SlideShare a Scribd company logo
1 of 37
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”




                          Paolo Demuru


Scultura eseguita in Assemini a fine 2011 e inizio 2012 su un blocco di basalto lavico del centro Sardegna
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                  A FRADE MEU

  MAMMA SANTA chi sese in su chelu illuminau lassaddi su caminu!
  Pite issu fud'un'omine umile e de bonos sentimentos, po su prossimu indendes' amore!!
  Du cunfortada canno d'intenniada su lamentu, dae tottu cussa gente angosciada e
  Immersa in su trumentu.
  Fiada de coro nobile e bravura ca po su sofferente ses pigau cura; mancai in bidda no as
  Prus dimora, pite fias residente fora, inue ses nasciu os arregodaus non rinunciaus a
  S'onore frade arburese, intendet de sa terra tua su caloree cun amore e onore
  Ses'orgogliu po idda nosta e, ca de s'idioma sardu ses mere!!
  S'ONNIPOTENTE a decretau sa fuida misteriosa in joventude tua, ma nos as lassau pro donu
  Memoria terrena luminosa e noso, tottus noso frade meu
  Coltivaremus unu frore, mancai postu essere a talea
  Pro seminare in tottu sa terra cuncordia e amore intra nos!!
  Cumente tue as seminau, omine, in manos tua pro salvare
  Cussa gente intrappolada
  E profumos de fiore bessinti a passizare a s'altu chelu
  Pro fizzos dae VALORE
                         MARIA DOLORES MANCA da Quartu Sant‟Elena
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                     A FRADI MIU

    Fradi miu, has lassau u bellu arregodu:   Fradi miu istimau, cun s’orbada
    s‟onestadi e u bellu cumportamentu.       chi mi has domandau
    Fiada sa ricchesa de sa nomenada          as a arai u cungiau de trigu
    su caratiri tuu, sempri presciau          in su Paradisu, as a nai preghieras
    chi si has lassau de arregodu.            po su mundu interu,
    Fradi miu istimau,                        u mundu de pasci e su babballotti
    sa dì de Santu Pedru                      as a isperdi e de crasi su mundu
    has finiu sa sufferenzia                  siada in pasci e saludi.
    de su mabi crudeli.                       Ua dì asessi totus impari,
    Santu Pedru cun is crais                  su trallallero eus a cantai
    ti ad abettu is potas de su ceu.          achi est abarrau e poi
    Mammai tua postu ti adi in maus           is atrus eus a pregai.
    de Maria Santissima,                      Ua notti de iscuriu is istellas
    t‟ad accarezzau su coru                   ant’a illuminai sa terra
    po ti ddu indruciai,                      e sa preghiera ad a intendi s’omini.
    asciugai is lagrimas
    chi ti funti cabadasa.
    in su Paradisu as a pregai po su mundu:                PITTAU MARISA da Villacidro
    chi custu babballotti bengat bintu.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                   A MANU PRENA

  Bella ses Mama cun s‟ìnnidu velu         Pustis sa làgrima calat de s‟ogu
  sa chi m‟amànsat su coru e sa menti;     e t‟ingenugas a peis de sa Nai;
  ses che s‟arrosa sa prus atraenti,       Mama, in su coru, as dépiu allogai
  ses che su steddu chi luxit in celu.     cuddu turmentu „e su tristu interrogu


  Tui ca ses prena de lìmpiu lugori        “Fillu!” Ddi naras. “No pràngias!”, „respundit
                                           in su trumentu de s‟eterna gruxi
  manda sa luxi „undi est s‟abisóngiu,
                                           e candu scura cumparit sa luxi
  tendi sa manu a su tristu fracóngiu
                                           lagrima e sànguni in terra ddu abundit.
  e ca ddu podis intrega s‟amori.

                                           Cun d-unu pannu bïancu de linu
  Ses cristallina che s‟acua de fonti
                                           strexit cun gràtzia, su Fillu, Maria
  „undi mi stentu, cun gosu, a bufai
                                           e de intzandus po sempri est nodìa,
  e cun amori ndi bollu intregai
                                           Dd‟at intregau a s‟Eternu Divinu.
  a totu cuddus chi passant „e fronti.


  A manu prena m‟agrùspiu su coru,
                                           DANTE ERRIU da Silius
  sciùndu una fita de pani tostau
  chena chi dd‟apat nisciunu impastau;
  papandi o fradi ca donat decoru!
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                              A SA MOD’E LEOPARDI

“Silvia, rimembri ancora…”
                                                      Incappas e' berus, fiasta pitticcheddedda
Cinzia, arregodas ancora sa dì bagamunda              ma de conca e de cambas pru' de ua pippiedda
candu tui, bella, tunda tunda                         tittas tostadas, sa ucca famida
m'aspettasta in dommu dua?
                                                      Fror'e disiggiu, tottu comprida
Cun i' lavuras arrubia' che prùa                      su chi eu' pedriu sa dì, e du scireusu
sa schìa fotti che matta,                             no si ddu torrat su Buggìu, no si ddu torrat Deusu.
de linn‟e mèndua e de frori fusti fatta.


T'arregodasa, fia intrau cùa-cùa                      MARCO BARROCU da Sanluri/Bologna
s'ind'arregoda' povvinzas 'e mamma dua,
ca torrendu in pressi asutt'e su lettu m'ia' cassau


chenz'e crazzois e mudandas, che u pisittu spollau
ammuntonendi bistirisi me' is iscabasa
'ndi seu cabau bogau a mau'n pabasa.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                    A SANDRU USAI
  Unu letholu bellu
                                           Ma un‟ateru rivu
  t‟hat bene imbolicadu,
                                           t‟hat piccàdu derettu,
  oje chi est Maria „e Messagustu.
                                           a locu bellu a ti dare valanzu.
  Ca ses su gioiellu
                                           Cue ses galu vivu,
  de Maria affranzadu,
                                           no ses croccàdu in lettu
  chi ti-che dogat dae su dirgustu.
                                           e nemmancu t‟intennes un‟istranzu.
  Pandera „e tres colores
                                           Ca ses artzadu a chelu,
  e sarda, chin sos frores,
                                           garrigu „e Santu zelu,
  vivu lu meritavas tottu custu.
                                           s‟anzelu, Andrìa ca li ses cumpanzu,
  Inbetzes repossanne,
                                           ti s‟est postu a-costazzu,
  in pedes tuos sa zente precanne.
                                           reparanneti tottu su viazzu.
                                           Che-a Maria Assuntu tue puru,
  Unu rivu „e ludu
                                           artzas prenu „e luche dae s‟iscuru.
  a tive beneìttu,
  ti ch‟hat piccadu dae donzi coro.
                                           LEONARDO ANGELO BERRIA
  Alàdu est mudu mudu,
                                           da Nuoro
  haite! Oh maleìttu,
  haite! Custu dignu lizzu oro.
  De menzus cristianu,
  it daenne una manu
                                           Vorrei essere maggiormente all‟altezza, di
  po chie bissonzossu in domo isciòro.
                                           porgere all‟inchiostro il tuo ricordo con le mie
  Inbetzes su destinu,
                                           nude parole. Precadore sias. Con affetto sincero.
  traittu t‟hat derettu in su caminu.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                         A S’EROE SANDRU USAI
  A voche ispantu, isparta sa sirena
  Azutorju! Giamand'est sa zente              Pro chi vivu abarret cussu amentu
  Sandru Usai sardu in continente             Etern'esempiu pro sos venitores
  Prontu a s'appellu, non timmet sa prena.    Siat sa lantia viva, de s'amore
  Dae sa muntanna acchirrande minetosa        cossolu de s'umanu sentimentu.
  est'a rigore, cun tronos e lampos           Chi dolorosas trasmitin sas campanas,
  iscavende surcos in domos e campos          ripithinde sos toccos che lamentu
  ponend'a bruju zente e cada cosa.           volan sos sonos in bratzos de su ventu
  Sardu Usai fort'e generosu                  nandhe a sa zente vicina a luntana.
  Contr'a sa mala sorte s'est'ispintu         In cussos bellos ojos est falatu
  In mesu a su disisperu s'est distintu       S'iscuriu de sa morte inatesa
  In dun'estremu abratzu valorosu.            Che lantza intr'e sos coros s'est'inchesa,
  Coment'a tottus sos fizos de onore          sa vramma de su dolore chi at lassatu.
  Chi patriotu a sa nostra terra fiera        E candho impietadosa vramma
  In gherra e pache, ispartu an sa bandiera   De sa morte, in s'urtimu respiru
  Pro s'eroicu sardu su valore.               Fortzis giamatu, cun voche unu ilu,
  Chin sa luche mattutina s'isplendore        in sinu tuo soe torrendhe: "Mamma!".
  Su numes Sandru! A litteras de oro
  Dio iscolpire da intre su coro
  Unu biancu monumentu chin'ardore.           FRANCESCHINA LODDO da Orosei
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                    ALAS DI AMORI
                          (a Sandro Usai)
                            Funt alas di amori
                    is chi intendu dónnia mengianeddu
                                   po tui
                   mandadas de innoi a caringiai una nui
                        chi portat in celu s‟erxu tû.
                                    Tui
                         Fillu e Frori de una Terra
                      ancà su passu est sempri grai
                      ma ancà no si stramancat mai
                          su coru bonu cichendu
                        in su fundóriu e in su poita
                            su caminu de fàiri.
                         De ancà asi trastigiau Tui
                            luxit in dónnia tretu
                             cust‟andai nostu
                         ca in Tui, Angioni ìnnidu
                          s‟est fatu stima manna:
                           sa chi no tenit làcana
                        ca bit in cali giassu adasiai
                     su Tempus e sa vida de su coru.


                  ANNA CRISTINA SERRA da San Basilio
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                AMMENTENTE A SANRDU USAI
  Cando enit nemiga sa natura
  benit s'umanidade post in pena      Po salvare de ateros sa vida
  s'abba chi diluviad'a cadena        sacrificadu a sa vida sua
  tronos e lampos chi faghen paura    lottende coraggiosu la finida
  Arrivat tempestosa dae s'altura     in mesu s'abba e de ludu sa lua
  de abba e de ludu sa piena          In custa festa de s'agricoltura
  arriscat chi de s'opera terrena     Agricoltura e allevamentu
  no bi retzet peruna istruttura      Ch'in Sardigna ancora che figurada
  Tando chies forte e chi est abile   Arbus chi li est mama de natura
  est prontu a si ponner in caminu    bei custu fizu eroe s'ammentu
  po nde poder salvare su salvabile   nde faghet cantu in su mundu sa durada
  Andende a su perigulu vicinu
  cun dun arnese pius maniabile
  inue est devastadu su tarrinu
  Sandru chi est bessidu a tota vua
  apena sa fempesta persuadida        ANTONIO NIEDDU da Alghero
  bidinde de sos montes dae sa prua
  sa frana tempestosa fu partida
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
          AMMENTENTE A SANRDU USAI
                 Pagos versos mancar'in poveresa
                 Po meritu ti cherzo dedicare
                 C'has perdidu sa vida po sarvare
                 Un'ateru, mustrende s'abilesa


                 Ma s'est andada male cuss'impresa
                 Non sonos cosa de ismenticare
                 Ca po semper nol'amus a ammentare
                 E onorare sa tua mannesa


                 S'incuss'azardu, has perdidu s'isfida
                 Po eternu, alanzadu t'ha s‟onore
                 C'has afrontadus'und'impetuosa.


