SlideShare a Scribd company logo
1 of 18
Download to read offline
มาตรการจัดการสิÉงแวดล้อมเกีÉยวข้อง 
มาตรฐานคุณภาพดิน 
มาตรฐานคุณภาพดินทีÉใช้ประโยชน์เพืÉอการอืÉนนอกเหนือจาก การอยู่อาศัยและเกษตรกรรม 
ดัชนีคุณภาพดิน หน่วย ค่ามาตรฐาน วิธีการตรวจวัด 
1.สารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds) 
1) เบนซีน (Benzene) มิลลิกรัม/ 
กิโลกรัม 
ต้องไม่เกิน 15 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas 
Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี 
อืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
2) คาร์บอนเตตระคลอไรด์ (Carbon 
Tetrachloride) " ต้องไม่เกิน 5.3 " 
3) 1,2-ไดคลอโรอีเทน (1,2- 
Dichloroethane) " ต้องไม่เกิน 7.6 " 
4) 1,1-ไดคลอโรเอทธิลีน (1,1- 
Dichloroethylene) " ต้องไม่เกิน 1.2 " 
5) ซิส-1,2-ไดคลอโรเอทธิลีน (cis- 
1,2-Dichloroethylene) ) " ต้องไม่เกิน 150 " 
6) ทรานส์-1,2-ไดคลอโรเอทธิลีน 
(trans-1,2-Dichloroethylene) ) " ต้องไม่เกิน 210 " 
7) ไดคลอโรมีเทน 
(Dichloromethane) " ต้องไม่เกิน 210 " 
8) เเอทธิลเบนซีน (Ethylbenzene) ) " ต้องไม่เกิน 230 " 
9) สไตรีน (Styrene) " ต้องไม่เกิน1,700 " 
10) เตตระคลอโรเอทธิลีน 
" ต้องไม่เกิน 190 " 
(Tetrachloroethylene) 
11) โทลูอีน (Toluene) " ต้องไม่เกิน 520 " 
12) ไตรคลอโรเอทธิลีน 
" ต้องไม่เกิน 61 " 
(Trichloroethylene) ) 
13) 1,1,1-ไตรคลอโรอีเทน (1,1,1- 
Trichloroethane) ) 
" ต้องไม่เกิน 
1,400 
" 
14) ) 1,1,2-ไตรคลอโรอีเทน (1,1,2- " ต้องไม่เกิน 19 "
Trichloroethane) 
15) ไซลีนทัÊงหมด (Total Xylenes) " ต้องไม่เกิน 210 " 
2. โลหะหนัก (Heavy metals) 
1) สารหนู (Arsenic) มิลลิกรัม/ 
กิโลกรัม 
ต้องไม่เกิน 27 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission 
Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- 
Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, 
Furnace Technique หรือวิธี Atomic Absorption, 
Gaseous Hydride หรือวิธี Atomic Absorption, 
Borohydride Reduction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษ 
เห็นชอบ 
2) แคดเมียมและสารประกอบ 
แคดเมียม (Cadmium and 
compounds) 
" ต้องไม่เกิน 810 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic 
Emission Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled 
Plasma-Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic 
Absorption, 
Direct Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace 
Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
3) โครเมียมชนิดเฮ็กซาวาเลนท์ 
(Hexavalent Chromium) 
" ต้องไม่เกิน 640 ใช้วิธี Coprecipitation หรือวิธี Colorimetric หรือวิธี 
Chelation/Extraction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษ 
เห็นชอบ 
4) ตะกัÉว (Lead) " ต้องไม่เกิน 750 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission 
Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- 
Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Direct 
Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace 
Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
5) แมงกานีสและสารประกอบ 
แมงกานีส (Manganese and 
compounds) 
" ต้องไม่เกิน 
32,000 
" 
6) ปรอทและสารประกอบปรอท 
(Mercury and compounds) 
" ต้องไม่เกิน 610 ให้ใช้วิธี Cold-Vapor Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรม 
ควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
7) นิกเกิลในรูปของเกลือทีÉละลาย 
นÊำได้ (Nickel, soluble salts) 
" ต้องไม่เกิน 
41,000 
ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission 
Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- 
Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Direct 
Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace 
Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ
8) ซีลีเนียม (Selenium) " ต้องไม่เกิน 
10,000 
ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission 
Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace 
Technique หรือวิธี Atomic Absorption, Gaseous 
Hydride หรือวิธี Atomic Absorption, Borohydride 
Reduction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
3. สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชและสัตว์ (Pesticides) 
1)อะทราซีน (Atrazine) มิลลิกรัม/ 
กิโลกรัม 
ต้องไม่เกิน 110 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม 
มลพิษเห็นชอบ 
2) คลอเดน (Chlordane) 
" ต้องไม่เกิน 110 
ใช้วิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry 
(GC/MS) หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
3) 2,4-ดี (2,4-D) 
" 
ต้องไม่เกิน 
12,000 
ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี High Performance 
Liquid Chromatography/Thermal Extraction/Gas 
Chromatography/Mass Spectrometry (TE/GC/MS) 
หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
4) ดีดีที (DDT) 
" ต้องไม่เกิน 120 
ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas 
Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี 
อืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
5) ดิลดริน (Dieldrin) " ต้องไม่เกิน 1.5 " 
6) เฮปตาคลอร์ (Heptachlor) ) " ต้องไม่เกิน 5.5 " 
7) เฮปตาคลอร์ อีพ็อกไซด์ 
(Heptachlor Epoxide) ) " ต้องไม่เกิน 2.7 " 
8) ลินเดน (Lindane) " ต้องไม่เกิน 29 " 
9) เพนตะคลอโรฟีนอล 
(Pentachlorophenol) 
" ต้องไม่เกิน 110 
ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas 
Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี 
Gas Chromatography/Fourier Transform Infrared 
(GC/FT-IR) Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉ กรมควบคุม 
มลพิษเห็นชอบ 
4. สารพิษอืÉน ๆ 
1) เบนโซ (เอ) ไพรีน (Benzo (a) 
pyrene) 
มิลลิกรัม/ 
กิโลกรัม 
ต้องไม่เกิน 2.9 ใช้วิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry 
(GC/MS) หรือวิธี Thermal Extraction/Gas 
Chromatography/Mass Spectrometry (TE/GC/MS) 
หรือวิธี Gas Chromatography/Fourier Transform 
Infrared (GC/FT-IR) Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉกรม 
ควบคุมมลพิษเห็นชอบ
2) ไซยาไนด์และสารประกอบ 
ไซยาไนด์ (Cyanide and 
compounds) 
" ต้องไม่เกิน 35 ใช้วิธี Total and Amenable Cyanide: Distillation หรือ 
วิธี Total Amenable Cyanide (Automated Colorimetric, 
with off-line Distillation) หรือวิธี Cyanide Extraction 
Procedure for Solids and Oils หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม 
มลพิษเห็นชอบ 
3) พีซีบี (PCBs) " ต้องไม่เกิน10 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม 
มลพิษเห็นชอบ 
4) ไวนิลคลอไรด์ (Vinyl Chloride) 
) 
" ต้องไม่เกิน 8.3 วิธี Purge and Trap Gas Chromatography หรือวิธี 
Purge and Trap Gas Chromatography Mass 
Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 
หมายเหตุ : 1วิธี Test Methods of Evaluating Solid Waste, Physical/Chemical Methods (SW-846) ของ 
องค์การพิทักษ์สิÉงแวดล้อมแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (United States Environmental 
Protection Agency) 
2วิธีการเก็บและรักษาตัวอย่างดินให้เป็นไปตามทีÉกำหนดไว้ในภาคผนวกท้ายประกาศนีÊ 
ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_soil01.html#s2 
มาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊา 
มาตรา 32 แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 บัญญัติให้ 
คณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ กำหนดมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อมเพืÉอเป็นเป้าหมายในการ 
รักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมให้อยู่ในเกณฑ์ทีÉเหมาะสม ซึÉงมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อม นีÊจะต้องอาศัย 
หลักวิชาการ และหลักการทางวิทยาศาสตร์เป็นพืÊนฐานโดยจะต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ในเชิง 
เศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีทีÉ เกีÉยวข้อง 
มาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊาเป็นมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อมชนิดหนึÉง มีวัตถุประสงค์ 
1. เพืÉอควบคุมและรักษาคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำให้เหมาะสมกับการใช้ประโยชน์ และมีความ 
ปลอดภัยต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน 
2. เพืÉออนุรักษ์ทรัพยากร และสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติ 
สำนักจัดการคุณภาพนÊำ กรมควบคุมมลพิษ ได้นำเสนอมาตรฐานคุณภาพแหล่ง นÊำ 2 ฉบับ คือ 
มาตรฐานคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำผิวดิน และมาตรฐานคุณภาพนÊำทะเลชายฝัÉง ต่อคณะกรรมการ 
สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ซึÉง ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานคณะกรรมการ สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ
ได้ลงนามเมืÉอวันทีÉ 20 มกราคม 2537 
หลักการสำคัญในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนÊำ ได้แก่ การกำหนดค่ามาตรฐานเพืÉอรักษา 
คุณภาพนÊำให้เหมาะสมกับการใช้ประโยชน์การจัดแบ่งลักษณะการใช้ประโยชน์ของแหล่งนÊำ และการ 
กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการตรวจสอบคุณภาพนÊำ 
หลักเกณฑ์ในการพิจารณากำหนดมาตรฐานคุณภาพนํÊา 
ค่ามาตรฐานคุณภาพนÊำทีÉได้จัดทำขึÊน มีหลักเกณฑ์ทีÉสำคัญดังนีÊ 
1. ความเหมาะสมต่อการนำมาใช้ประโยชน์ในกิจกรรมแต่ละประเภทในกรณีทีÉแหล่งนÊำนัÊนมี 
การใช้ประโยชน์หลายด้าน (Multi Purposes) โดยคำนึงถึงการใช้ประโยชน์หลักเป็นสำคัญ 
ทัÊงนีÊ ระดับมาตรฐานจะไม่ขัดแย้งต่อการใช้ประโยชน์หลายด้านพร้อมกัน 
2. สถานการณ์คุณภาพนÊำในแหล่งนÊำหลักของประเทศและแนวโน้มของคุณภาพนÊำทีÉอาจมีการ 
เปลีÉยนแปลงเนืÉองจาการพัฒนาด้านต่าง ๆ ในอนาคต 
3. คำนึงถึงสุขภาพและความปลอดภัยของชีวิตมนุษย์และสัตว์นÊำส่วนใหญ่ 
4. ความรู้สึกพึงพอใจในการยอมรับระดับคุณภาพนÊำในเขตต่าง ๆ ของประชาชนในพืÊนทีÉลุ่มนÊำ 
หลักและของประชาชนส่วนใหญ่ 
อย่างไรก็ตาม การปรับปรุงค่ามาตรฐานในอนาคต จำเป็นจะต้องพิจารณาถึงความเหมาะสมของระดับ 
การลงทุนและภาวะทางเศรษฐกิจในพืÊนทีÉลุ่มนÊำ ทีÉอยู่ในแผนการพัฒนาตลอดจนความเป็นไปได้ใน 
เทคโนโลยีในการบำบัดของเสียและสารพิษจากแหล่งกำเนิดของเสีย ซึÉงได้แก่ กิจกรรมทีÉเกิดขึÊนจาก 
การวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมด้วย 
วัตถุประสงค์ในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊา 
เพืÉอเป็นแนวทางการรักษาคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำทีÉคงสภาพดีเหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆ 
และฟืÊนฟูคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำทีÉเสืÉอมโทรม หรือมีแนวโน้มของการเสืÉอมโทรมให้มีสภาพทีÉดีขึÊน 
เป้าหมายในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊาผิวดิน 
1. เพืÉอให้มีการจัดทำแบ่งประเภทแหล่งนÊำโดยมีมาตรฐานระดับทีÉเหมาะสมและสอดคล้องกับ 
การใช้ประโยชน์ของแหล่งนÊำ 
2. เพืÉอให้มีมาตรฐานคุณภาพนÊำและวิธีการตรวจสอบทีÉเป็นหลักสำหรับการวางโครงการต่าง ๆ 
ทีÉต้องคำนึงถึงแหล่งนÊำเป็นสำคัญ 
3. เพืÉอรักษาคุณภาพแหล่งนÊำตามธรรมชาติ ซึÉงเป็นต้นนÊำลำธารให้ปราศจากการปนเปืÊอนจาก
กิจกรรมใด ๆ ทัÊงสิÊน 
ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_water05.html 
มาตรฐานคุณภาพนํÊาทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม 
ดัชนีคุณภาพนํÊา ค่ามาตรฐาน วิธีวิเคราะห์ 
1. ค่าความเป็น 
5.5-9.0 pH Meter 
กรดและด่าง (pH 
value) 
2. ค่าทีดีเอส 
(TDS หรือ Total 
Dissolved 
Solids) 
 ไม่เกิน 3,000 มก/ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภท 
ของแหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงาน 
อุตสาหกรรม ทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควรแต่ 
ไม่เกิน 5,000 มก./ล. 
