1. σελ. 19 - 21
Ο Ηράκλειος και η δυναστεία του (610 – 717)
Εσωτερική μεταρρύθμιση και αγώνας επιβίωσης
Γιάννης Τσιλιμίγκρας
Ιστορικός

2. Το Βυζάντιο σε κρίση
β΄ μισό 6ου αι. & αρχές 7ου αι:
Λοιμοί, κακές σοδειές, σεισμοί
και εισβολές
 εγκατάλειψη των πόλεων
 μείωση του πληθυσμού
 υποχώρηση του εμπορίου
η αυτοκρατορία το 623
 της νομισματικής κυκλοφορίας
 παραμέληση στρατού

3. Το Βυζάντιο σε κρίση
Σλάβοι στις ευρωπαϊκές
επαρχίες
Πέρσες στις ακτές του
Βόσπορου
μοναδική λύση:
 κινητοποίηση όλων των
δυνάμεων
 ριζική μεταρρύθμιση
 Το δύσκολο αυτό έργο ανέλαβε
ο Ηράκλειος

4. Η αντεπίθεση του Ηρακλείου
στρατηγός – αυτοκράτορας
 ηγήθηκε προσωπικά του
βυζαντινού στρατού
αναδιοργάνωσε το στράτευμα
με την οικονομική
συμπαράσταση της Εκκλησίας

5. Εκστρατείες 622-628
 627 μάχη της Νινευί
 συνέτριψε τους Πέρσες
 ανέκτησε όλες τις βυζαντινές
επαρχίες στην Εγγύς Ανατολή
 626 οι Άβαροι και οι Σλάβοι σε
συνεννόηση με τους Πέρσες,
πολιόρκησαν την Πόλη
 υπέστησαν ταπεινωτική ήττα

6. Εκστρατείες 622-628
οι Πέρσες είχαν αρπάξει τον
Τίμιο Σταυρό
 οι εκστρατείες του Ηρακλείου
προσέλαβαν έντονο
θρησκευτικό χαρακτήρα
 Ο αυτοκράτορας με φλογερές
ομιλίες ενέπνευσε τους
στρατιώτες του να αγωνιστούν
με αυταπάρνηση

7. η αυτοκρατορία το 628

8. Θέματα
Τα τελευταία χρόνια της
βασιλείας του Ηρακλείου
σκιάζονται από τις αραβικές
κατακτήσεις
Οι διάδοχοι του, για να
ενισχύσουν την άμυνα εναντίον
των Αράβων, εγκαθίδρυσαν
στην Μ. Ασία (7ος αι) ένα νέο
διοικητικό σύστημα:
Θέματα = διοικητικές
περιφέρειες με δικό τους
στρατό

9. Θέματα
Στο θεματικό στρατό
υπηρετούσαν ελεύθεροι
αγρότες
το κράτος τους
παραχωρούσε στρατιωτικά
κτήματα ή στρατιωτόπια
 Με τα έσοδά τους:
o συντηρούσαν τις
οικογένειες τους
o αγόραζαν τον οπλισμό τους
o κάλυπταν τα έξοδα των
εκστρατειών

10. Θέματα
Ο θεματικός στρατός αντικατέστησε τους παλαιούς
μισθοφορικούς στρατούς
αποτέλεσε ένα είδος εθνικού στρατού
 αποδείχθηκε εξαιρετικά αποτελεσματικός

11. Θέματα
η στρατιωτική και πολιτική
διοίκηση των επαρχιών
ενώθηκαν στο πρόσωπο του
στρατηγού
στρατηγός = η ανώτατη
εξουσία μέσα στα όρια του
θέματος

12. Εξελληνισμός του κράτους
Επίσημη γλώσσα στην διοίκηση η ελληνική
οι ρωμαϊκή τίτλοι αντικαταστάθηκαν από ελληνικούς
 ο Ηράκλειος υιοθέτησε τον τίτλο βασιλεύς με τη
χριστιανική προσθήκη «πιστός εν Χριστώ»
 τέλος της Ρωμαϊκής
 αρχή της μεσαιωνικής ελληνικής Βυζαντινής
Αυτοκρατορίας