Солонгос хэлний дүрмүүд

1. 1
Index
1. " -(으)ㄹ 리가 있다(없다) "..."байх шалтгаан(учир) байхгүй "
2. " -(으)ㄹ 뿐더러 "..." -х төдийгүй "
3. " -(으)로까지 "..." -хүртлээ "
4. " -다고 할까요? "..." -гэж хэлэх үү? "
5. " -어서인지 "..." -болохоор тэр үү "
6. " -(으)ㄹ 테니 "..." -х учир "
7. " -(으)려우? "..." -х уу?(-х үү?) "
8. " -다고 봐요 "..." -гэж бодож(-үзэж) байна "
9. " -더라고요 "..." -гэж байна лээ/-даг(-дэг, -дог, -дөг) юм байна лээ "
10. " -는 걸 보니 "..." -ж байгааг нь харахад "
11. " -데요 "..." -юм байна лээ "
12. " -(으)ㄹ 것 같으면 "..." -х юм шиг байвал "
13. " -(으)니 만큼 "..." -шиг "
14. " -는 고사하고 "..." -байтугай(битгий хэл) "
15. " -는 듯싶다 "..." -ж байгаа юм шиг байна(бололтой) "
16. " -니, -니 "..." -ч -ч(-ч бай, -ч бай) "
17. " -더라 "..." -гэлээ "
18. " -(으)리라 "..." -на(-нэ, -но, -нө)"
19. " -다든가 -다든가 "..." -гэдэг юмуу, -гэдэг юмуу, (-даг,(-дэг, -дог, -дөг) юмуу, -(-даг,(-дэг, -
дэг, -дөг) юмуу "
20. " -네만 "..." -боловч "
21. " -더라도 "..." -байлаа ч "
22. " -어찌나, -(었)던지 "..." -хичнээн, -сан(-сэн, -сон, -сөн) болоод тэр үү "
23. " -기나 하다 "..." -л,(зөвхөн) "
24. " -디? "..." -гэнэ үү? "
25. " -자니(까) "..." -я,(-е, -ё) гэтэл "
26. " -(으)련만 "..." -х юм шиг боловч "
27. " -는 바 "..." -ж байгаа зүйл "
28. " -아무리 -다손 치더라도 "..." -хичнээн -гэсэн байлаа ч "
29. " -(으)ㄹ 맛이 안 나다 "..." -х сонирхол төрөхгүй байх "
30. " -같아선 "..." -харахад "
31. " -다만 "..." -боловч "
32. " -(으)ㅁ 직스럽다 "..." -ууштай(-үүштэй), -мжит "
33. " -(으)야 말로 "..." -нь бол "

2. 2
34. " -길래 "..." -байгаа учраас "
35. " -어 내다 "..." -ж гаргах "
36. " -(으)ㄹ세라 "..." -х болов уу гэж бодоод "
37. " -노라고 하다 "..." -гэж байна "
38. " -(이)랑 "..." -тай(-тэй, -той) "
39. " -(으)라고 "..." -аарай(-ээрэй, -оорой, -өөрэй) гээд "
40. " -는 셈이다 "..." -юм шиг байна "
41. " -는 바람에 "..." -аас(-ээс, -оос, өөс) болж "
42. " -(이)라야 "..." -гэж байж л, -гэж "
43. " -(으)려나 봐요 "..." -х бололтой(юм шиг байна) "
44. " -어서야 어디 "..." -болохоор яаж "
45. " -에는 어쩔 수가 없다 "..." -д бол яах ч аргагүй "
46. " -(으)로 인해서 "..." -ын(-ийн) улмаас "
47. " -고서는 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) "
48. " -기로는 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) бол "
49. " -(으)ㅁ "..." -нь "
50. " -을/를 필요로 하다 "..." -хэрэгтэй байх "
51. " -는 것 같던데요 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) юм шиг байна лээ "
52. " -(으)ㄹ 것까지야 없겠지만 "..." -х хэрэггүй боловч "
53. " -와/과 "..." -ба/болон " (тайлбар #2)
54. " -와/과 "..." -тай(-тэй, -той) " (тайлбайр #1)
55. " -게 마련이다 "..." -нь гарцаагүй(-зайлшгүй) "
56. " -만 못하다 "..." -ийг(-ыг) гүйцэхгүй "
57. " -(이)라더라 "..." -гэнэ үү?, -гэж байна лээ "
58. " -는/ㄴ다기에 "..." -гэхээр нь "
59. " -는다면야 "..." -гэвэл "
60. " -(으)렴/-(으)려무나 "..." -аарай(-ээрэй, -оорой, -өөрэй) "
61. " -는다던데 "..." -гэж байна лээ "
62. " -(이)라서 "..." -гээд "
63. " -(이)랄 수가 있나요? "..." -гэж хэлж болох уу? "
64. " -(이)라서 (그런지) "..." -болоод (тэр үү) "
65. " -만 가지고는 "..." -зөвхөн, -тай(-тэй, -той) байгаад "
66. " -(으)나마나 ".." -сан(-сэн, -сон, -сөн) ч, -гүй ч"
67. " -다가는 "..." -ж байгаа бол "
68. " -(으)므로 "..." -учраас "

3. 3
69. " -(으)ㄹ 건지, -(으)ㄹ 건지 "..." -х уу, -х уу гэдгийг "
70. " -든, -든 "..." -ч, -ч "
71. " -는/ㄴ다, -는/ㄴ다 하는 것이 "..." -на(-нэ, -но, -нө), -на(-нэ, -но, -нө) гээд "
72. " -던가요? "..." -байна уу?(-байна вэ?) "
73. " -자면 "..." -я(-е, -ё) гэвэл "
74. " -건, -건 "..." -ч, -ч/ -ч бай, -ч бай "
75. " -니, -고, -니 "..." -х гэсэн чинь, -бөгөөд, -х гэсэн чинь "
76. " -아무리 -라도 "..." -хичнээн -байлаа ч"
77. " -는/(으)ㄴ 김에 "..." -нгаа(-нгөө, -нгоо, -нгөө) "
78. " -(으)ㄹ 것이 아니라 "..." -х биш "
79. " -는/ㄴ다 하면 "..." -лаа(-лээ, -лоо, -лөө) гэвэл "
80. " -고자 하다 "..." -х гэж байна "
81. " -었(-았, -였)더니 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) чинь "
82. " -는 날엔 "..." -х тохиолдолд "
83. " -더니 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) байсан чинь "
84. " -는대잖아요 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гэдэг биш үү "
85. " -있으면야 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) бол "
86. " -었더라면, -었을걸 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) бол, -х байсан байх "
87. " -(으)ㄹ 겸 "..." -х гээд "
88. " -다(가) 보면"..." -аад үзвэл, -ж(ч) үзвэл "
89. " -는다니까 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гэсэн учраас "
90. " -는다 해도 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гэсэн ч "
91. " -는다고 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гээд "
92. " -어 가다/오다 "..." -ж явах(-ирэх) "
93. " -네, -네 해도 "..." -на(-нэ, -но, -нө) -на(-нэ, -но, -нө) гэсэн ч "
94. " -고 보니 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) үзсэн чинь "
95. " -는단 말이에요? "..." -гэсэн үг үү? "
96. " -는 법이다 "..." -нь зайлшгүй юм "
97. " -만 해도 "..." -л гэхэд "
98. " -기엔 "..." -д бол "
99. " -는다고들 하다 "..." -гэж ярих(хэлэх) "
100. " -는/ㄴ가 하면 "..." -байна уу гэвэл/юмуу гэвэл "
101. " -다가도 "..." -ж байгаад ч "
102. " -곤 하다 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) байсан "
103. " -(ㄴ/는)다니까요 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гээд байхад "

4. 4
104. " -더러 "..." -д(т) "
105. " -듯이 "..." -шиг "
106. " -(으)ㄹ지라도 "..." -лаа(-лээ, -лоо, -лөө) ч "
107. " -보고 "..." -хараад "
108. " -기란 "..." -на(-нэ, -но, -нө) гэдэг нь "
109. " -(이)란 "..." -гэдэг нь "
110. " -(으)ㄹ 수도 있다 "..." -ж(ч) болно(-нь ч байна) "
111. " -(는/ㄴ)다는 것이 "..." -гэсэн нь "
112. " -(는/ㄴ)다니 "..." -гэсэн "
113. " -고도 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) ч "
114. " -는/은커녕 "..." -байтугай(-битгий хэл) "
115. " -(으)면 -(으)ㄹ수록 "..." -вал(-вэл)/-бал(-бэл) -х тусам "
116. " -(으)로는 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) бол "
117. " -(는/ㄴ) 다지요? "..." -гэсэн биз дээ? "
118. " -(으)ㄹ 만하다 "..." -ж болох "
119. " -(이)라든가 "..." -ч юмуу "
120. " -고 말고(요) "..." -гүй яахав "
121. " -지 그래요 "..." -гүй дээ "
122. " -(으)나 -(으)나 "..." -ч, -ч "
123. " -었던 것 같다 "..." -сан(-сэн, -сон, сөн) юм шиг байна(-бололтой) "
124. " -다면서요? "..." - гэсэн биздээ? -гэчихээд? "
125. " -(으)면서도 "..." -хирнээ ч(-мөртлөө ч) "
126. " -(으)ㄹ까 보다 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) юмуу гэж бодох, -х болов уу гэж бодох "
127. " -(이)라도 "..." -ч болов "
128. " -기는요 "..." -ч гэж дээ "
129. " -어야 "..." -ж байж л "
130. " -(이)랍니다 "..." -гэнэ "
131. " -(으)ㄹ 뿐이다 "..." -х л төдий "
132. " -는/(으)ㄴ데도 "..." -хирнээ ч "
133. " -(이)라니요? "..." -гэнэ үү? "
134. " -고는 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) "
135. " -(으)ㄹ 걸요 "..." -х байх "
136. " -거든(요) "..." -байна л даа, -л даа(-дээ, -доо, -дөө), -байхгүй юу "
137. " -는다고 하던데 "..." -гэж байна лээ "
138. " -던데(요) "..." -юм байна лээ "

5. 5
139. " -도록 "..." -аар(-ээр, -оор, өөр) "
140. " -(으)ㄹ까? "..." -х болох уу?, -х бол?, -х уу(үү)? "
141. " -(는/ㄴ)대요 "..." -гэнэ ээ "
142. " -만큼 "..." -шиг "
143. " -(이)라고요? "..." -гэнэ үү?(-гэж үү?) "
144. " -는/은요? "..." -юу -гэж? "
145. " -더군요 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) юм байна лээ "
146. " -(이)라고 그러다 "..." -гэж хэлэх "
147. " -는/(으) ㄴ/(이)ㄴ 데다가 "... " -ы(-ийн), хажуугаар(-зэрэгцээ) "
148. " -어/아/여 있다 "..." -ж байна, -сан(-сэн, -сон, -сөн) байна "
149. " -(으)ㄹ 것 같아서 "..." -х юм шиг болохоор "
150. " -어/아/여도 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) ч "
151. " -어 달라고 하다 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) өгөөч "
152. " -는/(으)ㄴ 대로 "..." 1. -ы(-ий) дагуу, 2. -сан(-сэн, -сон, -сөн) чигээр нь(хэвээр нь),
3. -нгуут(-нгүүт) "
153. " -게 되다 "... " -аар(-ээр, -оор, -өөр) болох "
154. " -(으)ㄹ 뿐만 아니라 "..." -х төдийгүй "
155. " -뿐(만) 아니라 "..." -төдийгүй "
156. " -어야지요 "..." -х хэрэгтэй биз дээ(-ёстой биз дээ) "
157. " -어 볼까요? "..." -ж үзэх үү? "
158. " -기도 하다 "..." -нь ч байна "
159. " -밖에 "..." -гадна(-зөвхөн), -л, -аас(-ээс, -оос, -өөс) гадна.
160. " -에 비해서 "..." -тай(-тэй, -той) харьцуулахад "
161. " -나 보다/-(으)ㄴ가 보다 "..." -юм шиг байна(-бололтой)"
162. " -는가요/(으)ㄴ가요? "..." -уу(үү)?, -бэ(-вэ)? "
163. " -나요? "..." -уу(үү)? "
164. " -(으)든지 "..." -ч бай "
165. " -말이다 "..." -үг юм "
166. " -(으)ㅂ니다만 "..." -боловч "
167. " -(으)면서 "..." -нгаа(-нгээ, -нгоо, -нгөө) "
168. " -는/(으)ㄴ/(으)ㄹ 모양이다 "..." -юм шиг байна(бололтой) "
169. " -너라 "..." -аарай(-оорой, -өөрэй, -ээрэй) "
170. " -을/를 위해서 "..." Нэр үг "-ын(-ийн) төлөө, " Үйл үг "-ын(-ийн) тулд "
171. " -지(요) "..." -биз дээ "
172. " -부터 "..." -аас(-ээс, -оос, -өөс), -эхлээд "
173. " -(는/ㄴ)다 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг), -на(-нэ, -но, -нө) "

