نگاهی ساده به طراحی نمودار های سازمانی

1. Course name
‫مدیریت‬ ‫ریزی‬ ‫برنامه‬ ‫شرکت‬
‫ایران‬ ‫صنایع‬ ‫کیفیت‬
‫کند‬ ‫می‬ ‫برگزار‬
‫سازمانی‬ ‫چارت‬ ‫رسم‬ ‫و‬ ‫طراحی‬
‫مدرس‬:‫رحیمی‬ ‫شهرام‬
WWW.IRANQPI.COM

2. Candidate self-instruction
‫نام‬
‫سمت‬ ‫و‬ ‫شغل‬
‫سازمان‬ ‫نام‬
‫سازمانی‬ ‫چارت‬ ‫با‬ ‫آشنایی‬ ‫میزان‬
‫دارید‬ ‫سازمانی‬ ‫چارت‬ ‫رسم‬ ‫سابقه‬ ‫آیا‬
‫؟‬
WWW.IRANQPI.COM

3. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫تعریف‬
3
WWW.IRANQPI.COM

4. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫تعریف‬
4
WWW.IRANQPI.COM

5. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫هر‬ ‫ماهیت‬
‫اگر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫مشتریان‬،‫عرضه‬‫کنندگان‬‫مواد‬‫اولیه‬،‫شرکت‬‫های‬
‫قیب‬‫ر‬‫و‬‫سایر‬‫ارکان‬‫و‬‫ای‬‫ز‬‫اج‬‫تشکیل‬‫دهنده‬‫محیط‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫اب‬‫ر‬‫طه‬
‫ای‬‫متقابل‬‫بر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫نکند‬،‫بقایش‬‫به‬‫خطر‬‫خواهد‬‫افتاد‬‫و‬‫م‬‫حکوم‬
‫به‬‫نابودی‬‫خواهد‬‫بود‬.
‫ه‬‫ز‬‫و‬‫امر‬،‫ی‬‫بسیار‬‫از‬‫شرکتها‬‫با‬‫قیبان‬‫ر‬‫خود‬‫ی‬‫همکار‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫منافع‬
‫متقابل‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫این‬‫می‬‫بینند‬‫که‬‫اطالعات‬‫و‬‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫بدل‬
‫نمایند‬.
5
WWW.IRANQPI.COM

6. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫هر‬ ‫ماهیت‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫توانند‬‫کاالها‬‫یا‬‫خدماتی‬‫ا‬‫ر‬‫که‬‫مصرف‬‫کنندگان‬‫طرفدار‬‫آنها‬
‫هستند‬‫به‬‫قیمت‬‫های‬‫قابتی‬‫ر‬‫تولید‬‫و‬‫عرضه‬‫کند‬.‫شرکتها‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ت‬‫ولید‬‫و‬‫یع‬‫ز‬‫تو‬
‫کاالها‬‫و‬‫خدمات‬،‫به‬‫تی‬‫ر‬‫صو‬‫ا‬‫ر‬‫کا‬،‫می‬‫کوشند‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫های‬‫نوین‬‫و‬‫خالق‬
‫استفاده‬‫کنند‬.‫یکی‬‫از‬‫این‬‫اه‬‫ر‬‫ها‬‫به‬‫ی‬‫کارگیر‬‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫نوین‬‫اط‬‫العاتی‬
‫است‬.‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫کوشیده‬‫اند‬‫از‬‫طریق‬‫طرح‬‫ی‬‫یز‬‫ر‬‫مجدد‬‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫و‬‫به‬
‫ی‬‫کارگیر‬‫شیوه‬‫نوین‬‫مدیریت‬‫و‬‫بر‬‫ان‬‫ز‬‫می‬‫ایی‬‫ر‬‫کا‬‫خود‬‫ایند‬‫ز‬‫بیف‬
6
WWW.IRANQPI.COM

7. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫هر‬ ‫ماهیت‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫تواند‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫ایط‬‫ر‬‫ش‬‫محیط‬‫که‬‫به‬‫سرعت‬‫در‬‫حال‬‫تغییر‬‫است‬‫وف‬‫ق‬‫دهد‬
‫و‬‫از‬‫ی‬‫سو‬‫دیگر‬‫بر‬‫عوامل‬‫محیطی‬‫اثر‬‫د‬‫ر‬‫بگذا‬
‫در‬‫برخی‬‫از‬‫شرکتها‬‫ی‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫یک‬‫یا‬‫چند‬‫دایره‬‫ل‬‫مسئو‬‫ت‬‫ر‬‫نظا‬‫بر‬‫عوامل‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫و‬‫محیط‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫اند‬‫و‬‫می‬‫کوشند‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ی‬‫سازگار‬‫با‬‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬‫و‬‫اعمال‬‫نفوذ‬‫بر‬‫محیط‬‫اه‬‫ر‬‫های‬
‫جدید‬‫بیابند‬.
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫مثال‬،‫شرکت‬‫کوکاکوال‬‫در‬‫ی‬ ‫تالش‬‫جهت‬‫اعمال‬‫نفوذ‬‫بر‬‫محیط‬‫با‬‫گت‬‫ر‬‫بز‬‫رین‬
‫شرکت‬‫تولید‬‫کننده‬‫نوشابه‬‫های‬‫غیر‬‫الکلی‬‫مانی‬‫و‬‫ر‬‫مشارکت‬‫ی‬ ‫خصوص‬‫تش‬‫کیل‬‫داد‬‫تا‬
‫بتواند‬‫در‬‫های‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫ه‬‫ز‬‫تا‬‫تاسیس‬‫پای‬‫و‬‫ار‬‫شرقی‬‫با‬‫شرکت‬‫ی‬ ‫پپس‬‫کوال‬‫قابت‬‫ر‬‫نماید‬
7
WWW.IRANQPI.COM

8. 8
Organizational Structure
Shahram Rahimi

9. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫غلط‬ ‫نگرش‬
9
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫مدت‬‫های‬،‫طوالنی‬‫نگرش‬‫جزیره‬‫ای‬‫به‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫باعث‬‫گردیده‬‫بود‬‫تا‬
‫مانها‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫توانایی‬‫و‬‫پتانسیل‬‫شد‬‫ر‬‫م‬‫ز‬‫ال‬‫در‬‫جهت‬‫تعالی‬‫خود‬‫دار‬‫ر‬‫برخو‬‫نبا‬‫شند‬‫ن‬‫چو‬:
‫عدم‬‫احساس‬‫مسئولیت‬‫واحدها‬‫در‬‫قبال‬‫فعالیت‬‫و‬‫موفقیت‬‫سایر‬‫واحدهای‬
،‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫جه‬‫ر‬‫د‬‫موفقیت‬‫و‬‫ی‬ ‫اثربخش‬‫عملکردها‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫شدت‬‫کاهش‬‫داده‬
‫بود‬‫ن‬‫چو‬‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫نجیر‬‫ز‬‫به‬‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫ضعیف‬‫ترین‬‫حلقه‬‫آنست‬.
‫نگاه‬‫جزء‬‫ا‬‫ر‬‫گ‬‫به‬‫کل‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫و‬‫عدم‬‫توجه‬‫به‬‫پیش‬‫ها‬‫ز‬‫نیا‬‫و‬‫پس‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫هر‬‫ف‬،‫عالیت‬
‫امکان‬‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬‫و‬‫فعالیت‬‫اثربخش‬‫ا‬‫ر‬‫از‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫سلب‬‫نموده‬،‫بود‬
‫بنحویکه‬‫عامل‬/‫دلیل‬‫و‬‫پیش‬‫نیاز‬‫موفقیت‬‫و‬‫عملکرد‬‫ی‬‫بسیار‬‫از‬‫واحدهای‬‫س‬،‫مانی‬‫ز‬‫ا‬
‫در‬‫واحدهای‬‫دیگر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫داشت‬‫که‬‫به‬‫ی‬‫نحو‬‫در‬‫دسته‬‫عوامل‬‫غیرقابل‬‫ل‬‫کنتر‬‫ط‬‫بقه‬
‫بندی‬‫می‬‫گردیدند‬-‌(‫فیل‬‫موالنا‬)
WWW.IRANQPI.COM

11. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫غلط‬ ‫نگرش‬
11
‫مدیریت‬‫بر‬‫مبنای‬‫عملکرد‬‫امکان‬‫پذیر‬‫ن‬‫می‬
‫نمود‬‫ن‬‫چو‬‫هم‬‫هیچ‬‫صاحب‬‫و‬‫مسئولی‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫انجام‬‫ها‬‫ر‬‫کا‬‫مشخص‬‫نگردیده‬‫بود‬‫و‬‫از‬‫سو‬‫ی‬
‫دیگر‬‫امکان‬‫تعریف‬‫معیار‬‫و‬‫شاخص‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫ی‬ ‫س‬‫ر‬‫بر‬‫صحت‬‫انجام‬‫فعالیت‬‫ها‬‫نیز‬‫وجود‬
‫نداشت‬.
WWW.IRANQPI.COM

12. ‫يك‬‫ماني‬‫ز‬‫سا‬‫واحد‬
‫دو‬‫ماني‬‫ز‬‫سا‬‫واحد‬
‫سه‬‫ماني‬‫ز‬‫سا‬‫واحد‬
‫فعالیت‬1
‫ارزی‬
‫ابی‬
‫فعالیت‬2
‫فعالیت‬3
‫ارزیابی‬
‫انجام‬ ‫نگرش‬‫وظ‬‫ي‬‫ها‬ ‫فه‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫واحد‬ ‫هر‬ ‫در‬
12
WWW.IRANQPI.COM

13. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫به‬ ‫نسبت‬‫نگرش‬ ‫اصالح‬
13
‫واحد‬2 ‫واحد‬1
‫واحد‬3
‫واحد‬5 ‫واحد‬4
‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫به‬ ‫ایر‬‫ز‬‫الج‬‫مجمع‬ ‫نگرش‬
‫اصالح‬
‫به‬ ‫نگرش‬
‫سازمان‬
‫بعنوان‬
‫ای‬ ‫مجموعه‬
‫فرآیندها‬ ‫از‬ ‫فرآیند‬2
‫فرآیند‬1
‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫آیندی‬‫ر‬‫ف‬ ‫نگرش‬
‫واحد‬1 ‫واحد‬2 ‫واحد‬3
WWW.IRANQPI.COM

14. ‫دوم‬ ‫فصل‬
‫واحد‬1 ‫واحد‬2 ‫واحد‬3
WWW.IRANQPI.COM
‫براي‬‫ه‬‫ر‬‫ادا‬‫كردن‬‫خويش‬،‫از‬‫سرت‬‫استفاده‬‫كن‬.‫براي‬‫ه‬‫ر‬‫ادا‬‫كردن‬‫ديگران‬،‫از‬
‫قلبت‬)‫دااليي‬‫الما‬(
‫مانی‬‫ز‬‫سا‬ ‫ت‬‫ر‬‫چا‬ ‫تعریف‬

15. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬
‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬Structure‫در‬‫نمودار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫نمایان‬‫می‬‫شود‬.
‫نمودار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫یک‬‫نماد‬‫قابل‬‫یت‬‫و‬‫ر‬،‫از‬‫کل‬‫فعالیتهای‬‫و‬‫این‬‫ر‬‫ف‬‫دهای‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫است‬.
‫در‬‫طرح‬‫ی‬‫یز‬‫ر‬‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬(‫از‬‫نظر‬‫افقی‬‫یا‬‫عمودی‬)‫این‬‫سه‬‫رک‬‫ن‬
‫اصلی‬‫ه‬‫ر‬‫هموا‬‫وجود‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫عایت‬‫ر‬‫می‬‫شوند‬
1-‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫تعیین‬‫کننده‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫سمی‬‫ر‬‫ی‬‫شگر‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫گ‬‫در‬‫سا‬‫مان‬‫ز‬
‫است‬‫و‬‫نشاندهنده‬‫سطوحی‬‫است‬‫که‬‫در‬‫سلسه‬‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫ی‬‫ادار‬‫وجود‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫نیز‬‫حیطه‬‫ل‬‫کنتر‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫یا‬‫سرپرستان‬‫ا‬‫ر‬‫مشخص‬‫می‬‫کن‬‫د‬.
15
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

16. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬ ‫ساختار‬ ‫ی‬‫یز‬‫ر‬ ‫طرح‬
‫در‬‫طرح‬‫ی‬‫یز‬‫ر‬‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫سه‬‫رکن‬‫یر‬‫ز‬‫باید‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫توجه‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫گیرد‬
‫رکن‬‫یک‬:‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫تعیین‬‫کننده‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫سمی‬‫ر‬‫ی‬‫شگیر‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫گ‬‫در‬‫س‬‫مان‬‫ز‬‫ا‬
‫است‬‫و‬‫نشاندهنده‬‫سطوحی‬‫است‬‫که‬‫در‬‫سلسه‬‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫ی‬‫ادار‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬
‫حیطه‬‫ل‬‫کنتر‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫ا‬‫ر‬‫نیز‬‫مشخص‬‫می‬‫کند‬.
‫رکن‬‫دو‬:‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫تعیین‬‫کننده‬‫جایگاه‬‫ادی‬‫ر‬‫اف‬‫است‬‫که‬‫به‬‫صو‬‫ت‬‫ر‬‫هی‬‫و‬‫گر‬
‫در‬‫یک‬‫واحد‬‫کار‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫به‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫بندی‬‫یا‬‫تقسیم‬‫بندی‬‫واحدهایی‬‫ک‬‫ه‬‫در‬‫کل‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬،‫می‬‫ند‬‫ز‬‫پردا‬.
16
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

17. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬
‫رکن‬‫سه‬:‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫بر‬‫گیرنده‬‫طرح‬‫سیستم‬‫هایی‬‫است‬‫که‬‫به‬‫وسیله‬‫آنها‬
‫همه‬‫واحدها‬‫هماهنگ‬‫و‬‫چه‬‫ر‬‫یکپا‬‫می‬‫شوند‬‫و‬‫در‬‫نتیجه‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫موثر‬‫در‬‫ز‬‫سا‬‫مان‬
‫تضمین‬‫خواهد‬‫شد‬
‫در‬‫رکن‬‫سوم‬،‫به‬‫مساله‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫متقابل‬(‫تعامل‬)‫کارکنان‬‫مربوط‬‫م‬‫ی‬‫شود‬
‫در‬‫یک‬‫ساختار‬‫مطلوب‬‫یا‬‫مانی‬‫ر‬‫آ‬‫ابطه‬‫ر‬‫بین‬‫کارکنان‬،‫از‬‫نظر‬‫اف‬‫قی‬،
‫تعیین‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫آنها‬‫می‬‫توانند‬‫با‬‫د‬‫ر‬‫و‬‫بدل‬‫کردن‬‫اطالعات‬‫هماه‬‫نگی‬
‫های‬‫م‬‫ز‬‫ال‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫وجود‬‫ند‬‫ر‬‫آو‬.
17
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

18. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬ ‫بر‬ ‫گذار‬ ‫تاثیر‬‫عوامل‬
‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫تحت‬‫تاثیر‬‫محیط‬،‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬،‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫و‬‫گی‬‫ر‬‫بز‬‫و‬
‫هدفهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرد‬.
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫تواند‬‫با‬‫ثبات‬‫و‬‫یا‬‫بی‬‫ثبات‬‫باشد‬.‫هدف‬‫ها‬‫و‬‫اتژ‬‫ر‬‫است‬‫های‬
‫مدیریت‬‫می‬‫توانند‬‫بر‬‫ایی‬‫ر‬‫کا‬‫ن‬‫و‬‫در‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫یا‬‫در‬‫ایند‬‫ر‬‫ف‬‫وفق‬‫د‬‫ادن‬‫و‬
‫سازگار‬‫شدن‬‫به‬‫های‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫اثر‬‫ند‬‫ر‬‫بگذا‬
‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫تولید‬‫می‬‫تواند‬‫عادی‬،‫یکنواخت‬،‫ی‬‫ار‬‫ر‬‫تک‬‫یا‬‫پیچیده‬‫باشد‬‫و‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫تواند‬‫کوچک‬‫یا‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫باشد‬.
‫ایندهای‬‫ر‬‫ف‬‫انسانی‬(‫مثل‬‫ی‬‫هبر‬‫ر‬‫و‬‫فرهنگ‬)‫نیز‬‫می‬‫توانند‬‫بر‬‫سا‬‫ختار‬
‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫اثر‬‫ند‬‫ر‬‫بگذا‬
18
WWW.IRANQPI.COM

19. ‫پیامد‬‫ساختار‬‫هرمي‬ ‫سازماني‬
•‫سازماني‬ ‫طبقات‬
‫دسترس‬ ‫از‬ ‫دور‬ ‫مدیران‬(‫دیوانساالري‬)
•‫تصمیم‬‫محدود‬ ‫گیران‬
‫گیري‬‫تصمیم‬ ‫در‬ ‫تاخیر‬
•‫حركت‬ ‫كندي‬
‫هنگام‬ ‫دیر‬ ‫نوآوریهاي‬
•‫محوري‬ ‫وظیفه‬‫دور‬
‫سازمان‬ ‫اهداف‬ ‫از‬ ‫افتادن‬
•‫ارزشها‬ ‫شدن‬ ‫جابجا‬ 19
WWW.IRANQPI.COM

20. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫پنجگانه‬ ‫های‬ ‫رکن‬
‫هر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫پنج‬‫بخش‬‫اصلی‬‫تشکیل‬‫شده‬‫است‬.
‫مدیریت‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬:‫انی‬‫ر‬‫مدی‬‫که‬‫در‬‫اس‬‫ر‬‫هرم‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرند‬‫و‬‫کسانی‬‫که‬‫مسئول‬‫یت‬‫کل‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫بر‬‫عهده‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬.
‫هسته‬‫عملیاتی‬:‫کارکنانی‬‫که‬‫در‬‫مینه‬‫ز‬‫تولید‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫های‬‫ر‬‫کا‬‫اصلی‬‫ا‬‫ر‬‫ان‬‫جام‬‫می‬‫دهند‬.
‫مدیریت‬‫میانی‬:‫انی‬‫ر‬‫مدی‬‫که‬‫بین‬‫هسته‬‫عملیاتی‬‫و‬‫مدیریت‬‫عالی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫ار‬‫ر‬‫برق‬‫می‬‫کنند‬.
‫متخصصان‬‫فنی‬:‫انی‬‫ر‬‫تحلیلگ‬‫که‬‫عهده‬‫دار‬‫د‬‫ر‬‫استاندا‬‫هایی‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ه‬‫ستند‬.
‫نیروهای‬‫ستادی‬:‫کسانی‬‫که‬‫وظیفه‬‫ستادی‬‫و‬‫پشتیبانی‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫در‬‫پی‬‫وند‬‫با‬
‫فعالیتهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬،‫خدمات‬‫کمکی‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫می‬‫نمایند‬
20
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

21. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫پنجگانه‬ ‫های‬ ‫رکن‬
‫هر‬‫یک‬‫از‬‫این‬‫ارکان‬‫پنجگانه‬‫می‬‫تواند‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫تحت‬‫سلطه‬‫خود‬
‫ند‬‫ر‬‫آو‬‫ر‬‫د‬.‫بعالوه‬‫اینکه‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫رکنی‬‫که‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫تحت‬‫ک‬‫ل‬‫نتر‬‫خود‬
‫می‬‫گیرد‬،‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫نحو‬‫و‬‫گونه‬‫ی‬ ‫خاص‬(‫مطابق‬‫با‬‫ای‬‫ن‬‫رکن‬)
‫چیده‬‫خواهد‬‫شد‬.
‫اگر‬‫مدیریت‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫بر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حاکم‬‫باشد‬‫در‬‫این‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫سیستم‬‫تحت‬‫کنتر‬‫ل‬‫در‬
‫آمده‬‫و‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫متمرکز‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫یک‬‫ساختار‬‫ساده‬‫خواهد‬‫ب‬‫ود‬
‫اگر‬‫ل‬‫کنتر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫دست‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫میانی‬‫باشد‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫تعداد‬‫یادی‬‫ز‬‫بخ‬‫ش‬‫یا‬
‫واحد‬‫های‬‫مستقل‬‫خواهد‬‫شد‬‫و‬‫ساختار‬‫آن‬‫بر‬‫همان‬‫اساس‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرد‬.‫یعنی‬
‫ساختار‬‫بر‬‫مبنای‬‫واحدهای‬‫مستقل‬
21
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

22. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫پنجگانه‬ ‫های‬ ‫رکن‬
‫اگر‬‫هسته‬‫عملیات‬‫بتواند‬‫ل‬‫کنتر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫اختیار‬‫بگیرد‬،‫س‬‫یستم‬
‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬،‫غیر‬‫متمرکز‬‫خواهد‬‫بود‬‫این‬‫امر‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫در‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫دیوان‬‫ی‬‫ساالر‬‫حرفه‬‫ای‬‫به‬‫وجود‬‫آید‬.
‫اگر‬‫شناسان‬‫ر‬‫کا‬‫فنی‬‫و‬‫متخصصان‬‫بر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حاکم‬‫شوند‬‫سیستم‬‫ل‬‫کنتر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬
‫د‬‫ر‬‫استاندا‬‫آمده‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫ی‬‫ساختار‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫دیوان‬‫ی‬‫ساالر‬
‫مکانیکی‬‫می‬‫نامند‬.
‫اگر‬‫نیروهای‬‫ستادی‬‫بر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حاکم‬‫شوند‬‫ل‬‫کنتر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫نوعی‬‫ش‬‫ز‬‫سا‬‫و‬‫تعدیل‬
‫ها‬‫ر‬‫فتا‬‫ر‬‫اعمال‬‫خواهد‬‫شد‬.
22
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

23. ‫ساده‬‫ساختار‬
‫اگر‬‫مدیریت‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫بر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حاکم‬‫باشد‬‫در‬‫این‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫سیستم‬‫تحت‬‫کنتر‬‫ل‬‫در‬
‫آمده‬‫و‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫متمرکز‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫یک‬‫ساختار‬‫ساده‬‫خواهد‬‫ب‬‫ود‬
‫در‬‫این‬‫ساختار‬‫ساده‬‫هیچ‬‫نوع‬‫ت‬‫ر‬‫مها‬‫یا‬‫ی‬ ‫تخصص‬‫به‬‫کار‬‫نرفته‬‫است‬‫چنین‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬
‫فاقد‬‫هر‬‫گونه‬‫پیچیدگی‬‫است‬.
֍‫فعالیتهای‬‫آن‬‫سمی‬‫ر‬‫نیست‬.
֍‫های‬‫ر‬‫کا‬‫معیار‬‫دی‬‫ر‬‫استاندا‬‫د‬‫ر‬‫ندا‬.
֍‫همه‬‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬‫در‬‫دست‬‫یک‬‫نفر‬‫است‬‫و‬‫همه‬‫تصمیمات‬‫بر‬‫عهده‬‫اوست‬
23
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

24. ‫مکانیکی‬‫ی‬‫ساالر‬ ‫دیوان‬‫ساختار‬
‫اگر‬‫شناسان‬‫ر‬‫کا‬‫فنی‬‫و‬‫متخصصان‬‫بر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حاکم‬‫شوند‬‫سیستم‬‫ل‬‫کنتر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬
‫د‬‫ر‬‫استاندا‬‫آمده‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫ی‬‫ساختار‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫دیوان‬‫ی‬‫ساالر‬
‫مکانیکی‬‫می‬‫نامند‬.
‫در‬‫این‬‫نوع‬‫ساختار‬‫ها‬‫ر‬‫کا‬‫بسیار‬‫یکنواخت‬‫و‬‫د‬‫ر‬‫استاندا‬‫شده‬‫است‬.
֍‫هر‬‫واحد‬‫وظیفه‬‫خاص‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.
֍‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬‫متمرکز‬‫بوده‬‫و‬‫در‬‫عرصه‬‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬‫یک‬‫نجیر‬‫ز‬‫فرماندهی‬‫و‬‫جود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬
֍‫سلسله‬‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬‫عایت‬‫ر‬‫می‬‫شود‬
֍‫نیروهای‬‫صف‬‫و‬‫ستاد‬‫از‬‫هم‬‫تفکیک‬‫شده‬‫اند‬.
֍‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫ی‬‫ساختار‬‫استکه‬‫از‬‫ی‬‫و‬‫ر‬‫تدبیر‬‫و‬‫آگاهانه‬‫تنظیم‬‫شده‬‫است‬
24
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

25. ‫ای‬ ‫حرفه‬ ‫ی‬‫ساالر‬ ‫دیوان‬‫ساختار‬
‫اگر‬‫هسته‬‫عملیات‬‫بتواند‬‫ل‬‫کنتر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫اختیار‬‫بگیرد‬،‫سیستم‬‫ت‬‫صمیم‬‫ی‬‫گیر‬،
‫غیر‬‫متمرکز‬‫خواهد‬‫بود‬‫این‬‫امر‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫دیوان‬‫ی‬‫ساالر‬
‫حرفه‬‫ای‬‫به‬‫وجود‬‫آید‬.
‫انفجار‬‫اطالعات‬‫موجب‬‫شده‬‫است‬‫که‬‫طبقه‬‫ای‬‫کامل‬‫از‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫وجود‬‫آید‬‫ک‬‫ه‬‫تنها‬
‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫متخصص‬‫و‬‫حرفه‬‫ای‬‫می‬‫توانند‬‫در‬‫آن‬‫کار‬‫کنند‬‫و‬‫در‬‫نتیجه‬،‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬
‫نظر‬‫ماهیت‬‫ی‬‫کار‬،‫هسته‬‫عملیاتی‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫از‬‫میان‬
25
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

