Cycling Rotterdam Noord

1. Noord Fietst
Fietsen in Noord
Fietsen in Noord
Resultaten workshopavond 30 oktober 2013
Ineke Spapé & William Nederpelt
SOAB adviseurs voor Woning en Leefomgeving

2. 0. Aanleiding
•
•
Uit onderzoek onder 2500 bewoners van
deelgemeente Noord Rotterdam door de
serviceorganisatie ‘Onderzoek en Business
Intelligence Rotterdam’ blijkt, dat 80% van de
bewoners al fietst, maar toch nog
verbeterpunten ziet. Er kan dus ook in Noord
vaker worden gefietst. Het dagelijks bestuur
van Noord ziet graag dat bewoners meer gaan
lopen of de fiets pakken in plaats van de auto.
“Meer fietsen en lopen betekent meer bewegen
en dat is goed voor de gezondheid van
bewoners”, zegt Nils Berndsen,
portefeuillehouder Noord. Maar door minder de
auto te pakken, draag je ook bij aan het
verbeteren van de luchtkwaliteit in Noord. En
het scheelt mensen in de portemonnee. Korte
ritjes zijn relatief duur met de auto.” Een ‘Green
Move’ dus.
Tijdens eerdere gesprekken met
vertegenwoordigers van de deelgemeente
kwam naar voor dat meer lopen en fietsen
bijdragen aan een leefbaarder Noord. Voor de
nog te maken Gebiedsvisie in 2014 ziet het
dagelijks bestuur daarom kansen om meer te
doen met lopen en fietsen, twee groene
modaliteiten. Vanuit eerder onderzoek kwamen
twee kansrijke thema’s naar voor:
–
Veilig fietsen (en lopen) naar en rond de
basisscholen
–
Stallen van de fiets in de buurt .
•
In dat kader wilde de het dagelijks bestuur
deelgemeente weten, wat er gedaan kan
worden om fietsen in Noord te bevorderen en
zo het leefklimaat te verbeteren. Daarvoor wilde
zij op basis van de onderzoeksresultaten een
interactieve avond organiseren, om samen met
bewoners, leden van de deelraad, corporaties,
makelaars, onderwijs en belangenorganisaties
knelpunten en oplossingsrichtingen bespreken.
2 Thema’s:
 Meer en veiliger fietsen
naar school
 Betere fietsenstallingen
in de buurt

3. 0. Werkwijze
1.
2.
3.
4.
5.
Gebiedsschouw en
fotoimpressies
Publiciteit
Onderzoek O en BI
Workshops 30 oktober
Hoe verder?

4. 1. Gebiedsschouw
Buurtstalling
Schiebroeksestraat
Jenaplanschool
Blijberg
Gordelweg Juliana v Stolberg Buurtstalling
Schoonoordstraat
Rodenrijselaan
Dominicus
Noorderhavenkade 45
Fontein
Hoyledestraat 45
Hillegardisschool Verbraakstraat 7
Combinatie 70,
1e Pijnackerstraat
Imelda
Veurstraat 3
De Banier
Buurtstalling
Walenburgerweg
Fietsen in Noord
Gebiedschouw

5. Impressie scholen (1)

6. Impressie scholen (2)

7. Impressie scholen (3)

8. Impressie fietsparkeren bij scholen (1)

9. Impressie fietsparkeren bij scholen (2)

10. Impressie fietsparkeren in de buurt

11. Impressie buurtstallingen

12. 2. Publiciteit
Draagvlak
•voor fietsbeleid ontstaat ook aandacht als er
‘reuring’ is. Daarvoor is op twitter de hatschtag
#fietseninnoord geïntroduceerd.
•Uiteindelijke respons
– 17 tweets
– 5 personen die dit hebben getweet
– 2000 volgers
– Ongeveer 10 retweets.