                 E nois sardos po tottu sa vida
                 Hammus a riconnoscher su valore
                 E narrer c'hammus zente corazosa.


                 Ti saludo faghende sos concluos
                 Deus ti tenzat in sos bratzos tuos.


                 GIOVANNI BOCCOLI da Posada
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                         ANGHELU RUJU


Monterosso, sa badde est in tempesta de sa montagna, totu su versante           torrat a su designu universale
pilisande a Borghetto e a Vernazza   mischiados chin s‟abba traitora            cudd‟universu chi sa vida at dadu,
abba e bentu distruen sa piatza         de preda, truncos e ateru ancora        ma non b‟est mortu, l‟at richiamadu
e s‟istrada addobbada pro sa festa      vortulan e distruen a s‟istante         lassande una memoria immortale


su chelu imbiat furmines e tronos       s‟aghelu in lotta chi d‟unu tumbinu     in custu volu apassionadu e francu
chin d‟unu rivu „e terra e malimundu    chimbe terras teniat, non chimbe vidas non lu piangan sa muzere e fizu
paret chi cherjat distruer su mundu     malas bucas a gana e inferocidas       ca dogni vorta ch‟istan a ispassizu
totu paris sos malos e sos bonos        l‟ingurtin che bucone manzaninu         issu bolat cun issos in fiancu


ma anghelos chi biven in sa terra       l‟ingurtin e l‟imboligan che palla      como s‟anghelu est in firmamentu
bessini pro designu volontariu          intro unu mare de abba e de ludu        uve novellu l‟at fattu su nidu
e s‟imbolan comente in su calvariu      cando cumparit est pro semper mudu      e risprendet de ruju in su lucore
in su subbugliu chi paret sa gherra     a punta Mesco in sa gianchetta gialla   tra istellas e astros de amore
                                                                                est torradu da nue fis bennidu
Sandreddu puru bolat in azudu           in custa generosa opera manna           lassande in coro s‟immortale ammentu
e a Elena chi nat istadi in pasu        sa vida at istruncau e l‟at dispersu
no l‟ascurtat, e li dat unu basu        in bratzos est torrau a s‟universu      LORENZO BRANDINU
s‟urtimu, e bessit fora lestru e mudu   chi novamente at apertu sa Gianna       da Cinisello Balsamo
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                           BÓLIDU SENE TEMPUS
  Bólidu sene tempus                             Sa coru est sene pàsiu che bólidu spreàu
  ch‟intrulas pensamentu                         de columba apretàda
  de mama sene lati chi annìnniat sa pipia.      de su stori famiu cun farrancas de morti.


  O prenda delicada,                             Soli candu t‟incraras incraratì cuntentu
  poniddu oi s‟apretu in manus de su bentu,      in sa terra afrigìa chi péliat bona sorti
  in frori „e musciuria chi bolat in su tempus   e dona s‟alligrìa a dogna coru „e mama
  cun gana sene pàsiu!                           a cara spraudìa
                                                 ma dona a sa pipia su beni disigiàu
  Bolat s‟arranduledda in s‟unda de su mari      su chi su tempus bonu
  torrendu „e terra allena po intregai s‟amori   po issa at allogau.
  faddìu in custa terra.


  O prantu maladitu
  chi mùinas po apretu
  bolatinci a s‟asulu cun is alas de luna                   DANTE ERRIU da Silius
  e portasì furtuna!


  Portasiddi ca podis bentu de fundu „e mari
  e intrulasì cust‟ari chi dongat su decoru
  e ndi potzat godiri su mundu abisongiosu!
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                     CA SU MUNDU



                   Che puru che su populu presente
                   totu totu e totu unu Messia
                   in zertas grutas de su Iglesiente
                   ana scupertu terra cotta e bia
                   però non s'ischidi totu su comente
                   ca su mundu no è fattu una dia
                   ca onzi cosa torrada a niente
                   che puru totu unu continente




                            BASILIO SARAI da Asuni
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
              CABORIS DE BENTU E DE MARI
        Sa barandìglia               Mi stentu
           allacanàt                  insaras
           su nieddu           asuba de una pedissa;
         de s'istracia.                atesu
          No fiat cielu          sa momonissa (su
         e mancu mari              mumugione)
           sa sighida            de is strinchiddus.
           de sa noti.                Is undas
             S'isula           asuba de sa peddi tua
        de sa mudesa           asuba de sa peddi mia   MARIA MONTISCI
       no ti ita connotu         is caboris de tui.    da Arbus/Ancona
          intra contus            Sparessendindi
           e biddas,                 su caminu
     fintza a s'oru de mari.       passu passu,
        Fàccia a litorali,            ti pentzu
         a testimongiu                aciuntu
           su mundu                 de su bentu
        ti iat sceberau,           a sa costera,
            sugigau                  dominendi
        de promitentzia               is acuas
         de eternidadi.          e sa temporada.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
         CANTU FRORIU DEDICAU A SANDRU USAI

1                           3                           5
Pensa su coru mi cois       Is fradis de campidanu      Custu cumbidu aspettau
candu andat in ruina        po tui sunti preghendi      arricciu ca m'est onori
satu de omini saggiu        pensu de dogna edadi.       m'est onori e cunfortu


rima                        rima                        rima
Sandru prenu de coraggiu    Tèndi sa manu a su fradi    Su premi arrecconnotu
fillu de terra eroina       candu du bisi arruendi      de part'e su tricolori
fradi de atrus erois.       est unu doveri umanu        ti d'has beni meditau.


2                           4                           ANTONIO GRIFAGNO
A bortas su mund'est mudu   Si bivu po annus centu      da Sinnai
ca no ponis sa guida        in su coru thappu postu
a un'ora cand'est tosta.    cumenti eroi mannu.
                                                        Dedicu cun coru profundu

rima                        rima                        custu piticu cumponimentu miu.
                                                        Non solu a Sandru Usai
Aici est s'isula nosta      Sandru si mancas un'annu
                                                        fillu de Arbus e fradi de is Sardus.
ponit a riscu sa vida       pensu ca in su coru nostu
                                                        Ma a totus cussus chi po donai
po chini zerriat aggiudu.   non mancasa unu momentu.    aggiudu a is atrus lassanta sa
                                                        propriu vida.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                    CHI S’ANIMA MIA

Mi praxit pensai chi su spiritu de Sandru Usai, in su bobai lebiu pei' bias de su buidu misteriosu, apit
nau a is umbras chi dd'oprigànt in su ludu grai, e da su ludu de is bius, prus o mancu:

                                        apu a manixai
                                        spadas de fogu
                                        schidonis arbigaus

 Chi s'anima mia                        arresojas de gloria

 lompia a s'atru mundu                  po infrissì tiaus

 agatat strobu e no benit arricìa       e aramigus afroddieris

 cumenti spetat a u'anima nodia         cussus spaleris

 m'apu a inchietai:                     ddus pigu a scucadas
                                        fintzas chi bintus
                                        siant is dimonius
                                        chi mi mujant in conca
                                        fintzas chi su corpu                   LEONARDO PORCEDDU

                                        arruat indromiscau                     da Mogoro

                                        e s'anima agatit s'armonia sua:
                                        tras umbras friscas pausint in
                                        assebiu
                                        si gosint sa paxi po s'eternidadi!
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                 CI SES…
          Ci ses.. t'intendu
            che insaras...
          prus che insaras               Abarra... atumbamì

           Tremint aintru                  cun su santziai,

           a dònnia sùlidu               su tremi' de sa folla

       ònnia spera de bentu             ...basamì cun su tocu

         alas drucis, tiernas               de unu frori...

        de fillu... mai pèrdiu           chi su bentu sfòllat

        diversu, de calisisiat
              ...amori...
       chi prus che mai sentu.
         A dònnia... fueddu
           ònnia canzoni
          allùis e cumovis
       is strambecas, oscuras
         perdias... oras di oi
          is inconnotas (...)        ROSANNA PODDA da Cagliari

          oras de su cras.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
             COMENTI IN D'UN'ELEGÌA


                         Is Gigantis non morint:
                               a cuaddu
                             abetant su soli
                                   e
                              cun sa luna
                                giogant
                                a de noti
                             candu su 'entu
                                 sàrtiat
                         in is montis de arena.


                         Is Gigantis non morint.



                  Giancarlo Secci da Quartu Sant‟Elena
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                          CORU E ANIMU SARDU
  In terra de Ligùria          sènc'et prus rèspi'et vira
  sa malìnia natura            candu d'anti agatau.
  cun sciscìus e morti         Coru de mama, isposa
  s'est scarenara.             dolorendi
  Ingussu fin'et su mundu      impari at sa sarda gente
  nu giovunu sardu             cun cià de sa Ligùria
  cun animu atrivìu            accumunara, dolenti.
  fura donendu aggiuru.        Su pregontu esti...
  In mes'et sa temporra        Chi su stremu sacrificiu
  sa genti s'avocara           de Alessandru Usai
  e cussu accurrera            sìara po totus esempiu
  arrischendu sa vira.         et onoraus in ciù tempus.
  Ingussu tragicu dulùviu
  sa sorti ddoi giogara
  cun is fais de su maliniu                                 At sa memoria de Sandru Usai
  su giovunu orbettara.                                     giovunu eroicu sardu
  Cun frùmini de fangu         SALVATORE DIANA              nàsciru in bidd'e Arbus
                                                            Mortu in ciù aggiurai is genovèsus
  'ndidd'ari pinigau           da Sant‟Antioco
                                                            candu c'esti stèttira s'undara su 2011
  su còrpus martoriau
                                                            A nomini de is antioghèsus
                                                            cun custu scrittu onori ddu torràus
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                          EVASIONI
               Non c‟est paxi
         tra fradis in disaccordu:
                                                          Cabada sa notti
               non c‟est paxi
                                                           in su coru miu
         in d-unu niu che‟e cibu;
                                                      puru chi est ancora luxi:
               non c‟est paxi
                                                     solu su pensamentu miu
          in d-unu coru desolau.
                                                    sighiri méi e su vastu mari
                                                      de sa mia desolatzioni.
            Sa noti tempestosa
        non est prus scura de méi,
                                                    Cun issa saltu mari e monti
     is ogus miusu pranginti lagrimas
                                                curru in s'immensidàdi de su Celu
    oramai asciugadasa de su tempus
                                               e mi perdu in su prexei de sa libertàdi
            portendu in su coru
                                               aquistada cu su giogu de fa fantasia
             tottu sa mestizia.