26. ‫مستقل‬ ‫واحدهای‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫ساختار‬
‫اگر‬‫ل‬‫کنتر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫دست‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫میانی‬‫باشد‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫تعداد‬‫یادی‬‫ز‬‫بخ‬‫ش‬‫یا‬
‫واحد‬‫های‬‫مستقل‬‫خواهد‬‫شد‬‫و‬‫ساختار‬‫آن‬‫بر‬‫همان‬‫اساس‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرد‬.‫یعنی‬
‫ساختار‬‫بر‬‫مبنای‬‫واحدهای‬‫مستقل‬
‫در‬‫این‬‫ها‬‫ر‬‫ساختا‬،‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫در‬‫اختیار‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫میانی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫باشد‬‫این‬‫ساختا‬‫ر‬‫در‬
‫واقع‬‫مجموعه‬‫ای‬‫از‬‫واحدهای‬‫مستقل‬‫هستند‬‫که‬‫ساختار‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫نوعی‬‫دیو‬‫ان‬
‫ی‬‫ساالر‬‫مکانیکی‬‫دار‬‫ر‬‫برخو‬‫است‬‫و‬‫فعالیتهای‬‫همه‬‫آنها‬‫ا‬‫ر‬‫دفاتر‬‫ی‬‫مرکز‬‫ه‬‫ماهنگ‬
‫می‬‫کنند‬.
‫از‬‫آنجا‬‫که‬‫هر‬‫بخش‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫استقالل‬‫است‬‫این‬‫ر‬‫بناب‬‫این‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫میانی‬‫هستن‬‫د‬‫که‬
‫ل‬‫کنتر‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫ان‬‫ز‬‫می‬‫قابل‬‫توجهی‬‫به‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫اعمال‬‫می‬‫کنند‬
26
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

27. ‫سوم‬ ‫فصل‬
‫واحد‬1 ‫واحد‬2 ‫واحد‬3
WWW.IRANQPI.COM
‫اگر‬‫در‬‫اولين‬،‫قدم‬‫موفقيت‬‫نصيب‬‫ما‬‫مي‬،‫شد‬‫سعي‬‫و‬‫عمل‬‫ديگر‬‫معني‬‫نداش‬‫ت‬.
‫مترلينگ‬ ‫يس‬‫ر‬‫مو‬
‫ر‬‫ساختا‬ ‫بین‬ ‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫ها‬

28. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫ش‬‫ز‬‫پردا‬
‫یک‬‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫پیچیده‬‫یا‬‫محیط‬‫نامطمئن‬‫ایجاب‬‫می‬‫کند‬‫که‬‫کارکنان‬‫و‬‫اعض‬‫ای‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫اطالعات‬‫ی‬‫بیشتر‬‫ش‬‫ز‬‫پردا‬،‫کنند‬‫تا‬‫بتوانند‬‫یدادهای‬‫و‬‫ر‬‫غیر‬‫منتظ‬‫ره‬‫ا‬‫ر‬‫بهتر‬
‫درک‬‫نمایندو‬‫در‬‫ابر‬‫ر‬‫ب‬‫آنها‬‫واکنش‬‫مناسب‬‫از‬‫خود‬‫نشان‬‫دهند‬
‫وابستگی‬‫متقابل‬‫یا‬‫دو‬‫طرفه‬‫بین‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫باعث‬‫خواهد‬‫شد‬‫که‬‫ر‬‫ا‬‫تباطات‬
‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫افقی‬‫و‬‫عمودی‬‫د‬‫ر‬‫و‬‫بدل‬‫گردد‬،‫تا‬‫ر‬‫امو‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫ی‬ ‫مقتض‬‫انجام‬‫ش‬‫ودو‬
‫در‬‫سایه‬‫هماهنگی‬‫همه‬‫جانبه‬،‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫مقصود‬‫خود‬‫برسد‬
28
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

29. ‫ساختار‬ ‫احی‬‫ر‬‫ط‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬‫ش‬‫ز‬‫پردا‬ ‫نحوه‬
29
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫ش‬‫ز‬‫پردا‬‫اطالعات‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫به‬
‫هدفها‬،‫محیط‬،‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫و‬
‫ه‬‫ز‬‫اندا‬‫بستگی‬‫د‬‫ر‬‫دا‬
‫مناسب‬
‫ظرفیت‬‫ش‬‫ز‬‫پردا‬‫اطالعاتی‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫تعیين‬‫کننده‬‫نوع‬
‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫عمودی‬‫و‬‫افقی‬‫و‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬‫بندی‬‫فعالیت‬‫هاست‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫ی‬ ‫بخش‬ ‫اثر‬
WWW.IRANQPI.COM

30. ‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬ ‫در‬ ‫اطالعات‬ ‫ش‬‫ز‬‫پردا‬
‫ر‬‫همانطو‬‫که‬‫در‬‫شکل‬‫ق‬‫فو‬‫دیده‬‫می‬‫شود‬‫ساختار‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫ب‬‫اشد‬‫که‬
‫با‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫اطالعاتی‬‫متناسب‬‫گردد‬.
‫اگر‬‫ساختار‬‫به‬‫این‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫نباشد‬‫یا‬‫اینکه‬‫اطالعات‬‫کافی‬‫به‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫نرسد‬،‫آنها‬‫باید‬
‫وقت‬‫یادی‬‫ز‬‫ا‬‫ر‬‫صرف‬‫ش‬‫ز‬‫پردا‬‫اطالعاتی‬‫نمایند‬(‫با‬‫توجه‬‫به‬‫شان‬‫ر‬‫کا‬)‫اهمی‬‫ت‬‫یادی‬‫ز‬
‫د‬‫ر‬‫ندا‬‫و‬‫در‬‫نتیجه‬‫اثر‬‫ی‬ ‫بخش‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫کاهش‬‫می‬‫یابد‬
30
WWW.IRANQPI.COM

31. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫طرح‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫باشد‬‫که‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫بین‬‫کارکنان‬‫و‬‫واحد‬‫های‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬
‫آسان‬‫گردد‬.
‫ه‬‫ژ‬‫وا‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫این‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫تعریف‬‫می‬‫شود‬:
‫ان‬‫ز‬‫می‬‫هماهنگی‬‫یا‬‫ابطه‬‫ر‬‫ای‬‫که‬‫بین‬‫واحدهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ایجاد‬‫هماهنگی‬‫بین‬‫مقامات‬‫باال‬‫و‬‫پایین‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫عمودی‬
Vertical Linkages‫استفاده‬‫می‬‫شود‬.
‫کارکنان‬‫سطوح‬‫پایین‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫هایی‬‫ر‬‫کا‬‫ا‬‫ر‬‫انجام‬‫دهند‬‫که‬‫با‬‫هدفهای‬‫س‬‫طوح‬‫باالی‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫سازگار‬‫و‬‫استا‬‫ر‬‫هم‬‫باشد‬
31
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

32. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫ایی‬‫ر‬‫اج‬‫ده‬‫ر‬‫باالی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫از‬‫ها‬‫ر‬‫کا‬‫و‬‫فعالیتهای‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫سطح‬‫پای‬‫ین‬‫تر‬‫آگاه‬
‫شوند‬.
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ایجاد‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫عمودی‬‫ممکن‬‫است‬‫از‬‫های‬‫ر‬‫ساختا‬‫گوناگونی‬‫استف‬‫اده‬
‫کند‬‫که‬‫از‬‫آن‬‫جمله‬‫می‬‫توان‬:
‫ایجاد‬‫نجیره‬‫ز‬‫فرماندهی‬‫و‬‫اجعه‬‫ر‬‫م‬‫به‬‫مقامات‬‫باالتر‬
‫دن‬‫و‬‫افز‬‫سطوح‬‫جدیدی‬‫به‬‫ساختار‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬
‫ای‬‫ر‬‫اج‬‫قوانین‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬
‫تهیه‬‫برنامه‬‫و‬‫ل‬‫جدو‬‫مانبندی‬‫ز‬‫شده‬
‫ای‬‫ر‬‫اج‬‫سیستم‬‫های‬‫سمی‬‫ر‬‫اطالعاتی‬
32
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

33. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫نجيره‬‫ز‬‫فرماندهی‬:
‫ایجاد‬‫این‬‫نجیره‬‫ز‬‫نخستین‬‫ی‬‫ار‬‫ز‬‫اب‬‫است‬‫که‬‫در‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫عمودی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫د‬‫ر‬‫مو‬
‫استفاده‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرد‬.
‫اگر‬‫یکی‬‫از‬‫پرسنل‬‫با‬‫مسئله‬‫ای‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫شود‬‫که‬‫اه‬‫ر‬‫حل‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫نمی‬‫داند‬‫در‬‫سلس‬‫له‬
‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬،‫به‬‫مقام‬‫باالتر‬‫اجعه‬‫ر‬‫م‬‫می‬‫کند‬.
‫کانالهای‬‫تباطی‬‫ر‬‫ا‬‫به‬‫وسیله‬‫خطوطی‬‫که‬‫در‬‫نمودار‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫کشیده‬‫شده‬‫اس‬‫ت‬
‫مشخص‬‫می‬‫شوند‬.
33
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

34. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫برنامه‬‫ها‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬:
‫اگر‬‫مسائلی‬‫که‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫آید‬‫و‬‫تصمیماتی‬‫که‬‫باید‬‫در‬‫ه‬‫ر‬‫با‬‫گ‬‫رفت‬‫بیشتر‬
‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫ی‬‫ار‬‫ر‬‫تک‬‫باشد‬،‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫اتی‬‫ر‬‫مقر‬‫ا‬‫ر‬‫تدوین‬‫یا‬‫شهایی‬‫و‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫مشخص‬‫م‬‫ی‬‫کند‬،
‫که‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫و‬‫کارکنان‬،‫به‬‫هنگام‬‫و‬‫ر‬‫به‬‫و‬‫ر‬‫شدن‬‫با‬‫آنها‬(‫ن‬‫بدو‬‫اجعه‬‫ر‬‫م‬‫به‬‫مدیر‬‫باالتر‬)
‫می‬‫توانند‬‫واکنش‬‫مناسب‬‫از‬‫خود‬‫نشان‬‫دهند‬‫و‬‫اقدامات‬‫ی‬ ‫مقتض‬‫به‬‫عمل‬‫ند‬‫ر‬‫آو‬.
‫وجود‬‫قوانین‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫یکی‬‫از‬‫منابع‬‫اطالعاتی‬‫د‬‫ر‬‫استاندا‬‫در‬‫می‬‫آی‬‫د‬‫که‬
‫متصدیان‬‫ر‬‫امو‬.‫کارکنان‬‫واحدهای‬‫مختلف‬‫می‬‫توانند‬‫های‬‫ر‬‫کا‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫هماهنگ‬
‫نمایند‬.
34
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

35. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫برنامه‬‫ها‬‫و‬‫ات‬‫ر‬‫مقر‬:
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫یک‬‫برنامه‬‫می‬‫تواند‬‫اطالعات‬‫دی‬‫ر‬‫استاندا‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫کارکنان‬‫و‬‫ا‬‫عضای‬
‫خود‬‫بدهد‬.
‫بودجه‬‫یکی‬‫از‬‫ل‬‫متداو‬‫ترین‬‫برنامه‬‫هایی‬‫است‬‫که‬‫در‬‫مانها‬‫ز‬‫سا‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫استفاد‬‫ه‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬
‫گیرد‬‫برنامه‬‫های‬‫بودجه‬‫که‬‫به‬‫تی‬‫ر‬‫صو‬‫دقیق‬‫تدوین‬‫و‬‫تهیه‬‫شده‬‫باشن‬‫د‬،‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫کارکنان‬‫سطوح‬‫پایین‬‫تر‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫این‬‫امکان‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫ند‬‫ر‬‫او‬‫که‬‫ه‬‫ر‬‫کا‬‫ای‬‫خود‬
‫ا‬‫ر‬‫بر‬‫اساس‬‫مبلغ‬‫تخصیص‬‫یافته‬‫انجام‬‫دهند‬.
35
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

36. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫ایجاد‬‫پست‬‫جدید‬:
‫مانی‬‫ز‬‫که‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫مسائل‬‫متعددی‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫می‬‫شود‬‫شهای‬‫و‬‫ر‬‫مبتنی‬‫بر‬‫برنامه‬‫یز‬‫ر‬‫ی‬‫یا‬‫نجیره‬‫ز‬
‫فرماندهی‬‫با‬‫بار‬‫اضافی‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫می‬‫شوند‬‫که‬‫از‬‫توان‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫مربوطه‬‫خارج‬‫می‬‫شود‬‫د‬‫ر‬‫این‬
‫حالت‬‫باید‬‫بر‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫عمودی‬‫د‬‫و‬‫افز‬.
‫در‬‫برخی‬‫از‬‫د‬‫ر‬‫موا‬،‫جهت‬‫کمک‬‫کردن‬‫به‬‫ی‬‫مدیر‬‫که‬‫بار‬‫اضافی‬‫بر‬‫او‬‫نهاده‬‫شده‬‫است‬‫یک‬
‫ن‬‫معاو‬‫داده‬‫می‬‫شود‬‫و‬‫در‬‫برخی‬‫از‬‫د‬‫ر‬‫موا‬‫ممکن‬‫است‬‫پست‬‫جدیدی‬‫در‬‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ب‬‫ه‬
‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫آو‬.
‫وجود‬‫این‬‫پست‬‫ها‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫خطوط‬‫تماس‬‫تقویت‬‫و‬‫ل‬‫کنتر‬‫ی‬‫بیشتر‬‫اعمال‬‫گردد‬
36
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

37. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫سیستم‬‫های‬‫اطالعاتی‬‫عمودی‬:
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ایش‬‫ز‬‫اف‬‫ظرفیت‬‫اطالعاتی‬‫خود‬‫از‬‫یک‬‫نوع‬‫ی‬‫اتژ‬‫ر‬‫است‬‫استفاده‬‫می‬‫کنند‬
‫که‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫سیستم‬‫اطالعات‬‫عمودی‬‫می‬‫نامند‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫باید‬‫هر‬‫چند‬
‫مدت‬‫یکبار‬،‫ش‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫گ‬‫کار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫مقامات‬‫باالتر‬‫بدهند‬.‫اطالعات‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫کتبی‬
‫د‬‫ر‬‫و‬‫بدل‬‫و‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫تماس‬‫و‬‫اطالع‬‫سانی‬‫ر‬‫از‬‫سیستم‬‫های‬‫ی‬‫کامپیوتر‬‫استفاده‬‫می‬‫کنند‬.
‫در‬‫این‬‫سیستم‬‫تماس‬‫های‬‫بین‬‫مقامات‬‫باال‬‫و‬‫پایین‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫ایی‬‫ر‬‫کا‬‫بیش‬‫ی‬‫تر‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬
‫می‬‫گیرد‬.
37
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

38. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫ل‬‫کنتر‬‫و‬ ‫عمودی‬ ‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬
38
‫ميزان‬‫هماهنگی‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫و‬‫ل‬‫کنتر‬‫مورد‬‫نیاز‬
‫فرماندهی‬‫نجيره‬‫ز‬ ‫تشکیل‬
‫ات‬‫ر‬‫مقر‬ ‫و‬‫قوانين‬ ‫تدوین‬
‫ات‬‫ر‬‫مقر‬ ‫و‬‫قوانين‬ ‫تدوین‬
‫عمودی‬ ‫اطالعاتی‬‫سیستمهای‬
‫ظرفیت‬‫اطالعاتی‬،‫اه‬‫ر‬‫یا‬‫ی‬ ‫روش‬‫که‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫هماهنگ‬‫می‬‫شوند‬
WWW.IRANQPI.COM

39. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫عمودی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫تحلیل‬‫نمودار‬‫ق‬‫فو‬:
‫شیوه‬‫های‬‫ی‬‫ساختار‬‫که‬‫می‬‫توان‬‫به‬‫وسیله‬‫آنها‬‫در‬‫سطوح‬‫عمودی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫هم‬‫اهنگی‬
‫ایجاد‬‫کند‬‫در‬‫نمودار‬‫ق‬‫فو‬‫دیده‬‫می‬‫شود‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫در‬‫احی‬‫ر‬‫ط‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫توانند‬‫از‬‫این‬
‫نوع‬‫ها‬‫ر‬‫ساختا‬‫استفاده‬‫کنند‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫این‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬،‫هر‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫ت‬‫وجه‬‫به‬‫ان‬‫ز‬‫می‬
‫هماهنگی‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫نیاز‬،‫می‬‫تواند‬‫از‬‫شهای‬‫و‬‫ر‬‫خاص‬‫استفاده‬‫کند‬.
39
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

40. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫طریق‬‫ایجاد‬‫بوجود‬‫دن‬‫ر‬‫آو‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬،‫موانع‬‫بین‬‫واحدها‬‫ا‬‫ر‬‫از‬‫ب‬‫ین‬‫می‬
‫برد‬‫و‬‫فرصت‬‫هایی‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫د‬‫ر‬‫آو‬‫تا‬‫کارکنان‬‫در‬‫اه‬‫ر‬‫تامین‬‫هدفهای‬‫م‬‫ز‬‫سا‬‫ان‬
‫ی‬ ‫تالش‬‫هماهنگ‬‫داشته‬‫باشند‬.
‫تماس‬‫و‬‫هماهنگی‬‫هایی‬‫است‬‫که‬‫در‬‫سطح‬‫افقی‬‫بین‬‫واحدهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫وجود‬‫ر‬‫دا‬‫د‬‫ا‬‫ر‬
‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬Horizontal linkages‫می‬‫نمامیم‬
‫مانهایی‬‫ز‬‫سا‬‫که‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫محیطی‬‫نامطمن‬،‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬‫پیچیده‬،‫نیاز‬‫ی‬‫بیشتر‬‫به‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬
‫افقی‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬.
‫وجود‬‫وابستگی‬‫شدید‬‫بین‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫هنگامی‬‫که‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫بر‬‫نوآو‬‫ی‬‫ر‬،
‫خالقیت‬‫و‬‫انعطاف‬‫ی‬‫پذیر‬‫تاکید‬‫می‬‫کنند‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬‫ب‬‫یشتر‬
‫نمایان‬‫و‬‫اثر‬‫بخش‬‫شود‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬‫می‬‫توانند‬‫به‬‫ر‬‫منظو‬‫هماهنگی‬‫بیشتر‬‫بین‬‫واحدهای‬‫خود‬‫از‬‫شه‬‫و‬‫ر‬‫ای‬‫یر‬‫ز‬
‫استفاده‬‫کنند‬.
40
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

41. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫سیستم‬‫های‬‫اطالعاتی‬:
‫یکی‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫های‬‫ایجاد‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬‫دو‬‫ر‬‫بدل‬‫کردن‬‫اسناد‬‫و‬‫مدارک‬‫است‬‫که‬‫باید‬‫بر‬‫آن‬‫اساس‬
‫مساله‬‫ای‬‫ا‬‫ر‬‫حل‬‫کرد‬‫یا‬‫تصمیم‬‫ی‬ ‫خاص‬‫گرفت‬.
‫این‬‫مستندات‬(‫نرم‬‫ی‬‫ار‬‫ز‬‫اف‬/‫کاغذی‬)‫به‬‫سطوح‬‫افقی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫کمک‬‫می‬‫کند‬‫که‬‫ه‬‫ر‬‫با‬‫ر‬‫د‬‫بهبود‬‫ها‬
،‫فعالیتها‬‫و‬‫یا‬‫تصمیمات‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫مرتب‬‫اطالعات‬‫دوبدل‬‫ر‬‫شود‬
‫شرکت‬‫با‬‫والی‬‫ی‬‫ژ‬‫انر‬‫که‬‫یک‬‫شرکت‬‫چند‬‫صد‬‫ن‬‫میلیو‬‫ی‬‫دالر‬‫است‬‫در‬‫مینه‬‫ز‬‫اکتشاف‬‫ف‬‫عالیت‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬‫سیستم‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫ی‬‫بنحو‬‫احی‬‫ر‬‫ط‬‫نمود‬‫که‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫بین‬‫مین‬‫ز‬‫شناسان‬،‫مهندسان‬‫و‬‫ح‬‫تی‬
‫مهندسان‬‫شرکتهای‬‫طرف‬‫داد‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫ق‬‫در‬‫اسر‬‫ر‬‫س‬‫دنیا‬‫بهبود‬‫یابد‬.
41
Organizational Structure
Shahram RahimiWWW.IRANQPI.COM

42. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫تماس‬‫مستقیم‬:
‫در‬‫این‬‫سیستم‬،‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫درگیر‬‫یک‬‫مساله‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫مستقیم‬‫تماس‬‫های‬‫بین‬‫خو‬‫د‬‫ار‬‫ر‬‫برق‬
‫می‬‫کنند‬.‫در‬‫شرکت‬‫های‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫مثل‬‫ال‬‫ر‬‫جن‬‫الکتریک‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫تشویق‬‫می‬‫شوند‬‫تا‬‫ب‬‫ا‬‫یکدیگر‬
‫تماس‬‫مستقیم‬‫داشته‬‫باشند‬.‫تماس‬‫مستقیم‬‫می‬‫توان‬‫هماهنگی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫باال‬‫ببرد‬.
‫البته‬‫در‬‫برخی‬‫از‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬‫یک‬‫نفر‬‫به‬‫نام‬‫ابط‬‫ر‬‫تعیین‬‫شده‬‫است‬‫که‬‫بین‬‫فعا‬‫لیتهای‬‫واحدها‬
‫هماهنگی‬‫ایجاد‬‫نماید‬‫ی‬ ‫کس‬‫که‬‫چنین‬‫وظیفه‬‫ای‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫در‬‫یک‬‫واحد‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫مستقر‬‫م‬‫ی‬‫شود‬
‫و‬‫مسئولیت‬‫ی‬‫و‬‫ایجاد‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫و‬‫هماهنگ‬‫کردن‬‫فعالیت‬‫ها‬‫با‬‫سایر‬‫واحدها‬‫است‬
42
WWW.IRANQPI.COM

43. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬‫کار‬:
‫معموال‬‫تماس‬‫مستقیم‬‫یا‬‫وجود‬‫یک‬‫ابط‬‫ر‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫دو‬‫واحد‬‫باهم‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫ب‬‫ار‬‫ر‬‫رق‬
‫کنند‬‫ولی‬‫هنگامی‬‫که‬‫مساله‬‫ایجاد‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫بین‬‫چند‬‫واحد‬‫مطرح‬‫می‬‫شود‬‫باید‬‫از‬‫ی‬‫ک‬‫ش‬‫و‬‫ر‬
‫پیچیده‬‫تر‬،‫مانند‬‫تشکیل‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ی‬‫کار‬‫استفاده‬‫کرد‬
‫یک‬‫ه‬‫و‬‫کر‬‫ی‬‫کار‬Task Force‫کمیته‬‫ای‬‫است‬‫که‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫موقت‬‫از‬‫نمایندگان‬‫چند‬
‫واحد‬،‫که‬‫درگیر‬‫یک‬‫مساله‬‫هستند‬،‫تشکیل‬‫می‬‫شود‬.
‫هر‬‫ی‬‫عضو‬‫نماینده‬‫و‬‫حافظ‬‫منافع‬‫یک‬‫واحد‬‫است‬‫و‬‫می‬‫تواند‬‫از‬‫واحد‬‫خود‬‫اطالعات‬‫ز‬‫ال‬‫م‬‫ا‬‫ر‬
‫به‬‫جلسه‬‫بدهد‬‫و‬‫نتایج‬‫کار‬‫جلسه‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫واحد‬‫خود‬‫ببرد‬.
43
WWW.IRANQPI.COM

44. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬‫کار‬:
‫این‬‫کار‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ها‬‫معموال‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫حل‬‫مسائل‬‫موقتی‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫آیند‬‫وجود‬‫این‬
‫کار‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫بار‬‫اطالعاتی‬‫که‬‫بر‬‫سطوح‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫نظر‬‫عمودی‬‫ت‬‫حمیل‬
‫شده‬‫است‬‫کاهش‬‫یابد‬.
‫در‬‫سطح‬‫افقی‬‫هماهنگی‬‫ایجاد‬‫گردد‬‫و‬‫مسائل‬‫حل‬‫شوند‬.‫البته‬‫معموال‬‫پس‬‫از‬‫حل‬‫مس‬‫ائل‬
‫این‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ها‬‫از‬‫هم‬‫می‬‫پاشند‬.
‫شرکت‬‫اکس‬‫ر‬‫ی‬‫ز‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫اینکه‬‫بتواند‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫نامزد‬‫یک‬‫از‬‫جوایز‬‫معتبر‬‫آمریکا‬‫کند‬‫ی‬‫ک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫ی‬‫کار‬‫ویژه‬‫تشکیل‬‫داد‬.
44
WWW.IRANQPI.COM

45. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫هماهنگ‬‫کننده‬‫تمام‬‫وقت‬:
‫یکی‬‫دیگر‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫ها‬‫ر‬‫کا‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ایجاد‬‫هماهنگی‬‫بین‬‫سطوح‬‫افقی‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬،‫ایجاد‬‫یک‬‫پست‬
‫یا‬‫یک‬‫واحد‬‫است‬‫که‬‫هدف‬‫آن‬‫تنها‬‫ایجاد‬‫هماهنگی‬‫باشد‬.
‫معموالت‬‫یک‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫تمام‬‫وقت‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫عنوانی‬‫مانند‬‫مدیر‬‫تولید‬،‫مدیر‬‫طرح‬‫و‬
‫برنامه‬‫است‬‫بر‬‫عکس‬‫ی‬ ‫کس‬‫که‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫ابط‬‫ر‬‫عمل‬‫می‬‫کند‬،‫شخص‬‫هماهنگ‬‫کنن‬‫ده‬،
‫ش‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫گ‬‫کار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫واحدهایی‬‫که‬‫بین‬‫آنها‬‫هماهنگی‬‫ایجاد‬‫می‬‫کند‬،‫نمی‬‫دهد‬‫این‬‫شخص‬
‫در‬‫خارج‬‫از‬‫واحدها‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫د‬‫ر‬‫دا‬.
‫در‬‫شرکت‬‫پالنترز‬‫مدیر‬‫و‬‫ل‬‫مسئو‬‫نام‬‫و‬‫نشان‬‫ی‬‫تجار‬،‫مسئولیت‬‫هماهنگ‬‫کردن‬‫ف‬‫ش‬‫و‬‫ر‬،
‫یع‬‫ز‬‫تو‬‫و‬‫تبلیغ‬‫یک‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫ا‬‫ر‬‫بر‬‫عهده‬‫می‬‫گیرد‬
45
WWW.IRANQPI.COM

46. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫هماهنگ‬‫کننده‬‫تمام‬‫وقت‬:
‫شرکت‬‫یلت‬‫ژ‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫هماهنگ‬‫کردن‬‫فعالیتهای‬‫خود‬‫در‬‫سطح‬‫جهانی‬،‫هی‬‫و‬‫گر‬‫از‬‫ا‬‫ر‬‫مدی‬‫ن‬‫تولید‬
‫ا‬‫ر‬‫ل‬‫مسئو‬‫این‬‫کار‬‫کرد‬‫یک‬‫مدیر‬‫تولید‬‫این‬‫مسئولیت‬‫ا‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫که‬‫در‬15‫ر‬‫کشو‬‫ایابی‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫و‬
‫ش‬‫و‬‫فر‬‫ا‬‫ر‬‫هماهنگ‬‫کند‬(‫صرفا‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ش‬‫و‬‫فر‬‫تیغ‬‫های‬‫دولبه‬)‫و‬‫یا‬‫شرکت‬‫ال‬‫ر‬‫جن‬‫موت‬‫ز‬‫ر‬‫و‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫یابی‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫و‬‫ش‬‫و‬‫فر‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫مدل‬‫های‬‫جدید‬‫خود‬‫کسانی‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫عنوان‬‫مدیر‬‫نام‬‫و‬‫نشان‬
‫ی‬‫تجار‬‫تعیین‬‫کرده‬‫است‬.
‫فرد‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫می‬‫تواند‬‫ل‬‫مسئو‬‫یک‬‫طرح‬‫کامل‬‫باشد‬‫در‬‫نمودار‬‫یر‬‫ز‬‫فرد‬‫هماهن‬‫گ‬
‫کننده‬‫مسئولیت‬‫کامل‬‫یک‬‫طرح‬‫ا‬‫ر‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫ولی‬‫از‬‫واحد‬‫ها‬‫ا‬‫ز‬‫مج‬‫می‬‫باشد‬
46
WWW.IRANQPI.COM

47. ‫طرحهای‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫سازمانی‬ ‫نمودار‬
‫سازمان‬ ‫در‬ ‫جاری‬
47
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫عامل‬ ‫مدیر‬
‫مالی‬ ‫واحد‬
‫ی‬‫حسابدار‬
‫صنعتی‬
‫دار‬ ‫ق‬‫صندو‬
‫فنی‬ ‫واحد‬
‫شناس‬‫ر‬‫کا‬
‫الکترونیک‬
‫کش‬ ‫نقشه‬
‫واحد‬‫خرید‬
‫شناس‬‫ر‬‫کا‬
‫خرید‬
‫خرید‬ ‫مند‬‫ر‬‫کا‬
‫ش‬‫و‬‫فر‬ ‫واحد‬
‫ار‬‫ز‬‫با‬ ‫تحلیلگر‬
‫متخصص‬
‫تبلیغات‬
‫مدیر‬
‫طرح‬1
‫طرح‬‫مدیر‬
2
WWW.IRANQPI.COM

48. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫هماهنگ‬‫کننده‬‫تمام‬‫وقت‬:
‫ی‬ ‫کس‬‫که‬‫بخواهد‬‫نقش‬‫یک‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫ا‬‫ر‬‫ایفا‬‫کند‬‫باید‬‫از‬‫ت‬‫ر‬‫مها‬‫های‬‫بسیار‬‫ب‬‫االیی‬
‫دار‬‫ر‬‫برخو‬‫باشد‬.‫در‬‫ی‬‫بسیار‬‫از‬‫شرکت‬‫ها‬‫نیروهای‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫مسئولیت‬‫ها‬‫ی‬
‫یادی‬‫ز‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫ولی‬‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬‫آنها‬‫ناچیز‬‫است‬.
‫شخص‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫باید‬‫از‬‫تخصص‬‫خود‬‫استفاده‬‫کند‬‫و‬‫از‬‫اه‬‫ر‬‫تشویق‬‫و‬‫ترغی‬‫ب‬
‫اعضای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫هماهنگی‬‫ایجاد‬‫نماید‬.‫باید‬‫بتواند‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ا‬‫ر‬‫کنار‬‫هم‬‫جمع‬‫کند‬‫و‬‫ن‬‫قش‬
‫ابط‬‫ر‬‫بین‬‫واحدها‬‫ا‬‫ر‬‫ار‬‫ز‬‫برگ‬‫کند‬.‫اعتماد‬‫آنها‬‫ا‬‫ر‬‫جلب‬‫نماید‬.‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫درگیر‬‫مسائل‬‫کند‬‫و‬
‫ض‬‫ر‬‫تعا‬‫و‬‫ی‬ ‫کشمکش‬‫ا‬‫ر‬‫که‬‫بین‬‫واحدها‬‫ممکن‬‫است‬‫به‬‫وجود‬‫آید‬‫به‬‫نفع‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫حل‬
‫نماید‬
48
WWW.IRANQPI.COM

49. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫یک‬‫مثال‬:
‫تابستان‬‫سال‬1998‫که‬‫خانه‬‫ر‬‫کا‬‫ال‬‫ر‬‫جن‬‫ساختمان‬‫ده‬‫طبقه‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫آمریکا‬‫تکمیل‬‫کرده‬‫بو‬‫د‬،
‫متوجه‬‫شد‬‫که‬‫نمی‬‫توان‬‫همه‬‫خطوط‬‫تلفن‬‫ا‬‫ر‬‫بالفاصله‬‫وصل‬‫کند‬.‫مدیر‬‫عامل‬‫ر‬‫دستو‬‫د‬‫اد‬‫که‬
‫نخست‬‫تلفن‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫تولید‬‫وصل‬‫شود‬‫ن‬‫چو‬‫بر‬‫این‬‫ر‬‫باو‬‫بود‬‫که‬‫شرکت‬‫نمی‬‫تواند‬‫ن‬‫بدو‬‫آنها‬‫کار‬‫کند‬
.
‫این‬‫شرکت‬‫بیش‬‫از‬‫بیست‬‫و‬‫پنج‬‫ل‬‫محصو‬‫با‬‫نام‬‫های‬‫مختلف‬‫تولید‬‫و‬‫به‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫عرضه‬‫می‬‫کند‬‫و‬‫با‬
‫وجود‬‫این‬‫باز‬‫هم‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫دنبال‬‫محصوالتی‬‫جدید‬‫بودند‬
‫در‬‫این‬‫شرکت‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫تولید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫عمل‬‫می‬‫کنند‬‫که‬‫گویا‬‫در‬‫شرکت‬‫خودشان‬‫کار‬‫م‬‫ی‬‫کندد‬
‫آنها‬‫هدف‬‫های‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫یابی‬‫ا‬‫ر‬‫تعیین‬‫و‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫تامین‬‫این‬
49
WWW.IRANQPI.COM

50. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫یک‬‫مثال‬:
‫هدف‬‫ها‬‫استرتژیهایی‬‫ا‬‫ر‬‫مشخص‬‫می‬‫نمایند‬.‫آنها‬‫ل‬‫مسئو‬‫موفقیت‬‫ل‬‫محصو‬‫می‬‫باش‬‫ند‬‫ولی‬
‫هیچ‬‫نوع‬‫ی‬‫اختیار‬‫ند‬‫ر‬‫ندا‬.‫می‬‫توان‬‫مدیریت‬‫تولید‬‫این‬‫شرکت‬‫ا‬‫ر‬‫مدیریت‬‫مبتنی‬‫ب‬‫ر‬‫تشویق‬
‫نامید‬.
‫اگر‬‫مدیر‬‫تولید‬‫یک‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫احساس‬‫کند‬‫که‬‫نیاز‬‫به‬‫حمایت‬‫و‬‫کمک‬‫نیروی‬‫فر‬‫ش‬‫و‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫از‬‫ی‬‫سو‬‫دیگر‬‫بخواهد‬‫که‬‫شرکت‬‫دست‬‫به‬‫ه‬‫ز‬‫مبار‬‫تبلیغاتی‬‫در‬‫آن‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫بزند‬،‫باید‬
‫این‬‫مطلب‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫انی‬‫ر‬‫مدی‬‫که‬‫ل‬‫مسئو‬‫ش‬‫و‬‫فر‬‫و‬‫تبلیغات‬‫هستند‬‫تفهیم‬‫نماید‬.‫مد‬‫یر‬‫تولید‬‫می‬
‫تواند‬‫با‬‫مدیر‬‫مالی‬‫و‬‫مایشگاه‬‫ز‬‫آ‬‫تحقیقات‬‫و‬...‫ی‬‫همکار‬‫نماید‬
50
WWW.IRANQPI.COM

51. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫تیم‬:
‫تشکیل‬‫تیم‬‫از‬‫مستحکم‬‫ترین‬‫تباطاتی‬‫ر‬‫ا‬‫است‬‫که‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ها‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫افقی‬(‫بین‬
‫واحدهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬)‫بر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫کنند‬‫معموال‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬ ‫تخصص‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫دائمی‬‫تش‬‫کیل‬
‫می‬‫شوند‬‫و‬‫با‬‫ادی‬‫ر‬‫اف‬‫که‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫تمام‬‫وقت‬‫هستند‬‫ی‬‫همکار‬‫می‬‫نمایند‬.‫اگ‬‫ر‬‫وضع‬
‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫باشد‬‫که‬‫واحد‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫در‬‫یک‬‫ه‬‫ر‬‫دو‬‫بلند‬‫مدت‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫هماهنگ‬‫کار‬‫ک‬‫نند‬،
‫در‬‫آن‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫اه‬‫ر‬‫حل‬‫مساله‬‫در‬‫این‬‫است‬‫که‬‫از‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫آن‬‫واحد‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ی‬ ‫تخصص‬‫تشک‬‫یل‬
‫شود‬
‫شرکت‬‫بوئینگ‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫احی‬‫ر‬‫ط‬‫و‬‫تولید‬‫هواپیمای‬‫مدل‬777‫خود‬‫دویست‬‫و‬‫پنجاه‬‫تیم‬‫تشکیل‬
‫داده‬‫و‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫قسمت‬‫های‬‫مهم‬‫بدنه‬‫و‬‫ر‬‫موتو‬‫هواپیما‬‫یک‬
51
WWW.IRANQPI.COM

52. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫افقی‬‫سطح‬ ‫در‬ ‫اطالعاتی‬ ‫های‬ ‫تباط‬‫ر‬‫ا‬
‫تیم‬:
‫تیم‬‫ویژه‬‫تشکیل‬‫شده‬‫بود‬.‫کار‬‫این‬‫تیم‬‫ها‬‫باید‬‫بسیار‬‫هماهنگ‬‫و‬‫چه‬‫ر‬‫یکپا‬‫با‬‫شد‬‫حتی‬‫نیروی‬
‫یایی‬‫ر‬‫د‬‫امریکا‬‫هم‬‫از‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫متعلق‬‫به‬‫واحدهای‬‫مختلف‬‫تیم‬‫هایی‬‫تشکیل‬‫داد‬‫تا‬‫ب‬‫تواند‬‫بر‬
‫ان‬‫ز‬‫می‬‫هماهنگی‬‫بین‬‫آنها‬‫اید‬‫ز‬‫بیف‬‫و‬‫بهره‬‫ی‬‫ر‬‫و‬‫ا‬‫ر‬‫ایش‬‫ز‬‫اف‬‫دهد‬
52
WWW.IRANQPI.COM

53. ‫م‬‫ر‬‫چها‬ ‫فصل‬
‫واحد‬1 ‫واحد‬2 ‫واحد‬3
WWW.IRANQPI.COM
‫من‬‫گویم‬‫نمی‬‫که‬١٠٠٠‫بار‬‫شکست‬‫ام‬‫ده‬‫ر‬‫خو‬.‫من‬‫گویم‬‫می‬‫ام‬‫فهمیده‬١٠٠٠‫اه‬‫ر‬‫وجود‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬‫که‬‫تواند‬‫می‬‫باعث‬‫شکست‬‫شود‬.
(‫ن‬‫ادیسو‬ ‫توماس‬)
‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫ساختار‬ ‫احی‬‫ر‬‫ط‬

54. ‫ساختار‬ ‫احی‬‫ر‬‫ط‬ ‫دالیل‬
‫ساختار‬‫ها‬‫به‬‫عنوان‬‫نوعی‬‫وسیله‬‫و‬‫یا‬‫ی‬‫ار‬‫ز‬‫اب‬‫هستند‬‫که‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫توانن‬‫د‬‫با‬
‫استفاده‬‫از‬‫آنها‬‫اثر‬‫ی‬ ‫بخش‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫باال‬‫ببرند‬‫و‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫محیط‬‫ا‬‫ر‬‫تامین‬‫کنند‬.
‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬،‫هر‬‫چند‬‫یکبار‬،‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫بینی‬‫ز‬‫با‬‫می‬‫کنند‬‫تا‬‫ببین‬‫ند‬‫که‬‫ایا‬
‫ساختار‬‫موجود‬‫مناسب‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫در‬‫حال‬‫تغییر‬‫است‬‫یا‬‫خیر‬‫؟‬
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫مثال‬‫شرکت‬‫کامپیوتر‬‫کامپک‬،‫به‬‫ر‬‫منظو‬‫عرضه‬‫محصوالت‬‫جدید‬‫ساختار‬‫س‬‫انی‬‫ز‬‫ام‬
‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫مبتنی‬‫بر‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫کرد‬‫تا‬‫بتواند‬‫در‬‫ار‬‫ز‬‫با‬‫قابت‬‫ر‬‫ایستادگی‬‫کند‬‫ولی‬‫یک‬‫سال‬‫بعد‬
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫کاهش‬‫قابت‬‫ر‬‫بین‬‫خطوط‬‫تولید‬،‫مجددا‬‫تجدید‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫کرد‬‫و‬‫ساختار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫م‬‫بتنی‬
‫بر‬‫نوع‬‫وظیفه‬‫تنظیم‬‫نمود‬.
54
WWW.IRANQPI.COM

55. ‫ی‬‫ساختار‬ ‫ضعف‬ ‫های‬ ‫نشانه‬
‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬‫با‬‫تاخیر‬‫انجام‬‫می‬‫شود‬‫یا‬‫ن‬‫بدو‬‫کیفیت‬:
‫مدیریت‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫با‬‫انبوهی‬‫از‬‫مسئولیتها‬‫و‬‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬‫ها‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫هستند‬‫که‬‫از‬‫ع‬‫هده‬‫همه‬‫آنها‬
‫بر‬‫نمی‬‫آیند‬‫و‬‫یا‬‫با‬‫این‬‫بار‬‫اضافی‬‫به‬‫سختی‬‫تالش‬‫می‬‫کنند‬.‫تفویض‬‫اختیار‬‫و‬‫واگذا‬‫ر‬‫کردن‬
‫مسئولیتها‬‫به‬‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫ده‬‫ر‬‫پایین‬‫تکافو‬‫نمی‬‫کند‬.‫علت‬‫ی‬‫دیگر‬‫که‬‫باعث‬‫پایین‬‫آمدن‬‫ک‬‫یفیت‬
‫تصمیمات‬‫می‬‫گردد‬‫این‬‫است‬‫که‬‫اطالعات‬‫م‬‫ز‬‫ال‬‫به‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ذیربط‬‫داده‬‫نمی‬‫شود‬.‫اطالعاتی‬‫در‬
‫سلسله‬‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫ی‬‫ادار‬(‫در‬‫سطوح‬‫افقی‬/‫عمودی‬)‫د‬‫ر‬‫و‬‫بدل‬‫می‬‫شود‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫نیست‬‫که‬
‫تصمیمات‬‫مناسب‬‫و‬‫معقولی‬‫در‬‫پی‬‫داشته‬‫باشد‬.
55
WWW.IRANQPI.COM

56. ‫ی‬‫ساختار‬ ‫ضعف‬ ‫های‬ ‫نشانه‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫نمی‬‫تواند‬‫در‬‫ابر‬‫ر‬‫ب‬‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬‫محیط‬‫ی‬ ‫واکنش‬‫مناسب‬‫نشان‬‫دهد‬
‫یکی‬‫از‬‫دالیلی‬‫که‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫نتواند‬‫ابتکار‬‫عمل‬‫به‬‫خرج‬‫دهد‬‫این‬‫است‬‫که‬
‫بخشهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫نظر‬‫افقی‬‫هماهنگ‬‫نیستند‬.
‫پی‬‫بردن‬‫به‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫ی‬‫مشتر‬،‫به‬‫وسیله‬‫واحد‬‫یابی‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫و‬‫شناسایی‬‫پیشرفت‬‫و‬‫تغییر‬
‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬،‫به‬‫وسیله‬‫واحد‬‫تحقیقات‬‫باید‬‫هماهنگ‬‫شود‬.‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬
‫باشد‬‫که‬‫مسئولیت‬‫های‬‫بخش‬‫های‬‫مختلف‬‫به‬‫تی‬‫ر‬‫صو‬‫دقیق‬‫مشخص‬‫شود‬‫از‬‫آن‬‫جم‬‫له‬
‫شناسایی‬‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬‫محیط‬‫و‬‫داشتن‬‫ابتکار‬‫عمل‬
56
WWW.IRANQPI.COM

57. ‫ی‬‫ساختار‬ ‫ضعف‬ ‫های‬ ‫نشانه‬
‫وجود‬‫ض‬‫ر‬‫تعا‬‫به‬‫ان‬‫ز‬‫می‬‫بسیار‬‫یاد‬‫ز‬
‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫باشد‬‫که‬‫هدف‬‫های‬‫ضد‬‫و‬‫نقیض‬‫واحد‬‫ها‬‫بتوان‬‫ند‬‫به‬
‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫مجموعه‬‫ای‬‫مشخص‬‫از‬‫هدفها‬‫آیند‬‫ر‬‫د‬‫و‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫بتواند‬‫آنها‬‫ا‬‫ر‬‫تامین‬‫کند‬.‫ا‬‫گر‬
‫واحدها‬‫تنها‬‫در‬‫جهت‬‫تامین‬‫هدافهای‬‫خود‬‫کوشش‬‫نمایند‬‫یا‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫عمل‬‫کن‬‫ند‬‫که‬
‫تامین‬‫هدفهای‬‫آنها‬‫به‬‫قیمت‬‫از‬‫دست‬‫دادن‬‫کل‬‫هدفهای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫تمام‬‫شود‬،‫ساخت‬‫ار‬
‫ر‬‫مزبو‬‫معیوب‬‫خواهد‬‫بود‬.‫در‬‫چنین‬‫تی‬‫ر‬‫صو‬‫باید‬‫به‬‫هر‬‫طریق‬‫ممکن‬‫بین‬‫واحدها‬‫ی‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫از‬‫نظر‬‫افقی‬‫هماهنگی‬‫ایجاد‬‫شود‬.
57
WWW.IRANQPI.COM

58. ‫فعالیت‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
58
‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫حسب‬ ‫بر‬
‫فعالیت‬
‫برحسب‬
‫ایند‬‫ر‬‫ف‬
‫ها‬‫ر‬‫کا‬
‫برحسب‬
‫وظیفه‬‫نوع‬
‫حسب‬ ‫بر‬
‫و‬ ‫ت‬‫ر‬‫مها‬
‫علمی‬ ‫شته‬‫ر‬
‫حسب‬ ‫بر‬
‫ان‬‫ز‬‫می‬
‫معلومات‬
WWW.IRANQPI.COM

59. ‫فعالیت‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫ادی‬‫ر‬‫اف‬‫که‬‫در‬‫هی‬‫و‬‫گر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرند‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫انجام‬‫وظایف‬‫و‬‫یا‬‫های‬‫ر‬‫کا‬‫مشابه‬‫ی‬‫همکار‬‫می‬‫کنند‬
‫یا‬‫از‬‫نظر‬‫ت‬‫ر‬‫مها‬‫و‬‫ان‬‫ز‬‫می‬‫معلومات‬‫در‬‫سطح‬‫مشابهی‬‫هستند‬‫به‬‫عنوان‬‫مثال‬‫در‬‫نمود‬‫ار‬‫یر‬‫ز‬
‫تمامی‬‫واحدها‬‫یر‬‫ز‬‫نظر‬‫مدیر‬‫خانه‬‫ر‬‫کا‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫یا‬‫در‬‫یک‬‫شرکت‬‫ان‬‫ر‬‫کارگ‬‫ساز‬‫و‬‫دار‬‫ی‬‫از‬
‫ان‬‫ر‬‫کارگ‬‫بخش‬‫یست‬‫ز‬‫ی‬ ‫شناس‬‫تفکیک‬‫می‬‫شود‬
59
‫خانه‬‫ر‬‫کا‬‫مدیر‬
‫خرید‬ ‫یابی‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬ ‫ی‬‫یز‬‫ر‬‫برنامه‬
WWW.IRANQPI.COM

60. ‫وظیفه‬ ‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫تهیه‬‫ساختار‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫بر‬‫حسب‬‫نوع‬‫فعالیت‬‫و‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫از‬‫ل‬‫متداو‬‫ترین‬‫شه‬‫و‬‫ر‬‫ایی‬‫است‬
‫که‬‫د‬‫ر‬‫مو‬‫استفاده‬‫مانها‬‫ز‬‫سا‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫گیرد‬‫این‬‫دو‬‫ش‬‫و‬‫ر‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫نام‬‫های‬‫مبتنی‬‫ر‬‫ساختا‬‫بر‬‫نوع‬
‫ل‬‫محصو‬‫و‬‫ساختار‬‫مبتنی‬‫بر‬‫نوع‬‫وظیفه‬‫می‬‫نامند‬.
‫در‬‫تهیه‬‫ساختار‬‫وظیفه‬‫ر‬‫محو‬،‫فعالیتها‬‫بر‬‫حسب‬‫وجوه‬‫مشترکی‬‫که‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫مع‬‫موال‬‫از‬‫پایین‬
‫به‬‫باال‬،‫ه‬‫و‬‫گر‬‫بندی‬‫می‬‫شوند‬.‫همه‬‫شناسان‬‫ر‬‫کا‬‫ی‬ ‫مهندس‬‫در‬‫دایره‬‫ی‬ ‫مهندس‬‫مست‬‫قر‬‫می‬
‫گردند‬‫و‬‫ن‬‫معاو‬‫ئیس‬‫ر‬(‫ی‬ ‫مهندس‬)‫ل‬‫مسئو‬‫همه‬‫فعالیتهای‬‫ی‬ ‫مهندس‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫شو‬‫د‬.‫ا‬‫ر‬
‫ابطه‬‫ر‬‫با‬‫یابی‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫با‬،‫تحقیق‬‫و‬‫توسعه‬‫و‬‫تولید‬‫نیز‬‫به‬‫همین‬‫گونه‬‫عمل‬‫می‬‫شود‬
60
WWW.IRANQPI.COM

61. ‫ای‬ ‫وظیفه‬ ‫ساختار‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫دالیل‬
61
‫ای‬ ‫وظیفه‬ ‫ساختار‬ ‫محتوای‬
‫ه‬‫ز‬‫اندا‬
‫تا‬ ‫کوچک‬
‫متوسط‬
‫هدفها‬
‫ایی‬‫ر‬‫کا‬
‫ن‬‫و‬‫در‬
‫مانی‬‫ز‬‫سا‬
‫کیفیت‬
‫فنی‬‫باالی‬
‫محیط‬
‫ثبات‬‫با‬
‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬
‫و‬ ‫عادی‬
‫یکنواخت‬
WWW.IRANQPI.COM

62. ‫ای‬ ‫وظیفه‬ ‫ساختار‬ ‫از‬ ‫استفاده‬ ‫دالیل‬
62
‫قوت‬ ‫نقاط‬
‫کارکنان‬
‫تهای‬‫ر‬‫مها‬‫توانند‬‫می‬
‫سطح‬‫در‬ ‫و‬‫ن‬‫گوناگو‬
‫اگیرند‬‫ر‬‫ف‬ ‫باال‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬
‫هدفهای‬ ‫تواند‬ ‫می‬
‫ا‬‫ر‬ ‫خود‬‫ی‬ ‫تخصص‬
‫کند‬ ‫دنبال‬
‫مانهای‬‫ز‬‫سا‬ ‫ای‬‫ر‬‫ب‬
‫متوسط‬ ‫و‬ ‫کوچک‬
‫مناسب‬ ‫بسیار‬
‫است‬
‫ل‬‫محصو‬
‫نوع‬ ‫یک‬ ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫اگر‬
‫کند‬‫تولید‬‫ل‬‫محصو‬
‫بسیار‬ ‫ساختار‬ ‫این‬
‫است‬‫مناسب‬
WWW.IRANQPI.COM

63. ‫ای‬ ‫وظیفه‬ ‫ساختار‬ ‫از‬‫استفاده‬ ‫دالیل‬
63
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫ضعف‬ ‫نقاط‬
‫هماهنگی‬
‫سطح‬ ‫در‬ ‫هماهنگی‬
‫واحدهای‬‫بین‬ ‫افقی‬
‫ضعیف‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬
‫است‬
‫تصمیمات‬
‫ر‬‫مجبو‬ ‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫مقام‬
‫همه‬ ‫که‬‫شد‬‫خواهد‬
‫و‬ ‫بگیرد‬ ‫ا‬‫ر‬‫تصمیمات‬
‫ی‬‫گیر‬‫تصمیم‬ ‫بار‬
‫شد‬‫خواهد‬‫سنگین‬
‫محیط‬
‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬ ‫به‬ ‫نسبت‬
‫به‬ ‫تواند‬ ‫نمی‬‫محیط‬
‫واکنش‬‫سرعت‬
‫دهد‬ ‫نشان‬
‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬
‫موجب‬ ‫چندان‬
‫خالقیت‬‫و‬ ‫ی‬‫ر‬‫نوآو‬
‫نخواهد‬ ‫مشاهده‬
‫شد‬
WWW.IRANQPI.COM

