SlideShare a Scribd company logo
7-МАВЗУ:
ХУСУСИЙ КАПИТАЛНИ ҲИСОБГА ОЛИШ
ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ДАВЛАТ
СТАТИСТИКА ҚЎМИТАСИ
КАДРЛАР МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ ВА СТАТИСТИК
ТАДҚИҚОТЛАР ИНСТИТУТИ
“Макроиқтисодий статистика ва миллий ҳисоблар”
кафедраси катта ўқитувчиси:О.Т. Қодирқулов
Тошкент -2020
•2
Хусусий капитал устав
фондидан (устав
капиталидан), қўшилган,
захира капиталидан ва
тақсимланмаган фойдадан
таркиб топади.
•Заҳира
капитали
•Тақсимлан-
маган фойда
•Қўшилган
капитал
•Устав капитал
•Хусусий
капитал
•4
Устав фонди (устав капитали) таъсис
ҳужжатларида белгиланган ҳиссаларнинг
(пулда ифодаланган ҳолдаги) йиғиндисини
акс эттиради. Устав фондига (устав
капиталига) ҳиссалар шаклида
киритиладиган моддий ва номоддий
активлар таъсисчилар (иштирокчилар)
ўртасидаги келишувга кўра баҳоланади,
қонунда назарда тутилган ҳолларда эса,
баҳоловчи ташкилот томонидан
баҳоланиши керак.
•5
Қўшилган капитал акцияларни
номинал қийматидан баланд
нархларда дастлабки сотишдан
олинадиган эмиссия даромадини,
шунингдек эквиваленти чет эл
валютасида ифодаланган устав
фондини (устав капиталини)
шакллантириш жараёнида юзага
келадиган курс фарқини акс эттиради.
•6
Захира капитали узоқ муддатли
активларни қайта баҳолашда ҳосил
бўладиган инфляция захираларини,
қонун ҳужжатларида ва таъсис
ҳужжатларида назарда тутилган
миқдорларда соф фойдадан
ажратмаларни, шунингдек текинга
олинган мол-мулкнинг қийматини акс
эттиради.
•7
Тақсимланмаган фойда фойданинг
жамғарилаётганлигини
ифодалайди ва мулкдорларнинг
қарорига биноан устав фондига
(устав капиталига) қўшилиши
мумкин.
•21-БҲМСга мувофиқ хусусий капиталнинг синтетик
ҳисоби қуйидаги счетларда юритилади:
•8500-Заҳира
капитали
•8700-Тақсим-
ланмаган
фойда
•8400-
Қўшилган
капитал
•8300-Устав
капитал
•Хусусий капитал
•8600-Сотиб
олинган хусу-
сий акциялар
(КП)
•21-БҲМСга мувофиқ устав капиталининг синтетик
ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади:
•8330-Пай ва
улушлар
•8320-Имтиёзли
акциялар
•8310-Оддий
акциялар
•8300-Устав
капитали
№ Хўжалик муомалаларининг мазмуни
Счётларнинг боғланиши
Дебет Кредит
1
Таъсис ҳужжатларида кўзда тутилган суммада, (корхона
рўйхатдан ўтказилгандан кейин) устав капитали тасдиқланди
4610 8310-8330
2
Фойданинг бир қисми устав капиталини кўпайтиришга
йўналтирилди:
а) ҳисобланган дивидендлар миқдорида
б) устав капиталини кўпайтиришга йўналтирилган фойда
миқдорида
8710
6610
6610
8310-8330
3 Устав капитали тўпланган капитал миқдоригача камайтирилди 8310-8330 4610
4 Корхона таъсисчиларига улушлари қайтарилди 8330 6620
5
Акциядорлардан сотиб олинган ва бекор қилинган хусусий
акциялар устав капиталини камайтирилишига ҳисобдан
чиқарилди:
а) номинал қийматдан юқори баҳода сотиб олиш
номинал қийматига
б)номинал қийматдан ошган
суммаси
с) номинал қийматидан паст нархда сотиб олиш
сотиб олиш қийматига
номинал қийматидан паст суммасига
8310, 8320,
