ว่าด้วย การได้รับทุกข์จากผู้เป็นที่พึ่ง พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร ทรงปรารภอุบาสกผู้ขายผักผู้หนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนานี้ ดังนี้. เรื่องราวพิสดารอยู่ในเอกนิบาตนั้นแล้ว. แม้ในทุกนิบาตนี้ พระศาสดาตรัสถามอุบาสกนั้นว่าดูก่อนอุบาสก ทำไมหายไปนานนัก. อุบาสกกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์ ลูกสาวของข้าพระองค์มีใบหน้ายิ้มแย้มแจ่มใสเสมอ ข้าพระองค์ลองทดลองดู แล้วจึงยกให้เด็กหนุ่มของตระกูลผู้หนึ่ง เพราะมัวจัดการเรื่องนั้นอยู่ จึงไม่ได้โอกาสมาเฝ้าพระองค์. ลำดับนั้น พระศาสดาตรัสกะอุบาสกนั้นว่า ดูก่อนอุบาสก ลูกสาวของท่าน มิใช่เป็นผู้มีศีลในบัดนี้เท่านั้น แม้เมื่อก่อน ก็มีศีล และท่านก็ทดลองนางแล้วเหมือนกัน แล้วทรงนำเรื่องอดีตมาตรัสเล่า.

1. 1
เสคคุชาดก
พระไตรปิฎกเล่มที่ ๒๗ พระสุตตันตปิฎกเล่มที่ ๑๙ [ฉบับมหาจุฬาฯ]
ขุททกนิกาย ชาดก ภาค ๑
๗. เสคคุชาดก (จากพระไตรปิฎก ลาดับเรื่องที่ ๒๑๗)
ว่าด้วยนางเสคคุ
(อุบาสกได้กล่าวกับลูกสาวผู้กาลังคร่าครวญอยู่ว่า)
[๑๓๓] สัตวโลกทั้งหมดมีความพอใจในการเสพกาม แม่เสคคุเอ๋ย
เจ้าไม่รู้เรื่องของชาวบ้าน แม่เด็กน้อย การที่เจ้าถูกพ่อจับมือในป่าใหญ่
แล้วร้องไห้คร่าครวญนั้น มันเป็ นอย่างไรสาหรับเจ้าในวันนี้
(กุมารีฟังคานั้นแล้วคร่าครวญกล่าวว่า)
[๑๓๔] ยามเมื่อฉันมีความทุกข์ คนที่เป็ นที่พึ่งคือบิดาของฉันเอง
แต่กลับประทุษร้ายฉันในป่า ฉันจะคร่าครวญหาใครเล่าในท่ามกลางป่า
คนที่จะช่วยเหลือฉันได้กลับทากรรมที่น่าบัดสีเสียเอง
เสคคุชาดกที่ ๗ จบ
-------------------------
คาอธิบายเพิ่มเติมนามาจากบางส่วนของอรรถกถา
เสคคุชาดก
ว่าด้วย การได้รับทุกข์จากผู้เป็ นที่พึ่ง
พระศาสดา เมื่อประทับอยู่ ณ พระเชตวันมหาวิหาร
ทรงปรารภอุบาสกผู้ขายผักผู้หนึ่ง ตรัสพระธรรมเทศนานี้ ดังนี้.
เรื่องราวพิสดารอยู่ในเอกนิบาตนั้นแล้ว.
แม้ในทุกนิบาตนี้ พระศาสดาตรัสถามอุบาสกนั้นว่าดูก่อนอุบาสก
ทาไมหายไปนานนัก. อุบาสกกราบทูลว่า ข้าแต่พระองค์
ลูกสาวของข้าพระองค์มีใบหน้ายิ้มแย้มแจ่มใสเสมอ ข้าพระองค์ลองทดลองดู
แล้วจึงยกให้เด็กหนุ่มของตระกูลผู้หนึ่ง เพราะมัวจัดการเรื่องนั้นอยู่
จึงไม่ได้โอกาสมาเฝ้ าพระองค์. ลาดับนั้น พระศาสดาตรัสกะอุบาสกนั้นว่า
ดูก่อนอุบาสก ลูกสาวของท่าน มิใช่เป็ นผู้มีศีลในบัดนี้เท่านั้น แม้เมื่อก่อน ก็มีศีล
และท่านก็ทดลองนางแล้วเหมือนกัน แล้วทรงนาเรื่องอดีตมาตรัสเล่า.
ในอดีตกาล ครั้งพระเจ้าพรหมทัตเสวยราชสมบัติอยู่ในกรุงพาราณสี
พระโพธิสัตว์ได้เป็ นรุกขเทวดา. ในกาลนั้น
อุบาสกขายผักผู้นี้แหละคิดจะทดลองลูกสาว จึงนาเข้าป่าแล้ว
จับมือทาเป็นต้องการด้วยอานาจกิเลส.
ลาดับนั้น อุบาสกได้กล่าวกะลูกสาวผู้คร่าครวญอยู่ ด้วยคาถาแรกว่า :-
สัตว์โลกทั้งปวง เป็นผู้พอใจในการเสพกาม ดูก่อนแม่เสคคุ
เจ้าเป็นผู้ไม่ฉลาดในธรรมของชาวบ้าน ความที่เจ้าเป็นนางกุมารี

2. 2
ถูกบิดาจับมือในป่าชัฏร้องไห้อยู่ในวันนี้ เป็นธรรมดา.
กุมารีฟังคานั้นแล้ว กล่าวว่า จริงจ้ะพ่อ ลูกยังเป็นเด็กหญิงอยู่
แล้วคร่าครวญกล่าวคาถาที่ ๒ ว่า :-
เมื่อฉันได้รับทุกข์แล้ว ผู้ใดเป็ นที่พึ่งได้ ผู้นั้นคือบิดาของฉัน
กลับมาทากรรมมิดีมิร้ายฉันในป่า ฉันจะคร่าครวญหาใครในป่าได้อีกเล่า
ผู้ใดเป็ นที่พึ่งได้ ผู้นั้นกลับมาทาฉันถึงสาหัส.
อุบาสกขายผักนั้นลองใจลูกสาวในครั้งนั้นด้วยประการฉะนี้แล้ว
จึงพาไปบ้าน ยกให้เด็กหนุ่มแห่งตระกูล แล้วไปตามยถากรรม.
พระศาสดาทรงนาพระธรรมเทศนานี้มาแล้ว ทรงประกาศสัจธรรม ทร
งประชุมชาดก.
เมื่อจบสัจธรรม อุบาสกขายผักได้ตั้งอยู่ในโสดาปัตติผล
ลูกสาวในครั้งนั้น ได้เป็ น ลูกสาวในครั้งนี้ นั่นเอง
ส่วนรุกขเทวดาผู้ทาเหตุนั้นให้ประจักษ์ คือ เราตถาคต นี้แล.
จบ อรรถกถาเสคคุชาดกที่ ๗
--------------------------------