MCRB held a “Workshop on Developing an Effective Grievance Mechanism for Your Company” in Yangon on 3 June 2015 to follow up on the Transparency in Myanmar Enterprises (TiME)/Pwint Thit Sa report. This was the fourth of a series of workshops, previous ones being on anti-corruption, human rights policy and human rights reporting.

1. Pwint Thit Sa/TiME follow-up:
Grievance Mechanisms Workshop
Vicky Bowman, Director, Myanmar Centre for Responsible Business
ျမန္မာ့စီးပြားေရးက႑ တာ၀န္ယူမႈရွိေရး အေထာက္အကူျပဳဌာန (MCRB)
Wednesday 3 June 2015
www.mcrb.org.mm
အမွတ္ ၁၅၊ ရွမ္းရိပ္သာလမ္း
(ဆာကူရာ ေဆးရံုအနီး)
စမ္းေခ်ာင္းၿမိဳ႔နယ္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕
ဖုန္း / ဖက္(စ္) ၀၁ ၅၁၀၀၆၉

2. အလွဴရွင္ အဖြဲ႔အစည္းမ်ား
• ယူေကႏိုင္ငံ၏
ႏိုင္ငံတကာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဌာန
(DFID)
• ေနာ္ေဝအစိုးရ
• ဆြစ္ဇာလန္အစိုးရ
• ဒိန္းမတအစိုးရ
• နယ္သာလန္အစိုးရ
• အိုင္ယာလန္
www.myanmar-responsiblebusiness.org
အမွတ္ (၁၅) ရွမ္းရိပ္သာ၊ စမ္းေခ်ာင္းျမိဳ႔နယ္၊
ရန္ကုန္တိုင္း၊ ျမန္မာ။
ဖုန္း၊ ဖက္(စ္) : ၀၁ ၅၁၀၀၆၉
ထူေထာင္သူမ်ား
ပို၍တာဝန္ယူမႈရွိေသာ စီပြားေရးအေလ့အက်င့္မ်ား
ျဖစ္ထြန္းလာေစရန္၊ ႏိုင္ငံတကာအဆင့္အတန္းမ်ား၊
ေဒသလိုအပ္ခ်က္မ်ားအေပၚမူတည္၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ၌
တာဝန္ယူမႈရွိေသာ အသိပညာ၊ စြမ္းေဆာင္ရည္ႏွင့္
စကားဝိုင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာေစရန္အတြက္ ထိေရာက္ေသာ
တရားဝင္ အခင္းအက်ဥ္းတစ္ခု ပံ့ပိုးေပးရန္။

3.  မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းျခင္းလုပ္ငန္းစဥ္အေၾကာင္း ႏွင့္ စီးပြားေရး
လုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ဘာေၾကာင့္ဤတိုင္ၾကားမႈစနစ္ ရွိသင့္သနည္း။
 မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကိုေျဖရွင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္အေၾကာင္းႏွင့္ ေဖာ္ေကာင္
လုပ္ျခင္းတို႔အၾကား တူညီမႈမ်ားႏွင့္ ကြာျခားမႈမ်ား
 ႏုိင္ငံတကာစံႏႈန္းမ်ားႏွင့္ မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ အတြက္
အေလ့အထေကာင္းမ်ား
 အျခားေသာကုမၸဏီမ်ား၏ မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းျခင္း လုပ္ငန္းစဥ္ ဥပမာမ်ား
 မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ ပါ၀င္ပတ္သက္ရန္
အလားအလာရွိေသာ ျမန္မာႏုိုင္ငံအတြင္းရွိ လူ႔မႈအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အလုပ္သမားမ်ား၊ စားသံုးသူမ်ားႏွင့္
လက္တြဲလုပ္ကုိင္ လ်က္ရွိေသာ အရပ္ဘက္လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ား၏ ႐ွဳေထာင့္မ်ား
 ပါ၀င္ပတ္သက္သူမ်ား၏ လိုအပ္ခ်က္ႏွင့္ ကိုက္ညီမည့္ မေက်နပ္မႈမ်ားကိုတိုင္ၾကားျခင္းႏွင့္ နစ္နာမႈမ်ား ကို
ေျဖရွင္းျခင္းဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းစဥ္ကို ဘယ္လိုေဖာ္ထုတ္မည္နည္း

5. • 2nd TI ‘TRAC’ report was published
2012
• research into the public reporting
practices of 105 global companies.
• TI researchers collected and
analysed publicly available data on
three dimensions of transparency:
1. Reporting on anti-corruption
programmes (covering inter alia
bribery, facilitation payments,
whistleblower protection and
political contributions),
2. Organisational transparency
(including information about
corporate holdings), and
3. Country-by-country reporting
(including revenues, capital
expenditure and tax payments).
Inspired by Transparency International’s reports
on ‘Transparency in Corporate Reporting’……….

7. Transparency
International also
published a ‘TRAC’
report on emerging
economies (2013)

8.  60 large Myanmar companies chosen based on
2012/3 top taxpayers lists as a proxy for size
 Websites reviewed for content on:
1. Organisational transparency
2. Anti-corruption programmes
3. Human Rights and HSE, including grievance
mechanisms (instead of country by country
tax reporting as in TI TRAC report)

10. Workshops with companies on good practice in:
• Anti-corruption programmes (23 September 2014)
• Human rights policies (24 October 2014)
• Reporting (3 November 2014)
• Grievance mechanisms (3 June 2015)
Information and presentations available on www.mcrb.org.mm
Research for 2nd TiME report underway on 100 companies
Publication in July 2015

11. 26) Does the company explain how it identifies and engages with its stakeholders and
provide a contact point for enquiries from stakeholders?
1.0 point - If the company explains its approach to proactively engaging with stakeholders and
how it implements this engagement, and provides a named and functioning contact point for
inquiries from stakeholders.
0.5 point - If a functioning contact point is provided but there is no commitment to proactive
engagement with stakeholders
0 point - There is no functioning contact point.
၂၆။ ကုမၸဏီသည္ ၄င္းတို ့နွင့္ ပါ၀င္ ပတ္သက္ေနေသာ လူမ်ား မည္သူျဖစ္သည္၊ ထိုသူမ်ားႏွင့္ မည္ကဲ့သို ့
ညိွနုိင္း ခ်ိတ္ဆက္ေဆာင္ရြက္ေနသည္ စသည့္ အခ်က္အလက္မ်ားကို ရွင္းလင္းတင္ျပ၍ စံုစမ္းလိုသူမ်ား
အတြက္ ဆက္သြယ္ရန္ ပုဂၢိဳလ္၊ လိပ္စာစသည္ မ်ားကို ထုတ္ျပန္ထားပါသလား။
၁ မွတ္ - ကုမၸဏီ သည္၄င္းတို ့နွင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာလူမ်ား နွင့္အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္ ခ်ိတ္ဆက္ရန္
မည္ကဲ့သို ့စီစဥ္လုပ္ေဆာင္ သည္ ကို တင္ျပ၍ စံုစမ္းလိုသူမ်ား အတြက္ ရွင္းလင္းေျပာျပနုိင္သည့္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္
ထားရွိျပီး ထိုသူကို မည္ကဲ့သို ့ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္ ကို ထုတ္ျပန္ထားလွ်င္။
၀.၅ မွတ္ - ရွင္းလင္းေျပာျပနုိင္သည့္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ထားရွိျပီး ထိုသူကို မည္ကဲ့သို ့ဆက္သြယ္ႏုိင္သည္ ကို
ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ကုမၸဏီ သည္ ၄င္းတို ့နွင့္ ပါ၀င္ပတ္သက္ေနေသာလူမ်ား နွင့္အျပန္အလွန္ ဆက္သြယ္
ခ်ိတ္ဆက္ရန္ မည္ကဲ့သို ့စီစဥ္လုပ္ေဆာင္ သည္ ကို တင္ျပထားျခင္းမရွိလွ်င္။
၀ မွတ္ - စံုစမ္းလိုသူမ်ား အတြက္ ရွင္းလင္းေျပာျပနုိင္သည့္ လူတစ္ဦးတစ္ေယာက္ လံုး၀ မထားရွိလွ်င္။