                                                e de su mundu chi mi circondada!
          Ollia tzérriai a su Celu
           a su mari, a sa genti
      tottu su dolori e su prantu miu,
                                                   ANTONIO LAMPIS da Arbus
             tottus m'ascutant,
        tottus ténti piedàdi de méi,
       invanu mi si stringinti in giru,
           no seu cumprendiu.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                        IN AMMENTU DE SANDRU USAI

No tio cherrer goi iscrier mai         Salvadu at duas feminas de dannos       Tue Sandru as finidu sas chimeras
cun coro atristadu e dolente           dimustrende sa sua abilidade            e deo a sos parentes tuos caros
ue si tratat de Sandru Usai.           e diventare mannu tra sos mannos.       dao sas condolentzias pius veras.


Ma no poto iscrier differente          L'apo sentidu chi m'essereret frade,    Non teen bastare nen palmas nen laros
po custa criatura tantu digna          comente fizos de tot'una mamma:         a ne perpetuare sa memoria
chi sa sorte istad'est'inclemente.     ca mamma nostra est sa sardidade.       e dignitosos esempios raros,


In Arbus li faghides sa rassigna       E chi mai s'isfilet cussa trama         ch'in custa vida passan a s'istoria
a cust'eroe mannu ch'azis tentu        li tenzemus rispettu e riguardos        pro annos medas, prus d'ogni nuraghe.
ch'at onoradu tota sa Sardigna.        e manteninde bia sa fiamma.             Dormidi Sandru in s'eterna paghe;


Faghidel'unu mannu monumentu           Prontos a sos arriscos e azardos,       chi Zesucristu ti apat in gloria.
in sa carrela pius importante          e mai mancu chi 'enzat s'orgogliu
pro ch'imprimida restet in s'ammentu   ca est onore mannu a esser sardos.


sa balentìa de custu zigante           Chilco de ablandare calch'iscogliu,
chi teniat appena barant'annos         invetze noto lambrigas sintzeras           NANNI MURTAS da Santu Lussurgiu
e de vidfa est benniu mancante.        chi sun falande subr''e custu fogliu.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                 INNU A S'AMORI IMMORTALI
                                                Dogna frutu arrutu anant'e s'ora
         As a incantai is isteddus
                                                  in su giardinu de is bisus tuus
           as a gloriai sa luna
                                           at a donai alimentu a is animas satzadas de
         as a baddai po su soli!
                                                            assentzia.
        Su Prexu tuu techeddendi
                                                 Su pisu tuu de amori disacabau
   at a essi sa bistimenta de su Mundu!
                                                      tzeurrai fintzas insusu
          Su bentu at a ascutai
                                                 fintzas a atobiai is nuas virginis
          su surdu iscramu tuu
                                                         e is corus nous
       e su cielu dd'at a cunfortai.
                                                   de chini no dd'at mai tentu.
            Po dogni lambriga
                                                   E dogna basidu mai donau
          sa luna s'at a scurigai
                                                     at a fai tremi is ispiritus
         ma su soli at a carignai
                                             de chini at callentau is fridas e nieddas
        sa cara tua scughendindi
                                                 notis cun su suu tebiori sciustu
     sa sciusta sperantzia sparessia,
                                                         boddiu inguni....
       torrendindi unu limpiu lugori
                                                in d-unu letu de sebexa pretziosa
           Nudda s'at a perdi!
                                             e narcisus sublimis, cunpangius fidelis
        Dogni folla sfrorida arruta
                                                        umbras seguras,
       de sa corolla de sa vida tua
                                           benius cumenti e angelus chi no podis tocai
         at a arrolliai in su bentu
                                            po cuncodrai is giardinus de is casteddus
             profumendiddu
                                                      de dogna anima sola.
             e treullendiddu.

                                          LUISA FODDAI da Arbus
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
          MONUMENTO A SANDRO USAI

                 Po cantu tui ti ses sacrificau
                 gia-i t‟appu fattu monumentu,
                 in perd‟e basaltu immortalau
                 cu amori, passienzia e trummentu;
                 sempri pensendi a su chi as affrontau
                 de dolori, de forza e pensamentu
                 in s‟ora crueli de-i sa temporada
                 de acqua e ludu in s‟abasciada.


                 In s‟abasciada fu mannu dolori
                 po cantu nd‟à postu in tribulia;
                 in terra tua cun tantu ammori
                 mi seu armau de bon‟armonia


                 po ndi fai a tuttus arregodu seguru,
                 caru Sandru, non ses a s‟iscuru!



                        PAOLO DEMURU da Assemini
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                           OMINE CORAGGIOSU
 Omines, animales, domos e padente           Sa Liguria oe d'hat s'urtimu saludu
 ancora sa furia naturale hat colpidu        in Santu Juanne a su coro arburesu.
 A sa tzega, implacabile hat distruidu       Caras cummovias, chi han cumpresu,
 lassande in sa zente mud' e impotente       cun lagrimas de dolore fattu mudu
 custa impressione de fatale castigu         proite s'est mortu prestende ajudu
 chi tottu n'de tragat, che abba currente.   ca no has timidu a ti ponner'in mesu.
 A sa natura, sa conca frittimus             Arrizi Sandro su salud'e custa zente,
 ca sa furia sua, tottus timimus.            chi semper t'had'a portare intr'e sa mente.


 E timidu det'haer Sandro Usai puru          Cras, die de sos mortos, nde ses dignu,
 da chi su ludu falaiat'a unda               in sa cresia de Santu Sobostianu
 cun s'abba niedda e prufunda                Sardigna tott' hat'a istirare manu
 ch'iscarzabat dae funnu dogni muru.         pro ti dare a su nessi unu carignu.
 Creo però chi sa timenzia, e seo seguru,    Tott'Arbus est como in pistighignu
 in cuss'ora diventada d'est “segunda”;      pro arrezire unu fizu sou,soberanu,
 po issu “prima” fudi, in cussa frana,       chi s'est balanzadu post'in chelu
 su poder salvare donzi fida umana.          morinde pro applicare su Vanzelu.


                                                     CORRADO LIORI da Desulo
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
        PERSIGHENDI UNU BISU (is beduinus)

  In sa baraunda infernali de sa menti,      E cun is ogus giraus a su cielu,
  chi est cumenti unu vulcanu in eruzioni,   attontaus,
  su pensamentu cardampulat                  bisant a ogus obertus
  andendi a palas de su nudda                esterminausspazius obertus
  e in su mentris arrit e arrit              e su silenziu,
  cumenti unu palliazzu                      e su boffidu puru de is desertus.
  chi si calentat cun su giazzu.


  Hapu biu is beduinuscunis camellus
  insoru attraversai su desertu
  e apustis sbarcai a sa rinfusa
  de is barconis mesu pudriaus
  a Lampedusa.


  Immoi abarrant affasciaus,                  LUCONI SOCRATE da Quartu Sant‟Elena
  a is limitis de sa decenzia,
  trattaus casi cumenti delinquentis
  aintru a is centrus de accolglienzia.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                            PRENETU
       Nues incugutant aèras
                          e sos bentos
                          burbutende las múlinant
                                             LAS STROFIZANT
                                             LAS MÓRIGANT
       current intre pàntumas
                          de bruiados padentes
                          in rocas buluzadas e dirrutas
                          in tèremas chi tèremant rios
                          in fràigos chi tèremant abbas
                                             abbas...abbas...abbas
       alénos ifustos s'imbóligant e current
                                             CUN AÈRAS INCALDANADAS E FRITAS
                                             GUZIOS GRAMANT GUZIOS
                                             S'INTURTANT IN MANNUGROS
                                             SI PRENDENT IN FASCHES
                                             IN CALCAS E TROPOSAS
                                                               ABBAS...ABBAS...ABBAS
        AURTIDOS RIIZOLOS NASCHINT...CRESCHENT
                                             AUNDANT BADDITAS E ISCAMPITOS
                                             REVUDADOS DAE SERRAS DE MONTIJOS
                                             GHETANT E ISOLVENT TERRAS
                                             CODINAS DE ASPRINES...
                                             TERRAS RASSAS DE ISCRAS
                                             TERRAS E PREDAS
                                             PREDAS E TERRAS
                                             IMBUCANT TUVAS INTRE SINU DE CUSTA 'IDDA...
                          TRAZANT SAS CARRERAS E CORRALES
                                                               BOMBENT
                                                               ABBAS...ABBAS...ABBAS...
                                                                               CHI LEANT
                                                               VIDAS...VIDAS...VIDAS...
       ISCRARINT AÈRAS
                          E PASANT IN S'ATA DE MARE
                                             DOLOS DE MAMAS
                                                   LAGRIMAS AGRAS
                                                   IN MISSAS CANTADAS
                                                   IN PARÀULAS RIPICADAS
                                                   IN NARRER ISOLTOS
                                                   DE SU CHI SU CONNOTU
                                                               NOS AIAT PRENETADU...


                                               GIUANNE CHESSA da Torpè
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                   SA TEMPORADA
                    Murìgat su „entu unfrendisì
                    in mes‟e su cracchin‟e Magusu
                    e unu manixiu „e landireddu e nì
                    est furriendu tottu a fundu in susu!


                    Asuba su ceu iscuriosu
                    Sparessit tottu coment‟e po incantu…
                    Sceti su bentu murigat surrungiosu:
                    Sant‟Anna e Santu Jaccu, it‟est su spantu!


                    Is furriadroxius in ceu pàrint andai,
                    de animas mabas a bòbidu portaus.
                    Su bentu moi moi pàrit furriai
                    matas, arroccas, mobas, in tiaus!


                    E insaras su pastori, timi timi,
                    azziccàu po su sciallòriu mannu,
                    pregat in su coru a santu Isinni
                    chi ndi ddu càmpit de tottu cussu dannu!


                    GIAMPAOLO MARCIALIS da Villacidro
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                       SA TERRA MIA
 Aundi seu nasciu deu
                                                Est una terra chi no si podit' i scaresci.
 s'airi est sempiri frisca e clara,
 fragosa de nuscus de dogn‟ arrazza
                                                Aundi seu nasciu deu,
 'nci crescit su martuzzu e s' ambulazza,
                                                isula ospitali e de bona genia
 chi lassat s'arriu passendi sulenu.
                                                de coru balenti che forti granitu,
                                                chi nudda timit ne cilixia o bentu
 Est unu logu conotu e no allenu.
                                                po custu de sa sorti seu cuntentu,
                                                chi m‟est amiga e sempiri benigna,
 Aundi seu nasciu deu,
                                                po m'hai fattu nasci in terra de Sardigna.
 ci sunt is froris prus bellus
 'nci crescint rosas e gravellus,
 chi mudant is fentanas de is amantis,
                                                     Luigi Suergiu da Villasimius
 chi tenint in coru amori sinceru
 de si donai a pari.


