1. DOŻYNKI | 1WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
Producenci owoców nie zaliczą
tego sezonu do udanych
STR.3
Od czasuwstąpieniado UEw woj.
podlaskimubyłoprawie40tys.
gospodarstw
STR.4
Ekologiawodwrocie?Takmówią
dane,gospodarstw
ekologicznychjestmniej
STR.6
DOŻYNKI2018
WSPÓŁCZESNA
PIĄTEK
24.08.2018
2. DOŻYNKI2 | WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
Podlascyrolnicypodziękujązazebrane
plonyjużwnajbliższąniedzielę
BarbaraKociakowska
A w tym roku rolnicy z woj.
podlaskiego będą dziękować
za zebrane plony w najbliższą
niedzielę (26 sierpnia)
w Pokamedulskim Klasztorze
w Wigrach.
– Pod względem religijnym
tegoroczne święto plonów bę-
dziemiałoszczególnywymiar
ekumeniczny – dodaje mar-
szałek województwa podla-
skiego.
Odbędąsięnabożeństwaw
trzech obrządkach: ewangeli-
ckim, prawosławnym i katoli-
ckim. Ogodz.9rozpoczniesię
nabożeństwo dziękczynne
w parafii Ewangelicko- Aug-
sburskiej św. Trójcy w Suwał-
kach, o godz. 10 w cerkwi
pod wezwaniem Wszystkich
Świętych w Suwałkach,
a o godz. 11 w ogrodach przy-
klasztornychwWigrachodbę-
dzie się msza św. celebrowana
przez biskupa ełckiego ks. Je-
rzego Mazura.
Plony zbóż
są wyjątkowo niskie
Ten rok był bardzo trudny dla
rolników. Cały kraj został dot-
knięty suszą, woj. podlaskie
jest jednym z najbardziej
poszkodowanych regionów.
Straty szacowało aż 118 komi-
sji – pracowały one w każdej
gminie. Z danych minister-
stwa rolnictwa wynika, że
w Podlaskiem susza dotknę-
ła ponad 13,4 tys. gospo-
darstw.
Według danych Podlaskie-
go Ośrodka Doradztwa Rolni-
czego w Szepietowie w tym
roku plony zbóż w woj. pod-
laskim są niższe niż w roku
ubiegłym średnio o 20 proc.
Lepiej warunki suszowe znio-
sły zboża ozime, a najgorzej
owies jary(tu odnotowano 30
proc. spadek plonów), mocno
ucierpiały także mieszanki
zbożowe jare.
Będą dziękować za plony
i dobrze się bawić
Oficjalne uroczystości dożyn-
kowe w ogrodach przyklasz-
tornych rozpoczną się o godz.
13. Będą występy zespołów
folklorystycznych, zaprezen-
towane zostaną obrzędy do-
żynkowe, nie zabraknie rę-
kodzieła ludowego oraz tra-
dycyjnych przysmaków
z woj. podlaskiego. Wystąpią
też zespoły oddające wielo-
kulturowego ducha naszego
regionu– Zespół Pieśni i Tań-
ca Kurpie Zielone oraz Zespół
Pieśni i Tańca Suwalszczyna.
Gwiazdą wieczoru będzie ze-
spół Klezmafour, którego wy-
stęp zaplanowano na godz.
20.30.
Wybiorą najładniejsze
wieńce
Przedstawiciele podlaskich
wsi, kół gospodyń, zespołów
ludowych – jak co roku –
przygotują okazałe wieńce
dożynkowe ze zbóż,
ziół, kwiatów i owoców. Tra-
dycyjnie zostanie wybrany
najpiękniejszy wieniec do-
żynkowy.
Podczas dożynek woje-
wódzkichrozstrzygniętyzosta-
nie także konkurs „Żniwa mo-
gą być bezpieczne”.
¹
Podczas dożynek rolnicy dziękują za zebrane plony. Jednym z symboli dożynek są okazałe wieńce
zrobione ze zbóż, kwiatów, ziół i owoców
FOT.POLSKAPRESS
Wydarzenia
Organizując dożynki, samo-
rząd województwa chce trady-
cyjnie podziękować zaplony,
aw tym trudnym dla rolnictwa
roku w sposób szczególny –
mówi Jerzy Leszczyński, mar-
szałek województwa podla-
skiego.
Są dożynki – muszą być i wieńce
BarbaraKociakowska
Zgodnie z tradycją wieńce do-
żynkowe mają pokazywać
urodzaj i dostatek. Tradycyj-
ne wieńce mają kształt koro-
ny. Kiedyś przynoszono je go-
spodarzowi po zakończeniu
żniw z pola do domu, niosły
je na głowach wystrojone
panny, przodownice. Dziś
wygląd tych wieńców znacz-
nie się zmienił, są one dużo
większe, często musi nieść je
kilka osób.
Zboża, zioła, kwiaty
i owoce
Tradycyjny wieniec dożynko-
wy powinien zawierać każdy
rodzaj zboża, które rośnie
na naszej ziemi, czyli: pszeni-
cę, owies, żyto, pszenżyto,
jęczmień. Często dominują-
cym zbożem w wieńcu
jest żyto, gdyż stanowi
onogłówny składnik chleba.
Oprócz kłosów zbóż wplata
się się też zioła i kwiaty –
prawdziwe (polne i ogrodo-
we) oraz owoce. Dożynkowy
wieniec jest bowiem zwień-
czeniem prac całego okresu
wegetatywnego. Innym waż-
nym elementem dożynkowe-
go wieńca jest jarzębina, któ-
ra symbolizuje płodność. Ma
ona zapewnić urodzaj
w przyszłym roku. Natomiast
na szczycie wieńca często
znajdują się symbole religij-
ne, np. krzyż.
Doprzygotowaniatradycyj-
nego, dożynkowego wieńca
nie powinno się używać dru-
tówanimetalowychkonstruk-
cji. Poszczególne elementy łą-
czy się za pomocą lnianych
sznurów.Natomiastjakostela-
ża można użyć gałęzi leszczy-
ny.
