTGEVER
Vergunningen &
PVE, Wetten &
Ontwerpmanager
Contracten
Regels
Architect Constructeur Installatie advies
Interieur architect Dubo Advies
PROJECT - TOOLS
De gewenste structuur op projectniveau die nodig is voor integraal ontwer-
pen.
HartmanBouwVisie en BouwQuest maken binnen deze opzet gebruik van
de volgende tools:
MORFOLOGISCH ONTWERPEN
Om een complex ontwerpproces te kunnen managen wordt gebruik ge-
maakt van een morfologisch overzicht.
Kenmerkend hiervoor is dat problemen eerst opgesplitst en uitgerafeld
worden om ze hanteerbaar te maken. Vanuit kleine deeloplossingen kun-
nen vervolgens grote oplossingen ontstaan.
Dit proces is diepgaand en kost meer tijd dan bij traditionele processen.
Daarentegen zullen de volgende processen juist sneller tot stand kunnen
komen.

5. Er is achterin een bijlage aanwezig
over het morfologisch overzicht als
ontwerpmethode.
Met deze ontwerpmethode wordt
de opdrachtgever betrokken in een
helder en overzichtelijk beslistra-
ject.
In de traditionele bouw wordt de opdrachtgever niet zelden geconfronteerd met slechts
één optie. Deze optie is dan de voorkeur van de architect waar dan ja of nee tegen ge-
zegd moet worden.
Herzog en Meuron maken gebruik van Morfologisch ontwerpen oa: Olympisch Stadion Peking

6. BUILDING INFORMATION MODEL
Een goede manier van vakkundig tekenen bepaalt voor een groot gedeelte
de flexibiliteit, nauwkeurigheid en snelheid van de ontwikkeling van een
project. Om faalkosten terug te dringen is het verder noodzakelijk een
bouwplan volledig driedimensionaal uit te werken. Tevens geeft deze bena-
dering een goed ruimtelijk inzicht voor alle betrokken partijen. Kortom:
“ WHAT YOU SEE IS WHAT YOU GET ! “
BIM staat voor Building Information Model. Bij ons gaat geïntegreerd ont-
werpen altijd samen met BIM. Dit is mogelijk door de disciplines bouwkun-
de, constructie en installaties binnen één driedimensionaal gebouwmodel
PROJECT - TOOLS
bijeen te brengen. Hiervoor wordt het tekenprogramma Revit Architecture
(ontwikkeld door Autodesk) gebruikt.
Van de Ende Musical Theater in Revit in samenwerking met BouwQuest en ABT

7. De voordelen op rij:
- Door toepassing van een speciaal voor de bouw ontwikkeld 3D-model wordt de kans
op ontwerpfouten veel kleiner
- Wanneer ook het ontwerp van installaties en constructies met Revit wordt gedaan,
zullen ook deze kosten verder worden gereduceerd
- Het gehele project is in iedere bouwfase 3-dimensionaal te bekijken en te presente-
ren
- Flexibiliteit: wijzigingen in het ontwerp kunnen relatief snel aangepast worden
- Een goede communicatie met AutoCAD-tekeningen is verzekerd. Zodoende kan ook
de afstemming met andere adviseurs of (onder)aannemers op een goede manier
plaatsvinden.
- Ruimtetabellen en hoeveelheden bouwmaterialen zijn vanuit dit programma op te
stellen en te berekenen
PROJECTMANAGEMENT SYSTEEM
Voor een goede communicatie is naast het beheer van een 3D gebouwmodel ook een
heldere communicatie van alle besluiten nodig. Hierin is het noodzakelijk dat in een
later bouwstadium nog steeds helder is waarom er voor een bepaalde oplossing is
gekozen.
Om alle informatie, actie en besluiten up to date te communiceren wordt gewerkt met
een projectmanagement systeem zoals het “Project Informatie Management” via
internet waarin de betrokken partijen toegang hebben. Hierin kan tevens een bestek
worden opgebouwd zowel op basis van beschrijving als op prestatie.

