10. hafta

10. Hafta

KSUY 5117
Kentsel Seyahat Talebi Modellemesi

10. Hafta
Kentsel Seyahat Talebi Modellemesi:

3 ) Türel Dağılım/Seçim (Mode Split/Choice)

Doç. Dr. Darçın AKIN, Gebze Yüksek Teknoloji Enstitüsü
dakin@gyte.edu.tr, 0533-430-0997
01.05.2011 1

10. Hafta

İçerik
 Türel dağılım (seçim) kavramı

 4-adım modellemesindeki (4-step seyahat talebi modeli)
yeri

 Sebep ve etki

 Türel seçim modellemesi

01.05.2011 Doç. Dr. Darçın AKIN 2

10. Hafta

Türel dağılım (seçim) nedir?
 Veriler
 İki zon arasında yolculuk özellikleri (talep
(Tij), mesafe, gün içindeki yolculuk başlangıç ve bitiş
zamanı, vb)
 Sunulan ulaşım araçları ve kullanım maliyetleri
(süre, otopark, bilet ücreti, vb)
 Kullanıcı özellikleri (gelir, oto sahipliliği, vb)

 Türlerin tercih edilme oranı?


10. Hafta

4-adım STM’ndeki yeri
Demografik Adım 1: Seyahat üretimi (Trip
veri Generation)

Ulaşım ağı Adım 2: Seyahat Dağılımı
(Trip Distribution)

Adım 3: Türel Seçim (Mode
Choice)

Adım 4: Seyahat/Trafik Ataması
(Trip/ Traffic Assignment)


10. Hafta

Türel Dağılımda sebep ve etkiler
 Türel dağılımı etkileyen faktörler?
1. Yolculuk yapanın özellikleri
 Otomobil sahipliliği
 Gelir
 Aile büyüklüğü
 Yerleşim yoğunluğu
2. Yolculuğun özellikleri
 Seyahat mesafesi
 Gün içindeki seyahat zamanı (başlangıcı ve bitişi: zirve saat, diğer)
3. Ulaşım sisteminin ve türlerinin özellikleri
 Erişim süresi
 Bekleme süresi
 Bilet ücreti
 Uygunluk
 Ulaşım türünün varlığı


10. Hafta

Doğrudan Üretim-Kullanım Modu


10. Hafta



10. Hafta

Yolculuk Değişim-Kullanım Modu


10. Hafta

Türel Seçim Lojit Eğrisi


10. Hafta

Ulaşım türünün tercih olasılığı
Vi
e
Pi 
e
mM
Vm

 m = mod indeksi
 M = var olan modlar
 Vm = m modunun göreceli memnuniyeti (utility)
 Pi = var olan modlar içinden i modunun seçilme olasılığı
 i = seçilme olasılığı hesaplanan modun indeksi


10. Hafta

Göreceli memnuniyet (utility) hesabı
 Ulaşım türü için göreceli memnuniyetin hesabı:

Vm  m,0  m,1 X m,1  m, 2 X m, 2

 Vm m modu için göreceli memnuniyet

 Βm,j m modu j değişkeni için parametre


10. Hafta

Türel seçim örneği 1: Otomobil-Otobüs
O-D Yolculuk matrisi
 Zon B’den to Zon C’ye türel seçim?
Zon
 Var olan Modlar: Otomobil (auto),
Zon A B C
Otobüs (Bus) A 100 300 200
B 300 50 100
C 200 100 200

 Utility fonksiyonları

 Değişkenler


10. Hafta

Türel seçim örneği 1: Otomobil-Otobüs
Vauto  .12  0.015TTauto  0.025ACCESS_T
  auto  0.002Costauto
 Vauto  0.623

Vbus  0.56  0.015TTbus  0.025ACCESS_T  0.002Cost bus
  bus  Vbus  1.361

Vauto Vbus
e e
Pauto  Pbus 
Vauto Vbus Vauto Vbus
e e e e

Pauto  0.677 Pbus  0.323

Pauto
Ratioauto_bus  Ratioauto_bus  2.092
Pbus


10. Hafta

Türel seçim örneği 2: Otomobil, Otobüs ve LRT

VLRT  0.37  0.015TTLRT  0.025AC CESS_T
  LRT  0.002
Cost LRT VLRT  1.022

Vauto Vbus VLRT
e e e
Pauto  Pbus  PLRT 
Vauto Vbus VLRT Vauto Vbus VLRT Vauto Vbus VLRT
e e e e e e e e e

Pauto  0.465 Pbus  0.222 PLRT  0.312

Pauto
Ratioauto_bus  Ratioauto_bus  2.092
Pbus


10. Hafta

Verilen iki örnekte Pauto/Pbus oranlarındaki
değişimin gösterimi
 Pauto/Pbus oranlarının alternatif bir başka ulaşım türü olup
olmamasına göre nasıl değişmektedir?

 Örnek 1 (Auto, Bus):
 Pauto/Pbus = 0,677/0,323=2,095

 Örnek 2 (Auto, Bus, LRT):
 Pauto/Pbus = 0,465/0,222=2,095


10. Hafta


10. Hafta

-1,25
=

1 dolarlık otopark ücreti bile otomobil kullanımında %5 değişime neden olmaktadır.


10. hafta

Recommended

Recommended

More Related Content

More from Doç. Dr. Darçın Akın

More from Doç. Dr. Darçın Akın (17)

10. hafta