Томуу 4-р долоо хоног

1. ӨВӨРХАНГАЙ АЙМГИЙН ТОМУУ, ТОМУУ ТӨСТ ӨВЧИН (ТТТӨ)-ИЙ 04 ДҮГЭЭР ДОЛОО
ХОНОГИЙН МЭДЭЭ, ДҮГНЭЛТ, ЗӨВЛӨМЖ
НЭГ. АМБУЛАТОРИТ СУУРИЛСАН ТАНДАЛТЫН МЭДЭЭ
УЛСЫН ХЭМЖЭЭНД 03 ДУГААР ДОЛОО ХОНОГ:
Улирлын томуу болон цартахлын эрсдэлийн үнэлгээгээр амбулаторийн үзлэг
10,000 хүн амд 54.1 тохиолдол, эмнэлэгт хэвтсэн 16 хүртэлх насны нийт хүүхдийн дундах
АЗЦХХ 72.0%, үнэлгээний матрицаар улсын хэмжээний дэгдэлтийн түвшинд байна. 2.
Улсын хэмжээнд амбулаториор 212,638 хүн үйлчлүүлсний 8.1% (17,232)-ийг ТТӨ эзэлж
байна.
Зураг 1. Улсын хэмжээнд бүртгэгдсэн томуу, томуу төст өвчний хөдлөл зүй
(10,000 хүн амд)

2. АЙМГИЙН ХЭМЖЭЭНД:
2020 оны 01 дүгээр сарын 20-ноос 27-ныг хүртэлх 04 дүгээр 7 хоногт аймгийн
хэмжээнд 6749 хүн амбулаториор үйлчлүүлсний 838 буюу (12,4%), 10000 хүн амд 71,8
тохиолдол томуу, томуу төст өвчтэй оношлогдож, өмнөх 7 хоногоос 4,4 хувиар, өнгөрсөн
оны мөн үеэс 0,2 хувиар тус тус нэмэгдсэн байна.
Зураг 2. Аймгийн хэмжээнд бүртгэгдсэн томуу, томуу төст өвчний хөдлөл зүй (10,000
хүн амд)
Хүснэгт 1. Амбулаторийн үзлэгт ТТӨ-ны эзлэх хувь
Сум, өрхийн нэр
Амбулаторийн нийт
үзлэг
ТТӨ Эзлэх хувь
Өмнөх 7
хоногтой
Өмнөх оны
мөн үетэй
Харьцуулалт
Баруунбаян-Улаан 67 3 4.5 1.9 -6.5
Бат-Өлзий 178 44 24.7 5.1 -18.3
Баянгол 63 7 11.1 6.0 0.8
Баян-Өндөр 71 5 7.0 -4.4 -6.0
Богд 109 24 22.0 6.1 5.9
Бүрд 50 13 26.0 10.2 9.3
Гучин-Ус 26 6 23.1 1.6 1.8
Есөнзүйл 63 3 4.8 4.2 0.5
Зүүнбаян-Улаан 122 29 23.8 6.7 -4.6
Нарийнтээл 114 7 6.1 -2.3 -4.8
Өлзийт 60 11 18.3 11.4 13.5
Сант 71 11 15.5 1.8 12.4
Тарагт 23 1 4.3 -12.7 -44.0
Төгрөг 154 73 47.4 23.6 36.0
Уянга 754 76 10.1 2.5 -14.1
Хайрхандулаан 91 5 5.5 1.3 -5.7
Хархорин 488 50 10.2 -0.2 4.7
Хужирт 325 17 5.2 -7.0 -11.2
Уянсэтгэл 442 49 11.1 0.0 -9.3
Түшигдөлгөөн 394 43 10.9 6.2 1.9
Нарныдөш 267 7 2.6 -0.8 -7.6
Энэрэл ХХ 282 22 7.8 2.1 1.3
БОЭТ 2535 332 13.1 6.1 3.8
Нийт 6749 838 12.4 4.5 0.2

3. Амбулаторийн нийт үзлэгээс томуу томуу төст өвчний эзлэх хувь 15-аас дээш
хувьтай 8 сум байна.
Амбулаторийн үзлэгээс томуу, томуу төст өвчний эзлэх хувийг насны бүлгээр авч
үзэхэд 84 хувийг 0-15 хүртэлх насны хүүхдүүд, үүнээс 50 хувийг 0-4 хүртэлх насны
хүүхдүүд эзэлж байна.
Зураг 3. Томуу, томуу төст өвчин, насны ангилалаар
Өмнөх долоо хоногоос 0-4 нас, 25-44 насанд буурсан, бусад насанд өвчлөл
нэмэгдсэн байна.

