Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Microsoft office power point presentation
1.
2.
Շաքարախտը (շաքարային
շատամիզություն, շաքարային դիաբետ)
իրենից ներկայացնում է ինսուլինի
անբավարարությամբ կամ նրա
ֆունկցիայի նվազմամբ
պայմանավորված ներզատական-
նյութափոխանակային հիվանդություն,
որի հետևանքով խանգարվում են
նյութափոխանակության բոլոր ձևերը:
3. Շաքարախտի առաջացման խնդրում կարևոր նշանակություն
ունի ժառանգականությունը: Շաքարախտի առաջացման այլ
կարևոր գործոններ են նաև մշտական շատակերությունը, սննդում
դյուրամարս ածխաջրերի ավելցուկային օգտագործումը: Արյան
մեջ շաքարի կայուն բարձրացումը ենթաստամոքսային գեղձի
ինսուլին արտադրող բջիջների հիմնական գրգռիչն է և կարող է
հանգեցնել դրանց ֆունկցիոնալ հյուծման: Մի շարք դեպքերում
շաքարախտը պայմանավորված է ենթաստամոքսային գեղձի
բորբոքային, վնասվածքային, անոթային և այլ բնույթի
ախտահարումներով: Հաճախ հիվանդությունն առաջանում է
նյարդահոգեկան գերբեռնվածությունից և ցնցումներից, վարակիչ
հիվանդություններից հետո, ինչպես նաև ներզատիչ գեղձերի այլ
հիվանդությունների (օրինակ` մակերիկամների կեղևի
ուռուցքներ) առկայության դեպքում:
4. Օրգանիզմում ինսուլինի անբավարարության կամ
ակտիվության նվազման ժամանակ լյարդը և մկանները
կորցնում են ընդունած շաքարը գլիկոգենի փոխարկելու
ունակությունը: Դրա հետևանքով հյուսվածքները չեն
կարողանում յուրացնել շաքարը և չեն կարողանում
օգտագործել որպես էներգիայի աղբյուր, որը հանգեցնում է
արյան մեջ շաքարի մակարդակի բարձրացման`
գերշաքարարյունության (հիպերգլիկեմիա) և մեզի միջոցով
հեռացման` շաքարամիզության (գլիկոզուրիա): Այդ
ախտանշանները շաքարախտի հիմնական դրսևորումներն
են: Հիվանդի առաջին գանգատը, որպես կանոն, մշտական
սաստիկ ծարավն է և առատ (օրը 6 լիտր և ավելի) մեզի
արտազատումը: Հիվանդի մեզը պարունակում է շաքար, որի
հետևանքով ունի բարձր տեսական կշիռ: Հաճախ նկատվում
է մաշկի (հատկապես` շեքի) առատ քոր: Շաքարախտին
բնորոշ է մաշկի թարախաբշտիկային հիվանդությունների
հակումը, հնարավոր են նաև սեռական ֆունկցիայի
խանգարումներ:
5. Ոչ ճիշտ կամ անբավարար բուժման ժամանակ հիվանդությունը հարաճում է`
ուղեկցվելով վերջույթների ցավերով, որոնք պայմանավորված են ծայրամասային
նյարդերի ախտահարմամբ: Շաքարախտի ծանր բարդություններն են
տեսողության խանգարումները` աչքի ցանցաթաղանթի արյան անոթների
փոփոխության հետևանքով, ինչպես նաև երիկամային կծիկների ախտահարումը`
երիկամների ֆունկցիայի խանգարմամբ: Շաքարախտը սովորաբար նպաստում է
աթերոսկլերոզի առաջացմանը:
Ժամանակին չբուժելիս նյութափոխանակության խանգարումն աստիճանաբար
խորանում է: Նվազում է հիվանդների ախորժակը, սաստկանում են ծարավի
զգացումը, թուլությունը, քորը, նկատվում է մաշկի լորձաթաղանթների չորություն,
ավելանում է արտազատվող մեզի քանակը, ի հայտ են գալիս սրտխառնոց,
փսխում, բերանից ացետոնի հոտ է փչում: Ինքնազգացողությունն անընդհատ
վատանում է, թորշոմածությունը, քնկոտությունը փոխարինվում են անգիտակից
վիճակներով, առաջանում է ամենածանր բարդությունը` շաքարային կոմա:
Հիվանդության ընթացքը ծանրանալիս հարկավոր է անհապաղ դիմել բժշկի:
6. Շաքարախտ հիվանդության բուժումն
իրականացվում է բժշկի մշտական հսկողությամբ`
հիվանդի ամբողջ կյանքի ընթացքում: Շաքարախտ
հայտնաբերելիս անհրաժեշտ է հիվանդին
անմիջապես հոսպիտալացնել` մանրակրկիտ
հետազոտման և բուժման մեթոդն ընտրելու
նպատակով: Բուժման հիմանական միջոցներն են
սննդակարգը, շաքարի քանակությունը նվազեցնող
պատրաստուկները, իսկ նպատակը` օրգանիզմում
նյութափոխանակային գործընթացները
կարգավորելը, որի համար ցուցանիշ է ծառայում
արյան մեջ շաքարի մակարդակի նվազումը մինչև
բնականոնին մոտ աստիճանի, մեզում շաքարի
բացակայությունը կամ նվազագույն
քանակը: Բուժման միջոցներն ընտրելիս բժիշկը
հաշվի է առնում հիվանդության ձևը, ընթացքը,
բարդությունների առկայությունը: Օրինակ`
ինսուլինի բացարձակ անբավարարությամբ
ուղեկցվող պատանեկան շաքարախտի ժամանակ
անհրաժեշտ է ներարկել ինսուլին, որպեսզի
օրգանիզմում լրացվի նրա պակասը:
7.
Շաքարախտի կանխարգելումն իրենից ենթադրում է ռացիոնալ սննդի
օգտագործում, շատակերության, քաղցրեղենի և յուղալի սննդի չարաշահման
բացառում, մարմնի բնականոն քաշի պահպանում, լեղուղիների և
ենթաստամոքսային գեղձի բորբոքային հիվանդությունների ժամանակին
բուժում:
Շաքարախտի հանդեպ ժառանգական նախատրամադրվածության դեպքում
նյութափոխանակության խանգարումների վաղ ախտանշանները
հայտնաբերելու և բուժելու համար անհրաժեշտ է պարբերաբար բժշկական
հետազոտման ենթարկվել:
Հետազոտման ենթակա են նաև շաքարախտի ռիսկի խմբին պատկանող
երեխաները, որոնց մեծ մասը կարող է չհիվանդանալ շաքարախտով, բայց
հաստատված է, որ այդ երեխաների մոտ հիվանդությունը հանդիպում է հաճախ:
Ռիսկի խմբին են պատկանում այն երեխաները, ու հարազատները հիվանդ են
շաքարախտով, ովքեր ծնվել են մեծ քաշով, ովքեր նորածնության շրջանում և
ավելի մեծ տարիքում տառապել են թերշաքարարյունությամ, ինչպես նաև
ճարպակալումով, քրոնիկական լյարդաբորբով կամ ենթաստամոքսային գեղձի
բորբոքումով հիվանդները: Հետազոտությունների հետ մեկտեղ այդպիսի
երեխաներին անհրաժեշտ է հսկողություն` ածխաջրերի խելամիտ օգտագործման
համար: Խորհուրդ է տրվում դիմել ներզտաբանի: