1. Muharrem ayının bilinmeyen üç özelliği...
Bir tespit açısından belirtmek gerekirse, Muharrem ayının İslam tarihinde belli
başlı üç önemli özelliği vardır. Birincisi oruç, ikincisi Hicrî takvimin başlangıcı
olması, diğeri de Hz. Hüseyin ve evlatlarının Kerbela'da şehit
edilmesidir.Muharrem ayında tutulan oruç tarihi seyri yönüyle de bir özellik
taşıyor. Peygamberimiz Medine'ye hicret ettikten sonra Medine'de yaşayan
Yahudilerin oruçlu olduğunu öğrendi.
O gün Muharrem ayının 10. günü Aşura günüydü. "Bu ne orucudur?" diye
sordu. Yahudiler, "Bugün, Allah'ın Musa'yı düşmanlarından kurtardığı,
Firavun'u boğdurduğu gündür. Hz. Musa (a.s.), bir şükür olarak bugün oruç
tutmuştur" dediler.
Peygamberimiz onlara, "Biz, Musa'nın sünnetini yaşatmaya sizden daha çok
yakınız ve hak sahibiyiz" diyerek kendisi ve Müslümanlar o gün oruç tuttular.
O yıl henüz Ramazan orucu farz olmamıştı. Fakat ertesi sene Ramazan orucu farz
kılınınca Müslümanların oruç ayı Ramazan oldu. Aşura günü orucu konusunda ise
Peygamberimiz herkesi serbest bıraktı, "İsteyen tutar, isteyen tutmayabilir" dedi.
Böylece bu oruç, müstehab bir oruç olarak kaldı.
Bilgin sahabilerdenİbni Abbas'ın rivayet ettiği bir hadiste de ifade edildiği üzere,
bir karışıklığa meydan vermemek ve Yahudilere benzememek için Aşura gününden
önceki günle sonraki gün ilave edildi, böylece üç gün oruç tutmak sünnet olarak
uygulanır oldu.
Dolayısıyla ne Peygamberimiz, ne Sahabiler, ne mezhep imamları ve müctehidler,
ne de daha sonraki İslam âlimleri Muharrem ayının ilk on günü oruç tutulması
konusunda bir beyanda bulunmamışlardır. Bunun dışındaki bir uygulamanın İslam
ibadet tarihinde bir yerinin ve kaynağının olmadığını söylemek gerekir.
Muharrem ayının İslam tarihinde bir takvim başlangıcı olması, Hz. Ömer'in
halifeliği döneminde tespit edilmiş, o tarihten bu yana pek çok İslam ülkesince
kullanılagelmiştir. 1 Muharrem'in (dün) Hicrî yılbaşı olması, Noel kutlaması
gibi bir geleneği olmamakla beraber, yılın ilk günü olması açısından bir önemi
de bulunmaktadır.
Kur'ân'da ise Muharrem'in ayının farklı bir özelliğinden söz edilir. TevbeSûresinde
(âyet:36), "Allah katında ayların sayısı, gökleri ve yeri yarattığı gün Allah'ın
yazdığı şekilde, on ikidir. Bunlardan dördü haram aylarıdır, dosdoğru hesap
işte budur" şeklinde bildirildiği gibi, bu dört aydan biri de Muharrem ayıdır.
Haram ayları, değerli, önemli ve bu yönüyle de farklı özelliği olan aylardır ve o
aylara karşı saygılı olunması bildirilmiştir.

