NRSC at GIS Day Mongolia 2014

1. Байгаль Орчны Мэдээллийн Төв,
Зайнаас Тандан Судлал
www.icc.mn
GIS Day 2014.11.19
Улаанбаатар.

2. Агуулга
• Түүх - үндсэн танилцуулга
• Үндсэн хэрэглээ
– Ой хээрийн түймэр /Хавар, Намар/
– Цасан бүрхэц /Өвөл/
– Ургамалжилт ба Ган /Зун/
– Бусад:
• Шороон шуурга
• Агаарын тунгалагшил
• Газар тариалан
• Мөнх цас
• Зарим нуурууд
• Газрын бүрхэвч
• Байран хиймэл дагуул FY2

3. 1
Хиймэл дагуулын мэдээ хүлээн авалт
1970.12.05
ESSA-8, NOAA-4-8
APT (аналог)
гараар (фото зургийн
аргаар)
2
1987-11-25-
1995
Хиймэл дагуулын мэдээ хүлээн авах, боловсруулах төв
Зөвхөн үүлний байршил, шилжилт хөдөлгөөн
Олон сувгийн, тоон мэдээ: > NOAA9, NOAA10, NOAA11
PDP-11/34, NOVA-4, 2PAAC -> IDRISI, PCI
Үүл, хур тунадас, цасан бүрхүүл, ургамлан бүрхүүл

4. 4
Хүлээн авагч: PC-QUORUM
Программ: QTRACK, SPARK, VxEos, MRT, PCI, ENVI, ERDAS Imagine
Бүтээгдэхүүн: Байгалийн нөөцийн мониторинг: Газрын бүрхэвчийн ангилал,
өөрчлөлтийг тогтоох, бэлчээр, ургамалжилт, ой, гадаргын ус
Байгалийн гамшгийн мониторинг: ган, цөлжилт, цас, зуд, ой хээрийн түймэр,
шороон шуурга г.м.
2007 оноос – одоо:
Антен 2.4м – X-суваг TERRA/AQUA
MODIS, L-суваг HRPT, 3.0м – FY-2C
Хиймэл дагуул: TERRA/MODIS,
AQUA/MODIS, NOAA15, NOAA17,
NOAA18, FY-1D & FY-2C (GMS)
1995 – 2007:
NOAA цуврал, SEASTAR
3
Хиймэл дагуулын мэдээ хүлээн авалт

5. Suomi-NPP шинэ дагуул
Suomi-NPP хиймэл дагуул
Ялгах чадвар: 350м, 750м, 1000м
. Suomi NPP –ийн 5 чухал багажнууд:
1. • Advanced Technology Microwave Sounder (ATMS)
2. • Cross-track Infrared Sounder (CrIS)
3. • Ozone Mapping and Profiler Suite (OMPS)
4. • Clouds and the Earth's Radiant Energy System (CERES)
5. • Visible Infrared Imaging Radiometer Suite (VIIRS) –
replaced AVHRR
2013.08.28.

6. Ой хээрийн түймэр
Ойн түймэр
Хээрийн түймэр

7. Ой хээрий түймрийн илрүүлэлт ба зураглал
• Ой, хээрийн түймэр нь 1990-ээд оны дунд үеэс эрс
ихэссэн бөгөөд Монгол улсын ой, хээрийн эко
тогтолцоонд үлэмж хохирол үзүүлсээр байна.
• Ихэнхи нь хүний үйл ажиллагаанаас (80-90%)
Байгалийн бүс бүслүүр Ойн зураг
Ой хээрий түймрийн
давтагдлын зураг

8. Ой хээрий түймрийн тоо баримт, 1963 – 2011
Хамгийн их гарсан түймэр:
1997 – 415 түймэр
Нийт шатсан талбай:
1997 – 12’440’000 Га

9. ЦАСАН БҮРХЭЦИЙН ЗУРАГ

10. УРГАМАЛЖИЛТЫН БАЙДАЛ /NDVI/

11. Vegetation growth monitoring-TIME SERIES NDVI (APRIL – OCTOBER)

12. ГАН

13. Гангийн хяналт шинжилгээ

14. ШОРООН ШУУРГА

15. AГААРЫН ТУНГАЛАГШИЛ

16. ХӨРСНИЙ ГАДАРГУУН ТЕМПЕРАТУР /LST/

17. Газар тариалан - 2000, 2010
CCrorpolpalnadn d2 0210000

18. CCrrooppllaanndd 22001000
Газар тариалан - Landsat 2000, 2010

19. 1.8
1.6
1.4
1.2
1
0.8
Газар тариалангийн нийт талбай, Монгол улсын газар нутгийн
нийт талбайд эзлэх хувь. / 2000, 2010 /
0.6
0.4
0.2
0
0.97 %
Cropland 2000
1.72 %
Cropland 2010
Cropland 2000
Cropland 2010
2000 оны газар тариалангийн нийт талбай 1 246 930 Га - нийт газар нутгийн 0.79 % ба 2010 оны
газар тариалангийн нийт талбай 2 714 418 Га – нийт газар нутгийн 1.72 %.

