12.6.2018, Παρουσίαση Γ. Στρατόπουλου, Αναλυτή, στο συνέδριο του Κύκλου Ιδεών, Ελλάδα Μετά ΙΙ Κύκλος 6: Μπορεί να εφαρμοστεί ένα εθνικό σχέδιο ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας; https://ekyklos.gr/11-12-iouniou-athina-ellada-meta-ii.html

1. Η Ελλάδα Μετά ΙΙ
Ενέργεια & Ανταγωνιστικότητα
Αν δεν μπορούμε να πουλήσουμε τον ήλιο πιο φθηνά από
τους Γερμανούς δεν έχουμε ελπίδα
24 June 2018
1 Κύκλος Ιδεών για την Εθνική Ανασυγκρότηση
Γιώργος Στρατόπουλος
Ιούνιος 2018

2. Το κόστος της ηλεκτρικής ενέργειας
 Θα μπορούσαμε να έχουμε φθηνότερη
ενέργεια.
 Βιομηχανία, επιχειρήσεις, νοικοκυριά.
Όλοι!
Αλλά κάναμε δύο βασικά λάθη στον
ενεργειακό σχεδιασμό, που αυξάνουν το
λογαριασμό του ρεύματος κατά 30%.
A. Καθυστερήσαμε τη διασύνδεση των
νησιών.
B. Βιαστήκαμε στην ανάπτυξη των
Φωτοβολταϊκών (Φ/Β).
24 June 2018
2

3. Το κόστος της καθυστέρησης
 η μη διασύνδεση των νησιών κοστίζει
700 εκατ.€ ετησίως
 επιβαρύνει όλους τους καταναλωτές
μέσω των ΥΚΩ
 μόνο για την Κρήτη πληρώνουμε όλοι
350 εκατ.€ ετησίως
 μόνο τη 10ετία της κρίσης, η μη
διασύνδεση της Κρήτης κόστισε
3,5 δισ. €
24 June 2018
3
 Ενώ η διασύνδεση της Κρήτης στοιχίζει
1 δισ.€
 απόσβεση σε 3 χρόνια
 το έργο ήταν τεχνικά εφικτό από 10ετίες
 σχέδια & μελέτες υπήρχαν από το ‘90
 οικονομική & περιβαλλοντική
σκοπιμότητα προφανής
 κεφάλαια & ευρωπαϊκή χρηματοδότηση
διαθέσιμα και άφθονα (πριν την κρίση)

4. Τα αίτια της καθυστέρησης
 Η διασύνδεση δεν προχώρησε για τους ίδιους λόγους που δεν προχώρησαν οι
μεταρρυθμίσεις.
 Οι λίγοι που ζημιώνονταν είχαν ισχυρούς μηχανισμούς πίεσης για να τις αποτρέψουν.
 Οι πολλοί που ωφελούνταν δεν αντιλαμβάνονταν, δεν υπερασπίζονταν το συλλογικό
όφελος. Η κοινωνία ήταν σχεδόν πάντα ανεκτική σε κάθε παράλογο συντεχνιακό αίτημα.
 Οι κοινωνικοί συσχετισμοί διαμόρφωσαν μια ισχνή εκπροσώπηση των μεταρρυθμίσεων
τόσο στη δημόσια διοίκηση όσο και στο πολιτικό προσωπικό.
 Αυτό που αντιλαμβανόμαστε ως αδράνεια της διοικητικής μηχανής και του πολιτικού
προσωπικού είναι η αντανάκλαση μιας κοινωνίας που δεν αντιλαμβάνεται την
αναγκαιότητα της δράσης, το όφελος των μεταρρυθμίσεων.
24 June 2018
4

5. Το κόστος της βιασύνης, ο λογαριασμός των ΑΠΕ
24 June 2018
5
 Μπορούσαμε να αναπτύξουμε τις ΑΠΕ πολύ οικονομικότερα. Ίδια παραγωγή πράσινης
ενέργειας με πολύ μικρότερο κόστος.
 Ο λογαριασμός ήταν μεγάλος, επειδή η τεχνολογία των Φ/Β δεν ήταν ώριμη, ήταν
πολύ ακριβή.
 Αναπτύξαμε τα Φ/Β βιαστικά. 7 χρόνια νωρίτερα (2013) πιάσαμε τον στόχο του 2020
για την εγκατεστημένη ισχύ των Φ/Β !