Zboże koszą sierpem
Panie, które co roku robią tra-
dycyjne dożynkowe wieńce
mówią, że składają je w ciągu
2 – 3 dni. Jednak cały proces
związany z przygotowaniem
wieńca trwa 2 – 3 tygodnie.
Wcześniej trzeba bowiem na-
żąć zboża i je wysuszyć. Naj-
lepiej żąć zboże wówczas,
gdy nie jest jeszcze całkiem
dojrzałe, wtedy ma ono naj-
ładniejszy kolor (tzw. efekt
bieli). Ścinają je zazwyczaj
sierpem.
Wieńce nowoczesne
– małe dzieła sztuki
Coraz częściej na dożynkach
pojawiają się wieńce nowo-
czesne, przy których przygo-
towaniu nie obowiązują żad-
ne reguły. Można powiedzieć,
że są to małe dzieła sztuki –
mają różne kształty i przygo-
towane są z różnych materia-
łów. Często nawiązują
do symboliki religijnej (są to
krzyże, hostie, figury Maryi,
kościoły, kapliczki), ale rolni-
cy przynoszą też miniszopki
przedstawiające scenki życia
wiejskiego– np. zagrodę wiej-
ską.Rolnicyprzyznają,żeczę-
sto inspiracji szukają
w internecie.
Wykonanie wieńca nowo-
czesnego najczęściej wymaga
dużowięcejpracyiczasuniżzro-
bieniegometodątradycyjną.Jak
opowiadali przedstawiciele wsi
WyszomierziRynołty,któredwa
latatemuwspólnieprzygotowa-
ły wieniec na dożynki woje-
wódzkie w Szumowie (zajął 1.
miejsce w kategorii wieniec no-
woczesny), pracowały nad nim
cztery osoby, a zajęło im to 1,5
miesiąca. Jak podkreślali,
wszystkozostałozrobioneręcz-
nie, do wyklejenia św. rodziny
użylim.in.kaszygryczanejipłat-
kówzbożowych.¹
Wieńce nowoczesne to małe dzieła sztuki. Często nawiązują
do symboliki religijnej
FOT.POLSKAPRESS
Tradycja
Obokbochnachlebawypieczo-
negoznowychzbiorów,wie-
niecjestnajważniejszymsym-
bolemdożynek. Symbolizuje
wszystkieplony,którerodzi
ziemia,aczłowiekmożeznich
korzystać.Wyrażadumęira-
dośćzezebranychplonów,dla-
tegopowinienprezentowaćsię
okazale.
Tradycyjne wieńce dożynkowe mają kształt korony. Kiedyś
żniwiarki niosły je na głowach, dziś są to olbrzymie konstrukcje
FOT.POLSKAPRESS
DOŻYNKI
3. DOŻYNKI | 3WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
DOŻYNKI
Trudnysezondlaproducentówowoców
BarbaraKociakowska
Zapytaliśmy podlaskich pro-
ducentów owoców, jaki dla
nich był ten sezon i na jakie
ceny mogli liczyć. Okazuje
się, że bez względu na rodzaj
upraw sadowniczych, nikt
nie zalicza tego sezonu
do udanych.
Plon niski,
cena bez rewelacji
Zacznijmy od truskawek. Te-
goroczny sezon truskawkowy
byłbardzokrótki–nawetopo-
łowę krótszy niż normalnie.
Wszystkoprzezto,żegdyowo-
ce zaczęły dojrzewać, mieli-
śmy upały i suszę. Truskawki
przestałynarastać,tylkoodra-
zu robiły się czerwone.
– Przez upały i suszę ucier-
piały plon i jakość owoców –
mówi Franciszek Banel, plan-
tatorzKumiaływgm.Korycin.
Niestety, niższego plonu
truskawek nie zrekompenso-
wała plantatorom cena tych
owoców. W skupach w woj.
podlaskim producenci za ki-
logram truskawek otrzymy-
wali około 4 zł. Nie była to
cena wygórowana, zważyw-
szy na sytuację na planta-
cjach.
Damian Godlewski
z Wyszonek Kościelnych (gm.
Klukowo) uprawia czarne
i czerwone porzeczki, wiśnie
oraz agrest.
– Jedynie czerwone po-
rzeczki udało się sprzedać
w dobrej cenie. Reszta to dra-
mat – mówi producent owo-
ców.
Tłumaczy, że czerwone
porzeczki zdążył sprzedać
po 3 zł/kg. Później jednak ich
cena spadła, plantatorzy
otrzymywali za kilogram
tych owoców złotówkę, a na-
wet mniej.
Nieopłacalne czarne
porzeczki
Cena czarnych porzeczek była
jeszcze niższa.
– Za te przeznaczone
na mrożonki zakłady płaciły
35-40 gr/kg – mówi Damian
Godlewski. – Natomiast tłocz-
nie oferowały jeszcze niższą
cenę.
Dodajeon,żezwyliczeńIn-
stytutu Sadownictwa i Kwia-
ciarstwa wynika, że koszty
produkcjitychowocówwyno-
sząok.1,80zł/kg.Choćplanta-
tor z Wyszonek Kościelnych
zauważa,żeprzywysokimplo-
nie,abymócprosperować,wy-
starczy cena na poziomie 1,50
zł/kg.
WiesławBłocki,największy
w woj. podlaskim producent
czarnych porzeczek, mówi, że
cena skupu tych owoców wa-
hała się w granicach 40-50
gr/kg. Nie wiadomo dlaczego
była taka niska, bo zbiory były
przeciętne. Podkreśla, że aby
plantator czarnych porzeczek
mógłliczyćnajakiśminimalny
dochód, cena powinna kształ-
tować się w granicach 1,5- 2
zł/kg.
Niskie były też tegoroczne
cenywiśni.DamianGodlewski
zakilogramwiśniprzeznaczo-
nychnasokotrzymywał50gr,
a za owoce przeznaczone
do mrożenia 1 zł/kg. Plantator
wWyszonekKościelnychprzy-
znaje,żemyślał,iżwtymroku
cena wiśni będzie wyższa, po-
mimo tego, że plony były do-
bre.
– W ubiegłym roku było
mniej wiśni i zakłady, które je
kupowałynamrożonkipłaciły
po 5 zł/kg – opowiada rolnik. –
Kupiły więc niewiele tych
owoców. Dlatego wszyscy się
spodziewali, że w tym roku
zechcą uzupełnić zapasy. Tak
tozazwyczajwygląda.Trudno
powiedziećdlaczegowtymro-
ku było inaczej. ¹
W tym roku sezon truskawkowy trwał prawie o połowę krócej, a cena tych owoców nie zachwycała
FOT.POLSKAPRESS
Podsumowania
Sadownicy są zdesperowani,
nie ma praktycznie takiego ga-
tunku owoców, za który otrzy-
maliby przyzwoite pieniądze –
pisał w lipcu Związek Sadowni-
ków Rzeczpospolitej Polskiej
w piśmie do ministra rolni-
ctwa.
REKLAMA008539367
4. DOŻYNKI4 | WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
DOŻYNKI
Podlaska wieś się zmienia –
ubywa gospodarstw rolnych
Raport.OdczasuwstąpieniadoUniiEuropejskiejwwoj.podlaskimubyłoprawie40tysięcygospodarstw
BarbaraKociakowska
barbara.kociakowska@polskapress.pl
Jeszczedwalataprzedwejściem
doUniiEuropejskiej(w2002r.)
wwoj.podlaskimmieliśmyoko-
ło120tys.gospodarstw,w2010
byłoich104tys.,w2013r.lekko
ponad79tys.,natomiastw2016
r.około81,2tys.
W woj. podlaskim w ciągu
kilkunastuostatnichlatznacz-
nie zmieniła się struktura go-
spodarstw. Ubywa przede
wszystkim gospodarstw naj-
mniejszych – o powierzchni
około 1 ha (jeszcze w 2002 r.
było ich 20 tys., a w 2016 r. ta-
kichgospodarstwmieliśmyjuż
tylko 846). Rośnie natomiast
liczba gospodarstw dużych.
W 2002 r. mieliśmy tylko 800
gospodarstw o powierzchni
powyżej 50 ha, w 2010 r. było
ichjuż1200,natomiastw2016
r. – 2176.
Jeśli chcielibyśmy analizo-
wać gospodarstwa o po-
wierzchni powyżej 100 ha, to
między rokiem 2013 i 2016 na-
stąpiłwzrostoprawie30proc.
– z 389 do 504. Widać więc, że
systematycznie przybywa go-
spodarstw większych, spada
natomiast odsetek tych ma-
łych.
Jak zauważa Ireneusz
Żuchowski z Wyższej Szkoły
AgrobiznesuwŁomży,można
stwierdzić,żegdybyniedopła-
tybezpośrednie gospodarstwa
rozwijałyby się jeszcze szyb-
ciej.Rolnicywoląnieformalnie
wydzierżawić grunty rolne
ibraćdopłaty,niżsprzedaćzie-
mię.
–Takiepraktykisąprzezca-
łyczasstosowane,pomimoza-
sady, że dopłaty powinny tra-
fiać do tego, kto uprawia zie-
mię –podkreślaprzedstawiciel
WSA w Łomży.
Niespełna połowa
utrzymuje się z rolnictwa
Głównym źródłem dochodu
wpodlaskichgospodarstwach
(w 45 proc.) jest działalność
rolnicza; w przypadku 28
proc. gospodarstw jest to pra-
ca najemna; 8,9 proc. – eme-
rytury i renty; a w przypadku
8 proc. działalność pozarolni-
cza.
Czym rolnicy obsiewają
swoje grunty? W roku 2013 r.
zboża stanowiły 68,6 proc.
zasiewów. W ciągu trzech lat
udział zbóż w strukturze za-
siewów zmniejszył się –
w 2016 r. stanowił 61 proc.
Przybyło natomiast roślin
strączkowych. W 2013 r. sta-
nowiły one 1 proc. wszyst-
kich zasiewów, a w 2016 r. już
2,2 proc. Wzrosła również po-
wierzchnia roślin pastew-
nych (należy do nich m.in.
kukurydza przeznaczona
na kiszonki). W 2013 r. upra-
wy te zajmowały 24 proc.
wszystkich upraw, a w 2016 r.
już 30 proc.
Jeśli chodzi o zboża, to
podlascy rolnicy uprawiają
najwięcej mieszanek zbożo-
wych.Nakolejnychpozycjach
znajdują się: żyto, pszenica
i owies.
Ubywa bydła, ale nie mleka
Choć woj. podlaskie jest pol-
skim zagłębiem mleczarskim,
w ostatnich latach spada licz-
ba gospodarstw utrzymują-
cych bydło. W 2013 r. było ich
38tys.,natomiastw2016r.33,7
tys.
– Widać, że następuje kon-
centracjaprodukcji,żeprzeno-
si się ona do dużych gospo-
darstw – zauważa Ireneusz
Żuchowski.
Najwięcejprocentowobyd-
ła znajduje się w gospodar-
stwachśrednich(opowierzch-
ni 20 – 30 ha) – tu w 2016 r.
znajdowałosię23proc.pogło-
wia utrzymywanego w woje-
wództwie podlaskim. Naj-
mniejbydłaznajdujesięwsek-
torze gospodarstw najmniej-
szych – o powierzchni 1 – 2 ha.
W 2016 r. wśród gospo-
darstwutrzymującychbydło6
proc. posiadało 1 – 2 szt; 24
proc.od3do9szt., aprawie70
proc. powyżej 10 szt.
Natomiast jeśli chodzi
okrowymleczne,w2016r.by-
ły hodowane w 28,4 tys. go-
spodarstw. Jeszcze trzy lata
wcześniej – w 2013 r. – krowy
mleczne były utrzymywane
wponad33,5tys.gospodarstw.
Womawianymokresie pogło-
wie krów spadło z 452 tys.
do 433 tys. szt.
W 2013 r. 19 proc. gospo-
darstw posiadało jedną lub
dwiekrowy,27proc.od3do9,
natomiast 54 proc. powyżej
10.
Coraz mniej trzody
chlewnej
W ostatnich latach znacznie
ubyłotrzodychlewnej.Jeszcze
w2013r.byłaonautrzymywa-
na w ponad 14 tys. podlaskich
gospodarstw, natomiast
w 2016 już tylko w 5,5 tys. go-
spodarstw. Pogłowie trzody
chlewnej spadło w tym czasie
z400tys.sztukw2013r.do310
tys. sztuk.
Lochy w 2013 r. były utrzy-
mywane w około 7 tys. gospo-
darstw. W 2016 r. zostało już 3
tys.takichgospodarstw.Pogło-
wie loch spadło z 32,8 tys. szt.
do 25 tys. szt.
Rozwija się drobiarstwo
W ciągu ostatnich lat bardzo
zmieniłasięsytuacja,jeślicho-
dzi o drób kurzy. W 2013 r.
drób utrzymywało ponad 25
tys. gospodarstw, natomiast
w 2016 r. już niecałe 22 tys.
Jednak pomimo tego w woj.
podlaskim drobiu przybyło –
itoznacznie.W2013r.jegopo-
głowie wynosiło 6,3 mln szt.,
a w 2016 r. już ponad 10,5 mln
sztuk.
–Świadczytoorozwojudu-
żych ferm – zauważa wykła-
dowca łomżyńskiej WSA. –
Koncentracjaprodukcjijeszcze
bardziejjestwidocznawprzy-
padku brojlerów kurzych.
W 2013 r. utrzymywało je 1218
gospodarstw, a w 2016 r. już
tylko1056.Natomiastjeślicho-
dzi o pogłowie brojlerów,
w tym samym przedziale cza-
sowym odnotujemy bardzo
duży wzrost. W 2013 r. wyno-
siłoono5,2mlnszt.,natomiast
w 2016 r. już 9,3 mln szt.
A więc prawie się podwoiło.
Ubywagospodarstw, wktó-
rych prowadzony jest chów
zwierząt – w 2013 r. stanowiły
one 60,7 proc., a w 2016 r. już
54,5 proc.
Ciągniki coraz
nowocześniejsze
Duże zmiany zachodzące
napodlaskiejipolskiejwsizau-
ważymy również, jeśli przyj-
rzymysięsprzętom,jakimidy-
sponują rolnicy.
– Kupują oni coraz nowo-
cześniejszeciągnikiimaszyny
– zauważa Ireneusz
Żuchowski. – Im większe go-
spodarstwo, tym większe ma
możliwości wykorzystania
funduszyunijnych.Nowoczes-
ny park maszynowy jest bar-
dzo istotny, jeśli chodzi o bez-
pieczeństwo pracy. Przy upa-
łach, jakie mieliśmy w tym ro-
ku wielogodzinna praca
w ciągniku bez klimatyzacji
możestanowićzagrożenie dla
zdrowia.
Według danych statystycz-
nych w 2016 r. 73 proc. gospo-
darstw w woj. podlaskim po-
siadało przynajmniej jeden
ciągnik. W ciągu trzech lat (od
2013 r.) liczba tych gospo-
darstw zwiększyła się o 1,5
proc. Największy odsetek go-
spodarstwposiadających ciąg-
nik odnotowano w przedziale
o powierzchni 30-50 ha (pra-
wie99proc.miałotraktor).Na-
tomiast wśród gospodarstw
o powierzchni do 1 ha ciągnik
posiadało tylko 16 proc.
W2016r.wgospodarstwach
rolnychwwoj.podlaskimbyło
ok.110tys.szt.ciągników–o5,2
proc.więcejniżw2013r.Ponad
połowaztychciągnikówposia-
da moc 40– 60 kw.
Również duże zmiany za-
chodząwgospodarstwachspe-
cjalizujących się w produkcji
zwierzęcej. Tuwyraźniewidać
koncentrację produkcji. Pow-
stająnoweobory,wyposażone
wnajnowocześniejszetechno-
logie – nie tylko te dostępne
w Europie, ale i na świecie.
Woborachpojawiająsięróżne-
go rodzaju roboty, które ogra-
niczają do minimum pracę
człowieka.
Duże inwestycje czynione
sąwbranżydrobiarskiej–sąto
kurniki,wktórychutrzymywa-
nesąbrojlerykurze. Liczbago-
spodarstw nastawionych
na chów brojlerów się zmniej-
sza, ale w tych, które pozosta-
ją, powstają coraz większe
obiekty wyposażone w nowo-
czesne rozwiązania technolo-
giczne ograniczające do mini-
mum pracę człowieka. ¹
W 2002 r. w woj. podlaskim było tylko 800 gospodarstw o powierzchni powyżej 50 ha, w 2010 r. było ich już 1200, natomiast w 2016 r. – 2176
FOT.POLSKAPRESS
Rolnicykupującoraz
nowocześniejsze
ciągnikiimaszyny.Im
większe
gospodarstwo,tym
większemożliwości
wykorzystania
funduszyunijnych.
Ireneusz Żuchowski
WSA w Łomży
5. DOŻYNKI | 5WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
DOŻYNKI
REKLAMA 008546413
85 744 21 90
sprzedaz@belvederpodlaski.eu
Białystok, ul. Legionowa 28 lok. 608
Biuro sprzedaży
www.belvederpodlaski.eu
Fabryczna
35
Już w sprzedaży
NOWA INWESTYCJA
W ŚRÓDMIEŚCIU
Białystok ul. Fabryczna 35
Mieszkania
od 33 m2
do 78 m2
Cisza i spokój
Jakość
Nowoczesność
Podziemne i nadziemne
garaże
Komórki loaktorskie
Tarasy
Przestronne balkony
2 lokale usługowe
6. DOŻYNKI6 | WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
BarbaraKociakowska
Wminionymrokuwwoj.pod-
laskim zarejestrowanych było
ponad 3,2 tys. gospodarstw
ekologicznych.Łączniezajmo-
wały one powierzchnię 53 552
hektarów.