12. 35) Does the company have publicly available mechanisms to address
complaints/grievances from its workforce and local communities?
1.0 point – if there are mechanisms to address complaints/grievances from both
the workforce and local communities and these are made public, including
information on their implementation
0.5 point – If there are mechanisms and processes to address
complaints/grievances for both workforce and local communities but the process
and its implementation is not made public.
0 point - If there is no evidence of public complaint/grievance mechanisms
၃၅။ ကုမၸဏီတြင္ ၀န္ထမ္းမ်ား၊ ေဒသတြင္းရွိလူမ်ားက ကုမၸဏီကို မေက်နပ္ခ်က္မ်ား တုိင္ၾကားရန္ႏွင့္
နစ္နာခ်က္မ်ား ေျဖ႐ွင္းရန္ လူသိရွင္ၾကား ထုတ္ျပန္ထားေသာ လုပ္ငန္းစဥ္ ရွိပါသလား။
၁ မွတ္ - ၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္ ေဒသခံ ရပ္ရြာ ၂ခု လုံး ၏ နစ္နာမွ ုမ်ား (သို ့) တုိင္ၾကားခ်က္မ်ား ေျဖရွင္းသည့္
လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ရွိျပီး လုပ္ငန္းစဥ္ နွင့္ မည္ကဲ့သို ့အေကာင္အထည္ ေဖာ္သည္ကို လည္း ကို
၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္ ရပ္ရြာနွစ္ခုလံုး သိေအာင္ လူသိရွင္ျကား ထုတ္ျပန္ထား လွ်င္။
၀.၅ မွတ္ - ၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္ ေဒသခံ ရပ္ရြာ ၂ခု လုံး ၏ နစ္နာမွုမ်ား နွင့္ တုိင္ၾကားခ်က္မ်ား ေျဖရွင္းသည့္
လုပ္ငန္းစဥ္ တစ္ရပ္ရွိေသာ္လည္း ယင္းလုပ္ငန္းစဥ္ နွင့္ မည္ကဲ့သို ့အေကာင္အထည္ ေဖာ္သည္ကို
၀န္ထမ္းမ်ားနွင့္ ရပ္ရြာနွစ္ခုလံုး သိေအာင္ လူသိရွင္ျကား ထုတ္ျပန္ထားျခင္း မရွိလွ်င္။
၀ မွတ္ - ယင္းသို ့ေသာ တိုင္ၾကားျခင္းနွင့္ နစ္နာမွုမ်ား ေျဖရွင္းသည့္ လုပ္ငန္းစဥ္ ၏
အေထာက္အထားမ်ား လံုး၀ ထုတ္ျပန္ထားျခင္းမရွိလွ်င္။

13. •A process for receiving, investigating, responding to and
closing out complaints or grievances from affected
communities or other stakeholders e.g. customers in a
timely, fair and consistent manner
Operational
Grievance
Mechanism:
•A process for receiving, investigating, responding to and
closing out complaints or grievances from one or more
workers in a timely, fair and consistent manner (may
involve trade union representatives)
Workforce
Grievance
Mechanism:
•A process that allows a worker to report suspected
wrongdoing at work. A worker can report things that aren’t
right, are illegal or if anyone at work is neglecting their
duties, including when someone’s health and safety is in
danger; damage to the environment; a criminal offence; the
company isn’t obeying the law (like not having the right
insurance); covering up wrongdoing
Whistle-
blowing:

14. Whistleblowing
Operational Grievance
Mechanism
 Mostly internal for
employees
 Wrongdoing – breaking
the law
 May lead to
disciplinary action,
prosecution
 May be anonymous
 Generally confidential
 Mostly external for
communities,
customers
 Negative impact on
rights-holders but not
always be breaking law
 May lead to mutually
agreeable solutions
 Difficult to answer if
anonymous
 Sometimes confidential
….via telephone hotline, personal discussion with company manager,
letterbox. Some companies also use Facebook for OGM

15.  Does your company have:
◦ A whistleblowing policy for its staff?
◦ A grievance mechanism for workers?
◦ A grievance mechanism for other
stakeholders/rightsholders?
 What kind of things might workers blow the
whistle about in Myanmar?