8410,
9690
8310, 8320
8310, 8320
8610, 8620
8610, 8620
8610, 8620
9590
•21-БҲМСга мувофиқ қўшилган капиталнинг синтетик
ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади:
•8420-Устав капиталини
шакллантиришдаги курс
фарқи
•8410-Эмиссия даромади
•8400-Қўшилган
капитал
№ Хўжалик муомалаларининг мазмуни
Счётларнинг
боғланиши
Дебет Кредит
1
Бирламчи эмиссия акцияларнинг номинал ва
эмиссия қийматлари ўртасидаги фарқ
сифатида қўшимча тўланган капитал
маблағлари келиб тушди
5010-5530 8410
2
Қўшилган капитал маблағлари хусусий
акцияларни бекор қилишда сотиб олиш ва
номинал қийматлари ўртасидаги фарқни
қоплашга ишлатилди
8410
8610,
8620
3
Устав капиталини шаклланиш жараёнида
вужудга келган ижобий курс фарқи ҳисобга
олинди
4610 8420
•21-БҲМСга мувофиқ заҳира капиталининг синтетик
ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади:
•8530-Текинга
олинган мулк
•8520-Резерв
капитали
•8510-Мулкни
қайта баҳолаш
бўйича
тузатишлар
•8500-Заҳира капитали
№ Хўжалик муомалаларининг мазмуни
Счётларнинг боғланиши
Дебет Кредит
1.
Резерв капитали ҳажмининг мулк қийматини қайта баҳолаш
натижасида кўпайиши
0110-0199, 0310
0710-0720
0810, 0610-0690
8510
2.
Мулкнинг қийматининг ўтган қайта баҳолаш қийматининг
оширилган миқдоригача камайтирилиши натижасида резерв
капиталининг камайиши
8510
0110-0199, 0310
0710-0720, 0810
0610-0690
3
Асосий воситалар эскиришини қайта баҳолаш:
а) қиймати оширилганда;
б) қиймати камайтирилганда.
8510
0211-0290
0211-0299
8510
4
Таъсис ҳужжатларига мувофиқ ва жорий йилнинг
тақсимланмаган фойда суммаси қонунчилик ҳужжатларига
мувофиқ ўрнатилган тартибда резерв капиталига йўналтирилди
8710 8520
5
Корхонани тугатиш натижасида резерв капитали ҳисобидан
таъсисчиларга даромад (дивиденд)лар ҳисобланди
8530 6610, 6620
6.
Резерв капитали суммаси жорий ҳисобот йилида фойда
олинмаганлиги ёки фойда суммаси етарли бўлмаганлиги сабабли
имтиёзли акцияларга даромад (дивиденд)лар ҳисоблаш учун
йўналтирилди
8520 6610
7 Текинга олинган қимматли қоғозлар ҳисобга олинди 0610, 5810 8530
8 Текинга олинган асосий воситалар ҳисобга олинди 0110-0190 8530
9 Текинга олинган ўрнатиладиган асбоб-ускуналар ҳисобга олинди 0710-0720 8530
•21-БҲМСга мувофиқ тақсимланмаган фойданинг
синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади:
•8720-Жамғарилган
фойда (қопланмаган
зарар)
•8710-Тақсимланмаган
фойда (қопланмаган зарар)
•8700-Тақсим-
ланмаган фойда
Т/р Хўжалик муомалаларининг мазмуни
Счётларнинг боғланиши
Дебет Кредит
1
Ҳисобот даврида аниқланган якуний молиявий
натижа тақсимланмаган фойда (қопланмаган
зарар) счётига ўтказилди:
фойда суммаси
зарар суммаси
9910
8710
8710
9910
2
Ҳисобот даврининг тақсимланмаган фойдаси
дивиденд тўлашга йўналтирилди 8710 6610
3
Тақсимланмаган фойда резерв капиталини
шакллантиришга йўналтирилди
8710 8520
4
Ҳисобот даврининг тақсимланмаган фойдаси
қолдиғи жамғарилган фойдага ўтказилди:
Фойда
Зарар
8710
8720
8720
8710
7 mavzu