13. 3. Onderzoek OBI* Rotterdam
Hoog gebruik van de fiets in Noord:
Gebruik van de fiets stimuleren.
•
Daarom onderzoek naar:
•
Huidig gebruik voor verplaatsingen tot
5 kilometer
•
Oordeel over fietsvoorzieningen
•
Mogelijkheden om bewoners te
verleiden vaker te fietsen
•
•
•
•
79% bewoners heeft een fiets, meer
dan elders in Rotterdam 74%
64% gebruikt de fiets minimaal één
dag per week, elders 51%
Fiets is populair vervoermiddel, bij
verplaatsingen tot 5 kilometer voor alle
reismotieven
Auto wordt vaker dan gemiddeld
gebruikt voor bezoek aan
familie/vrienden en boodschappen.
In 2012 stabilisatie van het aantal
fietsers op fietstelpunten, daarvoor
jaren van groei.
Onderzoeksopzet:
•
Analyse van bestaande gegevens
•
Enquête onder bewoners
•
Telling onder leerlingen van
basisscholen
* Fietsen in Noord, M. Heessels, Gemeente Rotterdam,
Serviceorganisatie Onderzoek en Business
Intelligence (OBI)

14. Oordeel bewoners
Positief over:
+ sociale veiligheid
+ onderhoud fietsroutes
Negatief over:
- hoeveelheid veilige
fietsenstallingen in de
buurt
- doorstroming bij
verkeerslichten
Ruim de helft van de bewoners
vindt dat de deelgemeente
mensen moet aanmoedigen
vaker gebruik te maken van de
fiets, slechts 11% vindt dit niet.

15. Onderzoeksresultaat stallen
Bijna alle bewoners vinden dat er
iets moet verbeteren aan
mogelijkheden om fiets te stallen.
Genoemde maatregelen:
• meer fietsrekken/klemmen
• ongebruikte fietsen en
fietswrakken sneller verwijderen
• meer buurtstallingen
Waar stallen bewoners de fiets?
anders
1%
binnen in huis
11%
buiten op een
plaats waar hij
niet veilig staat
44%
in schuur,
berging, kelder
of garage
32%
buiten op een
veilige plaats
12%

16. Onderzoekresultaten scholen
Conclusie
•Hoe groter het voedingsgebied van de school, hoe
groter het aandeel leerlingen
dat met de auto wordt
gebracht.
Aandeel leerlingen dat met de auto naar school komt - 2013
50%
40%
30%
20%
10%
0%
Basisschool 1
1 of 2 buurten als
voedingsgebied
Basisschool 2
3-5 buurten als
voedingsgebied
Basisschool 3
6-9 buurten als
voedingsgebied
Basisschool 4
Meer dan 10 buurten
als voedingsgebied

17. Eindconclusie
onderzoek
• Veel bewoners fietsen al
• Ruim kwart bewoners (misschien) bereid om
de auto te laten staan en de fiets te pakken
• Winst halen onder meer door:
– Creëren van comfortabeler en snellere
verbindingen
– (subjectieve) verkeersveiligheid
verbeteren
– Stallingsmogelijkheden te verbeteren (en
daarmee minder risico op diefstal en
vernieling fiets)
– Basisscholen met een groot
voedingsgebied
ondersteunen om vervoersgedrag te
veranderen
2 Thema’s:
– Meer en veiliger fietsen naar
school
– Betere fietsenstallingen in
de buurt en bij scholen

18. 4. Workshop 30 oktober
Doel deelgemeente Noord
•
Verdubbeling van het aantal ritten <5 km dat wordt
gefietst in 10 jaar. Hiervoor moet zowel de hardware
worden aangepakt, als de zachte elementen (zie
visie).
Conclusies uit het onderzoek waren:
•
Gebrek goede fietsparkeermogelijkheden in de buurt
•
Fout gedrag rond het fietsparkeren (netjes in rekken,
geen wrakken).
•
Ontevredenheid over de doorstroming bij de
verkeerslichten.
Visie:
Er ontstaat synergie als diverse beleidsterreinen worden
gecombineerd (in vaktaal de 5 E’s):
•
Engineering (infrastructurele maatregelen)
•
Environment (ruimtelijk-stedenbouwkundige
maatregelen)
•
Education (educatie, voorlichting en campagnes)
•
Enforcement (handhaving en beloning / straffen)
•
Empowerment (betrokken maken van relevante
partijen)
De deelgemeente combineert deze elementen zoveel
mogelijk. Zij sluit daarom zoveel mogelijk aan bij
lopende trajecten / projecten