64. ‫مان‬‫ز‬‫سا‬ ‫در‬‫افقی‬ ‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫و‬ ‫ای‬ ‫وظیفه‬ ‫ساختار‬
‫مانهایی‬‫ز‬‫سا‬‫که‬‫ای‬‫ر‬‫دا‬‫چنین‬‫ی‬‫ساختار‬‫باشند‬‫و‬‫شد‬‫ر‬‫نمایند‬‫متوجه‬‫می‬‫شوند‬‫که‬‫ن‬‫می‬‫توانند‬
‫واحدهای‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫هماهنگ‬‫کنند‬.‫در‬‫تیکه‬‫ر‬‫صو‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫باید‬‫به‬‫سرعت‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫تغیی‬‫ات‬‫ر‬
‫وفق‬‫دهد‬‫متوجه‬‫خواهد‬‫شد‬‫که‬‫در‬‫این‬‫اهها‬‫ر‬‫چندان‬‫موفق‬‫نخواهد‬‫بود‬.‫در‬‫این‬‫حالت‬
‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫حل‬‫مشکل‬‫سعی‬‫می‬‫کنند‬‫نوع‬‫تباط‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬‫بین‬‫واحدها‬‫ار‬‫ر‬‫برق‬‫کنند‬
‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ایجاد‬‫این‬‫نوع‬‫هماهنگی‬،‫ادی‬‫ر‬‫اف‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫نام‬‫ابط‬‫ر‬‫تعیین‬‫می‬‫کنند‬،‫گ‬‫ه‬‫و‬‫ر‬‫های‬
‫ی‬‫کار‬‫یا‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬ ‫تخصص‬‫به‬‫وجود‬‫می‬‫ند‬‫ر‬‫آو‬
‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫می‬‫کوشند‬‫تا‬‫با‬‫ایجاد‬‫تباطات‬‫ر‬‫ا‬‫افقی‬‫بین‬‫واحدهای‬‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫این‬‫نقاط‬‫ض‬‫عف‬‫ا‬‫ر‬
‫بپوشانند‬.
64
WWW.IRANQPI.COM

65. ‫ای‬ ‫وظیفه‬‫ساختار‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬‫در‬ ‫مثال‬ ‫یک‬
‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫لینسکا‬‫و‬‫کار‬‫که‬‫بودجه‬‫ان‬‫توسط‬‫دولت‬‫تامین‬‫می‬‫شد‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫ش‬‫ایط‬‫ر‬
‫اقتصادی‬‫با‬‫کاهش‬‫بیست‬‫صدی‬‫ر‬‫د‬‫بودجه‬‫و‬‫بر‬‫و‬‫ر‬‫شد‬.‫مدیریت‬‫شد‬‫ر‬‫ا‬‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫ت‬‫صمیم‬
‫گرفت‬‫که‬‫تجدید‬‫ساختار‬‫نماید‬.
‫در‬‫ساختار‬‫قبلی‬47‫بخش‬‫وظیفه‬‫ای‬‫یا‬‫ی‬ ‫تخصص‬‫تشکیل‬‫شده‬‫بود‬‫ولی‬‫در‬‫ساختار‬‫اص‬‫الح‬
‫شده‬‫تنها‬11‫بخش‬‫باقی‬‫ماند‬.‫ولی‬‫مشکل‬‫این‬‫بود‬‫که‬‫ز‬‫هنو‬‫نتوانسته‬‫بودند‬‫هماهن‬‫گی‬‫مناسبی‬
‫بین‬‫آنها‬‫ایجاد‬‫نماید‬.
‫اگر‬‫یک‬‫بیمار‬‫می‬‫خواست‬‫از‬‫ی‬ ‫بخش‬‫به‬‫بخش‬‫ی‬‫دیگر‬‫د‬‫و‬‫بر‬‫باید‬‫از‬‫احل‬‫ر‬‫م‬‫مختلف‬‫ب‬‫د‬‫ر‬‫گذ‬‫و‬
‫گاهی‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫انجام‬‫یک‬‫مایش‬‫ز‬‫آ‬‫باید‬‫به‬‫چندین‬‫بخش‬‫اجعه‬‫ر‬‫م‬‫کند‬
‫در‬‫ساختار‬‫جدید‬‫مساله‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫خدمات‬‫به‬‫بیمار‬‫در‬‫ن‬‫کانو‬‫توجه‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫گرفت‬‫و‬‫تالش‬‫ش‬‫د‬‫که‬
‫ان‬‫ر‬‫بیما‬‫از‬‫ی‬ ‫بخش‬‫به‬‫ی‬ ‫بخش‬‫سردرگم‬‫نشوند‬
‫مهمترین‬‫ی‬‫کار‬‫که‬‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫کرده‬‫این‬‫بود‬‫که‬‫یک‬‫پست‬‫به‬‫نام‬«‫هماهنگ‬‫کنن‬‫ده‬‫پرستار‬»
‫بوجود‬‫د‬‫ر‬‫آو‬.‫این‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫ها‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫تمام‬‫وقت‬‫کار‬‫می‬‫کنند‬‫و‬‫می‬‫کوشند‬
65
WWW.IRANQPI.COM

66. ‫ای‬ ‫وظیفه‬‫ساختار‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬‫در‬ ‫مثال‬ ‫یک‬
‫و‬‫می‬‫کوشند‬‫که‬‫تا‬‫هر‬‫نوع‬‫فاصله‬‫ای‬‫که‬‫بین‬‫های‬‫ر‬‫کا‬‫ن‬‫و‬‫در‬‫یک‬‫بخش‬‫یا‬‫بین‬‫دو‬‫ب‬‫خش‬
‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫وجود‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫از‬‫بین‬‫ببرند‬.
‫این‬‫کار‬‫باعث‬‫شد‬‫که‬‫یک‬‫پست‬‫یا‬‫یک‬‫مسیر‬‫شغلی‬‫جدید‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫ان‬‫ر‬‫پرستا‬‫بوجود‬‫آ‬‫مد‬.
‫کارکردن‬‫در‬‫چنین‬‫پستی‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫مها‬‫یادی‬‫ز‬‫در‬‫مینه‬‫ز‬‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫انسانی‬‫نیاز‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫و‬‫فرد‬‫باید‬‫بتواند‬
‫هر‬‫نوع‬‫ض‬‫ر‬‫تعا‬‫یا‬‫اختالفی‬‫از‬‫بین‬‫د‬‫و‬‫بر‬
‫گترین‬‫ر‬‫بز‬‫مشکل‬‫این‬‫بود‬‫که‬‫پزشکان‬‫به‬‫هنگام‬‫ود‬‫ر‬‫و‬‫به‬‫بخش‬‫باید‬‫ش‬‫ر‬‫ا‬‫ز‬‫گ‬‫کار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬
‫پرستار‬‫هماهنگ‬‫کننده‬‫بدهد‬‫و‬‫این‬‫ی‬‫چیز‬‫بود‬‫که‬‫بیش‬‫از‬‫این‬‫حتی‬‫ر‬‫تصو‬‫آن‬‫هم‬‫م‬‫شکل‬‫بود‬
‫یکی‬‫از‬‫ات‬‫ر‬‫اث‬‫خوب‬‫این‬‫طرح‬‫این‬‫بودکه‬‫باعث‬‫می‬‫شود‬‫که‬‫پزشکان‬‫کمتر‬‫به‬‫مسائ‬‫ل‬‫ی‬‫ادار‬
‫توجه‬‫نمایند‬‫و‬‫بیشتر‬‫وقت‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫صرف‬‫ر‬‫امو‬‫ان‬‫ر‬‫بیما‬‫و‬‫تحقیق‬‫کنند‬
66
WWW.IRANQPI.COM

67. ‫ای‬ ‫وظیفه‬‫ساختار‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬‫در‬ ‫مثال‬ ‫یک‬
‫ابط‬‫و‬‫ر‬‫افقی‬‫که‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫بوجود‬‫آمد‬‫بود‬‫موجب‬‫بهبود‬‫عملکرد‬‫ها‬‫در‬‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫ش‬‫د‬.
‫اگرچه‬‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫به‬‫دلیل‬‫کاهش‬‫بودجه‬‫ر‬‫مجبو‬‫به‬‫تعدیل‬‫بخش‬‫های‬‫خود‬‫شد‬‫ولی‬‫به‬‫دلیل‬
‫هماهنگی‬‫های‬‫بسیار‬‫باال‬‫ستان‬‫ر‬‫بیما‬‫توانسته‬‫بود‬‫به‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ی‬‫بیشتر‬‫در‬‫مقای‬‫سه‬‫با‬‫سالهای‬
‫گذشته‬‫یس‬‫و‬‫سر‬‫بدهد‬.
‫بیش‬‫از‬‫این‬‫اگر‬‫ی‬ ‫کس‬‫باید‬‫احی‬‫ر‬‫ج‬‫می‬‫شد‬‫هشت‬‫ماه‬‫در‬‫نوبت‬‫می‬‫بود‬‫ولی‬‫االن‬‫این‬‫ک‬‫ار‬‫به‬‫سه‬
‫هفته‬‫سیده‬‫ر‬‫است‬
67
WWW.IRANQPI.COM

68. ‫ل‬‫محصو‬ ‫نوع‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
68
Organizational Structure
Shahram Rahmi
‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫نوع‬‫حسب‬
‫ل‬‫محصو‬
‫نوع‬‫برحسب‬
‫خدمت‬
‫نوع‬‫برحسب‬
‫طرحهای‬
‫ایی‬‫ر‬‫اج‬
‫حسب‬ ‫بر‬
‫سود‬ ‫مرکز‬
WWW.IRANQPI.COM

69. ‫ل‬‫محصو‬ ‫نوع‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫با‬‫توجه‬‫به‬‫نوع‬‫محصولی‬‫که‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫تولید‬‫می‬‫کند‬‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫بندی‬‫یا‬‫ماندهی‬‫ز‬‫سا‬‫می‬‫شوند‬
‫همه‬‫کسانی‬‫که‬‫در‬‫دایره‬‫تولید‬‫ر‬‫مانیتو‬‫یک‬‫شرکت‬‫تولیدی‬‫ی‬‫کامپیوتر‬(‫مثل‬‫ا‬‫ز‬‫با‬‫یابی‬‫ر‬،‫تولید‬
‫کننده‬،‫مالی‬‫و‬‫شندگان‬‫و‬‫فر‬)‫در‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫هستند‬.‫شرکت‬‫های‬‫بسیار‬‫گ‬‫ر‬‫بز‬‫مانند‬‫پ‬‫ی‬ ‫پس‬‫کوال‬،
‫اد‬‫ر‬‫اف‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫بندی‬‫می‬‫کنند‬
69
‫تولید‬ ‫مدیر‬
‫ه‬‫ر‬‫شما‬ ‫تولید‬ ‫خط‬
‫سه‬
‫ه‬‫ر‬‫شما‬ ‫تولید‬ ‫خط‬
‫دو‬
‫ه‬‫ر‬‫شما‬ ‫تولید‬ ‫خط‬
‫یک‬
WWW.IRANQPI.COM

70. ‫ل‬‫محصو‬ ‫نوع‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫ساختار‬
‫مانی‬‫ز‬‫سا‬‫که‬‫ساختار‬‫آن‬‫بر‬‫حسب‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫باشد‬‫انعطاف‬‫ی‬‫پذیر‬‫بسیار‬‫یادی‬‫ز‬‫د‬‫د‬‫ر‬‫ا‬‫و‬
‫می‬‫تواند‬‫بسیار‬‫سریع‬‫تغییر‬‫کند‬‫ا‬‫ر‬‫ی‬‫ز‬‫واحدها‬‫کوچک‬‫ترند‬‫و‬‫می‬‫توانند‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬‫وفق‬
‫دهند‬.
‫در‬‫این‬‫ساختار‬‫تصمیم‬‫ی‬‫گیر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫غیر‬‫متمرکز‬‫است‬‫ا‬‫ر‬‫ی‬‫ز‬‫در‬‫سلسله‬‫اتب‬‫ر‬‫م‬‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬،
‫ان‬‫ر‬‫مدی‬‫ده‬‫ر‬‫پایین‬‫از‬‫ات‬‫ر‬‫اختیا‬‫ی‬‫بیشتر‬‫ند‬‫ر‬‫دا‬‫ر‬‫برخو‬‫دقیقا‬‫برعکس‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫های‬‫ک‬‫ه‬‫مبتنی‬‫بر‬
‫ساختار‬‫وظیفه‬‫ای‬‫هستند‬‫که‬‫تصمیمات‬‫معموال‬‫برعهده‬‫باالترین‬‫مقام‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫گ‬‫ده‬‫ر‬‫ذا‬‫می‬
‫شود‬‫و‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫متمرکز‬‫عمل‬‫میکند‬.‫این‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫بین‬‫واحدهای‬‫خود‬‫می‬‫توانند‬‫به‬‫ترین‬
‫هماهنگی‬‫ا‬‫ر‬‫ایجاد‬‫کنند‬.
70
WWW.IRANQPI.COM

