SlideShare a Scribd company logo
1 of 30
TO PRINT OR NOT TO PRINT…
WAAROM IS PAPIER EEN PROBLEEM? 
oOntbossing : 40% van de wereldwijde houtkap gebeurt voor papier 
oVerlies aan biodiversiteit: soorten verliezen hun habitat en verdwijnen 
oKlimaatverandering door CO2- uitstoot: 
aangezien er minder bomen zijn, nemen de wouden minder CO2 op 
tegelijk wordt CO2 uitgestoten als gevolg van het verbranden van bomen. 
oVerlies van water: door de ontbossing vermindert de hoeveelheid water die de bomen uitscheiden (evapotranspiratie) 
oMaatschappelijke impact: minder wouden = minder voordelen voor de mensen die van deze wouden moeten leven
WAAROM IS PAPIER EEN PROBLEEM? 
oKlimaatverandering: papier- en pulpindustrie is 4de grootste uitstoter van broeikasgassen 
enorm (voornamelijk fossiel) energieverbruik 
hoge uitstoot van methaan tijdens rottingsproces 
CO2-uitstoot als afval bij verbranding of compostering 
oWaterverbruik & -vervuiling 
Papier- en pulpindustrie is grootste industriële verbruiker van water 
Papier- en pulpindustrie is op veel plaatsen nog grote watervervuiler
PAPIER = WATER & ENERGIE ?
WAT DOEN ? 
BELEID > ANDER PAPIER 
GEDRAG > MINDER PAPIER
ANDER PAPIER !
ANDER PAPIER ? 
Te verkiezen 
o100% gerecycleerd 
oPostconsumptie 
oOngebleekt 
Aanvaardbaar 
oGerecycleerd 
oDuurzaam bosbeheer
SLECHTER PAPIER ?
LICHTER PAPIER ? 
o70gr of 75gr volstaan
IMPACT GERECYCLEERD PAPIER 
o60% minder water en 50% energie! 
o1 ton gerecycleerd papier bespaart 
•31.780 liter water 
•4.100 kwh elektriciteit 
•13 bomen 
•27 kg luchtvervuilende uitstoot 
•5 m² afval 
•2,5 vaten ruwe olie
MINDER PAPIER ! 
To print or not to print 
Paperless printing
OF HELEMAAL GEEN PAPIER? 
eBooks vs treeBooks hangt af van 
ohoeveel men e-reader gebruikt 
ohoe snel men leest op e-reader (trage lezers verbruiken meer elektriciteit) 
ohoeveel mensen een boek downloaden van dezelfde server 
otype van e-reader 
omet hoeveel mensen men het gedrukte boek deelt (het boek bijhouden of weggeven) 
ohoe men naar de boekhandel gaat (fiets, auto) en hoe ver die is 
ohet type van elektriciteit (steenkoolcentrale,..) 
Conclusie: uhmmmm!??!
PAPIER… 
Belg 
ongeveer 354 kg 
per inwoner 
per jaar 
Tertiaire sector in Bxl: 
50 pagina’s 
per persoon 
per dag 
500 afgedrukte vellen 
= 7.25 kg CO2 
= verbruik van een computer 27 dagen in waakstand 
= 42 km rijden met de wagen
TO PRINT OR NOT TO PRINT… 
oLezen op scherm 
oPdf notes/highlights 
oWijzigingen bijhouden 
o‘Foute’ prints 
oDigitaal archiveren 
Geen idee ? 
Geen vertrouwen ? 
oDaag jezelf uit !
LEZEN IN VOLLEDIG SCHERM
PDF MET NOTES EN HIGHLIGHTS
WIJZIGINGEN BIJHOUDEN
‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN… 
Spellingscontrole F7 
Afdrukbereik
‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN 
afdrukvoorbeeld
‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN 
afdrukbereik
‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN 
afdrukbereik in excel
DIGITAAL ARCHIVEREN… 
Neiging om bepaalde documenten ‘voor de zekerheid’ toch maar af te printen en te klasseren? 
Geen idee ? 
Geen vertrouwen ?
DAAG JEZELF UIT ! 
oAandachtig zijn > 15% minder papier ! 
Vragen: 
•Echt nodig om te printen? 
•Spelling gecheckt? 
•Printvoorbeeld gecheckt? 
•… 
Zicht op individueel papierverbruik ? 
•Onderzoek je printgedrag? 
•Daag jezelf uit: 10% minder !
PAPERLESS PRINTEN 
oZelfde inhoud, minder papier 
R/V 
Verkleind printen 
Brochure 
oLayout 
Marges 
Lettertype 
oHergebruik
RECTO/VERSO – VERKLEIND - BROCHURE 
oStandaard instellen 
R/V 
Eventueel ook: 
•Zwart/wit 
•Draft / ECO 
o> 3 pagina’s ? 
Meerdere pagina’s/vel 
oVeelvoud van 4 pagina’s? 
Brochuremodus
WIE MNDR PRNT, GBRKT MNDR NKT 
Marges 
Lettertype 
•Century Gothic 
•Ecofont
HERGEBRUIKEN > RECYCLEREN 
oStructurele aanpak loont!
ANTI-DRUKWERK 
oSticker op de brievenbus 
oOpt-out Gele Gids: http://optout.truvo.be/nl/opt-out-form
DAT ANDERE PAPIER… 
Gerecycleerd aub! 
Of minstens C2C…
TOT SLOT…