19. Avondprogramma
Doel avond:
Het doel van de avond was te inventariseren wat er speelt en leeft
in de buurt en hoe mensen kunnen samenwerken bij het vinden van
oplossingen. De input van de bewoners is hierbij van groot belang.
Programma:
19.30 Welkom door Nils Berndsen, portefeuille-houder
Rotterdam Noord. Toelichting op achtergrond avond en
gebiedsvisie
19.40 Toelichting op onderzoek Noord door Margriet Heessels,
19.50 Vragen, discussie en reactie portefeuillehouder (prikkelen
plenaire discussie)
19.55 Toelichting op twee rondes in deelgroepen
20.00 Ronde 1: ideeën verzamelen voor een meer leefbaar
Noord in 2 groepen:
- buurtstallingen,
- basisscholen.
Wat kan er of moet er gebeuren? Leidraad: alle E’s, niet
alleen de infrastructurele E. De groepen maken elk een
top 3 uit de verzamelde ideeën
20.20 Koffiepauze en netwerken
20.30 Ronde 2: elke groep werkt meest kansrijke idee uit,
inclusief benoemen van ‘wie doet wat’ en ‘wat kan er
morgen’
20.50 2 minuten-pitch van de groepen
20.55 En: wat nemen we mee als deelgemeente?
Portefeuillehouder Berndsen reflecteert
21.00 Afsluiting avond

20. Workshops in 2 rondes met 2 thema’s...

21. Workshop Fietsparkeren in Noord
Genoemde problemen
fietsparkeren
•
Nietjes staan niet altijd op goede plek, daar
moet samen met de buurt beter naar worden
gekeken. Ze staan in de weg voor ouderen
en wandelaars. Bij het plaatsen moet de
input van de bewoners worden
meegenomen.
•
Er zijn te weinig buurtstallingen.
•
De bestaande buurtstallingen hebben te
weinig capaciteit.
•
Het is onduidelijk voor bewoners dat er
buurtstallingen zijn en waar ze liggen.
•
Kan stallen van je fiets niet leuker gemaakt
worden om ervoor te zorgen, dat de
fietswrakken verdwijnen en mensen hun
fiets netjes in de rekken zetten?
Ideeën fietsparkeren

22. Workshop Fietsparkeren in Noord
Ideeën groep 1 en 2
•
•
•
•
•
•
•
•
Verhoog aantal plekken door ‘Dubbeldekkerparkeren’’; parkeren met een dak, dus de
fietsen staan droog. Dit is al een succes in
de Hooglandstraat. Denk ook aan
bakfietsplekken.
Aanvragen fietstrommel makkelijker.
Meer rekken bij winkels / bedrijven/scholen.
Meer bewaakte buurtfietsenstallingen: kijk
met woningcorporaties naar lege panden of
zoek braakliggende terreinen in de buurt.
Breng de vraag in beeld. Probeer eigenaren
te trekken met de inkomsten die te
genereren zijn met verdien-model
(bijvoorbeeld stalling + fietsenmaker). Of
plaats een container op braakliggende
terreinen als tijdelijk stalling.
Voer campagne uit: ‘Doe mee, parkeer je
fiets oké’, informeer bewoners daarbij over
stallingsmogelijkheden.
Maak stallen leuk, mooi en ‘trendy’
bijvoorbeeld de stallingsboot in Amsterdam.
Geef duidelijker aan waar stallingen liggen:
meer bewegwijzering naar de stallingen.
Haal fietswrakken weg.
Top 3 ideeën fietsparkeren Noord
(groep 1)

