Dutch Power Event: Power Quality

1. Spanningskwaliteit in NL
Rik Luiten, projectmanager (Movares)

2. Inhoudsopgave
● Geschiedenis PQM-project
● Huidige opzet en omvang
● Meetresultaten 2017 per netvlak
● Trendanalyses 2008-2017
● Spanningsdips 2017
● Individuele meetresultaten
Opmerking:
Alle tabellen en figuren in deze presentatie zijn afkomstig uit de documenten ‘Spanningskwaliteit in
Nederland – Resultaten 2017’ (d.d. 26 april 2018) en ‘Achtergronddocument – Spanningskwaliteit in
Nederland’ (d.d. 7 mei 2018). Beide zijn openbaar en via www.UwSpanningskwaliteit.nl verkrijgbaar.

3. Geschiedenis PQM-project
Hoogtepunten
1989
• Bewaking harmonischen door individuele netbeheerders
1995
• Europese Norm spanningskwaliteit in NL aanvaard (NEN-EN 50160)
1996
• Start PQM-project, incl. uitgave landelijke rapportage (weekmetingen)
2002
• Aanvullende kwaliteitscriteria in Netcode Elektriciteit
2005
• Start continue monitoring hoogspanningsnetten, incl. spanningsdips
2015
• Uitbreiding PQM-project n.a.v. opdracht de ACM
• Lancering UwSpanningskwaliteit.nl

4. Huidige opzet en omvang
Bewaakte verschijnselen
Spanningsverschijnsel
Criteria in Netcode Elektriciteit?
LS MS HS EHS
Langzame spanningsvariatie Ja Ja Ja Ja
Snelle spanningsvariatie (PLT) Ja Ja Ja Ja
Asymmetrie Ja Ja Ja Ja
Harmonischen (THD) Ja Ja Ja Ja
Individuele harmonischen Ja Ja Nee (1) Nee
Spanningsdips - Nee (2) Ja (2) Ja (2)
1. De Netcode bevat geen criteria voor individuele harmonischen in het HS- en EHS-net. In de NEN-
EN 50160 worden hier wel eisen aan gesteld voor het HS-net. Binnen het PQM-project worden de
meetresultaten aan deze eisen getoetst.
2. Spanningsdips worden op HS en EHS gerapporteerd en getoetst conform de Netcode. Er zijn nog
geen eisen voor MS spanningsdips. Hier wordt wel over gerapporteerd.

5. Huidige opzet en omvang
Laag- en middenspanningsnet
● Aantal meetlocaties: 270 per netvlak
● Meetperiode: één week
● Steekproef: aselect uit EAN-codelijst
● Startmaand: aselect verdeeld
● Meetinstrument: klasse A (hoogste eisen,
geschikt voor toetsen aan normering)
● Uitspraak: statistisch, 95% betrouwbaar
● Aanvullend: 200 continue metingen t.b.v.
spanningsdips op MS-niveau

6. Huidige opzet en omvang
(Extra) hoogspanningsnet 50-380 kV
● Aantal meetlocaties: ruim 100
● Meetperiode: continu
● Steekproef: alleen nog bij 50kV
● Startmaand: n.v.t.
● Meetinstrument: klasse A (hoogste eisen,
geschikt voor toetsen aan normering)
● Uitspraak: allesomvattend

7. Meetresultaten 2017 per netvlak
LS-net: toetsing
Weekmetingen
Metingen met
overschrijding
Verschijnselen met overschrijdingen
Snelle
spanningsvariatie
9e
harmonische 15e
harmonische
264 45 2 1 44
● Bij overschrijding altijd hermeting en nader onderzoek (o.a. navraag bij klant).
● Bij LS is de overschrijding bij een hermeting regelmatig verdwenen en lastig achterhaalbaar. Veel
voorkomende achterhaalde oorzaken verbouwing, hennepplantage of installatiefouten.
● Bij alle overschrijdingen van harmonischen geldt: klant heeft geen hinder ondervonden. Op basis
van o.a. het onderzoek “Evaluation and updating of harmonic voltage limits“ is
codewijzigingsvoorstel bij Europese normcommissie ingediend.
● Nadeel tabel: geen inzicht in ruimte normering en mate overschrijding.