4. ХОЁР. ЭМНЭЛЭГТ СУУРИЛСАНТАНДАЛТЫНМЭДЭЭ
Аймгийн хэмжээнд 2020 оны эпидемологийн 04 дүгээр 7 хоногт амьсгалын
замын хүнд халдвараар Хархорин, БОЭТ-д 28 тохиолдол хэвтэн эмчлүүлж, өмнөх
долоо хоногоос хэвтэлт 21 тохиолдлоор буурсан байна.
Зураг 6. АЗЦХХ-тай эмнэлэгт хэвтэгсэдийн хөдлөлзүй
Хүснэгт 2. АЗЦХХ-ын шалтгаант эмнэлэгт хэвтэгсдийн мэдээ
Байгууллагы
н нэр
Батлагд
сан
орны
тоо
Энэ 7 хоногийн эцэст
байсан өвчтөн
Шинээр хэвтсэн АЗЦХХ-
тай өвчтөн
АЗЦХХ-аар нас барсан
Үүнээс Үүнээс Үүнээс
Нийт АЗЦХХ %
Өмнөх
7 хоног
Энэ 7
хоног
Харьцу
улбал
Нийт АЗЦХХ %
Өмнөх
7
хоногто
й
харьцуу
лбал
1
Хархорин
сумын
нэгдсэн
эмнэлэг
75 56 2 3,5 1 2 1 0 0 0 0
2
Бүсийн
оношилгоом
чилгээний
төв
315 265 46 17,3 48 26 -22 0 0 0
0
3 Нийт
390 321 48 14,9 49 28 -21 0 0 0 0

5. ГУРАВ. ТҮРГЭН ТУСЛАМЖИЙН ДУУДЛАГА
БОЭТ, Хархорин сумын нэгдсэн эмнэлэг, сум, өрхийн ЭМТ-ийн түргэн тусламжийн
нийт дуудлагын 26,8 хувийг ТТТӨ-ний дуудлага эзэлж, өмнөх долоо хоногоос 9,6%-иар
нэмэгдсэн байна
Хүснэгт 3. Түргэн тусламжийн дуудлагаас томуу, томуу төст өвчний эзлэх
хувь
Яаралтай тусламжийн дуудлагаас томуу, томуу төст өвчний эзлэх хувь өмнөх
долоо хоногоос 9 сум ихэссэн байна.
Сум, өрхийн нэр
Түргэн
тусламжийн
дуудлага
ТТӨ Эзлэх хувь
Өмнөх 7
хоногтой
Өмнөх оны
мөн үетэй
Харьцуулалт
Баруунбаян-Улаан
3
1 33.3 0.0 -38.1
Бат-Өлзий 19 9 47.4 24.3 32.4
Баянгол 13 1 7.7 -19.6 -17.3
Баян-Өндөр 18 5 27.8 27.8 27.8
Богд 6 2 33.3 -91.7 -16.7
Бүрд 9 3 33.3 -16.7 8.3
Гучин-Ус 10 3 30.0 30.0 -8.5
Есөнзүйл 18 0 0.0 0.0 -19.0
Зүүнбаян-Улаан 8 3 37.5 17.5 12.5
Нарийнтээл 60 0 0.0 0.0 -19.2
Өлзийт 7 4 57.1 57.1 -42.9
Сант 6 0 0.0 0.0 -80.0
Тарагт 5 0 0.0 -25.0 -63.6
Төгрөг 43 29 67.4 27.4 31.1
Уянга 4 1 25.0 25.0 -30.6
Хайрхандулаан 10 0 0.0 0.0 0.0
Хархорин 44 9 20.5 6.7 -12.9
Хужирт 14 3 21.4 -7.1 -5.2
Уянсэтгэл 32 8 25.0 0.6 -25.0
Түшигдөлгөөн 8 1 12.5 2.0 -31.3
Нарныдөш 17 1 5.9 5.9 -8.4
Энэрэл ХХ 6 2 33.3 33.3 -13.3
БОЭТ 125 45 36.0 16.6 12.3
Нийт 485 130 26.8 9.6 -3.7
ДӨРӨВ. ВИРҮС СУДЛАЛЫН ТАНДАЛТЫНМЭДЭЭ / 03 дугаар долоо хонгийн мэдээ/
1. ХӨСҮТ-ийн Вирүс судлалын лабораторид Улаанбаатар хот болон Орхон
Өвөрхангай, Дундговь, Архангай, Төв, Өмнөговь, Сэлэнгэ аймгууд болон Замын-
үүд сумын томуугийн харуулдан тандалтын эмнэлгүүдээс ирсэн 119 сорьцыг
шинжлэхэд Улаанбаатар, Төв, Дундговь аймгийн 65 (54,6%) сорьцонд томуугийн