23. Workshop Fietsparkeren in Noord
Top 3 ideeën groep 1
fietsparkeren
1.
6 voor 1: bewoners richten autoparkeervak
in als fietsparkeervak voor 6 (bak)fietsen.
Pas groene daken toe en koppel initiatief
aan opzoomerproject: bewoners aan zet
2.
Richt de lege Hofbogen als fietsenstalling in
en laat ze in zelfbeheer gebruiken.
3.
Combineer parkeer- en servicepunten voor
de fiets (reparatie, verhuur etc).
Idee 1 is uitgewerkt: zie afbeelding hiernaast.
Beste idee fietsparkeren groep 1
uitgewerkt

24. Workshop Fietsparkeren in Noord
Top 3 ideeën groep 2
1.
2.
3.
BBB: Binnen-Buiten-Buurtstalling: samen met
bewoners worden stallingsmogelijkheden in
kaart gebracht. Die worden voorgelegd aan
hele buurt. Uitgangspunt is: selectie,
realisatie en beheer samen met de buurt.
Eerst een pilot doen in een straat met actieve
bewoners, dan uitrollen. Partijen:
woningcorporaties, fietsenmakers,
makelaars, ontwerpers, fietsers, Fietersbond.
Basis is een Inspiratieboekje ‘Fiets Mooi Weg
In Noord’, als eerste stap.
Met woningcorporaties lege bedrijfspanden
omzetten in buurtstallingen
Braakliggende terreinen hiervoor benutten
door er mobiele stallingspaviljoens neer te
zetten.
Idee 1 is uitgewerkt: zie afbeelding hiernaast.
Beste idee fietsparkeren groep 2
uitgewerkt

25. Workshop Fietsen naar scholen in Noord
Genoemde problemen
Ideeën fietsen naar scholen
•
•
•
•
Betrokkenheid van de ouders bij de
vervoersproblematiek.
De grote druk op scholen om de
maatschappelijke problemen buiten de school
ook binnen de scholen op te pakken.
De onaantrekkelijkheid van de schoolomgeving
om te fietsen gelet op:
– Routes
– Stallingsvoorzieningen
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
•
Beperk plannen niet tot de school, maar betrek de
omgeving / buurt erbij
Stimuleer / faciliteer verkeersouders
Zorg voor praktijklessen op straat (niet in Plaswijk)
Zorg dat fietsen niet alleen functioneel is, maar ook
leuk, richt de activiteiten daar ook op.
Zorg voor goede stallingen op scholen, (fietsers
welkom)
Ouders kunnen zelf het goede voorbeeld geven.
Een promotie bike to skool en win
Routes: niet alleen huis-school, maar kijk ook de
routes voor kind-aantrekkende voorzieningen.
Laat kinderen goed zichtbaar zijn op de fiets
Organiseer fietspoolen / fietsbussen. Ouders
kunnen onderling groepjes kinderen naar school
begeleiden.
Nodig niet-ouders uit als vrijwilliger om
verkeerslessen te begeleiden (fietsdocent)
Kondig een stopverbod aan voor auto’s in een
beperkte straal rond de ingang van de scholen.
Leer kinderen op school ook hun eigen fiets te
onderhouden.

26. Workshop Fietsen naar scholen in Noord
Ideeën
1.
Educatieproject scholen: samen met
scholen, VVN, ROV, gebiedscommissie.
Doel: kinderen zelfstandiger maken
(in
het verkeer). Breng daarbij de
schoolthuisroute in beeld.
2.
Maak het moeilijk om met de auto bij de
scholen te parkeren, bv. door
stop/parkeerverbod.
3.
Zorg voor voldoende fietsparkeerplekken
bij de scholen (van goede kwaliteit).
Idee 1 is uitgewerkt: zie afbeelding hiernaast.
Top 3 ideeën fietsen naar
scholen

