Alışkanlığın bağımlılığa dönüşmesi ve cesaretle eskiye dönmeYaseminSengunDemirca
Beyin ve bağımlılıkla ilgili bilimsel çalışmalardan çok şey öğrendik. Hormonlar, beyin-ödül mekanizmasının işleyişi, keyif duygusu ile dopamin hormonu arasındaki ilişki, dopamin toleransının oluşması (aynı miktar hormonun yarattığı etkinin zamanla azalması), eşlikçilerin (hatırlatıcı uyaranların) sürece etkisi, … gibi. Bunlar ile ilgili bir çok patikanın veya işleyiş mekanizmasının bağımlılık oluşumu ile bozulduğunu anladık. Yani, ne yazık ki farklı patikaların oluştuğunu gördük. Bu yanlış patikaların (ayak yollarının) oluşması uzun süreli yapılan şeylerin ardından uzun süreli hafızaya yerleşmesinden dolayıdır. Davranışsal sürece ek olarak bir de sigara vs. gibi diğer bazı maddelerdeki kimyasallar nedeni ile bu yanlış patikalar daha da belirginleşir.
Dolayısıyla belli evrelerden sonra bir-iki ilaç, üç-beş ay davranışsal terapi desteği çok kısa sürede eskiye dönmek için yeterli olmayabiliyor.
Elbette araç kullanımı ile ilgili verilen örnekteki gibi abartılı bir süreden bahsetmiyoruz. Bu tür örnekler vurgulanmak istenilenin daha hızlı etki göstermesi içindir, o örnek için verilmiştir.
Beynin işleyişinin eski haline geri dönmesi; o yanlış patikaların silinmesi kararlı, uzun ve emek isteyen bir süreci gerektiriyor; yani cesaret isteyen bir süreci gerektiriyor. Rollo May’in de işaret ettiği gibi cesaret kabadayılık veya güçlü olmak değildir. Cesaret tüm olumsuzluklara rağmen, umutsuzluğa düşmemektir. Cesaret her şeye rağmen ilerleyebilme yetisidir. Aslında bunu hepimiz her gün yaparız. Ama bazı durumlarda daha büyük cesaret gerekiyor.
Sonuçta doğduğumuzda beynimizin ilgili mekanizması yani beyin-ödül sistemi dediğimiz mekanizma/patika bağımlılıkla birlikte sonradan ortaya çıkan ‘yanlış patikalar’dan oluşmuyordu.
Doğamız gereği sahip olduğumuz asıl patikalara -yani ünlü sinirbilimcimizin dediği gibi fabrika ayarlarımıza- geri dönmek için zor ama cesaret gerektiren yolu seçme hakkımız var.
2. 1
Toplam 20 Soru – Süre 30 dakika
1. Bekir'in bilgisayarına koyduğu şifre 7, 1, 5,
4, 9, 3, 2, 8 rakamları birer
kez kullanılarak yazılabilecek
sekiz basamaklı en büyük çift
sayıdır. Buna göre, Bekir'in
şifresi aşağıdakilerden
hangisidir?
a) 98 765 432 b) 98 754 421
c) 98 754 312 d) 98 764 312
2.
Keloğlan'ın zihinden yaptığı işlem
aşağıdakilerden hangisidir?
a) 1700+64 b) 1721+34
c) 1764 - 43 d) 1743+21
3. Ayşe, bir bilet
kuyruğunda baştan a. sırada,
sondan 13. sıradadır. Bilet
kuyruğunda 75 kişi olduğuna
göre, a kaçtır?
a) 62 b) 63
c) 64 d) 65
4. Bir mağaza sahibi
tanesi 30TLden 45 tane
ayakkabı alıyor. Bu
ayakkabıların 19 tanesini
35TL den, kalanını 40TL
den satıyor.