 Aundi seu nasciu deu
 est terra de abbundanzia,
 cun zippiri, menta e dogna fragrànzia,
 mudada de zinnibiri e cardilloni,
 „nci crescit sa murta, su moddizi e s'olioni
 chi donant bellesas a s'antiga terra mia,
 de mari a monti cun froris bistia.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                      SANDRU USAI
                                            No est cosa 'e tenner in cuèrru!!
   S'omine cun sas sua atrivìdas
                                            Aundant sas campagnas in s'istiu
   Nde faghet ruer finas sas montagnas,
                                            E benint sas sicagnas in s'iljerru;
   Faghinde pontes e digas faddìdas;
                                            Tra machinas e bartas ziminèras
   Gai sutzedit 'ogni disaùra,
                                            Ant afummadu fintzas sas aeras
   violend''e sa terra sa intragnas
                                            E lùadu, ogni mare, poju e riu.

   Paret semper chiechende pistighìnzos!
                                            Cando bortant arreu sos benales
   Faghinde sas montagnas tremulàre,
                                            Podet sutzeder manna sa dilgrascia
   Atomicos e chimicos urdìgnos;
                                            Che trazat domos, zente e animales,
   Ma 'enint a su patene sos nodos...
                                            Ca si nde falat sa montagna intrea
   Sa natura ofesa in milli modos,
                                            Format de ludu una marea,
   Cumintzat airada a si mustrare.
                                            De vida no bi restat mancu un'asci.
                                            Sandru, lizu 'è oro, dende azudu...
   E cando sa natura est airada
   Cun terremotos e cun temporales,
                                            Fizu de Sardigna isfortunadu!
   Paret cherzat distruer cantu c'ada;
                                            Annegat in sas undas de su ludu;
   Mancu sas istajones sunt amigas...
                                            No, no fit un'eroe impetuosu...
   Irrios mannos aberrint sas digas
                                            Ma de cantu fi bonu e generosu
   Bròtene e dismisura sos benales
                                            Sa vida pro sos ateros at dadu


                                                       GIGI PIU da Magomadas
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                                                 SARDIGNA
Attraente Sardigna, invidiada           Ma „ènnidos sun dae s‟oriente          Mai l‟as tenta s‟indipendentzia
                                                                                                                        Tue Sardigna, pàtria mia cara
pro su lìmpiu mare piùs bellu,          surchende cun navios tantu mare,       fattu t‟an onzora apoderamentu,
                                                                                                                        in donzi tempus posta a duru prou,
donz unnada t‟intatzat‟a modellu        in cust‟isula tott„e cumpidare         onz‟era t‟at trazadu malu „entu
                                                                                                                        la miras ancora in su mundu nou
sa granitica rocca discarada,           ìnnida terra cun misera zente,         e pijadu fis a s‟imponentzia
                                                                                                                        s‟antiga via giusta tantu rara,
parit chi Leonardo t‟at pintada         ca fit su tzentru de su continente     a barones inoghe a presentzia
                                                                                                                        su sardu cheret s‟àndala j ara!
de frommas tottu fattas a pinzellu.     medas frimmu inoghe an pro abitare;    chi balentes an presu chentza istentu.
                                                                                                                        Inoghe… cun su giustu viver sou..

Bella ses daghi su sole de fronte       an leadu possessu in donzi littu       De s‟istivale semus sas bullitas
cun rajos giogat in sa pianura          costruinde trighinzos e tzittade,      tzacados sutta pes‟a istrisciare,
e t‟iscardit in s‟adde sa pastura       an batti du divescia tziviltade        orvidende ch‟in su fronte a trazare
fintzas a che falare in s‟ori zzonte,   afrontadu an insìdias e cunflittu,     resinnadas fin sempre sas berri tas,
„altziat tando sa luna in su monte      puntadu a sos neguscios an su ditu     cun forza manna suta dae titas
e mistèri u ammajat sa nattura.         ca cussa fit s‟insoro finidade.        de mamas cun pedinu a isperare.

                                                                                                                              Gianni Melas da Bonorva
Terr‟antiga, fis de fogu allumada       Ma su tempus rejone no at dadu         Pro s‟Italia sos sardos giamados
ca pedra ruja ruttiat su vulcanu        a navigantes littos noos mirende;      a sa bandela zente servidora,
e s‟ arcàicu abbarradu est arcanu       tantas ratzas si sun bidas passende    ma fizos ch‟esiliados a fora
fintz‟a cando sas eras t‟an mudada, pro fagher de Ichnusa eternu istadu,       a crebu fuen tantu i screttiados
donzi zenia „e zente ch‟est passada fattu an battaglias, cun tirria gherradu   e inoghe sos pagos chi restados
dae s‟estesu tempus lontanu.            ma sempre terra pòbera restende.       a istentu mantenen sa dimora.

In epocas de gherras e de paghe         Sardu, dae millènnios ses in pena      Attuidos a su mere modernu
s‟ò mine sardu fort‟e geniosu,          afrontende cun atza milli sortes,      chi mantesu at s‟antiga de manuza
cun cherveddu at pesadu bettiosu        rinnegadu a tirannu as malas cortes    in custa terra chi restad‟est ruza
ispacchende rocca pro su nuraghe, a sa lònfia intrusa zente anzena,            ancora pessighida da‟ s‟esternu,
collocadu at s‟erèntzia in umbraghe e cun sambene cardu de sa vena             cuddu pagu lu leat su guvernu
e amparadu at isse, valorosu!           pelead‟as contr‟a sos piùs fortes.     a nois lassat solu farfaruza.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                      S’UMBRA DE SU SCURIGAU

 Caru su sabiu miu…                               Tui chi de su passau ti bistisi
 tui chi bivisi solu in mesu a sa genti           calincuna borta spullincasa s‟anima e
 e non arrìsi a su soli chi nasciri               lassas chi andiri a circai un‟ imprassu
 ti ses domandau mai puita fairi scurìu su merì   de sempri refurau
 e calara sa notti niedda ?                       e imoi circau.


 Ti ses domandau mai                              Tui chi bivisi a s‟umbra de su scurigau
 puita „nu frori spuntara de sa terra             arrespira su profumu de is imprassus mius
 froriri che na bellesa                           asa agattai su bivi‟ tuu presenti
 e dopu moriri?                                   e impari s‟eus a contai babbu
                                                  finzasa a sa dì a nosus pirmittia.
 I silenzius longus chistionanta po tui
 chi trìsinasa is passus canzausu
 e in s‟atongiu chi beniri andasa ananti.
                                                              MARINELLA FOIS da Sestu
 A palas de is cillus pensamentus de surrùngius
 de soledadis spollaras.
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                                      TERRA
       Terra dromida                                                        Terra
          crocada                                                           antiga
  in sa costera de su monti                 Terra
                                                                     tostada che nuragu
            muda                   terra unfrada de acua
                                                               pigat sa forma de sa cara nodia
    si prexat de su pasiu              e arrennegada
                                                                            iscuta
      e no arrespundit.          fadendusì a frùmini de ludu
                                                                   a corpus de marteddu
                                     ca ndi cabat a mari
                                                                   in scrafeddu de scultori
            Terra                  cun fortza de machiori.
                                                                 e ddi torrat su propriu onori
      fragili e spollinca                                                de is òminis
    de froris e de matas               Terra arrabiosa
                                                                   chi su tempus bociant
        abandonada                  malaritta e bocidora.
   po sa manu de s'òmini
      chi dda frastimat.                    Terra
                                   sperdia me in su mari
            Terra                  giai si nd'est scadescia
                                                                   SAMUELE MONTISCI
     fragili e amoddiada             de su dannu fattu
                                                                          da Arbus
    candu sa temporada                   e ndi torrat
            parrit                          lebia
      ciungendi impari               su chi nd'iat furau.
    s'inferru cun su celu
a fortza de bentu e de stracia
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                   TORRADU IN DOMO
                              Tempu………………..
                             Tempu malu tempu bellu
                      tempu de mare o de paraccu e bentu
                       de nie e frittu o de caldu a tormentu
                         de pioa, randine e chelu inzeltu.
                         Tempu de abba in terra lontana
                         ki dannos a fattu e morte mala.
                      Morte de omine curaggiosu e de coro
                       Ki vida a donadu lontanu dai domo.
                       Azzuare keriar zentes in difficultade,
                  ma currentes d‟abba ghettadu l ade in mare.
                   Amigos, parentes e muzzere l‟ane kirkadu
                       ma mortu su mare ne l‟ade torradu.
                   Onoranzias mannas tottu l‟ane preservadu
                     S‟Italia intera l‟ade pianghidu e lodadu.
                       Tue fusti omine simplize e laboriosu
                     pagas cosas ti faghian istare i su gosu.
                     Tando pro sempre como ase a riposare
               in cussa terra, domo tua, in cue t‟ane fattu ritorrare.



                                              GIANNI PINNA da Sennori
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                               TRIULAS
              Carros prenos de trigu e de laore
              de pizzinnia tenzo sos ammentos
              chi, cun su tempus, non perden colore,
              ca de godire cussos fin momentos.


              Onzi ranu un'istiddiu 'e sudore,
              ma sos massazos totu fin cuntentos:
              si triulas fit bonu pagadore,
              rezzian man''e azudu e cumprimentos.


              Oe de carros non s'intendet sonu,
              sas rodas non lu sizan s'imperadu,
              in domo no b'at trigu ne farina.


              Su furru non l'inchenden in coghina,
              su pane dae buttega comporadu
              mastigo como e non mi paret bono.



                        MARIA LUISA PISANU da Bolotana
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                              UNA ROSA PO TUI
         Ap‟arrimai una rosa                     Animas che-i-sa tua
         a peis de s‟enna tua                      ant acurdonau
         trogada a filu „e frua                  su celu de isteddus
         e strinta cun sa stima                    po s‟arregodai
          comenti si stringint                  ca su beni est mudu
          is cosas disigiadas.                        e su ludu
                                                   chi ti nd‟at furau
        At èssi‟‟ chene spinas                     non t‟at bintu…
        ca ndi dd‟as as „ogadas                 E no nc‟at èssi‟‟ costa
            cand‟asi furriau                    chi no dd‟at a cantai
         gherrendi po sa vida                   mancai a coru strintu
           nexis in perdonu
         e lassendiddi in donu                  ni bentu o temporàda
          sa vida tua „e totu.                   chi no at risprangiai
                                                   una rosa po tui.
         Imoi ses in cuss‟Ortu                         A si biri
       ancà no ddu at trumentu                 tragiu de rara umbilesa
            ni stracia mala                        onori i artivesa
         in manus a su „entu.                     de sa terra nosta.