More Related Content

More from ssuserbda456

2 dars
2 dars2 dars
2 dars
ssuserbda456
 
1 dars
1 dars1 dars
1 dars
ssuserbda456
 
Dars 9.3
Dars 9.3Dars 9.3
Dars 9.3
ssuserbda456
 
Dars 9.2
Dars 9.2Dars 9.2
Dars 9.2
ssuserbda456
 
Dars 9.1
Dars 9.1Dars 9.1
Dars 9.1
ssuserbda456
 
Dars 5.2
Dars 5.2Dars 5.2
Dars 5.2
ssuserbda456
 
Dars 5.1
Dars 5.1Dars 5.1
Dars 5.1
ssuserbda456
 
Dars 2.2.2
Dars 2.2.2Dars 2.2.2
Dars 2.2.2
ssuserbda456
 
Dars 2.2.1
Dars 2.2.1Dars 2.2.1
Dars 2.2.1
ssuserbda456
 
Dars 1.7
Dars 1.7Dars 1.7
Dars 1.7
ssuserbda456
 
Dars 1.5
Dars 1.5Dars 1.5
Dars 1.5
ssuserbda456
 
6 mavzu
6 mavzu6 mavzu
6 mavzu
ssuserbda456
 
5 mavzu
5 mavzu5 mavzu
5 mavzu
ssuserbda456
 
4 mavzu
4 mavzu4 mavzu
4 mavzu
ssuserbda456
 
3 mavzu
3 mavzu3 mavzu
3 mavzu
ssuserbda456
 
2 mavzu
2 mavzu2 mavzu
2 mavzu
ssuserbda456
 
1 mavzu
1 mavzu1 mavzu
1 mavzu
ssuserbda456
 
10mavzu
10mavzu10mavzu
10mavzu
ssuserbda456
 
9 mavzu
9 mavzu9 mavzu
9 mavzu
ssuserbda456
 
8 mavzu
8 mavzu8 mavzu
8 mavzu
ssuserbda456
 

More from ssuserbda456 (20)