6. 6
174. " -어/아/여 "..." -на(-нэ, -но, -нө) "
175. " -야/아 "..." -аа(-ээ, -оо, -өө) "
176. " -얼마나 -(으)ㄴ지 모르다 "..." -хичнээн их -гээч "
177. " -(으)ㄹ지 모르다 "..." -ж магадгүй "
178. " -는/(으)ㄴ지 알다 "..." -ийг(гэдгийг) мэдэх "
179. " -에다가 "..." -н дээр(д) "
180. " -(으)면 안 되다 "..." -вал(-вэл), -бал(-бэл) болохгүй "
181. " -어/아/여 가지고 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) "
182. " -어도 되다 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) ч болох "
183. " -었/았/였다가 "..." -чихаад(-чихээд, -чихоод, -чихөөд) "
184. " -어/아/여/다가 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) "
185. " -고 있었다 "..." -ж байсан "
186. " -보다 "..." -аас(-ээс, -оос, -өөс), -ыг(-ийг) бодвол "
187. " -(으)로 해서 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) дайраад-(дамжаад) "
188. " -는/-(으)ㄴ 데요 "..." -байна л даа "
189. " -는 길이다 "..." -ж байгаа зам юм(-ж байгаа замдаа) "
190. " -다가 "..." -ж байгаад "
191. " -(으)려면 "..." -я(-е, -ё) гэвэл "
192. " -(으)ㄴ 지 "..." -снаас(-снээс, -сноос, -снөөс) хойш "
193. " -는/(으)ㄴ 것 "..." -х нь "
194. " -요 "... " -л даа(-дээ, -доо, -дөө)
195. " -(으)ㄴ 일이 있다/없다 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) удаа байх/байхгүй "
196. " -고요 "..." -чихаад(-чихээд, -чихоод, -чихөөд)"
197. " -(으)려고 "..." -х гэж "
198. " -는 동안"..." -ж байх хугацаанд(хооронд, туршид) "
199. " -기로 하다 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) болох(тогтох, шийдэх) "
200. " -(이)나 "..." -л, -юмуу "
201. " -어/아/여 지다 "..." -чихлаа(-чихлээ, -чихлоо, -чихлөө)
202. " -었/았/였으면 하다 "..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) бол "
203. " -어/아/여 보다 "..." -ж үзэх "
204. " -마다 "..." -бүр(болгон) "
205. " -기 전에 "..." -ын(-ийн) өмнө "
206. " -(으)러 가다/오다 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) явах/ирэх "
207. " -고 있다 "..." -ж байна "
208. " -한테서/에게서 "..." -аас(-ээс, -оос, -өөс) "

7. 7
209. " -(으)ㄴ 후에 "..." -ны(-ий) дараа "
210. " -(으)ㄹ 때 "..." -х үед, -хдаа(-хдээ, -хдоо, -хдөө) "
211. " -(으)려고 하다 "..." -х гэж байна "
212. " -지만"..." -боловч "
213. " -지 말다"..." -бүү(битгий) "
214. " -(으)ㄹ 수 있다/없다"..." -ж чадна(чадахгүй), -ж болно(болохгүй) "
215. " -지 못하다 "..." -ж чадахгүй "
216. " -(으)ㄹ 것 같다 "..." -х юм шиг байна(бололтой) "
217. " -는/(으)ㄴ데 "..." -1.-ж байхад. 2-тийм(-ийм) байна. 3-хирнээ(-мөртлөө, -боловч)
218. " -(으)ㄹ 것이다 "..." -х байх "
219. " -기 때문에/때문에 "..." -Үйл үгэнд -учраас...Нэр үгэнд -улмаас(болж) "
220. " -(으)세요 "..." -вэ(бэ)?, -аарай(-ээрэй, -оорой, -өөрөй) "
221. " -는/(으)ㄴ/(으)ㄹ "..." Үйл үгэнд -는(одоо цаг), -(으)ㄴ(өнгөрсөн цаг), -
(으)ㄹ(ирээдүй цаг)..
222. " -군/군요 "..." -байх нээ "
223. " -에게/한테 "..." -д(т) "
224. " -에서 -까지 "..." -аас(-ээс, -оос, -өөс) -хүртэл "
225. " -어/아/여서 "..." 1.Учир шалтгаан заах..-болохоор. 2.Болж буй үйл явдал
үргэлжилэн өрнөх -аад(-ээд, -оод, өөд) "
226. " -(으)니까 "..." -учраас, -тал(-тэл, -тол, -төл) "
227. " -쯤 "..." -орчим(-ойролцоогоор, бгцаагаар) "
228. " -(으)로 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр), -руу(рүү) "
229. " -고 "..." -ж(-ч), ба(-болон, бөгөөд) "
230. " -어/아/여 주다/드리다 "..." -ж өгөх "
231. " -과/와 "..." -ба(болон) "
232. " -(으)ㄹ까요? "..." -уу(үү) "
233. " -지요"..." -биз дээ? "
234. "-겠-"..." -на(-нэ, -но, -нө) "
235. " -하고"..." -ба/болон" (тайлбар 2)
236. " -하고"..." -тай(-тэй, -той) "
237. " -고 싶다"..." -маар(-мээр, -моор, -мөөр) байна, -ийг(-ыг) хүсч байна "
238. " -도"..." -ч(бас, ч бас) "
239. " -에"...." д(т) "
240. " 이것/ 그것/ 저것 "..." -энэ юм/тэр юм/тээр юм "
241. '그런데'..." гэхдээ "
242. '그러나'..." гэвч "

8. 8
243. '그래서'..." тиймээс/тийм болохоор "
244. Хялбарчилсан дүрэм N13
245. Хялбарчилсан дүрэм N12
246. Хялбарчилсан дүрэм N11
247. Хялбарчилсан дүрэм N10
248. Хялбарчилсан дүрэм N9
249. Хялбарчилсан дүрэм N8
250. Хялбарчилсан дүрэм N7
251. Хялбарчилсан дүрэм N6
252. Хялбарчилсан дүрэм N5
253. Хялбарчилсан дүрэм N4
254. Хялбарчилсан дүрэм N3
255. Хялбарчилсан дүрэм N2
256. Хялбарчилсан дүрэм.....
257. '-어/아/여 놓다 '..." -ж орхих(тавих) "
258. '-지 않으면 안 되다 '..." -гүй бол болохгүй "
259. '-ㄴ/는 한 '..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) цагт/ -ж байгаа цагт "
260. '-는 바가 아니다 '..." -х зүйл биш "
261. '-(으)ㄹ 테면..."-ыг(-ийг) хүсч байна гэвэл "
262. '-(으)ㄹ 참이다..." -х гэж байсан "
263. '-(으)ㄹ 지경이다..." -д хүрэх "
264. '-(으)니'..." -сан(-сэн, -сон, -сөн) чинь/ -юм чинь "
265. '-느라고'..."-х гээд "
266. '-기만 하다'..."(зөвхөн) -ийг л хийх "
267. '-던들'..."-сан(-сэн, -сон, -сөн) бол "
268. '-는가 보다'..." -юм шиг байна(бололтой)"
269. '-던'..."-ж(ч) байсан/ -сан(-сэн, -сон, -сөн) "
270. '-게 하다'..." -лга(-лгэ, -лго, -лгө)/-га(-гэ, -го, -гө)/-уул(-үүл)/-аа(-ээ, -оо, -өө) "
271. ' -(으)락 -(으)락 하다 '..." -аад(-ээд, -оод, -өөд)
272. '-(으)ㄹ 듯하다..." -х юм шиг байна "
273. '-어/아/여 대다..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) байна "
274. '-중에서..."-аас(-ээс, -оос, -өөс) дундаас "
275. '-(었)으면 좋(겠)다..."-сан(-сэн, -сон, -сөн) бол сайхан "
276. '-(으)ㄹ까 말까 하다..."-х уу болих уу (гэж бодох) "
277. '-(으)ㄹ 텐데..."-х байх"

9. 9
278. '-그러므로..." тэгэхээр "
279. '-그렇지만..." тийм боловч "
280. '-(으)ㅁ으로써..."-аар(-ээр, -оор, -өөр) "
281. '-에 대하여..." -ы(-ий) тухай/талаар/
282. '-(이)든지..."-ч бай "
283. '-(으)며..."-ба, бөгөөд, -нгаа(-нгээ, -нгоо, -нгөө) "
284. '-조차..."-ч хүртэл - ч бас "
285. '-마저..." бүр, цаашлаад, ...хүртэл "
286. '-(으)로서.."-аар(-ээр, -оор, -өөр), -ийн(-ын) хувьд "
287. '-느라면..'-хлаар(-хлээр, -хлоор, -хлөөр) '
288. '-던가..'-бил үү/бэ(вэ) "
289. "-(으)려다가 '..."-х гэж байгаад.."
290. "-(으)려거든'.."-я(-е, -ё) гэвэл "
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
1. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 리가 있다(없다) "..."байх шалтгаан(учир) байхгүй "
'-(으)ㄹ 리가 있다(없다)' нь учир шалтгаан буюу зүй тогтлыг илэрхийлэх бөгөөд асуух хэлбэрээр
хэоэглэгдсэн тохиолдолд эсрэг утгыг илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ
리가 있다(없다)', эгшгээр төгсвөл '-ㄹ 리가 있다(없다)' -г залгана.
●내가 공문을 보냈는데 못 받았을 리가 없어요.
Би албан бичиг явуулсан, авч чадаагүй байх шалтгаан байхгүй.
●그가 시험에 떨어졌다고 그럴 라가 없어요.
Тэр шалгалтанд унасан гээд тэгэх учир байхгүй.
●그렇게 착한 학생이 나쁜 짓을 했다고 그럴 리가 있겠어요?
Тийм сайн сурагч муу үйлдэл хийсэн гээд тэгэх шалтгаан байна уу?
●그 사람이 또 술을 마셨다고 그럴 리가 없어요.
Тэр хүн бас архи уусан гээд тэгэх шалтгаан байхгүй.
●벌써 돌아왔다고 그럴 라가 없어요.
Аль хэдийн эргэж ирсэн гээд тэгэх учир байхгүй байх.

10. 10
2. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 뿐더러 "..." -х төдийгүй "
'-(으)ㄹ 뿐더러' нь үйл үгэнд залгаж ямар нэг бодит үнэн зөвхөн түүгээр зогсохгүй бөгөөд түүнээс
гадна өөр зүйл дахиад байгааг илэрхийлнэ. '-(으)ㄹ 뿐만 아니라' -аар солигдож болно. Үгийн
язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ 뿐더러', эгшгээр төгсвөл '-ㄹ 뿐더러' -г залгана.
●그 레스토랑은 분위기도 좋을뿐더러 맛도 아주 맛있어요.
Тэр ресторан орчин ч сайн төдийгүй амт ч бас маш амттай.
●새로 나온 상품은 사용하기도 편할뿐더러 휴대하기도 편해요.
Шинээр гарсан бүтээгдэхүүн хэрэглэхэд ч эвтэйхэн төдийгүй биедээ авч явахад ч эвтэйхэн.
●몽골은 겨울에 눈이 많이 올뿐더러 너무 추워요.
Монголд өвөл цас их орох төдийгүй дэндүү хүйтэн байдаг.
●그 소문은 사실이 아닐뿐더러 그 사람이 그렇게 할 사람이 아니에요.
Тэр цуу үг нь үнэн биш төдийгүй тэр хүн тэгэж хэлэх хүн биш.
●내일은 태풍도 불뿐더러 폭우도 쏟아진대요.
Маргааш хар салхи ч салаилах төдийгүй аадар бороо ч бас асгарна гэнэ.
3. Дүрэм...
" -(으)로까지 "..." -хүртлээ "
'-(으)로까지' нь нэр үгэнд залгаж онцгой нөхцөл буюу байдал болж байгааг илэрхийлнэ.
●불씨 하나가 큰화재로까지 번지는 경우가 있어요.
Галын оч нэг нь их гал түймэр хүртлээ газар авах тохиолдол байна.
●작은 문제가 큰문제로까지 확대될 수 있어요.
Жижиг асуудал нь том асуудал хүртлээ өргөжиж болно.
●심한 우울증은 자살로까지 갈 수 있대요.
Хурц ганихрал нь амиа хорлох хүртлээ явж болно гэнэ.
●감기가 심하면 폐렴으로까지 번질 수 있대요.
Ханиад хүнд бол уушгины үрэвсэл хүртлээ хүндэрч болно гэнэ.
4. Дүрэм...
" -다고 할까요? "..." -гэж хэлэх үү? "
'-다고 할까요?' нь шууд бус ишлэлийг ашиглан өгүүлэгчийн бодлыг илэрхийлэх боловч тухайн
бодит үнэнийг хүчтэйгээр батлан хэлэлгүй сонсогч бодож болох боломжийг өгч байгаа зөөлөн
илэрхийлэл юм.
●이 물건은 저 물건보다 좋다고 할까요? 보기에도 아주 달라요.
Энэ бараа нь тэр бараанаас сайн гэж хэлэх үү? Харахад ч маш өөр байна.
●그 사람은 수줍음이 많다고 할까요? 남 앞에서 말을 잘 못해요.
Тэр хүнийг ичимхий гэж хэлэх үү? Бусдын өмнө сайн ярьж чаддаггүй.
●일이 제 적성에 안 맞는다고 할까요? 하여튼 당분간 좀 쉬고 싶어요.
Ажил миний чадавхид тохирохгүй байна гэж хэлэх үү? Ямар ч байсан хэсэг хугацаанд жаахан
амармаар байна.
●천부적인 재능을 가쪘다고 할까요? 그의 연주는 정말로 좋았어요.

11. 11
Тэнгэрээс заяасан авъяастай гэж хэлэх үү? Түүний тоглолт үнэхээр сайхан байсан.
●제 표현능력이 부족하다고 할까요? 어떻게 설명해야 할지 모르겠어요.
Миний илэрхийлэх чадвар дутмаг гэж хэлэх үү? Яаж тайлбарлах ёстойг мэдэхгүй байна.
5. Дүрэм...
" -어서인지 "..." -болохоор тэр үү "
'-어서인지' нь өмнөх өгүүлбэр нь дараагийн өгүүлбэрийн учир шалтгаан болж болохыг
илэрхийлнэ. '-어서 그런지' -оор солигдож болно.
●봄이 되어서인지 몸이 피곤해요.
Хавар болсон болохоор тэр үү ядарч байна.
●나이가 들어서인지 잘 기억이 안 나요.
Нас ахисан болохоор тэр үү сайн санахгүй байна.
●부자 집에서 자라서인지 그 사람은 돈 귀함을 몰라요.
Баян айлд өссөн болохоор тэр үү тэр хүн мөнгө эрхэмийг мэдэхгүй.
●살기가 힘들어서인지 살이 많이 빠졌어요.
Амьдрах нь хүнд болохоор тэр үү их турсан.
●날씨가 더워서인지 해수욕장에 사람이 많아요.
Цаг агаар халуун болохоор тэр үү далайн усан сэлэтийн газарт хүн их байна.
6. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 테니 "..." -х учир "
'-(으)ㄹ 테니' нь өмнөх өгүүлбэр нь санаа зорилго буюу төлөвлөгөө таамаг зэргийг илэрхийлэх
бөгөөд дараагийн өгүүлбэр нь өмнөх өгүүлбэрийн бодит үнэнийг учир шалтгаанаар дамжуулан
илэрч байгаа үр дүнг илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ 테니', эгшгээр
төгсвөл '-ㄹ 테니' -г залгана.
●저는 여기서 기다릴 테니 빨리 갔다 오세요.
Би энд хүлээх учир хурдан яваад ирээрэй.
●자세히 말씀을 드릴 테니 그렇게 화내지 말고 진정하세요.
Тодорхой хэлж өгөх учир тэгэж уурлалгүй тайвшираарай.
●또 만날 날이 있을 테니 너무 섭섭해하지 말아요.
Дахиад уулзах өдөр байх учир дэндүү битгий гуниглаарай.
●지금 갈 테니 조금만 기다려 주세요.
Одоо очих учир жаахан л хүлээгээрэй.
●빨리 할 테니 너무 걱정하지 마세요.
Хурдан хийх учир санаа битгий зовоорой.
7. Дүрэм...
" -(으)려우? "..." -х уу?(-х үү?) "
'-(으)려우?' нь санаа зорилгыг илэрхийлэх '-(으)려' -д хүндэтгэлийн асуух хэлбэрээр төгсгөх
нөхцөл '-오?(-우?)' -ийн нийлсэн хэлбэр юм. Үйл үгэнд залгаж, тиймэрхүү үйлдлийг хийх хүсэл

12. 12
байгааг эсрэг талаас асуух үед хэрэглэгдэнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)려우?',
эгшгээр төгсвөл '-려우?' -г залгана.
●좋은 물건이 있는데 한번 보려우?
Сайн бараа байгаа нэг удаа үзэх үү?
●시장을 가려던 참인데 함께 가시려우?
Зах явах гэж байсан юм хамт явах уу?
●이 편지를 그 사람에게 좀 전해 주시려우?
Энэ захиаг тэр хүнд дамжуулж өгөх үү?
●이것이 아주 맛있는데 좀 먹어 보시려우?
Энэ нь маш амттай идэж үзэх үү?
●지금 숙제를 하는데 같이 하려우?
Одоо даалгавар хийж байна хамт хийх үү?

13. 13
8. Дүрэм...
" -다고 봐요 "..." -гэж бодож(-үзэж) байна "

14. 14
'-다고 봐요' нь төгсгөх нөхцөл '-다' ба ишлэл нэр үгийн нөхцөл '-고' -ийн нийлсэн '-다고' -д үйл үг '-
보다' болон хүүрнэх хэлбэрээр төгсгөх нөхцөл '-어/아/여요' -ийн нийлсэн хэлбэр юм. Ямар нэг
бодит үнэнийг хараад түүгээр хойшлуулж өөр үйлдэл буюу байдлыг таамаглахыг илэрхийлнэ.
●요즘은 풍습이 많이 변했다고 봐요.
Сүүлийн үед ёс заншил их өөрчлөгдсөн гэж бодож байна.
●이 길로 가는 게 더 빠르다고 봐요.
Энэ замаар явах нь илүү хурдан гэж бодож байна.
●다른 사람에게 시키는 것보다 자기가 하는 것이 낫다고 봐요.
Өөр хүнд даалгаснаас өөрөө хийх нь дээр гэж бодож байна.
●일찍 일어나는 게 건강에 좋다고 봐요.
Эрт босох нь эрүүл мэндэд сайн гэж бодож байна.
●그건 아주 좋은 생각이라고 봐요.
Тэр нь маш сайхан санаа гэж бодож байна.
9. Дүрэм...
" -더라고요 "..." -гэж байна лээ/-даг(-дэг, -дог, -дөг) юм байна лээ "
'-더라고요' нь өнгөрсөн үеийн туршлагыг дурсамж мөн өгүүлэгчийн туршлагыг илэрхийлэх аялга
нөхцөл '-더라' -д шууд бус ишлэлийн '-고' ба хүндэтгэл хэлбэрээр төгсгөх нөхцөл '-요' -ийн
нийлсэн хэлбэрээр, өнгөрсөн бодит үнэний талаарх туршлагыг дурсан ярихыг илэрхийлнэ. '-
더군요', '-데요', '-던데요' гэх зэрэгтэй утга төстөй буюу сонсогч асуух өгүүлбэрээр эргүүлэн асуух
үед хэрэглэж болох нь онцлог юм.
●그 일이 쉬울 줄 알았는데 생각보다 어렵더라고요.
Тэр ажил нь амархан гэж бодсон боловч бодсоноос хэцүү юм байна лээ.
●오래간만에 학교에 가보니까 몰라보게 달라졌더라고요.
Удаан хугцааны эцэст сургуульд очиж үзтэл андуурмаар өөрчлөгдсөн байна лээ.
●아침 일찍 가보니까 아무도 없더라고요.
Өглөө эрт очиж үзтэл хэн ч байхгүй гэж байна лээ.
●아침마다 등산을 하더니 건강이 좋아지더라고요.
Өглөө бүр ууланд авирдаг учраас эрүүл мэнд сайжилраа гэж байна лээ.
10. Дүрэм...
" -는 걸 보니 "..." -ж байгааг нь харахад "
'-는 걸 보니' нь өмнөх өгүүлбэр нь өөрөө мэдрэх буюу эсрэг талд мэдэгдэхийг хүссэн бодит
үнэнийг тайлбарлаж, дараагийн өгүүлбэр нь өмнөх өгүүлбэрийг учир шалтгаанаар баталсан
бодит үнэн буюу таамаглаж байгаа утга санааг илэрхийлнэ.
●하나도 남기지 않고 다 먹은 걸 보니 몹시 시장했었나 봐요.
Нэгийг ч үлдээлгүй бүгдийг идсэн байгааг нь харахад маш их өлссөн байсан бололтой.
●얼굴이 울상인 걸 보니 일이 잘 안된 모양이에요.
Царай нь урвайсан байгааг нь харахад ажил бүтээгүй юм шиг байна.
●신상품이 잘 안 팔리는 걸 보니 제품이 안 좋은가 봐요.
Шинэ бүтээгдэхүүн сайн зарагдахгүй байгааг нь харахад бүтээгдэхүүн сайн биш бололтой.

