μυκηναϊκή θρησκεία και τέχνη

1. ΜΥΚΗΝΑΪΚH ΘΡΗΣΚΕIΑ ΚΑΙ
ΤEΧΝΗ
Περιήγηση σε ένα μυκηναϊκό ανάκτορο

2. Μυκηναϊκός Πολιτισμός
 Α. Θρησκεία
 Πριν την αποκρυπτογράφηση της Γραμμικής Β’, οι
επιστήμονες πίστευαν ότι:
Μυκηναϊκή θρησκεία = Μινωϊκή θρησκεία

3. Μετά την ανάγνωση των πινακίδων
της Γραμμικής Β’….
 Αποδεικνύεται ότι στο μυκηναϊκό πάνθεον
εμφανίζονται όλοι οι μεγάλοι ‘Ελληνες θεοί με
εξαίρεση τον Απόλλωνα : ο Ζεύς, η Ήρα, ο
Ποσειδών, η Άρτεμις, ο Άρης και ο Διόνυσος.
 Σπουδαία θέση κατέχει μια θεά η οποία
αναφέρεται με το όνομα Πότνια (=σεβάσμια)

4. Η ‘Κυρία Πότνια’ ήταν η κυρίαρχη μυκηναϊκή θεότητα και σ΄ αυτήν
προσφέρονται πρόβατα, αρώματα, μαλλί και μέλι.
Πότνια

5. Λατρεία
Το ιερατείο αποτελούσαν γυναίκες και άνδρες, οι οποίοι
διαχειρίζονταν την περιουσία των ιερών
Οι θεοί λατρεύονται σε μικρά ιερά
Δεν υπάρχουν μεγάλοι ναοί
Η τέχνη μάς αποκαλύπτει
τη θρησκεία.
Θρησκευτική σκηνή από χρυσό δαχτυλίδι
της Τίρυνθας. Αριστερά εικονίζεται
πιθανώς η «Πότνια». Τέσσερις δαίμονες
της προσφέρουν κρασί. (Αθήνα, Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο)

6. Τέχνη- Αρχιτεκτονική
 Τα μεγαλύτερα επιτεύγματα της μυκηναϊκής
αρχιτεκτονικής είναι:
 Τα ανάκτορα
 Οι κυκλώπειες οχυρώσεις
 Οι θολωτοί τάφοι

7. Τα ανάκτορα του βασιλιά της Πύλου Νέστορα
αποτελούν ένα από τα καλύτερα μυκηναϊκά ανάκτορα που έχουν σωθεί και πιθανολογείται ότι κτίστηκαν το 13ο
αιώνα π.Χ. Αποτελούν ένα υπερσύνολο μέσα στο οποίο εντάσσονται ποικίλα κτίρια μεταξύ των οποίων 105
ισόγεια διαμερίσματα και άλλοι χώροι.
Αναπαράσταση του ανακτόρου του Νέστορα στην
Πύλο

8. Λιτό, απέριττο, αντικατοπτρίζει τη διαφορετική
νοοτροπία του Μυκηναίου σε σχέση με τον
Μινωίτη.
Κάτοψη του μυκηναϊκού μεγάρου πυρήνα
των μυκηναϊκών ανακτόρων.
Τα μυκηναϊκά ανάκτορα έχουν πιο
απλό σχέδιο από τα μινωικά.
Αποτελούνται από έναν προθάλαμο
που βλέπει στην αυλή και από το
κύριο δωμάτιο που έχει μεγάλη
κυκλική εστία στο κέντρο και είναι ο
χώρος υποδοχής (τύπος μεγάρου).
Γύρω υπάρχουν άλλοι δευτερεύοντες
χώροι κατοικίας των ηγεμόνων.

9. Στοά στα κυκλώπεια τείχη της Τίρυνθας
Οχύρωση

10. Θεωρήθηκε ως ο τάφος του Αγαμέμνονα.
Από ένα μακρύ, πλαισιωμένο με λίθινους τοίχους διάδρομο, φθάνει κανείς στον
κυκλικό θάλαμο που είναι χτισμένος με παρόμοιο τρόπο και έχει θολωτή οροφή, η
οποία στέφεται από ένα «ανακουφιστικό» τρίγωνο που καλυπτόταν από λίθινη
επένδυση.
Μετά την ταφή, διάδρομος και θάλαμος σκεπάζονται με χώμα, ώστε ο τάφος
έμοιαζε εξωτερικά με χαμηλό λόφο. Τέτοιοι τάφοι έχουν βρεθεί σε πολλά μυκηναϊκά
κέντρα.
Ο ‘Θησαυρός του Ατρέα’, Μυκήνες

11. Ζωγραφική
Τα μυκηναϊκά ανάκτορα
διακοσμούνται και αυτά με
τοιχογραφίες που έχουν δεχτεί
μεγάλη επίδραση από τις
μινωικές.