27. Impressie workshops 30 oktober

28. 4. Hoe verder met fietsen in Noord (1)?
Conclusies
Portefeuillehouder Nils Berndsen:
1.
Wat past binnen Noord: daarvoor moeten we de kennis en ervaring van bewoners en
organisaties als de Fietsersbond in Noord benutten en aansluiten bij de bestaande
netwerken in Noord.
2.
Rollen veranderen:
bewoners en organisaties zijn zelf aan zet als ervaringsdekundigen.
de nieuwe gebiedscommissie gaat bewoners, organisaties en bedrijven uitdagen,
stimuleren en prikkelen en ontwikkelingen regisseren en faciliteren.
1.
Scholen krijgen veel voor de kiezen, maar toch is fietsen naar school van belang, voor
verkeersveiligheid, milieu, bereikbaarheid en de ontwikkeling van de kinderen in het
verkeer. Een stopvrije zone kan een goed idee zijn, bij draagvlak van scholen en ouders.
2.
Bewoners en organisaties hoeven niet te wachten tot de nieuwe gebiedscommissie er is:
nu al initiatieven oppakken wordt nu en in de toekomst gewaardeerd!

29. 4. Hoe verder met fietsen in Noord (1)?
Aanbevelingen van de groepen
Scholen:
1.
Inventariseer per basisschool de huidige activiteiten rond verkeersonderwijs, verkeersouders
2.
Inventariseer fietsparkeerproblemen en maak beleidsplan fietsparkeren bij scholen.
3.
Bespreek in het overleg van de Jeugdkansenzones de kansen / mogelijkheden.
4.
Laat elke school zorgen voor een contactpersoon.
5.
Stel, in overleg met het ROV-ZH en de SR, een plan op om (in aansluiting bij de activiteiten van de
scholen) het verkeersonderwijs te verbeteren. Pas die activiteiten zo aan dat ze één op één
aansluiten bij de School op Seef activiteiten. Selecteer vooral op draagvlak / mogelijkheden zodat er
een voorbeeld wordt gecreëerd. Gebruik dit als basis voor latere uitbreidingen.
6.
Ontdek samen met de leerlingen de door hen gebruikte fiets- en looproutes, laat hen knelpunten
benoemen en bepaal met de leerlingen wat er kan worden verbeterd.
7.
Onderzoek de mogelijkheid van maatregelen als het instellen van een stop- of parkeerverbod in een
straal van bv. 300 meter rond de ingang van de scholen of het aangeven van Kiss & Ride-plekken.
Spreek met politie handhaving of acties af.

30. 4. Hoe verder met fietsen in Noord (2)?
Aanbevelingen van de groepen
Fietsparkeren:
1.
Maak samen met bewoners en organisaties een fietsparkeerplan: inventariseer per gebied
en voor scholen, organisaties en bewoners de huidige stallingsproblemen.
2.
Breng samen met bewoners en organisaties mogelijke stallingslocaties in beeld met
inspiratieboekje ‘Fiets Mooi Weg In Noord’.
3.
Werk samen met bewoners en instellingen ideeen uit rond de combinatie fietsparkeren en
opzoomeren. Start met pilot in een straat met actieve bewoners
4.
Richt (samen met woningcorporaties) lege bedrijfspanden in tot buurtstallingen en zet mobiele
stallingspaviljoens neer op braakliggende terreinen.
5.
6 voor 1: bewoners richten autoparkeervak in als fietsparkeervak voor 6 (bak)fietsen. Gebruik
groene daken en koppel initiatief aan opzoomerproject: bewoners aan zet.
6.
Combineer parkeer- en servicepunten voor de fiets (reparatie, verhuur etc).
7.
Richt de lege Hofbogen als fietsenstalling in en laat ze gebruiken in zelfbeheer.

31. Informatie
•
Ineke Spapé (i.spape@soab.nl)
•
William Nederpelt (william.nederpelt@gmail.com)
•
SOAB, Breda. November 2013