8. Meetresultaten 2017 per netvlak
LS-net: grafische weergave
0%
25%
50%
75%
100%
125%
150%
175%
min 95% min 95% max max 95% max Plt 95% Plt max 95% 99,9%
Langzame spanningsvariatie Asymmetrie Flikker THD
ProcentueleverhoudingtovNetcode
LS continue verschijnelen
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm

9. Meetresultaten 2017 per netvlak
MS-net: grafische weergave (geen overschrijdingen)
0%
25%
50%
75%
100%
125%
min 95% min 95% max max 95% max Plt 95% Plt max 95% 99,9%
Langzame spanningsvariatie Asymmetrie Flikker THD
ProcentueleverhoudingtovNetcode
MS continue verschijnelen
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm

10. Meetresultaten 2017 per netvlak
HS 110-150 kV-net: toetsing
Aantal
Aantal met
overschrijding
Verschijnselen met overschrijdingen
Spanningsasymmetrie
Snelle
spanningsvariatie
Meetlocaties 78 2 2 1
Weekmetingen 3567 54 53 4
● Nader onderzoek leert:
● Comptabele metingen geven géén asymmetrie, oorzaak van overschrijding vermoedelijk in meetketen/secundaire circuit.
Onderzoek binnen TenneT loopt.
● PLT overschrijding betreft twee van de drie gekoppelde spanningen. Meetcircuit wordt onderzocht op onvolkomenheden
en indien nodig verbeterd.

11. Meetresultaten 2017 per netvlak
HS 110-150 kV-net: grafische weergave
0%
25%
50%
75%
100%
125%
150%
175%
200%
99,9% min 99,9% max 99,9% Plt 95% Plt max 95% 99,9%
Langzame spanningsvariatie Asymmetrie Flikker THD
ProcentueleverhoudingtovNetcode
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm
5 items
>200%
1 item
>200%

12. Trendanalyses 2008-2017
Algemene conclusie
● Binnen het PQM-project wordt een trendanalyse over de afgelopen
10 jaar uitgevoerd.
● Algemene conclusie: er is geen eenduidige, significante trend
(dalend of stijgend) zichtbaar.
● De volgende sheets bevatten ter illustratie de trends van
spanningsvariatie en harmonische vervorming in het LS- en HS-net.
In de landelijke rapportage vindt u trends van binnen alle netten en
van alle verschijnselen.

13. Trendanalyses 2008-2017
LS-net: langzame spanningsvariatie (Umax)
-4
-2
0
2
4
6
8
10
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* 2015* 2016 2017
Umax95%
Jaartal Umax 95%
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm
*2014-2015: Vervijfvoudigingminimalesteekproefomvang.

14. Trendanalyses 2008-2017
LS-net: harmonische vervorming (THD)
0
1
2
3
4
5
6
7
8
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014* 2015* 2016 2017
THD95%
Jaartal THD 95%
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm
*2014-2015: Vervijfvoudigingminimalesteekproefomvang.

15. Trendanalyses 2008-2017
HS-net: langzame spanningsvariatie (Umax)
-2
0
2
4
6
8
10
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* 2017*
Umax99,9%
Jaartal Umax 99,9%
HS Umax 99,9%
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm
* 2015-2017: Meetpopulatie wordtmeerdanverdrievoudigdnaar82 meetlocaties

16. Trendanalyses 2008-2017
HS-net: harmonische vervorming (THD)
0
1
2
3
4
5
6
2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015* 2016* 2017*
THD95%
Jaartal THD 95%
HS THD 95%
Mediaan
25-75%
Interkwartiele afstand
Uitschieters
Extremen
Norm
* 2015-2017: Meetpopulatie wordtmeerdanverdrievoudigdnaar82 meetlocaties

17. Hinderlijke spanningsdips
MS- en HS-net
Restspanning U (%)
Duur t (ms)
10 ≤ t ≤ 200 200 < t ≤ 500 500 < t ≤ 1000 1000 < t ≤ 5000
90 > u ≥ 80
Niet-hinderlijk
80 > u ≥ 70
Gemiddeld: 0,34
Totaal: 68
70 > u ≥ 40
Gemiddeld: 0,27
Totaal: 54
40 > u ≥ 5 Gemiddeld: 0,18
Totaal: 355 > u
Restspanning U (%)
Duur t (ms)
10 ≤ t ≤ 200 200 < t ≤ 500 500 < t ≤ 1000 1000 < t ≤ 5000
90 > u ≥ 80
Niet-hinderlijk
80 > u ≥ 70
Gemiddeld = 0,00
Totaal = 0
70 > u ≥ 40
Gemiddeld = 0,01
Totaal = 1
40 > u ≥ 5 Gemiddeld = 0,15
Totaal = 125 > u
MS-net
HS-net

18. Hinderlijke spanningsdips
Oorzaken MS-net (HS: zie presentatie TenneT)

19. UwSpanningskwaliteit.nl
Meer informatie & individuele meetresultaten

20. UwSpanningskwaliteit.nl
Meer informatie & individuele meetresultaten

21. UwSpanningskwaliteit.nl
Meer informatie & individuele meetresultaten

22. Vragen