 นÊำทิÊงทีÉจะระบายลงแหล่งนÊำกร่อยทีÉมีค่าความเค็ม 
(Salinity) เกิน 2,000 มก./ล. หรือลงสู่ทะเลค่าทีดีเอสในนÊำ 
ทิÊงจะมีค่ามากกว่าค่าทีดีเอส ทีÉมีอยู่ในแหล่งนÊำกร่อยหรือนÊำ 
ทะเลได้ไม่เกิน 5,000 มก.ล. 
ระเหยแห้งทีÉอุณหภูมิ 103-105oC เป็น 
เวลา 1 ชัÉวโมง 
3. สารแขวนลอย 
(Suspended 
Solids) 
ไม่เกิน 50 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ประเภทของแหล่ง 
รองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม หรือ 
ประเภทของระบบบำบัดนÊำเสียตามทีÉคณะกรรมการควบคุม 
มลพิษเห็นสมควรแต่ไม่เกิน 150 มก./ล. 
กรองผ่านกระดาษกรองใยแก้ว (Glass 
Fiber Filter Disc) 
4. อุณหภูมิ 
(Temperature) 
ไม่เกิน 40°C เครืÉองวัดอุณหภูมิ วัดขณะทำการเก็บ 
ตัวอย่างนÊำ 
5. สีหรือกลิน Éไม่เป็นทีพึÉงรังเกียจ ไม่ได้กำหนด 
6. ซัลไฟด์ 
ไม่เกิน 1.0 มก./ล. Titrate 
(Sulfide as H2S)
7. ไซยาไนด์ 
(Cyanide as 
HCN) 
ไม่เกิน 0.2 มก./ล. กลัÉนและตามด้วยวิธี Pyridine Barbituric 
Acid 
8. นÊำมันและ 
ไขมัน (Fat, Oil 
and Grease) 
ไม่เกิน 5.0 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ 
แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือ ประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม 
ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควรแต่ไม่เกิน 15 
มก./ล. 
สกัดด้วยตัวทำละลาย แล้วแยกหา 
นÊำหนักของนÊำมันและไขมัน 
9. ฟอร์มาลดีไฮด์ 
(Formaldehyde) 
ไม่เกิน 1.0 มก./ล. Spectrophotometry 
10. 
สารประกอบฟี 
นอล (Phenols) 
ไม่เกิน 1.0 มก./ล. กลัÉนและตามด้วยวิธี 4-Aminoantipyrine 
11. คลอรีนอิสระ 
(Free Chlorine) 
ไม่เกิน 1.0 มก./ล. lodometric Method 
12. สารทีÉใช้ 
ป้องกันหรือ 
กำจัดศัตรูพืช 
หรือสัตว์ 
(Pesticide) 
ต้องตรวจไม่พบตามวิธีตรวจสอบทีÉกำหนด Gas-Chromatography 
13. ค่าบีโอดี (5 
วันทีÉอุณหภูมิ 20 
°C (Biochemical 
Oxygen Demand 
: BOD) 
ไม่เกิน 20 มก./ล. หรือแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของแหล่ง 
รองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม ตามทีÉ 
คณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควร แต่ไม่เกิน 60 มก./ล. 
Azide Modification ทีÉอุณหภูมิ 20°C 
เป็นเวลา 5 วัน 
14. ค่าทีเคเอ็น 
(TKN หรือ Total 
Kjeldahl 
ไม่เกิน 100 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ 
แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม 
ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เห็นสมควร แต่ไม่เกิน 
Kjeldahl
Nitrogen) 200 มก./ล. 
15. ค่าซีโอดี 
(Chemical 
Oxygen Demand 
: COD) 
ไม่เกิน 120 มก./ล.หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ 
แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม 
ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เห็นสมควร แต่ไม่เกิน 
400 มก./ล. 
Potassium Dichromate Digestion 
16. โลหะหนัก 
(Heavy Metal) 
1. สังกะสี (Zn) ไม่เกิน 5.0 มก./ล. 
Atomic Absorption Spectro Photometry 
ชนิด Direct Aspiration หรือวิธี Plasma 
Emission Spectroscopy ชนิด 
Inductively Coupled Plama : ICP 
2. โครเมียม 
ชนิดเฮ็กซาวา 
เล้นท์ 
(Hexavalent 
Chromium) 
ไม่เกิน 0.25 มก./ล. 
3. โครเมียม 
ชนิดไตรวาเล้นท์ 
(Trivalent 
Chromium) 
ไม่เกิน 0.75 มก./ล. 
4. ทองแดง (Cu) ไม่เกิน 2.0 มก./ล. 
5. แคดเมียม 
(Cd) 
ไม่เกิน 0.03 มก./ล 
6. แบเรียม (Ba) ไม่เกิน 1.0 มก./ล 
7. ตะกัÉว (Pb) ไม่เกิน 0.2 มก./ล. 
8. นิคเกิล (Ni) ไม่เกิน 1.0 มก./ล. 
9. แมงกานีส ไม่เกิน 5.0 มก./ล.
(Mn) 
10. อาร์เซนิค 
(As) 
ไม่เกิน 0.25 มก./ล. Atomic Absorption Spectrophotometry 
ชนิด Hydride Generation หรือวิธี 
Plasma Emission Spectroscopy ชนิด 
Inductively Coupled Plasma : ICP 
11. เซเลเนียม 
(Se) 
ไม่เกิน 0.02 มก./ล. 
12. ปรอท (Hg) ไม่เกิน 0.005 มก./ล. Atomic Absorption Cold Vapour 
Techique 
แหล่งทีÉมา : ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการ 
ระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม ลงวันทีÉ 3 มกราคม 2539 ตีพิมพ์ในราช 
กิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 13ง ลงวันทีÉ 13 กุมภาพันธ์ 2539 
ก. การกำหนดประเภทของโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรมเป็นแหล่งกำเนิด มลพิษทีÉจะต้องถูก 
ควบคุมการปล่อยนำÊเสียลงสู่แหล่งนำÊสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 
1. ในประกาศนีÊ 
o "โรงงานอุตสาหกรรม" หมายความว่า โรงงานตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน 
o "นิคมอุตสาหกรรม" หมายความว่า นิคมอุตสาหกรรมตามกฎหมายว่าด้วยนิคม 
อุตสาหกรรม หรือโครงการทีÉจัดไว้สำหรับการประกอบอุตสาหกรรมทีÉมีการจัดการระบาย 
นÊำทิÊงลงสู่แหล่งนÊำ สาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อมร่วมกัน 
o "นํÊาเสีย" หมายความว่า ของเสียทีÉอยู่ในสภาพเป็นของเหลว รวมทัÊงมลสารทีÉปะปน หรือ 
ปนเปืÊอนอยู่ในของเหลวนัÊน 
o "นำÊทิงÊ" หมายความว่า นÊำเสียทีÉเกิดจากการประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคม 
อุตสาหกรรมทีÉ จะระบายลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม และให้หมายความ 
รวมถึงนÊำเสีย จากการใช้นÊำของคนงาน รวมทัÊงจากกิจกรรมอืÉนในโรงงานอุตสาหกรรมหรือ 
ในนิคมอุตสาหกรรมด้วย โดยนÊำทิÊงต้องเป็นไปตามมาตรฐาน ควบคุมการระบายนÊำทิÊงทีÉ 
กำหนดไว้ตามประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 
2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงาน
อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม 
o "แหล่งนํÊาสาธารณะ" ให้หมายความรวมถึง ท่อระบายนÊำสาธารณะด้วย 
o "การบำบัดนำÊเสีย" หมายความว่า กระบวนการทำหรือปรับปรุงนÊำเสียเพืÉอให้เป็นไปตาม 
มาตรฐานควบคุม การระบายนÊำทิÊงทีÉกำหนดไว้ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ 
เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อมฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบาย 
นÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม แต่ทัÊงนีÊ ห้ามมิ 
ให้ใช้วิธีการทำให้เจือจาง(Dilution) 
2. โรงงานอุตสาหกรรมจำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศนีÊ เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉ 
จะต้อง ถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 
3. นิคมอุตสาหกรรม ตามข้อ 1. เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉจะต้องถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่ง 
นÊำสาธารณะ หรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 
4. ห้ามมิให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคมอุตสาหกรรม ตามข้อ 2. และข้อ 3. 
ปล่อยนÊำเสีย ลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม เว้นแต่นÊำเสียดังกล่าวไม่ว่าผ่านการ 
บำบัดหรือไม่ก็ต้องมีคุณภาพตามมาตรฐาน ควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและ 
นิคมอุตสาหกรรมทีÉกำหนดไว้ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 
3 (พ.ศ. 2539) เรืÉองกำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภท โรงงาน 
อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม 
แหล่งทีÉมา: ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ.2539) เรืÉอง กำหนดประเภทของ 
โรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉจะต้องถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่งนÊำ 
สาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม ลงวันทีÉ 3 มกราคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 13ง ลงวันทีÉ 13 
กุมภาพันธ์ 2539 
ข. กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนํÊาทิÊงจากแหล่งกำเนิด ประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคม 
อุตสาหกรรม 
1. ให้โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าบีโอดีไม่ เกิน 60 
มิลลิกรัมต่อลิตร คือ 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสัตว์ ซึÉงมิใช่สัตว์นÊำ ประเภทการฆ่าสัตว์ ตามลำดับทีÉ 4(1) 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเมล็ดพืชหรือหัวพืชประเภทการทำแป้ง ตามลำดับทีÉ 9(2) 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารจากแป้งอย่างใดอย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับ 
ทีÉ 10
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์อย่างใดอย่างหนึÉงหรือหลายอย่างตามลำดับทีÉ 15 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสิÉงทอ ด้ายหรือเส้นใย ซึÉงมิใช่ใยหิน (Asbestos) อย่างใด 
อย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 22 
o โรงงานหมัก ชำแหละ อบ ป่นหรือบด ฟอก ขัดและแต่ง แต่งสำเร็จ อัดเป็นลายนูน หรือ 
เคลือบสีหนังสัตว์ ตามลำดับทีÉ 29 
o โรงงานผลิตเยือÉหรือกระดาษอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 38 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเคมีภัณฑ์ สารเคมี หรือวัสดุซึÉงมิใช่ปุ๋ยอย่างใดอย่างหนึÉง 
หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 42 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับยาอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 46 
o โรงงานห้องเย็น ตามลำดับทีÉ 92 
2. ภายใน 1 ปี นับแต่วันทีÉประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ. 2539) มีผลใช้ บังคับให้ 
โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศข้างต้น ระบายนÊำทิÊง ทีÉมีค่า 
ทีเคเอ็น ไม่เกิน 100 มิลลิกรัมต่อลิตร เว้นแต่โรงงานอุตสาหกรรมตามข้อ 3 
3. ภายใน 2 ปี นับแต่วันทีÉประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ ฯ ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ. 2539) มีผลใช้ บังคับให้ 
โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าทีเคเอ็น ไม่เกิน 200 
มิลลิกรัมต่อลิตร คือ 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเครืÉองปรุงหรือเครืÉองประกอบอาหาร ประเภทการทำ 
เครืÉองปรุงกลิÉน รสหรือสีของอาหาร ตามลำดับทีÉ13(2) 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์ประเภทการทำอาหารผสมหรืออาหารสำเร็จรูป 
สำหรับเลีÊยงสัตว์ ตามลำดับทีÉ 15(1) 
4. ให้โรงงานอุตสาหกรรมจำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าซีโอดี ไม่เกิน 400 
มิลลิกรัมต่อลิตร คือ 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเครืÉองปรุงหรือเครืÉองประกอบอาหารประเภทการทำ 
เครืÉองปรุง กลิÉน รสหรือสีของอาหาร ตามลำดับทีÉ 13(2) 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์ ประเภทการทำอาหารผสมหรืออาหารสำเร็จรูป 
สำหรับเลีÊยงสัตว์ ตามลำดับทีÉ 15(1) 
o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสิÉงทอ ด้ายหรือเส้นใย ซึÉงมีใช่ใยหิน (Asbestos) อย่างใด 
อย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 22 
o โรงงานหมัก ชำแหละ อบ ป่นหรือบด ฟอก ขัดและแต่ง แต่งสำเร็จ อัดให้เป็นลายนูน หรือ 
เคลือบสีหนังสัตว์ ตามลำดับทีÉ 29 
o โรงงานผลิตเยือÉหรือกระดาษอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 38
แหล่งทีÉมา: ประกาศคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เรืÉอง กำหนดประเภทของโรงงานอุตสาหกรรมทีÉอนุญาตให้ระบายนÊำทิÊงให้ 
มีค่ามาตรฐานแตกต่างจากค่ามาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงทีÉกำหนดได้ ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี 
และสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ.2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงาน 
อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม วันทีÉ 20 สิงหาคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 75ง ลงวันทีÉ 17 
กันยายน 2539 
ค. วิธีการเก็บตัวอย่างนํÊาทิÊง ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่าง นํÊาทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและนิคม 
อุตสาหกรรม 
1. การเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงให้เก็บ ณ จุดทีÉระบายลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม นอกเขต 
ทีÉตัÊงของโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคมอุตสาหกรรม ในกรณีทีÉมีการระบายนÊำทิÊงหลายจุดให้เก็บทุก 
จุด 
2. วิธีการเก็บ ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงให้เป็นไปดังนีÊ 
o โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ให้เก็บแบบจ้วง 1 ครัÊง 
o นิคมอุตสาหกรรม ให้เก็บแบบผสมผสาน โดยเก็บ 4 ครัÊง ๆ ละ 500 มิลลิลิตร ทุก 2 ชัวÉโมง 
ต่อเนืÉองกัน 
แหล่งทีÉมา: ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรืÉอง วิธีการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊง ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงจาก 
โรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม วันทีÉ 28 ตุลาคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 91ง ลงวันทีÉ 
12 พฤศจิกายน 2539 
ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_water04.html#s1 
มาตรฐานคุณภาพอากาศและเสียง 
Air Quality Index : AQI 
ดัชนีคุณภาพอากาศ เป็นการรายงานข้อมูลคุณภาพอากาศในรูปแบบทีÉง่ายต่อความเข้าใจของ 
ประชาชนทัวÉไป เพืÉอเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้สาธารณชนได้รับทราบถึงสถานการณ์มลพิษทางอากาศใน 
แต่ละพืÊนทีÉว่าอยู่ในระดับใด มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยหรือไม่ ซึÉงดัชนีคุณภาพอากาศเป็นรูปแบบสากล 
ทีÉใช้กันอย่างแพร่หลายในหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย สิงคโปร์ มาเลเซีย และประเทศไทย 
ดัชนีคุณภาพอากาศทีÉใช้อยู่ในประเทศไทย คำนวณโดยเทียบจากมาตรฐานคุณภาพอากาศใน 
บรรยากาศโดยทัÉวไปของสารมลพิษทางอากาศ 5 ประเภท ได้แก่ ก๊าซโอโซน (O3) เฉลีÉย 1 ชัÉวโมง ก๊าซ
ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) เฉลีÉย 1 ชัÉวโมง ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) เฉลีÉย 8 ชัÉวโมง ก๊าซซัลเฟอร์ 
ไดออกไซด์ (SO2) เฉลีÉย 24 ชัวÉโมง และฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 10 ไมครอน (PM10) เฉลีÉย 24 ชัวÉโมง ทัÊงนีÊ 
ดัชนีคุณภาพอากาศทีÉคำนวณได้ของสารมลพิษทางอากาศประเภทใดมีค่าสูงสุด จะใช้เป็นดัชนีคุณภาพ 
อากาศของวันนัÊน 
ดัชนีคุณภาพอากาศของประเทศไทยแบ่งเป็น 5 ระดับ คือ ตัÊงแต่ 0 ถึง มากกว่า 300 ซึÉงแต่ละระดับจะใช้สี 
เป็นสัญญลักษณ์เปรียบเทียบระดับของผลกระทบต่อสุขภาพอนามัย (ตารางทีÉ 1) โดยดัชนีคุณภาพอากาศ 
100 จะมีค่าเทียบเท่ามาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัÉวไป หากดัชนีคุณภาพอากาศมีค่าสูงเกิน 
กว่า 100 แสดงว่าค่าความเข้มข้นของมลพิษทางอากาศมีค่าเกินมาตรฐานและคุณภาพอากาศในวันนัÊนจะเริÉม 
มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน 
ตารางทีÉ 1 เกณฑ์ของดัชนีคุณภาพอากาศสำหรับประเทศไทย 
AQI ความหมาย สีทีÉใช้ แนวทางการป้องกันผลกระทบ 
0-50 คุณภาพดี ฟ้า ไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพ 
51-100 คุณภาพปานกลาง เขียว ไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพ 
101-200 มีผลกระทบต่อสุขภาพ เหลือง 
ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรหลีกเลีÉยงการออกกาํลังภายนอกอาคาร 
บุคคลทัÉวไป โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ ไม่ควรทำกิจกรรมภายนอกอาคารเป็นเวลานาน 
201-300 มีผลกระทบต่อสุขภาพมาก ส้ม 
ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรหลีกเลีÉยงกิจกรรมภายนอกอาคาร 
บุคคลทัวÉไป โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ ควรจำกัดการออกกาํลังภายนอกอาคาร 
มากกว่า 300 
อันตราย แดง 
บุคคลทัวÉไป ควรหลีกเลีÉยงการออกกาํลังภายนอกอาคาร 
สำหรับผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรอยู่ภายในอาคาร 
http://www.pcd.go.th/info_serv/air_aqi.htm 
มาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัÉวไป 
- 
สารมลพิษ ค่าเฉลีÉยความเข้มข้นในเวลา ค่ามาตรฐาน ทีÉมา 
1. ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) 
1 ชม. ไม่เกิน 30 ppm. (34.2 มก./ลบ.ม.) 
1 
8 ชม. ไม่เกิน 9 ppm. (10.26 มก./ลบ.ม) 
2. ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) 
1 ชม. ไม่เกิน 0.17 ppm. (0.32 มก./ลบ.ม.) 
1,3,4 
1 ปี ไม่เกิน 0.03 ppm. (0.057 มก./ลบ.ม.) 
3. ก๊าซโอโซน (O3) 
1 ชม. ไม่เกิน 0.10 ppm. (0.20 มก./ลบ.ม.) 
1,3 
8 ชม. ไม่เกิน 0.07 ppm. (0.14 มก./ลบ.ม.) 
4. ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) 
1 ปี ไม่เกิน 0.04 ppm. (0.10 มก./ลบ.ม) 
1,2 
24 ชม. ไม่เกิน 0.12 ppm.(0.30 มก./ลบ.ม)
1 ชม. ไม่เกิน 0.3 ppm.(780 มคก./ลบ.ม) 
5. ตะกัวÉ (Pb) 1 เดือน ไม่เกิน 1.5 มคก./ลบ.ม 1 
24 ชม. ไม่เกิน 0.33 มก./ลบ.ม. 
6. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 100 ไมครอน 
1,2 
1 ปี ไม่เกิน 0.10 มก./ลบ.ม. 
7. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน 
24 ชม. ไม่เกิน 0.12 มก./ลบ.ม 
1,2 
1 ปี ไม่เกิน 0.05 มก./ลบ.ม 
8. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน 
24 ชม. ไม่เกิน 0.05 มก./ลบ.ม. 
5 
1 ปี ไม่เกิน 0.025 มก./ลบ.ม. 
หมาย 
เหตุ 
: 1. มาตรฐานค่าเฉลีÉยระยะสัÊน (1, 8 และ 24 ชม.) กาํหนดขึÊนเพืÉอป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยอย่าง 
เฉียบพลัน (acute effect) 
2. มาตรฐานค่าเฉลีÉยระยะยาว (1 เดือน และ 1 ปี) กาํหนดขึÊนเพืÉอป้องกันผลกระทบยาวหรือผลกระทบเรืÊอรัง 
ทีÉอาจเกิดขึÊนต่อสุขภาพอนามัย (chronic effect) 
ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 
1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 10 (พ.ศ.2538) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ 
โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในกิจจา 
นุเบกษา เล่ม 112 ตอนทีÉ 52ง. วันทีÉ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 
2. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 24 (พ.ศ. 2547) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ 
โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจา 
นุเบกษา เล่ม 121 ตอนพิเศษ 104 ง. วันทีÉ 22 กันยายน พ.ศ. 2547 
3. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 28 (พ.ศ. 2550) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ 
โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจา 
นุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 58ง วันทีÉ 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2550 
4. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 33 (พ.ศ. 2552) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ใน 
บรรยากาศโดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศใน 
ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 126 ตอนพิเศษ 114ง วันทีÉ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2552 
5. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 36 (พ.ศ. 2553) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 
ไมครอน ◌์ในบรรยากาศโดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 
2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 37ง วันทีÉ 24 มีนาคม พ.ศ. 2553 
มาตรฐานค่าก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศในเวลา 1ชัÉวโมง 
สารมลพิษ ค่าเฉลีÉยความเข้มข้นในเวลา/พืÊนทีÉ ค่ามาตรฐาน 
ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ 
(SO2) 
1 ชม./พืÊนทีÉอืÉน ไม่เกิน 0.30 ppm (780 มคก./ 
ลบ.ม) 
ทีÉมา : ดัดแปลงจาก
1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 12 (พ.ศ. 2538) ออกตามความในพระราชบัญญัติ 
ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรืÉองกำหนดมาตรฐานค่าก๊าซซัลเฟอร์ได 
ออกไซด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ชัÉวโมงประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 112 ตอนพิเศษ 
27ง. วันทีÉ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 
2. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 21 (พ.ศ. 2544) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานค่าก๊าซ 
ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ชัÉวโมง ออกตามความในพระราชบัญญัติ 
ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 118 
ตอนพิเศษ 39ง. วันทีÉ 30 เมษายน พ.ศ. 2544 
มาตรฐานค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี 
สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน 
1. เบนซีน (Benzene) ไม่เกิน 1.7 มคก./ลบ.ม 
2. ไวนิลคลอไรด์ (Vinyl Chloride) ไม่เกิน 10 มคก./ลบ.ม 
3. 1,2 - ไดคลอโรอีเทน (1,2 - Dichloroethane) ไม่เกิน 0.4 มคก./ลบ.ม 
4. ไตรคลอโรเอทธิลีน (Trichloroethylene) ไม่เกิน 23 มคก./ลบ.ม 
5. ไดคลอโรมีเทน (Dichloromethane) ไม่เกิน 22 มคก./ลบ.ม 
6. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน (1,2 - Dichloropropane) ไม่เกิน 4 มคก./ลบ.ม 
7. เตตระคลอโรเอทธิลีน (Tetrachloroethylene) ไม่เกิน 200 มคก./ลบ.ม 
8. คลอโรฟอร์ม (Chloroform) ไม่เกิน 0.43 มคก./ลบ.ม 
9. 1,3 - บิวทาไดอีน (1,3 - Butadiene) ไม่เกิน 0.33 มคก./ลบ.ม 
หมาย 
เหตุ 
: 1. การหาค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี แต่ละชนิด ให้นำผลการตรวจวิเคาระห์ 
ตัวอย่างอากาศแบบต่อเนืÉองตลอด 24 ชัวÉโมงของทุกๆ เดือน (อย่างน้อยเดือนละหนึÉงครัÊง) มาหาค่ามัชฌิมเลข 
คณิต (Arithmetic Mean)
2. ในกรณีตัวอย่างอากาศทีÉเก็บมาตรวจวิเคราะห์ตามวรรคสองไม่สามารถตรวจวิเคราะห์ได้ให้เก็บตัวอย่างมา 
วิเคราะห์ใหม่ภายใน 30 วัน นับแต่วันทีÉเก็บตัวอย่างทีÉไม่สามารถวิเคราะห์ได้ 
3 การคำนวณค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัวÉไปในเวลา 1 ปี แต่ละชนิดตามข้อ 1 ให้คำนวณผลทีÉ 
ความดัน 1 บรรยากาศ หรือ 760 มิลลิเมตรปรอท และทีÉอุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส 
ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 
1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 30 (พ.ศ.2550) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานค่าสารอินทรีย์ 
ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษา 
คุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 143ง วันทีÉ 14 
กันยายน พ.ศ. 2550 
มาตรฐานค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 24 ชัÉวโมง 
สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน 
1. อะซิทัลดีไฮด์(Acetaldehyde) ไม่เกิน 860 มคก./ลบ.ม 
2. อะคริโลไนไตร(Acrylonitrile) ไม่เกิน 10 มคก./ลบ.ม 
3. เบนซีน(Benzene) ไม่เกิน 7.6 มคก./ลบ.ม 
4. เบนซิลคลอไรด์(Benzyl Chloride) ไม่เกิน 12 มคก./ลบ.ม 
5. 1,3 - บิวทาไดอีน(1,3-Butadiene) ไม่เกิน 5.3 มคก./ลบ.ม 
6. โบรโมมีเธน(Bromomethane) ไม่เกิน 190 มคก./ลบ.ม 
7. คาร์บอนเตตระคลอไรด์(Carbon Tetrachloride) ไม่เกิน 150 มคก./ลบ.ม 
8. คลอโรฟอร์ม(Chloroform) ไม่เกิน 57 มคก./ลบ.ม 
9. 1,2 -ไดโบรโมอีเธน(1,2-Dibromoethane) ไม่เกิน 370 มคก./ลบ.ม 
10. 1,4-ไดคลอโรเบนซีน(1,4-Dichlorobenzene) ไม่เกิน 1100 มคก./ลบ.ม
11. 1,2 - ไดคลอโรอีเทน(1,2-Dichloroethane) ไม่เกิน 48 มคก./ลบ.ม 
12. ไดคลอโรมีเทน(Dichloromethane) ไม่เกิน 210 มคก./ลบ.ม 
13. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน(1,2-Dichloropropane) ไม่เกิน 82 มคก./ลบ.ม 
14. 1,4-ไดออกเซจ(1,4-Dioxane) ไม่เกิน 860 มคก./ลบ.ม 
15. อะครอลีน(2-Propenal/acrolein) ไม่เกิน 0.55 มคก./ลบ.ม 
16. เตตระคลอโรเอทธิลีน(Tetrachloroethylene) ไม่เกิน 400 มคก./ลบ.ม 
17. 1,1,2,2-เตตระคลอโรเอทธิลีน(1,1,2,2-Tetrachloroethane) ไม่เกิน 83 มคก./ลบ.ม 
18. ไตรคลอโรเอทธิลีน(Trichloroethylene) ไม่เกิน 130 มคก./ลบ.ม 
19. ไวนิลคลอไรด์(Vinyl Chloride) ไม่เกิน 20 มคก./ลบ.ม 
ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 
1. ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรืÉอง กำหนดค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศ 
โดยทัÉวไปในเวลา 24 ชัÉวโมง 
มาตรฐานค่าก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศในเวลา 24 ชัÉวโมง 
สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน 
ก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์CS2) ไม่เกิน 180 มคก./ลบ.ม 
ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 
1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ(พ.ศ. 2555)เรืÉองกำหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนได 
ซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพ
สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนพิเศษ 92ง วันทีÉ 11 
มิถุนายน 2555 
ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_airsnd01.html

More Related Content

More from สุชญา สกุลวงศ์ (7)

ร ปเล ม
ร ปเล มร ปเล ม
ร ปเล ม
 
บร ษ ท ลานนาร_ซอร_สเซส จำก_ด
บร ษ ท ลานนาร_ซอร_สเซส จำก_ดบร ษ ท ลานนาร_ซอร_สเซส จำก_ด
บร ษ ท ลานนาร_ซอร_สเซส จำก_ด
 
Ema ส งแวดล_อม