                                   Teresa Piredda Paoloni da Escolca/Perugia
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”
                      UNU ARRETRONU DE PRANTU
Ia bolli essi cun tui pipiedda terremotada         Puru is froris de su campu funt cogomaus
Po ti stringi a su coru miu                        No ddoi at prus nudda
E ti essi acanta in su dolori                      Totu est perdiu
Cun tei ca no tenis prus sa mama tua               Cun is ogus prenus de prantu debadas cicas
E t'agatas asoba in mesu a is rovinas              Sa domu tua
Po t'agatai ant depiu scavai                       Ma,
Chini t'at pigau est stetiu un bravu sordau,       no dd'agatas prus.
Fiast me in bratzus de sa mama
Fortzis ti fiat cantendu s'anninnia
S'ant portaus aforas unu a unu
Ma, unu pagu prus a tradu mama tua s'est morta
E ses abarrada asoba in su mundu                             DELIA FODDAI da Arbus
Sceti cun d-una bambulledda bionda
Su bentu mi portat s'arretronu de su prantu tuu
Ant potau sa mama a Campusantu
Imu est inguni, in su scuriu incilliu de su noti
Aundi sa vida non est atru ca unu nomi;
Misennia trista: totu est sciusciau!....
Su cielu s'est fatu nieddu
SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI”


A totus is poetas chi ant spediu sa poesia e a is chi funt puru atobiaus, a su
presentadori, a is chi ant sonau e baddau, a tottus is chi ant permìtiu de cuncodrai
su Reading e totus debbadas


                                DEUS
                                       SI
                                  DDU
                            PAGHIT

More Related Content

Viewers also liked

"Tra le onde dell'amore"
"Tra le onde dell'amore" "Tra le onde dell'amore"
"Tra le onde dell'amore" Irma1120
 
Frasi per riflettere
Frasi per riflettereFrasi per riflettere
Frasi per riflettereluciano55
 
Donna angelo diavolo
Donna angelo diavolo Donna angelo diavolo
Donna angelo diavolo anfrigio
 
Aforismi per Anime in Cammino
Aforismi per Anime in CamminoAforismi per Anime in Cammino
Aforismi per Anime in CamminoPiercarlo Romeo
 
Paesaggio Storia dell'arte
Paesaggio Storia dell'artePaesaggio Storia dell'arte
Paesaggio Storia dell'artesimonemoser
 
15 aforismi da cui lasciarti ispirare
15 aforismi da cui lasciarti ispirare15 aforismi da cui lasciarti ispirare
15 aforismi da cui lasciarti ispirareDaria Sessa
 
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"Giornata nazionale del "Ti voglio bene"
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"Sa Cla
 
Tramonto, Di Titina Valanzano A
Tramonto, Di Titina Valanzano ATramonto, Di Titina Valanzano A
Tramonto, Di Titina Valanzano ASilvestro
 
dal cuore
dal cuoredal cuore
dal cuorecamoweb
 
Designing the Future: When Fact Meets Fiction
Designing the Future: When Fact Meets FictionDesigning the Future: When Fact Meets Fiction
Designing the Future: When Fact Meets FictionDean Johnson
 

Viewers also liked (16)

"Tra le onde dell'amore"
"Tra le onde dell'amore" "Tra le onde dell'amore"
"Tra le onde dell'amore"
 
Tutte le poesie
Tutte le poesieTutte le poesie
Tutte le poesie
 
Romanticismo
RomanticismoRomanticismo
Romanticismo
 
Frasi per riflettere
Frasi per riflettereFrasi per riflettere
Frasi per riflettere
 
Donna angelo diavolo
Donna angelo diavolo Donna angelo diavolo
Donna angelo diavolo
 
Mi Manchi
Mi ManchiMi Manchi
Mi Manchi
 
Aforismi per Anime in Cammino
Aforismi per Anime in CamminoAforismi per Anime in Cammino
Aforismi per Anime in Cammino
 
Addio amore mio
Addio amore mioAddio amore mio
Addio amore mio
 
Paesaggio Storia dell'arte
Paesaggio Storia dell'artePaesaggio Storia dell'arte
Paesaggio Storia dell'arte
 
15 aforismi da cui lasciarti ispirare
15 aforismi da cui lasciarti ispirare15 aforismi da cui lasciarti ispirare
15 aforismi da cui lasciarti ispirare
 
Tra mezzanotte e l'alba
Tra mezzanotte e l'albaTra mezzanotte e l'alba
Tra mezzanotte e l'alba
 
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"Giornata nazionale del "Ti voglio bene"
Giornata nazionale del "Ti voglio bene"
 
Tramonto, Di Titina Valanzano A
Tramonto, Di Titina Valanzano ATramonto, Di Titina Valanzano A
Tramonto, Di Titina Valanzano A
 
La Vita
La VitaLa Vita
La Vita
 
dal cuore
dal cuoredal cuore
dal cuore
 
Designing the Future: When Fact Meets Fiction
Designing the Future: When Fact Meets FictionDesigning the Future: When Fact Meets Fiction
Designing the Future: When Fact Meets Fiction
 

2° Reading "Poetas po Sandru Usai"