2 dars
2 dars2 dars
2 dars
 
1 dars
1 dars1 dars
1 dars
 
Dars 9.3
Dars 9.3Dars 9.3
Dars 9.3
 
Dars 9.2
Dars 9.2Dars 9.2
Dars 9.2
 
Dars 9.1
Dars 9.1Dars 9.1
Dars 9.1
 
Dars 5.2
Dars 5.2Dars 5.2
Dars 5.2
 
Dars 5.1
Dars 5.1Dars 5.1
Dars 5.1
 
Dars 2.2.2
Dars 2.2.2Dars 2.2.2
Dars 2.2.2
 
Dars 2.2.1
Dars 2.2.1Dars 2.2.1
Dars 2.2.1
 
Dars 1.7
Dars 1.7Dars 1.7
Dars 1.7
 
Dars 1.5
Dars 1.5Dars 1.5
Dars 1.5
 
6 mavzu
6 mavzu6 mavzu
6 mavzu
 
5 mavzu
5 mavzu5 mavzu
5 mavzu
 
4 mavzu
4 mavzu4 mavzu
4 mavzu
 
3 mavzu
3 mavzu3 mavzu
3 mavzu
 
2 mavzu
2 mavzu2 mavzu
2 mavzu
 
1 mavzu
1 mavzu1 mavzu
1 mavzu
 
10mavzu
10mavzu10mavzu
10mavzu
 
9 mavzu
9 mavzu9 mavzu
9 mavzu
 
8 mavzu
8 mavzu8 mavzu
8 mavzu
 

7 mavzu

  • 1. 7-МАВЗУ: ХУСУСИЙ КАПИТАЛНИ ҲИСОБГА ОЛИШ ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ДАВЛАТ СТАТИСТИКА ҚЎМИТАСИ КАДРЛАР МАЛАКАСИНИ ОШИРИШ ВА СТАТИСТИК ТАДҚИҚОТЛАР ИНСТИТУТИ “Макроиқтисодий статистика ва миллий ҳисоблар” кафедраси катта ўқитувчиси:О.Т. Қодирқулов Тошкент -2020
  • 2. •2 Хусусий капитал устав фондидан (устав капиталидан), қўшилган, захира капиталидан ва тақсимланмаган фойдадан таркиб топади.
  • 4. •4 Устав фонди (устав капитали) таъсис ҳужжатларида белгиланган ҳиссаларнинг (пулда ифодаланган ҳолдаги) йиғиндисини акс эттиради. Устав фондига (устав капиталига) ҳиссалар шаклида киритиладиган моддий ва номоддий активлар таъсисчилар (иштирокчилар) ўртасидаги келишувга кўра баҳоланади, қонунда назарда тутилган ҳолларда эса, баҳоловчи ташкилот томонидан баҳоланиши керак.
  • 5. •5 Қўшилган капитал акцияларни номинал қийматидан баланд нархларда дастлабки сотишдан олинадиган эмиссия даромадини, шунингдек эквиваленти чет эл валютасида ифодаланган устав фондини (устав капиталини) шакллантириш жараёнида юзага келадиган курс фарқини акс эттиради.
  • 6. •6 Захира капитали узоқ муддатли активларни қайта баҳолашда ҳосил бўладиган инфляция захираларини, қонун ҳужжатларида ва таъсис ҳужжатларида назарда тутилган миқдорларда соф фойдадан ажратмаларни, шунингдек текинга олинган мол-мулкнинг қийматини акс эттиради.
  • 7. •7 Тақсимланмаган фойда фойданинг жамғарилаётганлигини ифодалайди ва мулкдорларнинг қарорига биноан устав фондига (устав капиталига) қўшилиши мумкин.
  • 8. •21-БҲМСга мувофиқ хусусий капиталнинг синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда юритилади: •8500-Заҳира капитали •8700-Тақсим- ланмаган фойда •8400- Қўшилган капитал •8300-Устав капитал •Хусусий капитал •8600-Сотиб олинган хусу- сий акциялар (КП)
  • 9. •21-БҲМСга мувофиқ устав капиталининг синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади: •8330-Пай ва улушлар •8320-Имтиёзли акциялар •8310-Оддий акциялар •8300-Устав капитали
  • 10. № Хўжалик муомалаларининг мазмуни Счётларнинг боғланиши Дебет Кредит 1 Таъсис ҳужжатларида кўзда тутилган суммада, (корхона рўйхатдан ўтказилгандан кейин) устав капитали тасдиқланди 4610 8310-8330 2 Фойданинг бир қисми устав капиталини кўпайтиришга йўналтирилди: а) ҳисобланган дивидендлар миқдорида б) устав капиталини кўпайтиришга йўналтирилган фойда миқдорида 8710 6610 6610 8310-8330 3 Устав капитали тўпланган капитал миқдоригача камайтирилди 8310-8330 4610 4 Корхона таъсисчиларига улушлари қайтарилди 8330 6620 5 Акциядорлардан сотиб олинган ва бекор қилинган хусусий акциялар устав капиталини камайтирилишига ҳисобдан чиқарилди: а) номинал қийматдан юқори баҳода сотиб олиш номинал қийматига б)номинал қийматдан ошган суммаси с) номинал қийматидан паст нархда сотиб олиш сотиб олиш қийматига номинал қийматидан паст суммасига 8310, 8320, 8410, 9690 8310, 8320 8310, 8320 8610, 8620 8610, 8620 8610, 8620 9590