15. 15
●그 사람이 일찍 온 걸 보니 무슨 일이 있나 봐요.
Тэр хүн эрт ирсэн байгааг нь харахад ямар нэг ажил байгаа юм шиг байна.
●차가 많이 밀린 걸 보니 아마 사고가 났나 봐요.
Машин их бөглөрсөн байгааг нь харахад магадгүй осол гарсан бололтой.
11. Дүрэм...
" -데요 "..." -юм байна лээ "
'-데요' нь дурсамжийг илэрхийлэх '-더' -д хүндэтгэлийн '-어요' -г залгаж, өнгөрсөн цагт өгүүлэгч
туршсан зүйлийг илэрхийлнэ.
●혼자 사는 게 편할 것 같았는데 그렇지도 않데요.
Ганцаараа амьдрах нь тухтай юм шиг байсан боловч тийм биш юм байна лээ.
●20 년 후에 친구를 만났더니 저를 몰라보데.
Хорин жилийн дарах найзтай уулзсан чинь намайг танихгүй байна лээ.
●외국인은 생선회를 잘 못 먹는다고 하더니 그 사람은 잘 먹던데요.
Гадаад хүн түүхий загас сайн идэж чадахгүй гэсэн чинь тэр хүн сайн иддэг юм байна лээ.
●그 사람은 길을 잘 모른다고 하더니 잘 찾아오던데요.
Тэр хүн зам сайн мэдэхгүй гэсэн чинь сайн олж ирдэг юм байна лээ.
12. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 것 같으면 "..." -х юм шиг байвал "
'-(으)ㄹ 것 같으면' нь хүчтэй таамагыг илэрхийлэх '-(으)ㄹ 것 같다' ба таамаглалын утгыг агуулах
'-(으)면' -ийг залгаж, өмнөх өгүүлбэр нь дараагийн өгүүлбэрийн үйлдэл буюу байдлыг
бүрдүүлэхийн тулд бүх нөхцөл нь болохыг илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-
(으)ㄹ 것 같으면', эгшгээр төгсвөл '-ㄹ 것 같으면' -г залгана.
●시험에 합격하지 못 할 것 같으면 시험을 보지 마세요.
Шалгалтанд тэнцэж чадахгүй юм шиг байвал шалгалт битгий өгөөрэй.
●올 수 있을 것 같으면 빨리 오세요.
Ирж чадах юм шиг байвал хурдан ирээрэй.
●돈이 부족할 것 같으면 나에게 말하세요.
Мөнгө дутах юм шиг байвал надад хэлээрэй.
●이번 주말에 한가하실 것 같으면 같으 식사하는 것이 어때요.
Энэ долоо хоногийн сүүлээр завтай байх юм шиг байвал хамт хооллох нь ямар вэ.
●방이 추울 것 같으면 난로를 피우에요.
Өрөө хүйтэн юм шиг байвал зуух галлаарай.
13. Дүрэм...
" -(으)니 만큼 "..." -шиг "

16. 16
'-(으)니 만큼' нь өмнөх өгүүлбэр нь дараагийн өгүүлбэрийн учир шалтгаан болохыг тайлбарлаж
өгч байгаа '-(으)니' -д хэмжээ буюу хязгаарын утгыг илэрхийлж байгаа '-만큼' -ийг залгаж, өмнөх
өгүүлбэрийн бодит үнэнийг учир шалтгаанаар дамжуулан дараагийн өгүүлбэрийн утга санаа
гаргахыг илэрхийлнэ.
●요즘 경제가 어려우니 만큼 모두들 절약해야겠어요.
Сүүлийн үед эдийн засаг хэцүү байгаа шиг бүгд хэмнэх хэрэгтэй байна.
●이번 일은 중요한 일이니 만큼 모두들 힘을 합쳐서 해야 해요.
Энэ удаагийн ажил чухал ажил шиг бүгд хүчээ нэгтгээд хийх хэрэгтэй.
●여러분들은 학생이니 만큼 열심히 공부해야 해요.
Та бүхэн сурагч шиг хичээнгүй хичээллэх хэрэгтэй.
●우리는 열심히 노력하고 있으니 만큼 곧 좋은 결과가 나오리라 믿어요.
Бид хичээнгүй зүтгэж байгаа шиг даруй сайн үр дүн гарна гэдэгт итгэж байна.
14. Дүрэм...
" -는 고사하고 "..." -байтугай(битгий хэл) "
'-는 고사하고' нь нэр үг буюу үйл үгийн нэршүүлэх нөхцөл '-기' -д залгаж, өмнөх өгүүлбэрийн
бодит үнэнд хэлэх зүйл ч байхгүй бөгөөд түүнээс муу нөхцөл байдал болох дараагийн
өгүүлбэрийн бодит үнэнг ч үгүйсгэнэ гэсэн утгыг илэрхийлнэ.
●자동차는 고사하고 자전거 한 대 마련하기 어려운 형편이에요.
Авто машин байтугай нэг дугуй авахад хэцүү байдалтай байна.
●영어는 고사하고 자기 모국어도 잘 못해요.
Англи хэл битгий хэл эх хэлээ ч сайн мэдэхгүйээ.
●공연 구경은 고사하고 사람이 많아서 공연장에 들어 가보지도 못했어요.
Тоглолт үзэх нь байтугай хүн их болохоор тоглолтын газарт орж ч чадаагүй.
●그의 성적표에는 A 학점은 고사하고 C 학점도 없어요.
Түүний сургалтын дэвтэрт А дүн битгий хэл С дүн б байхгүй байна.
●요즘엔 시간이 없어서 아침은 고사하고 점심도 못 먹어요.
Ойрдоо завгүй болохоор өглөөний байтугай өдрийн хоол ч идэж чадахгүй байна.
15. Дүрэм...
" -는 듯싶다 "..." -ж байгаа юм шиг байна(бололтой) "
'-는 듯싶다' нь төстөй юмуу адил хэмжээний утгыг илэрхийлэх холбох нөхцөл '-듯' -д таамагыг
илэрхийлж байгаа '-싶다' -г залгасан хэлбэрээр, өмнөх үйл үгийн үйлдэл буюу байдлын талаар
өгүүлэгч хувийн бодлоор таамаглаж байгаа утгыг илэрхийлнэ.
●참석자들이 모두 일어나는 걸 보니 아마 경축이 시작되는 듯싶어요.
Оролцогчид бүгд босож байгааг харахад магадгүй баяр ёслол эхлэж байгаа юм шиг байна.
●이렇게 번개가 치는 것 보면 아마 어디 비가 오는 듯싶어요.
Ингэж аянга цахиж байгаа харвал магадгүй хаа нэгтээ бороо орж байгаа бололтой.
●그 보도 내용은 실제보다 과장된 듯싶어요.

17. 17
Тэр мэдээний агуулга нь бодит байдлаас хэтрүүлсэн юм шиг байна.
●이번 경기에서 우리 팀이 이기는 듯싶어더니 결국은 졌어요.
Энэ удаагийн тэмцээнд манай баг ялах юм шиг байсан чинь эцэст нь ялагдсан.
●미소짓는 걸 보니 이번 선거에서 당선된 듯싶어요.
Инээмсэглэж байгааг нь харахад энэ удаагийн сонгуульд сонгогдсон юм шиг байна.
16. Дүрэм...
" -니, -니 "..." -ч -ч(-ч бай, -ч бай) "
'-니, -니' нь үйл үгийн язгуурт давтан залгаж, тэр бодит үнэнийг эгнүүлэн ярих үед хэрэглэгдэнэ.
●이 책이니 저 책이니 자꾸 사지만 말고 한 책이라도 다 읽어보세요.
Энэ ном ч тэр ном ч үргэлж худалдаж авалгүй нэг ном ч болов бүгдийг нь уншиж үзээрэй.
●내 것이니 네 것이니 다투지 말고 사이좋게 지내에요.
Минийх ч бай чинийх ч бай маргалдалгүй харилцаа сайтай байгаарай.
●잘하니 못하니 해도 그 사람만이 그 일을 할 수 있어요.
Сайн хийсэн ч муу хийсэн ч гэсэн тэр хүн л тэр ажлыг хийж чадна.
●오늘은 주말이니 특별한 일이 없을 테고 집에 쉬고 있을 것이니 찾아가 볼까.
Өнөөдөр долоо хоногийн эцэс учраас онцгой ажилгүй байх гэртээ амрах юм чинь олж очдог юм
билүү.
17. Дүрэм...
" -더라 "..." -гэлээ "
'-더라' нь өнгөрсөн бодит үнэнийг дурсан ярих үед хэрэглэгдэх төгсгөх нөхцөл юм. Асуух үгтэй
өгүүлбэрт залгаж, өнгөрсөн үед туршсан бодит үнэн боловч тодорхой санаанд орохгүй байгаа
болохоор өөрөө тэр санамжийг санаандаа оруулах гэж оролдох үед хэрэглэгдэнэ. Асуух үг
залгаагүй тохиолдолд эсрэг талд өнгөрсөн бодит үнэнийг дурсан мэдэгдэх утгаар хэрэглэгдэнэ.
●약속 장소가 어디더라.
Болзсон газар хаана гэлээ.
●아까 그 사람이 누구더라.
Түрүүний тэр хүн хэн гэлээ.
●그가 누구를 만났다고 했더라.
Тэр хэнтэй уулзсан гэж хэллээ.
●모임이 언제라고 했더라.
Цуглаан хэзээ гэлээ.
●이것을 얼마로 샀더라.
Үүнийг хэдээр авсан гэлээ.
18. Дүрэм...
" -(으)리라 "..." -на(-нэ, -но, -нө)"

18. 18
'-(으)리라' нь үйл үгэнд залгаж, эзэн бие нэгдүгээр бие бол санаа зорилгыг илэрхийлж,
гуравдугаар бие бол таамагыг илэрхийлнэ. Ихэнхдээ бичгийн хэлэнд хэрэглэгдэнэ. Үгийн язгуур
гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)리라', эгшгээр төгсвөл '-리라' -г залгана.
●나는 아무리 어려운 일이 닥치더라도 참고 견디리라.
Би хичнээн хэцүү ажил тулгарлаа ч тэвчээд давж гарна.
●하늘은 스스로 돕는 자를 도우리라.
Тэнгэр аяандаа туслах хүндээ туслана.
●이별이 있으면 반드시 만남이 있으리라.
Хагацал байвал уулзалт байна.
●올해는 눈이 많이 오리라.
Энэ жил цас их орно.
●내년에는 꼭 몽골에 가리라.
Ирэх жил заавал Монгол явна.
19. Дүрэм...
" -다든가 -다든가 "..." -гэдэг юмуу, -гэдэг юмуу, (-даг,(-дэг, -дог, -дөг) юмуу, -(-даг,(-дэг, -дэг, -дөг)
юмуу "
'-다든가 -다든가' нь хоёроос дээш үйлдэл буюу байдлыг эгнүүлэн тодорхой бодит
үнэнийгжишээлэн ярих боловч үүнийг ялгахгүй байгааг илэрхийлнэ.
●좋다든가 싫다든가 자기 생각을 분명하게 말해 주세요.
Дуртай гэдэг юмуу дургүй гэдэг юмуу өөрийн бодлыг тодорхой хэлж өгөөрэй.
●이 약을 먹고 열이 난다든가 한기가 난다든가 하면 먹는 것을 중단하고 다시 찾아오세요.
Энэ эмийг уугаад халуурдаг юмуу жихүүдэс хүрдэг юмуу болвол уухаа зогсоогоод дахиад
ирээрэй.
●만약 시간이 나면 영화를 본다든가 음악을 듣는다든가 하며 쉬고 싶어요.
Хэрэв цаг гарвал кино үздэг юмуу хөгжим сонсдог юмуу хийнгээ амармаар байна.
●외국어를 배울 때는 새단어를 외운다든가 라디오를 듣는다든가 하는 것이 도움이 되요.
Гадаад хэл сурахад шинэ үг цээжилдэг юмуу радио сонсдог юмуу хийх нь тус болно.
●건강을 위해서 걷는다든가 음식을 조절해서 먹는다든가 하는 것이 좋아요.
Эрүүл мэндийнхээ төлөө алхдаг юмуу хоолоо тохируулаад иддэг юмуу хийх нь сайн.
20. Дүрэм...
" -네만 "..." -боловч "
'-' нь эсрэг талыг хүндэтгэхэд доод тушаалтанд хэрэглэх хүүрнэх хэлбэрээр төгсгөх нөхцөл '-네만'
-д холбоос нөхцөл '-만' -ийг залгасан хэлбэрээр, өмнөх өгүүлбэрийн бодит үнэнийг хүлээн
зөвшөөрөнгөө түүнд саад болохгүй байх утга санааг дараагийн өгүүлбэрт нэмэхийг идэрхийлнэ.
Хүндэтгэлийн ёсноос шалтгаалан '-(스)ㅂ니다만', '-는다만', '-지만' -ийг хэрэглэнэ.