More Related Content

Viewers also liked

Sociale Innovatiefabriek
Sociale InnovatiefabriekSociale Innovatiefabriek
Sociale Innovatiefabriekpulsenetwerk
 
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialen
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialenCreazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialen
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialenpulsenetwerk
 
Groene apen: Ecocommunicatie
Groene apen: EcocommunicatieGroene apen: Ecocommunicatie
Groene apen: Ecocommunicatiepulsenetwerk
 
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)pulsenetwerk
 
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomst
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomstHet geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomst
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomstpulsenetwerk
 
De Democratiefabriek
De DemocratiefabriekDe Democratiefabriek
De Democratiefabriekpulsenetwerk
 
Groene apen: Eco, moet dat echt?
Groene apen: Eco, moet dat echt?Groene apen: Eco, moet dat echt?
Groene apen: Eco, moet dat echt?pulsenetwerk
 
Naar een CO2-neutrale filmindustrie
Naar een CO2-neutrale filmindustrie Naar een CO2-neutrale filmindustrie
Naar een CO2-neutrale filmindustrie pulsenetwerk
 
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstad
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam VakmanstadInnovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstad
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstadpulsenetwerk
 
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum pulsenetwerk
 
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking 4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking pulsenetwerk
 
Creative framing, Chris Aertsen
Creative framing, Chris AertsenCreative framing, Chris Aertsen
Creative framing, Chris Aertsenpulsenetwerk
 
Brochure vormingsaanbod VELT
Brochure vormingsaanbod VELTBrochure vormingsaanbod VELT
Brochure vormingsaanbod VELTpulsenetwerk
 
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)pulsenetwerk
 
Handmade in Brugge
Handmade in BruggeHandmade in Brugge
Handmade in Bruggepulsenetwerk
 
Cifal flanders pulse trefdag
Cifal flanders pulse trefdagCifal flanders pulse trefdag
Cifal flanders pulse trefdagpulsenetwerk
 

Viewers also liked (20)

Sociale Innovatiefabriek
Sociale InnovatiefabriekSociale Innovatiefabriek
Sociale Innovatiefabriek
 
Baken Stadslabo
Baken Stadslabo Baken Stadslabo
Baken Stadslabo
 
Klein verzet
Klein verzetKlein verzet
Klein verzet
 
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialen
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialenCreazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialen
Creazi Hasselt, Kringloopbedrijf in Kunst- en Crea-materialen
 
Groene apen: Ecocommunicatie
Groene apen: EcocommunicatieGroene apen: Ecocommunicatie
Groene apen: Ecocommunicatie
 
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)
Vredeseilanden en Colruyt, een gedurfde cross-over (Vredeseilanden)
 
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomst
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomstHet geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomst
Het geheugen: noodzakelijke schakel voor een duurzame toekomst
 
De Democratiefabriek
De DemocratiefabriekDe Democratiefabriek
De Democratiefabriek
 
Groene apen: Eco, moet dat echt?
Groene apen: Eco, moet dat echt?Groene apen: Eco, moet dat echt?
Groene apen: Eco, moet dat echt?
 
