1. Meer verandervermogen en
innovatiekracht in een
klantgerichte overheid?
Zorg voor geluk, engagement en
motivatie!
Jeugdambtenaren: positie en welbevinden

2. Wie zijn we?
• Anja Van den Broeck
 Assistant Professor HUBrussel
 Geassocieerd docent KULeuven
• Maria Euwema
 Stafmedewerker praktijkontwikkeling bij
Vereniging Vlaamse Jeugddiensten (VVJ)
 www.vvj.be

3. Inhoud
• Voorstelling onderzoek
• Engagement van de jeugdambtenaar
• De motivatie van de jeugdambtenaar
• Het werk van de jeugdambtenaar

4. Enquête
• Procedure
– Focusgroepen, interviews, vormingsdriedaagse
– Opstellen enquête
• Afname
– Voorjaar 2012
– Voor alle jeugddiensten
– Online bevraging
– Oproep in de nieuwsbrief, in Dropzone en op website
• 226 deelnemers uit 161 gemeenten gaven volledige informatie (van de
271 starters – van een populatie van ong. 920 ambtenaren uit 308
gemeenten)

5. Deelnemende gemeentes
56% 1 (eenmansdienst) 41%
56% 2 (2-4 personen) 56%
56% 54%
3 (5-10 personen) 62%
46%
4 (meer dan 10 p) 93%
Respons volgens grootte van de gemeente
Categorie # gemeenten totaal # % respons
respons gemeenten
< 10.000 31 86 36%
10.000 - 15.000 41 84 49%
15.000 - 20.000 31 53 58%
20.000 - 30.000 29 42 69%
30.000 - 50.000 (geen 19 30 63%
centrumstad)
Centrumstad 9 13 69%

6. Leeftijd & anciënniteit
deelnemers

7. Geslacht en contract
• Geslacht
– Steekproef 58% mannen
– (cijferboek 40% mannen)
• Type contract
Steekproef Cijferboek lokaal jeugdbeleid
– 31% vast benoemd 29%
– 59% contract onbepaalde duur 40%
– 10% contract bepaalde duur 8%

8. Engagement

9. Waarom is engagement belangrijk?

10. Engagement
Vitaliteit Toewijding
Burnout
Uitputting Cynisme

11. Stand van zaken
Vitaliteit Toewijding Zeer
Sporadisch Af en toe Regelmatig Dikwijls Altijd
dikwijls
Op mijn werk bruis ik van energie. 2 14 24 39 21 1
Mijn werk inspireert mij. 2 10 16 41 26 4

12. Uitputting Cynisme
Zeer
Sporadisch Af en toe Regelmatig Dikwijls Altijd
dikwijls
Ik voel me mentaal helemaal uitgeput. 49 36 10 3 2 0
Ik ben cynischer geworden over de effecten van
mijn werk.
39 36 15 6 4 0

13. Helemaal
Niet Helemaal
Betrokkenheid – Wens om te vertrekken niet
akkoord
Neutraal Akkoord
akkoord
akkoord
Tegenwoordig heb ik vaak zin om mijn baan op te zeggen. 31 34 20 9 6
Weten dat mijn werk bijdraagt tot het welzijn van de jeugd in deze
gemeente, pleziert me.
0 0 4 62 34
Ik hou ervan me in te spannen voor mijn werk, niet alleen voor
mezelf, maar ook voor de gemeente.
2 6 19 62 11

14. Kwaliteit van het
Rollen/taken werk

15. De rollen van de jeugdambtenaar

16. Rollen
Initiator
Beleidswerker
1 Netwerker
Projectmanager
Brugfiguur
4 3
5
8
7
Administrator 2 Organisator
Dienstverlener
Beheerder
6 Verzorger

17. Overzicht
Niet Een beetje Deels Grotendeels Volledig
De verschillende rollen herkenbaar herkenbaar herkenbaar herkenbaar herkenbaar
Beleidsmedewerker, projectmanager
u geeft inhoudelijke input in het beleid en geeft inhoudelijk vorm aan projecten
4 11 30 35 20
waarin de gemeente haar beleid uitwerkt.
Administrator, beheerder:
7 15 26 36 17
u beheert facturen, inschrijvingen, u staat in voor praktische taken.
Initiator, netwerker, brugfiguur:
u legt verbindingen tussen mensen, diensten en organisaties, werkt nieuwe ideeën
2 8 24 39 26
uit.
Organisator, dienstverlener, verzorger:
u zet activiteiten op en leidt ze in goede banen, communiceert met ouders en
5 6 17 37 37
monitoren, stuurt kinderen en jongeren aan.