6. A(H3N2) дэд хэвшинжийн вирүс, Улаанбаатар, Төв, Өвөрхангай аймгийн 8 (6,7%)
сорьцонд томуугийн В хэвшинжийн вирүс тус тус илэрсэн.
2. Түүвэр сонголтоор 18 сорьцонд томуугаас бусад амьсгалын замын вирүс илрүүлэх
шинжилгээгээр:
- 10 (55,5%) сорьцонд амьсгалын замын синцитиаль вирүс,
- 1 (5,5%) сорьцонд короновирүс,
-
тодорхойлогдсон.
ТАВ. ЗӨВЛӨМЖ
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙНБАЙГУУЛЛАГУУДАД:
1. Өмнөх долоо хоногт өгсөн зөвлөмжийг хэрэгжүүлэх
2. ЭМС-ын 2014 оны 358 дугаар тушаал, 2020 оны 1 дүгээр сарын 7/95 дугаар албан
бичгээр хүргүүлсэн эмнэлзүйн удирдамж, заавар зөвлөмжийг хэрэгжүүлэн мөрдөж
ажиллах
3. Орон нутгийн удирдлагууд, хүүхдийн байгууллага, эмч, эмнэлгийн ажилчдыг томуу,
томуу төст өвчний 7 хоногийн эргэн мэдээллээр хангах
4. Томуугийн А, В вирүстэй зэрэгцэн амьсгалын замын синциталь вирүс эргэлтэнд
байна. Иймээс томуугийн эрсдэлт бүлгийн хүн ам болох 5 хүртэлх насны хүүхдүүд,
өндөр настан, хөгжлийн бэрхшээлтэй хүмүүс, жирэмсэн эхчүүд, архаг хууч өвчтэй
хүмүүсийг гэрээр эргэх хуваарь гарган өдөр бүр эргэж, ЭМГ-т мэдээлэх
5. Гэрийн сувилахуйн тусламж үйлчилгээг эрчимжүүлж, томуу, томуу төст өвчний үед
гэрийн асаргаа сувилгааг хийх, нялх, бага насны хүүхдийн хоол тэжээлийг хэрхэн
бэлтгэх талаар зааж сургах
6. Хүндрэл нэмэгдэн орны ачаалал буурахгүй байгаа тул эмнэлгээс гарсан
хүүхдүүдийн мэдээллийг нэгдсэн эмнэлэг/БОЭТ-өөс аван хяналтыг сайжруулах;
7. Томуугийн дэгдэлтийн үед төрсний дараах шарлалттай нярайг өрхийн ЭМТ-үүд
гэрийн эргэлтээр хянаж, эмнэлзүйгээр оношлон, зөвлөгөө өгөх
8. БОЭТ, Хархорин сумын нэгдсэн эмнэлэг, сумдын ЭМТ-үүд ард иргэдэд зөвлөлгөө
өгөх нээлттэй утсыг 24 цагаар ажилуулж, мэдээллээр хангах
9. Амжиргааны түвшин доогуур иргэдийн дархлааг дэмжихэд шаардлагатай хоол хүнс,
амин дэм, эмээр хангах талаар орон нутгийн удирдлагуудад танилцуулж,
шийдвэрлүүлэх
10. Томуу, томуу төст өвчнөөр өвчилсөн хүүхдийн эцэг, эхчүүдэд холбогдох
шийдвэрийн дагуу цалинтай чөлөөг олгож, хүүхдүүдийг хүндрэлээс урьдчилан
сэргийлэх
11. Томуу, томуу төст өвчнөөр өвчилсөн насанд хүрэгчдийг эмчийн магадлагаагаар
ажлаас нь чөлөөлж, халдвар тархахаас сэргийлэх
12. Эмнэлэг болон олон нийтийн газраар үйлчлүүлэхдээ амны хаалтыг заавал зүүж
хэвших талаар ард иргэдэд сурталчлан, хяналт тавьж ажиллах