Naar een CO2-neutrale filmindustrie
Naar een CO2-neutrale filmindustrie Naar een CO2-neutrale filmindustrie
Naar een CO2-neutrale filmindustrie
 
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstad
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam VakmanstadInnovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstad
Innovatief opbouwwerk: Rotterdam Vakmanstad
 
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum
Mechelaars ontwerpen hun stadsmuseum
 
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking 4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking
4AD - Naar een klimaatneutrale concertwerking
 
Creative framing, Chris Aertsen
Creative framing, Chris AertsenCreative framing, Chris Aertsen
Creative framing, Chris Aertsen
 
Brochure vormingsaanbod VELT
Brochure vormingsaanbod VELTBrochure vormingsaanbod VELT
Brochure vormingsaanbod VELT
 
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)
Kunst en Cultuur onder één dak (Deel 1)
 
Handmade in Brugge
Handmade in BruggeHandmade in Brugge
Handmade in Brugge
 
Cifal flanders pulse trefdag
Cifal flanders pulse trefdagCifal flanders pulse trefdag
Cifal flanders pulse trefdag
 
Vvbad SDG
Vvbad SDGVvbad SDG
Vvbad SDG
 
De Stuyverij
De Stuyverij De Stuyverij
De Stuyverij
 

More from pulsenetwerk

190503 Presentatie BUDA Pulseforum
190503 Presentatie BUDA Pulseforum190503 Presentatie BUDA Pulseforum
190503 Presentatie BUDA Pulseforumpulsenetwerk
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinckpulsenetwerk
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinckpulsenetwerk
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinckpulsenetwerk
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinckpulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3pulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2pulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1pulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo's
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo'sTrefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo's
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo'spulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodemTrefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodempulsenetwerk
 
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Block
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas BlockTrefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Block
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Blockpulsenetwerk
 
Pulseraad 18 april
Pulseraad 18 aprilPulseraad 18 april
Pulseraad 18 aprilpulsenetwerk
 
Energie greentrack antwerpen
Energie greentrack antwerpenEnergie greentrack antwerpen
Energie greentrack antwerpenpulsenetwerk
 

More from pulsenetwerk (20)

190503 Presentatie BUDA Pulseforum
190503 Presentatie BUDA Pulseforum190503 Presentatie BUDA Pulseforum
190503 Presentatie BUDA Pulseforum
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinck
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinck
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinck
 
Praktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman TeirlinckPraktijksafari Herman Teirlinck
Praktijksafari Herman Teirlinck
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 3
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 2
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1
Trefdag Pulse 2018 sessie: klimaatadaptatie 1
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo's
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo'sTrefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo's
Trefdag Pulse 2018 sessie: stadslabo's
 
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodemTrefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
Trefdag Pulse 2018 sessie: participeren als voedingsbodem
 
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Block
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas BlockTrefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Block
Trefdag Pulse 2018 Keynote Thomas Block
 
Pulseraad 18 april
Pulseraad 18 aprilPulseraad 18 april
Pulseraad 18 april
 
Flatbread Society
Flatbread SocietyFlatbread Society
Flatbread Society
 
Timecircus
TimecircusTimecircus
Timecircus
 
Energie greentrack antwerpen
Energie greentrack antwerpenEnergie greentrack antwerpen
Energie greentrack antwerpen
 