19. 19
●자네의 곤란한 입장을 알고 있네만 나도 어쩔 수가 없네.
Чиний хэцүү байдлыг мэдэж байгаа боловч би яаж ч чадахгүй нь.
●나도 자네를 지지하네만 다른 분들이 안대하니 어쩌겠나.
Би бас чамайг дэмжиж байгаа боловч бусад хүмүүс эсэргүүцэж байгаа учраас яах вэ.
●나도 그 공연을 보고 싶었네만 하던 일이 안 끝나서 어찌할 수 없었네.
Би ч тэр тоглолтыг үзмээр байсан боловч хийж байсан ажил дуусаагүй болохоор яах ч аргагүй
байсан шүү.
●나도 그 소식을 들었네만 어찌 그런 일이 일어날 수 있는지 모르겠네.
Би ч бас тэр сургийг сонссон боловч яаж тийм зүйл үүсч болохыг мэдэх вэ.
●일찍 찾아보려고 했네만 시간을 낼 수 없어서 이렇게 늦었네.
Эрт уулзах гэсэн боловч зав гаргаж чадаанүй болохоор ингэж оройтсон шүү.
21. Дүрэм...
" -더라도 "..." -байлаа ч "
'-더라도' нь таамаглал буюу буултын утгыг илэрхийлнэ. '-어(-아,-여)도' -г бодвол таамаглалын утга
нь хүчтэй.
●아무리 그 팀이 세더라도 우리는 꼭 이길 수 있어요.
Хичнээн тэр баг хүчтэй байлаа ч бид заавал ялаж чадна.
●아무리 패션이 유행한다더라도 그 옷은 안 어울려요.
Хичнээн загвар нь сүүлийн үеийнх байлаа ч тэр хувцас зохихгүй байна.
●아무리 돈이 많더라도 이렇게 낭비하면 안 돼요.
Хичнээн мөнгө их байлаа ч ингэж дэмий үрвэл болохгүй.
●남들이 아무리 뭐라고 하더라도 상관하지 마세요.
Бусад хүмүүс хичнээн юу гэж байлаа ч битгий тоогоорой.
●아무리 시간이 없더라도 열심히 공부하세요.
Хичнээн завгүй байлаэ ч хичээнгүй хичээллээрэй.
22. Дүрэм...
" -어찌나, -(었)던지 "..." -хичнээн, -сан(-сэн, -сон, -сөн) болоод тэр үү "
'-어찌다, -(었)던지' нь үйл үгэнд залгаж, өмнөх өгүүлбэр нь дараагийн өгүүлбэрийн үйлдлийн
талаарх учир шалтгаан нь болох бөгөөд өнгөрсөн явдлыг эргэцүүлэн бодонгоо тэр үеийн байдал
маш лут байсныг илэрхийлнэ. Дуусгавар болсон үйлдлийг дурсанх үед '-었던지' -г хэрэглэж болно.
●어찌나 피곤하던지 세수도 못하고 잤어요.
Хичнээн ядарсан болоод тэр үү нүүр гараа ч угааж чадалгүй унтсан.
●어찌나 먹었던지 배가 떠질 것 같아요.
Хичнээн идсэн болоод тэр үү гэдэс хаграх юм шиг байна.
●어찌다 마셨던지 전혀 기억이 안나요.

20. 20
Хичнээн уусан болоод тэр үү огт санаанд орохгүй байнх.
●어찌나 재미없던지 지루해서 죽는 줄 알았어요.
Хичнээн сонирхолгүй болоод тэр үү залхаад үхэх нь гэж бодсон.
23. Дүрэм...
" -기나 하다 "..." -л,(зөвхөн) "
'-기나 하다' нь үйл үгэнд залгаж, бусад зүйлтэй хаиааралгүй бөгөөд тухайн үйл үг нь илэрхийлж
байгаа агуулгыг л сонгоно гэсэн утгыг илэрхийлнэ.
●안 사도 괜찮으니까 한번 먹어 보기나 하세요.
Авахгүй ч зүгээр учраас нэг удаа идэж л үзээрэй.
●먼지가 나니까 쯜지 말고 닦기나 하세요.
Тоос гарч байгаа учраас шүүрдэлгүй зөвхөн арчаарай.
●고장의 원인이 무엇인지 먼저 찾아보기나 하세요.
Эвдоэлийн шалтгаан юу гэдгийг эхлээд хайж л үзээрэй.
●그 사람이 왜 화를 내는지 이유를 알아보기나 하세요.
Тэр хүн яагад ууралсан шалтгааныг зөвхөн тодруулаарай.
●시험 준비를 어떻게 해야 하는지 선생님에게 물어보기나 하세요.
Шалгалтын бэлтгэлийг яаж бэлдэх хэрэгтэйг багшаас зөвхөн асуугаарай.
24. Дүрэм...
" -디? "..." -гэнэ үү? "
'-디?' нь дурсамжийн '-더-' ба эелдэг бус асуух хэлбэрийн нөхцөл '-니?' -ийн нийлсэн төгсгөх
нөхцлөөр, сонсогч өнгөрсөн цагт туршсан бодит үнэнийг эргэцүүлэн бодоод хариулахад
найдангаа асуухыг илэрхийлнэ.
●어제 모인 사람이 모두 얼마나 되니?
Өчигдөр цугалсан хүн бүгд хичнээн гэнэ үү?
●그 친구는 교실에서 혼자 뭘 하고 있디?
Тэр найз анги ганцаараа юу хийж байна гэнэ үү?
●그가 할 수 있는 운동이란 뭐라고 하디?
Түүний хийж чадах дасга гэдэг нь юу гэж байна?
●새일 찬치에 뭐뭐 준비했디?
Төрсөн өдрийн баярт юу юу бэлдсэн гэнэ үү?
●두 사람 사이가 왜 갑자기 어색해졌다니?
Тэр хоёрын харьцаэ яагаад гэнэт таагүй болчихсон гэнэ үү?

21. 21
25. Дүрэм...
" -자니(까) "..." -я,(-е, -ё) гэтэл "
'-자니(까)' нь үйл үгэнд залгаж өмнөх өгүүлбэрийн үйлдэл санаа зорилгоос шалтгаалан дараагийн
өгүүлбэрт байгаа туршлагыг хийхээр болохыг илэрхийлнэ.
●담배를 끊자니 정말 괴로워요.
Тамхинаас гарая гэтэл үнэхээр зовлонтой байна.
●먹고 싶은 것을 참자니 어려워요.
Идхийг хүссэн зүйлийг тэвчье гэтэл хэцүү байна.
●원하는 대로 주자니 돈이 부족해요.
Хүсч байгаагийн хирээр өгье гэтэл мөнгө дутмаг байна.
●남은 음식 버리자니 아깝고 먹자니 너무 배가 불러요.
Үлдсэн хоолыг хаяъя гэтэл хайран бөгөөд идье гэтэл гэдэс дэндүү цадаж байна.
●그의 잘 못을 알고도 입 다물고 있자니 친구로서 할 도리가 아니지요?
Түүний бурууг мэдээд ч амаа жимийж байя гэтэл найз болохоор тэгэх нь хүний ёс биш биз дээ?
26. Дүрэм...
" -(으)련만 "..." -х юм шиг боловч "
'-(으)련만' нь '-(으)련마는' -ийн хураангуйлсан хэлбэрээр, өмнөх өгүүлбэрт ямар нэг бодит үнэнийг
таамаглаж байгаа агуулга илэрхийлэгдэх бөгөөд дараагийн өгүүлбэрт тэр найдлагад нөлөөлж
чадахгүй байгаа бодит байдал гарч ирнэ. Төгсгөх нөхцлөөр хэрэглэгдэх үед таамаг юмуу
мөрөөдөж байгаа агуулга нь бодит байдлаас өөр байх юмуу биелэхэд хэцүүг илэрхийлнэ. Үгийн
язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)련만', эгшгээр төгсвөл '-련만' -г залгана.
●학생들이 힘을 합치면 어렵지 않으련만 모두들 관심이 없어요.
Сурагчид хүчээ нэгтэгвэл хэцүү биш байх юм шиг боловч бүгд сонирхолгүй байна.
●이번 시험에 합격만 한다면 걱정이 없으련만.
Энэ удаагийн шалгалтанд тэнцсэн л гэвэл сэтгэлийн зовлонгүй байх юм шиг.
●열심히 공부하면 좋은 성과가 있으련만.
Хичээнгүй хичээллэвэл сайн үр дүн байх юм шиг.
●나를 조금만 도와 준다면 이번 일을 해결할 수 있으련만.
Надад жаахан л тусална гэвэл энэ удаагийн ажлыг шийдвэрлэж чадах юм шиг.
27. Дүрэм...
" -는 바 "..." -ж байгаа зүйл "
'-는 바' нь үйл үгэнл залгаж, өмнөх өгүүлбэрийн бодит үнэн буюу аргыг илэрхийлнэ.
●모두들 생각하는 바를 말해 보세요.
Бүгд бодож байгаа зүйлээ хэлээрэй.
●요즘 틀리는 바에 의하면 그는 유명한 가수가 되었대요.
Сүүлийн үед сонсогдож байгаа зүйлээс үзвэл тэр нэртэй дуучин болсон гэсэн.
●저번에 알씀드린 바와 같이 몽골로 여행을 떠나요.
Өмнө хэлсэн зүйлтэй адил Монгол руу аялалд явна.

22. 22
●한국어를 배워서 느낀 바에 의하여 ㄴ 한국어는 배우기가 쉬운 언어예요.
Солонгос хэл сураад мэдэрсэн зүйлээс үзвэл Солонгос хэл нь сурахад амархан хэл юм.
28. Дүрэм...
" -아무리 -다손 치더라도 "..." -хичнээн -гэсэн байлаа ч "
'-아무리 -다손 치더라도' нь өмнөх өгүүлбэрийн агуулгыг амархан хүлээн зөвшөөрч чадахгүй
боловч тийм гэж таамагласан ч дараагийн өгүүлбэрийн нөхцөл байдлыг хүлээн зөвшөөрч
чадахгүй байгааг хүчтэй илэрхийлнэ.
●아무리 시간이 없다손 치더라도 밥 멉을 시간이야 있겠죠.
Хичнээн завгүй гэсэн байлаа ч хоол идэх цаг байгаа биз дээ.
●아무리 아는 것이 많다손 치더라도 좀 겸손해야 해요.
Хичнээн мэддэг зүйл их байлаа ч жаахан даруухан байх хэрэгтэй.
●아무리 밤 새워 일을 한다손 치더라도 하루 이틀에 끝날 일이 아니예요.
Хичнээн шөнөжин ажиллалаа гэсэн байлаа ч нэг хоёр өдөрт дуусах зүйл биш.
●아무리 그게 사실이었다손 치더라도 믿는 사람이 얼마나 되겄어요?
Хичнээн тэр нь бодит үнэн байсан гэсэн байлаа ч итгэх хүн хичнээн болоо?
●아무리 모른다손 치더라도 이렇게 쉬운 거도 몰라요?
Хичнээн мэдэхгүй гэсэн байлаа ч ийм амархан зүйл ч мэдэхгүй юу?
29. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 맛이 안 나다 "..." -х сонирхол төрөхгүй байх "
'-(으)ㄹ 맛이 안 나다' нь тухайн зүйлийг хийхэд сонирхол буюу хүсэл төрөхгүй байгаа утгыг
илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ 맛이 안 나다', эгшгээр төгсвөл '-ㄹ 맛이
안 나다' -г залгана.
●요즘 같이 불경기에는 사업할 맛이 안 나요.
Сүүлийн үетэй адил эдийн засгийн хямралд бол бизнес хийх сонирхол төрөхгүй байна.
●요즘처럼 취직이 잘 안되니 공부할 맛이 안 나요.
Сүүлийн үе шиг ажилд орох амаргүй учраас хичээллэх сонирхол төрөхгүй байна.
●말만하면 화를 내니 계속 이야기할 맛이 안 나요.
Ярьвал л уурлаж байгаа учраас үргэлжлүүлэн ярих сонирхол төрөхгүй байна.
●운동을 해도 몸무게가 줄지 않으니 운동할 맛이 안 나요.
Дасгал хийсэн ч жин хасахгүй байгаа учраас дасгал хийх сонирхол төрөхгүй байна.
●아무리 가르쳐 주어도 모르니 가르칠 맛이 안 나요.
Хичнээн зааж өгсөн ч мэдэхгүй учраас заах сонирхол төрөхгүй байна.