  • 11. •21-БҲМСга мувофиқ қўшилган капиталнинг синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади: •8420-Устав капиталини шакллантиришдаги курс фарқи •8410-Эмиссия даромади •8400-Қўшилган капитал
  • 12. № Хўжалик муомалаларининг мазмуни Счётларнинг боғланиши Дебет Кредит 1 Бирламчи эмиссия акцияларнинг номинал ва эмиссия қийматлари ўртасидаги фарқ сифатида қўшимча тўланган капитал маблағлари келиб тушди 5010-5530 8410 2 Қўшилган капитал маблағлари хусусий акцияларни бекор қилишда сотиб олиш ва номинал қийматлари ўртасидаги фарқни қоплашга ишлатилди 8410 8610, 8620 3 Устав капиталини шаклланиш жараёнида вужудга келган ижобий курс фарқи ҳисобга олинди 4610 8420
  • 13. •21-БҲМСга мувофиқ заҳира капиталининг синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади: •8530-Текинга олинган мулк •8520-Резерв капитали •8510-Мулкни қайта баҳолаш бўйича тузатишлар •8500-Заҳира капитали
  • 14. № Хўжалик муомалаларининг мазмуни Счётларнинг боғланиши Дебет Кредит 1. Резерв капитали ҳажмининг мулк қийматини қайта баҳолаш натижасида кўпайиши 0110-0199, 0310 0710-0720 0810, 0610-0690 8510 2. Мулкнинг қийматининг ўтган қайта баҳолаш қийматининг оширилган миқдоригача камайтирилиши натижасида резерв капиталининг камайиши 8510 0110-0199, 0310 0710-0720, 0810 0610-0690 3 Асосий воситалар эскиришини қайта баҳолаш: а) қиймати оширилганда; б) қиймати камайтирилганда. 8510 0211-0290 0211-0299 8510 4 Таъсис ҳужжатларига мувофиқ ва жорий йилнинг тақсимланмаган фойда суммаси қонунчилик ҳужжатларига мувофиқ ўрнатилган тартибда резерв капиталига йўналтирилди 8710 8520 5 Корхонани тугатиш натижасида резерв капитали ҳисобидан таъсисчиларга даромад (дивиденд)лар ҳисобланди 8530 6610, 6620 6. Резерв капитали суммаси жорий ҳисобот йилида фойда олинмаганлиги ёки фойда суммаси етарли бўлмаганлиги сабабли имтиёзли акцияларга даромад (дивиденд)лар ҳисоблаш учун йўналтирилди 8520 6610 7 Текинга олинган қимматли қоғозлар ҳисобга олинди 0610, 5810 8530 8 Текинга олинган асосий воситалар ҳисобга олинди 0110-0190 8530 9 Текинга олинган ўрнатиладиган асбоб-ускуналар ҳисобга олинди 0710-0720 8530
  • 15. •21-БҲМСга мувофиқ тақсимланмаган фойданинг синтетик ҳисоби қуйидаги счетларда ҳисобга олинади: •8720-Жамғарилган фойда (қопланмаган зарар) •8710-Тақсимланмаган фойда (қопланмаган зарар) •8700-Тақсим- ланмаган фойда
  • 16. Т/р Хўжалик муомалаларининг мазмуни Счётларнинг боғланиши Дебет Кредит 1 Ҳисобот даврида аниқланган якуний молиявий натижа тақсимланмаган фойда (қопланмаган зарар) счётига ўтказилди: фойда суммаси зарар суммаси 9910 8710 8710 9910 2 Ҳисобот даврининг тақсимланмаган фойдаси дивиденд тўлашга йўналтирилди 8710 6610 3 Тақсимланмаган фойда резерв капиталини шакллантиришга йўналтирилди 8710 8520 4 Ҳисобот даврининг тақсимланмаган фойдаси қолдиғи жамғарилган фойдага ўтказилди: Фойда Зарар 8710 8720 8720 8710