2. Peygamberimizin ifadesiyle "Şehrullahi'l-Muharrem- Allah'ın ayı Muharrem"
olarak bilinen Muharrem ayı, İlahi bereket ve feyzin, bollaştığı bir aydır. Allah'ın
ayı, günü, yılı olmaz, ama Allah'ın rahmetine ermenin önemli bir fırsatı olduğu için
Peygamberimiz tarafından bu şekilde bildirilmiştir.
Muharrem ayının peygamberler tarihinde de ayrı bir yeri vardır. Başta Hz. Adem
olmak üzere, Hz. Nuh, Hz. İbrahim, Hz. Musa, Hz. Davud, Hz. Yakub, Hz. Yusuf,
Hz. Eyyub, Hz Yunus ve Hz. İsa gibi peygamberler Aşura günü, özel olarak bazı
nimetlere ermişler, bazı sıkıntılardan kurtulmuşlardır. Bu yönüyle bir yıl dönümü
kabul edilmektedir.
Hz. Hüseyin (r.a) ve evlatlarının hunharca şehit edilmesi meselesine gelince, esas
itibariyle şehitler mükâfatını almış, en yüce mertebelere ulaşmıştır, Yüce Allah'ın
da zalimlere hak ettikleri cezayı en âdil bir şekilde vereceğinden şüphemiz yoktur.
Kaderî hükme boyun eğen her mü'min bu olaya üzülür, ancak itidalini ve
soğukkanlılığını kaybetmez.
Duyguları onu birtakım taşkınlıklara götürmez. Çünkü meydana gelen bütün
olaylar ezelî takdirin bir hükmüdür. Bu açıdan bunu bir "yas merasimi" haline
dönüştürmek sünnetin ruhuna uygun düşmemektedir. (Mehmet. Paksu. Mübarek
Aylar, Günler ve Geceler; Peygamberimizin Ramazan'ı ve Oruçları)

3. Muharremin Onuncu günnüne Aşure Günü denir.
Bugüne özel bir saygı gösterilmelidir.
Zira Arşın hamili bulunan melekler o günün değerini bilirler.
Efendimiz buyurdular ki:
“İbrahim (a.s) Aşure günü doğmuştur. Allah O’nu Nemrud’un
ateşinden Aşure Günü kurtarmıştır. Allah O’na doğru yolu Aşure
Günü göstermiştir.”
O gün Cebrail (a.s), Mikail (a.s) ve İsrafil (a.s)’ın, Arş ve Kürsün
yaratıldığı gündür. Gökler, yer ve Cennet o gün yaratılmıştır.
Tuba Ağacı Aşure Günü dikilmiştir. O günde kemal erbabının
kendilerine vaad edilen mertebeye ulaşmış olmaları bugünün
hayırlı, uğurlu ve bereketli bir gün olduğuna açık bir delildir.
Aşure Günü Namaz Kılmak
İbn-i Abbas’tan rivayet ediliyor :
“Kim aşure günü 4 rekat namaz kılar da her rekatında
Fatiha’dan sonra 50 İhlas Sûresi okursa, Alah Teala geçmiş ve
gelecek 50 senelik günahlarını bağışlar ve Mele-i Ala’da
Cennette onun için nurdan bir kürü bina eder.”
Aşure gecesini ibadet ile ihyâ etmek müstehabdır.
Aşure Günü Okunabilinecek Dualar
“Bismillâhirrahmânirrahîm
Sübhânellâhimil’elmiyzâni ve müntehelılmi ve meblağarrıdâ ve
ziyneten lâ melce-e ve lâ mence-e minellâhi illâ ileyhi.
Sübânellâhiadedeşşef’ıvelvetri ve adede kelimâtittâmmâtibirahmetihîesteğıysü lâ havle velâ kuvvete illâ
billâhilaliyyilazıym. Ve hüve hasbî ve ni’melvekiylü ve
ni’melmevlâ ve ni’mennasıyr. Ve sallellâhualâseyyidinâ
Muhammedin hayrihalkıhî ve alââlihi ve sahbihîecmeıyn.”