23. 23
30. Дүрэм...
" -같아선 "..." -харахад "
'-같아선' нь нэр үгэнд залгаж хэрэглэгдэх бөгөөд өмнөх нэр үгтэй адил тохиолдолд таамаглан
дараагийн өгүүлбэрийн үр дүнг төлөвлөж байгаа утгыг илэрхийлнэ.
●올해 같아선 내년 경제도 좋아질 것 같지 않아요.
Энэ жилийг харахад ирэх жил эдийн засаг ч сайжрахгүй бололтой.
●지금 같아선 어느 누구도 만나고 싶지 않아요.
Одоог харахад хэнтэй ч уулзахыг хүсэхгүй байна.
●제 마음 같아선 모든 학생들에게 좋은 점수를 주고 싶어요.
Өөрийн сэтгэлээс харахад бүх сурагчдад сайн дүн өгмөөр байна.
●제 생각 같아선 먼저 사과하는 것이 좋을 것 같아요.
Өөрийн бодлоос харахад эхлээд уучлал хүсэх нь сайн юм шиг байна.
31. Дүрэм...
" -다만 "..." -боловч "
'-다만' нь хүүрнэх хэлбэрийн төгсгөх нөхцөл '-다' -д холбоос нөхцөл '-만' -ийг залгасан хэлбэрээр,
өмнөх өгүүлбэрийн бодит үнэнийг хүлээн зөвшөөрөх боловч дараагийн өгүүлбэрт өмнөх
өгүүлбэрийн агуулгатай эсрэгцэх юмуу өмнөх өгүүлбэрийн агуулгад дүн шинжлэгдэж байгаа
өргөн утгатай эсрэгцэх агуулгыг нэмэн хэлэх үед хэрэглэнэ.
●너 말을 들으니 안타깝다만 내가 도와 줄 수는 없구나.
Чиний үгийг сонстол харамсалтай байгаа боловч би туслаж чадахгүй нь байна шүү.
●졸업은 하기는 했다만 아직도 학생 기분이에요.
Төгсөх нь төгссөн боловч одоо ч сурагч зантай юм.
●너의 말은 고맙다만 이번 일은 내 스스로 해 볼게.
Чиний үг баярламаар боловч энэ удаагийн ажил нь би өөрөө хийж үзэх болно.
●그 집은 아주 좋다만 우리 형편에는 안 맞는 것 같아요.
Тэр байшин маш сайхан боловч манай байдалд тохирохгүй юм шиг байна.
32. Дүрэм...
" -(으)ㅁ 직스럽다 "..." -ууштай(-үүштэй), -мжит "
'-(으)ㅁ 직스럽다' нь зарим нэг үйл үгэнд залгаж тэмдэг үг бүтээж байгаа дагавраар үзэхэд тэгэж
болох үнэ цэнэ байгаа гэсэн утгыг илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㅁ
직스럽다', эгшгээр төгсвөл '-ㅁ 직스럽다' -г залгана.
●빨갛게 잘 익은 큰 사과가 먹음직스럽게 보여요.
Улайж сайн болсон том алим идүүштэй харагдаж байна.
●그가 일하는 태도는 아주 믿음직스러워요.

24. 24
Түүний ажиллаж байгаа хандлага маш итгэмжит байна.
●그렇게 하는 것이 어번 문제를 해결하는 바람직스러운 방법이라고 생각해요.
Тэгэж хийх нь энэ удаагийн асуудлыг шийдэх хүсэмжит арга гэж бодож байна.
●그 학생은 믿음직스러워서 무슨 밀이든지 맡길 수 있어요.
Тэр сурагч итгэмжит болохоор ямар ажил ч бай даалгаж болно.
●이렇게 요리하니까 아주 먹음직스럽지요?
Ингэж хоол хийж байгаа учраас маш идүүштэй биз дэ?
33. Дүрэм...
" -(으)야 말로 "..." -нь бол "
'-(으)야 말로' нь тухайн үгийг заан товлож онцлох утгыг илэрхийлнэ. Нэр үг гийгүүлэгчээр төгсвөл
'-(으)야 말로', эгшгээр төгсвөл '-야 말로' -г залгана.
●그 사람이야 말로 우리 회사에서 필요 없는 사람이야.
Тэр хүн нь бол манай компанид хэрэггүй хүн юм.
●시장이야 말로 물건을 싸게 살 수 있는 곳이에요.
Зах нь бол бараа хямдхан авч болох газар юм.
●그 이야기야 말로 진실이에요.
Тэр яриа нь бол үнэн юм.
●그 일이야 알로 우리가 할 수 없는 것이에요.
Тэр ажил нь бол бид хийж чадахгүй зүйл юм.
34. Дүрэм...
" -길래 "..." -байгаа учраас "
'-길래' нь холбох нөхцөл '-기에' -ийн ярианы хэлбэрээр, өмнөх өгүүлбэр нь дараагийн өгүүлбэрийн
учир шалтгааныг илэрхийлнэ.
●무슨 일이길래 저렇게 야단법석들이야?
Ямар хэрэг байгаа учраас тэгэж шаагилдаж байна вэ?
●이 꽃이 아름답길래 한 송이 샀어요.
Энэ цэцэг үзэсгэлэнтэй байгаа учраас нэг ширхэгийг авсан.
●모두들 수박이 달다고 하길래 한 덩어리를 샀어요.
Бүгд тарвас чихэрлэг гэж байгаа учраас нэг ширхэгийг авсан.
●부르는 소리가 나길래 나가보니 친구었어요.
Дуудах чимээ шарч байгаа учраас гараад хартал найз байсан.
●그들이 저쪽으로 뛰어 가길래 나도 뚜어 가보았더니 물건을 할인하고 있었어요.
Тэд тийшээ гүйж байгаа учраас бт ч гүйж очоод харсан чинь барааг хямдруулж байсан.

25. 25
35. Дүрэм...
" -어 내다 "..." -ж гаргах "
'-어 내다' нь тухайн үйлдлийг чадамгай дуусах хүртэл биелүүлнэ гэсэн утгыг илэрхийлнэ.
●그는 오랫동안 연구한 끝에 물로도 가는 차를 만들어 냈어요.
Тэр удаан хугацааны турш судалсаны эцэст усаар ч явдаг машин бүтээж гаргасан.
●이번 일은 제 힘으로 꼭 해 내겠어요.
Энэ удаагийн ажлыг өөрийн хүчээр заавал хийж гаргана.
●그 친구가 어디에 살고 있는지를 알아 내겠어요.
Тэр найз хаана амьдарч байгааг мэдэж олно.
●이번 시합에 이기려면 어떠한 어려운 일도 참아 내겠어요.
Энэ хэргийн гэмт хэрэгтэн нь хэн гэдгийг заавал хайж олно.
●이 사건의 범인이 누구인지 꼭 찾아 내겠어요.
36. Дүрэм...
" -(으)ㄹ세라 "..." -х болов уу гэж бодоод "
'-(으)ㄹ세라' нь үйл үгэнд залгаж, арай буруудах болов уу гэж бодоод санаа зовж байгаа утгыг
илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ세라', эгшгээр төгсвөл '-ㄹ세라' -г залгана.
●성적이 떨어질세라 밤늦으로 공부해요.
Дүн буурах болов уу гэж бодоод шөнө өдөргүй хичээллэж байна.
●조금이라도 실수할세라 정신을 바싹 차렸어요.
Жаахан я боллв алдах болов уу гэж бодоод ухаан санаагаа нягт байлгасан.
●그 시합에서 질세라 죽을힘을 다했어요.
Тэр тэмцээнд хожигдох болов уу гэж бодоод үхэн хатан тэмцсэн.
●형은 동생이 볼세라 빨리 아이스크림을 다 먹어버렸어요.
Ах дүү харах болов уу гэж бодоод хурдан мөхөөлдөс бүгдийг идчихсэн.
37. Дүрэм...
" -노라고 하다 "..." -гэж байна "
'-노라고 하다' нь ямар нэг бодит үнэнийг мэдэгдэх юмуу зарлахыг илэрхийлнэ.
●이번 시합에서 비록 결과는 좋지 않았지만 최선을 다했노라고 해요.
Энэ удаагийн тэмцээнд хэдийгээр үр дүн нь сайн биш байсан боловч хамаг хүчээ дайчилсан гэж
байна.
●그는 학교를 놀업하고 선생이 되겠노라고 해요.
Тэр сургуулта төгсөөд багш болно гэж байна.
●이번 무더위는 지구의 온난회 때문이었노라고 해요.
Энэ удаагийн бүгчим халуун Дэлхийн халууны улмаас болсон гэж байна.

26. 26
●오늘 비행기 연착의 원인은 기상변화이었노라고 해요.
Өнөөдөр нисэх онгоц буух цаг хойшолсон шалтгаан нь цаг уурын өөрчлөлт болсон гэж байна.
●그는 한국어를 잘 배워서 무역업을 시작하겧노라고 해요.
Тэр Солонгос хэл сайн сураад худалдааны бизнес эхлэнэ гэж байна.
38. Дүрэм...
" -(이)랑 "..." -тай(-тэй, -той) "
'-(이)랑' нь нэр үгэнд залгаж хэрэглэгдэх нөхцлөөр, хоёроос дээш эд юмыг холбож байгаа
холбоосын үүрэгтэй тохиолдол ба зарим нэг үйл үгийн өмнө хэрэглэгдэж дайвар үгийн үүргийг
илэрхийлэх тохиолдол байна. Голдуу ярианы хэлэнд их хэрэглэгдэх бөгөөд '-함께(хамт)' -ийн
утгыг агуулна. Нэр үг гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(이)랑', эгшгээр төгсвөл '-랑' -г залгана.
●어제 친구랑 같이 영화를 보았어요.
Өчигдөр найзтай хамт кино үзсэн.
●어제 그 공연장에 아이랑 같이 갔어요.
Өчигдөр тэр тоглолтын газарт хүүхэдтэйгээ хамт очсон.
●저기 선생님이랑 이야깅사고 있는 분이 누구세요?
Тэнд багштай ярьж байгаа хүн хэн бэ?
●이 선생님이랑 김 선생님은 친구라고 해요.
И багштай Гим багш найж гэж байна.
39. Дүрэм...
" -(으)라고 "..." -аарай(-ээрэй, -оорой, -өөрэй) гээд "
'-(으)라고' нь захирах өгүүлбэрийн төгсгөх нөхцөл '-라' ба ишлэл холбох нөхцөл '-고' -тай нийлсэн
шууд бус ишлэл өгүүлбэрийн хэлбэр юм. Энэ нь өгүүлбэрийн утгаас шалтгаалан өөр хүний үгийг
иш татаж байгаа тохиолдол болон эзэн бие нэгдүгээр бие байхад '-는다고 생각하고(-гэж бодоод)'
-ийн утгаар хэрэглэгдэх тохиолдол байна. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)라고', эгшгээр
төгсвөл '-라고' -г залгана.
●한국에서는 시험에 합격하라고 교문에 엿을 붙인대요.
Солонгост шалгалтанд тэнцээрэй гээд сургуулийн хаалган дээр амуу соёлжиг наадаг гэнэ.
●결혼하는 두 사람이 행복하라고 우리들은 축가를 불러 주었어요.
Гэрлэж байгаа хоёр хүнд аз жаргалтай байгаарай гээд бид нар баярын дуу дуулж өгсөн.
●아들이 성공하라고 어머니는 밤낮으로 기도해요.
Хүүгээ амжилтанд хүрээрэй гээд ээж нь шөнө өдөргүй залбирч байна.
●저는 재수가 좋으라고 부적을 지니고 다녀요.
Би аз ирнэ гээд сахиус хадаглаж явдаг.
●저는 재수가 좋으라고 부적을 지니고 다녀요.
Би аз ирнэ гээд сахиус хадгалж явдаг.
●아들이 성공하라고 어머니는 밤낮으로 기도해요.
Хүүгээ амжилтанд хүрээрэй гээд ээж нь шөнө өдөргүй залбирч байна.
●결혼하는 두 사람이 행복하라고 우리들은 축가를 불어 주었어요.
Гэрлэж байгаа хоёр хүнд аз жаргалтай байгаарай гээд бид нар баярын дуу дуулж өгсөн.