6. Τα αίτια της βιασύνης, η εφήμερη ανάπτυξη
Βιαστήκαμε επειδή διψούσαμε για ανάπτυξη!
 Η ανάπτυξη των Φ/Β έφερε πολλές επενδύσεις και δημιούργησε πολλές θέσεις εργασίας. Ήταν
μια αναπτυξιακή όαση σε μια χειμαζόμενη οικονομία. Αλλά ήταν επιδοτούμενη ανάπτυξη
δανεισμένη από το μέλλον και την επιστρέφουμε με τόκο.
 Κάναμε το ίδιο λάθος με το συνταξιοδοτικό. Εστιάσαμε στα βραχυπρόθεσμα οφέλη αγνοώντας
το μακροπρόθεσμο κόστος των εφαρμοζόμενων πολιτικών.
 Μετά το 2013 η αγορά ξεφούσκωσε αλλά για μια 20ετία η επιβάρυνση (ΕΤΜΕΑΡ) των
καταναλωτών και της οικονομίας θα παραμένει.
 Το δίδαγμα: Δεν θέλουμε την ανάπτυξη που φουσκώνει την οικονομία βραχυπρόθεσμα αλλά
υποσκάπτει το μέλλον μακροπρόθεσμα. Όπως ήταν η ανάπτυξη με τα δανεικά πριν την κρίση.
24 June 2018
6

7. Η ενέργεια Μετά, ο κόσμος αλλάζει
Τα επόμενα 20 χρόνια θα
αλλάξουν τα πάντα στον
τομέα της ενέργειας.
 Οι ΑΠΕ θα γίνουν το
βασικό καύσιμο
παραγωγής ηλεκτρικής
ενέργειας
 Η ηλεκτρική ενέργεια θα
γίνει το βασικό καύσιμο
των οδικών μεταφορών.
 Ένας νέος κόσμος
γεννιέται, μια ευκαιρία
ανατέλλει για την Ελλάδα.
24 June 2018
7

8. Ευοίωνη προοπτική
 Οδεύουμε προς έναν κόσμο,
όπου βασική πηγή ενέργειας
θα είναι ο ήλιος & ο άνεμος.
 Σ΄αυτό το πεδίο, Ελλάδα έχει
ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
 Μόνη χώρα στην Ευρώπη με
υψηλό ηλιακό και ταυτόχρονα
αιολικό δυναμικό.
 Στο νέο κόσμο που ξημερώνει
οι άυλες πλουτοπαραγωγικές
πηγές της Ελλάδας μάς
προσφέρουν τη μεγάλη
ευκαιρία.
24 June 2018
8
Αιολικό Δυναμικό στην Ευρώπη

9. Ελληνικός ήλιος: άφθονος αλλά ακριβός
24 June 2018
9
 Στο διάγραμμα φαίνεται η τιμή
που πωλείται το ρεύμα που
παράγεται από ηλιακά πάρκα σε
διάφορες χώρες του κόσμου.
 Αφορά συμφωνίες που έγιναν το
2016. Το «ηλιακό» ρεύμα στην
Ελλάδα ήταν από τα ακριβότερα
στον κόσμο!
 Οι τιμές διαμορφώθηκαν από
ανοιχτούς μειοδοτικούς
διαγωνισμούς (δημοπρασίες).
 Έχουμε περισσότερο φως από τη
Γερμανία. Το «ηλιακό» ρεύμα
στην Ελλάδα έπρεπε να είναι
30% φθηνότερο από τη Γερμανία.
Είναι όμως 50% ακριβότερο!

10. Γιατί ο ελληνικός ήλιος είναι πιο ακριβός;
Ο Έλληνας παραγωγός είναι πιο ακριβός, επειδή επιβαρύνεται με:
 υψηλό κόστος χρηματοδότησης
 περίπλοκη και χρονοβόρα αδειοδοτική διαδικασία
 ακριβή και αντιπαραγωγική γραφειοκρατία
 πολύ αργό σύστημα απονομής δικαιοσύνης, που αυξάνει τους κινδύνους για τον
επενδυτή από την καθυστέρηση στην επίλυση επιχειρηματικών ή διοικητικών διενέξεων.
24 June 2018
10

