SlideShare a Scribd company logo
1 of 14
Յուրա Օհանյան Արայիկ Խաչատրյան և 
Սարո Իսկանյան
Արիացիներ 
 Լինելով արիական առաջնակարգ ժողովուրդներից մեկը` 
 
դարերի ընթացքում մենք մեզ դրսևորել ենք որպես քաջ, արի 
եւ հետևողական մի ժողովուրդ, որն իր յուրաքանչյուր 
քայլում ցուցաբերել է իր քաջությունն ու անհնարին 
խնդիրները լուծելու մեծ հմտությունը: Որպես արիական 
ծագում ունեցող հզոր ազգ, թե՛ ֆիզիկական, թե՛ հոգեւոր, եւ 
թե՛ բարոյական հատկանիշներով միշտ գերազանցել ենք այն 
քոչվոր ցեղերին, ովքեր ներկայումս ապրում ու գոյատևում են 
հազարամյակներ ի վեր մեզ պատկանող 
տարածքներում: Արիական ժողովրդի ոգու կամքն 
ու եռանդը մշտապես եռացել է մեր երակներում` 
պարգևելով մեզ դիմադրելու անսահման ուժ: Մենք` հայերս, 
այնպիսի ազգ ենք, որ սկզբնավորվելով Հայկական 
լեռնաշխարհում, սկիզբ է դրել արիական ժողովուրդների 
ծագմանն ու ձևավորմանը:

Արիական ցեղատիպի անվանումը 
բացատրվում ու ստուգաբանվում է 
հետևյալ մի քանի կերպ. 
 Ա. Ըստ հայազգի մեծ գիտնական Պարիս Հերունու՝ արիացիներ 
 
համարվում էին այն մարդիկ, ովքեր պաշտում եւ երկրպագում էին 
Արևին: Արիացի բառը թարգմանաբար նշանակում է «Արևոտ 
տեղերից եկած» կամ «Արևի երկրում ծնված»: Ինչպես ավելացնում 
է նաև Հերունին, թե հայ ժողովրդի կազմավորումը 
իրականացել է դեռևս Ք.Ա. 50-40 հազարամյակներ առաջ եւ, 
համաձայն օտար ու հայ աղբյուրների, հայերը կոչվել են 
արևապաշտներ, այսինքն`արիացիներ, ովքեր առաջինն են 
հանդիսացել մարդկային պատմության ընթացքում` որպես Արևի 
երկրպագության հետևորդներ: Ըստ հայ գիտնական Պարիս 
Հերունու, արիական ցեղերի ամբողջական միավորումն ու 
վերջնական կազմավորումը տեղի է ունեցել հենց Հայկական 
լեռնաշխարհում: Մարդկության ծագման ու կազմնավորման 
օրրան հանդիսացող Հայկական լեռնաշխարհը: Այդ են վկայում 
նաև բազմաթիվ այլ գիտական ուսումասիրություններ ու 
հնագիտական պեղումներ:

 Հատկանշական է, որ «Homo Sapiens» մարդատեսակի 
առաջացումն ու ձեւավորումը 
տեղի է ունեցել Հայկական լեռնաշխարհում` որպես 
աշխատունակ, բանիմաց էակ: Այս ամենով հանդերձ, Հայկական 
լեռնաշխարհը ծառայել է որպես արիական ցեղերի ծագման 
կենտրոն եւ առաջին արիական ցեղը համարվում է հայ 
ժողովուրդը` որպես արևապաշտներ  
կամ արևի որդիներ: Ինչպես 
նշվեց վերևում, արեգակի պաշտամունքը մեծ տեղ է զբաղեցրել հայ 
ժողովրդի կենսակերպում իր սկզբնավորման օրերից ի վեր: 
Արեգակը, արիացիների կողմից դիտվել է որպես ջերմության մի 
կենսատու աղբյուր, կյանքի ու զարթոնքի դրդապատճառ, 
անսահման պարփակված ուժ: Արիացիները` իբրև 
արեւապաշտներ լինելու իրողություն, ստորև նշենք հայերենում 
բազմաթիվ բառերից մի քանիսի լեզվական ստուգաբանությունը. 
 Ա. Արմենիա–ԱՐ-ՄԵՆ-ԻԱ, արիական (արևային) ժողովրդի 
երկիր, 
 Բ. Արարատ – ԱՐ-ԱՐ-ԱՏ, նախապես 
ստեղծված, 
 Գ. Արման–ԱՐ-ՄԱՆ, արևի մարդ կամ 
արիացի, 
 Դ.Արմեն – ԱՐ-ՄԵՆ , արևի մարդիկ կամ 
արիացիներ, 
 Ե. Արմինե – ԱՐ-ՄԻ-ՆԵ, նա իմ արը:

 Այսպիսով, վերոնշյալ բառերի ստուգաբանության մեջ, 
հստակ նկատելի է «ԱՐ» բառարմատի դերն ու 
նշանակությունը: «ԱՐ» նշանակում է Արև, որն էլ ցույց է 
տալիս հայերի արեւապաշտությունն ու միանգամայն 
փաստում հայերի արիական  
ծագումը: Հայերը, որպես 
առաջնակարգ արիական ժողովուրդ, ովքեր կազմնավորվել 
են Հայկական լեռնաշխարհում, ընդգրկում են յուրահատուկ 
մի մարդատեսակ, որն հայտնի է արմենոիդ անվանումով: 
 Իբրև արիական ժողովուրդ եւ արմենոիդ մարդատիպի 
միակ ներկայացուցիչ, հայերն իրենց անխոնջ աշխատանքի 
ու պայծառ մտքի շնորհիվ կարողացել են խթան 
հանդիսանալ համաշխարհային մշակույթի զարգացմանն ու 
ծաղկմանը: Այս առիթով գերմանացի ականավոր 
պատմաբան Ռիմշնայդեյրը գրել է. «Ողջ հին հունական 
մշակույթը վերցված է Կիլիկյանից, Փյունիկյանից, 
Հիթիթականից ու Հալդականից, Արարատյան 
թագավորության բնակիչներից» (“Von Olimpia Bis Ninive In 
Zeitaller Homers”, Leipzig, 1963):

 Իսկ ռուս մարդաբան Վ.Վ. Բունյակը իր «Grania Armenia» 
(Հայկական Գանգ) գրքում այսպես է գրում.«Արմենոիդ 
մարդատեսակը հայտնի է հնագույն ժամանակներից եւ լայն 
տարածում է ունեցել Միջագետքի բոլոր տարածքներում, 
սկսած նրա հարավային մասից մինչեւ Տիգրիսի ու Եփրատի 
ակունքները, եւ տարածվել  
է Անատոլիական թերակղզու 
արևմտյան ծայրը մի կողմից եւ Իրանի ներքին շրջանները: 
Այնտեղ Մերձավոր Ասիայի հնագույն բնակչության մեջ որևէ 
այլ ռասայի պատկանող տարրեր չեն եղել: Այդ ռասայի 
ձևավորումը Մերձավոր Ասիայում ավարտվել է եւրոպական 
ու ասիական ցեղերի ծագումից առաջ 
(թրակիացիների,հելլենների, թուրքերի), որոնք, ըստ 
ամենայնի, ոչ մի կերպ չեն ազդել բնակչության 
մարդաբանական տիպի վրա եւ լուծվել են հաստատապես 
ձևավորված արմենոիդ ռասայում»: Այսպիսով, արմենոիդ 
մարդատեսակը միանգամայն կարող է համարվել ամենահին 
մարդատեսակը, որն կազմավորվելով Հայկական 
լեռնաշխարհում, կրում է իր միակ ներկայացնող 
մարդատիպը`հայ ժողավուրդը:

 Բ. «Արիական» բառի երկրորդ ստուգաբանությունը 
հետևյալն է. hին սանսկրիտերենում «Arya» բառը նշանակել է 
մի մարդ, ով ազնվական ծագում ունեցել, միանգամայն 
լինելով քաջ, խելացի եւ գեղեցկադեմ: Այս 
ստուգաբանությունը համընկնում  
է Հերունու 
ստուգաբանության հետ, քանի որ հնագույն ժամանակներում 
ազնվական ծագումը կապվում է Արևի պաշտամունքի հետ: 
Այսպիսով, արիացի ստուգաբանվում է`որպես կjանք տվող 
մարդ, ազնվական ծագում ունեցող անհատ եւ հետեւաբար 
«Արևի երկրում ծնված»: Հետագայում ինչպես նշում է մեծն 
գիտնական Հերունին. «Ար» բառարմատը տարածվել է նաև 
այլ երկրներում, որտեղ ներթափանցել է արևի 
պաշտամունքը: Այսպիսով, 
Հայաստան-Արեւ 
Եգիպտոս -ՐԱ, 
Հունաստան-Արես...

