1. UNIT 7
Tajuk:
PENGARUH RAKAN SEBAYA DALAM PERKEMBANGAN SOSIAL
Peruntukan Masa:
8 jam
Pengenalan
Persahabatan biasanya adalah sumber kegembiraan dan kesedihan pada kanak-kanak. Jalinan
persahabatan walaupun pada seorang sahaja sudah cukup untuk melindungi seorang kanak-kanak
daripada kesan negatif iaitu rasa tersingkir atau terabaikan oleh rakan sebaya lain. Sifat
persahabatan kanak-kanak berubah semakin mereka membesar dan menjadi lebih bergantung
secara emosi pada sahabat. Mengikut kajian, kanak-kanak yang menghadapi masalah untuk bermain
dengan kanak-kanak lain berkemungkinan menghadapi masalah perhubungan dengan orang lain
semasa dewasa
Objektif Unit:
Pada akhir unit ini pelajar dapat;
1. menyatakan maksud persahabatan kepada kanak-kanak
2. menyatakan pengaruh rakan sebaya kepada proses perkembangan kanak-kanak
keseluruhannya
3. membincangkan ciri-ciri pemilihan dan penerimaan rakan sebaya
4. menghuraikan strategi-strategi serta program yang boleh dijalankan untuk mengembangkan
emosi yang positif
Hasil Pembelajaran:
Pada akhir unit ini pelajar dapat:
1. menjelaskankan maksud persahabatan kepada kanak-kanak
2. menjelaskankan pengaruh rakan sebaya kepada proses perkembangan kanak-kanak
keseluruhannya
3. membincangkan ciri-ciri pemilihan dan penerimaan rakan sebaya
4. menghuraikan strategi-strategi serta program yang boleh dijalankan untuk mengembangkan
emosi yang positif
5. melaksanakan aktiviti-aktiviti yang berkaitan dengan strategi dan program perkembangan emosi
positif
Senarai Tajuk Pelajaran:
7.1 Konsep Persahabatan Kepada Kanak-Kanak
7.2 Pengaruh Rakan Ke Atas Kanak-Kanak
7.3 Ciri-Ciri Pemilihan Dan Penerimaan Rakan
7.4 Fungsi Rakan

2. 7.0 Pengenalan
Persahabatan biasanya adalah sumber kegembiraan dan kesedihan pada kanak-kanak.
Jalinan persahabatan walau pun pada seorang sahaja sudah cukup untuk melindungi seorang
kanak-kanak daripada kesan negatif iaitu rasa tersingkir atau terabaikan oleh rakan sebaya lain.
Jalinan persahabatan
Sifat persahabatan kanak-kanak berubah semakin mereka membesar dan menjadi lebih
bergantung secara emosi pada sahabat
Mengikut kajian, kanak2 yang menghadapi masalah untuk bermain dengan kanak-kanak lain
berkemungkinan menghadapi masalah perhubungan dengan orang lain semasa dewasa
7.5 Konsep persahabatan kepada kanak-kanak
Ahli psikologi menjangkakan persahabatan boleh berlaku secara semulajadi.
“ Frienship is a voluntary bond between two people and the above ideals can be seen as part of
an unwritten contractt between them, whose violation can become the grounds for the
dissolution of the relationship” – Duck (1991)
Persahabatan memperlihatkan fungsi dan sumbangan yang diberikan dalam proses yang
berlaku. Wright (1978) menjelaskan persahabatan mempunyai bentuk dan cirinya yang
tersendiri dan merangkumi keadaan dan sifat-sifat seperti:
a. sukarela
b. tidak formal
c. dinamik
d. memuaskan dan berkomunikasi
7.1 Pengaruh rakan ke atas kanak-kanak
Mengikut pandangan ahli psikologi perkembangan rakan sebaya memainkan peranan yang
signifikan dalam perkembangan keupayaan sosial serta kognisi sosial(Scott & Spenser 1998).
Piaget (1926) menjelakan rakan sebaya mempengaruhi pertumbuhan kognitif-sosial kanak-
kanak pada masa pertengahan zaman kanak-kanak dan selanjutnya. Semasa tahap “praoperasi”
dipercayai kanak-kanak berinteraksi lebih banyak dengan orang dewasa daripada dengan rakan
sebaya
Mengikut Sullivan kanak-kanak akan mempunyai kawan rapat yang mana perhubungan
membantu kanak-kanak daripada perasaan egosentrik. Bagi Sullivan, kawan rapat
membolehkan kanak-kanak belajar untuk melihat sesuatu daripada pandangan orang lain dan
menanamkan sikap menitiberatkan perasaan orang lain.
Persahabatan menjadikan kanak-kanak bersedia untuk bermain dan sama-sama melibatkan diri
dalam apa jua aktiviti. Persahabatan merupakan sumber maklumat bagi seorang kanak-kanak
untuk megetahui nilai dan bagaimana memupuk sikap baik ketika bermain bersama rakan.
Mengikut kajian, kanak-kanak yang menghadapi masalah untuk bermain dengan kanak-kanak
lain berkemungkinan menghadapi masalah perhubungan dengan orang lain semasa dewasa
Persahabatan yang berkualiti sebenarnya mampu memberi bantuan dalam emosi dan
meredakan tekanan ketika seseorang kanak-kanakm menghadapi masalah.
Pelajar dikehendaki mengingatkan semula rakan-rakan mereka semasa zaman kanak-kanak
dahulu. Huraikan tentang peristiwa-peristiwa yang paling menarik semasa bersama rakan itu
7.2 Fungsi dan Keperluan Persahabatan Dalam Tahap Perkembangan Manusia

3. Persahabatan mempunyai peranan penting dalam proses sosialisasi kanak-kanak . Kepentingan
persahabatan dalam perkembangan psikologi kanak-kanak dapat dilihat melalui 2 fungsi
persahabatan:
i. Peneguh kepada tingkah laku kanak-kanak
Sahabat dapat memberikan sokongan dan juga sahabat boleh menerima segala kebaikan
dan keburukan dari kita. Kanak-kanak lebih suka mendengar nasihat sahabat daripada ibu
bapa.
Terdapat 3 jenis peneguhan bagi kanak-kanak tiga hingga empat tahun;
a. memberi sokongan dan menawarkan persetujuan positif kepada sahabat dalam
bentuk senyuman, menawarkan bantuan, memuji dan sebagainya.
b. menerima segala kelemahan dan kebaikan seseorang sahabat
c. rakan untuk berkongsi, menerima idea-idea kanak-kanak lain, membenarkan kanak-
kanak lain bermain bersama-sama dan bekerjasama
ii. Model sosial kepada kanak-kanak
Kanak-kanak akan bertindak untuk melakukan tingkah laku yang dilakukan oleh sahabat mereka.
Meniru tingkah laku model ini boleh mendatangkan kesan yang positif dan juga negatif kepada
kanak-kanak. Kanak-kanak mempelajari bahawa memukul kawan adalah salah setelah melihat
kanak-kanak yang memukul itu dimarahi oleh guru.
Mengikut Weiss (1974) terdapat enam fungsi dan keperluan persahabatan dalam tahap
perkembangan Manusia.
a. Perapatan (attachment)
b. Integrasi sosial
c. Peluang untuk melindungi
d. Perasaan dihargai
e. Perasan kesatuan
f. Memperoleh bimbingan
Tahap 1 ( 4 – 7 tahun)
• Menyukai di antara satu sama lain
• Perkongsian alat permainan
• Kawan menghabiskan banyak waktu bersama
• Menydiakan peluang untuk interaksi yang menyenangkan
Tahap 2 (8 – 10 tahun)
• Kualiti dan trets peribadi
• Kepercayaan bersama
Tahap 3 ( 11 -15 tahun)
• Keintiman dan kesetiaan
• Berkonsgsi pemikran dan perasaan

4. Tahap Remaja
• Terlalu memerlukan
• Persahabatan amat penting sebagai kumpulan rujukan
• Pembentukan peribadi yang unggul
Tajuk perbincangan
i. Perbezaan konsep persahabatan semasa kanak-kanak dan semasa dewasa
ii. Pengaruh rakan ke atas kanak-kanak.
Rumusan
Persahabatan merupakan sesuatu yang sangat penting dalam kehidupan. “ Persahabatan
melipatgandakan kegembiraan dan mengurangkan kesedihan” Kesetiaan dalam persahabatan dalam
mengharungi kesenangan dan kesusahan dalam persahabatan merupakan landasan hubungan
antara manusia yang menghasilkan kebahagian dan kesenagan hidup.
Tanpa keyakinan tidak ada persahabatan,” kata Epicurus, seorang ahli jiwa manusia asal Yunani
purba. Sememangnya, keyakinan adalah asas pada sikap sesorang kepada dirimsendiri.
Aktivti Pelajar
Pelajar diminta secara kumpulan kecil meneliti tugasan yang diberikan untuk dibentangkan
kepada kelas tajuk berikut yang berkaitan dengan dengan persahabatan;
i. Senaraikan ciri-ciri pemilihan pemilihan dan penerimaan rakan sebaya
ii. Senarai dan huraikan strategi-strategi serta program yang boleh dijalankan untuk
mengembangkan eomsi yang positif
iii. Bermain permainan papan( board) . Kaitkan permain board dengan strategi yang
digunakan