1. Benchmarken op basis van
indicatoren: een reële parameter van
de zorg?
Henk Bilo
Het Eerstelijns TransparantieCongres
World Forum, den Haag, 20 mei 2011

2. back to basics
• De patiënt centraal
• Veiligheid voorop
• Transparantie bevorderen
• Eerste lijn versterken bij
begeleiding en
behandeling van veel
voorkomende chronische
aandoeningen
• Ketenzorg bevorderen,
gegevens delen

3. (kwaliteits)indicatoren
Individueel zorgvragersniveau
• Procesparameters
• Prestatieparameters
• Uitkomstparameters
Individueel zorgverlenersniveau en zorggroepniveau
• structuurparameters

5. Stelling 1
Indicatoren op individueel zorgvragersniveau
moeten:
• In (X)IS en in de directe zorg gestructureerd
vastlegbare data betreffen, waarvan de
definitie onomstotelijk vaststaat
• Een bewezen waarde kennen
• Gebaseerd zijn op valide (evidence based),
korte vragenlijsten

6. Stelling 2
Het bewijs voor deze benadering ontbreekt voor
een groot deel
• Een bewezen waarde kennen
• Gebaseerd zijn op valide (evidence based),
korte vragenlijsten

7. Stelling 3
Klein beginnen met een zo breed mogelijke
consensus in het zorgveld is de enige
levensvatbare benadering met kans op
(relatief) korte termijn resultaten

8. Voorbeeld: diabetes
- Goede standaarden en richtlijnen (het heden en nu)
- Zorgstandaard (het nastrevenswaardige)
- Ketenzorgafspraken (sterk variabel)
- Noodzaak voor goed vastleggen en integer
uitwisselen / communiceren van gegevens
- Actieve rol van NHG / LHV, NAD / NDF, DVN, NIV,
LVG
- Aandacht van zorgverzekeraars, ZiZo, IGZ, Nza,
VWS

9. Voorbeeld: diabetes

10. Zorg voor draagvlak

11. Bepaal dataset

12. Kijk naar toekomst

13. Eenduidige
omschrijving
- Eenheid van begrip
- Eenheid van taal
Brug tussen ICT en
Zorgveld
Vastleggen voor
langere tijd!

14. Analyse effecten
• Probeer gevolgen
van invoer te
voorspellen

15. Vaststellen indicatoren
• Denk na over antwoord voordat je de vraag stelt.
• Bepaal indicatoren in overleg zorgverlener –
zorgverzekeraar - zorgvrager
• Denk na over consequenties van afwijkende
uitkomsten
• Zorg voor inbedding in een kwaliteitscyclus
• Bepaal in 2011, wat in 2013 kan / moet worden
gedaan

16. Indicatoren voor 2010

17. Volgordelijkheid
• Data, die van belang zijn voor de directe zorg,
gestructureerd kunnen vastleggen binnen primaire
zorgproces
• Data gebruiken voor zorgcommunicatie
• Data met goede omschrijving / gegevens en uitleg ter
beschikking voor zorgvrager
• Gedefinieerde en geanonimiseerde data na bewerking tot
indicatoren gebruiken voor zorgverantwoording /
benchmark / spiegelinformatie

18. Volgordelijkheid
• Gedefinieerde en geanonimiseerde data na bewerking tot
indicatoren gebruiken voor zorgverantwoording /
benchmark / spiegelinformatie
• Subset (geaggregeerd niveau) voor verantwoording
richting zorgverzekeraar
• Weer kleinere subset (geaggregeerd niveau) voor
verantwoording richting Stichting Zichtbare Zorg en NZa

19. Overwegingen en adviezen
- Als patiënt en zorginhoud centraal, dan zorgprofessionals
leidend
- Als zorgprofessionals zich als verantwoordelijk zien, dan
ook afrekenbaar willen zijn op kwaliteit
- Binnen eigen gelederen goede en minder goede zaken
durven benoemen en aan verbetering werken
- Samenwerking in onderling respect en vertrouwen

20. Overwegingen en adviezen
- Samenwerking in onderling respect en vertrouwen
- Werken aan tweeëenheid (zorgvrager –zorgverlener)
- Uiteindelijk drieëenheid (zorgvrager – zorgverlener –
zorgverzekeraar)

21. te ver weg?