27. 27
40. Дүрэм...
" -는 셈이다 "..." -юм шиг байна "
'는 셈이다-' нь үнэндээ яг тийм биш боловч өмнөх ардах нөхцөл байдлаар багцаалж үзэх үед
тиймэрхүү хэмжээ юмуу үр дүн гэж хэлж болохыг илэрхийлнэ.
●월급의 반 이상을 예금하니까 많이 저축하는 셈이지요.
Цалингийн талаас илүүг хадгалдаг учраас их хуримтлуулж байгаа юм шиг байгаа биз дэ.
●월급이 올랐지만 물가도 오르니 결과적이로 월급이 오르지 않은 셈이에요.
Цалин нэмэгдсэн боловч барааны үнн өсч байгаа учраас эцэстээ цалин нэмээгүй юм шиг.
●저번보다 성적이 20 점이나 올랐으니 열심히 하는 셈이지요.
Өмнөх удааг бодвол дүн 20 оноо нэмэгдсэн учраас хичээнгүй хийж байгаа юм шиг байгаа биз дэ.
●주말에만 부모님을 만나니 늘 떨어져 있는 셈이지요.
Долоо хоногийн сүүлээр л эцэг эхтэй уулздаг учраас байнга тусдаа амьдарч байгаа юм шиг
байгаа биз дээ.
41. Дүрэм...
" -는 바람에 "..." -аас(-ээс, -оос, өөс) болж "
'-는 바람에' нь тодотгол хэлбэрийн нөхцөл '-는' ба эрхшээлт нэр үг '-바람' ба нэр үгийн нөхцөл '-에'
-ийн нийлсэн хэлбэр бөнөөд өмнөх үйлдлээс шалтгаалан эсвэл тэр нөлөөгөөр дараагийн гишүүн
өгүүлбэрт ямар нэг үр дүн гарахыг илэрхийлнэ.
●서둘러 나오는 바람에 집 열쇠를 놓고 나왔어요.
Яаруу гарснаас болж гэрийн түлхүүрээ орхиод гарч ирсэн.
●일에 쫓기는 바람에 전화연락도 못 드려 죄송해요.
Ажилд дарагдсанаас болж холбоо барьж чадаагүйд уучлаарай.
●차가 밀리는 바람에 늦었어요.
Машин бөглөрснөөс болж хоцорсон.
●시험 문제가 바뀌는 바람에 시험을 잘 보지 못했어요.
Шалгалтын асуулт өөрчлөгдсөнөөс болж шалгалт сайн өгч чадаагүй.
42. Дүрэм...
" -(이)라야 "..." -гэж байж л, -гэж "
'-(이)라야' нь нэршсэн үг буюу дайвар үгийн ард залгаж, ямар нэг хэрэг явдлын болзлоор түүнээс
гадна өөр зүйл боломжгүй бөгөөд тэр нь заавал хэрэгтэйг илэрхийлж байгаа туслах нөхцөл юм.
Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(이)라야', эгшгээр төгсвөл '-라야' г залгана.
●이 영화는 학생이라야 할인이 된대요.
Энэ кино нь сурагч гэж байж л хямдруулна гэнэ.
●이곳은 선생이라야 들어 갈 수 있대요.

28. 28
Энэ газар нь багш гэж байж л орж чадна гэнэ.
●내가 할 수 있는 일이라야 고작 청소뿐이에요.
Миний хийж чадах ажил гэж ердөө цэвэрлэгээ төдий юм.
●그가 잘 하는 음식이라야 김치찌개 밖에 없어요.
Түүний сайн хийдэг хоол гэж кимчитэй шөл л байна.
43. Дүрэм...
" -(으)려나 봐요 "..." -х бололтой(юм шиг байна) "
'-(으)려나 봐요' нь санаа зорилгыг илэрхийлэх '-(으)려고 하다' болон ямар нэг бодит үнэнийг
хараад таамаглахыг илэрхийлж байгаа '-나 보다' -ба өгүүлбэрийг төгсгөж байгаа энгийн хүндэтгэх
хэлбэрийн төгсгөх нөхцөл '-아요' -ийн нийлсэн хэлбэр юм. Өөрөөр хэлбэл '-(으)려고 하나 봐요' -
ийн хураангуйлсан хэлбэр бөгөөд ямар нэг бодит үнэнийг хараад эзэн биеийн санаа зорилго юу
гэдгийг, эзэн бие яаж хийхийг таамаглахыг илэрхийлнэ.
●하늘이 흐린 것 보니 비가 오려나 봐요.
Тэнгэр бүрхсэн байгааг нь харахад бороо орох юм шиг байна.
●시합을 시작하려나 봐요.
Тэмцээн эхлэх бололтой.
●중대한 발표가 있으려나 봐요.
Чухал мэдэгдэл байгаа юм шиг байна.
●이제야 그 사건의 책임자를 처벌하려나 봐요.
Одоо л тэр хэргийн хариуцагчийг шийтгэх бололтой.
44. Дүрэм...
" -어서야 어디 "..." -болохоор яаж "
'-어서야 어디' нь учир шалтгааныг илэрхийлэх холбох нөхцөл '-어서' ба онцлох юмуу хэмжээ
хязгаарыг илэрхийлэж байгаа '-야' -тай санаснаар болохгүй байгаа төвөгтөй учир байдалтай
байдлыг онцлох үед хэрэглэх '-어디' -ийн нийлсэн хэлбэр юм.
●이렇게 추워서야 어디 공부를 하겠어요?
Ийм хүйтэн болохоор яаж хичээл хийх вэ?
●공부를 저렇게 안 해서야 어디 대학에 들어갈 수 있겠어요?Хичээл тэгэж хийхгүй болохоор яаж
их сургуульд орж чадах вэ?
●이렇게 자주 결석을 해서야 어디 잘 배울 수 있겠어요?
Ингэж байнга тасалхаар яаж сайн сурч чадах вэ?
●길이 이렇게 복잡해서야 어디 밖에 나갈 수가 있겠어요?
Зам ийм төвөгтөй болохоор яаж гадагш гарч чадах вэ?
●가로등이 이렇게 어두워서야 어디 마음놓고 길을 다닐 수가 있겠어요?
Гудамжны гэрэл ийм харанхуй болохоор яаж сэтгэл амар замаар явж чадах вэ?

29. 29
45. Дүрэм...
" -에는 어쩔 수가 없다 "..." -д бол яах ч аргагүй "
'-에는 어쩔 수가 없다' нь өмнөх үг нь ямар нэг хөдөлгөөн, үйлдэл, зорилт, зорилго объектийн
дайвар үг болохыг илэрхийлэх тийн ялгалын нөхцөл '-에' ба өмнөх үгэнд утгыг нэмж өгч байгаа '-
는' туслах нөхцөлтөй нийлсэн хэлбэр болох '-에는' болон '-어쩔 수가 없다(яах ч аргагүй)' -ийн
нийлсэн хэлбэрээр '-어떻게 달리 해 볼 도리가 없다(яагаад ч өөрөөр хийж үзэх арга байхгүй)'
гэсэн утгыг илэрхийлнэ.
●그 일이 싫어도 사장의 명령에는 어쩔 수가 없어요.
Тэр ажилд дургүй ч захиралын тушаалд бол яах ч аргагүй.
●그녀의 미소에는 어쩔 수가 없이 부탁을 들어 주었어요.
Тэр эмэгтэйн инээмсэглэлд бол яах ч аргагүй хүсэлтийг нь биелүүлж өгсөн.
●그의 말솜씨에는 어쩔 수가 없이 속아 넣어갔어요.
Түүний ярианы чадварт бол яах ч аргагүй мэхлэгдсэн.
●국민들의 선택에는 어쩔 수가 없어요.
Ард иргэдийн сонголтонд бол яах ч аргагүй.
●겨울에는 어쩔 수가 없이 두꺼운 옷을 입어야 해요.
Өвөлд бол яах ч аргагүй зузаан хувцас өмсөх хэрэгтэй.
46. Дүрэм...
" -(으)로 인해서 "..." -ын(-ийн) улмаас "
'-(으)로 인해서' нь нэр үгийн нөхцөл '-(으)로' ба үйл үг '-인해다', мөн холбох нөхцөл '-여서' -ийн
нийлсэн хэлбэрээр, өмнөх нэр үгийг учир шалтгаанаар дамжуулан дараагийн гишүүн өгүүлбэрт
ямар нэг үр дүн гарсныг илэрхийлнэ. Голдуу албан ёсны бичиг баримт зэрэг бичгийн хэлэнд
хэрэглэгдэнэ.
●그 사람이 과로로 인해서 쓰러졌어요.
Тэр хүн хэт ажилласны улмаас шургаж унасан.
●갑자기 내린 비로 인해서 길이 물바다가 되었어요.
Гэнэт орсон борооны улмаас зам усан далай болсон.
●그 사거으로 인해서 그는 구속되었어요.
Тэр хэргийн улмаас тэр хоригдсон.
●폭풍으로 인해서 공항이 폐쇄되었어요.
Шуурганы улмаас нисэх онгоцны буудал хаасан.
●이번 지진으로 인해서 인명피해가 났어요.
Энэ удаагийн газар хөдлөлтийн улмаас хүний амь хохирсон.
47. Дүрэм...
" -고서는 "..." -аад(-ээд, -оод, -өөд) "

