De meeste gemeenten in Nederland werken met beeldkwaliteit, en jaarlijks worden vele tienduizenden metingen in de openbare ruimte uitgevoerd. Maar hoe presenteer je nu de gemeten kwaliteit op een overzichtelijke manier per beheercategorie en per gebiedstype? En hoe vergelijk je deze kwaliteit met andere gemeenten? En kun je ook de kosten op een goede manier vergelijken? In deze sessie geeft Harro Verhoeven van CROW een toelichting op diverse lopende CROW-projecten die tot doel hebben om beheerprestaties te kunnen monitoren en benchmarken. Er zullen landelijke standaarden komen voor kwaliteitsmonitoring, maar ook voor de administratie van kosten en arealen. Daarnaast zal Eric van den Beuken van gemeente Amsterdam vertellen waarom de G4-gemeenten een samenwerkingsovereenkomst hebben getekend om hun beheerprestaties te benchmarken, en wat zij de komende jaren hopen te bereiken.

1. Monitoren en benchmarken
van beeldkwaliteit
Dag van de openbare ruimte
9 oktober 2014
Eric van den Beuken, gemeente Amsterdam
Harro Verhoeven, CROW

2. Programma
• Inleiding
• G4-samenwerking ‘Sturen op kwaliteit openbare ruimte’
• CROW-project ‘Benchmarken van beheerprestaties’
• Vragen en discussie
2

3. Kwaliteitscatalogus 2013
9 oktober 2013
Dag van de Openbare Ruimte
Houten
Twitter: #kwaliteitscatalogus, #dvdornl

4. 4
CROW en beeldkwaliteit
• Kwaliteitscatalogus openbare ruimte
- Versies 2007, 2010, 2013
- Online versie
- Koppeling met Wegbeheer
• Kostenkengetallen beeldkwaliteit
• RAW-beeldbestekken
- RAW Hoofdstuk 70
- Cursus beeldbestekken
• CROW Levende Stad bijeenkomsten
- Jaarlijkse Praktijkmiddag beeldkwaliteit in juni

5. CROW en beeldkwaliteit toekomst
5
• Kwaliteitscatalogus voor openbaar vervoer-omgevingen
• Kwaliteitscatalogus voor openbaar vervoer voertuigen
• Landelijke monitoring beeldkwaliteit
• Actualisatie en uitbreiding kostenkengetallen beeldkwaliteit
Suggesties voor verbetering van de beeldsystematiek
zijn van harte welkom bij
de CROW Gebruikersgroep Beeldkwaliteit

6. CROW en beeldkwaliteit toekomst
6
• Kwaliteitscatalogus voor openbaar vervoer-omgevingen
• Kwaliteitscatalogus voor openbaar vervoer voertuigen
• Landelijke monitoring beeldkwaliteit
• Actualisatie en uitbreiding kostenkengetallen beeldkwaliteit
• Certificaat Inspecteur Beeldkwaliteit
• Meten van bewonerstevredenheid over openbare ruimte
• Verdiepingsslag op BGT-IMgeo met IMBOR
Suggesties voor verbetering van de beeldsystematiek
zijn van harte welkom bij
de CROW Gebruikersgroep Beeldkwaliteit

7. 7

8. Sturen op de Kwaliteit van
de Openbare Ruimte
De ontwikkeling van een (landelijk) instrumentarium
Eric van den Beuken – gemeente Amsterdam

9. Aanleiding
• (Beheer) budgetten onder druk
• Behoefte prestaties te vergelijken in de G4
• Onderscheid kort-cyclisch en lang-cyclisch onderhoud
• Leren van elkaar
• Doel: betere prestaties met minder middelen

10. Ambitie
– Prognose-vaardigheden verbeteren!
– Bestuurders in staat stellen bewuster te
kiezen t.a.v. de kwaliteit van de openbare
ruimte en de risico’s die daarmee
samenhangen

11. Conclusies bijeenkomst G4
13 november 2013
• Aansluiten bij de landelijke ontwikkelingen
• Samenwerking met de CROW, Alterra en Gemeente
Schoon verbeteren
• Uniform monitorsysteem kiezen waarin schoon, heel en
geld de belangrijkste pijlers zijn
• Betrek stedelijkheidsklassen bij de inrichting van het
systeem
• Planning op hoofdlijnen:
– 2014 systeem-ontwikkeling
– 2015 benchlearning en bijsturing
– 2016 benchmark

12. Intentieovereenkomst G4
12

13. Kern Intentieovereenkomst:
• Ontwikkel, samen met de CROW een
(landelijke) toepassing waarbij
prestatievergelijkingen op de thema’s
schoon, heel en geld op beleidsniveau
mogelijk zijn. Immers: je moet geen
appels en peren met elkaar vergelijken.

15. CROW-project
Benchmarking beheerprestaties
Behoefte:
Sturen op kwaliteit vd openbare ruimte door het
meten van beheerprestaties om:
• te monitoren in hoeverre beleidsambities zijn
behaald / bijgestuurd moeten worden
• te vergelijken met andere beheerders om
• te leren van elkaar hoe met minimale kosten
een optimale beheerkwaliteit wordt
gerealiseerd.
15

16. 16
Sturen op kwaliteit openbare
ruimte

17. Vergelijken beheerprestaties
(geen appels met peren)
17
KOSTEN KWALITEIT
AREAAL

18. Vergelijkbare kwaliteit
18
KWALITEIT
Technische kwaliteit
Beeldkwaliteit
Tevredenheid
Meldingen

19. Vergelijkbare kosten
19
KOSTEN
Uitvoering
Overhead

20. Vergelijkbaar areaal
20
AREAAL
Hoeveelheden
Invloedsfactoren

21. Projectaanpak 2014
Stuurgroep:
•G4 + Arnhem en Eindhoven, Alterra, NVRD /
Gemeente Schoon, CROW
Twee deelprojecten:
•‘Benchmarking kwaliteit openbare ruimte’
(i.s.m. adviesbureau BeheerAccent)
•‘Benchmarking beheerkosten en arealen openbare
ruimte’
(i.s.m. Alterra en NVRD)
21

22. Presenteren m.b.v. beeldkwaliteit
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100%
22
Gemeente E
Gemeente D
Gemeente C
Gemeente B
Gemeente A
Totaal
A+ A B C D
A+ A B C D
Gemeente A 0 915 562 286 83
Gemeente B 0 1485 345 42 5
Gemeente C 211 801 589 99 46
Gemeente D 0 1600 879 136 0
Gemeente E 557 2191 651 438 169
Lang-cyclisch onderhoud (bv wegbeheer) vertalen naar de
beeldkwaliteitsniveaus A+, A, B, C en D
Totaal
Totaal
A+ A B C D
Gemeente A 0% 50% 30% 15% 4%
Gemeente B 0% 79% 18% 2% 0%
Gemeente C 12% 46% 34% 6% 3%
Gemeente D 0% 61% 34% 5% 0%
Gemeente E 14% 55% 16% 11% 4%

23. Representatief meten
• Per gebiedstype: winkelgebied, werkgebied,
woongebied en buitengebied
• Originele schaalbalken / inspectiemethoden (geen
schaalbalken combineren)
• Aselect 10% van meetlocaties (min 25, max 100)
• Slechtste plek per meetlocatie
• Voor bestekstoezicht: elke betalingstermijn (4 wk)
• Voor beleidsmonitoring:
- Seizoensonafhankelijke zaken: 1 x per jaar
- Seizoensafhankelijke zaken: 1 x per kwartaal
23

24. Kwaliteits-score
• Totaliseren per schaalbalk, beheergroep,
beheercategorie (samengesteld volgens landelijke
standaard)
• Totaliseren per gebiedstype, beheergebied of periode
• Geen weegfactoren
• Bij vergelijken filteren op invloedsfactoren
24

25. CROW Handreiking
• Voorbereiding
- kies beheergebied, verdeel in gebiedstypen, verdeel desgewenst in
wijken/buurten, maak meetlocaties, kies beeldmeetlatten/
beheergroepen, gebruik bestaande inspectiegegevens, bepaal
benodigde aantal meetrondes, bepaald aselect meetlocaties
• Uitvoering
- conform meetmethode, meetinstructies en veiligheidsinstructies,
leg informatie vast, controleer jezelf, controle door opdrachtgever
• Rapportage
- Bepaal kwaliteits-score per schaalbalk / beheergroep /
beheercategorie en per gebiedstype / beheergebied / periode, kies
presentatievorm (tabel / staafdiagram / kaart)
• Benchmarken
- Via landelijke benchmarks of eigen initiatief
- M.b.v. CROW-database
25

26. Planning
2014 Intentieovereenkomst G4
Samenwerking Alterra, G.S./NVRD, CROW
Ontwikkeling 1e set prestatie-indicatoren voor schoon,
heel en kosten
2015 Proefbenchmark door G4/G6-gemeenten
Doorontwikkeling prestatie-indicatoren
Standaardiseren in CROW-werkgroepen
Automatisering in benchmarks en CROW-database
2016 Evaluatie en bijstelling prestatie-indicatoren
CROW-publicatie benchmarking beheerprestaties
Toepassing
26

27. Vragen en discussie
27

28. Bedankt voor uw aandacht
Tot 27 november 2014!
www.ncbor.nl
28