Buna göre, mağaza sahibi ayakkabıların
satışından kaç TL kâr etmiştir?
a) 355 b) 365
c) 345 d) 335
5. Saat 18:15 te yola çıkan bir araç 534
dakika sonra gideceği
yere varmaktadır. Buna
göre, aracın yolculuğu
bittiğinde saat kaçı
göstermektedir?
a) 03:15 b) 02:15
c) 02:09 d) 3:09
6. T noktasının 7 birim aşağısının, 8 birim
solunda M noktası vardır.
Buna göre, M noktasının yeri kaç numaralı
noktadır?
a) 1 b) 2 c) 3 d) 4
43+21=64
1700+64=1764
3. 2
7.
Yukarıdaki noktalı kâğıda çizilmiş doğruların
durumları ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden
hangileri doğrudur?
I. a b II. d c
III. b // e IV. c // d
a) I ve II b) I ve III
c) II ve IV d) I ve IV
8. Aşağıdaki saatlerde, akrep ile
yelkovanın oluşturduğu açılardan hangisi geniş
açıdır?
a) 21:00 b) 14:45
c) 19:50 d) 13:05
9. Yukarıdaki geometri tahtasında A ve B
çivilerine takılı
olan lastik A ve
B dışında hangi
çivilere daha
takılırsa bir
düzgün çokgen
elde edilir?
a) C ve G b) D ve C
c) E ve G d) C ve E
10. Bir üçgenin iç açılarından birinin ölçüsü
105° dir. Bu üçgen için aşağıdakilerden hangisi
söylenemez?
a) Diğer iki açısı dar açıdır.
b) Çeşitkenar üçgen olabilir.
c) İkizkenar üçgen olabilir.
d) Diğer açılardan biri 90° olabilir.
11. Bir ikizkenar üçgenin taban açılarından
birinin ölçüsü 65° olduğuna göre, tepe açısının
ölçüsü aşağıdakilerden hangisidir?
a) 65° b) 60°
c) 50° d) 45°
12.
12
28
=
A
7
44
8
=
11
B
ise A+B toplamı kaçtır?
a) 7 b) 5 c) 4 d) 3
4. 3
13.
Yukarıda modelle gösterimi verilen A kesrinin
sayı doğrusu üzerindeki gösterimi
aşağıdakilerden hangisidir?
a)
b)
c)
d)
14. 28 kalemin
3
7
sini arkadaşlarına
dağıtan Muhammet’in geriye kaç
kalemi kalır?
a) 12 b) 14 c) 16 d) 18
15. Bir havuzun
3
5
i doludur. Havuzu
tamamen doldurmak için 20 litre daha suya
ihtiyaç olduğuna göre, havuzun tamamı kaç
litre su alır?
a) 50 b) 40 c) 30 d) 20
16. Hasan bir pastanın önce
7
15
ünü sonrada
1
5
sini yemiştir. Buna göre, Hasan pastanın
kaçta kaçını yemiştir?
a)
2
5
b)
2
3
c)
11
15
d)
3
5
17. Dört tam yüzde elli sekiz ile altı tam
binde dokuz yüz beşin toplamı kaçtır?
a) 10,3485 b) 11,063
c) 11,485 d) 10,585
18. I. 4,3 ..... 4,31
II. 3,415 ..... 3,42
III. 0,62 ..... 0,6
Yukarıda verilen karşılaştırmalara göre,
boşluklara yazılacak > ve < sembolleri
hangisinde doğru olarak verilmiştir?
I. II. III.
a) > < >
b) > > <
c) < < <
d) < < >
5. 4
19. 80 kilogramlık bir çuval pirincin, ilk gün
12,7 kilogramı, ikinci gün 15,03 kilogramı ve
üçüncü gün 21,6 kilogramı satılmıştır.
Geriye kaç kilogram pirinç kalmıştır?
a) 28,67 b) 29,47
c) 30,67 d) 31,47
20. Bir manav 50 kg elmanın
%30’unu sabah, geriye kalanın
%20’ini öğlen satmıştır. Akşam
ise tamamını bitirmiştir. Akşam
sattığı elma tüm elmaların
yüzde kaçıdır?
a) 56 b) 50 c) 44 d) 40