 Անգլիացի պատմաբան Արչիբալդ Սեյսը գրում է. «Արևի 
պաշտամունքը ձևավորվել է Հայկական լեռնաշխարհում, 
ապա հետո տարածվել է հին աշխարհի շատ ցեղերի ու 
ազգերի մեջ»:Արմենոիդ հայկական մարդատեսակը ունի իր 
հետևյալ արտաքին ֆիզիկական  
առանձնահատկություններն 
ու դրսևորումները. տղամարդկանց առատ աճող մորուք, քթի 
փոքրիկ կորություն, եւ գրեթե տափակ ծոծրակ: Արիական 
ցեղատեսակը այժմ ընդգրկում է բավական մեծ 
աշխարհագրական տարածք: Բացի հայերից, արիացի են նաև 
համարվում գերմանացիները, պարսիկները և հնդիկները: 
Լինել դարավոր հայ ժողովրդի զավակ՝ նշանակում է 
պահպանել հայկականությունը, այսինքն հայ լինելու 
ինքնությունն ու ազգային գիտակցությունը:

More Related Content

Similar to արիացիներ

Patm naxagic
Patm naxagicPatm naxagic
Patm naxagic
narek555
 
Hajkakan lernashxar
Hajkakan lernashxarHajkakan lernashxar
Hajkakan lernashxar
Elen7777
 
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետերԱշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
GevSon
 
Հայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
Հայկական Լեռնաշխարհ, ԳետերՀայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
Հայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
GevSon
 
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն) Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
Ani Matevosyan
 
Արատտա
ԱրատտաԱրատտա
Արատտա
ganyan
 

Similar to արիացիներ (15)

Patm naxagic
Patm naxagicPatm naxagic
Patm naxagic
 
Hajkakan lernashxar
Hajkakan lernashxarHajkakan lernashxar
Hajkakan lernashxar
 
Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ
Արա Գեղեցիկ և ՇամիրամԱրա Գեղեցիկ և Շամիրամ
Արա Գեղեցիկ և Շամիրամ
 
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետերԱշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
Աշխարագրություն. Հայկական լեռնաշխարհ, գետեր
 
Հայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
Հայկական Լեռնաշխարհ, ԳետերՀայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
Հայկական Լեռնաշխարհ, Գետեր
 
Hay_azgagrutyunma.docx
Hay_azgagrutyunma.docxHay_azgagrutyunma.docx
Hay_azgagrutyunma.docx
 
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն) Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
Հայաստանի մասին (Արևմտահայերէն)
 
շնորհանդես հայոց գրերը
շնորհանդես հայոց գրերըշնորհանդես հայոց գրերը
շնորհանդես հայոց գրերը
 
презентация1
презентация1презентация1
презентация1
 
презентация1
презентация1презентация1
презентация1
 
презентация1
презентация1презентация1
презентация1
 
Արատտա
ԱրատտաԱրատտա
Արատտա
 
Հայոց աշխարհի ծագումնաբանությունը
Հայոց աշխարհի ծագումնաբանությունըՀայոց աշխարհի ծագումնաբանությունը
Հայոց աշխարհի ծագումնաբանությունը
 
Welcome to Sunny Armenia
Welcome to Sunny ArmeniaWelcome to Sunny Armenia
Welcome to Sunny Armenia
 
Այցելություն Էրեբունի ամրոց
Այցելություն Էրեբունի ամրոցԱյցելություն Էրեբունի ամրոց
Այցելություն Էրեբունի ամրոց
 