11. Το έμμεσο κόστος της γραφειοκρατίας
Το έμμεσο κόστος της γραφειοκρατίας είναι μεγαλύτερο!
 Η αδειοδότηση και η γραφειοκρατία υψώνουν απροσπέλαστα φράγματα στους «μη μυημένους»,
αποθαρρύνουν τη συμμετοχή στις δημοπρασίες υγιών εγχώριων επιχειρηματικών σχημάτων και
πολύ περισσότερο αλλοδαπών εξειδικευμένων και με χαμηλό κόστος χρηματοδότησης
ενεργειακών εταιρειών.
 Οι ευρωπαϊκοί ενεργειακοί κολοσσοί που μειοδοτούν σε πολλούς διαγωνισμούς ανά την υφήλιο
ούτε που σκέφτονται να μπλέξουν με την Ελλάδα.
 Περιορίζοντας τον ανταγωνισμό, αποκλείοντας τους καλύτερους «παίκτες», το θέαμα είναι φτωχό
και το αποτέλεσμα των δημοπρασιών ακριβό.
 Αν δεν πιέζει ο ανταγωνισμός κανείς επιχειρηματίας δε χαμηλώνει τα περιθώρια του κέρδους
του. Καμιά εταιρεία δεν έχει κίνητρο να γίνει πιο efficient, πιο ανταγωνιστική.
 Ανταγωνιστικότητα σημαίνει ανταγωνισμός, άνοιγμα των αγορών. Σημαίνει άρση των διοικητικών
και συντεχνιακών εμποδίων στο γάλα, στα ταξί, στις μεταφορές, στους δικηγόρους, στην
ενέργεια… παντού!
24 June 2018
11

12. Παρακάμπτοντας τη γραφειοκρατία
 Διαφορετικού τύπου δημοπρασίες.
 Το κράτος διαθέτει τη γη, χωροθετεί
και αδειοδοτεί τις δημοπρατούμενες
μονάδες παραγωγής.
 Μειοδοτικός διαγωνισμός για ήδη
χωροθετημένα και αδειοδοτημένα
έργα=> αυξημένη προσέλευση, τόσο
από το εσωτερικό όσο και από το
εξωτερικό => αυξημένος ανταγωνισμός
=> χαμηλότερες τιμές.
 Π.χ Χωροθέτηση στα εξαντλημένα
λιγνιτικά πεδία Μεγαλόπολης και
Κοζάνης. Η αδειοδότηση θα μπορούσε
να είναι ζήτημα 1 ημέρας (αν δεν
υπάρξουν υπόνοιες για τον τάφο του
Αλέξανδρου και τροπικά δάση που
αποτύχαμε να εντοπίσουμε κατά τη
διαδικασία της εξόρυξης του λιγνίτη)
24 June 2018
12

13. Συμπεράσματα
Για την ενέργεια (και όχι μόνο):
 Έχουμε τη δυνατότητα να βελτιώσουμε σημαντικά την ανταγωνιστικότητά μας.
 Ο εθνικός σχεδιασμός θα διαδραματίσει κεντρικό ρόλο.
 Πρέπει να συνεχίσουμε τις μεταρρυθμίσεις (διασυνδέσεις).
 Να γίνουν αίτημα της κοινωνίας (των καταναλωτών ρεύματος).
 Στη χάραξη της εθνικής στρατηγικής, δεν έχει σημασία μόνο πού θέλουμε να φτάσουμε και πώς
θα πάμε. Έχει σημασία και το εισιτήριο που πληρώνουμε!
 Ο προσεκτικός σχεδιασμός λαμβάνει υπόψιν του τα μακροπρόθεσμα κόστη και οφέλη για την
κοινωνία και την εθνική οικονομία.
 Ανταγωνιστικότητα σημαίνει ανταγωνισμός, ανοιχτές αγορές. Σημαίνει άρση των διοικητικών και
συντεχνιακών εμποδίων.
 Bypass: Δεν έχουμε την πολυτέλεια άλλου χαμένου χρόνου. Να εξαντλήσουμε την ευελιξία και την
επινοητικότητά μας, για να παρακάμψουμε τις αδυναμίες του υφιστάμενου δυσλειτουργικού
συστήματος.
24 June 2018
13

14. Σας ευχαριστώ!
24 June 2018
14