Ema ส  งแวดล_อมEma ส  งแวดล_อม
Ema ส งแวดล_อม
 
บร ษ ท ผาแดงอ_นด_สทร_ จำก_ด (มหาชน)
บร ษ ท ผาแดงอ_นด_สทร_ จำก_ด (มหาชน)บร ษ ท ผาแดงอ_นด_สทร_ จำก_ด (มหาชน)
บร ษ ท ผาแดงอ_นด_สทร_ จำก_ด (มหาชน)
 
รายงานว ชาการ ทอท. 1_ _1_
รายงานว ชาการ ทอท.  1_ _1_รายงานว ชาการ ทอท.  1_ _1_
รายงานว ชาการ ทอท. 1_ _1_
 
31 12-56
31 12-5631 12-56
31 12-56
 
เปรียบเทียบ
เปรียบเทียบเปรียบเทียบ
เปรียบเทียบ
 

ข อ 2มาตรการจ ดการส__งแวดล_อมเก__ยวข_อง

  • 1. มาตรการจัดการสิÉงแวดล้อมเกีÉยวข้อง มาตรฐานคุณภาพดิน มาตรฐานคุณภาพดินทีÉใช้ประโยชน์เพืÉอการอืÉนนอกเหนือจาก การอยู่อาศัยและเกษตรกรรม ดัชนีคุณภาพดิน หน่วย ค่ามาตรฐาน วิธีการตรวจวัด 1.สารอินทรีย์ระเหยง่าย (Volatile Organic Compounds) 1) เบนซีน (Benzene) มิลลิกรัม/ กิโลกรัม ต้องไม่เกิน 15 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี อืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 2) คาร์บอนเตตระคลอไรด์ (Carbon Tetrachloride) " ต้องไม่เกิน 5.3 " 3) 1,2-ไดคลอโรอีเทน (1,2- Dichloroethane) " ต้องไม่เกิน 7.6 " 4) 1,1-ไดคลอโรเอทธิลีน (1,1- Dichloroethylene) " ต้องไม่เกิน 1.2 " 5) ซิส-1,2-ไดคลอโรเอทธิลีน (cis- 1,2-Dichloroethylene) ) " ต้องไม่เกิน 150 " 6) ทรานส์-1,2-ไดคลอโรเอทธิลีน (trans-1,2-Dichloroethylene) ) " ต้องไม่เกิน 210 " 7) ไดคลอโรมีเทน (Dichloromethane) " ต้องไม่เกิน 210 " 8) เเอทธิลเบนซีน (Ethylbenzene) ) " ต้องไม่เกิน 230 " 9) สไตรีน (Styrene) " ต้องไม่เกิน1,700 " 10) เตตระคลอโรเอทธิลีน " ต้องไม่เกิน 190 " (Tetrachloroethylene) 11) โทลูอีน (Toluene) " ต้องไม่เกิน 520 " 12) ไตรคลอโรเอทธิลีน " ต้องไม่เกิน 61 " (Trichloroethylene) ) 13) 1,1,1-ไตรคลอโรอีเทน (1,1,1- Trichloroethane) ) " ต้องไม่เกิน 1,400 " 14) ) 1,1,2-ไตรคลอโรอีเทน (1,1,2- " ต้องไม่เกิน 19 "
  • 2. Trichloroethane) 15) ไซลีนทัÊงหมด (Total Xylenes) " ต้องไม่เกิน 210 " 2. โลหะหนัก (Heavy metals) 1) สารหนู (Arsenic) มิลลิกรัม/ กิโลกรัม ต้องไม่เกิน 27 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace Technique หรือวิธี Atomic Absorption, Gaseous Hydride หรือวิธี Atomic Absorption, Borohydride Reduction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษ เห็นชอบ 2) แคดเมียมและสารประกอบ แคดเมียม (Cadmium and compounds) " ต้องไม่เกิน 810 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma-Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Direct Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 3) โครเมียมชนิดเฮ็กซาวาเลนท์ (Hexavalent Chromium) " ต้องไม่เกิน 640 ใช้วิธี Coprecipitation หรือวิธี Colorimetric หรือวิธี Chelation/Extraction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษ เห็นชอบ 4) ตะกัÉว (Lead) " ต้องไม่เกิน 750 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Direct Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 5) แมงกานีสและสารประกอบ แมงกานีส (Manganese and compounds) " ต้องไม่เกิน 32,000 " 6) ปรอทและสารประกอบปรอท (Mercury and compounds) " ต้องไม่เกิน 610 ให้ใช้วิธี Cold-Vapor Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรม ควบคุมมลพิษเห็นชอบ 7) นิกเกิลในรูปของเกลือทีÉละลาย นÊำได้ (Nickel, soluble salts) " ต้องไม่เกิน 41,000 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectrometry หรือวิธี Inductively Coupled Plasma- Mass Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Direct Aspiration หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace Technique หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ
  • 3. 8) ซีลีเนียม (Selenium) " ต้องไม่เกิน 10,000 ใช้วิธี Inductively Coupled Plasma-Atomic Emission Spectrometry หรือวิธี Atomic Absorption, Furnace Technique หรือวิธี Atomic Absorption, Gaseous Hydride หรือวิธี Atomic Absorption, Borohydride Reduction หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 3. สารป้องกันกำจัดศัตรูพืชและสัตว์ (Pesticides) 1)อะทราซีน (Atrazine) มิลลิกรัม/ กิโลกรัม ต้องไม่เกิน 110 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม มลพิษเห็นชอบ 2) คลอเดน (Chlordane) " ต้องไม่เกิน 110 ใช้วิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 3) 2,4-ดี (2,4-D) " ต้องไม่เกิน 12,000 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี High Performance Liquid Chromatography/Thermal Extraction/Gas Chromatography/Mass Spectrometry (TE/GC/MS) หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 4) ดีดีที (DDT) " ต้องไม่เกิน 120 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี อืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ 5) ดิลดริน (Dieldrin) " ต้องไม่เกิน 1.5 " 6) เฮปตาคลอร์ (Heptachlor) ) " ต้องไม่เกิน 5.5 " 7) เฮปตาคลอร์ อีพ็อกไซด์ (Heptachlor Epoxide) ) " ต้องไม่เกิน 2.7 " 8) ลินเดน (Lindane) " ต้องไม่เกิน 29 " 9) เพนตะคลอโรฟีนอล (Pentachlorophenol) " ต้องไม่เกิน 110 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี Gas Chromatography/Fourier Transform Infrared (GC/FT-IR) Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉ กรมควบคุม มลพิษเห็นชอบ 4. สารพิษอืÉน ๆ 1) เบนโซ (เอ) ไพรีน (Benzo (a) pyrene) มิลลิกรัม/ กิโลกรัม ต้องไม่เกิน 2.9 ใช้วิธี Gas Chromatography/Mass Spectrometry (GC/MS) หรือวิธี Thermal Extraction/Gas Chromatography/Mass Spectrometry (TE/GC/MS) หรือวิธี Gas Chromatography/Fourier Transform Infrared (GC/FT-IR) Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉกรม ควบคุมมลพิษเห็นชอบ
  • 4. 2) ไซยาไนด์และสารประกอบ ไซยาไนด์ (Cyanide and compounds) " ต้องไม่เกิน 35 ใช้วิธี Total and Amenable Cyanide: Distillation หรือ วิธี Total Amenable Cyanide (Automated Colorimetric, with off-line Distillation) หรือวิธี Cyanide Extraction Procedure for Solids and Oils หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม มลพิษเห็นชอบ 3) พีซีบี (PCBs) " ต้องไม่เกิน10 ใช้วิธี Gas Chromatography หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุม มลพิษเห็นชอบ 4) ไวนิลคลอไรด์ (Vinyl Chloride) ) " ต้องไม่เกิน 8.3 วิธี Purge and Trap Gas Chromatography หรือวิธี Purge and Trap Gas Chromatography Mass Spectrometry หรือวิธีอืÉนทีÉกรมควบคุมมลพิษเห็นชอบ หมายเหตุ : 1วิธี Test Methods of Evaluating Solid Waste, Physical/Chemical Methods (SW-846) ของ องค์การพิทักษ์สิÉงแวดล้อมแห่งประเทศสหรัฐอเมริกา (United States Environmental Protection Agency) 2วิธีการเก็บและรักษาตัวอย่างดินให้เป็นไปตามทีÉกำหนดไว้ในภาคผนวกท้ายประกาศนีÊ ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_soil01.html#s2 มาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊา มาตรา 32 แห่งพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 บัญญัติให้ คณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ กำหนดมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อมเพืÉอเป็นเป้าหมายในการ รักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมให้อยู่ในเกณฑ์ทีÉเหมาะสม ซึÉงมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อม นีÊจะต้องอาศัย หลักวิชาการ และหลักการทางวิทยาศาสตร์เป็นพืÊนฐานโดยจะต้องคำนึงถึงความเป็นไปได้ในเชิง เศรษฐกิจ สังคม และเทคโนโลยีทีÉ เกีÉยวข้อง มาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊาเป็นมาตรฐานคุณภาพสิÉงแวดล้อมชนิดหนึÉง มีวัตถุประสงค์ 1. เพืÉอควบคุมและรักษาคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำให้เหมาะสมกับการใช้ประโยชน์ และมีความ ปลอดภัยต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน 2. เพืÉออนุรักษ์ทรัพยากร และสภาพแวดล้อมตามธรรมชาติ สำนักจัดการคุณภาพนÊำ กรมควบคุมมลพิษ ได้นำเสนอมาตรฐานคุณภาพแหล่ง นÊำ 2 ฉบับ คือ มาตรฐานคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำผิวดิน และมาตรฐานคุณภาพนÊำทะเลชายฝัÉง ต่อคณะกรรมการ สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ซึÉง ฯพณฯ นายกรัฐมนตรี ในฐานะประธานคณะกรรมการ สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ
  • 5. ได้ลงนามเมืÉอวันทีÉ 20 มกราคม 2537 หลักการสำคัญในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนÊำ ได้แก่ การกำหนดค่ามาตรฐานเพืÉอรักษา คุณภาพนÊำให้เหมาะสมกับการใช้ประโยชน์การจัดแบ่งลักษณะการใช้ประโยชน์ของแหล่งนÊำ และการ กำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการตรวจสอบคุณภาพนÊำ หลักเกณฑ์ในการพิจารณากำหนดมาตรฐานคุณภาพนํÊา ค่ามาตรฐานคุณภาพนÊำทีÉได้จัดทำขึÊน มีหลักเกณฑ์ทีÉสำคัญดังนีÊ 1. ความเหมาะสมต่อการนำมาใช้ประโยชน์ในกิจกรรมแต่ละประเภทในกรณีทีÉแหล่งนÊำนัÊนมี การใช้ประโยชน์หลายด้าน (Multi Purposes) โดยคำนึงถึงการใช้ประโยชน์หลักเป็นสำคัญ ทัÊงนีÊ ระดับมาตรฐานจะไม่ขัดแย้งต่อการใช้ประโยชน์หลายด้านพร้อมกัน 2. สถานการณ์คุณภาพนÊำในแหล่งนÊำหลักของประเทศและแนวโน้มของคุณภาพนÊำทีÉอาจมีการ เปลีÉยนแปลงเนืÉองจาการพัฒนาด้านต่าง ๆ ในอนาคต 3. คำนึงถึงสุขภาพและความปลอดภัยของชีวิตมนุษย์และสัตว์นÊำส่วนใหญ่ 4. ความรู้สึกพึงพอใจในการยอมรับระดับคุณภาพนÊำในเขตต่าง ๆ ของประชาชนในพืÊนทีÉลุ่มนÊำ หลักและของประชาชนส่วนใหญ่ อย่างไรก็ตาม การปรับปรุงค่ามาตรฐานในอนาคต จำเป็นจะต้องพิจารณาถึงความเหมาะสมของระดับ การลงทุนและภาวะทางเศรษฐกิจในพืÊนทีÉลุ่มนÊำ ทีÉอยู่ในแผนการพัฒนาตลอดจนความเป็นไปได้ใน เทคโนโลยีในการบำบัดของเสียและสารพิษจากแหล่งกำเนิดของเสีย ซึÉงได้แก่ กิจกรรมทีÉเกิดขึÊนจาก การวางแผนพัฒนาเศรษฐกิจและ สังคมด้วย วัตถุประสงค์ในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊา เพืÉอเป็นแนวทางการรักษาคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำทีÉคงสภาพดีเหมาะสมต่อการใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆ และฟืÊนฟูคุณภาพนÊำในแหล่งนÊำทีÉเสืÉอมโทรม หรือมีแนวโน้มของการเสืÉอมโทรมให้มีสภาพทีÉดีขึÊน เป้าหมายในการกำหนดมาตรฐานคุณภาพแหล่งนํÊาผิวดิน 1. เพืÉอให้มีการจัดทำแบ่งประเภทแหล่งนÊำโดยมีมาตรฐานระดับทีÉเหมาะสมและสอดคล้องกับ การใช้ประโยชน์ของแหล่งนÊำ 2. เพืÉอให้มีมาตรฐานคุณภาพนÊำและวิธีการตรวจสอบทีÉเป็นหลักสำหรับการวางโครงการต่าง ๆ ทีÉต้องคำนึงถึงแหล่งนÊำเป็นสำคัญ 3. เพืÉอรักษาคุณภาพแหล่งนÊำตามธรรมชาติ ซึÉงเป็นต้นนÊำลำธารให้ปราศจากการปนเปืÊอนจาก
  • 6. กิจกรรมใด ๆ ทัÊงสิÊน ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_water05.html มาตรฐานคุณภาพนํÊาทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม ดัชนีคุณภาพนํÊา ค่ามาตรฐาน วิธีวิเคราะห์ 1. ค่าความเป็น 5.5-9.0 pH Meter กรดและด่าง (pH value) 2. ค่าทีดีเอส (TDS หรือ Total Dissolved Solids)  ไม่เกิน 3,000 มก/ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภท ของแหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงาน อุตสาหกรรม ทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควรแต่ ไม่เกิน 5,000 มก./ล.  นÊำทิÊงทีÉจะระบายลงแหล่งนÊำกร่อยทีÉมีค่าความเค็ม (Salinity) เกิน 2,000 มก./ล. หรือลงสู่ทะเลค่าทีดีเอสในนÊำ ทิÊงจะมีค่ามากกว่าค่าทีดีเอส ทีÉมีอยู่ในแหล่งนÊำกร่อยหรือนÊำ ทะเลได้ไม่เกิน 5,000 มก.ล. ระเหยแห้งทีÉอุณหภูมิ 103-105oC เป็น เวลา 1 ชัÉวโมง 3. สารแขวนลอย (Suspended Solids) ไม่เกิน 50 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ประเภทของแหล่ง รองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม หรือ ประเภทของระบบบำบัดนÊำเสียตามทีÉคณะกรรมการควบคุม มลพิษเห็นสมควรแต่ไม่เกิน 150 มก./ล. กรองผ่านกระดาษกรองใยแก้ว (Glass Fiber Filter Disc) 4. อุณหภูมิ (Temperature) ไม่เกิน 40°C เครืÉองวัดอุณหภูมิ วัดขณะทำการเก็บ ตัวอย่างนÊำ 5. สีหรือกลิน Éไม่เป็นทีพึÉงรังเกียจ ไม่ได้กำหนด 6. ซัลไฟด์ ไม่เกิน 1.0 มก./ล. Titrate (Sulfide as H2S)
  • 7. 7. ไซยาไนด์ (Cyanide as HCN) ไม่เกิน 0.2 มก./ล. กลัÉนและตามด้วยวิธี Pyridine Barbituric Acid 8. นÊำมันและ ไขมัน (Fat, Oil and Grease) ไม่เกิน 5.0 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือ ประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควรแต่ไม่เกิน 15 มก./ล. สกัดด้วยตัวทำละลาย แล้วแยกหา นÊำหนักของนÊำมันและไขมัน 9. ฟอร์มาลดีไฮด์ (Formaldehyde) ไม่เกิน 1.0 มก./ล. Spectrophotometry 10. สารประกอบฟี นอล (Phenols) ไม่เกิน 1.0 มก./ล. กลัÉนและตามด้วยวิธี 4-Aminoantipyrine 11. คลอรีนอิสระ (Free Chlorine) ไม่เกิน 1.0 มก./ล. lodometric Method 12. สารทีÉใช้ ป้องกันหรือ กำจัดศัตรูพืช หรือสัตว์ (Pesticide) ต้องตรวจไม่พบตามวิธีตรวจสอบทีÉกำหนด Gas-Chromatography 13. ค่าบีโอดี (5 วันทีÉอุณหภูมิ 20 °C (Biochemical Oxygen Demand : BOD) ไม่เกิน 20 มก./ล. หรือแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของแหล่ง รองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม ตามทีÉ คณะกรรมการควบคุมมลพิษเห็นสมควร แต่ไม่เกิน 60 มก./ล. Azide Modification ทีÉอุณหภูมิ 20°C เป็นเวลา 5 วัน 14. ค่าทีเคเอ็น (TKN หรือ Total Kjeldahl ไม่เกิน 100 มก./ล. หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เห็นสมควร แต่ไม่เกิน Kjeldahl
  • 8. Nitrogen) 200 มก./ล. 15. ค่าซีโอดี (Chemical Oxygen Demand : COD) ไม่เกิน 120 มก./ล.หรืออาจแตกต่างแล้วแต่ละประเภทของ แหล่งรองรับนÊำทิÊง หรือประเภทของโรงงานอุตสาหกรรม ตามทีÉคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เห็นสมควร แต่ไม่เกิน 400 มก./ล. Potassium Dichromate Digestion 16. โลหะหนัก (Heavy Metal) 1. สังกะสี (Zn) ไม่เกิน 5.0 มก./ล. Atomic Absorption Spectro Photometry ชนิด Direct Aspiration หรือวิธี Plasma Emission Spectroscopy ชนิด Inductively Coupled Plama : ICP 2. โครเมียม ชนิดเฮ็กซาวา เล้นท์ (Hexavalent Chromium) ไม่เกิน 0.25 มก./ล. 3. โครเมียม ชนิดไตรวาเล้นท์ (Trivalent Chromium) ไม่เกิน 0.75 มก./ล. 4. ทองแดง (Cu) ไม่เกิน 2.0 มก./ล. 5. แคดเมียม (Cd) ไม่เกิน 0.03 มก./ล 6. แบเรียม (Ba) ไม่เกิน 1.0 มก./ล 7. ตะกัÉว (Pb) ไม่เกิน 0.2 มก./ล. 8. นิคเกิล (Ni) ไม่เกิน 1.0 มก./ล. 9. แมงกานีส ไม่เกิน 5.0 มก./ล.
  • 9. (Mn) 10. อาร์เซนิค (As) ไม่เกิน 0.25 มก./ล. Atomic Absorption Spectrophotometry ชนิด Hydride Generation หรือวิธี Plasma Emission Spectroscopy ชนิด Inductively Coupled Plasma : ICP 11. เซเลเนียม (Se) ไม่เกิน 0.02 มก./ล. 12. ปรอท (Hg) ไม่เกิน 0.005 มก./ล. Atomic Absorption Cold Vapour Techique แหล่งทีÉมา : ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการ ระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม ลงวันทีÉ 3 มกราคม 2539 ตีพิมพ์ในราช กิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 13ง ลงวันทีÉ 13 กุมภาพันธ์ 2539 ก. การกำหนดประเภทของโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรมเป็นแหล่งกำเนิด มลพิษทีÉจะต้องถูก ควบคุมการปล่อยนำÊเสียลงสู่แหล่งนำÊสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 1. ในประกาศนีÊ o "โรงงานอุตสาหกรรม" หมายความว่า โรงงานตามกฎหมายว่าด้วยโรงงาน o "นิคมอุตสาหกรรม" หมายความว่า นิคมอุตสาหกรรมตามกฎหมายว่าด้วยนิคม อุตสาหกรรม หรือโครงการทีÉจัดไว้สำหรับการประกอบอุตสาหกรรมทีÉมีการจัดการระบาย นÊำทิÊงลงสู่แหล่งนÊำ สาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อมร่วมกัน o "นํÊาเสีย" หมายความว่า ของเสียทีÉอยู่ในสภาพเป็นของเหลว รวมทัÊงมลสารทีÉปะปน หรือ ปนเปืÊอนอยู่ในของเหลวนัÊน o "นำÊทิงÊ" หมายความว่า นÊำเสียทีÉเกิดจากการประกอบกิจการโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคม อุตสาหกรรมทีÉ จะระบายลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม และให้หมายความ รวมถึงนÊำเสีย จากการใช้นÊำของคนงาน รวมทัÊงจากกิจกรรมอืÉนในโรงงานอุตสาหกรรมหรือ ในนิคมอุตสาหกรรมด้วย โดยนÊำทิÊงต้องเป็นไปตามมาตรฐาน ควบคุมการระบายนÊำทิÊงทีÉ กำหนดไว้ตามประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงาน
  • 10. อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม o "แหล่งนํÊาสาธารณะ" ให้หมายความรวมถึง ท่อระบายนÊำสาธารณะด้วย o "การบำบัดนำÊเสีย" หมายความว่า กระบวนการทำหรือปรับปรุงนÊำเสียเพืÉอให้เป็นไปตาม มาตรฐานควบคุม การระบายนÊำทิÊงทีÉกำหนดไว้ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อมฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบาย นÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม แต่ทัÊงนีÊ ห้ามมิ ให้ใช้วิธีการทำให้เจือจาง(Dilution) 2. โรงงานอุตสาหกรรมจำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศนีÊ เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉ จะต้อง ถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 3. นิคมอุตสาหกรรม ตามข้อ 1. เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉจะต้องถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่ง นÊำสาธารณะ หรือออกสู่สิÉงแวดล้อม 4. ห้ามมิให้เจ้าของหรือผู้ครอบครองโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคมอุตสาหกรรม ตามข้อ 2. และข้อ 3. ปล่อยนÊำเสีย ลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม เว้นแต่นÊำเสียดังกล่าวไม่ว่าผ่านการ บำบัดหรือไม่ก็ต้องมีคุณภาพตามมาตรฐาน ควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและ นิคมอุตสาหกรรมทีÉกำหนดไว้ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ. 2539) เรืÉองกำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภท โรงงาน อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม แหล่งทีÉมา: ประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยีและสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ.2539) เรืÉอง กำหนดประเภทของ โรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม เป็นแหล่งกำเนิดมลพิษทีÉจะต้องถูกควบคุมการปล่อยนÊำเสียลงสู่แหล่งนÊำ สาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม ลงวันทีÉ 3 มกราคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 13ง ลงวันทีÉ 13 กุมภาพันธ์ 2539 ข. กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนํÊาทิÊงจากแหล่งกำเนิด ประเภทโรงงานอุตสาหกรรมและนิคม อุตสาหกรรม 1. ให้โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าบีโอดีไม่ เกิน 60 มิลลิกรัมต่อลิตร คือ o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสัตว์ ซึÉงมิใช่สัตว์นÊำ ประเภทการฆ่าสัตว์ ตามลำดับทีÉ 4(1) o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเมล็ดพืชหรือหัวพืชประเภทการทำแป้ง ตามลำดับทีÉ 9(2) o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารจากแป้งอย่างใดอย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับ ทีÉ 10
  • 11. o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์อย่างใดอย่างหนึÉงหรือหลายอย่างตามลำดับทีÉ 15 o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสิÉงทอ ด้ายหรือเส้นใย ซึÉงมิใช่ใยหิน (Asbestos) อย่างใด อย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 22 o โรงงานหมัก ชำแหละ อบ ป่นหรือบด ฟอก ขัดและแต่ง แต่งสำเร็จ อัดเป็นลายนูน หรือ เคลือบสีหนังสัตว์ ตามลำดับทีÉ 29 o โรงงานผลิตเยือÉหรือกระดาษอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 38 o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเคมีภัณฑ์ สารเคมี หรือวัสดุซึÉงมิใช่ปุ๋ยอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 42 o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับยาอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 46 o โรงงานห้องเย็น ตามลำดับทีÉ 92 2. ภายใน 1 ปี นับแต่วันทีÉประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ฯ ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ. 2539) มีผลใช้ บังคับให้ โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ตามบัญชีท้ายประกาศข้างต้น ระบายนÊำทิÊง ทีÉมีค่า ทีเคเอ็น ไม่เกิน 100 มิลลิกรัมต่อลิตร เว้นแต่โรงงานอุตสาหกรรมตามข้อ 3 3. ภายใน 2 ปี นับแต่วันทีÉประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ ฯ ฉบับทีÉ 4 (พ.ศ. 2539) มีผลใช้ บังคับให้ โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าทีเคเอ็น ไม่เกิน 200 มิลลิกรัมต่อลิตร คือ o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเครืÉองปรุงหรือเครืÉองประกอบอาหาร ประเภทการทำ เครืÉองปรุงกลิÉน รสหรือสีของอาหาร ตามลำดับทีÉ13(2) o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์ประเภทการทำอาหารผสมหรืออาหารสำเร็จรูป สำหรับเลีÊยงสัตว์ ตามลำดับทีÉ 15(1) 4. ให้โรงงานอุตสาหกรรมจำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ดังต่อไปนีÊ ระบายนÊำทิÊงทีÉมีค่าซีโอดี ไม่เกิน 400 มิลลิกรัมต่อลิตร คือ o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับเครืÉองปรุงหรือเครืÉองประกอบอาหารประเภทการทำ เครืÉองปรุง กลิÉน รสหรือสีของอาหาร ตามลำดับทีÉ 13(2) o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับอาหารสัตว์ ประเภทการทำอาหารผสมหรืออาหารสำเร็จรูป สำหรับเลีÊยงสัตว์ ตามลำดับทีÉ 15(1) o โรงงานประกอบกิจการเกีÉยวกับสิÉงทอ ด้ายหรือเส้นใย ซึÉงมีใช่ใยหิน (Asbestos) อย่างใด อย่างหนึÉงหรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 22 o โรงงานหมัก ชำแหละ อบ ป่นหรือบด ฟอก ขัดและแต่ง แต่งสำเร็จ อัดให้เป็นลายนูน หรือ เคลือบสีหนังสัตว์ ตามลำดับทีÉ 29 o โรงงานผลิตเยือÉหรือกระดาษอย่างใดอย่างหนึÉง หรือหลายอย่าง ตามลำดับทีÉ 38
  • 12. แหล่งทีÉมา: ประกาศคณะกรรมการควบคุมมลพิษ เรืÉอง กำหนดประเภทของโรงงานอุตสาหกรรมทีÉอนุญาตให้ระบายนÊำทิÊงให้ มีค่ามาตรฐานแตกต่างจากค่ามาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงทีÉกำหนดได้ ในประกาศกระทรวงวิทยาศาสตร์ เทคโนโลยี และสิÉงแวดล้อม ฉบับทีÉ 3 (พ.ศ.2539) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานควบคุมการระบายนÊำทิÊงจากแหล่งกำเนิดประเภทโรงงาน อุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม วันทีÉ 20 สิงหาคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 75ง ลงวันทีÉ 17 กันยายน 2539 ค. วิธีการเก็บตัวอย่างนํÊาทิÊง ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่าง นํÊาทิÊงจากโรงงานอุตสาหกรรมและนิคม อุตสาหกรรม 1. การเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงให้เก็บ ณ จุดทีÉระบายลงสู่แหล่งนÊำสาธารณะหรือออกสู่สิÉงแวดล้อม นอกเขต ทีÉตัÊงของโรงงานอุตสาหกรรมหรือนิคมอุตสาหกรรม ในกรณีทีÉมีการระบายนÊำทิÊงหลายจุดให้เก็บทุก จุด 2. วิธีการเก็บ ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงให้เป็นไปดังนีÊ o โรงงานอุตสาหกรรม จำพวกทีÉ 2 และจำพวกทีÉ 3 ให้เก็บแบบจ้วง 1 ครัÊง o นิคมอุตสาหกรรม ให้เก็บแบบผสมผสาน โดยเก็บ 4 ครัÊง ๆ ละ 500 มิลลิลิตร ทุก 2 ชัวÉโมง ต่อเนืÉองกัน แหล่งทีÉมา: ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรืÉอง วิธีการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊง ความถีÉและระยะเวลาในการเก็บตัวอย่างนÊำทิÊงจาก โรงงานอุตสาหกรรมและนิคมอุตสาหกรรม วันทีÉ 28 ตุลาคม 2539 ตีพิมพ์ในราชกิจจานุเบกษา เล่มทีÉ 113 ตอนทีÉ 91ง ลงวันทีÉ 12 พฤศจิกายน 2539 ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_water04.html#s1 มาตรฐานคุณภาพอากาศและเสียง Air Quality Index : AQI ดัชนีคุณภาพอากาศ เป็นการรายงานข้อมูลคุณภาพอากาศในรูปแบบทีÉง่ายต่อความเข้าใจของ ประชาชนทัวÉไป เพืÉอเผยแพร่ประชาสัมพันธ์ให้สาธารณชนได้รับทราบถึงสถานการณ์มลพิษทางอากาศใน แต่ละพืÊนทีÉว่าอยู่ในระดับใด มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยหรือไม่ ซึÉงดัชนีคุณภาพอากาศเป็นรูปแบบสากล ทีÉใช้กันอย่างแพร่หลายในหลายประเทศ เช่น สหรัฐอเมริกา ออสเตรเลีย สิงคโปร์ มาเลเซีย และประเทศไทย ดัชนีคุณภาพอากาศทีÉใช้อยู่ในประเทศไทย คำนวณโดยเทียบจากมาตรฐานคุณภาพอากาศใน บรรยากาศโดยทัÉวไปของสารมลพิษทางอากาศ 5 ประเภท ได้แก่ ก๊าซโอโซน (O3) เฉลีÉย 1 ชัÉวโมง ก๊าซ
  • 13. ไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) เฉลีÉย 1 ชัÉวโมง ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) เฉลีÉย 8 ชัÉวโมง ก๊าซซัลเฟอร์ ไดออกไซด์ (SO2) เฉลีÉย 24 ชัวÉโมง และฝุ่นละอองขนาดเล็กกว่า 10 ไมครอน (PM10) เฉลีÉย 24 ชัวÉโมง ทัÊงนีÊ ดัชนีคุณภาพอากาศทีÉคำนวณได้ของสารมลพิษทางอากาศประเภทใดมีค่าสูงสุด จะใช้เป็นดัชนีคุณภาพ อากาศของวันนัÊน ดัชนีคุณภาพอากาศของประเทศไทยแบ่งเป็น 5 ระดับ คือ ตัÊงแต่ 0 ถึง มากกว่า 300 ซึÉงแต่ละระดับจะใช้สี เป็นสัญญลักษณ์เปรียบเทียบระดับของผลกระทบต่อสุขภาพอนามัย (ตารางทีÉ 1) โดยดัชนีคุณภาพอากาศ 100 จะมีค่าเทียบเท่ามาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัÉวไป หากดัชนีคุณภาพอากาศมีค่าสูงเกิน กว่า 100 แสดงว่าค่าความเข้มข้นของมลพิษทางอากาศมีค่าเกินมาตรฐานและคุณภาพอากาศในวันนัÊนจะเริÉม มีผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยของประชาชน ตารางทีÉ 1 เกณฑ์ของดัชนีคุณภาพอากาศสำหรับประเทศไทย AQI ความหมาย สีทีÉใช้ แนวทางการป้องกันผลกระทบ 0-50 คุณภาพดี ฟ้า ไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพ 51-100 คุณภาพปานกลาง เขียว ไม่มีผลกระทบต่อสุขภาพ 101-200 มีผลกระทบต่อสุขภาพ เหลือง ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรหลีกเลีÉยงการออกกาํลังภายนอกอาคาร บุคคลทัÉวไป โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ ไม่ควรทำกิจกรรมภายนอกอาคารเป็นเวลานาน 201-300 มีผลกระทบต่อสุขภาพมาก ส้ม ผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรหลีกเลีÉยงกิจกรรมภายนอกอาคาร บุคคลทัวÉไป โดยเฉพาะเด็กและผู้สูงอายุ ควรจำกัดการออกกาํลังภายนอกอาคาร มากกว่า 300 อันตราย แดง บุคคลทัวÉไป ควรหลีกเลีÉยงการออกกาํลังภายนอกอาคาร สำหรับผู้ป่วยโรคระบบทางเดินหายใจ ควรอยู่ภายในอาคาร http://www.pcd.go.th/info_serv/air_aqi.htm มาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทัÉวไป - สารมลพิษ ค่าเฉลีÉยความเข้มข้นในเวลา ค่ามาตรฐาน ทีÉมา 1. ก๊าซคาร์บอนมอนอกไซด์ (CO) 1 ชม. ไม่เกิน 30 ppm. (34.2 มก./ลบ.ม.) 1 8 ชม. ไม่เกิน 9 ppm. (10.26 มก./ลบ.ม) 2. ก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ (NO2) 1 ชม. ไม่เกิน 0.17 ppm. (0.32 มก./ลบ.ม.) 1,3,4 1 ปี ไม่เกิน 0.03 ppm. (0.057 มก./ลบ.ม.) 3. ก๊าซโอโซน (O3) 1 ชม. ไม่เกิน 0.10 ppm. (0.20 มก./ลบ.ม.) 1,3 8 ชม. ไม่เกิน 0.07 ppm. (0.14 มก./ลบ.ม.) 4. ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) 1 ปี ไม่เกิน 0.04 ppm. (0.10 มก./ลบ.ม) 1,2 24 ชม. ไม่เกิน 0.12 ppm.(0.30 มก./ลบ.ม)