8. P
27
V
21
O
28
U
22
Bij Bouwquest en HartmanBouwVisie is ruime inhoudelijke kennis aanwezig N
29
T
23
om projecten door dit proces te kunnen begeleiden: M
30
S
24
Brandcompartiment 1 819 m2
R
25
Bouwbesluit
Brandcompartiment 2 187 m2
Brandcompartiment 3 350 m2
F
Zowel bij BouwQuest als bij Hart-
Brandcompartiment 4 176 m2
A2.26
manBouwVisie is veel kennis in 3145+
Brandcompartiment 5 284 m2
het werken met het bouwbesluit.
D O O RSN ED E A
E
Brandcompartiment 6 36 m2
Brandcompartiment 1
Specifieke bouwbesluittoetsen
A2.07
12 m2 A2.18
A2.25
Brandcompartiment 7 38 m2 A2.08 A2.09
A2.24 A2.23
voor externe projecten worden
A2.01
A2.10
Brandcompartiment 8 256 m2
A2.17
3700 +
door BouwQuest verzorgd. Onder
A2.06 A2.05 A2.02
D
Brandcompartiment 9
Brandcom-
partiment 2 165 m2
Brandcompartiment 8 A2.11 A2.14 A2.15 A2.22 A2.21
10 m2
Brandcom-
Brandcompartiment 9 165 m2 256 m2
andere de Golfclub “de Dutch” te
partiment 1
14 m2
A2.12
A2.13
A2.16
PROJECT - KENNIS
Totaal 2311 m2
Spijk is geheel getoets aangeleverd
A2.20
A2.04 A2.03
C
aan de gemeente. B
A2.19
A
Brandwerendheid
14 13 12 11 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1
D O O RSN ED E B
Zowel bijD U TCH quot;
quot;TH E BouwQuest als bij HartmaBouwVisie is een zeer ruime ervaring
BouwQuest opdrachtgever: The D utch
Schuttersgracht 47 datum: 10.05.07
In opdracht van: 1:200
Postbus 61 schaal:
G olfcomplex quot;The D utchquot;
4200 AB G orinchem werk: getekend: cpg
aanwezig op het gebied van bouwkundige brandpreventie. Het betreft hier
ID eA architecten
H aarweg 3, Spijk
tel 0183 665 995
A. CLU BH U IS Brandcompartimenten ir. N . Buffinga bna fax 0183 665 900
4045ba33
VERD IEPIN G
ir. S.M. Mulder bna gorinchem@idea-nl.nl onderwerp:
woningen, scholen, kinderdagverblijven, ziekenhuizen, kantoren e.d.
Voor het Regio College Zaanstreek Waterland is een studie gedaan voor het
ombouwen van een kantoren complex tot school.
In samenwerking met Boersema Installatie adviseurs werken we aan het
upgraden van de brandveiligheid van de Jeugdinrichting Eikenstein te zeist
in opdracht van de RGD.
Apartementen en woningen te Gouda

9. Woonkeur
Bij HartmanBouwVisie is kennis aanwezig op het gebied van Woonkeur. Voor de coör-
dinatie van appartementen en woningen aan de Groen van Prinsterersingel in Gouda
is Ben Hartman verantwoordelijk. Hierin zijn naast het ‘basispakket’ van Woonkeur de
pluspakketten ‘veiligheid’ en ‘gebruikskwaliteit’ verwerkt.
Verder is hier ook het fenomeen ‘groepswonen’ verwerkt in het appartementengebouw.
Duurzaam bouwen
Bij HartmanBouwVisie is kennis aanwezig op het gebied van duurzaam bouwen. Naast
het integreren van diverse gemeentelijk milieu-eisen in diverse projecten komt het
aspect duurzaam vooral tot uiting bij het zon-georiënteerde woningbouwproject
Broekerhofjes-Zuid te Oegstgeest en bij de Rotterdam International Secondary School
te Rotterdam. Het laatste project leverde destijds een nominatie voor één van de meest
duurzame gebouwen in Rotterdam op. Als belangrijke dubo-maatregel leverde bijvoor-
beeld een schoolplein op het dak een besparing op van het te bebouwen oppervlak.

10. Bouwtechniek
Bij BouwQuest is veel kennis aanwezig bij het oplossen van zeer vergaande
bouwtechnische vraagstukken. Je kunt hier spreken van een specialiteit.
Het concept van de architect wordt vertaald naar een te realiseren techniek,
waarbij het concept goed tot uiting komt. In het MuziekGebouw aan ‘t IJ en
het BIMhuis is dit veelvuldig door Carl-peter Goossen toegepast.
Ten aanzien van de concertzaal van het MuziekGebouw zijn veel eisen ge-
steld: 15 dBa stilte, nagalmtijd variabel van 2,5 tot 4 sec. etc. etc.
Kort samengevat; een akoestiek die zich met de beste zalen van de wereld
kan meten. Samen met ontwerpteam tot een oplossing gekomen waarin
PROJECT - KENNIS
alle deelproblemen zijn besproken, gewogen en tot een totaal oplossing
zijn samengesmeed. Zie foto’s hiernaast.
Voor de Gemeente Amsterdam is een houten plein ontwikkeld die antislip,
onderhouds vrij voor minstens 25 jaar en begaanbaar voor vrachtwagens is.
Al met al waren de eisen flink opgeschroefd. Hieruit is de Houten vlonder-
rooster ontstaan. BouwQuest heeft samen met Las-pers een patent op dit
produkt.
Houten vlonderrooster