  • 1. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” Paolo Demuru Scultura eseguita in Assemini a fine 2011 e inizio 2012 su un blocco di basalto lavico del centro Sardegna
  • 2. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A FRADE MEU MAMMA SANTA chi sese in su chelu illuminau lassaddi su caminu! Pite issu fud'un'omine umile e de bonos sentimentos, po su prossimu indendes' amore!! Du cunfortada canno d'intenniada su lamentu, dae tottu cussa gente angosciada e Immersa in su trumentu. Fiada de coro nobile e bravura ca po su sofferente ses pigau cura; mancai in bidda no as Prus dimora, pite fias residente fora, inue ses nasciu os arregodaus non rinunciaus a S'onore frade arburese, intendet de sa terra tua su caloree cun amore e onore Ses'orgogliu po idda nosta e, ca de s'idioma sardu ses mere!! S'ONNIPOTENTE a decretau sa fuida misteriosa in joventude tua, ma nos as lassau pro donu Memoria terrena luminosa e noso, tottus noso frade meu Coltivaremus unu frore, mancai postu essere a talea Pro seminare in tottu sa terra cuncordia e amore intra nos!! Cumente tue as seminau, omine, in manos tua pro salvare Cussa gente intrappolada E profumos de fiore bessinti a passizare a s'altu chelu Pro fizzos dae VALORE MARIA DOLORES MANCA da Quartu Sant‟Elena
  • 3. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A FRADI MIU Fradi miu, has lassau u bellu arregodu: Fradi miu istimau, cun s’orbada s‟onestadi e u bellu cumportamentu. chi mi has domandau Fiada sa ricchesa de sa nomenada as a arai u cungiau de trigu su caratiri tuu, sempri presciau in su Paradisu, as a nai preghieras chi si has lassau de arregodu. po su mundu interu, Fradi miu istimau, u mundu de pasci e su babballotti sa dì de Santu Pedru as a isperdi e de crasi su mundu has finiu sa sufferenzia siada in pasci e saludi. de su mabi crudeli. Ua dì asessi totus impari, Santu Pedru cun is crais su trallallero eus a cantai ti ad abettu is potas de su ceu. achi est abarrau e poi Mammai tua postu ti adi in maus is atrus eus a pregai. de Maria Santissima, Ua notti de iscuriu is istellas t‟ad accarezzau su coru ant’a illuminai sa terra po ti ddu indruciai, e sa preghiera ad a intendi s’omini. asciugai is lagrimas chi ti funti cabadasa. in su Paradisu as a pregai po su mundu: PITTAU MARISA da Villacidro chi custu babballotti bengat bintu.
  • 4. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A MANU PRENA Bella ses Mama cun s‟ìnnidu velu Pustis sa làgrima calat de s‟ogu sa chi m‟amànsat su coru e sa menti; e t‟ingenugas a peis de sa Nai; ses che s‟arrosa sa prus atraenti, Mama, in su coru, as dépiu allogai ses che su steddu chi luxit in celu. cuddu turmentu „e su tristu interrogu Tui ca ses prena de lìmpiu lugori “Fillu!” Ddi naras. “No pràngias!”, „respundit in su trumentu de s‟eterna gruxi manda sa luxi „undi est s‟abisóngiu, e candu scura cumparit sa luxi tendi sa manu a su tristu fracóngiu lagrima e sànguni in terra ddu abundit. e ca ddu podis intrega s‟amori. Cun d-unu pannu bïancu de linu Ses cristallina che s‟acua de fonti strexit cun gràtzia, su Fillu, Maria „undi mi stentu, cun gosu, a bufai e de intzandus po sempri est nodìa, e cun amori ndi bollu intregai Dd‟at intregau a s‟Eternu Divinu. a totu cuddus chi passant „e fronti. A manu prena m‟agrùspiu su coru, DANTE ERRIU da Silius sciùndu una fita de pani tostau chena chi dd‟apat nisciunu impastau; papandi o fradi ca donat decoru!
  • 5. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A SA MOD’E LEOPARDI “Silvia, rimembri ancora…” Incappas e' berus, fiasta pitticcheddedda Cinzia, arregodas ancora sa dì bagamunda ma de conca e de cambas pru' de ua pippiedda candu tui, bella, tunda tunda tittas tostadas, sa ucca famida m'aspettasta in dommu dua? Fror'e disiggiu, tottu comprida Cun i' lavuras arrubia' che prùa su chi eu' pedriu sa dì, e du scireusu sa schìa fotti che matta, no si ddu torrat su Buggìu, no si ddu torrat Deusu. de linn‟e mèndua e de frori fusti fatta. T'arregodasa, fia intrau cùa-cùa MARCO BARROCU da Sanluri/Bologna s'ind'arregoda' povvinzas 'e mamma dua, ca torrendu in pressi asutt'e su lettu m'ia' cassau chenz'e crazzois e mudandas, che u pisittu spollau ammuntonendi bistirisi me' is iscabasa 'ndi seu cabau bogau a mau'n pabasa.
  • 6. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A SANDRU USAI Unu letholu bellu Ma un‟ateru rivu t‟hat bene imbolicadu, t‟hat piccàdu derettu, oje chi est Maria „e Messagustu. a locu bellu a ti dare valanzu. Ca ses su gioiellu Cue ses galu vivu, de Maria affranzadu, no ses croccàdu in lettu chi ti-che dogat dae su dirgustu. e nemmancu t‟intennes un‟istranzu. Pandera „e tres colores Ca ses artzadu a chelu, e sarda, chin sos frores, garrigu „e Santu zelu, vivu lu meritavas tottu custu. s‟anzelu, Andrìa ca li ses cumpanzu, Inbetzes repossanne, ti s‟est postu a-costazzu, in pedes tuos sa zente precanne. reparanneti tottu su viazzu. Che-a Maria Assuntu tue puru, Unu rivu „e ludu artzas prenu „e luche dae s‟iscuru. a tive beneìttu, ti ch‟hat piccadu dae donzi coro. LEONARDO ANGELO BERRIA Alàdu est mudu mudu, da Nuoro haite! Oh maleìttu, haite! Custu dignu lizzu oro. De menzus cristianu, it daenne una manu Vorrei essere maggiormente all‟altezza, di po chie bissonzossu in domo isciòro. porgere all‟inchiostro il tuo ricordo con le mie Inbetzes su destinu, nude parole. Precadore sias. Con affetto sincero. traittu t‟hat derettu in su caminu.
  • 7. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A S’EROE SANDRU USAI A voche ispantu, isparta sa sirena Azutorju! Giamand'est sa zente Pro chi vivu abarret cussu amentu Sandru Usai sardu in continente Etern'esempiu pro sos venitores Prontu a s'appellu, non timmet sa prena. Siat sa lantia viva, de s'amore Dae sa muntanna acchirrande minetosa cossolu de s'umanu sentimentu. est'a rigore, cun tronos e lampos Chi dolorosas trasmitin sas campanas, iscavende surcos in domos e campos ripithinde sos toccos che lamentu ponend'a bruju zente e cada cosa. volan sos sonos in bratzos de su ventu Sardu Usai fort'e generosu nandhe a sa zente vicina a luntana. Contr'a sa mala sorte s'est'ispintu In cussos bellos ojos est falatu In mesu a su disisperu s'est distintu S'iscuriu de sa morte inatesa In dun'estremu abratzu valorosu. Che lantza intr'e sos coros s'est'inchesa, Coment'a tottus sos fizos de onore sa vramma de su dolore chi at lassatu. Chi patriotu a sa nostra terra fiera E candho impietadosa vramma In gherra e pache, ispartu an sa bandiera De sa morte, in s'urtimu respiru Pro s'eroicu sardu su valore. Fortzis giamatu, cun voche unu ilu, Chin sa luche mattutina s'isplendore in sinu tuo soe torrendhe: "Mamma!". Su numes Sandru! A litteras de oro Dio iscolpire da intre su coro Unu biancu monumentu chin'ardore. FRANCESCHINA LODDO da Orosei
  • 8. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” ALAS DI AMORI (a Sandro Usai) Funt alas di amori is chi intendu dónnia mengianeddu po tui mandadas de innoi a caringiai una nui chi portat in celu s‟erxu tû. Tui Fillu e Frori de una Terra ancà su passu est sempri grai ma ancà no si stramancat mai su coru bonu cichendu in su fundóriu e in su poita su caminu de fàiri. De ancà asi trastigiau Tui luxit in dónnia tretu cust‟andai nostu ca in Tui, Angioni ìnnidu s‟est fatu stima manna: sa chi no tenit làcana ca bit in cali giassu adasiai su Tempus e sa vida de su coru. ANNA CRISTINA SERRA da San Basilio
  • 9. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” AMMENTENTE A SANRDU USAI Cando enit nemiga sa natura benit s'umanidade post in pena Po salvare de ateros sa vida s'abba chi diluviad'a cadena sacrificadu a sa vida sua tronos e lampos chi faghen paura lottende coraggiosu la finida Arrivat tempestosa dae s'altura in mesu s'abba e de ludu sa lua de abba e de ludu sa piena In custa festa de s'agricoltura arriscat chi de s'opera terrena Agricoltura e allevamentu no bi retzet peruna istruttura Ch'in Sardigna ancora che figurada Tando chies forte e chi est abile Arbus chi li est mama de natura est prontu a si ponner in caminu bei custu fizu eroe s'ammentu po nde poder salvare su salvabile nde faghet cantu in su mundu sa durada Andende a su perigulu vicinu cun dun arnese pius maniabile inue est devastadu su tarrinu Sandru chi est bessidu a tota vua apena sa fempesta persuadida ANTONIO NIEDDU da Alghero bidinde de sos montes dae sa prua sa frana tempestosa fu partida
  • 10. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” AMMENTENTE A SANRDU USAI Pagos versos mancar'in poveresa Po meritu ti cherzo dedicare C'has perdidu sa vida po sarvare Un'ateru, mustrende s'abilesa Ma s'est andada male cuss'impresa Non sonos cosa de ismenticare Ca po semper nol'amus a ammentare E onorare sa tua mannesa S'incuss'azardu, has perdidu s'isfida Po eternu, alanzadu t'ha s‟onore C'has afrontadus'und'impetuosa. E nois sardos po tottu sa vida Hammus a riconnoscher su valore E narrer c'hammus zente corazosa. Ti saludo faghende sos concluos Deus ti tenzat in sos bratzos tuos. GIOVANNI BOCCOLI da Posada
  • 11. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” ANGHELU RUJU Monterosso, sa badde est in tempesta de sa montagna, totu su versante torrat a su designu universale pilisande a Borghetto e a Vernazza mischiados chin s‟abba traitora cudd‟universu chi sa vida at dadu, abba e bentu distruen sa piatza de preda, truncos e ateru ancora ma non b‟est mortu, l‟at richiamadu e s‟istrada addobbada pro sa festa vortulan e distruen a s‟istante lassande una memoria immortale su chelu imbiat furmines e tronos s‟aghelu in lotta chi d‟unu tumbinu in custu volu apassionadu e francu chin d‟unu rivu „e terra e malimundu chimbe terras teniat, non chimbe vidas non lu piangan sa muzere e fizu paret chi cherjat distruer su mundu malas bucas a gana e inferocidas ca dogni vorta ch‟istan a ispassizu totu paris sos malos e sos bonos l‟ingurtin che bucone manzaninu issu bolat cun issos in fiancu ma anghelos chi biven in sa terra l‟ingurtin e l‟imboligan che palla como s‟anghelu est in firmamentu bessini pro designu volontariu intro unu mare de abba e de ludu uve novellu l‟at fattu su nidu e s‟imbolan comente in su calvariu cando cumparit est pro semper mudu e risprendet de ruju in su lucore in su subbugliu chi paret sa gherra a punta Mesco in sa gianchetta gialla tra istellas e astros de amore est torradu da nue fis bennidu Sandreddu puru bolat in azudu in custa generosa opera manna lassande in coro s‟immortale ammentu e a Elena chi nat istadi in pasu sa vida at istruncau e l‟at dispersu no l‟ascurtat, e li dat unu basu in bratzos est torrau a s‟universu LORENZO BRANDINU s‟urtimu, e bessit fora lestru e mudu chi novamente at apertu sa Gianna da Cinisello Balsamo
  • 12. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” BÓLIDU SENE TEMPUS Bólidu sene tempus Sa coru est sene pàsiu che bólidu spreàu ch‟intrulas pensamentu de columba apretàda de mama sene lati chi annìnniat sa pipia. de su stori famiu cun farrancas de morti. O prenda delicada, Soli candu t‟incraras incraratì cuntentu poniddu oi s‟apretu in manus de su bentu, in sa terra afrigìa chi péliat bona sorti in frori „e musciuria chi bolat in su tempus e dona s‟alligrìa a dogna coru „e mama cun gana sene pàsiu! a cara spraudìa ma dona a sa pipia su beni disigiàu Bolat s‟arranduledda in s‟unda de su mari su chi su tempus bonu torrendu „e terra allena po intregai s‟amori po issa at allogau. faddìu in custa terra. O prantu maladitu chi mùinas po apretu bolatinci a s‟asulu cun is alas de luna DANTE ERRIU da Silius e portasì furtuna! Portasiddi ca podis bentu de fundu „e mari e intrulasì cust‟ari chi dongat su decoru e ndi potzat godiri su mundu abisongiosu!
  • 13. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CA SU MUNDU Che puru che su populu presente totu totu e totu unu Messia in zertas grutas de su Iglesiente ana scupertu terra cotta e bia però non s'ischidi totu su comente ca su mundu no è fattu una dia ca onzi cosa torrada a niente che puru totu unu continente BASILIO SARAI da Asuni
  • 14. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CABORIS DE BENTU E DE MARI Sa barandìglia Mi stentu allacanàt insaras su nieddu asuba de una pedissa; de s'istracia. atesu No fiat cielu sa momonissa (su e mancu mari mumugione) sa sighida de is strinchiddus. de sa noti. Is undas S'isula asuba de sa peddi tua de sa mudesa asuba de sa peddi mia MARIA MONTISCI no ti ita connotu is caboris de tui. da Arbus/Ancona intra contus Sparessendindi e biddas, su caminu fintza a s'oru de mari. passu passu, Fàccia a litorali, ti pentzu a testimongiu aciuntu su mundu de su bentu ti iat sceberau, a sa costera, sugigau dominendi de promitentzia is acuas de eternidadi. e sa temporada.
  • 15. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CANTU FRORIU DEDICAU A SANDRU USAI 1 3 5 Pensa su coru mi cois Is fradis de campidanu Custu cumbidu aspettau candu andat in ruina po tui sunti preghendi arricciu ca m'est onori satu de omini saggiu pensu de dogna edadi. m'est onori e cunfortu rima rima rima Sandru prenu de coraggiu Tèndi sa manu a su fradi Su premi arrecconnotu fillu de terra eroina candu du bisi arruendi de part'e su tricolori fradi de atrus erois. est unu doveri umanu ti d'has beni meditau. 2 4 ANTONIO GRIFAGNO A bortas su mund'est mudu Si bivu po annus centu da Sinnai ca no ponis sa guida in su coru thappu postu a un'ora cand'est tosta. cumenti eroi mannu. Dedicu cun coru profundu rima rima custu piticu cumponimentu miu. Non solu a Sandru Usai Aici est s'isula nosta Sandru si mancas un'annu fillu de Arbus e fradi de is Sardus. ponit a riscu sa vida pensu ca in su coru nostu Ma a totus cussus chi po donai po chini zerriat aggiudu. non mancasa unu momentu. aggiudu a is atrus lassanta sa propriu vida.
  • 16. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CHI S’ANIMA MIA Mi praxit pensai chi su spiritu de Sandru Usai, in su bobai lebiu pei' bias de su buidu misteriosu, apit nau a is umbras chi dd'oprigànt in su ludu grai, e da su ludu de is bius, prus o mancu: apu a manixai spadas de fogu schidonis arbigaus Chi s'anima mia arresojas de gloria lompia a s'atru mundu po infrissì tiaus agatat strobu e no benit arricìa e aramigus afroddieris cumenti spetat a u'anima nodia cussus spaleris m'apu a inchietai: ddus pigu a scucadas fintzas chi bintus siant is dimonius chi mi mujant in conca fintzas chi su corpu LEONARDO PORCEDDU arruat indromiscau da Mogoro e s'anima agatit s'armonia sua: tras umbras friscas pausint in assebiu si gosint sa paxi po s'eternidadi!
  • 17. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CI SES… Ci ses.. t'intendu che insaras... prus che insaras Abarra... atumbamì Tremint aintru cun su santziai, a dònnia sùlidu su tremi' de sa folla ònnia spera de bentu ...basamì cun su tocu alas drucis, tiernas de unu frori... de fillu... mai pèrdiu chi su bentu sfòllat diversu, de calisisiat ...amori... chi prus che mai sentu. A dònnia... fueddu ònnia canzoni allùis e cumovis is strambecas, oscuras perdias... oras di oi is inconnotas (...) ROSANNA PODDA da Cagliari oras de su cras.
  • 18. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” COMENTI IN D'UN'ELEGÌA Is Gigantis non morint: a cuaddu abetant su soli e cun sa luna giogant a de noti candu su 'entu sàrtiat in is montis de arena. Is Gigantis non morint. Giancarlo Secci da Quartu Sant‟Elena
  • 19. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” CORU E ANIMU SARDU In terra de Ligùria sènc'et prus rèspi'et vira sa malìnia natura candu d'anti agatau. cun sciscìus e morti Coru de mama, isposa s'est scarenara. dolorendi Ingussu fin'et su mundu impari at sa sarda gente nu giovunu sardu cun cià de sa Ligùria cun animu atrivìu accumunara, dolenti. fura donendu aggiuru. Su pregontu esti... In mes'et sa temporra Chi su stremu sacrificiu sa genti s'avocara de Alessandru Usai e cussu accurrera sìara po totus esempiu arrischendu sa vira. et onoraus in ciù tempus. Ingussu tragicu dulùviu sa sorti ddoi giogara cun is fais de su maliniu At sa memoria de Sandru Usai su giovunu orbettara. giovunu eroicu sardu Cun frùmini de fangu SALVATORE DIANA nàsciru in bidd'e Arbus Mortu in ciù aggiurai is genovèsus 'ndidd'ari pinigau da Sant‟Antioco candu c'esti stèttira s'undara su 2011 su còrpus martoriau A nomini de is antioghèsus cun custu scrittu onori ddu torràus
  • 20. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” EVASIONI Non c‟est paxi tra fradis in disaccordu: Cabada sa notti non c‟est paxi in su coru miu in d-unu niu che‟e cibu; puru chi est ancora luxi: non c‟est paxi solu su pensamentu miu in d-unu coru desolau. sighiri méi e su vastu mari de sa mia desolatzioni. Sa noti tempestosa non est prus scura de méi, Cun issa saltu mari e monti is ogus miusu pranginti lagrimas curru in s'immensidàdi de su Celu oramai asciugadasa de su tempus e mi perdu in su prexei de sa libertàdi portendu in su coru aquistada cu su giogu de fa fantasia tottu sa mestizia. e de su mundu chi mi circondada! Ollia tzérriai a su Celu a su mari, a sa genti tottu su dolori e su prantu miu, ANTONIO LAMPIS da Arbus tottus m'ascutant, tottus ténti piedàdi de méi, invanu mi si stringinti in giru, no seu cumprendiu.
  • 21. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” IN AMMENTU DE SANDRU USAI No tio cherrer goi iscrier mai Salvadu at duas feminas de dannos Tue Sandru as finidu sas chimeras cun coro atristadu e dolente dimustrende sa sua abilidade e deo a sos parentes tuos caros ue si tratat de Sandru Usai. e diventare mannu tra sos mannos. dao sas condolentzias pius veras. Ma no poto iscrier differente L'apo sentidu chi m'essereret frade, Non teen bastare nen palmas nen laros po custa criatura tantu digna comente fizos de tot'una mamma: a ne perpetuare sa memoria chi sa sorte istad'est'inclemente. ca mamma nostra est sa sardidade. e dignitosos esempios raros, In Arbus li faghides sa rassigna E chi mai s'isfilet cussa trama ch'in custa vida passan a s'istoria a cust'eroe mannu ch'azis tentu li tenzemus rispettu e riguardos pro annos medas, prus d'ogni nuraghe. ch'at onoradu tota sa Sardigna. e manteninde bia sa fiamma. Dormidi Sandru in s'eterna paghe; Faghidel'unu mannu monumentu Prontos a sos arriscos e azardos, chi Zesucristu ti apat in gloria. in sa carrela pius importante e mai mancu chi 'enzat s'orgogliu pro ch'imprimida restet in s'ammentu ca est onore mannu a esser sardos. sa balentìa de custu zigante Chilco de ablandare calch'iscogliu, chi teniat appena barant'annos invetze noto lambrigas sintzeras NANNI MURTAS da Santu Lussurgiu e de vidfa est benniu mancante. chi sun falande subr''e custu fogliu.
  • 22. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” INNU A S'AMORI IMMORTALI Dogna frutu arrutu anant'e s'ora As a incantai is isteddus in su giardinu de is bisus tuus as a gloriai sa luna at a donai alimentu a is animas satzadas de as a baddai po su soli! assentzia. Su Prexu tuu techeddendi Su pisu tuu de amori disacabau at a essi sa bistimenta de su Mundu! tzeurrai fintzas insusu Su bentu at a ascutai fintzas a atobiai is nuas virginis su surdu iscramu tuu e is corus nous e su cielu dd'at a cunfortai. de chini no dd'at mai tentu. Po dogni lambriga E dogna basidu mai donau sa luna s'at a scurigai at a fai tremi is ispiritus ma su soli at a carignai de chini at callentau is fridas e nieddas sa cara tua scughendindi notis cun su suu tebiori sciustu sa sciusta sperantzia sparessia, boddiu inguni.... torrendindi unu limpiu lugori in d-unu letu de sebexa pretziosa Nudda s'at a perdi! e narcisus sublimis, cunpangius fidelis Dogni folla sfrorida arruta umbras seguras, de sa corolla de sa vida tua benius cumenti e angelus chi no podis tocai at a arrolliai in su bentu po cuncodrai is giardinus de is casteddus profumendiddu de dogna anima sola. e treullendiddu. LUISA FODDAI da Arbus
  • 23. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” MONUMENTO A SANDRO USAI Po cantu tui ti ses sacrificau gia-i t‟appu fattu monumentu, in perd‟e basaltu immortalau cu amori, passienzia e trummentu; sempri pensendi a su chi as affrontau de dolori, de forza e pensamentu in s‟ora crueli de-i sa temporada de acqua e ludu in s‟abasciada. In s‟abasciada fu mannu dolori po cantu nd‟à postu in tribulia; in terra tua cun tantu ammori mi seu armau de bon‟armonia po ndi fai a tuttus arregodu seguru, caru Sandru, non ses a s‟iscuru! PAOLO DEMURU da Assemini
  • 24. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” OMINE CORAGGIOSU Omines, animales, domos e padente Sa Liguria oe d'hat s'urtimu saludu ancora sa furia naturale hat colpidu in Santu Juanne a su coro arburesu. A sa tzega, implacabile hat distruidu Caras cummovias, chi han cumpresu, lassande in sa zente mud' e impotente cun lagrimas de dolore fattu mudu custa impressione de fatale castigu proite s'est mortu prestende ajudu chi tottu n'de tragat, che abba currente. ca no has timidu a ti ponner'in mesu. A sa natura, sa conca frittimus Arrizi Sandro su salud'e custa zente, ca sa furia sua, tottus timimus. chi semper t'had'a portare intr'e sa mente. E timidu det'haer Sandro Usai puru Cras, die de sos mortos, nde ses dignu, da chi su ludu falaiat'a unda in sa cresia de Santu Sobostianu cun s'abba niedda e prufunda Sardigna tott' hat'a istirare manu ch'iscarzabat dae funnu dogni muru. pro ti dare a su nessi unu carignu. Creo però chi sa timenzia, e seo seguru, Tott'Arbus est como in pistighignu in cuss'ora diventada d'est “segunda”; pro arrezire unu fizu sou,soberanu, po issu “prima” fudi, in cussa frana, chi s'est balanzadu post'in chelu su poder salvare donzi fida umana. morinde pro applicare su Vanzelu. CORRADO LIORI da Desulo
  • 25. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” PERSIGHENDI UNU BISU (is beduinus) In sa baraunda infernali de sa menti, E cun is ogus giraus a su cielu, chi est cumenti unu vulcanu in eruzioni, attontaus, su pensamentu cardampulat bisant a ogus obertus andendi a palas de su nudda esterminausspazius obertus e in su mentris arrit e arrit e su silenziu, cumenti unu palliazzu e su boffidu puru de is desertus. chi si calentat cun su giazzu. Hapu biu is beduinuscunis camellus insoru attraversai su desertu e apustis sbarcai a sa rinfusa de is barconis mesu pudriaus a Lampedusa. Immoi abarrant affasciaus, LUCONI SOCRATE da Quartu Sant‟Elena a is limitis de sa decenzia, trattaus casi cumenti delinquentis aintru a is centrus de accolglienzia.
  • 26. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” PRENETU Nues incugutant aèras e sos bentos burbutende las múlinant LAS STROFIZANT LAS MÓRIGANT current intre pàntumas de bruiados padentes in rocas buluzadas e dirrutas in tèremas chi tèremant rios in fràigos chi tèremant abbas abbas...abbas...abbas alénos ifustos s'imbóligant e current CUN AÈRAS INCALDANADAS E FRITAS GUZIOS GRAMANT GUZIOS S'INTURTANT IN MANNUGROS SI PRENDENT IN FASCHES IN CALCAS E TROPOSAS ABBAS...ABBAS...ABBAS AURTIDOS RIIZOLOS NASCHINT...CRESCHENT AUNDANT BADDITAS E ISCAMPITOS REVUDADOS DAE SERRAS DE MONTIJOS GHETANT E ISOLVENT TERRAS CODINAS DE ASPRINES... TERRAS RASSAS DE ISCRAS TERRAS E PREDAS PREDAS E TERRAS IMBUCANT TUVAS INTRE SINU DE CUSTA 'IDDA... TRAZANT SAS CARRERAS E CORRALES BOMBENT ABBAS...ABBAS...ABBAS... CHI LEANT VIDAS...VIDAS...VIDAS... ISCRARINT AÈRAS E PASANT IN S'ATA DE MARE DOLOS DE MAMAS LAGRIMAS AGRAS IN MISSAS CANTADAS IN PARÀULAS RIPICADAS IN NARRER ISOLTOS DE SU CHI SU CONNOTU NOS AIAT PRENETADU... GIUANNE CHESSA da Torpè
  • 27. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” SA TEMPORADA Murìgat su „entu unfrendisì in mes‟e su cracchin‟e Magusu e unu manixiu „e landireddu e nì est furriendu tottu a fundu in susu! Asuba su ceu iscuriosu Sparessit tottu coment‟e po incantu… Sceti su bentu murigat surrungiosu: Sant‟Anna e Santu Jaccu, it‟est su spantu! Is furriadroxius in ceu pàrint andai, de animas mabas a bòbidu portaus. Su bentu moi moi pàrit furriai matas, arroccas, mobas, in tiaus! E insaras su pastori, timi timi, azziccàu po su sciallòriu mannu, pregat in su coru a santu Isinni chi ndi ddu càmpit de tottu cussu dannu! GIAMPAOLO MARCIALIS da Villacidro
  • 28. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” SA TERRA MIA Aundi seu nasciu deu Est una terra chi no si podit' i scaresci. s'airi est sempiri frisca e clara, fragosa de nuscus de dogn‟ arrazza Aundi seu nasciu deu, 'nci crescit su martuzzu e s' ambulazza, isula ospitali e de bona genia chi lassat s'arriu passendi sulenu. de coru balenti che forti granitu, chi nudda timit ne cilixia o bentu Est unu logu conotu e no allenu. po custu de sa sorti seu cuntentu, chi m‟est amiga e sempiri benigna, Aundi seu nasciu deu, po m'hai fattu nasci in terra de Sardigna. ci sunt is froris prus bellus 'nci crescint rosas e gravellus, chi mudant is fentanas de is amantis, Luigi Suergiu da Villasimius chi tenint in coru amori sinceru de si donai a pari. Aundi seu nasciu deu est terra de abbundanzia, cun zippiri, menta e dogna fragrànzia, mudada de zinnibiri e cardilloni, „nci crescit sa murta, su moddizi e s'olioni chi donant bellesas a s'antiga terra mia, de mari a monti cun froris bistia.
  • 29. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” SANDRU USAI No est cosa 'e tenner in cuèrru!! S'omine cun sas sua atrivìdas Aundant sas campagnas in s'istiu Nde faghet ruer finas sas montagnas, E benint sas sicagnas in s'iljerru; Faghinde pontes e digas faddìdas; Tra machinas e bartas ziminèras Gai sutzedit 'ogni disaùra, Ant afummadu fintzas sas aeras violend''e sa terra sa intragnas E lùadu, ogni mare, poju e riu. Paret semper chiechende pistighìnzos! Cando bortant arreu sos benales Faghinde sas montagnas tremulàre, Podet sutzeder manna sa dilgrascia Atomicos e chimicos urdìgnos; Che trazat domos, zente e animales, Ma 'enint a su patene sos nodos... Ca si nde falat sa montagna intrea Sa natura ofesa in milli modos, Format de ludu una marea, Cumintzat airada a si mustrare. De vida no bi restat mancu un'asci. Sandru, lizu 'è oro, dende azudu... E cando sa natura est airada Cun terremotos e cun temporales, Fizu de Sardigna isfortunadu! Paret cherzat distruer cantu c'ada; Annegat in sas undas de su ludu; Mancu sas istajones sunt amigas... No, no fit un'eroe impetuosu... Irrios mannos aberrint sas digas Ma de cantu fi bonu e generosu Bròtene e dismisura sos benales Sa vida pro sos ateros at dadu GIGI PIU da Magomadas
  • 30. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” SARDIGNA Attraente Sardigna, invidiada Ma „ènnidos sun dae s‟oriente Mai l‟as tenta s‟indipendentzia Tue Sardigna, pàtria mia cara pro su lìmpiu mare piùs bellu, surchende cun navios tantu mare, fattu t‟an onzora apoderamentu, in donzi tempus posta a duru prou, donz unnada t‟intatzat‟a modellu in cust‟isula tott„e cumpidare onz‟era t‟at trazadu malu „entu la miras ancora in su mundu nou sa granitica rocca discarada, ìnnida terra cun misera zente, e pijadu fis a s‟imponentzia s‟antiga via giusta tantu rara, parit chi Leonardo t‟at pintada ca fit su tzentru de su continente a barones inoghe a presentzia su sardu cheret s‟àndala j ara! de frommas tottu fattas a pinzellu. medas frimmu inoghe an pro abitare; chi balentes an presu chentza istentu. Inoghe… cun su giustu viver sou.. Bella ses daghi su sole de fronte an leadu possessu in donzi littu De s‟istivale semus sas bullitas cun rajos giogat in sa pianura costruinde trighinzos e tzittade, tzacados sutta pes‟a istrisciare, e t‟iscardit in s‟adde sa pastura an batti du divescia tziviltade orvidende ch‟in su fronte a trazare fintzas a che falare in s‟ori zzonte, afrontadu an insìdias e cunflittu, resinnadas fin sempre sas berri tas, „altziat tando sa luna in su monte puntadu a sos neguscios an su ditu cun forza manna suta dae titas e mistèri u ammajat sa nattura. ca cussa fit s‟insoro finidade. de mamas cun pedinu a isperare. Gianni Melas da Bonorva Terr‟antiga, fis de fogu allumada Ma su tempus rejone no at dadu Pro s‟Italia sos sardos giamados ca pedra ruja ruttiat su vulcanu a navigantes littos noos mirende; a sa bandela zente servidora, e s‟ arcàicu abbarradu est arcanu tantas ratzas si sun bidas passende ma fizos ch‟esiliados a fora fintz‟a cando sas eras t‟an mudada, pro fagher de Ichnusa eternu istadu, a crebu fuen tantu i screttiados donzi zenia „e zente ch‟est passada fattu an battaglias, cun tirria gherradu e inoghe sos pagos chi restados dae s‟estesu tempus lontanu. ma sempre terra pòbera restende. a istentu mantenen sa dimora. In epocas de gherras e de paghe Sardu, dae millènnios ses in pena Attuidos a su mere modernu s‟ò mine sardu fort‟e geniosu, afrontende cun atza milli sortes, chi mantesu at s‟antiga de manuza cun cherveddu at pesadu bettiosu rinnegadu a tirannu as malas cortes in custa terra chi restad‟est ruza ispacchende rocca pro su nuraghe, a sa lònfia intrusa zente anzena, ancora pessighida da‟ s‟esternu, collocadu at s‟erèntzia in umbraghe e cun sambene cardu de sa vena cuddu pagu lu leat su guvernu e amparadu at isse, valorosu! pelead‟as contr‟a sos piùs fortes. a nois lassat solu farfaruza.
  • 31. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” S’UMBRA DE SU SCURIGAU Caru su sabiu miu… Tui chi de su passau ti bistisi tui chi bivisi solu in mesu a sa genti calincuna borta spullincasa s‟anima e e non arrìsi a su soli chi nasciri lassas chi andiri a circai un‟ imprassu ti ses domandau mai puita fairi scurìu su merì de sempri refurau e calara sa notti niedda ? e imoi circau. Ti ses domandau mai Tui chi bivisi a s‟umbra de su scurigau puita „nu frori spuntara de sa terra arrespira su profumu de is imprassus mius froriri che na bellesa asa agattai su bivi‟ tuu presenti e dopu moriri? e impari s‟eus a contai babbu finzasa a sa dì a nosus pirmittia. I silenzius longus chistionanta po tui chi trìsinasa is passus canzausu e in s‟atongiu chi beniri andasa ananti. MARINELLA FOIS da Sestu A palas de is cillus pensamentus de surrùngius de soledadis spollaras.
  • 32. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” TERRA Terra dromida Terra crocada antiga in sa costera de su monti Terra tostada che nuragu muda terra unfrada de acua pigat sa forma de sa cara nodia si prexat de su pasiu e arrennegada iscuta e no arrespundit. fadendusì a frùmini de ludu a corpus de marteddu ca ndi cabat a mari in scrafeddu de scultori Terra cun fortza de machiori. e ddi torrat su propriu onori fragili e spollinca de is òminis de froris e de matas Terra arrabiosa chi su tempus bociant abandonada malaritta e bocidora. po sa manu de s'òmini chi dda frastimat. Terra sperdia me in su mari Terra giai si nd'est scadescia SAMUELE MONTISCI fragili e amoddiada de su dannu fattu da Arbus candu sa temporada e ndi torrat parrit lebia ciungendi impari su chi nd'iat furau. s'inferru cun su celu a fortza de bentu e de stracia
  • 33. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” TORRADU IN DOMO Tempu……………….. Tempu malu tempu bellu tempu de mare o de paraccu e bentu de nie e frittu o de caldu a tormentu de pioa, randine e chelu inzeltu. Tempu de abba in terra lontana ki dannos a fattu e morte mala. Morte de omine curaggiosu e de coro Ki vida a donadu lontanu dai domo. Azzuare keriar zentes in difficultade, ma currentes d‟abba ghettadu l ade in mare. Amigos, parentes e muzzere l‟ane kirkadu ma mortu su mare ne l‟ade torradu. Onoranzias mannas tottu l‟ane preservadu S‟Italia intera l‟ade pianghidu e lodadu. Tue fusti omine simplize e laboriosu pagas cosas ti faghian istare i su gosu. Tando pro sempre como ase a riposare in cussa terra, domo tua, in cue t‟ane fattu ritorrare. GIANNI PINNA da Sennori
  • 34. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” TRIULAS Carros prenos de trigu e de laore de pizzinnia tenzo sos ammentos chi, cun su tempus, non perden colore, ca de godire cussos fin momentos. Onzi ranu un'istiddiu 'e sudore, ma sos massazos totu fin cuntentos: si triulas fit bonu pagadore, rezzian man''e azudu e cumprimentos. Oe de carros non s'intendet sonu, sas rodas non lu sizan s'imperadu, in domo no b'at trigu ne farina. Su furru non l'inchenden in coghina, su pane dae buttega comporadu mastigo como e non mi paret bono. MARIA LUISA PISANU da Bolotana
  • 35. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” UNA ROSA PO TUI Ap‟arrimai una rosa Animas che-i-sa tua a peis de s‟enna tua ant acurdonau trogada a filu „e frua su celu de isteddus e strinta cun sa stima po s‟arregodai comenti si stringint ca su beni est mudu is cosas disigiadas. e su ludu chi ti nd‟at furau At èssi‟‟ chene spinas non t‟at bintu… ca ndi dd‟as as „ogadas E no nc‟at èssi‟‟ costa cand‟asi furriau chi no dd‟at a cantai gherrendi po sa vida mancai a coru strintu nexis in perdonu e lassendiddi in donu ni bentu o temporàda sa vida tua „e totu. chi no at risprangiai una rosa po tui. Imoi ses in cuss‟Ortu A si biri ancà no ddu at trumentu tragiu de rara umbilesa ni stracia mala onori i artivesa in manus a su „entu. de sa terra nosta. Teresa Piredda Paoloni da Escolca/Perugia
  • 36. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” UNU ARRETRONU DE PRANTU Ia bolli essi cun tui pipiedda terremotada Puru is froris de su campu funt cogomaus Po ti stringi a su coru miu No ddoi at prus nudda E ti essi acanta in su dolori Totu est perdiu Cun tei ca no tenis prus sa mama tua Cun is ogus prenus de prantu debadas cicas E t'agatas asoba in mesu a is rovinas Sa domu tua Po t'agatai ant depiu scavai Ma, Chini t'at pigau est stetiu un bravu sordau, no dd'agatas prus. Fiast me in bratzus de sa mama Fortzis ti fiat cantendu s'anninnia S'ant portaus aforas unu a unu Ma, unu pagu prus a tradu mama tua s'est morta E ses abarrada asoba in su mundu DELIA FODDAI da Arbus Sceti cun d-una bambulledda bionda Su bentu mi portat s'arretronu de su prantu tuu Ant potau sa mama a Campusantu Imu est inguni, in su scuriu incilliu de su noti Aundi sa vida non est atru ca unu nomi; Misennia trista: totu est sciusciau!.... Su cielu s'est fatu nieddu
  • 37. SEGUNDU READING DE POESIAS IN SARDU “POETAS PO SANDRU USAI” A totus is poetas chi ant spediu sa poesia e a is chi funt puru atobiaus, a su presentadori, a is chi ant sonau e baddau, a tottus is chi ant permìtiu de cuncodrai su Reading e totus debbadas DEUS SI DDU PAGHIT