Oyutnuudiin Ajil Erhlelt

1. Bulganmaa Buuveebaatar (Be Be) - 25/11/2012 for MGLAUS.com

2. Opportunities for
Mongolians
 English skills – Beginner vs Advanced
• Intermediate or above – offers by Schools
• Through local Mongolians
• Search from Internet or Yellowpages
• Walk around and ask
• Newspapers WED/SAT
• JOB CLUB dedicated for MGLAUS

3. Work and Study
opportunities
 * Family visas – YES, it’s OKAY...
 Family members can WORK too? YES, of course
 2 years student visa: IELTS 5.5+$1400 college
+Student job (Tsalin $16 p.hour $4000 per term)
 2.5 years visa: IELTS 5.0+ $1800-3 month English
course+$1400college+Wage $1400 p.month
 3 years visa: IELTS 4.5+ $3600-6 month English
course+$1400college+Wage $1400 p.month
 info@bluewaterstudy.com
 admin@studyinSydneyAustralia.com.au

4. CV vs RESUME? CV ба resume-
ын ялгаа?
 CV = Curriculum Vitae болон Resume-ын ялгаа?
 Хариулт: бичиглэлийн урт
 Резум нь 1-2 нүүрэнд багтааж бичсэн
боловсрол, туршлага, чадварын жагсаалтууд.
Резум нь товч байдаг.
 СиВи нь арай урт буюу хамгийн багадаа 2 нүүр
 CV илүү дэлгэрэнгүй мэдээллийг :
 судалгааны ажлын туршлага,
 хэвлэж нийтлүүлсэн материалуудын жагсаалт,
илтгэл, шагнал урамшуулал, боловсролын түвшин
http://jobsearch.about.com/cs/curriculumvitae/f/cvresume.htm

5. CV – long/extensive Resume-
brief Curriculum Vitae vs. Resume?
Question:
 Answer: The primary differences between a resume and a
curriculum vitae (CV) are the LENGHT, what is included and
what each is used for. A resume is a one or two page summary of
your skills, experience and education. While a resume is brief and
concise – no more than a page or two, a Curriculum Vitae is a
longer (at least two page) and more detailed synopsis.
 A Curriculum Vitae includes a summary of your educational and
academic backgrounds as well as teaching and research
experience, publications, presentations, awards, honors,
affiliations and other details. In Europe, the Middle East, Africa,
or Asia, employers may expect to receive a curriculum vitae.
 In the US, a curriculum vitae is used primarily when applying for
academic, education, scientific or research positions. It is also
applicable when applying for fellowships or grants.

6. ALA–Alimaa @Flinders,
Adelaide
 СиВи
 2-4 хуудсанд багтаах
 Бүрдэл хэсэг бүрийн доор холбогдох мэдээлийг цэгэн
тэмдэглэгээтэй мөрөөр бичих
 Фонт Ариал 12
 Бүрдэл хэсэг хооронд зай үлдээх
 Урт өгүүлбэрээр, нуршуу бичихгүй байх
 Уншиж буй хүн маш хурдан хугацаанд өөрт хэрэгтэй
мэдээллээ олж авахаар байх
 http://alimaa.wordpress.com/2012/07/16/5887/

7. CV Бүрдэл хэсгүүд
 Personal Details:
 Education: Хамгийн сүүлд төгссөн сургуулиа хамгийн 1д бичнэ.
Зөвхөн боловсролын зэрэг авсан сургалт Диплом дээр байгаа
бакалаврын зэргийн нэршлээ бич
 Employment History: Хамгийн сүүлийнх хамгийн эхэнд дүрэм энд
мөн үйлчилнэ.
 Further training: Богино хэмжээний, диплом, сертификат
 Additional skills: Нэмэлт ур чадвар Компьютер, эмнэлгийн анхан
шатны тусламж, кино орчуулах, машин онгоц барих, шумбах г.м
 Аchivement: шагнал, гаргасан амжилт. Он дараалал сүүлээс эхнийx
 Community and Leisure interests: Олон нийтийн ажил, чөлөөт
цагаараа хийдэг ажил
 References: Чамайг тодорхойлж чадах хүний нэр, албан тушаал
холбоо барих мэйл, утас

9. RECOMMENDATIONS:

13. Jobs of Mongolians in
Australia барилга (Green/White card)
 Construction
 хүргэж өгдөг ажил (Delivery, courier)
 захиа ялгадаг ажил (DHL, Australia POST)
 үйлдвэрийн ажил (Pack, Laundry)
 зочид буудал (Room attendant, cleaner,
housekeeper)
 дэлгүүрийн ажилтан
 Pizza, хоолны газрын бэлтгэгч, аяга угаагч,
 цэвэрлэгч – Office, House, Spa/Pool, Bar
 Nanny, Babysitter
 Орчуулга, мэдээллийн технологи, цахилгаан,
уурхай, логистик, Эрүүл мэнд, санхүү, урлаг