30. 30
'-고서는' нь холбох нөхцөл '-고' ба холбох нөхцөл '-아서', мөн дэвсгэр үсэггүй нэршсэн үг буюу
дайвар үг, холбох нөхцөл '-아, -게, -지, -고' нийлмэл үйл үгийн өмнөх элемент зэргийн ард залгаж,
ямар нэг объект бусад зүйлтэй эсрэгцэхийг илэрхийлж байгаа туслах нөхцөл '-는' -ийн нийлсэн
хэлбэр юм. Тиймээс '-행위가 끝난 후 그리고는(үйлдэл дууссаны дараэ бас)' -ийн утгаар
хэрэглэгдэнэ.
●졸업을 하고서는 취직을 할 거예요.
Төгсөөд ажилд орох болно.
●저녁을 먹고서는 꼭 숙제를 할 거예요.
Оройн хоол идээд заавал даалгавраа хийх болно.
●그 사람을 만나서 인사만 나누고서는 그냥 헤어졌어요.
Тэр хүнтэй уулзаад мэндлээд л зүгээр салсан.
●그 책을 책상 위에 놓고서는 책장만 찾았어요.
Тэр номыг ширээн дээр тавиад номын шүүгээнд л хайсан.
●안경을 손에 들고서는 한참을 찾았어요.
Нүдний шилээ гартаа бариад нэг хэсэг хайсан.
48. Дүрэм...
" -기로는 "..." -аар(-ээр, -оор, -өөр) бол "
'-기로는' нь нэршүүлэх нөхцөл '-기' -д нэр үгийн нөхцөл '-로' ба онцлолыг илэрхийлж байгаа туслах
нөхцөл '-는' -ийн нийлсэн хэлбэр бөгөөд өгүүлэгчийн бодолд янз бүрийн үйлдэл байгаа боловч
тэр дунд '-기로는' -тай нийлсэн зүйлийг сонгон ямар гэдгийг илэрхийлнэ.
●말을 잘 하기로는 그 사람을 따를 사람이 없어요.
Сайн ярьдгаар бол тэр хүнтэй эн тэнцэх хүн байхгүй.
●음식이 맛이 있기로는 이 음식점보다 나은 곳이 없어요.
Хоол нь амттайгаар бол энэ хоолны газраас дээр газар байхгүй.
●한국에서 자연이 아름답기로는 금강산이 제일이에요.
Солонгостоо байгаль нь үзэсгэлэнтэйгээр бол Гымган уул нэгдүгээрт юм.
●음식을 잘 하기로는 우리 어머니가 제일이에요.
Холл сайн хийдгээр бол манай ээж хамгийн сайн юм.
●사람이 많이 모이기로는 시장 밖에 없을 거예요.
Хүн их цугладгаар бол зах л байх.
49. Дүрэм...
" -(으)ㅁ "..." -нь "
'-(으)ㅁ' нь үйл үн буюу тэмдэг үгийг нэршүүлэх хэлбэр болгож байгаа нэршүүлэх нөхцөл бөгөөд
үгийн язгууртай нийлэн тэр өгүүлэмжтэй холбогдсон өгүүлбэрийг нэршүүлж, гол өгүүлбэрийн нэг
элемент болох тохиолдолд бодит шинжийг болзлоох хийх учраас '-었' -ийг л хэрэглэнэ. Үнийн
язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㅁ', эгшгээр төгсвөл '-ㅁ' -г залгана.

31. 31
●그 사람이 잘못했음에 틀림이 없어요.
Тэр хүн буруу хийсэн нь гарцаагүй.
●우리들이 여기에 왔음을 여기에 표시해요.
Бид нар энд ирснийг энд тэмдэглэе.
●기뻐하는 것을 보니 이번에는 합격했음이 확실해요.
Баярлаж байгааг нь харахад энэ удаа тэнцсэн нь баттай байна.
●이번 계앜이 체결되었음을 빨리 회사에 알려요.
Энэ удаагийн гэрээ байгуулагдсаныг хурдан компанид мэдэгдээрэй.
50. Дүрэм...
" -을/를 필요로 하다 "..." -хэрэгтэй байх "
'-을/를 필요로 하다' нь '-꼭 있어야 한다(заавал байх хэрэгтэй,(ёстой))' гэсэн утгаар '-이 필요하다(-
нь хэрэгтэй)' -тэй утга адил. Нэр үг гийгүүлэгчээр төгсвөл '-을 필요로 하다', эгшгээр төгсвөл '-를
필요로 하다' -г залгана.
●아이는 어머니의 사랑을 필요로 합니다.
Хүүхдэд эхийн хайр хэрэгтэй байдаг.
●식물은 물, 공기, 햇빛을 필요로 해요.
Ургамалд ус, агаар, нарны туяа хэрэгтэй байдаг.
●우리 학교는 좋은 선생을 필요로 해요.
Манай сургуульд сайн багш хэрэгтэй байна.
●이 차는 고급 휘발유를 필요로 해요.
Энэ машинд дээд зэргийн бензин хэрэгтэй байна.
51. Дүрэм...
" -는 것 같던데요 "..." -даг(-дэг, -дог, -дөг) юм шиг байна лээ "
'-는 것 같던데요' нь '-는 것 같다' -д '-던데요' -ийн нийлсэн хэлбэр юм. '-던데요' нь өнгөрсөн
дурсамжийн нөхцөл '-더' ба тодотгол хэлбэрийн нөхцөл '-ㄴ' -ийн нийлсэн '-던' болон өнгөрснийг
дурсан тайлагнахыг илэрхийлж байгаа нөхцөл '-더' -д доод тушаалтанд хэрэглэх төгсгөх нөхцөл '-
이' -ийн нийлсэн '-데' -д энгийн хүүрнэх өгүүлбэрээр энгийн төгсгөх нөхцөл '-요' -ийн нийлсэн
хэлбэр юм. Өөрөөр хэлбэл дурсан тайлагнах юмуу өөрийн мэдрэмжийг илэрхийлнэ
●선생님은 우리가 전화하면 좋아하시는 것 같던데요.
Багш бид утасдвал дуртай байдаг юм шиг байна лээ.
●그 학생은 자주 결석하는 것 같던데요.
Тэр сурагч дандаа тасалдаг юм шиг байна лээ.
●이와 같은 물건은 시장에 많이 있는 것 같던데요.
Үүнтэй адил бараа зах дээр их байдаг юм шиг байна лээ.
●그 사람이 아침 일찍 오는 것 같던데요.
Тэр хүн өглөө эрт ирдэг юм шиг байна лээ.
●쭈재는 학교 식당에서 점심을 먹는 것 같던데요.
Жүжээ сургуулийн хоолны газарт өдрийн хоол иддэг юм шиг байна лээ.

32. 32
52. Дүрэм...
" -(으)ㄹ 것까지야 없겠지만 "..." -х хэрэггүй боловч "
'-(으)ㄹ 것까지야 없겠지만' нь "-긋널 정도까지는 필요없겠지만 (тэгэх хэмжээнд хүртэл хэрэггүй
боловч)' гэсэн утгыг илэрхийлнэ. Үгийн язгуур гийгүүлэгчээр төгсвөл '-(으)ㄹ 것까지야 없겠지만',
эгшгээр төгсвөл '-ㄹ 것까지야 없겠지만' -г залгана.
●직접 찾아갈 것까지야 없겠지만 전화는 드려야겠지요.
Шууд хайж очих хэрэггүй боловч утсаар ярих хэрэгтэй биз дээ.
●등산화를 신을 것까지야 없겠지만 운동화는 신어야겠지요.
Уулын гутал өмсөх хэрэггүй боловч пүүз өмсөх хэрэгтэй биз дээ.
●계획서를 낼 것까지야 없겠지만 작성은 해약겠지요.
Төлөвлөгөө гаргах хэрэггүй боловч боловсруулах хэрэгтэй биз дээ.
●깨끗하게 청소할 것까지야 없겠지만 대충은 해야겠지요.
Цэвэрхэнээр цэвэрлэх хэрэггүй боловч ерөнхийд нь хийх ёстой биз дээ
●음식을 많이 할 것까지야 없겠지만 온 사람이 충분히 먹을 만큼은 해야겠지요.
Хоол их хийх хэрэггүй боловч ирсэн хүн хүрэлцээтэй идэхээр хийх хэрэгтэй биз дээ.
53. Дүрэм...
" -와/과 "..." -ба/болон " (тайлбар #2)
'-와/과' нь хоёроос дээш нэр үгийг холбоод нэгийн өгүүлэгдэхүүн буюу тусагдахуун, эсвэл дайвар
үг үүрэг гүйцэтгэх холбоос нөхцлөөр, хамт хийхийг илэрхийлнэ. Ярианы хэлэнд '-하고' -аар
илэрнэ.
●나는 불고기와 냉면을 좋아해요.
Би булгуги(шарсан мах) болон нэнмёнь(хүйтэн гоймон)-д дуртай.
●책상 위에는 책과 공책 그리고 불펜이 있어요.
Ширээн дээр ном болон дэвтэр бас бал байна.
●할아버지와 할머니는 고향으로 가셨습니다.
Өвөө болон эмээ төрсөн нутаг руу явсан.
●가방에 사전과 책이 있습니다.
Цүнхэнд толь бичиг болон ном байна.
54. Дүрэм...
" -와/과 "..." -тай(-тэй, -той) " (тайлбайр #1)
'-와/과' нь хамт хийхийн утгыг илэрхийлж байгаа хамтрахын тийн ялгал юм. Нэр үг гийгүүлэгчээр
төгсвөл '-과', эгшгээр төгсвөл '-와' -г залгана. Харин '-과 같이/-와' гэсэн хэлбэрээр орвол '-тай
хамт' гэсэн утгаар орно.

33. 33
●여기 날씨가 우리 고향 날씨와 같아요.
Эндхийн цаг агаар манай нутгийн цаг агаартай адил.
●딸은 어머니와 닮았어요.
Охин нь ээжийгээ дуурайсан.
●그는 직장 동료와 잘 다툰다고 해요.
Тэр хамт ажилладаг хүнтэй сайн муудалцдаг гэж байна.
●내일 친구와 같이 공부해요.
Маргааш найзтай хамт хичээллэнэ.
●동생과 같이 응식을 만듭니다.
Дүүтэй хамт хоол хийнэ.
55. Дүрэм...
" -게 마련이다 "..." -нь гарцаагүй(-зайлшгүй) "
'-게 마련이다' нь үйл үг буюу тэмдэг үгийн дараа хэрэглэгдэж, өгүүлбэрт дайвар үгийн үүрэг
гүйцэтгэж байгаа дайвар хэлбэрийн нөхцөл '-게' ба '-마련이다' -ийн холбогдсон хэлбэр юм. '-마련'
нь '-그리되는 것은 당연함(тийм болох нь зүй ёсны)' гэсэн утгыг агуулсан нэр үг юм. Санамжаар '-
기 마련이다' -тай адил утгаар хэрэглэнэ.
●오랫동안 외국생활을 하다보면 고국이 그립게 마련입니다.
Удаан хугацааны турш гадаадад амьдраад үзвэл эх орноо санах нь зайлшгүй юм.
●돈이 많아도 걱정이 있게 마련입니다.
Мөнгө их байлаа ч сэтгэлийн зовлон байх нь гарцаагүй юм.
●겨울이 오면 추워지게 마련입니다.
Өвөл болвол хүйтрэх нь гарцаагүй юм.
●나이가 들면 다 주게 마련이다.
Нас ахивал бүгд үхэх нь гарцаагүй юм.
56. Дүрэм...
" -만 못하다 "..." -ийг(-ыг) гүйцэхгүй "
'-만 못하다' нь '-오직(ердөө, зөвхөн, ганц, гагцхүү), '-단지(ганцхан, ердөө, зөвхөн)' -ийн утгаар
хэрэглэгдэж байгаа туслах нөхцөл '-만' ба '-못하다(гүйцэхгүй)' -ийн нийлсэн хэлбэр юм.
●이번 물건은 저번 물건만 못해요.
Энэ удаагийн юм нь өмнөх удаагийнхыг гүйцэхгүй.
●이번 성적은 저번 성적만 못해요.
Энэ удаагийн дүн өмнөх удаагийн дүнг гүйцэхгүй.
●이 식당 음식이 저 식당 음식만 못해요.
Энэ хоолны газрын хоол тэр хоолны газрын хоолыг гүйцэхгүй.
●형이 동생만 못해요.
Ах дүүг гүйцэхгүй.