արիացիներ

  • 1. Յուրա Օհանյան Արայիկ Խաչատրյան և Սարո Իսկանյան
  • 2. Արիացիներ  Լինելով արիական առաջնակարգ ժողովուրդներից մեկը`  դարերի ընթացքում մենք մեզ դրսևորել ենք որպես քաջ, արի եւ հետևողական մի ժողովուրդ, որն իր յուրաքանչյուր քայլում ցուցաբերել է իր քաջությունն ու անհնարին խնդիրները լուծելու մեծ հմտությունը: Որպես արիական ծագում ունեցող հզոր ազգ, թե՛ ֆիզիկական, թե՛ հոգեւոր, եւ թե՛ բարոյական հատկանիշներով միշտ գերազանցել ենք այն քոչվոր ցեղերին, ովքեր ներկայումս ապրում ու գոյատևում են հազարամյակներ ի վեր մեզ պատկանող տարածքներում: Արիական ժողովրդի ոգու կամքն ու եռանդը մշտապես եռացել է մեր երակներում` պարգևելով մեզ դիմադրելու անսահման ուժ: Մենք` հայերս, այնպիսի ազգ ենք, որ սկզբնավորվելով Հայկական լեռնաշխարհում, սկիզբ է դրել արիական ժողովուրդների ծագմանն ու ձևավորմանը:
  • 3.
  • 4. Արիական ցեղատիպի անվանումը բացատրվում ու ստուգաբանվում է հետևյալ մի քանի կերպ.  Ա. Ըստ հայազգի մեծ գիտնական Պարիս Հերունու՝ արիացիներ  համարվում էին այն մարդիկ, ովքեր պաշտում եւ երկրպագում էին Արևին: Արիացի բառը թարգմանաբար նշանակում է «Արևոտ տեղերից եկած» կամ «Արևի երկրում ծնված»: Ինչպես ավելացնում է նաև Հերունին, թե հայ ժողովրդի կազմավորումը իրականացել է դեռևս Ք.Ա. 50-40 հազարամյակներ առաջ եւ, համաձայն օտար ու հայ աղբյուրների, հայերը կոչվել են արևապաշտներ, այսինքն`արիացիներ, ովքեր առաջինն են հանդիսացել մարդկային պատմության ընթացքում` որպես Արևի երկրպագության հետևորդներ: Ըստ հայ գիտնական Պարիս Հերունու, արիական ցեղերի ամբողջական միավորումն ու վերջնական կազմավորումը տեղի է ունեցել հենց Հայկական լեռնաշխարհում: Մարդկության ծագման ու կազմնավորման օրրան հանդիսացող Հայկական լեռնաշխարհը: Այդ են վկայում նաև բազմաթիվ այլ գիտական ուսումասիրություններ ու հնագիտական պեղումներ:
  • 5.
  • 6.  Հատկանշական է, որ «Homo Sapiens» մարդատեսակի առաջացումն ու ձեւավորումը տեղի է ունեցել Հայկական լեռնաշխարհում` որպես աշխատունակ, բանիմաց էակ: Այս ամենով հանդերձ, Հայկական լեռնաշխարհը ծառայել է որպես արիական ցեղերի ծագման կենտրոն եւ առաջին արիական ցեղը համարվում է հայ ժողովուրդը` որպես արևապաշտներ  կամ արևի որդիներ: Ինչպես նշվեց վերևում, արեգակի պաշտամունքը մեծ տեղ է զբաղեցրել հայ ժողովրդի կենսակերպում իր սկզբնավորման օրերից ի վեր: Արեգակը, արիացիների կողմից դիտվել է որպես ջերմության մի կենսատու աղբյուր, կյանքի ու զարթոնքի դրդապատճառ, անսահման պարփակված ուժ: Արիացիները` իբրև արեւապաշտներ լինելու իրողություն, ստորև նշենք հայերենում բազմաթիվ բառերից մի քանիսի լեզվական ստուգաբանությունը.  Ա. Արմենիա–ԱՐ-ՄԵՆ-ԻԱ, արիական (արևային) ժողովրդի երկիր,  Բ. Արարատ – ԱՐ-ԱՐ-ԱՏ, նախապես ստեղծված,  Գ. Արման–ԱՐ-ՄԱՆ, արևի մարդ կամ արիացի,  Դ.Արմեն – ԱՐ-ՄԵՆ , արևի մարդիկ կամ արիացիներ,  Ե. Արմինե – ԱՐ-ՄԻ-ՆԵ, նա իմ արը:
  • 7.
  • 8.  Այսպիսով, վերոնշյալ բառերի ստուգաբանության մեջ, հստակ նկատելի է «ԱՐ» բառարմատի դերն ու նշանակությունը: «ԱՐ» նշանակում է Արև, որն էլ ցույց է տալիս հայերի արեւապաշտությունն ու միանգամայն փաստում հայերի արիական  ծագումը: Հայերը, որպես առաջնակարգ արիական ժողովուրդ, ովքեր կազմնավորվել են Հայկական լեռնաշխարհում, ընդգրկում են յուրահատուկ մի մարդատեսակ, որն հայտնի է արմենոիդ անվանումով:  Իբրև արիական ժողովուրդ եւ արմենոիդ մարդատիպի միակ ներկայացուցիչ, հայերն իրենց անխոնջ աշխատանքի ու պայծառ մտքի շնորհիվ կարողացել են խթան հանդիսանալ համաշխարհային մշակույթի զարգացմանն ու ծաղկմանը: Այս առիթով գերմանացի ականավոր պատմաբան Ռիմշնայդեյրը գրել է. «Ողջ հին հունական մշակույթը վերցված է Կիլիկյանից, Փյունիկյանից, Հիթիթականից ու Հալդականից, Արարատյան թագավորության բնակիչներից» (“Von Olimpia Bis Ninive In Zeitaller Homers”, Leipzig, 1963):
  • 9.
  • 10.  Իսկ ռուս մարդաբան Վ.Վ. Բունյակը իր «Grania Armenia» (Հայկական Գանգ) գրքում այսպես է գրում.«Արմենոիդ մարդատեսակը հայտնի է հնագույն ժամանակներից եւ լայն տարածում է ունեցել Միջագետքի բոլոր տարածքներում, սկսած նրա հարավային մասից մինչեւ Տիգրիսի ու Եփրատի ակունքները, եւ տարածվել  է Անատոլիական թերակղզու արևմտյան ծայրը մի կողմից եւ Իրանի ներքին շրջանները: Այնտեղ Մերձավոր Ասիայի հնագույն բնակչության մեջ որևէ այլ ռասայի պատկանող տարրեր չեն եղել: Այդ ռասայի ձևավորումը Մերձավոր Ասիայում ավարտվել է եւրոպական ու ասիական ցեղերի ծագումից առաջ (թրակիացիների,հելլենների, թուրքերի), որոնք, ըստ ամենայնի, ոչ մի կերպ չեն ազդել բնակչության մարդաբանական տիպի վրա եւ լուծվել են հաստատապես ձևավորված արմենոիդ ռասայում»: Այսպիսով, արմենոիդ մարդատեսակը միանգամայն կարող է համարվել ամենահին մարդատեսակը, որն կազմավորվելով Հայկական լեռնաշխարհում, կրում է իր միակ ներկայացնող մարդատիպը`հայ ժողավուրդը:
  • 11.
  • 12.  Բ. «Արիական» բառի երկրորդ ստուգաբանությունը հետևյալն է. hին սանսկրիտերենում «Arya» բառը նշանակել է մի մարդ, ով ազնվական ծագում ունեցել, միանգամայն լինելով քաջ, խելացի եւ գեղեցկադեմ: Այս ստուգաբանությունը համընկնում  է Հերունու ստուգաբանության հետ, քանի որ հնագույն ժամանակներում ազնվական ծագումը կապվում է Արևի պաշտամունքի հետ: Այսպիսով, արիացի ստուգաբանվում է`որպես կjանք տվող մարդ, ազնվական ծագում ունեցող անհատ եւ հետեւաբար «Արևի երկրում ծնված»: Հետագայում ինչպես նշում է մեծն գիտնական Հերունին. «Ար» բառարմատը տարածվել է նաև այլ երկրներում, որտեղ ներթափանցել է արևի պաշտամունքը: Այսպիսով, Հայաստան-Արեւ Եգիպտոս -ՐԱ, Հունաստան-Արես...
  • 13.
  • 14.  Անգլիացի պատմաբան Արչիբալդ Սեյսը գրում է. «Արևի պաշտամունքը ձևավորվել է Հայկական լեռնաշխարհում, ապա հետո տարածվել է հին աշխարհի շատ ցեղերի ու ազգերի մեջ»:Արմենոիդ հայկական մարդատեսակը ունի իր հետևյալ արտաքին ֆիզիկական  առանձնահատկություններն ու դրսևորումները. տղամարդկանց առատ աճող մորուք, քթի փոքրիկ կորություն, եւ գրեթե տափակ ծոծրակ: Արիական ցեղատեսակը այժմ ընդգրկում է բավական մեծ աշխարհագրական տարածք: Բացի հայերից, արիացի են նաև համարվում գերմանացիները, պարսիկները և հնդիկները: Լինել դարավոր հայ ժողովրդի զավակ՝ նշանակում է պահպանել հայկականությունը, այսինքն հայ լինելու ինքնությունն ու ազգային գիտակցությունը: