404

KELNER
Porozumiewanie się w języku obcym

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
MINISTERSTWO EDUKACJI
NARODOWEJ
Iwona Wawrzyniak
Porozumiewanie się w języku obcym 512[01].Z4.04
Poradnik dla ucznia
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

1
Recenzenci:
mgr Izabela Lindecka
mgr inż. Małgorzata Piecyk
Opracowanie redakcyjne:
mgr Iwona Wawrzyniak
mgr inż. Ewa Wasilewska
Konsultacja:
mgr inż. Andrzej Zych
Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 512[01].Z4.04
porozumiewanie się w języku obcym zawartego w modułowym programie nauczania dla
zawodu kelner.
Wydawca
Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

2
SPIS TREŚCI
1. Wprowadzenie 3
2. Wymagania wstępne 5
3. Cele kształcenia 6
4. Materiał nauczania 7
4.1. Formy grzecznościowe 7
4.1.1. Materiał nauczania 7
4.1.2. Pytania sprawdzające 10
4.1.3. Ćwiczenia 10
4.1.4. Sprawdzian postępów 13
4.2. Terminologia zawodowa 14
4.3. Oferta gastronomiczna 26
4.4. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie 42
4.4.1 Materiał nauczania 42
4.4.2 Pytania sprawdzające 44
4.4.3 Ćwiczenia 45
4.4.4 Sprawdzian postępów 49
4.5. Elementy obsługi kelnerskiej 50
4.5.1 Materiał nauczania 50
4.5.2 Pytania sprawdzające 56
4.5.3 Ćwiczenia 56
4.5.4 Sprawdzian postępów 62
5. Sprawdzian osiągnięć 63
6. Literatura 68

3
1. WPROWADZENIE
Poradnik będzie Ci pomocny w kształtowaniu umiejętności posługiwania się językiem
angielskim w sytuacjach związanych z wykonywaniem obowiązków zawodowych.
W poradniku zamieszczono:
− wymagania wstępne, zawierające wykaz umiejętności, jakie powinieneś mieć
opanowane, abyś mógł bez problemów przystąpić do realizacji programu jednostki
modułowej i korzystać z poradnika,
− cele kształcenia wraz z wykazem umiejętności, jakie nabędziesz podczas realizacji
programu jednostki modułowej,
− materiał nauczania, zawierający wiadomości teoretyczne, które pozwolą Ci samodzielnie
przygotować się do wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów z tej jednostki
modułowej,
− zestaw pytań przydatny do samodzielnego sprawdzenia, czy już opanowałeś podane
treści,
− ćwiczenia, które pomogą Ci zweryfikować wiadomości teoretyczne oraz ukształtować
umiejętności praktyczne,
− sprawdzian osiągnięć, przykładowy zestaw zadań i pytań. Pozytywny wynik sprawdzianu
potwierdzi, że dobrze pracowałeś podczas zajęć i zdobyłeś wiedzę i umiejętności
z zakresu tej jednostki modułowej,
− wykaz literatury uzupełniającej.
Materiał nauczania prezentuje treści pozwalające przyswoić język komunikacyjny
na poziomie średnio – zaawansowanym, ze szczególnym uwzględnieniem słownictwa
i zwrotów przydatnych podczas wykonywania czynności zawodowych kelnera.
Rozdział 4.1. zawiera zwroty grzecznościowe wraz ze wskazaniem okoliczności ich
stosowania, pozwala odróżnić język formalny i nieformalny.
Rozdział 4.2. pozwala przyswoić terminologię zawodową związaną z wyposażeniem sali
konsumenckiej, zastawą stołową, pomocniczym sprzętem kelnerskim oraz podstawowymi
czynnościami kelnerskimi.
Treści rozdziału 4.3. dotyczą terminologii związanej z ofertą gastronomiczną.
Formułowania komunikatów ustnych i pisemnych z zastosowaniem mowy zależnej
oraz związków wyrazowych zawarte jest w rozdziale 4.4.
Rozdział 4.5. dotyczy prowadzenia konwersacji, udzielania informacji i podtrzymywania
kontaktu z klientami.
Ponadto układ treści materiału nauczania pozwala systematycznie kształtować
umiejętność korzystania z anglojęzycznej literatury, prasy zawodowej oraz zasobów Internetu
z zakresu branży kelnerskiej oraz związanych z marketingową działalnością firmy.
Jeżeli będziesz mieć trudności ze zrozumieniem tematu lub ćwiczenia, poproś
nauczyciela o wyjaśnienie lub sprawdzenie, czy dobrze wykonujesz czynność.

4
Schemat układu jednostek modułowych
512[01].Z4
Organizacja serwisu specjalnego oraz
imprez okolicznościowych
512[01].Z4.01
Przygotowanie potraw
w obecności konsumenta
512[01].Z4.03
Organizacja i obsługa imprez
okolicznościowych
512[01].Z4.02
Obsługa gości w pokoju
hotelowym
512[01].Z4.04
Porozumiewanie się w języku obcym
512[01].Z4.05
Prowadzenie działalności gospodarczej

5
2. WYMAGANIA WSTĘPNE
Realizacja programu jednostki modułowej stanowi kontynuację nauczania języka
angielskiego w zakresie ogólnym, dlatego warunkiem przystąpienia do nauki jest jego
znajomość w stopniu podstawowym.
Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− posługiwać się językiem angielskim na poziomie podstawowym tzn. znać słownictwo
i struktury gramatyczne pozwalające rozumieć tekst słuchany i pisany
oraz porozumiewać się w zakresie spraw codziennych oraz podstawowych potrzeb
związanych z funkcjonowaniem w społeczeństwie,
− korzystać z różnych źródeł informacji, w tym z zasobów Internetu,
− redagować notatki z tekstu słuchanego i czytanego w języku polskim oraz angielskim
w zakresie ogólnym,
− interpretować i redagować tekst o tematyce zawodowej w języku polskim,
− posługiwać się podstawową wiedzą dotyczącą marketingowej działalności firmy.

6
3. CELE KSZTAŁCENIA
W wyniku realizacji programu jednostki modułowej powinieneś umieć:
− zastosować zwroty grzecznościowe,
− posłużyć się anglojęzyczną terminologią zawodową,
− określić rodzaje posiłków oraz asortyment potraw i napojów,
− określić asortyment bielizny, zastawy stołowej i pomocniczego sprzętu kelnerskiego
oraz innego wyposażenia sali konsumenckiej,
− opracować kartę potraw i napojów,
− określić podstawowe czynności wykonywane podczas obsługi konsumenta,
− przeprowadzić rozmowę z konsumentem i zleceniobiorcą usługi gastronomicznej,
− uzyskać i przekazać informacje telefoniczne,
− doradzić konsumentom w wyborze potraw i napojów,
− przyjąć zamówienie składane przez konsumenta
− zredagować notatkę z tekstu słuchanego i czytanego,
− zinterpretować i zredagować tekst o tematyce zawodowej,
− przygotować pisemną odpowiedź na korespondencję przy użyciu poczty tradycyjnej
i elektronicznej,
− przetłumaczyć teksty zawodowe napisane w języku polskim z zachowaniem zasad
gramatyki i ortografii języka angielskiego,
− skorzystać z anglojęzycznej literatury i prasy zawodowej z zakresu branży kelnerskiej,
− skorzystać z anglojęzycznych zasobów Internetu związanych z tematyką zawodową,
− posłużyć się słownictwem związanym z prowadzeniem działalności gospodarczej,
− określić zastosowanie języka angielskiego w marketingowej działalności firmy,
− skorzystać z anglojęzycznych źródeł informacji w celu doskonalenia i aktualizowania
wiedzy zawodowej.

7
4. MATERIAŁ NAUCZANIA
4.1. Formy grzecznościowe
4.1.1. Materiał nauczania
W języku angielskim podobnie jak w polskim fakt, czy wypowiedź brzmi bardziej lub
mniej uprzejmie zależy nie tylko od doboru odpowiednich zwrotów. Często niewłaściwa
postawa, tzw. mowa ciała, czy intonacja mogą spowodować, że właściwie dobrany zwrot
zabrzmi niegrzecznie. Należy pamiętać, że słowa „proszę /please/”, „dziękuję /thank you/”
należą do kanonu poprawnego języka angielskiego i wcale nie świadczą o szczególnej
uprzejmości osoby, która je stosuje. Z pewnością jednak ten, kto ich nie używa jest odbierany,
jako co najmniej nieuprzejmy. Przytoczone poniżej zwroty opatrzone są informacją dotyczącą
stopnia formalności języka. Tam gdzie takiej informacji nie ma poziom uprzejmości
wzmacnia użycie odpowiedniego tytułu Sir / Madam lub please, thank you.
Tabela 1. Tytułowanie / Titles
Female Male
Lady
Madam
Gentleman
Sir
In front of surnames / Przed nazwiskiem
Dr
Mrs (US Mrs.) – pani
Miss – panna
Ms (US Ms.) – pani, panna
Dr
Mr (US Mr.)
Tabela 2. Powitania i pożegnania / Greetings and saying goodbye
Hello Goodbye
Hi. / Hi, there. (informal )
Hi. How are you doing, Jane?
Hi, Sally, how are you?
Hello. (semiformal )
Hello. Nice / Good to see you. (semiformal)
Good morning. (formal)
Good afternoon. (formal)
Good evening. (formal)
Welcome to Garden Delight restaurant.
Bye (- bye). (informal )
Bye-now. (informal )
See you. (informal )
See you soon /tomorrow (informal )
Goodbye. (formal)
Adieu. (formal)
Good night. (formal)
Farewell. (na odjezdne)
Tabela 3. Przedstawianie siebie w sposób nieformalny i formalny.
Introducing yourself in informal and formal manner.
e.g. (example / przykład)
1. A Hi. I’m Peter. And you? e.g1. Informal
B Hi Peter. I’m Diana.
2. A Hello, I’m Peter Smith. e.g. 2; 3; 4 Formal
B Nice to meet you Mr Smith. I’m David Brown.
3. A I’m Bill Thompson. .How do you do?
B How do you do?

8
4. A Good morning, I’m Brenda Watson, the Marketing Manager.
Tabela 4. Przedstawianie innych w sposób nieformalny i formalny.
Introducing others in informal and formal manner.
1. A Have you two met each other? e.g.1;2;3 Informal
B No, I don’t believe we have.
C So, I’m Sean and you?
B Hi, Sean I’m Blanca.
C Great to meet you, Blanca.
2. A Jack, this is my brother Mark.
B Mark, I’d like you to meet Jack. Jack is from California.
C Hi, Jack. I’ve heard a lot about you.
B Really? All good, I hope.
3. A Let me introduce you to the team.
This is Allan. Allan is our new colleague.
4. A Peter, I’d like you to meet Mr David Brown. e.g. 4. Formal
B It’s Nice to meet you Mr Brown. I’m Peter Smith.
C Nice to meet you, too.
5. A Sir, let me introduce Mr. Smith to you. e.g.5. Very formal
B How do you do, Sir?
C How do you do?
Tabela 5. Prośby / Requests
Odpowiedzi / RepliesProśba o pozwolenie
/ Asking permission Zgoda / Accepting Odmowa / Refusing
Is it all right if I use the phone?
May I use the phone, please?
Is it OK if I take tomorrow afternoon off?
Can I book a table for four for tomorrow
night?
Yes, it’s OK
Sure.
Certainly.
Yes, of course.
I’m sorry, it’s only for
the staff.
I’ afraid it’s impossible.
I regret our restaurant is
fully booked for
tomorrow.
Could you possible let me phone
Australia?
Do you think I could possibly phone
Australia?
Yes, go ahead
Yes, please do
I’d rather not.
I’m sorry, but you
couldn’t.
Do you mind if I open the window?
Would you mind sending me your
brochure?
Would you mind waiting for a minute?
Not at all, please do.
Of course not.
You’ll get it as soon
as possible.
No, don’t bother
with me.
Yes, It’s cold
I’ m afraid I can’t.
I’m sorry, but I’m in
a hurry.
Tabela 6. Oferowanie czegoś lub zrobienia czegoś i dziękowanie.
Offering something or to do something (sth.) and thanking.
Odpowiedzi / RepliesFormy /
Forms:
Przykłady / Examples:
Zgoda/Accepting Odmowa / Refusing
Shall I do sth.
?
Shall I carry this bag for you?
That would be
great. Thank you.
No, thank you very
much.

9
Would you
like (me) to do
sth.?
Would you like me to carry this
bag?
Would you like to have a drink,
sir?
Yes, it would be
nice.
Yes, a glass of
wine please.
No, thanks, it’s not
very heavy.
No, not at the
moment.
Would you
like sth.?
Would you like something to
drink?
Would you like more coffee?
Would you like a drink?
Cola please, if
possible.
Yes, thank you.
Yes, still water
please.
No, thanks. '^
No, it’s enough.
Not now, thank you.
Can I do sth.? Can I make any suggestion?
Of course.
Certainly
Sure. '^
No, it’s not
necessary.
Can I offer
you sth?
Can I offer you a lift home? Great, thank you.
That’s very kind of
you, but I’m going
with Paul.
Let me do sth.
'^
Let me pay for the lunch.
Let me recommend
the mushroom pâté – it’s our
speciality.
OK. I’ll pay next
time.
Yes, it sounds
good. I’ll follow
your advice.
Let’s go fifty-fifty.
No, thanks.
'^informal expression
Dziękowanie / Thanking Odpowiedzi / Responses Uwagi / Notes
Thanks
Thanks very much (indeed)
That’s OK
You’re welcome
Informal
Thank you
Thank you very much (indeed)
My pleasure
Don’t mention it.
Not at all
You’re welcome
Formal
Tabela 7. Przeprosiny / Apologies
Przeprosiny / Apologies Odpowiedzi / Responses Uwagi / Notes
I'm sorry. *
I beg your pardon. * ^
Excuse me **
Pardon me **
I’m sorry.
It’s all right.
That’s OK.
Zwroty używane
odpowiednio w Anglii i USA,
kiedy przypadkiem kogoś
dotkniemy, popchniemy,
zajdziemy drogę itp.
* j. angielski brytyjski (UK) ** j. angielski amerykański (USA
^ staromodny; formalny
Examples:
Przeprosiny / Apologies Odpowiedzi / Responses
1. I’m so sorry.
2. I’m really sorry.
3. I’m terribly sorry.
4. I’m sorry I’m late – it won’t happen again.
5. I’m sorry. It is my fault.
6. I’m awfully sorry about your blouse Ms. You must let
me pay to have it cleaned.
7. I’m sorry, Sir. It’s my fault. Please accept my
apologies.
It’s all right.
It doesn’t matter.
Don’t worry about it.
That’s OK. Don’t worry about
it.
It’s all right.

10
4.1.2. Pytania sprawdzające
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Co wpływa na poziom uprzejmości wypowiedzi?
2. Jakich zwrotów używamy przy powitaniu i pożegnaniu w sytuacjach formalnych
i nieformalnych ?
3. Jakich zwrotów używamy przedstawiając siebie i innych?
4. Jakich zwrotów używamy dla wyrażenia oferty?
5. Jakich zwrotów używamy dla wyrażenia prośby?
6. Jakich zwrotów używamy dla wyrażenia przeprosin?
4.1.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Korzystając ze zwrotów umieszczonych w tabeli 2 z Poradnika dla ucznia przywitaj się
i pożegnaj z osobą siedzącą po twojej prawej zgodnie z wylosowaną informacją
i w momencie określonym przez nauczyciela.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś:
1) zapoznać się z wylosowaną informacją,
2) wykorzystując tabelę 2 Poradnika dla ucznia wybrać zwrot powitania i pożegnania
zgodnie z wylosowaną informacją,
3) przywitać i pożegnać swojego rozmówcę.
Wyposażenie stanowiska pracy:
− zestaw losów z opisem roli dla każdego ucznia,
− słownik języka angielskiego,
− foliogramy prezentujące zwroty grzecznościowe,
− nagrania prezentujące prawidłową wymowę ćwiczonych zwrotów i autentycznie
brzmiące konwersacje.
Ćwiczenie 2
W zespole 3–4-osobowym przygotuj listę nazw 10. zawodów w języku angielskim.
Korzystając z tej listy oraz tabel 2 i 3 z Poradnika dla ucznia przywitaj się i przedstaw grupie
raz w sposób formalny, a raz nieformalny.
e.g. 1 Good afternoon, I’m Julia Roberts, the actress. It’s nice to meet you all.
e.g. 2 Hi there. My name is Julia. I’m a student and part-time greeter in a restaurant.
Great to meet you.
1) przygotować listę zawodów,
2) wybrać dwa zawody, których użyjesz w swoich wypowiedziach,
3) w oparciu o tabele 2, i 3 z Poradnika dla ucznia oraz przykłady podane w poleceniu
przygotować co najmniej jedną formalną i jedną nieformalną wersję swojej wypowiedzi,
4) zaprezentować swoje wypowiedzi grupie.

11
− słownik języka angielskiego.
Ćwiczenie 3
Podejdź i przywitaj się z sześcioma dowolnymi osobami z grupy. Przynajmniej dwa razy
rozpocznij konwersację; raz w sposób nieformalny i raz bardziej oficjalnie. Odpowiadając
twojemu rozmówcy dobierz zwroty dostosowane do formy powitania. Zwróć uwagę czy twoi
rozmówcy prawidłowo odczytają twoją formę przywitania i dostosują do niej swoją.
e.g. 1 A Peter, I’d like you to meet Mr David Brown.
B It’s Nice to meet you Mr Brown. I’m Peter Smith.
C Nice to meet you, too.
e.g. 2 A Jack, this is my brother Mark.
B Mark, I’d like you to meet Jack. Jack is from California.
C Hi, Jack. I’ve heard a lot about you.
B Really? All good, I hope.
1) przygotować dwie wersje konwersacji, formalną i nieformalną korzystając z przykładów
umieszczonych w ćwiczeniu oraz tabeli 3 z Poradnika dla ucznia
2) przeprowadzić konwersacje przynajmniej sześciokrotnie.
− tabela 3 z Poradnika dla ucznia,
− foliogramy prezentujące zwroty do ćwiczeń,
Ćwiczenie 4
W zespole 3 osobowym przygotuj wypowiedzi, które pozwolą zaprezentować każdego członka
waszego zespołu. Przydatne zwroty znajdują się w tabeli 4 w Poradniku dla ucznia. Przedstaw
się całej grupie, a następnie jednej dowolnie wybranej z grupy osobie. Przygotuj się do właściwej,
ze względu na poziom formalny, reakcji na zaprezentowanie się członka innego zespołu.
1) korzystając z tabeli 4 z Poradnika dla ucznia przygotować prezentacje poszczególnych
członków zespołu w sposób bardziej i mniej formalny,
2) zaprezentować kolegę grupie,
3) zaprezentować kolegę wybranej z grupy osobie,
4) odpowiedzieć na przedstawienie ci kogoś,
5) określić zgodność formalną prezentowanych grupie konwersacji.
− foliogramy prezentujące zwroty do ćwiczeń.

12
Ćwiczenie 5
Wysłuchaj uważnie i przećwicz poprawną wymowę zwrotów używanych do wyrażenia
prośby i oferty. Następnie w zespole trzyosobowym przygotuj konwersacje, w których
poprosisz o pomoc lub przysługę, zaoferujesz swoją innym, a także odpowiesz na skierowane
do ciebie prośby. Przydatne zwroty znajdują się w tabelach 5 i 6 w Poradniku dla ucznia.
Zaprezentuj swoje konwersacje grupie. Zadaniem grupy jest określenie poziomu formalnego
wysłuchanej rozmowy.
1) wybrać kwestie wymagające pomocy i określić sposób rozwiązania problemów,
2) zdecydować, kto komu i jaką pomoc może zaoferować,
3) przygotować konwersację,
4) zaprezentować konwersację przed grupą,
5) wysłuchać uważnie prezentacje innych zespołów,
6) wyrazić opinię o poziomie formalnym wysłuchanych wypowiedzi.
− tabela 5 i 6 z Poradnika dla ucznia,
Ćwiczenie 6
Załóż, że nie możesz się w pełni wywiązać z pomocy, którą obiecałeś w ćwiczeniu
piątym i przeproś. Przygotuj swoją wypowiedź i zaprezentuj grupie. Skorzystaj ze zwrotów
umieszczonych w tabeli 7 w Poradniku dla ucznia.
1) zdecydować, z której obietnicy nie możesz się wywiązać,
2) przygotować swoją wypowiedź w języku angielskim,
3) zaprezentować swoją wypowiedź grupie.
Ćwiczenie 7
Z poniżej zamieszczonego tekstu wybierz zdania wyrażające prośbę lub odpowiedź
na nią. Określ rodzaj prośby lub odpowiedzi wyrażonej każdym z nich. Wynik skonsultuj
z drugą osobą. W parze uszereguj je według poziomu uprzejmości; od najmniej do najbardziej
uprzejmych.

13
Tekst do ćwiczenia 7
Say One Thing, Mean Another
Do you ever get annoyed by people who say one thing but mean another? For example,
they say, ‘That’s very kind of you, I’d love to’ when you invite them to the cinema, but really
they are thinking of an excuse so they can avoid you! People who ask for advice also annoy
me. They say things like “What do you think I should do?” but then they don’t listen to what
you tell them. Sometimes they don’t even let you answer, but answer themselves! This really
gets on my nerves. Politeness is also a problem. When people ask you to open a window,
they say ‘Excuse me, but could you possibly open the window for me?’ I prefer to be more
direct. Why shouldn’t we just say ‘Can you open the window?’ or something like that?
I’ve tried this a few times, but people either look annoyed, or they don’t do what I ask
them to. I wonder why?
1) uważnie, dwukrotnie przeczytać tekst; czytając pierwszy raz skoncentruj się na jego
zrozumieniu, dopiero za drugim razem skup się na wyszukiwaniu zdań określonych
w poleceniu,
2) przepisać wybrane zdania do tabeli (wzór tabeli w opisie wyposażenia stanowiska)
według poziomu uprzejmości;. od najmniej do najbardziej uprzejmych,
3) określić i zapisać, jaki rodzaj prośby, wypowiedzi wyrażają,
4) zaprezentować wykonane ćwiczenie.
5) zastanowić się nad znaczeniem doboru poziomu uprzejmości wypowiedzi.
− tekst do ćwiczenia zamieszczony powyżej,
− tekst przewodni,
− arkusz z tabelą wg wzoru poniżej:
Tabela do ćwiczenia 7
Poziom
uprzejmości /
Politeness
Cytat / Quotation Rodzaj prośby,
odpowiedzi /
Kind of requests,
responses
1
2
3
4
4.1.4 Sprawdzian postępów
Czy potrafisz: Tak Nie
1) przywitać się, pożegnać oraz dobrać formę adekwatnie do sytuacji? ! !
2) przedstawić siebie i innych w sposób odpowiedni do sytuacji? ! !
3) poprosić o, i zaoferować swoją pomoc? ! !
4) przeprosić za niedotrzymanie obietnicy lub swój błąd? ! !
5) rozróżnić zwroty formalne i nieformalne używane w omawianych
w materiale sytuacjach? ! !

14
4.2. Terminologia zawodowa
Rys.1. Sala restauracyjna – podstawowe słownictwo [4]

15
Podstawowe obowiązki kelnera / Waiter’s Basic Responsibilities*
You are expected to be able to fulfill many different tasks for several people, including your
servers, hosts, managers and guest. The following checklist includes many of the required
tasks and could include more or less:
− greeting guest when you approach a table,
− serving bread and water,
− pre-bussing,
− clearing tables,
− re-setting tables,
− maintaining tables and floor appearance,
− cleaning and re-stocking service stations,
− overall floor maintenance,
− re-filling beverages and bread baskets,
− cleaning spills,
− taking out garbage,
− wiping down high chairs and boosters with clean bar towel.
Trudniejsze słownictwo / Vocabulary*
bus 2 verb bussed, bussing also bused, busing AmE [transitive]
2 AmE to take away dirty dishes from the tables in a restaurant: bus tables: Shelley had a job
bussing tables.
busboy noun [countable]
AmE a young man whose job is to help in a restaurant by taking away dirty dishes.
Service station
5 POSITION [countable] a place where someone stands or sits in order to be ready
to do something quickly if needed: You're not to leave your station unless told.
spill1 /spIil/ past tense and past participle spilt /spilt/ especially BrE spilled especially
AmE verb
1 [intransitive, transitive] if you spill a liquid or if it spills, it accidentally flows over the edge
of a container: spill sth down/on/over: Oh no! I've spilt coffee all down my shirt!
[+ on/over]: He slipped and the wine spilled all over the carpet.
booster cushion BrE /'.. ./ also booster seat, booster chair AmE /'/ noun [countable]
a special seat for a small child that lets them sit in a higher position in a car or at a table
Przygotowanie stołów / Table Setting*
Before service, make sure that each table in the restaurant is set correctly.
a. Check that all tables are stable and do not wobble.
b. Wipe the chairs and be sure they are clean and set at an appropriate length from
the tables.
c. Check that the tables are clean on the top and edges. If plants or ledges are nearby,
they should also be free of dust and dirt.
d. Examine the salt and peppershakers, sugar bowl and any table tents / promotions.
The shakers and bowl should be full and clean; sugar and sugar substitute should
be stocked. Position these items at the centers of tables according to your restaurant's
procedures.
e. Inspect the table settings. Be sure everything is clean and aligned properly.
f. Be sure the floor is clean around and under the tables. Pick up trash.
place setting noun [countable] an arrangement of knives, forks, spoons, glasses etc to be used
by one person

16
Czynności dodatkowe / Side Work [17]
Side work is work that is done on a daily or other routine basis. Side work for servers usually
consists of some or all of the following aspects:
− salad/salad bar preparation and storage
− cutting lemons
− polishing silver/glassware
− filling/cleaning salt and pepper shakers/sugar caddies
− coffee and iced tea machine maintenance
− sweeping and mopping service areas
− cleaning service areas / shelves
− table set-up
− stocking/re-stocking items
Rys. 2.Waiter side - equipment [10].

17
Rys. .3 Table set [11]

18
Rys. 4 Sztućce / Cutlery [4]
Rys. 5 Miski, umywalka / Basins [4]

19
decanter
Rys. 6 Glass / szkło [4]
Rys.7 Dishes / naczynia[4]

20
Podstawowe czasy teraźniejsze w języku angielskim stosowane w rozdziale 4.2.
The Present Simple używamy do opisania stanów niezmiennych, nawyków, upodobań itp.
I work; you work; he / she / it works; we work; they work.
e.g. My friend goes to work by bus.
Pytania tworzymy za pomocą: Do (with I, you, we, they) lub Does (with he, she, it)
e.g. Do you speak English?
Does she work in the restaurant?
Przeczenia tworzymy za pomocą:
do not / don’t (with I, you, we, they) lub does not / doesn’t (with he, she, it)
e.g. I do not / don’t work in the bar.
She does not / doesn’t work in the restaurant.
The Present Perfect używamy mówiąc o:
− zdarzeniach z przeszłości, które mają silny związek z teraźniejszością
e.g. I have lost my key. (so now I cannot open the door) - Zgubiłem swój klucz. (zatem
teraz nie mogę otworzyć drzwi)
− działaniach, zdarzeniach, które rozpoczęły się w przeszłości i są kontynuowane
e.g. I have worked in this bar since last a year. (and I’m still working here) – Pracuję
w tym barze od ubiegłego roku (wciąż tu pracuję)
The Present Perfect
tworzymy za pomocą have / has i czasownika w trzeciej formie the participle.
Czasowniki występują w trzech formach jako 1. regularne i 2. nieregularne:
Present Simple Past Simple Participle " w Present Perfect
1. I work I worked worked " I have worked; She has worked
2. I go I went gone " I have gone; He has gone
Pytania tworzymy za pomocą have (with I, you, we, they) lub has (with he, she, it).
e.g. Have I worked … ?
Has the waiter worked … ?
Przeczenia tworzymy za pomocą:
have not/ haven’t (with I, you, we, they) lub has not / hasn’t (with he, she, it)
e.g. I haven’t worked …
She hasn’t gone …
4.2.2. Pytania sprawdzające
1. Kiedy stosujemy Simple Present Tense?
2. Jakie są formy czasowników i którą zastosujesz w Simple Present Tense, a którą
w Present Perfect Tense?
3. Jak utworzyć pytanie w Present Perfect Tense?
4. Jak po angielsku nazywamy poszczególne elementy wyposażenia kelnera i jego
obowiązki zawiązane z przygotowaniem stołów, naczyń i sztućców?
5. Jak po angielsku nazywamy poszczególne elementy zastawy stołowej?

21
4.2.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Uporządkuj według kategorii i opatrz polskim tłumaczeniem słownictwo znajdujące się
na rys. 1 w Poradniku dla ucznia. Zastosuj następujące kategorie: osoby, czynności,
wyposażenie sali, ubranie, nakrycie stołu, sprzęt kelnerski, inne. Załóż podręczny słowniczek
terminologii zawodowej, który wykorzystasz w dalszej nauce.
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przyjrzeć się uważnie rysunkowi i odszukać znane sobie słówka,
2) dokonać wstępnego podziału słownictwa na kategorie określone w poleceniu,
3) porównać wynik swojej pracy i uzgodnić wspólną wersję z drugim uczniem,
4) sprawdzić ich znaczenia w słowniku angielsko – polskim,
5) zaprezentować efekt grupie,
6) dokonać ewentualnej korekty,
7) zdecydować o najbardziej dla ciebie odpowiedniej formie prowadzenia podręcznego
słowniczka terminologii zawodowej i zgodnie z nią wpisać słówka wraz z tłumaczeniem.
− rys.1 z Poradnika dla ucznia,
− słownik angielsko – polski,
− zeszyt / notes / itp. z przeznaczeniem na podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
Ćwiczenie 2
Zapoznaj się z tekstem ‘Podstawowe obowiązki kelnera / Waiter’s basic resposibilities’.
Następnie pracując w trzyosobowym zespole zastanów się jak bez użycia słów pokazać
znaczenie, wskazanych przez nauczyciela, trzech czynności z pośród wymienionych
w tekście. Przygotuj się do prezentacji tak, aby grupa odgadła pokazaną czynność nazywając
ją po angielsku. Sprawdź w słowniku formę bezokolicznika każdej czynności, (np. cleaning
=> to clean).
1) w materiale nauczania z rozdziału 4.2.1 Poradnika dla ucznia odszukać, przeczytać
i przetłumaczyć tekst ‘Podstawowe obowiązki kelnera / Waiter’s basic resposibilities’,
2) przygotować pokaz każdej z trzech czynności,
3) zaprezentować te czynności,
4) odgadnąć i nazwać po angielsku czynności prezentowane przez innych,
5) ustalić formę bezokolicznikową czasownika określającego każdą czynność,
6) czasowniki wpisać do podręcznego słowniczka terminologii zawodowej i zapamiętać.
− tekst ‘Podstawowe obowiązki kelnera / Waiter’s basic resposibilities’ z rozdziału 4.2.1
Poradnika dla ucznia
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej.

22
Ćwiczenie 3
Uzupełnij i przećwicz w parze konwersację między nowozatrudnionym kelnerem A
i doświadczonym kelnerem B. Kelner A stara się ustalić swoje obowiązki. Konwersację
powtórz z jeszcze trzema innymi osobami zmieniając czasowniki i role. Do uzupełnienia
konwersacji zastosuj czasowniki określające podstawowe obowiązki kelnera z ćwiczenia 2
Szablon konwersacji:
A Excuse me. Could you possibly help me?
B Yes, of course. You are the new waiter, aren’t you?
A Yes, I am. My name is Peter.
May I ask you a few questions about my duties?
B Yes, please.
A Do I have to ……vb………….. ? e.g. Do I have to … re-set… tables?
B Yes, you do. / No, you don’t
A Is it may duty to………vb……?
B Yes, it is. / No, it isn’t.
1) przygotować listę czasowników określających podstawowe obowiązki kelnera,
2) przećwiczyć konwersację z użyciem co najmniej czterech różnych czasowników,
3) powtórzyć konwersację z kolejnymi czterema osobami.
− film dydaktyczny prezentujący obowiązki kelnera,
− nagranie prezentujące wymowę przydatnych zwrotów,
− podręczny słowniczek terminologii zawodowej,
− lista czasowników z ćwiczenia 2,
− foliogram z szablonem konwersacji.
Ćwiczenie 4
Jesteś kierownikiem sali restauracyjnej i masz za zadanie przed otwarciem restauracji
sprawdzić przygotowanie stołów. W oparciu o listę kontrolną czynności kelnera umieszczoną
poniżej przygotuj pytania do kelnera:
1) Check that all tables are stable and do not wobble.
2) Wipe the chairs and be sure they are clean and set at an appropriate length
from the tables.
3) Check that the tables are clean on the top and edges. If plants or ledges are nearby,
they should also be free of dust and dirt.
4) Examine the salt and peppershakers, sugar bowl and any table tents / promotions.
The shakers and bowl should be full and clean; sugar and sugar substitute
should be stocked. Position these items at the centers of tables according to your
restaurant's procedures.
5) Inspect the table settings. Be sure everything is clean and aligned properly.
6) Be sure the floor is clean around and under the tables. Pick up trash.
Użyj form:
Have you done sth.? e.g. Have you closed the window?
Yes, I have. / No, I haven’t done it yet. Yes, I have.
Have you checked that sth. + be … ? e.g. Have you checked that all your tables are ready?
Yes, I have. / No, I haven’t done it yet. No, I haven’t done it yet.
Are you sure that sth.+ be … ? e.g. Are you sure that the salad bar is ready?

23
Yes, I’m. / No, I’m not. Yes, I am.
Are you sure that the floor is clean?
No, I’m not. I haven’t checked it yet.
Skonsultuj w grupie swoje pytania, popraw i zapisz.
W każdej turze ćwiczenia zadaj jedno pytanie wybranej osobie, która w roli kelnera najpierw
odgrywa scenkę wykonywania czynność, o którą jest pytana, a następnie potwierdza
jej wykonanie.
1) przeczytać i przetłumaczyć listę kontrolą przygotowania stołów,
2) przekształcić każde zdanie na pytanie wybierając jedną z podanych form,
3) zastanowić się jak pokazać każdą czynność,
4) zadać co najmniej jedno pytanie i odegrać scenę w odpowiedzi na otrzymane pytanie.
− lista kontrolna przygotowania stołów,
− wzory form i przykłady pytań,
− nakryty stolik z krzesłami.
Ćwiczenie 5
Przeczytaj i przetłumacz tekst ‘Czynności dodatkowe / Side Work’. Wybierz sześć
czynności i ułóż z nimi zdania w czasie Present Perfect. Napisz je na luźnej kartce. Wymień
swoje kartki z partnerem i wzajemnie sprawdźcie swoje prace. Jeśli dokonałeś jakieś korekty
wyjaśnij dlaczego.
Czynności dodatkowe / Side Work
Side work is work that is done on a daily or other routine basis. Side work for servers usually
consists of some or all of the following aspects:
− salad/salad bar preparation and storage,
− cutting lemons,
− polishing silver/glassware,
− filling/cleaning salt and pepper shakers/sugar caddies,
− coffee and iced tea machine maintenance,
− sweeping and mopping service areas,
− cleaning service areas / shelves,
− table set-up,
− stocking/re-stocking.
e.g. I’ve already polished the silver.
I haven’t polished the silver yet.
1) przeczytać i przetłumaczyć tekst ‘Czynności dodatkowe / Side Work,’
2) wybrać 6 czynności i ułożyć z nimi zdania w czasie Present Perfect,
3) oddać do sprawdzenia partnerowi i sprawdzić jego zdania,

24
4) po sprawdzeniu i korekcie głośno przeczytać grupie,
5) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
− podręcznik do gramatyki,
− przykłady pytań,
− tekst ‘Czynności dodatkowe / Side Work’.
Ćwiczenie 6
Przyjrzyj się rysunkom od 2 do 7 w Poradniku ucznia. Jeśli znajdziesz nazwy,
których nie znasz zapytaj o ich wymowę i ją przećwicz. Następnie pracując w 3-4. osobowym
zespole przygotuj wyklejaną planszę, która przedstawi:
− zastawę do herbaty,
− zastawę do obiadu,
− zestaw pomocniczego sprzętu kelnerskiego.
Skorzystaj z kserokopii rysunków, wytnij z nich i naklej na planszę potrzebne do zestawów
rzeczy. Podczas pracy nad planszą staraj się jak najczęściej powtarzać nazwy widzianych
i wykorzystanych w ćwiczeniu przedmiotów. Przygotuj prezentację, w której kreślisz
przeznaczenie każdego wybranego przedmiotu.
e.g. A teaspoon we use to sweet tee.
1) uważnie obejrzeć rysunki 2, 3, 4, 5, 6, 7 w Poradniku ucznia,
2) sprawdzić wymowę wyrazów których jeszcze nie znasz,
3) wybrać przedmioty składające się na zestawy wymienione w poleceniu,
4) wyciąć z kserokopii rysunków wybrane przedmioty,
5) sporządzić planszę prezentującą poszczególne zestawy,
6) ułożyć zdania określające przeznaczenie wybranych przedmiotów,
7) zaprezentować planszę z podaniem przeznaczenia wybranych przedmiotów,
8) uzupełnić podręczny słowniczek terminologii zawodowej.
− kserokopie rysunków 2, 3, 4, 5, 6, 7 z Poradnika ucznia,
− nożyczki, klej, flipchart, kolorowe pisaki,
− słownik języka angielski,
Ćwiczenie 7
W zespole z poprzedniego ćwiczenia przygotuj krzyżówkę zawierającą definicje
minimum 20 wyrazów wybranych z rysunków 2 – 7. W pierwszej kolejności wybierz
przedmioty, które nie znalazły się na waszej planszy. Następnie rozwiąż krzyżówki
przygotowane przez inne zespoły głośno czytając definicje i wypowiadając odgadywane
wyrazy.

25
1) uważnie obejrzeć rysunki 2, 3, 4, 5, 6, 7 w Poradniku ucznia,
2) sprawdzić wymowę wyrazów których jeszcze nie pamiętasz,
3) wybrać 20 przedmiotów do zdefiniowania,
4) ułożyć definicje,
5) zaprojektować układ graficzny krzyżówki,
6) wykonać krzyżówkę,
7) rozwiązać krzyżówki innych zespołów,
8) poprawne językowo, ciekawe definicje wpisać do słowniczka terminologii zawodowej.
− kartki A4, pisaki, linijka,
4.2.4. Sprawdzian postępów
1) nazwać w języku angielskim czynności związane z obowiązkami
kelnera? ! !
2) nazwać w języku angielskim sprzęt kelnerski, nakrycia i zastawy
stołowe, wyposażenie sali i inne kategorie związane z wykonywaniem
zawodu kelnera? ! !
3) zapytać o obowiązki kelnera? ! !
4) zastosować Simple Present Tense w rozmowie o obowiązkach kelnera? ! !
5) utworzyć pytanie w Present Perfect Tense? ! !
6) skorzystać ze słownika aby zrozumieć zawodowy tekst angielski? ! !

26
4.3. Oferta gastronomiczna
Rys. 8 Owoce / Fruit – podstawowe słownictwo [4]

27
Rys. 9. Warzywa / Vegetables – podstawowe słownictwo [4]

28
Nabiał / Dairy products Drób / Poultry
Owoce morza / sea food Ryby / Fish Mięsa, wędliny / Meat, cold meats
Warzywa / Vegetables
Owoce / Fruit
Pieczywo / Bread Przyprawy / Spice
Rys.10. Grupy artykułów spożywczych / Groups of groceries – podstawowe słownictwo [4]

29
Fast Food
Przekąski / Snacks
Zakąski / Starters (UK) Zupy / Soups Dania główne / Main courses
Śniadanie / Breakfast Deser / Dessert Napoje / Drinks
Rys. 11. Posiłki / Meals – podstawowe słownictwo

30
eggs and bacon fish soup
chick wings cream cake / gateau brownie
nachos stir fry sushi
spaghetti crispy bacon croissant
cheese drinks
Rys. 12. Potrawy i napoje / Dishes and beverages – podstawowe słownictwo

31
Rys. 13. Określenia porcji (kawałków) jedzenia / Food pieces – podstawowe słownictwo [4]

32
Zadania personelu obsługi. / Host’s and Bus people’s duties.
Who is the first person your guests see when they enter your restaurant? Usually it is your
host/greeter. Even if he/she is only 16 years old, he/she needs to be knowledgeable and above
all, personable. Personable embodies the terms friendly, accommodating, likable
and courteous. Everyone has gotten used to the high school student’s part-time job as every
restaurant’s first impression when they walk into your establishment.
Typically, they are wearing the latest fad, but they wouldn’t know how to put on a smile
if you gave them written directions with an illustration. If there is more than one,
they are gossiping with their fellow host and continuing doing so right up until they say
“Hi, two for dinner? Right this way…” He/she takes you on a course through the restaurant
to your table, puts the menus down and walks away. Next, you are visited by your teen-age
busperson, who may or may not grunt a “hello” to you as he/she pours your water and then
rushes off to clear a table so more people can be seated and served water. We all know
that scene all too well.
How much more would you like to visit that restaurant if the host greeted you as if he/she
was truly glad to see you? Wouldn’t you feel welcome in that restaurant if he/she then asked
you “how many people will be dining with us tonight?” Upon telling you that there is a table
for you, please follow this way, he/she pulls out the chairs for you and places the menus
in front of each seat! He/she might even recommend a favorite appetizer to think about
or remind you that there is a full bar from which to choose excellent wines, beer and liquors.
Your busperson stops by, greets you warmly and then asks if you would like water.
He/she is so warm and likable that you mistake him/her for your waitperson, and you are truly
surprised to find out that he/she is not!
They feel compelled to tip their server because he/she has displayed knowledge, charm
and true customer service skills, which is really a caring attitude.
Przedimki / Articles
Przedimki występują przed rzeczownikami i informują czy wypowiedź dotyczy rzeczy
konkretnej (rzeczownik określony) czy pojęcia (rzeczownik nieokreślony). Rzeczowniki
określone w liczbie pojedynczej i mnogiej poprzedza się przedimkiem the. Rzeczowniki
nieokreślone w liczbie pojedynczej poprzedza się przedimkiem a/an. W przypadku
rzeczowników nieokreślonych w liczbie mnogiej przedimków nie stosuje się.
Dla poprawnego stosowania rzeczowników ważne jest zapamiętanie, czy dany rzeczownik
jest, czy nie jest policzalny; np. fruit (owoce, owoc) w zależności od użytego znaczenia
może być policzalny (C) albo niepoliczalny (U).
a) fruit (U) l. mnoga.
a bowl of fruit - miska owoców;
I only like fresh fruit. - Lubię tylko świeże owoce.
The fruit I bought today are really tasty.- Owoce, które dzisiaj kupiłam są naprawdę
smaczne. (jabłka, gruszki, śliwki)
b) fruit (C ) l. pojedyncza.
There is a fruit in the recipe; it might be an apple. - W przepisie jest jakiś owoc, może być
jabłko.
fruits (C ) l. mnoga
I like apples, but only fresh fruits. - Lubię jabłka, ale tylko świeże owoce.

33
4.3.2 Pytania sprawdzające
1. Jakie i ile owoców, warzyw i innych artykułów spożywczych potrafisz nazwać w języku
angielskim?
2. Jak tworzymy liczbę mnogą rzeczownika?
3. Kiedy używamy przedimków a/an?
4. Jakich zwrotów używamy dla wyrażenia chęci, potrzeb, upodobań?
4.3.3 Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Sporządź tabelę zawierającą nazwy owoców z rys.8 w Poradniku dla ucznia
pogrupowane według kolorów. Sprawdź ich wymowę, przećwicz ją i postaraj się jak
najwięcej zapamiętać. Następnie w rundce grupy, w przypadającej tobie kolejności, za
każdym razem nazwij jeden owoc o kolorze w danym momencie obowiązującym. Od
uzyskania głosu masz 10. sekund na podanie poprawnej nazwy i nie powtórzyć już
wymienionej.
1) przyjrzeć się uważnie rysunkowi, rozpoznać znajdujące się na nim owoce,
2) nazwać kolory, które zastosujesz w tabeli do pogrupowania owoców,
3) w podręcznym słowniczku sporządzić tabelę i wpisać nazwy owoców,
4) sprawdzić i przećwiczyć wymowę nieznanych nazw,
5) uczestnicząc w rundce grupy nazwać owoc w ciągu 10 sekund od uzyskania głosu,
− słownik angielsko-polski,
− przybory piśmiennicze,
Ćwiczenie 2
Pracując w 3–4-osobowym zespole rozpoznaj i zapisz polskie nazwy warzyw
umieszczonych na rys. 9 w Poradniku dla ucznia. Sprawdź, które z nich w języku angielskim
są niepoliczalne, które występują w liczbie mnogiej. Przygotuj „talię” kart z nazwami
warzyw, na każdej karcie na jednej stronie umieść nazwę polską, a na drugiej angielską
z zapisem wymowy i oznaczeniem (U) dla niepoliczalnych oraz (C) dla policzalnych. Ćwicz
w zespole wymowę, losując kolejno karty z nazwami warzyw.
Wylosowaną nazwą użyj w zdaniu typu: I need / I’d like...; I don’t need / I don’t want
Niepoliczalne w twierdzeniu poprzedzaj zaimkiem some, w przeczeniu any, a policzalne
w liczbie pojedynczej odpowiednim przyimkiem a / an.
e.g. I need some maize. / I’d like some maize.
I don’t need any maize./ I don’t want any maize.
I need a carrot. / I’d like a carrot.
I don’t need an artichoke./ I don’t want an artichoke.

34
1) przyjrzeć się uważnie rysunkowi 9 z Poradnika dla ucznia i rozpoznać znajdujące się na
nim warzywa,
2) przypisać im polskie nazwy,
3) sprawdzić w słowniku, które warzywa są niepoliczalne,
4) przygotować kartoniki na karty warzyw,
5) przygotować „talię” kart z nazwami warzyw,
6) losować karty do ćwiczenia poprawnej wymowy i zastosowania w zdaniu nazw warzyw.
− arkusze sztywnego papieru, nożyczki, kolorowe mazaki.
Ćwiczenie 3
Przyjrzyj się dokładnie rys. 8 i 9 z Poradnika dla ucznia. Wybierz te owoce i warzywa,
które lubisz, których nie lubisz oraz te, których jeszcze nie próbowałeś. Zapisz dwanaście
nazw owoców i warzyw; przygotuj listę nazw z lukami literowymi do uzupełnienia.
W przypadku policzalnych zastosuj liczbę pojedynczą pamiętając o właściwym przedimku,
niepoliczalne poprzedź zaimkiem some.
e.g. an art _ _ _ _ ke (art i c h o ke)
e.g. some ga _ _ _ c (ga r l i c)
Gotową listę przekaż koledze z pary. Masz za zadanie odtworzyć grupy nieznanych,
nielubianych i lubianych owoców i warzyw twojego partnera oraz uzupełnić luki literowe
na jego liście. Zadaj i odpowiedz na pytania typu:
Is it a fruit or a vegetable? It’s a fruit / a vegetable.
Have you ever eaten / tried / tasted it? Yes, I have. / No, I haven’t.
Do you like it? Yes, I do. I like it very much. / No, I don’t.
Do you like sweets? Yes, I do. / No, I don’t.
Does it taste sweet? Yes, it does. / No, it doesn’t.
How does it taste? It tastes sweet / sour / salty / bitterly.
It tastes kind of strange / funny.
What is it like? It’s delicious / pretty good /horrible/ awful.
1) przyjrzeć się rys. 8 i 9 z Poradnika dla ucznia, wybrać owoce i warzywa,
2) przeczytać tekst „Przedimki / Articles”,
3) opracować listę nazw z lukami, nazwy poprzedzić właściwym przedimkiem,
4) sprawdzić w słowniku, które owoce, warzywa są niepoliczalne,
5) zadać i odpowiedzieć na pytania oraz uzupełnić luki na liście kolegi,
6) zapisać wraz z przedimkami odgadnięte nazwy w trzech grupach wg kategorii
wskazanych w opisie ćwiczenia.
− słownik j. angielskiego,
− kartka A4.

35
Ćwiczenie 4
Pracując w 3-4 osobowym zespole ułóż menu czterech głównych posiłków w ciągu dnia
Uwzględnij upodobania członków zespołu. Podczas pracy posługuj się wyłącznie językiem
angielskim. Skorzystaj z rys. 10, 11, 12 z Poradnika dla ucznia. Uzgodnione menu zapisz na
plakacie i zaprezentuj grupie uzasadniając dokonany w zespole dobór dań, produktów.
1) przyjrzeć się rys. 10, 11, 12 z Poradnika dla ucznia i wybrać produkty, dania,
2) sprawdzić w słowniku nieznane określenia,
3) dokonać podziału zadań w zespole,
4) określić rodzaje posiłków,
5) określić upodobania żywieniowe członków grupy,
6) ustalić menu poszczególnych posiłków,
7) przygotować plakat do prezentacji efektów pracy,
8) przygotować prezentację.
− arkusz papieru A2,
− kolorowe mazaki.
Ćwiczenie 5
Przyjrzyj się rysunkowi poniżej i przyporządkuj nazwy napojów wpisując odpowiednią
literę obok każdej cyfry. Pierwsza para została podana. Porównaj swoje rozwiązanie
z rozwiązaniem kolegi.
Poniżej rysunku znajdują się zdania, które podają sposoby obróbki produktów spożywczych.
Uzupełnij je odpowiednim produktem wybierając jeden właściwy z trzech podanych obok.
1.B;.. 2.....; 3....; 4.....; 5....; 6….; 7.....; 8....; 9....; 10.....; 11….; 12….; 13….; 14….
Materiał do ćwiczeń [11]
A – tea, B – coffee / black coffee / espresso, C – white coffee, D – strawberry milkshake,
E – drinking / hot chocolate, F – milk, G – mineral water, H – lemonade, I – beer,
J – red wine, K – white wine, L – orange juice, M – champagne, N – cola.

36
Rys. do ćwiczenia 5 [11]
Sposoby obróbki produktów spożywczych
a) możesz / you can:
1, You can fry _____________________ bacon / grapes / tea
2, You can roast ___________________ cabbage / chicken / bananas
3, You can grill ____________________ sausages / peaches / lettuce
4, You can bake ___________________ onions / beef / potatoes
5, You can boil ____________________ tomatoes / rice / strawberries
6, You can steam __________________ fish / lemons / eggs
b) nie możesz / you cannot:
1, You can’t chop __________________ onions/peas/chicken
2, You can’t slice __________________ bread/cucumber/ice cream
3, You can’t grate __________________ cheese/chicken/carrots
4, You can’t peel ___________________ potatoes/bananas/pasta
5, You can’t stir ___________________ a quiche/a cup of tea/soup

37
1) przyjrzeć się rysunkowi do ćwiczenia prezentującemu napoje,
2) sprawdzić w słowniku nieznane określenia i ich wymowę,
3) wpisać odpowiednią literę obok każdej cyfry i sprawdzić poprawność rozwiązania,
4) dobrać produkt do podanych sposobów obróbki,
5) przećwiczyć wymowę i starać się zapamiętać angielskie słownictwo.
− rysunek prezentujący napoje,
Ćwiczenie 6
Uważne obejrzyj rys. 13 i postaraj się zapamiętać jak najwięcej elementów,, masz na to 1
minutę. Następnie nie patrząc na rysunek do każdego określenia porcji/miary dopisz łączące
się z nim jedzenie.
e.g. a bottle of water
a cube of …………………...
a chunk of ……………………
a lump of ……………………
a hunk of ……………………
a bunch of ……………………
a bar of ………………………...
a slice of ……………………
a pinch of ……………………
a segment of ……………………
a sliver of ……………………
Sprawdź znaczenie określeń. Przećwicz w parze skojarzone zwroty na zasadzie „hasło =>
odzew’ e.g. a cup of => tea; a loaf of. => bread.
1) przyjrzeć się rys. 13 w Poradniku dla ucznia starając się zapamiętać jak najwięcej
elementów,
2) skojarzyć miarę z jedzeniem tworząc zwroty,
4) przećwiczyć w parze kojarzenie zwrotów.
Ćwiczenie 7
Pracując w 3-4 osobowym zespole ułóż menu restauracji, baru, klubu lub innego lokalu.
Skorzystaj z przykładowych kart umieszczonych poniżej. Uzgodnij z zespołem menu oraz
opracuj kartę dań i napojów od strony graficznej tak, aby mogła stanowić część ulotki
reklamowej lokalu. Podczas pracy staraj się posługiwać wyłącznie językiem angielskim.
Przygotuj prezentację karty grupie.

38
1) przyjrzeć się przykładom kart zamieszczonym poniżej,
2) przypomnieć niezbędną do wykonania ćwiczenia wiedzę z zakresu marketingu,
3) odszukać w Internecie anglojęzyczne strony lokali gastronomicznych,
5) określić rodzaj lokalu, dla którego opracujesz kartę dań i napojów,
6) dokonać podziału zadań w zespole,
7) określić grupy posiłków i napojów,
8) ustalić menu poszczególnych grup posiłków i napojów,
9) określić graficzną formę karty,
10) wykonać kartę dań i napojów,
11) przygotować prezentację.
− przykłady kart,
− komputer z dostępem do Internetu,
− kolorowe mazaki, nożyczki i inne akcesoria służące do graficznego opracowania karty,
Przykłady kart:
Rys.1 do ćwiczenia 7 [17]

39
Rys. 2 do ćwiczenia 7 [17]

40
Rys.3 do ćwiczenia 7 [17]

41
Czy potrafisz:
Tak Nie
1) nazwać warzywa i owoce? ! !
2) nazwać posiłki, produkty dania i napoje ? ! !
3) zapytać o, i określić smak jedzenia? ! !
4) odszukać w Internecie anglojęzyczne strony lokali gastronomicznych
i przeczytać ze zrozumieniem informacje na temat ich oferty? ! !
5) opracować kartę dań i napojów z uwzględnieniem rodzaju lokalu
gastronomicznego? ! !

42
4.4. Rodzaje komunikatów i ich zastosowanie
4.4.1 Materiał nauczania
Mowa zależna – Reported Speech
Reported speech w języku angielskim to relacjonowanie wypowiedzi innych osób.
Relacjonowanie może odbywać się przy wykorzystaniu mowy niezależnej (direct speech),
czyli poprzez bezpośrednie zacytowanie wypowiedzi danej osoby, lub przy wykorzystaniu
mowy zależnej (indirect speech), czyli poprzez sparafrazowanie wypowiedzi i wplecenie jej
w wypowiadane czy pisane przez nas zdanie. Relacjonowanie wypowiedzi powoduje
konieczność zmiany czasu gramatycznego, czasowników modalnych, wyrażeń dotyczących
sytuacji i oraz zaimków osobowych.
Tabela 8. Zmiana czasu
Direct Speech
Mowa niezależna
Indirect Speech
Mowa zależna
Present Simple Past Simple
Present Continuous Past Continuous
Present Perfect Past Perfect
Present Perfect Continuous Past Perfect Continuous
Past Simple Past Perfect
Past Continuous Past Perfect Continuous
Past Perfect
Past Perfect Continuous
Nie zmieniają się
Future Simple Would
Future Continuous Would + be + -ing
Future Perfect Would have + past participle
Future Perfect Continuous
»
Would have been + -ing
Przykład / Example:
Present Continuous » Past Continuous
Robię śniadanie » "Ona mi powiedziała, że robi śniadanie."
I’m making breakfast. » "She told me she was making breakfast."
Tabela 9. Zmiana czasowników modalnych / Modal verbs
Direct Speech
Mowa niezależna
Indirect Speech
Mowa zależna
Will Would
Can Could
May Might
Shall Should
Must Had to / Must
Would, Could
Might, Should
»
Nie zmieniają się
e.g. I’ll be there. » He told us he would be there.
Shall I help? » He asked if he should help.

43
Zmiana sytuacji
Słowa wypowiedziane przez kogoś mogą być przekazywane przez kogoś zupełnie innego
w zupełnie innym miejscu i czasie, a zatem w mowie zależnej należy zadbać o logiczną
spójność wypowiedzi. Musimy zmodyfikować relację tak, aby różnice te były zrozumiałe.
Najczęstsze zmiany, jakie pojawiają się w mowie zależnej w wyniku różnicy w czasie
i miejscu relacjonowanej wypowiedzi:
Tabela 10. Zmiana określeń miejsca i czasu. / Places and time
Direct Speech Indiret Speech
this / these » that / those , the
here » there
come » go
bring » take
tonight » that night
now »
then / at that time / at once /
immediately
now that » since
today » that day
yesterday » the day before / the previous day
tomorrow »
the day after / the following day / the
next day
tomorrow morning »
the morning after /
the following morning /
the next morning
last night »
the night before /
the previous night
the day before yesterday » two days before
the day after tomorrow » in two days time / in two days
this week / month / year » that week / month / year
last week / month / year » the previous week / month / year
Przykłady / Examples
I shall be there tomorrow morning. » She told me she would be there the next morning.
I’ll see you here tomorrow, Jack. » He told Jack he would see him there the next day.
I gave you this yesterday. » Jane said she had given it to him the day before.
Składniki / Ingredients
Do określania składników produktu służą m.in. poniższe zwroty – dany zwrot stanowi grupa
wyrazowa składająca się z czasownika oraz przysłówka i przyimka. Użyty przyimek
determinuje zastosowanie konkretnego zwrotu. Poniżej, opatrzone objaśnieniem, wybrane
zwroty przydatne do opisania składników potraw:
made of | made out of – tych zwrotów używamy gdy widoczny jest pierwotny materiał
z którego wykonany jest dany produkt.
e.g. This handbag is made of crocodile skin.
This cup is made of plastic.
This ashtray was made out of an artillery shell.
He built a house, which was made out of Lego bricks.

44
made from – używamy gdy nie można dostrzec pierwotnych składników z których
wykonany jest dany produkt.
e.g. This cake is made from flour, eggs, butter and sugar.
XXX brandy is made from champagne grapes.
made with – używamy aby wspomnieć o ważnym, zwykle nie największym składniku
produktu.
e.g. This pasta is made with fresh eggs.
Our yoghurt is made with fresh fruit.
Czasowniki związane z rzeczownikami / Verb + Noun collocations
Dwa podstawowe czasowniki do i make odpowiadają jednemu polskiemu czasownikowi
‘robić’. Podobnie funkcjonuje kolejna para czasowników get i take. Każdy z nich tworzy
związki wyrazowe z innymi rzeczownikami, które należy zapamiętać. Poniżej umieszczona
tabela zawiera przykłady takich związków wyrazowych.
Tabela 11. Czasowniki związane z rzeczownikami / Verb + Noun collocations
do make get take
business
overtime
training
work
a complaint
a fortune
a profit
an appointment
a bonus
a job
an email
qualifications
priority
risks
classes
a break
Tabela 12. Dawanie rad / Giving advice
Phrases / zwroty Przykłady / Examples
should
should not
You should stop complaining.
He shouldn’t worry about it.
If I were you, I would ...
If I were you, I would not
If I were you, I would stop smoking cigarettes.
If I were you, I would not worry about it.
Why don’t you ... Why don’t give up smoking?
give advice on/about|
follow/take sb's advice
Let me give you a piece of advice. Try the cake – it’s really
testy.
Can you give me some advice about what to start with?
Take my advice and don’t eat ice-cram.
Follow his advice. He’s our best waiter.
1. Na czym polega mowa zależna?
2. Jak nazywa się mowa zależna w języku angielskim?
3. Jakie elementy zdania ulegają zmianie w mowie zależnej?
4. Jakich zwrotów użyjesz opisując składniki produktu?
5. Co to są collocations?
6. Jakimi zwrotami posłużysz się, aby udzielić rad?

45
4.4.3. Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Przekaż wiadomość stosując mowę zależną:
Przykład: Tell him I’ll be late. you: He said he would be late.
Tell her I’ll be in the bar. you: He said ………………………………
Tell her I’ll meet her at 8. you: He said ………………………………
Tell her I’ll wait at the main entrance. you: He said ………………………………
Tell her I’ll arrive at 7.30. you: He said ………………………………
Tell him I’ll make booking a table. you: She said ……………………………...
Tell him I’ll leave a message for John. you: She said ……………………………...
Tell him I’ll come tomorrow evening. you: She said ……………………………...
Tell him I’ll complain to the manager. you: She said ……………………………...
1) odnaleźć ćwiczoną formę w tabelach 8,9, 10 Poradnika dla ucznia i określić jaki to czas,
2) uzupełnić zdania w mowie zależnej i zapisać,
3) przekazać wiadomość kolejnej osobie w rundce.
Ćwiczenie 2
Napisz 10 angielskich zdań w mowie niezależnej i zamień je na zdania w mowie
zależnej. Użyj czasów: Simple Present i Past oraz Present Perfect. Przećwicz w 3 osobowym
zespole kolejno wszystkie zdania postępując jak w grze w głuchy telefon. Zaczynasz, co
trzecie zdanie.
Przykład:
Uczeń A do B: I like you. - zdanie wyjściowe – mowa niezależna
Uczeń B do C: He said he liked me. - zdanie przekształcone na mowę zależną
Uczeń C do A: You like him. - relacja w mowie niezależnej
1) ułożyć 10 zdań w języku angielskim,
2) do przekształcania zdań wykorzystać informacje zawarte w tabelach 8, 9, 10 Poradnika
dla ucznia,
3) przekształcić zdania na mowę zależną i zapisać,
4) w zespole 3-osobowym przećwiczyć mowę zależną na zdaniach pozostałych osób
w zespole.
− tabele 8, 9, 10 z Poradnika dla ucznia,

46
Ćwiczenie 3
Przeczytaj zapis rozmowy telefonicznej, wskazane zdania zamień na mowę zależną.
Przećwicz konwersację z dwoma innymi osobami.
Alice: Oh no! The phone ... can you get it, Brenda?
I can’t talk to anyone at the moment.
Tony: Hi, Tony here.
Paul: This is Paul. Is Alice there?
Tony: Hang on … it’s Paul.
Alice: Not now. Tell him I’m busy.
Tony: Sorry, Paul, she’s busy … Tony told Paul that Alice ______________
Alice: Ask him to ring back in an hour.
Tony: Sorry, hang on, Paul … What did you say?
Alice: Ask him to ring back in an hour. Alice asked Paul _____________
Tony: Can you ring her back in an hour.
Paul: Mmm, that’s a bit difficult. I’ve got an appointment. Paul said he __________
Tony: He says he’s got an appointment.
Alice: Tell him I’ll call him tonight. Alice said she ____________
Tony: She says she’ll call you tonight.
Paul: Ask her what time.
Alice: Oh, give me the phone. I’II speak to him now. Alice said she ____________
1) przeczytać ze zrozumieniem konwersację,
2) wskazane zdania przekształcić na mowę zależną rozpoczynając od podanych zwrotów,
3) trzykrotnie przećwiczyć konwersację za każdym razem zmieniając swoją rolę,
Ćwiczenie 4
Przeczytaj, przetłumacz zdania i podkreśl prawidłowy wyraz.
1. A football is made | of | for | in | leather.
2. Leather is made | with | from | by | animal skins.
3. All our cakes are made | in | into | with | fresh cream.
4. It was decorated with flowers which were made | into | out of | for | seashells!
5. This ice cream is made | with | out of | of | vanilla.
6. My wedding ring is made | with | of | by | gold.
7. Paper is made | into | from | by | wood from trees.
8. This soup is made | in | with | after | chicken and asparagus.
9. Michelangelo carved the statue | in to | with | out of | Carrarra marble.
1) przeczytać i przetłumaczyć zdania,
2) przeczytać informacje zatytułowane Składniki / Ingredients w rozdziale 4.4.1 Poradnika
dla ucznia,

47
3) wybrać i podkreślić słowo właściwe dla danego zdania,
4) odczytać głośno poprawne zdania.
Ćwiczenie 5
Uzupełnij pytania właściwym czasownikiem, wybierz z: make, do, get, take. Zadaj
pytania trzem osobom i napisz relację z ich odpowiedzi.
1) Have you ever ___________ a complaint in a shop or a restaurant?
2) Do you ever have to ____________ work at home?
3) If you want to _______________ an appointment (at the doctor’s or at a hairdresser’s),
what phrases can you use in English?
4) How much overtime do you _____________?
5) Do you know anyone who ______________ a fortune (e.g. by investing money in the
stock market?
6) What kinds of businesses are _______________ the most profits these days?
7) Do you _______________ a lot of emails?
8) Have you ever _______________ evening classes?
9) Do you need to_______________ qualifications if you want to be a successful business
person?
10) Are you the kind of person who likes to _______________ risks?
1) uzupełnić pytania,
2) sprawdzić poprawność w tabeli 11 w Poradniku dla ucznia,
3) zadać pytania trzem osobom,
4) przygotować relację z uzyskanych odpowiedzi z użyciem mowy zależnej,
5) zaprezentować rezultaty.
Ćwiczenie 6
Uzupełnij zdania wyrażające opinie / rady na temat powinności kelnera. Użyj should lub
shouldn’t. Ułuż zdania wyrażające te same rady zwracając się do kelnera/ki za pomocą
‘would’.
e.g. If I were a waiter / waitresses, I would show respect for the customer’s opinion.
1. Waiters/Waitresses ___________ show respect for the customer’s opinions.
2. Waiters/Waitresses ___________ do most of the talking.
3. Waiters/Waitresses ___________ avoid arguments.
4. Waiters/Waitresses ___________ try to understand the customer’s point of view.
5. Waiters/Waitresses ___________ get angry.
6. Waiters/Waitresses ___________ concentrate on the positive features of the restaurant’s
cuisine.

48
7. Waiters/Waitresses ___________ appeal to the customer’s desire to feel an important,
special guest.
8. Waiters/Waitresses ___________ apologise when the customer is wrong.
9. Waiters/Waitresses ___________ make the customer want to come back to the restaurant.
10. Waiters/Waitresses ___________ value the customer’s opinions.
1) przeczytać przykłady w tabeli 12 z Poradnika dla ucznia,
2) uzupełnić zdania,
3) porównać swoją pracę z pracą kolegi z pary,
4) sprawdzić poprawność i przećwiczyć wymowę,
5) przekształcić zdania stosując formę ‘would’,
6) udzielić rad kolegom stosując obie formy.
Ćwiczenie 7
Pracuj w grupie 3–4-osobowej. Przetłumacz poniższy tekst. Zastanów się, jakie menu
zaproponowałbyś w nowo-otwieranym barze w pobliżu tych opisanych w tekście. Przedstaw
i przedyskutuj swoją propozycję w zespole. Zredaguj w języku angielskim i opracuj
graficznie ulotkę reklamującą nowy bar.
Food in Poland /
Jedzenie w Polsce
Polish cuisine is very similar to the cuisine of its neighbouring countries. The products that
are usually served on Polish tables are: potatoes, cabbage; meat: pork, beef and fowl; dairy
and flour products.
The most popular dishes of Polish cuisine are:
− Pork chop with potatoes and salad
− Knuckle of pork with potatoes
− ‘Gołąbki’ – minced meat (sometimes with rice) wrapped in cabbage leafs
− ‘Bigos’ – cabbage with meat, sausage, mushrooms, dried plums and spices
− Stuffed dumplings - with meat, cabbage and mushrooms, cheese or fruit
− Soups: beetroot soup, cabbage soup, barley soup, chicken soup, tomato soup
− Polish cakes: fruit cake, cheesecake, gingerbread, poppy seed cake
− As a dessert you should try: ‘pączki’ (doughnuts) and ‘faworki’
Nowadays, mainly in big cities, dishes from other countries gain popularity:
Chinese and Vietnamese, Turkish and Arabic, Italian etc.
Tasty and relatively cheap food is what student likes the most. Below you will find addresses
of bars and restaurants nearby Warsaw University of Technology and prices of some dishes.
− casserole – from 2.80 PLN to 3.20 PLN
− hamburger – 3 PLN
− hot dog – 2.80 PLN
− chips (french fries) – 3 PLN

49
− sausage with chips – 7 PLN
− pork chop with chips and salad – 7 PLN
− coffee – 2 PLN
− tea – 1.50 PLN
Queen Kebab – Turkish Dishes (12 Noakowskiego Street, next to Dwunastka Pub):
− standard kebab – 6 PLN
− kebab with cheese – 7 PLN
− kebab with extra meat – 8 PLN
− kebab extra large – 10 PLN
− kebab XXL – 12 PLN
− soups – from: 3 to 5 PLN
− hamburger – 6 PLN
− pork chop – 6.50 PLN
− stuffed dumplings – from: 5.50 to 8 PLN
1) przeczytać i przetłumaczyć tekst,
2) w zespole uzgodnić menu i dokonać podziału zadań,
3) wyszukać w Internecie przykłady materiałów reklamujących lokale gastronomiczne,
4) zredagować ulotkę,
5) opracować ulotkę graficznie,
6) wykonać i zaprezentować gotową ulotkę.
− przykładowe ulotki,
− komputer z dostępem do Internetu,
− komputerowy program graficzny lub materiały plastyczne niezbędne do wykonania
ulotki.
1) odróżnić mowę zależną od niezależnej? ! !
2) zastosować mowę zależną? ! !
3) opisać składniki potrawy? ! !
4) udzielić porady stosując formy z ‘should’ i ‘would’? ! !
5) stosować zwroty wyrazowe (collocations) z ‘make’; ‘do’; ‘take’;
‘get’? ! !
6) opracować ulotkę reklamową? ! !

50
4.5. Elementy obsługi kelnerskiej
4.5.1 Materiał nauczania
Czasowniki posiłkowe / Modal verbs
Grupę czasowników modalnych tworzą: can, could, may, might, shall, should, will, would,
must, ought to, used to, need, had better, and dare. Użyte z innymi czasownikami (zawsze
w formie bezokolicznika prostego) pozwalają wyrazić: prawdopodobieństwo, umiejętność,
ofertę, zamiar, poradę, sugestię, konieczność, możliwość, uprzejme pytania.
can
couldn’t
may
Betty might go to class.
must
should
will
Tabela 13. Czasowniki posiłkowe i podobne wyrażenia Modal auxiliaries and similar expressions.
Czasownik
/ Auxiliary
Znaczenie / Meaning Przykład / Example
umiejętność, zdolność / ability I can speak English.
can
uprzejme pytanie / polite question Can you please help me?
umiejętność, zdolność w przeszłości /
past ability
I couldn’t go to class yesterday.
could
uprzejme pytanie (bardziej niż can) /
polite question
Could you please help me?
możliwość / possibility It may rain tomorrow.
may uprzejme pytanie / polite question –
formal
May I help you?
might
możliwość (mniejsza niż may) /
possibility
It might rain tomorrow.
must niezbędność, konieczność / necessity You must go to school.
had to
niezbędność, konieczność
w przeszłości / past necessity
I had to study last night too.
should doradzanie / advisability You should see a doctor.
doradzanie / advisability She'd better see a doctor if it gets any
worse.
had better
grożenie komuś / threaten someone You'd better try harder if you want to
work here.
will przyszłe zdarzenie / future happening I will meet her at school.
sugestia / suggestion Shall we go out tonight?
pytanie o instrukcję, decyzję /asking
for decisions or instructions
What shall I do?
Where shall we go?
shall
nakaz prawny / for Laws No car shall exceed the speed limit.
would uprzejme pytanie / polite question Would you please open the door?
need to potrzeba / need We need to improve our English.
do
uprzejme wyrażenie - (bardzo) proszę
/ polite expression
Do sit down.
Do help yourself.

51
Tabela 14. Tryb rozkazujący / Imperative
Tryb rozkazujący tworzy czasownik w bezokoliczniku. Za pomocą tego trybu można
wyrazić rozkaz; radę; prośbę/życzenie; instrukcję lub wskazać kierunek.
Sytuacja / Situation Zwrot / Phrase Meaning / Tłumaczenie
Rozkaz / orders Sit down. Siadaj.
Don’t worry. Nie martw się .rady / advice
Be careful! Uważaj!
Don’t be late. Nie spóźnij się.życzenie, prośba /
requests Please don’t open the window. Proszę nie otwieraj okna.
Read the text and answer
the questions.
Przeczytaj tekst i odpowiedz
na pytania.
instrukcje / directions
Go straight on. Idź / Jedź prosto.
Tabela 15. Telefonowanie - przydatne zwroty / Telephoning - useful language
Zwroty / Phrases Odpowiedzi / Responses Uwagi /
Notice
Hello, The Old Winery Farm Restaurant,
Brian speaking, how can I help you?
Yes, hello. I’ like to book a table.
Hello, Margaret Headfield speaking. Hello, Ms Headfield.
Hi, Kelly here. Hi, Kelly. This is / It’s Oliver.
Hello?
Yes, speaking.
Hello? Is that Martin?
It’s George.
Powitania /
welcoming
Yes. Hang on, please. / I’ll put you
through to the office.
I’m afraid there’s no answer.
No, I’m sorry. He / She is (at the
meeting).
May / Could / Can I speak to (Mr Brown
/ the manager / Ellie), please?
I’m afraid he / she is out (of the
office right now).
I’m afraid he / she is not here.
I can take a message (for you).
proszenie
do telefonu
/ asking to
the phone
Could I leave a message for him / her? Yes, of course / please
I’ll ask him / her to return your call
when he / she is back.
Zostawiane
wiadomości
/ leaving
messages
Tabela 16.Sugestie - przydatne zwroty / Suggestions - useful language
Zwrot / Phrase Odpowiedź / Response
Why don’t you / we (take a taxi)?
How about (going out for dinner)?
Shall I (take your coat)?
Let’s (have a glass of wine)?
What about (Caesar salad)?
I have a better idea.
I don’t think (we’ll manage to book
a table).
No, thank you. That’s OK.
That’s a good idea.
Brilliant!
That sounds perfect.

52
Z poradnika kelnera / Samples of a waiter training manual [17].
Witanie Gości. / Greeting manners.
It may seem elementary and basic; however, there are better ways to greet than others. Speak
in full sentences; curt phrases are ones that are so short they make you sound cold
and impersonal. Examples: “How many?"; "Smoking or non-smoking?"; "Enjoy your meal."
Guests feel better treated when you take the time to speak with them. Use full sentences
or longer phrases:
"How many will be joining us for dinner tonight?"
"Do you prefer a smoking or non-smoking section?"
"Enjoy dining with us today!"
Avoid slang, company expressions and restaurant lingo. Avoid uncommon expressions
when speaking to guests, such as "deuce", "four-top" or "bullet." Instead, refer to a party
in one of the following manners:
"party of two"
"table for four"
"the Johnson party".
Always use a greeting and parting phrase, just as you would with friends, when dealing
with our guests. "Two for dinner?" is NOT a greeting.
Start with: "Good evening (afternoon, morning)! Welcome to ABC Restaurant! How many
will be joining us for dinner tonight?"
Obsługa / Customer Service.
People will return to your restaurant if your food is just "ok" or just "good," but the service
always makes them glad they chose your restaurant and they feel they got the best value
for their dollar. Their repeat business is the ultimate compliment to your service quality.
On the other hand, if your food is just "good" or is even superior to your competitor's,
but excellent service doesn't belong in the same sentence as your restaurant, you won't
be seeing many return visits from your guests. Guess what? Service is the selling point
that keeps them coming back! We all know that we can make our own food at home exactly
the way we like it. We all know that we can just go to the local liquor store and buy
our beverage of choice far cheaper than we could ever hope to get it for at your restaurant.
So why would we go out to eat? We want to be served and we're willing to pay for it!
We're more likely to go where we know the service is caring and consistent and the food
is predictably good. We're going to avoid the place that doesn't care what kind of impression
they make upon their guests.
Little things that may seem like a waste of time or mundane, are the very details your guests
notice and appreciate. Open a door, pull out a chair, take a coat, open a menu, suggest
a cocktail or appetizer...you see where this is going. You're paving the way for suggestive
selling techniques, which I will talk about in the next newsletter.
There are many small and seemingly insignificant things that a waiter can do to enhance
the dining experience for your patrons, not to mention increase restaurant profits and increase
his/her tip at the end of the meal. Realistically, that is what is important to your wait staff...
their bottom line. The trick is to make them understand that. Enhancing their service
techniques means increasing their bottom line and yours.
Sztuka słuchania – przyjmowanie zamówienia. / The Art of listening – taking orders.
The real art of listening may come in when a guest has certain food/diet requirements.
Just because someone is on a diet or has special requirements doesn’t mean they should stay
at home while everyone else goes out and has a good time. Listen when a guest says he/she

53
can’t have any meat or dairy products, for example. If he/she orders the vegetarian burrito
plate with those specifications, the listening server will point out that the refried beans
are made with pork fat. The listening server will also remember to leave the sour cream off
and make sure the cook doesn’t sprinkle his/her usual garnish of cheese on top of everything.
Believe it or not, there are restaurants that claim certain foods are vegetarian, yet are made
with a pork, beef or chicken stock. Servers should know these items and be prepared to steer
such people in a different direction on the menu.
What it comes down to is the little things. Pay attention to your guests and what and how
they order. If they are having a difficult time selecting from your menu, be prepared to offer
suggestions. Most importantly, if they tell you they are in a hurry, give them your awesome
suggestive selling service. Give it a little quicker and keep in mind their time constraint.
Let them know what will take a long time to prepare and what they might order that will be
satisfying and quick. You will always gain repeat customers when you give them five-star
service in a fast food time frame.
Zasada dwóch minut. / The Two-Minute Rule
The two-minute rule is the time you should allow your guests to have their food before you
check back with them and make sure everything is great. Notice I didn’t say “ok” – I said
“great!” That’s a topic for another newsletter.
After two minutes, most guests will have had time to try their food and know whether or not
it was prepared to their satisfaction. If it wasn’t, it becomes your opportunity to correct
a mistake immediately and save your tip from dipping below the acceptable mark.
One of the things that is most irritating to guests is needing their server and not being
able to locate him.
After your two-minute check-back, you need to use silent service, which is merely your
presence and visibility in your station. That’s who you’re there for – the customer.
Don’t ever forget that. If you’re present in your station, you may not even have to intervene;
you may only have to observe and step in when necessary – silently. Believe me, your guests
will appreciate it.
Gdy Gość narzeka. / When a Guest Complains.
Sometimes, despite our best efforts, a guest will have reason to complain. This can be either
our fault or the person came in with a problem. The point is, the guest has chosen to give us
his/her problem.
The saying "the customer is always right" is true because we're dealing with that person's
perception. A better way to say it might be, "We have to let the customer win." We have to be
sincere in our handling of an unhappy guest. An unhappy guest will tell an average of 10
other people about his experience.
Remember, most guests won't tell you if they are unhappy; be sensitive to non-verbal signals
of displeasure. The main focus of your job is to ensure that the guest has had an enjoyable
visit and has left with a positive impression of our establishment.

54
Notatki informacyjne o lokalach gastronomicznych. / Descriptions of restaurants –
restaurant guides.
Rys.14. Lokal gastronomiczny [17]
I Caprice 554 1279, 325-331 Wall St, Old-style – hasn’t changed since the ‘70s. Pizzas baked
to order in a wood-burning oven, kitsch décor but kids love it. It gets busy with families at
peak times. Lunch Mon-Sat, LO 11 pm Mon-Thu, 11.30 pm Fri-Sat, 10 pm Sun. INX.
II Café Valerie 224 9787, Post St, uptown café with downtown décor, this place combines
a range of croissants and wicked tarts with a blast of caffeine, for lawyers and students alike.
Open 7.00 am to 11 pm daily (2 am Fri-Sat). CHP.
III The rock 555 2225 Leith Walk. Where to go for lunch or dinner when all you want
is a steak / burger and chips (there are other options). Best in to MED.
IV Daruma-Ya 556 7667, 82 Commercial St. Japanese dining is often expensive, but at last
one that is affordable. Bargain set meals. Lunch Tue-Sat, LO 10.30 pm Mon-Sat. Cl Sun.
MED.
V Lawrence’s 663 4040, 89 Clerk St. V small café selling vegn standards. No smk. Mon-
Sat 11.30 am – 6.30 pm. CHP.
VI Phenecia 553 4426, 43 Nicholson Street, o the corner nr Univ. Yellow Spanish/
N African eateries with couscous, lots of grilled meats and wide vegn choice. Poss to eat
v cheaply at lunchtime – some people just pop in for hummus and salad. Lunch Mon-Sat,
LO 11 pm daily (10 pm Sun). INX.
CHP – cheap – less than ₤12 a head
INX – inexpensive – ₤12 a head
MED – medium – ₤20-30 a head
Przykład ulotki reklamowej / The restaurant leaflet sample.
The Old Winery Farm Restaurant
Our Restaurant offers Polish cuisine and dishes served at the Mszana’s manor
at the beginning of the 19th century. Very carefully prepared, excellent dishes will surely
satisfy even the most demanding palates and they will be superbly complemented
by our delicious home-made pastries. For all dishes and beverages we use crystal clean water

55
from our own spring. The well dates back to the turn of the eighteen and nineteen centuries.
We have a spacious Biesiadna room with an antique piano. This room may seat 80 guests.
The Kominkowa room seats 65 guests. The unforgettable climate in this room is created
thanks to the vault arch, open fireplace for the grilled meat and a drink bar where apart from
the cold beer one can taste a selection of various fancy drinks and cocktails. The additional
charm is created by the presence of the antique objects of everyday use such as the still
working record player, sewing machine, taping machine, and tourist trunk. On the walls
displayed are the photographs of the Krasiński’s family – the former owners of the Mszana
Dolna’s manor, as well as the citizens of Mszana.
In summer we organize open- air gatherings for our guests.
We offer spacious parking lot in the fenced courtyard.
CONFERENCE and BANQUET CENTER
The Old Winery Farm in Mszana Dolna is a unique place especially created to provide
professional service for the corporate meetings, events of various type as well as occasional
meetings of private character. We cooperate with the professionals from the best Krakow’s
and regional restaurants and hotels to assure the highest level of service at reasonable prices.
We direct our offer not only to big companies and prestigious institutions but to the private
customers as well.
We treat each our customer with individual approach and offer assistance tailored to the most
demanding needs of our clients. We offer help and advice in satisfying those needs in the best
way possible.
The Old Farm Winery offers 400 places for consumption located in spacious, historical rooms
of a unique character: KOMINKOWA room, BALOWA room, BIESIADNA room,
DWORSKA room and SALONIK HRABIEGO. We invite our guests every day from 10.00
a.m till 8.00 p.m (or until the last client).
We do not anticipate any time limits as regards the organized events.
The trainings, conferences, banquets, presentations, fairs, meetings and gatherings may
be held in separate rooms where there is a possibility of an appropriate interior rearrangement
to fit the needs of the organizers.
In response to the special needs of our guests we provide numerous attractions to assure good
entertainment and wonderful time while staying with us. W organize integration events
in the form of banquets, dancing parties, gatherings, camp-fires and open-air events
such as horse riding, sleigh rides, rural competition, night tags etc.
The location of the Old Winery Farm in the charming historical manor park with a old trees
group creates an appropriate atmosphere for long walks and the Gorczański National Park
located nearby is an ideal place for the bicycle trips, mushroom picking, fishing, and in winter
for skiing. [17]
Zaproszenie / Invitation
e have an honour of inviting you to the stylish restaurant placed
within the renaissance interiors of Villa Decius. You are being offered the best cuisine based on the
selection of traditional recipes. Professional service as well as unforgettable and magic atmosphere
guaranteed.
Rys. 15. Zaproszenie [17]

56
1. Co to są czasowniki modalne i jak kształtują zdanie?
2. Co można wyrazić za pomocą czasowników modalnych?
3. Jak tworzymy tryb rozkazujący w języku angielskim?
4. Jakich zwrotów używamy dla wyrażenia sugestii?
5. Jakie główne elementy / zasady składają się na profesjonalną obsługę klienta (wg tekstu
„Z poradnika kelnera”)?
6. Czym różni się notatka informacyjna od ulotki reklamowej lokalu gastronomicznego?
4.5.3 Ćwiczenia
Ćwiczenie 1
Zdania 1-10 sformułowane są w trybie rozkazującym i wyrażają różne intencje.
W drugiej kolumnie oznaczone literami A-J znajdują się określenia ich intencji
lecz w niewłaściwej kolejności. Uporządkuj pary i dodaj jeszcze jeden przykład zadania
dla każdej z nich.
1) Don’t tell me you’ve passed the exam! A przestroga / warning
2) Don’t forget your house key! B propozycja / offer
3) Mind the step! / Be careful with the hot plate! C nagła potrzeba / urgency
4) Feel free to take as many leaflets as you like. D życzenia / good wishes
5) Just listen to this! E niedowierzanie / disbelief
6) Try one of these! F rada / advice
7) Let’s go jogging! G instrukcja, polecenie/instruction
8) Come on now, don’t cry! H wsparcie / encouragement
9) Have a good time. / Sleep well. I sugestia / suggestion
10) Add one tablespoon flour mixed with soy sauce. J zgoda / permission
1___, 2___, 3___, 4___, 5___, 6___, 7___, 8___, 9___, 10___
1) przeczytać i przetłumaczyć przykłady zdań w trybie rozkazującym,
2) dopasować określenie intencji do przykładu zdania,
3) wpisać właściwą literę obok liczby,
4) dodać po jednym przykładzie zdania,
5) wybrać i wpisać do podręcznego słowniczka przydatne zwroty.
Ćwiczenie 2
Przeczytaj podaną niżej telefoniczną rozmowę rezerwacji stolika w restauracji. Pracując
w parze napisz drugą, zdecydowanie bardziej uprzejmą wersję takiej rozmowy. Usiądź tyłem
do partnera i przećwicz obie wersje za każdym razem zmieniając role. Nie uzgadniaj wersji
przed rozpoczęciem.

57
I wersja:
A: Hello, Caprice.
B: Can I make a reservation for tonight?
A: Certainly. What time.
B: Around eight o’clock.
A: That’s fine. How many for?
B: Just for two.
A: Smoking or non-smoking?
B: Non-smoking please.
A: OK. What name?
B: Tim Wood.
………………………………….
II wersja:
You can start like this:
A: Caprice, good afternoon. How can I help you sir / madam?
B: ……………………………………………………………….
III wersja:
Wszystkie stoliki już są zarezerwowane, uprzejmie odmów klientowi. Możesz posłużyć się
zdaniem z ramki:
I regret our restaurant is fully booked for tonight.
We are unable to accept your reservation for tonight.
I am afraid we cannot therefore help you in this instance.
My I suggest you (to try) to get a reservation for tomorrow night?
1) przeczytać i przetłumaczyć podaną wersję rozmowy,
2) przygotować drugą bardziej uprzejmą wersję,
3) przećwiczyć w parze siedząc tyłem do partnera jedną i drugą wersję w obu rolach,
4) umieć płynnie dostosować swoją formę wypowiedzi do rozmówcy,
5) przygotować trzecią wersję zawierającą odmowę rezerwacji,
6) sprawdzoną, poprawną konwersację wpisać do podręcznego słowniczka terminologii
zawodowej.
− słownik j. angielskiego,
Ćwiczenie 3
Przeczytaj tekst „Notatki informacyjne o lokalach gastronomicznych. / Descriptions
of restaurants – restaurant guides” znajdujący się w materiale nauczania 4.5.1 Poradnika.
Znajdź zawarte w nim skróty (abbreviations) odpowiadające następującym wyrazom:
street smoking Monday Thursday Saturday Sunday
near very closed vegetarian possible last orders
Wybierz lokal do którego lubisz chodzić i napisz o nim podobną notatkę, na postawie której
opowiesz grupie o tym lokalu. Powiedz gdzie się znajduje, jaki jest jego wystrój, co serwuje,
jakie są ceny oraz godziny otwarcia. Wysłuchaj informacji innych osób w grupie i sporządź
co najmniej trzy notatki o lokalach przez nich opisywanych.

58
1) przeczytać i przetłumaczyć podany tekst,
2) odnaleźć i zapisać zastosowane skróty dla podanych powyżej wyrazów,
3) napisać notatkę i przygotować się do zaprezentowania grupie opisu swojego ulubionego
lokalu,
4) opowiedzieć grupie o tym lokalu pamiętając o wszystkich wymaganych w ćwiczeniu
informacjach,
5) uważnie wysłuchać opisów innych osób i sporządzić notatki na temat trzech
prezentowanych lokali,
6) jedną wybraną i poprawioną notatkę wpisać do podręcznego słowniczka terminologii
zawodowej.
− tekst ‘Notatki informacyjne o lokalach gastronomicznych. / Descriptions of restaurants –
restaurant guides.’ z materiału nauczania 4.5.1. Poradnika dla ucznia,
Ćwiczenie 4
Przeczytaj ze zrozumieniem tekst „Z poradnika kelnera. / Samples of a waiter training
manual.” znajdujący się w materiale nauczania 4.5.1 Poradnika dla ucznia. Zawarte w nim
informacje wykorzystaj w dalszej części ćwiczenia.
Pracując w zespole 3.osobowym przygotuj scenkę w restauracji od przywitania do pożegnania
klientów po zakończonym posiłku. Wykorzystaj poniższą konwersację przy stoliku, dowolne
zdania z ramki oraz własne. Odegraj swoją rolę w prezentacji scenki.
A: Sorry I’m late.
B: That’s OK.
A: Are we having a starter?
B: Yes. What would you like?
A: Caesar salad.
B: What about the main course?
A: I’ll have the salmon. What about you?
B: I’ll have the chicken. Would you like some wine?
A: I’ll have mineral water.
B: Sparkling or still?
A: Sparkling, please.
Did you arrange a taxi for us? Would you like something to drink?;
Yes, please black. No, thanks, can we just have the bill, please?
Not quite. We have a booking in the name of Smith.
Anything else? Would you like some dessert?
Smoking or non-smoking? Um, yes …Caesar salad, please.
Could we order, please? Are you ready to order?
Not for me, thanks. I’ve ordered it for 6.30, sir.
Yes, we are. Smoking, please.
Coffee? I recommend the butter chicken - it's delicious.

59
Could I take the order? Can you recommend me something from the
menu?
Can you give me some advice about main course?
I want to ask your advice about/on dessert
I want to ask your advice about what to take for dessert.
I’ll have soup to start with, then the tuna with salad, and apple pie for dessert.
Let me give you a piece of advice. Try the mushroom pâté – it’s our speciality
1) przeczytać uważnie podaną konwersację i zdania z ramki,
2) ustalić schemat konwersacji,
3) ułożyć sekwencję zdarzeń i przypisać im odpowiadające zdania,
4) ułożyć zdania uzupełniające przebieg konwersacji,
5) ustalić swoją rolę w scence,
6) nauczyć się i przećwiczyć swój tekst,
7) przeprowadzić próbę prezentacji scenki,
8) płynnie odegrać swoją rolę w prezentacji scenki przed grupą.
− miejsce w sali zaaranżowane do odegrania scenki.
Ćwiczenie 5
Przeczytaj uważnie tekst ‘The Art of listening – taking orders’ zamieszczony poniżej
i zdecyduj, czy podane pod nim zdania są prawdziwe czy fałszywe. Obok numeru zdania
wpisz literę T dla zdania prawdziwego i F dla zdania fałszywego. Następnie przeczytaj
i przetłumacz na język polski tekst ‘The Old Winery Farm Restaurant’ z Poradnika ucznia,
rozdział 4.5.1.
The Art of listening – taking orders.
The real art of listening may come in when a guest has certain food/diet requirements.
Just because someone is on a diet or has special requirements doesn’t mean they should stay
at home while everyone else goes out and has a good time. Listen when a guest says he/she
can’t have any meat or dairy products, for example. If he/she orders the vegetarian burrito
plate with those specifications, the listening server will point out that the refried beans
are made with pork fat. The listening server will also remember to leave the sour cream off
and make sure the cook doesn’t sprinkle his/her usual garnish of cheese on top of everything.
Believe it or not, there are restaurants that claim certain foods are vegetarian, yet are made
with a pork, beef or chicken stock. Servers should know these items and be prepared to steer
such people in a different direction on the menu.
What it comes down to is the little things. Pay attention to your guests and what and how they
order. If they are having a difficult time selecting from your menu, be prepared to offer
suggestions. Most importantly, if they tell you they are in a hurry, give them your awesome
suggestive selling service. Give it a little quicker and keep in mind their time constraint.
Let them know what will take a long time to prepare and what they might order that will be
satisfying and quick. You will always gain repeat customers when you give them five-star
service in a fast food time frame.
1, The listening server doesn’t need to know special requirements of his / her client.
2, The water/waitresses should remember to sprinkle garnish of cheese on the top of a dish.

404

Recommended

Recommended

More Related Content

Viewers also liked

Viewers also liked (15)

Similar to 404

Similar to 404 (20)

404