7. 13. Ард иргэдэд ухуулга, сургалт сурталчилгааг эрчимтэй зохион байгуулах
14. Орон нутгийн телевиз, радиогоор томуу, томуу төст өвчний нөхцөл байдлыг
танилцуулж, урьдчилан сэргийлэх зөвлөмжийг өгөх
ШИНЭ КОРОНАВИРУС (NCOV)-ИЙН ХАЛДВАРЫН ЗӨӨВӨРЛӨГДӨЖ ОРЖ ИРЭХ
ЭРСДЛЭЭС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ, ЭМНЭЛГИЙН ТУСЛАМЖ ҮЙЛЧИЛГЭЭ
ҮЗҮҮЛЭХЭД БАРИМТЛАХ ХАЛДВАРЫН СЭРГИЙЛЭЛТ, ХЯНАЛТЫН ЗАРЧМУУД:
1. Шинэ коронавирусийн халдвар зөөвөрлөгдөж орж ирэх эрсдлээс урьдчилан
сэргийлэх ЭМС-ын 19 дугаар албан даалгавар, Шадар сайдын 2017 оны А/08
дугаар тушаал, ЭМС-ын 2015 оны 242 дугаар тушаал болон ДЭМБ-аас гаргасан түр
зөвлөмжийг хэрэгжүүлж, бэлэн байдлыг хангах
2. БНХАУ-д шалтгаан нь тодорхойгүй уушигны хатгалгаа бүртгэгдсэнтэй холбоотой
эрүүл мэндийн байгууллагын бэлэн байдлыг хангаж, ард иргэдийг мэдээллээр
хангах
3. Эрүүл мэндийн ажилтан уг өвчний эмнэлзүйн шинжийн талаар эмч мэргэжлтнүүдэд
сургалт хийх, бүрэн мэдлэгтэй байх,
4. Хувийн хамгаалах хувцас хэрэгслийг зөв хэрэглэх, гар эрүүл ахуй сахих талаар
ажлын байран дах сургалтыг хийж, дадлагажуулах;
5. Сальфетка ашиглаж ам, хамраа бүрэн дарж ханиах, найтаах эсвэл тохой хэсгээр
ам хамраа дарж ханиах, найтаах нь бусдад халдвар тараахгүй байх хамгийн чухал
арга хэмжээ гэдгийг сурталчлах;
6. Эмнэлэгт шинэ коронавирус (nCoV)-ийн халдварын сэжигтэй үйлчлүүлэгч илэрсэн
даруйд бусад үйлчлүүлэгчээс тусгаарлах;
7. Эмч мэргэжилтэнүүд үйлчлүүлэгчдээс тархвар судлалын асуумжийн дагуу
судалгааны хуудсыг бөглөн авах;
8. Эмнэлгийн орчны цэвэрлэгээ, ажилбарын үеийн халдваргүйжүүлэлтийг зааврын
дагуу тогтмол, зөв хийж гүйцэтгэх;
9. Эмнэлгийн орчныг угаагч бодис бүхий уусмалаар цэвэрлэж, гадаргуу
халдваргүйжүүлэх бодисоор (хлор агуулсан) халдваргүйжүүлэх;
Хоол үйлдвэрлэл үйлчилгээ, зөөлөн эдлэлийн угаалга болон эмнэлгийн хог
хаягдлын аюулгүй байдлыг хангах;
АРД ИРГЭДЭД:
А. ТОМУУ, ТОМУУ ТӨСТ ӨВЧНӨӨС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ
1. Томуу, томуу төст өвчний дэгдэлтийн үед дархлаа сайжруулах амин дэм, илчлэг
сайтай хоол хүнсийг хэрэглэх
2. Гэр орондоо чийгтэй цэвэрлэгээг тогтмолжуулж, 2 цаг тутамд агаар сэлгэлтийг хийх
3. Хүн ам олноор цугласан газруудаар бага насны хүүхдийг дагуулж явахгүй байх,
шаардлагатай тохиолдолд амны хаалт зүүж хэвших

8. 4. Томуу, томуу төст өвчнөөр өвчилсөн тохиолдолд ажил, сургууль, цэцэрлэгтээ
явалгүй, эмчийн зөвлөгөөний дагуу гэрээр эмчилгээ, асаргаа сувилгааг хийж,
халдвар хүндрэх, тархахаас сэргийлэх
5. Бага насны хүүхэд өндөр халуурах, амьсгалын тоо олширох, цээж хонхолзох,
унтаарах зэрэг аюултай шинж тэмдгүүдийн аль нэг илэрсэн тохиолдолд эмнэлгийн
тусламжийг цаг алдалгүй авах
Б. ШИНЭ КОРОНАВИРУСЫН ХАЛДВАРААС УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЭХ
1. Өвчлөл гарсан улс оронд аль болох зорчихгүй байх
2. Амьсгалын замын халдвартай хүн гэртээ байж, бусдад халдвар тараахгүй байх; .
3. Хүүхдийг уушгины хатгаа, улаанбурхан зэрэг товлолын дархлаажуулалтад бүрэн
хамруулах
4. Гараа тогтмол савандаж угаах, гар ариутгагч хэрэглэх, бохир гараа нүд, хамар,
амандаа хүргэхгүй байх;
5. Амны хаалт тогтмол хэрэглэх; ханиаж найтах үедээ бусдад халдвар тараахаас
сэргийлэх, амны алчуур хэрэглэх, шууны дотор тал руу ханиаж найтаах;
6. Нус цэрээ ил задгай хаяхгүй байхыг зөвлөж байна.
ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ГАЗАР