1. Тайжанова Ләйлім Сабытайқызы, магистр, аға оқытушы
Тақырып 4. Тұрғындарды қорғаудың
негізгі принциптері және тәсілдері
Тіршілік қауіпсіздігінің
негіздері және еңбекті
қорғау
2. 1. Төтенше жағдайда халықты қорғау тәсілінің негізгі қағидалары
2. Халықты, қоршаған орта мен ұйымдарды төтенше жағдайлар кезіндегі
қорғаудың негізгі принциптері
3. Халықты қорғаудың негізгі әдістері
Дәрістің мақсаты:
- тұрғындарды қорғаудың негізгі ұстанымдарын білу
- ғимараттардың қорғаныс түрлерін топтау және қорғаныс ғимараттарды
толықтыруды жүзеге асыруды білуге тәрбиелеу
3. 1. Төтенше жағдайда халықты қорғау тәсілінің негізгі қағидалары
ТЖ кезінде халықты қорғау дегеніміз – бұл адамдардың зардап шекпеуін
болдырмау немесе зақымдаушы факторлардың әсер ету дәрежесін
максималды төмендету мақсатында жүргізілетін кешенді іс-шаралар.
Халықты қорғау қағидасы – бұл бейбіт және соғыс уақытындағы төтенше
жағдайларда халықты қорғау тәртібін анықтайтын ҚР Үкіметі белгіленген
ережелер.
Тұрғындарды қорғаудың негізгі тәсілдері
1 Тұрғындарды қорғаныс құрылыстарында паналауы.
2 Тұрғындарды көшіру жұмыстарын қалада жалғастыру үшін өнеркәсіптегі,
ұйымдардағы жұмысшылар мен қызметкерлерді қала сыртына орналастыру.
3 Жеке қорғау құралдарын қолдану.
4. 2. Халықты, қоршаған орта мен ұйымдарды төтенше жағдайлар кезіндегі
қорғаудың негізгі принциптері
Халықты қорғау принциптері – бұл бейбіт және соғыс уақытындағы жағдайда
халықты қорғау тәртібін анықтайтын ҚР үкіметі ресми белгілеген ережелер.
Осы заманғы зақымдау құралдарынан халық пен шаруашылық объектілерін (ШО)
қорғаудың негізгі принциптері мыналар:
1.Қорғаныс шараларын өз уақытында жоспарлау және өткізу
2.Қорғаныс шараларын жүргізу сипаты мен көлемін анықтаудағы салыстырмалы
көзкарас.
3. Қорғаныс әдістері мен құралдарын анықтаудағы кешенді көзқарас (инженерлік
шаралар, көшіру шаралары, радиация мен химиядан қорғау шаралары,
медициналық шаралар, өрттен қорғау шаралары).
4. ҚР Қарулы Күштерімен тығыз байланыста қорғаныс шараларын жоспарлау
және өткізу.
5. 3. Халықты қорғаудың негізгі әдістері
Халықты қорғаудың негізгі әдістері мыналар:
- қорғаныс ғимараттарына жасыру;
- халықты таратып және көшіру қоныстандыру;
- жеке және медициналық қорғаныс құралдарын қолдану;
- дер кезінде хабарлауды ұйымдастыру;
- азық-түлікті, суды, мал мен өсімдікті радиоактивтік, улағыш, қатты әсер ететін
улы заттармен және бактериалдық құралдармен зақымданудан қорғау;
- радиациялық, химиялық, бактериологиялық барлау мен дозиметрлік және
лабораториялық бақылауды ұйымдастыру;
- өрттен қорғау, санитарлық-гигиеналық, эпидемияға қарсы және сақтандыру
шараларын жүргізу;
- зақымдау аймақтарындағы ұйымдарда жұмыс пен халықтың өзін-өзі ұстау
режимдерін сақтау;
- адамдарды, техниканы киім мен аяқ-киімді, санитарлық тазалауды және аумақ
пен ғимаратты залалсыздандыруды жүргізу.