14.  Professional vs General Vacancies
 resume_small.doc (94KB) Biz card size, spread
everywhere
 cv_short.doc (40KB) cafe, shop, restaurant
 cv_medium.doc (44KB) to recruiters
 CV_long.doc – to employers with COVER Letter
 IT Professional CV – min 3 pages, projects +
technology used, tasks and gained skills in brief

15. FB MGLAUS–JOB club cyber
spot
 http://gumtree.com.au
 http://parttimeonline.com.au
 http://www.daywork.com.au
 http://www.jobs. nsw.gov.au/
http://jobsearch. careerone. com.au/
www.ija.com.au
 http://www.jobfindcentre. com.au
http://www.seek. com.au/
http://mycareer. com.au/
http://www.jobfindcentre. com.au
https://jobsearch. gov.au/

16. ATO.gov.au – TFN, ABN
 Гэрийн болон Оффисын цэвэрлэгээний бизнест
хэрхэн хөл тавих вэ.
 Мө нгө ний тө лөө бүү ажилла, Мө нгийг
өө ртөө ажиллуул
 Алхам 1. Цэвэрлэгээний компани хайж олоод,
хэрхэн үйл ажиллагаагаа явуулдагийг нь ажигла.
Зөвхөн ажилтан нь байх хэрэггүй, бизнесийнх нь
үйл явцын талаар бүх талаас нь судлахыг хичээ.
Хайх жишээ:
 www.yellowpages.com.au -р ороод дараах
түлхүүрүүдийг оруулж хайна
 business type: cleaning
location: Bondi Junction

17. Absolute Domestic, BIC Cleaning
 Эсвэл шууд цэвэрлэгээний бизнест зуучилдаг
газруудтай холбогд. Жишээ нь:
 http://www.gumtree.com.au/sydney/67/12084367.htm
 You can work alone or team up with someone.
Earn $20 – $40 per hour and be your own boss
 Experience is not essential, training and full
support provided.
 Please e-mail your resume with 4 names of
referees to us or contact 02 8004 1791 for further
information. Website:
http://www.cleanatheart.com

18.  Цэвэрлэгээний компаний жишээ:www.swanservices.com.au
 SWANSERVICESPTY.LTD.
SYDNEY–HEADOFFICE
LEVEL 5, 507 KENT ST, SYDNEY, NSW 2000
T (02) 9285 0700 F (02) 9262 7720
E info@swanservices.com.au
 Branches in Melbourne and Brisbane
 Өөртөө эргэлзэж байгаа бол хэсэг зуур цэвэрлэгээний
компанид ажилтанаар орж ч болох юм.
 * 2007 - Монголчууд маань хүүхдээ багаас нь гэр ахуйн бүх
ажилд сургаж бэлддэг тул ихэнх Монголчууд
цэвэрлэгээний ажлыг төвөггүйхэн хийдэг.
 Гэхдээ мэдээж химийн, цэвэрлэгээний бодис, багажтай
ажиллах гэх мэт нэмэлт мэдээлэл таньд хэрэгтэй байлгүй
яахав.

19.  Алхам 2. TFN – Tax file number-тай хүмүүс
онлайнаар ABN – Australian Business Number
(www.ato.gov.au)-г авах хэрэгтэй.
 ABN -н бүртгэлийн хуудас: www.abr.gov.au
 Алхам 3. Гэрээ хийдэг менежер хөлсөлж болно,
эсвэл бэлэн гэрээ зардаг байгууллагуудаас
хамгийн багадаа 6 сарын хугацаа бүхий
цэвэрлэгээний гэрээнүүд шууд худалдаж авч
болно.
 Франчайзинг-н боломж ч бас нээллтэй нь мэдээж.
 Бас нэг хувилбар бол өөрөө Шар хуудсанд
бүртгүүлээд, айл болон оффисыг хаягаар очиж
цэвэрлэх тухайгаа танилцуулга маягаар цаасан
дээр бэлдэж ойр хавийнхаа шуудангийн
хайрцгуудаар тараах арга зам байж болно.

20.  E.g. www.professionalcleaners.com.au/ – for a
contract manager
www.yourhomeclean.com.au , www.uhs.com.au
http://www.franchisebusiness.com.au/Franchises/Bu
siness-Services_1_2_3/Tag=Cleaning
 Other business: http://cracker.com.au/
 Алхам 4. Цэвэрлэгээгээ өөрөө хийж болно, эсвэл
бусад оюутнуудыг хөлсөлж бас болдог.
 Алхам 5. Хагас цагаар ажиллах Санхүү,
нягтлангийн ангийн оюутан олж хөлсөлж болно.
Эсвэл өөрөө MYOB (http://www.myob.com/) –
гэдэг Австралийн санхүүгийн програмыг
ашиглаад сурчих хэрэгтэй. (Энэ нь Монголын
Interactive, America-н QuickBook-тэй ижил).

21.  Алхам 6. Ингээд цэвэрлэгээний бизнес гэж
нэрлэгдэх модныхоо үндэсийг суулгаж, арчилж
ургуулсаных, үр жимсээ хүртэх л үлдэж дээ.
 * Хэрэв энэ жижиг бизнесээ цааш нь томруулж
тордъё гэвэл та илүү их цаг заваа зарцуулах
шаардлагатай. Миний хувьд өөр боломжууд
олж харсан тул энэ чиглэлээр томрох санаагаа
түр орхисон болно. Гэхдээ л энэ салбар бол тун
их ашигтай бөгөөд Австралид байгаа
цагаачидын гол барьж авдаг, амжилтанд хүрдэг
бизнесийн нэг яах аргагүй мөн юм. Та удаан
хугацаагаар Австралид амьдрах гэж байгаа бол
энэ талаар сонирхоод үзэхэд илүүдэхгүй шүү.

22. Барууны жишгээр цалинжих
боломж - Боловсролын
Агентын Бизнес
 Австралийн Боловсролын салбар улс орных
нь экспортын 2-дoгч том эх үүсвэр
 Агент болох боломж нээлттэй: Англи
хэлний зохих мэдлэгтэй хүмүүс
нь http://www.gca.edu.au/ мэтийн дурын
сургууль, коллежын вэбээр ороод агентад
зориулсан булангаас мэдээлэл авах буюу
холбоо барих буланд байгаа мэдээллээр нь
имеил бичиж агент болох хүсэлтээ гаргах
хэрэгтэй

23.  Шинээр гарч ирсэн, үл танигдах агентууд, хувь
хүмүүсийг тэр болгон нэмж хүлээж авдаггүй
Австралийн сургуулиуд олон байдаг тул, уг
сургуулиудтай нь гэрээтэй томхон Агентлагтай
хамтарч ажиллах боломж бурэн
нээлттэй. gegeen@bluewaterstudy.com
 Амжилттай зуучлуулсан оютнуудаас сургалтын
төлбөрөөс гадуурх зуучлалын хөлс огт
авахгүйгээр бүх төрлийн тусламж үзүүлэх ба уг
оюутнуудыг бидэнд танилцуулсан завсарын
мэдээлэгчдийг урамшуулна

24. YES, IT IS REAL-TOP PAID
LESS WORK
 Sample
 Name: X
 Nationality: Mongolian
 Location: Ulaanbaatar
 Paid period: 21/10/2012-21/11/2012
 Total wage: $2600
 Referral count: 4

25. Tsegmee.com USA 2009
 1. Юуны ө мнө ажил хайхдаа хэзээ ч шантарч
болохгү й юм байна лээ шүү !!!
 арван газар ө ргө гдлөө ө гө хө д нэг нь
гарцаагү й ажилд авна (2-3 out of 100s)
 2. Онцгой анхаарах бичиг баримтууд
 Resume-гээр зогсохгүй Cover Letter (манайхаар
бол өргөгдөл шиг гэхдээ арай дэлгэрэнгүй бичнэ
гэсэн үг), Гурван Үеийн Түүх, гээд л компани
болгон өөр өөрийн гэсэн шаардах бичиг
баримтуудтай байх юм.
 анкет, хуучин ажлын газрын тодорхойлолт,
диплом, гэрчилгээ гэх мэт.

26.  3. Ажлын ярилцлаганд орохдоо анхаарах зү йлс –
Хэрэв та ярилцлаганд орохоор уригдсан бол яалт
ч үгүй нэгдүгээр шатаа амжилттай давсан байна
гэсэн үг. Баяр хүргэе!
 Ярилцлаганд орохдоо:
 - Маш цэмцгэр, албан ёсны хувцаслах хэрэгтэй
шүү ! Анхны уулзалт, анхны сэтгэгдлээс ажилд
орох эсэх чинь шалтгаална гэдэг нэг ч их худлаа
зүйл биш гэдгийг сайн анхаараарай!
 - Өө ртөө итгэлтэй бай ! хү нтэй харьцахдаа
нү д уруу нь (нэг сонин байна аа, энэ зөв
үү?) эгц харж харьцаж сураарай!.
 - Чө лөө тэй бай, Битгий биеээ бариад
байгаарай!
 - Инээмсэглэл

27.  My own experience?
 Level ZERO or even MINUS, don’t worry we ALL
 Start from free or low wage during probation
 Learn to be rejected, declined or fired
 1000s of Unfortunately brings a sign to change
 Improve resume writing skills
 Access to job recruiters, get online profiles
 Be ALWAYS Positive – MOTIVATION? Family
 Tools, tips and open sources, googling skills
 Interview: BE ON TIME, pls
 Don’t discuss about kids or never mention!!! Kk
 Ask feedback afterwards for future knowledge