12. Μυκηναϊκά αγγεία
Κεραμική

13. Μεταλλοτεχνία
Τέχνη της
Χρυσοχοΐας
Χρυσή προσωπίδα από
τους λακκοειδείς τάφους
των Μυκηνών (1550-1500
π.Χ.).
Παλαιότερα είχε θεωρηθεί
ότι ανήκε στον
Αγαμέμνονα,
βασιλιά των Μυκηνών.
Όμως, χρονολογείται πολύ
πριν
από την εποχή που έγινε ο
Τρωικός Πόλεμος.
(Αθήνα, Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο)
Τα χρυσά κύπελλα του
Βαφειού
(15ος αιώνας π.Χ.).
Βρέθηκαν στον θολωτό
τάφο του Βαφειού,
στη Λακωνία.
Διακοσμούνταν με
ανάγλυφες σκηνές
εξημέρωσης ταύρων μέσα
σε φυσικό τοπίο και μάλλον
είναι έργα τεχνιτών από την
Κρήτη.
(Αθήνα, Εθνικό
Αρχαιολογικό Μουσείο)

14. •Απαράμιλλης τέχνης είναι τα κοσμήματα από
χρυσό, ασήμι ή από άλλα πολύτιμα υλικά.
Από παρόμοια υλικά έχουν κατασκευαστεί και
άλλα πολυτελή αντικείμενα, όπως σκεύη με
ανάγλυφες παραστάσεις κυνηγιού ή
ειδυλλιακές σκηνές –χρυσά κύπελλα του
τάφου του Βαφειού–, ξίφη και εγχειρίδια
στολισμένα με παρόμοιες εικόνες, οι χρυσές
προσωπίδες των νεκρών βασιλιάδων που
βρέθηκαν στους μυκηναϊκούς τάφους και
άλλα.
• Όλα αυτά τα ανεπανάληπτα έργα τέχνης
μαρτυρούν μεγάλο πλούτο, δύναμη και
επικοινωνία των Μυκηναίων βασιλιάδων και
ευγενών με τις χώρες της Ανατολής και της
Αιγύπτου απ’ όπου προμηθεύονταν τα
πολύτιμα υλικά.

15. Το Ανάκτορο του Νέστορα ή Παλάτι του Νέστορα είναι κεντρικό μέγαρο που περιβάλλεται από οχυρωματικό
περίβολο. Ήταν διώροφο κτίριο που περιελάμβανε αποθηκευτικούς χώρους, εργαστήρια, λουτρά, φωταγωγούς,
χώρους υποδοχής και κεντρικό σύστημα αποχέτευσης Πρόκειται για το πιο καλά διατηρημένο μυκηναϊκό παλάτι
Το ανάκτορο του Νέστορα στην Πύλο

16. Το ανάκτορο χτίστηκε τον 13ο αιώνα π.Χ. από το βασιλιά Νέστορα, το γιο του Νηλέα, ο οποίος κατέχει σημαντική
θέση στα ομηρικά έπη. Ο Νέστορας οδήγησε την Πύλο στον Τρωικό πόλεμο με 90 καράβια . Ο ομηρικός βασιλιάς
Νέστορας, ο σοφός γέρος της Ιλιάδας που συμβούλεψε με τη γνώση του τους Έλληνες στις κρίσιμες στιγμές της
πολιορκίας της Τροίας, άφησε παρακαταθήκη χιλιάδες χρόνια αργότερα το παλάτι του.
Μακέτα του Παλατιού του Νέστορα, κατασκευασμένη
το 2004

17. Πίσω από την Αίθουσα του Θρόνου υπάρχουν δύο μεγάλες αποθήκες, όπου
φυλαγόταν το λάδι σε πιθάρια, βαθειά τοποθετημένα σε πήλινα πεζούλια.
Πιθάρια αποθήκευσης στο Ανάκτορο του Νέστορα.

18. Βρέθηκε 90 μ. βορειοανατολικά του Ανακτόρου του Νέστορα και
αναστηλώθηκε το 1957
Θολωτός τάφος

19. Τοιχογραφία από το
ανάκτορο
Η μεγάλη ορθογώνια
«αίθουσα του θρόνου» με την
κυκλική εστία

20. Το δωμάτιο λουτρού είναι μοναδικό στο είδος του. Ο λουόμενος πιθανώς καθόταν
μέσα, ενώ ο υπηρέτης ή ένας βοηθός έχυνε νερό απάνω του. Ένα βοηθητικό πήλινο
σκαλοπάτι, διευκόλυνε να μπει κανείς στο λουτήρα.
Το Λουτρό του Παλατιού του Νέστορα

21. Η θέση του ανακτόρου
Το ανάκτορο
αποτελεί ένα
υπερσύνολο
μέσα στο
οποίο
εντάσσονται
διάφορα
κτίρια,
μεταξύ των
οποίων 105
ισόγεια
διαμερίσματα
και άλλοι
χώροι.