12. Morfologisch overzicht
Een morfologisch overzicht is een methodische ontwerpmanier. De
methode is ontwikkeld door Fritz Zwicky (1966, 1969). Het doel van een
morfologisch overzicht is het onderzoeken van alle mogelijke oplossingen
van een complex ontwerpprobleem. Een complex probleem heeft verschil-
lende karakteristieken:
Multi-dimensionaal: het heeft meer-
dere invalshoeken. Het probleem heeft
als voorbeeld te maken met financiële,
politieke en sociale aspecten. Deze
verschillende aspecten moeten, in
de oplossing, als één geheel worden
behandeld.
Vaag: De verschillende aspecten van
het probleem zijn niet kwantificeer-
baar. Bovendien zijn ze voordurend
aan veranderingen onderhevig. De
vaagheid van de verschillende aspec-
ten maakt het gebruik van gangbare
‘oorzaak gevolg’ methoden ongeschikt.
Subjectief: Er is niet één goede oplos-
sing voor het probleem. Er zijn alleen
betere of slechtere oplossingen.
Morfologische begrippen
Proces
BIJLAGE
Net als in ieder ander proces, is de kwaliteit van de input ook maatgevend
voor de kwaliteit van de output. Met kwalitatieve betere basis (input) in-
formatie is de kans groter dat het resultaat ( output) kwalitatief beter is. Als
een morfologisch overzicht uit veel variabel bestaat dan is, omwille van de
complexiteit, computer ondersteuning wenselijk.

13. Het is ook wenselijk dat in het morfologisch overzicht projectteam minstens een per-
soon met ervaring, in het maken van een morfologisch overzicht, aanwezig dient te zijn.
Voor het maken van een morfologisch overzicht zijn de volgende proces-stappen nood-
zakelijk:
1 Probleembeschrijving: bij het beschrijven van het probleem wordt wat het is, wat het
niet is en wat het moet zijn beschreven.
2 Analyseer de oplosparameters: het probleem wordt onderverdeeld in gezichtspunten
en/of karakteristieken (dimensies).
3 Maken morfologisch overzicht: door het maken van het overzicht worden de gedach-
ten geordend en in een matrix gevisualiseerd. Voor elke dimensie worden alle mogelijke
condities opgesomd.
4 Evalueren: het evalueren van een mogelijke oplossing door deze te beoordelen op
consistentie. Als een mogelijke oplossing niet consistent is dan wordt een (x) in het
betreffende veld vermeld. Vervolgens wordt de bestaande situatie, indien van toepas-
sing, in het overzicht met een verbindingslijn aangegeven. Als laatste proces wordt de
gewenste oplossing met een verbindingslijn weergegeven.
5 Implementeren oplossing: implementeer de in het morfologisch overzicht aangege-
ven gewenste oplossing.
Morfologisch overzicht van begrippen.

14. Begripsomschrijving
Het volgende voorbeeld ter verduidelijking:
Gegeven de volgende dimensies:
Kleur
Rood
Geel
Blauw
Vorm
Cirkel
Driehoek
Vierkant
Structuur
Nerf
Glanzend
Met deze gegevens zijn er 3 x 3 x 2 = 18 mogelijkheden. Deze mogelijkhe-
den zijn in een Zwicky kubus weergegeven. De kubus bestaat uit 18 cellen.
Elke cel geeft een keuze mogelijkheid weer. In een morfologisch overzicht,
zijn horizontaal de dimensies weergegeven. Vertikaal staan de condities
vermeld. Met een kruis in de cel is aangegeven wat niet mogelijk is. In het
overzicht is met lijnen aangegeven wat de huidige keuze en wat de voorge-
stelde keuze is.
Begrippen
Morfologisch overzicht: is een n-dimensioneel matrix welke morfologische
cellen bevat. In de kolom worden de dimensies en in de rij de condities
opgesomd. In de cel wordt de waarde van de conditie vermeld.
Dimensie: zijn gezichtspunten of karakteristieken.
Conditie: is een toestandsvorm van een dimensie.
Waarde: is een relevante conditie van een dimensie.
Voordeel
Het voordeel van de het gebruik van een morfologisch overzicht is het
gestructureerd inventarissen van alle mogelijk concepten.