22. ketenvorming in de chronische zorg:
resultaten binnen de transmurale zorg
Zwolle
Outpatient
Diabetes project
Integrating
Available
Care
1997

23. Basisgedachten bij diabeteszorg
1997
Zorg voor T1DM is tweedelijnswerk
Zorg voor T2DM kan voor meer dan 80% in de eerste lijn,
en met uitstekende uitkomsten
Verbeteringen zijn niet te verwachten in schokken, maar
geleidelijk
Samenwerken en transparantie staan centraal
Niet wie het doet is van belang, maar dat het gebeurt

24. Basale spelregels
Bepaling protocollen en afkappunten
-kies voor nationale standaarden
- NHG-standaarden, LHV-adviezen
- CBO/NIV-consensus, NDF-richtlijnen
-durf te individualiseren
- leeftijd
- comorbiditeit

25. Trendlijnen 1997-2009
HbA1c 7,4 → 6,7%

26. Trendlijnen 1997-2009
HbA1c 7,4 → 6,7%

27. Trendlijnen 1997-2009
Chol 5,6 → 4,4 mmol/l
Chol/HDL 5,2 → 3,9

28. risico op complicaties (Achmeacijfers)
Relatieve Frequentie
Risico
p<0.05
Chronisch Hartfalen 0,48 1,03 %
Acuut Hartinfarct 0,50 0,34 %
CVA 0,57 1,20%
Angina Pectoris 0,78 3,46 %
Nierinsufficiëntie 0,19 0,62 %
Oogziekten 0,75 5,25 %

29. Mortaliteit ZODIAC –
derde fase
Mogelijkheid voor interventie!
Non-smoking T2DM-subgroup Smoking T2DM-subgroup
1 1
0.9 0.9
0.8 0.8
CUMULATIVE PROPORTION
CUMULATIVE PROPORTION
0.7 0.7
0.6 0.6
T2DM
*
0.5 0.5 T2DM
Expected Expected
0.4 0.4
*
0.3 0.3
#
0.2 0.2
#
0.1 0.1
0 0
0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 1.1 1.2 1.3 0 0.1 0.2 0.3 0.4 0.5 0.6 0.7 0.8 0.9 1 1.1 1.2 1.3
STANDARDISED SURVIVAL TIME STANDARDISED SURVIVAL TIME
Lutgers, Diabetologia 2006; 49: A0045

30. Mortaliteit ZODIAC – vierde fase
1 1
0.9 0.9
0.8 0.8
Cumulative proportion
Cumulative proportion
0.7 0.7
0.6 0.6
0.5 0.5
0.4 0.4
0.3 0.3
CVD-
0.2 ALB- 0.2
ALB+ CVD+
0.1 0.1 Expected
Expected
0 0
0 0.25 0.5 0.75 1 1.25 1.5 0 0.25 0.5 0.75 1 1.25 1.5
Standardised Survival Time (SST) Standardised Survival Time (SST)
Gerrits, Submitted

31. back to basics!
- De zorgvrager centraal, maar ook eigen
verantwoordelijkheid
- Zoveel mogelijk geïntegreerde zorg
- Dicht bij huis als dit kan, elders als dit moet. Maatstaf:
toetsbare kennis en kunde
- Kwaliteit moet leidend zijn, financiering volgend
- Landelijke richtlijnen blijven centraal
- Zorgstandaard punt aan horizon
- Afspraken aangaande kwaliteit moeten uniform zijn

32. De toekomst?
- Zorggroepen per regio, lijnoverschrijdend
- Transparantie centraal
- Verantwoording afleggen normaal
- Indicatoren te bepalen door de tweeëenheid of
drieëenheid
- Goed beveiligde en goed hanteerbare ICT
- Zorgvrager toegang tot dataset in context
- Inzicht in kosten
Kwaliteit centraal

33. Het kan, maar wel écht samen!