Балты на тэрыторыі Беларусі

1. Балты на тэрыторыі
Беларусі

2. Паходжанне балтаў
Індаеўрапейцы
(літоўцы, латышы)
Балты Славяне Германцы
Жылі на ўзбярэжжы
Балтыйскага мора і ва
Усходняй Еўропе.
Назва – ад
Балтыйскага мора.

3. Тэрыторыя рассялення
2 тыс. да н.э. – max тэрыторыя:
• Захад – да р. Одэр;
• Усход – да вярхоўяў р. Волгі і
Камы;
• Поўнач – да Фінскага заліва і
Ладажскага возера;
• Поўдзень – да Сярэдняга
Падняпроўя.

4. Адносіны з мясцовым насельніцтвам
Плямёны паляўнічых і рыбаловаў + продкі балтаў = мірнае суіснаванне

5. “Залаты век”
ІІ – V стст. – “залаты век”
балтаў – росквіт
рамяства і гандлю.
Тэрыторыя
паменшылася
Але!
Па-ранейшаму на
балтыйскам узбярэжжы
і на Беларусі

6. Падзел балтаў на плямёны
Прычыны:
Вялікая тэрыторыя
рассялення
Ізаляцыя адных
балтаў ад іншых
1 тыс. да н.э. – падзел на
заходніх, усходніх,
дняпроўскіх.
Змяшэнне з
іншымі народамі

7. Заходнія балты
• Тэрыторыя: ад Панямоння да
Ніжняй Віслы;
• Прыклады: прусы, яцвягі,
куршы.

8. Усходнія балты (лета-літоўскія плямёны)
• Тэрыторыя: берагі
рэк Нёман, Заходняя
Дзвіна, Вілія.
• Прыклады: літва.

9. Дняпроўскія балты
• Мала вывучаны;
• Растварыліся сярод
славян.

10. Балты на Беларусі:
Літва;
Яцвягі і інш.

11. Паселішчы балтаў
Селішчы
(неўмацаваныя)
Гарадзішчы
(умацаваныя)

12. Гарадзішчы балтаў
На ўзвышшах;
Невялікіх памераў;
Спачатку – без штучных
абарончых умацаванняў
(толькі драўляная
агароджа);
Пасля – валы, равы (часам
– некалькі радоў), сцены.
Гарадоў не было!

13. Жытлы балтаў
З драўляных слупоў;
Сцены абмазваліся глінай;
У цэнтры – адкрытыя
агнішчы/печкі-каменкі;
Пасля – глінабітныя печы без
дымахода.

14. Заняткі балтаў
• Земляробства і
жывёлагадоўля;
• Паляванне і
рыбалоўства
(дапаможныя).

15. Земляробства
Культуры: пшаніца,
проса, ячмень і г.д.
Прылады: драўляная
саха з жалезным
сашнікам, жалезная
матыка, сярпы, косы.

16. Жывёлагадоўля
Пераважала над
паляванням;
Гадавалі свіней,
авечак і г.д.

17. Гандаль
Увозілі
 Медзь;
 Шкляныя пацеркі;
 Гліняны посуд;
 Рымскія манеты і г.д.
Вывозілі
Бурштын (“паўночнае золата”).
Бурштынавы шлях – з Прыбалтыкі
ў Міжземнамор’е.
Коней;
Скуру;
Мёд і г.д.

18. Рамёствы
Апрацоўка металаў;
Апрацоўка дрэва;
Выраб глінянага посуду;
Ткацтва і г.д.
Натуральная гаспадарка –
гаспадарка, якая забяспечвае
ўсім неабходным.

19. Упрыгожанні
• З бронзы і срэбра;
• Геаметрычны арнамент;
• Сіні, зялёны, блакітны,
чыровы колеры эмалі;
• Прыклады: бранзалеты,
фібулы, галаўныя вянкі і г.д.

20. Славяне і балты
2-ая пал. I тыс. н.э. –
прыйшлі славяне.
Запазычылі ў балтаў:
• Упрыгожанні;
• Назвы рэк і азёр;
• Вопыт.