4. Կենդանիների հաղորդակցումն
իրականացվում է տեսողական, լսողական,
քիմիական (հոտառական, համային),
շփումային և այլ եղանակներով։
Կենդանիների մեծամասնության մոտ առկա
են գրեթե բոլոր հաղորդակցման միջոցները,
սակայն, կախված կենսակերպից,
հաղորդակցման առանձին միջոցների
նշանակությունը կարող է տարբեր լինել։
5.
6. Ձկների մեծամասնությունն ունի լավ զարգացած հոտառություն: Նրանք կարող են զգալ
այլ կենդանիների հոտերը, հոտառությամբ գտնել որսը կամ զգուշանալ, քանի որ
վիրավորվելիս ձկան մաշկն արտազատում է վտանգի մասին ահազանգող հատուկ
հոտով նյութ:
7. Ձկների համար հոտառական զգացողությունն առավել մեծ
նշանակություն ունի, քան մյուսները, քանի որ այն առավել շատ
տեղեկատվություն է տալիս։ Հոտառությունը ծառայում է կերի
փնտրման և ընտրության, որսի հետապնդման, թշնամուց խույս տալու,
կենսակողմորոշման և կենսահաղորդակցման նպատակներով, ինչպես
նաև «մտերիմներին» «օտարներից» տարբերելու համար։
8. Հոտառությունը համարվում է ձկների անհատական զարգացման ընթացքում
ձևավորվող առաջին զգայնություններից մեկը։ Դրա շնորհիվ ձագերը
կարողանում են հիշել ծնողների հոտը, իսկ ձագերի հոտը կարևոր դեր է խաղում
մոր բնականոն մայրական վարքի ձևավորման հարցում։
9. Հոտառությունը հատկապես զարգացած է գիշերային
կենսաձև վարող, ինչպես նաև պղտոր ջրերում բնակվող և
երկար միգրացիաներ կատարող ձկների մոտ (օրինակ`
հեռավորարևելյան սաղմոնները):
10. Հոտառական ռեցեպտորները, բացի քիմիական
գրգռիչներից, ընդունակ են ընկալել նաև մեխանիկական
ազդեցությունը (ջրի հոսք , ջերմաստիճանի փոփոխություն):
11.
12. Ձկներն արտաքին ականջ չունեն, սակայն օժտված են հատուկ ձայնընկալիչ
օրգաններով: Քանի որ ձայնային տատանումները ջրում լավ են տարածվում,
ձկների շատ տեսակներ տեղեկություններ են փոխանակում՝ ձայնային
ազդանշաններ արձակելով
13. Ձկներն ապրում են վատ տեսանելիության պայմաններում, ուստի շոշափման
զգացողությունը նրանց համար խիստ կարևոր է: Ջրի չնչին տատանումներն ընկալում է
գլխավոր շոշափելիքի օրգանը` կողագիծը, որը բաղկացած է մարմնի կենտրոնական
մասում մաշկի տակ տեղադրված նյարդային վերջույթներից:
14. Որոշ տեսակների բերանի շուրջն աճում են բեղիկներ
կոչվող հատուկ շոշափուկներ, որոնց օգնությամբ ձկները
հետազոտում են ծովի կամ գետի հատակը
16. Իսկ խոր ծովերում բնակվող ձկները շփվում են միմյանց
հետ լույսի ազդակներով
17. Այսպիսով բոլորին հայտնի << Լուռ է ինչպես
ձուկը>> արտահայտությունը համարվում է
սխալ,քանի որ հատուկ <<ձայնային սարքերի>>
օգնությամբ ձկներն արտաբերում են որոշակի
հնրչյուններ,որոնք գտնվում են ձայնային
հաճախականությունների տիրույթում և մարդը
կարող է լսել դրանք :