  • 14. 1 ชม. ไม่เกิน 0.3 ppm.(780 มคก./ลบ.ม) 5. ตะกัวÉ (Pb) 1 เดือน ไม่เกิน 1.5 มคก./ลบ.ม 1 24 ชม. ไม่เกิน 0.33 มก./ลบ.ม. 6. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 100 ไมครอน 1,2 1 ปี ไม่เกิน 0.10 มก./ลบ.ม. 7. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 10 ไมครอน 24 ชม. ไม่เกิน 0.12 มก./ลบ.ม 1,2 1 ปี ไม่เกิน 0.05 มก./ลบ.ม 8. ฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน 24 ชม. ไม่เกิน 0.05 มก./ลบ.ม. 5 1 ปี ไม่เกิน 0.025 มก./ลบ.ม. หมาย เหตุ : 1. มาตรฐานค่าเฉลีÉยระยะสัÊน (1, 8 และ 24 ชม.) กาํหนดขึÊนเพืÉอป้องกันผลกระทบต่อสุขภาพอนามัยอย่าง เฉียบพลัน (acute effect) 2. มาตรฐานค่าเฉลีÉยระยะยาว (1 เดือน และ 1 ปี) กาํหนดขึÊนเพืÉอป้องกันผลกระทบยาวหรือผลกระทบเรืÊอรัง ทีÉอาจเกิดขึÊนต่อสุขภาพอนามัย (chronic effect) ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 10 (พ.ศ.2538) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในกิจจา นุเบกษา เล่ม 112 ตอนทีÉ 52ง. วันทีÉ 25 พฤษภาคม พ.ศ. 2538 2. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 24 (พ.ศ. 2547) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจา นุเบกษา เล่ม 121 ตอนพิเศษ 104 ง. วันทีÉ 22 กันยายน พ.ศ. 2547 3. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 28 (พ.ศ. 2550) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศ โดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจา นุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 58ง วันทีÉ 14 พฤษภาคม พ.ศ. 2550 4. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 33 (พ.ศ. 2552) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานค่าก๊าซไนโตรเจนไดออกไซด์ใน บรรยากาศโดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา เล่ม 126 ตอนพิเศษ 114ง วันทีÉ 14 สิงหาคม พ.ศ. 2552 5. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 36 (พ.ศ. 2553) เรืÉอง กาํหนดมาตรฐานฝุ่นละอองขนาดไม่เกิน 2.5 ไมครอน ◌์ในบรรยากาศโดยทัÉวไป ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 127 ตอนพิเศษ 37ง วันทีÉ 24 มีนาคม พ.ศ. 2553 มาตรฐานค่าก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศในเวลา 1ชัÉวโมง สารมลพิษ ค่าเฉลีÉยความเข้มข้นในเวลา/พืÊนทีÉ ค่ามาตรฐาน ก๊าซซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (SO2) 1 ชม./พืÊนทีÉอืÉน ไม่เกิน 0.30 ppm (780 มคก./ ลบ.ม) ทีÉมา : ดัดแปลงจาก
  • 15. 1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 12 (พ.ศ. 2538) ออกตามความในพระราชบัญญัติ ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 เรืÉองกำหนดมาตรฐานค่าก๊าซซัลเฟอร์ได ออกไซด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ชัÉวโมงประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 112 ตอนพิเศษ 27ง. วันทีÉ 13 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 2. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 21 (พ.ศ. 2544) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานค่าก๊าซ ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ชัÉวโมง ออกตามความในพระราชบัญญัติ ส่งเสริมและรักษาคุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 118 ตอนพิเศษ 39ง. วันทีÉ 30 เมษายน พ.ศ. 2544 มาตรฐานค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน 1. เบนซีน (Benzene) ไม่เกิน 1.7 มคก./ลบ.ม 2. ไวนิลคลอไรด์ (Vinyl Chloride) ไม่เกิน 10 มคก./ลบ.ม 3. 1,2 - ไดคลอโรอีเทน (1,2 - Dichloroethane) ไม่เกิน 0.4 มคก./ลบ.ม 4. ไตรคลอโรเอทธิลีน (Trichloroethylene) ไม่เกิน 23 มคก./ลบ.ม 5. ไดคลอโรมีเทน (Dichloromethane) ไม่เกิน 22 มคก./ลบ.ม 6. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน (1,2 - Dichloropropane) ไม่เกิน 4 มคก./ลบ.ม 7. เตตระคลอโรเอทธิลีน (Tetrachloroethylene) ไม่เกิน 200 มคก./ลบ.ม 8. คลอโรฟอร์ม (Chloroform) ไม่เกิน 0.43 มคก./ลบ.ม 9. 1,3 - บิวทาไดอีน (1,3 - Butadiene) ไม่เกิน 0.33 มคก./ลบ.ม หมาย เหตุ : 1. การหาค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี แต่ละชนิด ให้นำผลการตรวจวิเคาระห์ ตัวอย่างอากาศแบบต่อเนืÉองตลอด 24 ชัวÉโมงของทุกๆ เดือน (อย่างน้อยเดือนละหนึÉงครัÊง) มาหาค่ามัชฌิมเลข คณิต (Arithmetic Mean)
  • 16. 2. ในกรณีตัวอย่างอากาศทีÉเก็บมาตรวจวิเคราะห์ตามวรรคสองไม่สามารถตรวจวิเคราะห์ได้ให้เก็บตัวอย่างมา วิเคราะห์ใหม่ภายใน 30 วัน นับแต่วันทีÉเก็บตัวอย่างทีÉไม่สามารถวิเคราะห์ได้ 3 การคำนวณค่าสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัวÉไปในเวลา 1 ปี แต่ละชนิดตามข้อ 1 ให้คำนวณผลทีÉ ความดัน 1 บรรยากาศ หรือ 760 มิลลิเมตรปรอท และทีÉอุณหภูมิ 25 องศาเซลเซียส ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ ฉบับทีÉ 30 (พ.ศ.2550) เรืÉอง กำหนดมาตรฐานค่าสารอินทรีย์ ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 1 ปี ออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษา คุณภาพสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 124 ตอนพิเศษ 143ง วันทีÉ 14 กันยายน พ.ศ. 2550 มาตรฐานค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศโดยทัÉวไปในเวลา 24 ชัÉวโมง สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน 1. อะซิทัลดีไฮด์(Acetaldehyde) ไม่เกิน 860 มคก./ลบ.ม 2. อะคริโลไนไตร(Acrylonitrile) ไม่เกิน 10 มคก./ลบ.ม 3. เบนซีน(Benzene) ไม่เกิน 7.6 มคก./ลบ.ม 4. เบนซิลคลอไรด์(Benzyl Chloride) ไม่เกิน 12 มคก./ลบ.ม 5. 1,3 - บิวทาไดอีน(1,3-Butadiene) ไม่เกิน 5.3 มคก./ลบ.ม 6. โบรโมมีเธน(Bromomethane) ไม่เกิน 190 มคก./ลบ.ม 7. คาร์บอนเตตระคลอไรด์(Carbon Tetrachloride) ไม่เกิน 150 มคก./ลบ.ม 8. คลอโรฟอร์ม(Chloroform) ไม่เกิน 57 มคก./ลบ.ม 9. 1,2 -ไดโบรโมอีเธน(1,2-Dibromoethane) ไม่เกิน 370 มคก./ลบ.ม 10. 1,4-ไดคลอโรเบนซีน(1,4-Dichlorobenzene) ไม่เกิน 1100 มคก./ลบ.ม
  • 17. 11. 1,2 - ไดคลอโรอีเทน(1,2-Dichloroethane) ไม่เกิน 48 มคก./ลบ.ม 12. ไดคลอโรมีเทน(Dichloromethane) ไม่เกิน 210 มคก./ลบ.ม 13. 1,2 - ไดคลอโรโพรเพน(1,2-Dichloropropane) ไม่เกิน 82 มคก./ลบ.ม 14. 1,4-ไดออกเซจ(1,4-Dioxane) ไม่เกิน 860 มคก./ลบ.ม 15. อะครอลีน(2-Propenal/acrolein) ไม่เกิน 0.55 มคก./ลบ.ม 16. เตตระคลอโรเอทธิลีน(Tetrachloroethylene) ไม่เกิน 400 มคก./ลบ.ม 17. 1,1,2,2-เตตระคลอโรเอทธิลีน(1,1,2,2-Tetrachloroethane) ไม่เกิน 83 มคก./ลบ.ม 18. ไตรคลอโรเอทธิลีน(Trichloroethylene) ไม่เกิน 130 มคก./ลบ.ม 19. ไวนิลคลอไรด์(Vinyl Chloride) ไม่เกิน 20 มคก./ลบ.ม ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 1. ประกาศกรมควบคุมมลพิษ เรืÉอง กำหนดค่าเฝ้าระวังสำหรับสารอินทรีย์ระเหยง่ายในบรรยากาศ โดยทัÉวไปในเวลา 24 ชัÉวโมง มาตรฐานค่าก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์ในบรรยากาศในเวลา 24 ชัÉวโมง สารมลพิษ ค่ามาตรฐาน ก๊าซคาร์บอนไดซัลไฟด์CS2) ไม่เกิน 180 มคก./ลบ.ม ทีÉมา : ดัดแปลงจาก 1. ประกาศคณะกรรมการสิÉงแวดล้อมแห่งชาติ(พ.ศ. 2555)เรืÉองกำหนดมาตรฐานก๊าซคาร์บอนได ซัลไฟด์ในบรรยากาศโดยทัÉวไปออกตามความในพระราชบัญญัติส่งเสริมและรักษาคุณภาพ
  • 18. สิÉงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. 2535 ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เล่ม 129 ตอนพิเศษ 92ง วันทีÉ 11 มิถุนายน 2555 ทีÉมา : http://www.pcd.go.th/info_serv/reg_std_airsnd01.html