20. МӨНХ ЦАС
газар тариалангийн нийт талбай

21. Мөнх цас
Landsat TM
1992.06.25
RGB : 5,4,2-р
Landsat ETM+
2002.07.14
RGB : 5,4,2-р
Terra-MODIS
2006
Land cover

22. Цагаан нуур
Tөхөм нуур
Цайдам нуур
Зарим нууруудын ажиглалт
Landsat TM 1999 Landsat TM 2000
Landsat TM 1999 Landsat TM 2000
Landsat TM 1999 Landsat TM 2000

23. Газрын бүрхэвчMODIS 2000
land cover MODIS 2010

24. ГАЗРЫН БҮРХЭВЧ (1992 –2010)
Газрын бүрхэвч NOAA 1992
Газрын бүрхэвч NOAA 2002
NOAA Legend

25. Газрын бүрхэвч MODIS 2006
Газрын бүрхэвч MODIS 2008
MODIS Legend

26. Газрын бүрхэвчийн өөрчлөлт - 2000, 2010

27. FY-2C мэдээний хэрэглээ
2007 оноос
1 цаг тутмын мэдээ
ЭУБМС--->
Үндсэн бүтээгдэхүүн--->
Гангийн мониторингийн систем
Бэлчээрийн мониторингийн систем
Өвлийн мониторингийн систем
Нийлбэр цацраг, в/м2
2 м-ийн өндөр дэх температур, C
Бодит ууршиц, мм/өдөр
Хур тунадас, мм

28. FY2C хиймэл
дагуулын
жишээ зураг

29. FY2C хиймэл
дагуулын
жишээ зураг -
Сар

30. CLOUD BY FY2D

31. http://www.icc.mn

32. http://www.eic.mn/

34. NDDI TCI VHI
VSWI SPI AI
Soil moisture 10cm
vs
RS indices
AI
vs
RS indices
SPI
vs
RS indices
Forest r = >45 (NDDI, VHI, TCI…)
Steppe r = >45 (VSWI) r = >49 (TCI) r = >46 (TCI, VSWI)
Desert Steppe r = >45 (VHI) r = >45 (TCI, VHI) r= >46 (TCI)

35. 3 өөр индекс – байгалийн 3 бүс
Forest Steppe Desert steppe
mosaic

36. Strainght
Numerator
Risk
ID Weight 0-100 % Class
Risk class
Rank
(n-ri+1)
value
Forecast
<-35 celsius 5 Very high risk
-25 4 High risk
-20 3 Moderate risk
-15 2 Low risk
>-10 celsius 1 Very low risk
> 16 m/c 5 Very high risk
12 m/c 4 High risk
9 m/c 3 Moderate risk
7 m/c 2 Low risk
< 4 m/c 1 Very low risk
3 heavy snow 5 Very high risk
4 High risk
2 slight snow 3 Moderate risk
2 Low risk
1 no snow 1 Very low risk
Criteria
Air temperature
1 Forecast Wind
1 4 0.30 30
Snow

37. Air Temperature Wind speed
Snow
Weather factor

38. Land surface temperature
ID
Strainght
Rank
Numerator
(n-ri+1)
Weight 0-100 % Class
Risk
value
Risk class
< -30 celsius 5 Very high risk
-20 4 High risk
-15 3 Moderate risk
-10 2 Low risk
> 0 celsius 1 Very low risk
3 0.23 23
Criteria
2
Land surface
temperature
2

39. Snow depth
ID
Strainght
Rank
Numerato
r (n-ri+1)
Weight 0-100 % Class
Risk
value
Risk class
> 30 cm 5 Very high risk
20 cm 4 High risk
10 cm 3 Moderate risk
5 cm 2 Low risk
0 cm 1 Very low risk
Criteria
4 Snow depth 3 2 0.15 15

40. Dzud and Drought map
Drought map Dzud Circumstance map

41. Dzud probability map