4. Bu dua hakkında, Efendimiz Aleyhissalâtü Vesselâm şöyle
buyurdular:
“Muharrem Ayı’nın birinci ve onuncu günleri sabahleyin üç kere
bu duayı okuyan kimseyi Cenab-ı Hak gelecek senenin
Muharrem Ayı’na kadar bütün belalardan emin kılar.”
Aşure Günü Duası
“Allahummemâamiltümin amelin fî hâzihissenetimimmâneheytenîanhü ve lemterdahû ve lemtenhehû, ve
hamilteannî ve afevteba’dekudratikealâukûbetî ve deavtenî
ilet-tevbetiba’decür’etîalâma’sıyyetike,
Allahümmeinnîestağfirukeminhüfağfirhülî, ve
mâamiltüfîhâmimmâterdâhü ve ve’adtenîaleyhis-sevâbe,
fetekabbelhüminnîvelâ takta’ racâî minke yâkerîmü.”
Meali:
“Allah’ım bu sene içerisinde işlediğim ve beni sakındırdığın
şeylerden sakınmadığım, razı olmadığın ve hoşlanmadığın
şeyler işledimse beni affeyle. Bana yüklediğin vazifelerden
dolayı beni affettin ve beni tevbeye çağırdın, çeşitli günahlar
yaptıktan sonra tevbemi kabul buyurdun. Allah’ım Sana istiğfar
ederim, Senden bağışlamanı isterim. Beni bağışla, razı olduğun
amellerden işledimse bana vaad ettiğin sevabı benden kabul
et. Umudumu Senden kesme Kerîm olan Allahım.”
Aşure günü duası meşhurdur.
Peygamberimiz’in Aşure gününün önemi hakkında Hadis-i Şerifleri
vardır.
Peygamberimiz bir hadisinde şöyle buyuruyor : “Aşure günü kim bir
gün oruç tutarsa Firdevsi Ala’ya varis olur.”
Yine Efendimiz buyurdular ki : “ Aşure günü kim bir kere İhlâs
Sûresini okursa, Cenab-ı Hak o kimseye rahmet nazarı ile bakar.”
Aşurenin mânâsı, “nurlu yaşamak” demektir.

5. Aşure Günü Oruç tutmak
Aşure günü oruç tutmak sünnettir.
Efendimiz Aleyhissalâtu Vesselâm buyurdular ki:
“Kim Aşure günü bir kişiye iftar ettirirse, tüm Ümmet-i Muhammedi
iftar ettirmiş gibi ecre nail olur.”
“Aşure günü oruçla geçiren, bütün seneyi oruçla geçirmiş gibi ecre
nail olur.”
“Bugünün fazlını arayın. Çünkü O, Allah’ın günlerin arasından seçtiği
mübarek bir gündür. Kim bu günü oruçla geçirirse, Allah nezdinde
bulunan melekler, nebîler, peygamberler, şehitler ve salihlerin ecrini
verir.”
“Aşure sizden önceki peygamberlerin bayramıdır. O günü oruçla
geçirin.”
“Aşure günü oruç tutun fakat bu hususta yahudilere muhalefet edin,
bir gün önce ve bir gün de sonra tutun(Böylece 3 günü tamamlamış
olursunuz).”
“Aşure gününün orucu bir senelik günahlara kefarettir.”
(ev kemâkâl)

6. Muharrem Ayının Faziletleri
Asr-ı saadet döneminde sahabeden biri Peygamberimiz’in (sas) yanına gelir ve
“Ramazan’dan sonra ne zaman oruç tutmamı tavsiye edersiniz?” diye sorar.
Peygamberimiz, “Muharrem ayında oruç tut. Çünkü o, Allah’ın ayıdır. Bu ayın
onuncu gününde tutulan orucun Allah katında, o günden önceki bir senenin
günahlarına kefaret olacağını kuvvetle ümit ediyorum.” cevabını verir.
Birkaç hadis-i şerif meali şöyledir:
(Ayların efendisi Muharrem, günlerin efendisi Cuma’dır.) [Deylemi]
(Ramazandan sonra en faziletli oruç, Allahüteâlânın ayı Muharrem ayında
tutulan oruçtur. Farzlardan sonra en faziletli namaz, gece namazıdır.)
[Müslim, İbniMace, Ebu Davud, Tirmizi, Nesai] Bu hadisin açıklamasını İmam-ı
Gazali şöyle yapıyor: “Muharrem ayı hicri senenin başlangıcı. Böyle bir yılı oruç gibi
hayırlı bir temele dayandırmak ne güzel olur. Bereketinin devamı daha fazla ümit
edilir.”
(Nafile oruç tutacaksan, Muharrem ayında tut! Çünkü o, Allahüteâlânın
ayıdır. O ayda bir gün vardır ki, O günde Allahüteâlâ geçmiş kavimlerden
birinin tevbesini kabul etti. Yine o gün, tevbe edenlerin günahlarını da
affeder.) [Tirmizi]
Muharrem ayı ve aşure günü, Hıristiyan ve Yahudiler tarafından da kutsal sayılırdı.
Nitekim Peygamberimiz Medine’ye hicret ettikten sonra orada yaşayan Yahudilerin
oruçlu olduklarını öğrendi. Bunun ne orucu olduğunu sordu. Yahudiler, “Bugün
Allah’ın Musa’yı düşmanlarından kurtardığı, Firavun’u boğdurduğu gün. Hz. Musa,
şükür olarak bugün oruç tutmuştur.” dediler. Bunun üzerine Peygamberimiz de, “Biz,
Musa’nın sünnetini ihyaya sizden daha çok yakın ve hak sahibiyiz.” buyurdu. O gün
oruç tuttu ve tutulmasını da emretti. Ancak ertesi sene Ramazan orucu farz kılınınca
isteyenlerin tutmasını söyledi. Peygamberimiz (sas), bu günle ilgili olarak,
“Zilhiccenin son günü ve Muharrem’in birinci günü oruç tutan, o yılın
tamamında oruç tutmuş gibi sevaba kavuşur.” buyuruyor.

7. AŞURE GÜNÜ
Muharrem’in 10′uncu günü Aşûre günüdür, 2013 senesi için Miladi Takvimde 13
Kasım çarşamba gününe tekabül eder. Aşûre gününde çok büyük ve mühim hâdiseler
meydana gelmiştir.
FakîhEbu’l-LeysSemerkandî Hazretleri’nin beyânına göre Aşûre günü meydana gelen
hâdiselerden bazıları şunlardır:
1.
Yerlerin ve göklerin yaratılması,
1.
Hz. Âdem (a.s.)’in tevbesinin kabul edilmesi,
1.
Hz. Musa (a.s.)’nınFiravn’ın şerrinden kurtulması ve Firavn’ın helak olması,
1.
Hz. İbrahim (a.s.)’in dünyaya gelmesi ve ateşten kurtulması,
1.
Hz. Eyyûb (a.s.)’un hastalıktan şifâ bulması,
1.
Hz. Yûnus (a.s.)’un balığın karnından kurtulması,
1.
Hz. Süleyman (a.s.)’a saltanat verilmesi,
1.
Hz. Nuh (a.s.)’un gemisinin karaya oturması,
1.
Hz. Hüseyin (r.a.)’in şehid edilmesi ve
1.
Kıyâmetin kopması da Aşûre günü olacaktır.

8. Aşûre Günü ne yapılır?
a – O gün, eve ufak-tefek erzak alınırsa, bir sene boyunca evde bereket olur.
b – En az 10 müslümana birer selâm veya bir müslümana 10 selâm verilir. Fakirfukarâ sevindirilir.
c – O gün gusledenler, bir sene ufak-tefek hastalık görmezler.
d – 10 defa şu duâ okunur:
“Sübhânallâhimil’elmîzân. Ve müntehel-ılmi ve mebleğar-rızâ ve zinetelarş”
e – Yine Aşûre gününe mahsus olmak üzere kuşluk vaktinde 2 rek’at namaz kılınır.
Her rek’atte 1 Fâtiha-i şerîfe, 50 İhlâs-ı şerîf okunur.
Namazdan sonra 100 defa:
“Allâhümmesallialâseyyidinâ Muhammedin ve alâ âli seyyidinâ
Muhammedin ve Âdeme ve Nûhın ve İbrâhîme ve Mûsâ ve Îsâ ve
mâbeynehüm minen-nebiyyînevel-mürselîn. Salevâtullâhi ve selâmühû
aleyhim ecmaîn”

9. f – Öğle ile ikindi arasında 4 rek’at namaz kılınır. Beher rek’atte 1 Fâtiha-i şerîfe, 50
İhlâs-ı şerîf okunur.
Namazdan sonra:
70 İstiğfâr-ı şerîf,
70 Salevât-ı şerîfe,
70 defa:
“Lâ havle ve lâ kuvvete illâ billâhil-aliyyil-azıym” okunur.