Refu Interim
Refu InterimRefu Interim
Refu Interim
 
Energie emaze
Energie emazeEnergie emaze
Energie emaze
 
Energie stad gent
Energie stad gentEnergie stad gent
Energie stad gent
 
EnergieID
EnergieIDEnergieID
EnergieID
 
Energie foci
Energie fociEnergie foci
Energie foci
 

Groene Apen: To print or not to print

  • 1. TO PRINT OR NOT TO PRINT…
  • 2. WAAROM IS PAPIER EEN PROBLEEM? oOntbossing : 40% van de wereldwijde houtkap gebeurt voor papier oVerlies aan biodiversiteit: soorten verliezen hun habitat en verdwijnen oKlimaatverandering door CO2- uitstoot: aangezien er minder bomen zijn, nemen de wouden minder CO2 op tegelijk wordt CO2 uitgestoten als gevolg van het verbranden van bomen. oVerlies van water: door de ontbossing vermindert de hoeveelheid water die de bomen uitscheiden (evapotranspiratie) oMaatschappelijke impact: minder wouden = minder voordelen voor de mensen die van deze wouden moeten leven
  • 3. WAAROM IS PAPIER EEN PROBLEEM? oKlimaatverandering: papier- en pulpindustrie is 4de grootste uitstoter van broeikasgassen enorm (voornamelijk fossiel) energieverbruik hoge uitstoot van methaan tijdens rottingsproces CO2-uitstoot als afval bij verbranding of compostering oWaterverbruik & -vervuiling Papier- en pulpindustrie is grootste industriële verbruiker van water Papier- en pulpindustrie is op veel plaatsen nog grote watervervuiler
  • 4. PAPIER = WATER & ENERGIE ?
  • 5. WAT DOEN ? BELEID > ANDER PAPIER GEDRAG > MINDER PAPIER
  • 7. ANDER PAPIER ? Te verkiezen o100% gerecycleerd oPostconsumptie oOngebleekt Aanvaardbaar oGerecycleerd oDuurzaam bosbeheer
  • 9. LICHTER PAPIER ? o70gr of 75gr volstaan
  • 10. IMPACT GERECYCLEERD PAPIER o60% minder water en 50% energie! o1 ton gerecycleerd papier bespaart •31.780 liter water •4.100 kwh elektriciteit •13 bomen •27 kg luchtvervuilende uitstoot •5 m² afval •2,5 vaten ruwe olie
  • 11. MINDER PAPIER ! To print or not to print Paperless printing
  • 12. OF HELEMAAL GEEN PAPIER? eBooks vs treeBooks hangt af van ohoeveel men e-reader gebruikt ohoe snel men leest op e-reader (trage lezers verbruiken meer elektriciteit) ohoeveel mensen een boek downloaden van dezelfde server otype van e-reader omet hoeveel mensen men het gedrukte boek deelt (het boek bijhouden of weggeven) ohoe men naar de boekhandel gaat (fiets, auto) en hoe ver die is ohet type van elektriciteit (steenkoolcentrale,..) Conclusie: uhmmmm!??!
  • 13. PAPIER… Belg ongeveer 354 kg per inwoner per jaar Tertiaire sector in Bxl: 50 pagina’s per persoon per dag 500 afgedrukte vellen = 7.25 kg CO2 = verbruik van een computer 27 dagen in waakstand = 42 km rijden met de wagen
  • 14. TO PRINT OR NOT TO PRINT… oLezen op scherm oPdf notes/highlights oWijzigingen bijhouden o‘Foute’ prints oDigitaal archiveren Geen idee ? Geen vertrouwen ? oDaag jezelf uit !
  • 16. PDF MET NOTES EN HIGHLIGHTS
  • 18. ‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN… Spellingscontrole F7 Afdrukbereik
  • 19. ‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN afdrukvoorbeeld
  • 21. ‘FOUTE’ PRINTS VERMIJDEN afdrukbereik in excel
  • 22. DIGITAAL ARCHIVEREN… Neiging om bepaalde documenten ‘voor de zekerheid’ toch maar af te printen en te klasseren? Geen idee ? Geen vertrouwen ?
  • 23. DAAG JEZELF UIT ! oAandachtig zijn > 15% minder papier ! Vragen: •Echt nodig om te printen? •Spelling gecheckt? •Printvoorbeeld gecheckt? •… Zicht op individueel papierverbruik ? •Onderzoek je printgedrag? •Daag jezelf uit: 10% minder !
  • 24. PAPERLESS PRINTEN oZelfde inhoud, minder papier R/V Verkleind printen Brochure oLayout Marges Lettertype oHergebruik
  • 25. RECTO/VERSO – VERKLEIND - BROCHURE oStandaard instellen R/V Eventueel ook: •Zwart/wit •Draft / ECO o> 3 pagina’s ? Meerdere pagina’s/vel oVeelvoud van 4 pagina’s? Brochuremodus
  • 26. WIE MNDR PRNT, GBRKT MNDR NKT Marges Lettertype •Century Gothic •Ecofont
  • 27. HERGEBRUIKEN > RECYCLEREN oStructurele aanpak loont!
  • 28. ANTI-DRUKWERK oSticker op de brievenbus oOpt-out Gele Gids: http://optout.truvo.be/nl/opt-out-form
  • 29. DAT ANDERE PAPIER… Gerecycleerd aub! Of minstens C2C…