18. Motivatie voor de rollen

19. De motivatie voor de verschillende
rollen
A-motivatie Extrinsieke motivatie Intrinsieke motivatie
Geen Externe Introjectie Identificatie Integratie Intrinsieke
regulatie
- Geen activiteit Anderen Zelf - Belangrijk - Opnemen in - leuk
- hulpeloos - beloningen - trots zijn - interessant
- Straf - Schuld &
schaamte
“MOET” “WIL”
Gecontrolleerd Autonoom

20. “MOET” Helemaal Helemaal
Niet van Van
MOETEN
Gecontrolleerd niet van
toepassing
Neutraal
toepassing
van
toepassing toepassing
Activiteiten organiseren 15 22 30 30 3
Beleid 11 20 29 34 6
...u dit moet doen van
anderen. Contact kinderen 19 27 27 24 2
Administratie 8 8 25 45 14
Netwerken 17 24 32 25 3
Activiteiten organiseren 19 27 27 25 3
...u van zichzelf vindt
dat u dit moet doen (bv.
Beleid 16 22 30 25 8
omdat u zichzelf Contact kinderen 24 18 24 28 6
schuldig zou voelen als
Administratie 15 19 31 31 4
u het niet deed)
Netwerken 18 18 29 32 5

21. “WIL” Helemaal
Niet van Van
Helemaal
WILLEN
Autonoom niet van
toepassing
Neutraal
toepassing
van
toepassing toepassing
Activiteiten organiseren 3 2 11 60 24
Beleid 3 4 12 52 29
...u dit belangrijk of zinvol
vindt. Contact kinderen 3 2 6 49 40
Administratie 3 8 27 51 11
Netwerken 1 2 12 64 22
Activiteiten organiseren 4 3 14 51 28
Beleid 6 11 23 46 14
...u dit leuk of interessant
vindt.
Contact kinderen 3 3 11 47 37
Administratie 8 24 35 29 4
Netwerken 1 4 21 58 16

22. Combinatie van motivatie en taken
• Wie veel tijd mag besteden aan taken
waarvoor hij gemotiveerd is, is meer engaged
6
5
Weinig
Low tijd
Engagement 4 tijd
3
2
Veel
High tijd
1 tijd
0
weinig
Low autmot
veelautmot
High
“WIL”
Autonoom

23. Conclusie
Als je een schip wil bouwen, roep dan geen mannen
bij elkaar om hout te verzamelen, het werk te
verdelen en orders te geven. In plaats daarvan, leer
ze verlangen naar de enorme eindeloze zee.
Antoine de Saint-Exupéry

24. De kwaliteit van werk

25. De kwaliteit van de job binnen deze
rollen

26. De kwaliteit van de job binnen deze
rollen
Doen beroep op de capaciteiten van de
Job Demands medewerkers en vragen energie
e.g. Werkdruk, rolconflict
(1) Verminderen job demands en hun negatieve
Job impact
Resources (2) Helpen om doelen te bereiken
(3) Zorgen voor persoonlijke ontwikkeling
e.g. sociale steun en autonomie

27. Job demands resources model
Burnout
Job Uitputting Cynisme
Demands
Engagement
Job
Resources Vitaliteit Toewijding

28. Job
Helemaal Helemaal
Resources niet akkoord
Niet akkoord Neutraal Akkoord
akkoord
Mijn werk vereist dat ik nieuwe dingen leer. 0 3 13 60 25
Ik heb veel verantwoordelijkheid op mijn werk. 0 3 21 50 25

29. Job
Helemaal Helemaal
Resources niet akkoord
Niet akkoord Neutraal Akkoord
akkoord
Ik kan mijn eigen werk plannen. 0 3 7 60 30
Ik kan zelf bepalen welke werkzaamheden ik
verricht.
2 18 33 40 7

30. Job Helemaa
Niet Helemaa
Resources l niet Neutraal Akkoord
akkoord l akkoord
akkoord
Ik kan op mijn COLLEGA'S rekenen wanneer ik het in
mijn werk wat moeilijk krijg.
2 8 22 49 19
Ik kan op mijn DIRECTE LEIDING rekenen wanneer ik
het wat moeilijk krijg.
6 13 25 42 14
Ik voel mij in mijn werk gewaardeerd door mijn
BESTUUR.
11 25 35 27 2

31. Job Demands Helemaal
Niet Helemaal
niet Neutraal Akkoord
akkoord akkoord
akkoord
Ik moet erg snel werken. 1 18 37 36 9
Ik ben bang dat ik ontslagen zal worden. 44 39 14 3 0

32. Job Demands
Helemaal
Niet Helemaal
niet Neutraal Akkoord
akkoord akkoord
akkoord
Vrijwilligers verwachten dat ik ook buiten werktijden
beschikbaar ben.
3 11 11 54 22
Door mijn werk kan ik minder tijd besteden aan
familie-activiteiten dan ik zou willen.
7 32 21 32 9

33. Relaties met …
bevlogen burnout vertrekken Betrokken Betrokken
jeugd bestuur
Jobonzeker - + + - -
Job
Demands Werkdruk +
Whi + +
Vaardigh. + - - + +
Autonomie +
Job Steun coll + -
Resources
Steun leid. +
Steun best. + - - + +

34. Conclusie

35. Jeugddienst in de praktijk
Kwaliteit van het
Rollen/taken werk
• Juiste persoon op de juiste • Hoge score op WTI
plaats – Flexibiliteit?
• Realistische voorstelling van • Werkdruk vs. steun vanuit het
bestuur?
de job
– Wat is dan steun?
• Groeimogelijkheden • Rollen!
• Kennisbehoud en
vaardigheidsbenutting
• Betrokkenheid
• Job(on)zekerheid en motivatie

36. Welke vragen zijn er?
meuwema@vvj.be
Anja.vandenbroeck@hubrussel.be