71. ‫ل‬‫محصو‬ ‫نوع‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫ساختار‬
‫شرکتهای‬‫مانند‬‫ال‬‫ر‬‫جن‬‫ز‬‫ر‬‫موتو‬‫و‬‫یا‬‫ی‬ ‫پپس‬‫کوال‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫واحدهای‬‫کوچکت‬‫ر‬‫ده‬‫ر‬‫آو‬‫ر‬‫د‬
‫اند‬‫تا‬‫بتوانند‬‫بر‬‫فعالیتهای‬‫خود‬‫ل‬‫کنتر‬‫ی‬‫بیشتر‬‫اعمال‬‫نمایند‬‫و‬‫آنها‬‫اهماهن‬‫ر‬‫گ‬‫تر‬‫کنند‬
‫در‬‫شرکت‬‫تکنو‬‫فعالیتها‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫بخشها‬‫و‬‫یا‬‫واحدهایی‬‫در‬‫آمده‬‫است‬‫که‬‫هر‬‫یک‬‫از‬‫آنها‬
‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫یک‬‫شرکت‬‫مستقل‬‫کار‬‫می‬‫کنند‬‫ولی‬‫همه‬‫آنها‬‫به‬‫وسیله‬‫اکز‬‫ر‬‫م‬‫اصلی‬‫شرکت‬
‫هدایت‬‫می‬‫شوند‬‫که‬‫تنها‬‫یکی‬‫از‬‫بخش‬‫هایی‬‫آن‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫نیروی‬‫یایی‬‫ر‬‫د‬‫یر‬‫ز‬‫یایی‬‫ر‬‫د‬‫می‬‫د‬‫ز‬‫سا‬
‫در‬‫سال‬‫دهه‬‫گذشته‬‫شرکت‬‫آی‬‫بی‬‫ام‬‫نیز‬‫تغییر‬‫ساختار‬‫داد‬‫و‬‫ساختار‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫که‬‫مب‬‫تنی‬‫بر‬
‫وظیفه‬‫بود‬‫تغییر‬‫داد‬‫و‬‫آن‬‫ا‬‫ر‬‫برحسب‬‫نوع‬‫ل‬‫محصو‬‫تنظیم‬‫کرد‬
71
WWW.IRANQPI.COM

72. ‫ل‬‫محصو‬ ‫نوع‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬‫ساختار‬
‫این‬‫کار‬‫ا‬‫ر‬‫صرفا‬‫به‬‫خاطر‬‫این‬‫انجام‬‫داد‬‫که‬‫بتواند‬‫تصمیم‬‫گیریها‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬‫غ‬‫یر‬‫متمرکز‬
‫انجام‬‫دهد‬‫و‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫ات‬‫ر‬‫تغیی‬‫محیط‬‫جی‬‫ر‬‫خا‬‫وفق‬‫دهد‬.
‫مدیر‬‫عامل‬‫شرکت‬‫اظهار‬‫داشت‬‫که‬:
‫تردیدی‬‫نیست‬‫که‬‫تعداد‬‫انگشت‬‫ی‬‫شمار‬‫مدیر‬‫که‬‫در‬‫اس‬‫ر‬‫هرم‬‫ت‬‫ر‬‫قد‬‫می‬‫نشینند‬،‫ن‬‫می‬
‫توانند‬‫به‬‫تمام‬‫جزئیات‬‫سیدگی‬‫ر‬‫کنند‬‫و‬‫تصمیمات‬‫ل‬‫معقو‬‫بگیرند‬
‫از‬‫دیگر‬‫شرکتهای‬‫گی‬‫ر‬‫بز‬‫که‬‫از‬‫این‬‫ساختار‬‫استفاده‬‫می‬‫کنند‬‫شرکتهایی‬‫ن‬‫چو‬‫ت‬‫ایم‬‫نر‬‫ر‬‫وا‬،
‫ن‬‫چو‬‫ر‬‫فو‬‫هستند‬
72
WWW.IRANQPI.COM

73. ‫ل‬‫محصو‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫ساختار‬ ‫از‬‫استفاده‬ ‫دالیل‬
73
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫ل‬‫محصو‬ ‫مبنای‬ ‫بر‬ ‫ساختار‬ ‫محتوای‬
‫ه‬‫ز‬‫اندا‬
‫گ‬‫ر‬‫بز‬
‫هدفها‬
‫ضایت‬‫ر‬
‫ی‬‫مشتر‬
‫با‬‫ش‬‫ز‬‫سا‬
‫محیط‬
‫محیط‬
‫حال‬‫در‬
‫تغییر‬
‫ی‬‫ژ‬‫تکنولو‬
‫پیچیده‬
WWW.IRANQPI.COM

74. ‫ل‬‫محصو‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫ساختار‬ ‫از‬‫استفاده‬ ‫دالیل‬
74
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫قوت‬‫نقاط‬
‫کارکنان‬
‫بین‬‫باالیی‬‫هماهنگی‬
‫واحدها‬ ‫و‬‫کارکنان‬
‫د‬‫ر‬‫دا‬‫وجود‬
‫مان‬‫ز‬‫سا‬
‫شرکتهایی‬‫مناسب‬
‫بسیار‬ ‫که‬ ‫است‬
‫و‬‫هستند‬ ‫گ‬‫ر‬‫بز‬
‫مختلف‬ ‫انواع‬
‫تولید‬‫ا‬‫ر‬ ‫ل‬‫محصو‬
‫میکنند‬
‫نوع‬‫که‬ ‫آنجا‬‫از‬
‫مشخص‬ ‫ل‬‫محصو‬
‫در‬‫شرکت‬ ‫باشد‬‫می‬
‫ضایت‬‫ر‬ ‫جلب‬‫جهت‬
‫فعالیت‬‫مشتریان‬
‫کند‬ ‫می‬
‫ل‬‫محصو‬
‫با‬ ‫تواند‬ ‫می‬ ‫واحدی‬‫هر‬
‫خواسته‬ ‫به‬ ‫توجه‬
‫ای‬ ‫منطقه‬ ‫و‬‫مشتریان‬
‫می‬‫فعالیت‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫که‬
‫محصوالت‬‫کند‬
‫و‬ ‫تولید‬‫ا‬‫ر‬ ‫ی‬ ‫خاص‬
‫کند‬ ‫عرضه‬
WWW.IRANQPI.COM

75. ‫ل‬‫محصو‬ ‫بر‬ ‫مبتنی‬ ‫ساختار‬ ‫از‬‫استفاده‬ ‫دالیل‬
75
Organizational Structure
Shahram Rahimi
‫ضعف‬ ‫نقاط‬
‫کارکنان‬
‫و‬‫صالحیت‬ ‫مساله‬
‫تخصص‬ ‫یا‬‫یاد‬‫ز‬ ‫شایستگی‬
‫شود‬ ‫می‬ ‫دیده‬ ‫کمتر‬ ‫فنی‬
‫تولید‬ ‫خطوط‬
‫کنند‬ ‫می‬‫کار‬ ‫جدا‬‫یکدیگر‬ ‫از‬
‫آنها‬ ‫بین‬‫ایجادهماهنگی‬‫و‬
‫است‬ ‫مشکل‬
‫محیط‬
‫از‬ ‫حاصل‬ ‫جویی‬ ‫صرفه‬
‫نمی‬‫ت‬‫ر‬‫صو‬ ‫وظیفه‬‫مقیاس‬
‫گیرد‬
WWW.IRANQPI.COM

76. ‫ل‬‫محصو‬ ‫بر‬‫مبتنی‬ ‫ساختار‬ ‫د‬‫ر‬‫مو‬ ‫در‬‫مثال‬ ‫یک‬
‫ر‬‫همانطو‬‫که‬‫ذکر‬‫شد‬‫این‬‫ساختار‬‫در‬‫کنار‬‫ویژگی‬‫های‬‫مثبتی‬‫که‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫نقطه‬‫ضفع‬‫های‬‫گی‬‫ر‬‫بز‬
‫نیز‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫از‬‫جمله‬:
‫شرکت‬‫اکس‬‫ر‬‫ی‬‫ز‬‫که‬‫تعداد‬‫یادی‬‫ز‬‫بخش‬‫مختلف‬‫و‬‫مستقل‬‫د‬‫ر‬‫دا‬‫در‬‫ابطه‬‫ر‬‫با‬‫هماهنگ‬‫ی‬‫این‬
‫بخش‬‫ها‬‫به‬‫مشکل‬‫د‬‫ر‬‫برخو‬‫کرد‬.‫واحد‬‫تهیه‬‫نرم‬‫ار‬‫ز‬‫اف‬‫ممکن‬‫است‬‫برنامه‬‫هایی‬‫ا‬‫ر‬‫ر‬‫ا‬‫ائه‬‫نماید‬
‫که‬‫مناسب‬‫کامپیوتر‬‫های‬‫تولیدی‬‫همین‬‫شرکت‬‫نباشد‬.‫هنگامی‬‫که‬‫مشتریان‬‫م‬‫توجه‬‫می‬
‫شوند‬‫که‬‫نماینده‬‫ش‬‫و‬‫فر‬‫یکی‬‫از‬‫بخش‬‫های‬‫شرکت‬‫از‬‫محصوالت‬‫جدید‬‫بخش‬‫دیگر‬‫ه‬‫مان‬
‫شرکت‬‫بی‬‫اطالع‬‫است‬‫بسیار‬‫عصبانی‬‫می‬‫شدند‬.
‫شرکت‬‫ای‬‫ر‬‫ب‬‫اینکه‬‫این‬‫مشکل‬‫ا‬‫ر‬‫حل‬‫کند‬‫با‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫های‬‫ی‬‫کار‬‫به‬‫وجودمی‬‫د‬‫ر‬‫او‬‫یا‬‫از‬‫ر‬‫شهای‬‫و‬
‫دیگر‬‫استفاده‬‫می‬‫کرد‬
‫نبودن‬‫یک‬‫مرکز‬‫تخصص‬‫فنی‬‫نیز‬‫از‬‫جمله‬‫مسائل‬‫این‬‫ساختار‬‫است‬
76
WWW.IRANQPI.COM

77. ‫کننده‬‫مصرف‬ ‫نوع‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫ا‬
77
‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫مصرف‬‫حسب‬
‫کننده‬
‫برحسب‬
‫منطقه‬
‫افیایی‬‫ر‬‫جغ‬
‫نوع‬‫برحسب‬
‫ی‬‫مشتر‬
‫حسب‬ ‫بر‬
‫از‬ ‫هایی‬ ‫بخش‬
‫ار‬‫ز‬‫با‬
WWW.IRANQPI.COM

78. ‫کننده‬‫مصرف‬ ‫نوع‬‫حسب‬ ‫بر‬ ‫بندی‬‫ه‬‫و‬‫گر‬
‫در‬‫این‬‫شرکتها‬‫منابع‬‫موجود‬‫در‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫ا‬‫ر‬‫با‬‫توجه‬‫به‬‫نوع‬‫ی‬‫مشتر‬‫و‬‫باب‬‫ر‬‫ا‬‫جوعی‬‫ر‬‫که‬‫ب‬‫اید‬‫به‬‫آنها‬
‫خدمات‬‫ی‬ ‫خاص‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫ه‬‫و‬‫گرددگر‬‫بندی‬‫می‬‫کنند‬.‫تمامی‬‫فعالیتها‬‫یا‬‫هایی‬‫ر‬‫کا‬‫که‬‫باید‬‫به‬‫یک‬‫نهاد‬
‫دولتی‬‫ائه‬‫ر‬‫ا‬‫شود‬‫برعهده‬‫یک‬‫مدیر‬‫منطقه‬‫ده‬‫ر‬‫گذا‬‫می‬‫شود‬.‫به‬‫عنوان‬‫مثال‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫تم‬‫امی‬
‫فعالیتهای‬‫که‬‫در‬‫منطقه‬‫ر‬‫خاو‬‫میانه‬‫باید‬‫انجام‬‫شود‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫یک‬‫ه‬‫و‬‫گر‬‫ار‬‫ر‬‫ق‬‫می‬‫دهد‬.‫مدی‬‫ان‬‫ر‬‫در‬‫از‬
‫نظر‬‫استرتژیک‬‫صالح‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫در‬‫این‬‫می‬‫بینند‬‫که‬‫منابع‬‫خود‬‫ا‬‫ر‬‫به‬‫گونه‬‫ای‬‫مان‬‫ز‬‫سا‬‫د‬‫هی‬‫کنند‬‫که‬
‫بتوانند‬‫های‬‫ز‬‫نیا‬‫بخش‬‫ی‬ ‫خاص‬‫از‬‫ار‬‫ز‬‫با‬(‫مثال‬‫گانان‬‫ر‬‫باز‬‫و‬‫یا‬‫تولید‬‫کنندگان‬)‫ا‬‫ر‬‫تام‬‫ین‬‫کنند‬
78
‫ایی‬‫ر‬‫اج‬ ‫مدیر‬
‫امریکا‬ ‫منطقه‬ ‫پا‬‫و‬‫ار‬ ‫منطقه‬ ‫میانه‬‫ر‬‫خاو‬ ‫منطقه‬
WWW.IRANQPI.COM