– W ostatnich latach,
od 2014 r., powierzchnia go-
spodarstw ekologicznych
zmniejszyła się o ok. 10 tys.
ha – zauważa Arkadiusz
Kalinowski, kierownik działu
Rolnictwa Ekologicznego
i Ochrony Środowiska w Pod-
laskim Ośrodku Doradztwa
Rolniczego w Szepietowie.
Spadła też liczba gospo-
darstw ekologicznych. W 2017
r.byłoich3211,w2015r.–3273,
w 2014 r. – 3432. Jedynie rok
2016 stanowił wyjątek (wów-
czas było zarejestrowanych
3437 gospodarstw ekologicz-
nych) – prawdopodobnie ze
względu na program „Moder-
nizacjagospodarstwrolnych”.
Zaprowadzeniegospodarstwa
ekologicznegomożnabyłodo-
stać dodatkowe punkty. Nie-
którzy rolnicy „dzielili” swoje
gospodarstwa i przeznaczali
część uprawianych gruntów
pod uprawy ekologiczne.
Zniechęca papierologia
Dlaczego obserwuje się trend
spadkowy, jeśli chodzi o ekolo-
gię? Według Arkadiusza
Kalinowskiego może być to
związane z zmianami w dopła-
tach,jakiezaszływostatnichla-
tach.Teraz100proc.dopłatmoż-
naotrzymaćtylkodopowierzch-
ni 50 ha. Później wysokość
wsparcia maleje – przy po-
wierzchnipowyżej50ha(do100
ha) wynosi ono 75 proc. stawki
podstawowej, natomiast
przy powierzchni powyżej 100
ha60proc.stawkipodstawowej.
Arkadiusz Kalinowski pod-
kreśla też, że niektórych rolni-
ków do ekologii zniechęca
ogromnailość dodatkowejdo-
kumentacji, którą trzeba pro-
wadzić. A do tego dochodzą
jeszcze częste kontrole. To
przeraża gospodarzy.
– Zwłaszcza, że te dodatko-
we płatności, które można
otrzymać do ekologicznych
upraw nie są aż tak duże – do-
daje specjalista z PODR. – Rol-
nicy, którzy mają gospodar-
stwa mniejsze, takie o po-
wierzchni 15 – 20 ha, po zsu-
mowaniudopłatnieotrzymu-
jąjakiśzawrotnychkwot– mó-
wikierownikdziałuRolnictwa
Ekologicznego i Ochrony Śro-
dowiska w PODR Szepietowo.
Trzeba też pamiętać o tym,
że dopłaty stanowią rekom-
pensatę za utratę plonu, gdyż
gospodarstwaekologicznenie
używająnawozówsztucznych.
– Istotną sprawą jest to, że
niemamyrynkuzbytudlapro-
duktówekologicznych–doda-
je Arkadiusz Kalinowski. –
Gdyby taki rynek był i rolnicy
mogliby sprzedać swoje pro-
dukty drożej, wówczas może
nawet nie patrzyliby na te do-
płaty.
Terazrolnicy–zwłaszczaci,
którzy mają małe gospodar-
stwa, a takich jest większość –
nie mają jak sprzedać swoich
ekologicznych zbiorów. Ciągle
niemogąsięprzekonaćdotwo-
rzenia grup producenckich.
Wwoj.podlaskimnajwięk-
szą powierzchnię wśród
upraw ekologicznych zajmu-
ją zboża i trawy. Ale są też go-
spodarstwa, które oferują
zdrowe warzywa i owoce.
W powiecie suwalskim
i sejneńskim znajdziemy tak-
że ekologiczne gospodarstwa
specjalizujące się w chowie
bydła opasowego.
To szansa dla niewielkich
gospodarstw
Gospodarstwo ekologiczne
prowadzą m.in. Wanda i Ry-
szard Hrycowie ze wsi Jeńki
(gm.Sokoły).Rolniczkaniema
wątpliwościcodotego,żewar-
tostawiaćnaekologię.Jejzda-
niem,toniedopłatysąnajważ-
niejsze, tylko idea, warto ofe-
rować ludziom zdrową żyw-
ność. Pani Wanda uważa, że
dlaniewielkichgospodarstw –
takichjakich(mają10ha),eko-
logia stwarza szansę, by funk-
cjonować na rynku i sobie ra-
dzić.
Hrycowie zajmują się
agroturystyką,uprawiajązbo-
ża,zielonki,hodująkozyikro-
wę oraz oferują ekologiczne
warzywa.
– Uważam, że klienci,
mieszkańcy miast, powinni
szukaćgospodarstw,wktórych
moglibysięzaopatrzyćwświe-
że warzywa – mówi Wanda
Hryc. – Poznać tych gospoda-
rzy,zobaczyćjakwyglądapro-
dukcja w ich gospodarstwie.
I wówczas przyjeżdżać
do nich, by zaopatrzyć się
wświeżutkiewarzywazerwa-
ne prosto z grządki.
Hrycowieoferująm.in.jar-
muż, marchewkę, buraki, fa-
solkę szparagową. I rolniczka
zapewnia, że prowadząc pro-
dukcjęekologiczną,możnasię
utrzymać nawet mając dzie-
sięciohektarowe gospodar-
stwo.
Cociekawe,jejzdaniemnie
powinno być aż tak dużej róż-
nicywcenachwarzywzupraw
konwencjonalnychiekologicz-
nych, jak teraz. Uważa, że ce-
na wyższa o 30 proc. zupełnie
wystarczy.
– Kiedy w supermarketach
patrzy się na te drogie, zwięd-
nięte ekologiczne warzywa,
niewyglądająonezachęcająco
– mówi Wanda Hryc. ¹
Ekologiawodwrocie?Takmówiądane
Wanda i Ryszard (na zdjęciu) Hrycowie z Jeniek prowadzą gospodarstwo ekologiczne o powierzchni 10 ha. Uważają, że ekologia stanowi
szansę dla niewielkich gospodarstw, takich jak ich
FOT.B.KOCIAKOWSKA
Raport
Wostatnichlatachwwoj.pod-
laskimubyłogospodarstweko-
logicznych.I–niestety–nie
mamydoczynieniazkoncen-
tracjąprodukcji,bopowierzch-
niauprawekologicznychteż
sięzmniejszyła.
AUprawy rolniczewokresiekon-
wersji–966zł/ha
AUprawywarzywnewokresie
konwersji–1557zł/ha
AUprawyzielarskiewokresie
konwersji–1325zł/ha
APodstawoweuprawysadowni-
czeiuprawyjagodowewokresie
konwersjii–1882zł/ha
AEkstensywneuprawysadowni-
czewokresiekonwersji–790
zł/ha
AUprawypaszowenagruntach
ornychwokresiekonwersji–787
zł/ha
ATrwałeużytkizielonewokresie
konwersji–428zł/ha
AUprawywarzywnepookresie
konwersji–1310zł/ha
AUprawy zielarskiepookresie
konwersji–1325zl/ha
APodstawoweuprawysadowni-
czeiuprawyjagodowepookresie
konwersji–1501zł/ha
AEkstensywneuprawysadowni-
czepookresiekonwersji–660
zł/ha
AUprawypaszowenagruntach
ornychpookresiekonwersji–559
zł/ha
ATrwałeużytkizielonepookre-
siekonwersji–428zł/ha
WYSOKOŚĆDOPŁAT
DOŻYNKI
REKLAMA 008549511
10. DOŻYNKI10 | WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
Rolnik ma pomocnika i masę
papierkowej roboty
BarbaraKociakowska
Ustawa o pomocniku rolnika
obowiązujeod18maja.Wpro-
wadziła ona obowiązek zgło-
szeniadoubezpieczeniawKa-
sie Rolniczego Ubezpieczenia
Społecznegopracownikówse-
zonowych,którzybędąpoma-
gać rolnikowi przy zbiorach
owoców i warzyw.
Dotychczas rolnicy najczęś-
ciejzatrudnialipracownikówse-
zonowych na podstawie umo-
wyodzieło.Terazmusząpłacić
zanichm.in.składkinaubezpie-
czeni zdrowotne i macierzyń-
skie.Iletokosztuje?
–Miesięcznaskładkazapo-
mocnikarolnikanaubezpiecze-
nie wypadkowe, chorobowe
i macierzyńskie wynosi 42 zł –
informujeElżbietaSwatowska,
kierownik wydziału ubezpie-
czeńORKRUSwBiałymstoku.
Dodaje,że składkatajestna-
leżna zadni, w których pomoc-
nikrolnikapodlegałtemuubez-
pieczeniu.Wsytuacji,gdyokres
podlegania ubezpieczeniu jest
krótszy niż miesiąc, wysokość
składki za dany miesiąc oblicza
się proporcjonalnie do liczby
dni, w których pracownik pod-
legałubezpieczeniu.
– Natomiast miesięczna
składka na ubezpieczenie
zdrowotne jest niepodzielna
i wynosi 142 zł – mówi Elżbie-
ta Swatowska.
Pomoże, ale nie we
wszystkich pracach
Rolnik jest zobowiązany zgło-
sićpomocnikadoubezpieczeń
w KRUS w ciągu 7 dni od dnia
zawarcia umowy o pomocy
przyzbiorach, lecz nie później
niż przed upływem okresu
na który zawarta została ta
umowa.Musiteżsamodzielnie
wyliczyć składki i opłacić je
w terminie, bez wezwania ze
strony KRUS.
Napodstawietakiejumowy
pomocnik nie może wykony-
wać wszystkich prac w gospo-
darstwie. Może pomagać
przy zbiorach chmielu, owo-
ców,warzyw,tytoniu,ziółiro-
ślinzielarskich–wokreślonym
miejscuiprzezokreślonyczas;
usuwaniuzbędnychczęściro-
ślin;atakżeklasyfikowaniulub
sortowaniu zerwanych bądź
zebranych roślin (chmielu,
owoców,warzyw,tytoniu,ziół
lub roślin zielarskich)
oraz w innych czynnościach
mającychnaceluprzygotowa-
nie wymienionych zbiorów
do transportu, przechowywa-
nia lub sprzedaży, a także
związanychzpielęgnowaniem
i poprawą jakości plonów.
W woj. podlaskim (dane
na25lipca)nazatrudnieniepo-
mocnikówrolnikazdecydowa-
ło się 17 rolników. Łącznie za-
trudnili oni – zgłosili do ubez-
pieczeniawypadkowego,cho-
robowego i macierzyńskiego
oraz ubezpieczenia zdrowot-
nego –868pomocnikówrolni-
ka.
Przez papierologię
nie ma czasu na pracę
Co rolnicy sądzą o nowych
przepisach? Nie są nimi za-
chwyceni, narzekają na biuro-
krację.
– Nowe uregulowania wią-
żą się zolbrzymią biurokracją,
trzeba to uprościć – mówi
Franciszek Banel, plantator
truskawek z Kumiały.
Przyzbiorachtruskawekza-
trudniał on 30 osób – tzw. po-
mocnikówrolnika.Bylitooby-
wateleUkrainyiBiałorusi.Sam
nie miał kiedy zbierać truska-
wek, bo musiał skupić się
na załatwieniu wszelkich for-
malności. Zupełnie zbędne
wydajemusięnp.to,żenależy
skserować cały paszport – na-
wet te strony, które są puste.
– Rozumiem, że trzeba
skserować strony opieczęto-
wane, ale po co puste? – dziwi
się plantator truskawek.
Dodaje, że rolnik musi też
potwierdzaćniekaralnośćswo-
ich pracowników.
– Np. w Niemczech jest to
maksymalnie uproszczone –
podkreśla rolnik z Kumiały.
Nie uważa on, żeby dzięki
nowym uregulowaniom było
łatwiej znaleźć pracowników.
Jakmówi,itakrolnikmusizro-
bićtosam,urzędypracymunie
pomagają. On nie miał z tym
większego problemu dzięki
długoletnim kontaktom.
– Jeśli za granicą znają pra-
codawcę, wiedzą, że jest wia-
rygodny,niemaonwiększych
problemów ze znalezieniem
pracowników – zauważa
Banel.
Zwracaonuwagęnajeszcze
jedenistotnyszczegół.Jeślitzw.
pomocnik rolnika zrezygnuje
z pracy po jednym czy dwóch
dniach, to i tak trzeba zapłacić
za niego składkę. Podkreśla, że
ontakichprzypadkówniemiał,
ale zna plantatorów, u których
doszłodotakiejsytuacji.
Pomocnik może pracować
przez 180 dni w roku
Ktomożebyćpomocnikiemrol-
nika? Przede wszystkim musi
być to osoba pełnoletnia. Po-
mocnikiemmożebyćobywatel
Polskilubcudzoziemiecupraw-
niony do wykonywania pracy
na terenie Polski czy też zwol-
niony na podstawie przepisów
szczególnych z obowiązku po-
siadaniazezwolenianapracę.
Łączny czas świadczenia
pomocyprzyzbiorachnapod-
stawie umów o pomocy
przyzbiorachzawartychprzez
jednegopomocnikarolnikanie
może przekroczyć 180 dni
w roku kalendarzowym. Po-
mocnik rolnika przed zawar-
ciem umowy powinien złożyć
oświadczenie o liczbie dni
w danym roku kalendarzo-
wym, przez jakie świadczył
pomoc przy zbiorach na pod-
stawie umów o pomocy
przy zbiorach zawartych z in-
nymi rolnikami. ¹
Teraz pomocnicy rolników będą zatrudniani przy zbiorze jabłek
FOT.POLSKAPRESS
Prawo
Noweuregulowaniadotyczące
pracownikówsezonowych,
tzw.pomocnikówrolnika,wią-
żąsięzolbrzymiąbiurokracją–
mówiąpodlascyproducenci
owocow.
Tutaj wszystko będzie się kręcić wokół kukurydzy
Imprezętępowinniodwiedzić
rolnicy, którzy chcą poszerzyć
wiedzę o uprawie i ochronie
kukurydzy.PODRprzygotował
bogaty program edukacyjny.
Współczesna technologia
uprawy kukurydzy wymaga
bowiemodrolnikastosowania
nowych środków produkcji
orazciągłegoposzerzaniaswo-
jejwiedzy,dziękiktórymmoż-
na uzyskać wysokie i opłacal-
neplony.PodczasPodlaskiego
Dnia Kukurydzy prezentowa-
ne będą najnowocześniejsze
technologie produkcji i zbioru
kukurydzy, rolnicy otrzymają
też pomoc w rozwiązaniu
problemów związanych
z uprawą tej rośliny.
Kukurydza bez tajemnic
Specjaliści z PODR
w Szepietowie przedstawią
nowe możliwości zastosowa-
nia kukurydzy oraz doradzą
wwyborze odpowiednich od-
mian do uprawy w warun-
kach klimatycznych woj. pod-
laskiego. Natomiast przedsta-
wiciele firm oferujących na-
siona kukurydzy udzielą in-
formacji na temat wymagań
uprawowych poszczególnych
odmian, nie tylko tych przez
nich oferowanych. Podczas
Podlaskiego Dnia Kukurydzy
zainteresowani będą mogli
zobaczyć kolekcję 139 odmian
kukurydzy z 24 firm nasien-
nych. Napolach doświadczal-
nych PODR Szepietowo bę-
dzie można przyjrzeć się bu-
dowie i plonowaniu wszyst-
kich prezentowanych od-
mian. W programie przewi-
dziano również wykłady
i konsultacje z zakresu pro-
dukcji kukurydzy.
Zobacz maszyny w akcji
W Szepietowie zaprezentują
sięrównieżfirmyzbranżyrol-
niczej – m.in. producenci i de-
alerzy maszyn i urządzeń
do zbioru i konserwacji kuku-
rydzy,atakżeproducenciśrod-
ków do produkcji rolniczej.
Podobnie jak w ubiegłych
latach, na zwiedzających cze-
kaćbędziewieleatrakcji,anaj-
ważniejsząbędąpokazypracy
maszyn do zbioru kukurydzy
oraz gruberowanie i siew po-
plonu.
Poznamy najlepszego
podlaskiego oracza
Już po raz jedenasty podczas
Podlaskiego Dnia Kukurydzy
odbędzie się finał Wojewódz-
kiegoKonkursuOrki.Wszyscy
zainteresowaniprawidłowym
wykonaniem orki będą mogli
obejrzeć niezwykle widowi-
skowe i emocjonujące współ-
zawodnictwonajlepszychora-
czyzwojewództwapodlaskie-
go.
Podobnie jak w latach po-
przednich podczas Podlaskie-
go Dnia Kukurydzy rozstrzyg-
niętyzostaniekonkursdlapro-
ducentów mleka „Bezpieczna
obsługa zwierząt gospodar-
skich” organizowany przez
KRUS oddział w Białymstoku.
Organizatorami Podlaskie-
go Dnia Kukurydzy są: Podla-
ski Ośrodek Doradztwa Rolni-
czego w Szepietowie i Polski
Związek Producentów Kuku-
rydzy w Poznaniu.
opr.(koci)
Impreza
PodlaskiDzieńKukurydzyod-
będziesięwtymroku9wrześ-
nianatereniePodlaskiego
OśrodkaDoradztwaRolniczego
wSzepietowie
DOŻYNKI
11. DOŻYNKI | 11WSPOLCZESNA.PL
PIĄTEK, 24 SIERPNIA 2018
GAZETA WSPÓŁCZESNA
Polscy gospodarze są pesymistami
BarbaraKociakowska
Cowynikazlipcowegobadania
e-agribus, przeprowadzonego
przez firmę Martin Jacobb
na zlecenie Banku BGŻ BNP
Paribas, z jakimi problemami
borykająsiępolscyrolnicy?Ba-
dani gospodarze wśród naj-
większych ograniczeń w pro-
wadzeniu gospodarstwa,
opróczniesprzyjającejpogody,
wymieniali niskie ceny sprze-
daży płodów i rosnące koszty
produkcji.Według60proc.an-
kietowanychpolskierolnictwo
zmierza w złym kierunku.
Rolnictwo w ciemnych
barwach
Bliskopołowawłaścicieligospo-
darstwrolnych(46proc.)oceniła
negatywnie pierwsze półrocze
wpolskimrolnictwie.Ok.45proc.
niepotrafiłosprecyzowaćswojej
oceny,comożebyćzwiązanezfak-
tem,żebadaniezrealizowanojesz-
czeprzedżniwami.Tymsamym
zaledwie10proc.rolnikówuzna-
łoogólnąsytuacjęzapozytywną.
Pesymizm rośnie wraz
z wiekiem ankietowanego
i wielkością areału, jakim dy-
sponuje.Blisko65proc.gospo-
darzy zarządzających mini-
mum 50 ha ziemi oceniło
pierwsze półrocze jako złe dla
polskiego rolnictwa. Co trzeci
badany uważa, że w drugim
półroczu sytuacja ulegnie dal-
szemu pogorszeniu.
Badani nieco lepiej ocenili
sytuację własnych gospo-
darstw rolnych. Za jedno-
znacznie złą uznał ją co trzeci
ankietowany, a za dobrą – 16
proc. osób. Ponad połowa rol-
ników (52 proc.) sądzi, że sy-
tuacja ekonomiczna ich go-
spodarstw nie ulegnie zmia-
nie w dalszej części roku. Co
piątybadanyspodziewasięjej
pogorszenia,acodziesiątypo-
prawy. Najbardziej optymi-
stycznie nastawieni
do przyszłości są młodsi rol-
nicy (do 30 lat).
Zewszystkichobszarów,ja-
kie obejmowało badanie, naj-
gorzej oceniono opłacalność
produkcji.Negatywnieoceniło
ją przeszło 60 proc. rolników.
Największy pesymizm wystę-
puje wśród najstarszych właś-
cicieligospodarstwrolnych(60
lat i więcej). Aż 90 proc. repre-
zentantówtejkategoriiokreśli-
ło opłacalność produkcji jako
złą.Zdaniemcotrzeciegorolni-
ka(30proc.)wdalszejczęściro-
ku będzie pod tym względem
jeszcze gorzej.
Na czele listy czynników
ograniczających prowadzenie
gospodarstwarolnegoznajdu-
jąsięniekorzystnewarunkiat-
mosferyczne. O niesprzyjają-
cej pogodzie wspomina
przeszło 80 proc. badanych.
Rozwójblokująrównieżniskie
ceny sprzedaży płodów rol-
nych i rosnące koszty produk-
cji. Każdy z tych czynników
wymienia ponad 60 proc. go-
spodarzy.
Warto zauważyć, że znacz-
nie mniejsze problemy rodzi
otoczenie instytucjonalne rol-
nika. Choć na trudności w do-
stępie do środków unijnych
wskazujeponad15proc.bada-
nych, o przeszkodach w uzy-
skaniukredytówwspominaje-
dynie 4 proc. osób.
Skąd ten pesymizm?
Naaktualnąsytuacjęwpolskim
rolnictwie nałożyło się kilka
czynników.Przedewszystkim:
gorszakoniunkturaod2015ro-
ku i zwiększone obciążenie fi-
nansowe w związku z obsługą
inwestycjirealizowanychwpo-
przednich latach.
–Obserwujemyteżwyczer-
pywanie się potencjału inwe-
stycyjnego na skutek wysokie-
go kosztu majątku produkcyj-
nego, jak ziemia, maszyny czy
linietechnologiczneorazdużej
ilościinwestycjiwpoprzednim
okresie od 2010 roku, a co
za tym idzie duże obciążenie
kredytamiizmniejszanierezer-
wyzdolnościkredytowejdoob-
sługi kolejnych zobowiązań –
mówiJakubKempczyński,kie-
rownik Zespołu Ekspertów ds.
AgroMSPiKorpowBankuBGŻ
BNPParibas.
Plony będą niskie
Ponad 70 proc. badanych rol-
ników ocenia tegoroczne plo-
ny jako mniejsze lub dużo
mniejsze od zeszłorocznych.
Pesymistyczne porównania
dotycząwszystkichupraw.Zła
sytuacja produkcyjna związa-
najestprzedewszystkimznie-
sprzyjającąpogodą.Tegorocz-
ne plonowanie za lepsze
od ubiegłorocznego uważa
około 5 proc. gospodarzy. Po-
dobnych wyników co w 2017
rokuspodziewasięcoczwarty
rolnik. opr.(koci)
Ponad 70 proc. badanych rolników ocenia tegoroczne plony jako mniejsze od ubiegłorocznych
FOT.POLSKAPRESS
Badanie
Tylkoniespełna10proc.ankie-
towanychgospodarzyoceniło
sytuacjępolskiegorolnictwa
jakodobrą.
DOŻYNKI
REKLAMA008509985REKLAMA 008542471
FIRMA EHAN PLUS
oferuje
Miniładowarki
AVANT
Pełny serwis
gwarancyjny i pogwarancyjny
tel. 512 029 887, 512 029 895
www.ehan.pl /pwehan
nowe i używane miniładowarki AVANT
oraz narzędzia i osprzęt