1. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn
MOÄT SOÁ CHUÙ YÙ KHI LAØM BAØI TAÄP VEÀ ANCOL
* Coi ancol ban ñaàu hay hoãn hôïp ancol laø hoãn hôïp X vaø saûn phaãm laø Y soá mol laø a
1- Taùc duïng vôùi kim loaïi kieàm :
* Ñoái vôùi ancol ñôn chöùc:( Hoãn hôïp ancol hoaëc vôùi phenol, axit ñôn chöùc …)
ROH + Na  RONa + ½ H2 Ta coù: nX = 2 2Hn vaø m = 22a
* Ñoái vôùi ancol ña chöùc : R(OH)n + n Na  R(ONa)n +
2
n
H2
a
2
an
Caên cöù vaøo 2Hn vaø a tính n
Baøi 1: Cho 15,6g hoãn hôïp 2 ancol ñôn chöùc, keá tieáp nhau trong daõy ñoàng ñaúng taùc duïng heát vôùi 9,2g
Na, thu ñöôïc 24,5g chaát raén . Hai ancol ñoù laø:
A. CH3OH vaø C2H5OH B. C2H5OH vaø C3H7OH *
C. C3H5OH vaø C4H7OH D. C3H7OH vaø C4H9OH
Höôùng daãn: Theo BTKL: 2Hm = 15,6 + 9,2 – 25,5 = 0,3 ;
15,6
0,3
M  = 52  R = 35
Baøi 2: Cho 6,44g hoãn hôïp 2 ancol taùc duïng heát vôùi K thaáy thoaùt ra 1,792 lit H2 (ôû ñktc) vaø thu ñöôïc m
gam muoái khan. Giaù trò cuûa m laø:
A. 11,56 B. 12,52* C. 16,22 D. 12,25
Höôùng daãn: 2Hn = 0,08  a= 0,16 m = 38a = 6,08  m = 12,52
2- Phaûn öùng ete hoùa: 2 ROH  R – O – R + H2O Ta coù MX < MY
nX = 2 nY = 2 OHn 2
vaø mX = mY + OHm 2
Soá ete thu ñöôïc khi ñi töø hoãn hôïp nhieàu ancol :
Soá ete thu ñöôïc =
2
1)( nn
vaø
 

OHEte
EteancolOH
nn
mmm
2
2
Baøi 3:Ñun noùng hoãn hôïp goàm 2 ancol ñôn chöùc , maïch hôû, keá tieáp nhau trong daõy ñoàng ñaúng vôùi
H2SO4 ñaëc ôû 1400
C. Sau khi phaûn öùng keát thuùc thu ñöôïc 6g hoãn hôïp goàm ba ete vaø 1,8g H2O. Coâng
thöùc phaân töû cuûa 2 ancol treân laø:
A. CH3OH vaø C2H5OH * B. C2H5OH vaø C3H7OH
C. C3H5OH vaø C4H7OH D. C3H7OH vaø C4H9OH
Höôùng daãn: 2H On = 0,1  nhh = 0,2  mhh = 7,8  M = 39
3- Phaûn öùng anken hoùa: CH3OH khoâng tham gia
Töø 1 ancol thu ñöôïc 1 anken thì ancol laø baäc I
* Khi beân caïnh nguyeân töû C mang nhoùm –OH khoâng coøn H cuõng khoâng tham gia
CnH2n+1OH  CnH2n + H2O Ta coù: MX > MY
nX = nY = OHn 2
vaø mX = mY + OHm 2
Baøi 4: Ñun noùng moät ancol ñôn chöùc X vôùi dung dòch H2SO4 ñaëc trong ñieàu kieän nhieät ñoä thích hôïp
sinh ra hôïp chaát höõu cô Y, tyû khoái hôi cuûa X so vôùi Y laø 1,6428. Coâng thöùc phaân töû cuûa X laø :
A. C3H8O B. C2H6O* C. CH4O D.
C4H8O
Höôùng daãn: MX > MY  Y laø anken Ta coù:
14 18
14
n
n

= 1,6428  n = 2 Coù theå duøng CxHyO ñeå giaûi
Baøi 5: Moät hoãn hôïp X goàm 2 röôïu no A,B ñoàng ñaúng keá tieáp coù soá mol baèng nhau .Khi khöû nöôùc baèng
H2SO4 ñaëc ôû nhieät ñoä 1700
C chæ thu ñöôïc 1 anken .Anken naøy laøm maát maøu 0,4 lit dung dòch KMnO4
1/3M .Bieát an ken taùc duïng vôùi KMnO4 taïo ra MnO2 vaø C2H2n(OH)2 .Coâng thöùc phaân töû vaø soá mol cuûa
A vaø B laø:
A. 0,1 mol C2H5OH vaø 0,1 mol C3H7OH B. 0,2 mol C2H5OH vaø 0,2 mol C3H7OH

2. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn
C. 0,1 mol CH3OH vaø 0,1 mol C2H5OH D. 0,2 mol CH3OH vaø 0,2 mol C2H5OH *
Höôùng daãn: 2 ancol ñoàng ñaúng chæ taïo 1 anken  coù CH3OH  C2H5OH taïo C2H4
3 C2H4 + 2 KMnO4  C2H4(OH)2 + MnO2
0,6
3

0,4
3
soá mol C2H5OH laø 0,2
4- Phaûn öùng oxi hoùa khoâng hoaøn toaøn : Ancol baäc I taïo andehit, ancol II taïo xeton
R-CH2OH + CuO  R-CHO + Cu + H2O
Ta coù: Khoái löôïng chaát raén giaûm laø khoái löôïng oxi tham gia  nO = nX = nY = OHn 2
Khi phaûn öùng coù H = 100% maø nX > nY thì trong hoãn hôïp coù ancol baäc III
Baøi 6: Cho m gam moät ancol no, ñôn chöùc ñi qua bình ñöïng CuO dö ñun noùng . Sau khi phaûn öùng xaûy
ra hoaøn toaøn , khoái löôïng chaát raén trong bình giaûm 0,32g . Hoãn hôïp hôi thu ñöôïc coù tyû khoái hôi so vôùi
H2 laø 15,5. Giaù trò cuûa m laø:
A. 0,92* B. 0,64 C. 0,32 D. 0,46
Höôùng daãn: mO = 0,32  nO = 0,02  2H On = nX = 0,02 Ta laäp 18 M-31
31 =1  M = 44
M 13
MX = 46  m = 46.0,02
5- Phaûn öùng oxi hoùa hoaøn toaøn (phaûn öùng ñoát chaùy) : Chæ xeùt ancol no
CnH2n+2O +
2
3n
O2  n CO2 + (n + 1) H2O
a
2
3an
an a(n + 1) Ta coù: OHn 2
> 2COn vaø a = OHn 2
- 2COn
Ñoái vôùi ancol ña chöùc: CnH2n+2-xOx +
2
13 xn 
O2  n CO2 + (n + 1) H2O
Daïng baøi naøy so sanh tyû leä soá mol nhö ancol ñôn chöùc sau ñoù baûo toaøn cho nguyeân töû O ñeå xaùc ñònh
yeâu caàu baøi taäp
Baøi 7: Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,92g moät ancol ñôn chöùc A thu ñöôïc 0,896 lit CO2 vaø 1,08g H2O. Coâng
thöùc phaân töû cuûa A laø:
A. C2H6O * B. CH4O C. C2H6O2 D. C3H8O3
Höôùng daãn: 2H On = 0,06 ; 2COn = 0,04  ancol no, ñôn chöùc  a = 0,02 vaø n = 2
mO = 0,92 – 0,04.12 – 0,06.2 = 0,32  nO = 0,02  Soá ng töû O laø 1
Baøi 8: Ñoát chaùy haøn toaøn moät ancol no, ñôn chöùc A thu ñöôïc 4,4g CO2 . Theå tích oxi (ñktc) caàn ñeå ñoát
chaùy A laø:
A. 2,24 lit B. 3,36 lit* C. 4,48 lit D. 6,72 lit
höôùng daãn: CnH2n+2O + 3n/2 O2  n CO2 + (n+1) H2O
a.
3
2
na
na Thay na = 0,1 ta coù
3
2
na
= 0,15  V = 3,36
Baøi 9: X laø moät ancol no, maïch hôû. Ñoát chaùy hoaøn toaøn 0,05 mol X caàn 5,6g oxi, thu ñöôïc hôi nöôùc vaø
6,6g CO2. Coâng thöùc cuûa X laø:
A. C2H4(OH)2 B. C3H8(OH)2 C. C3H5(OH)3 * D.
C3H6(OH)2
Höôùng daãn: 2On = 0,175 ; 2COn = 0,15 ; nX = 0,05  n = 3 vaø 2H On =(n+1)a = 4.0,05 = 0,2
baûo toaøn cho O: 0,05.a + 0,35 = 0,3 + 0,2  a. = 3  C3H8O3
Phaàn phaûn öùng hoùa este seõ trình baøy trong phaàn khaùc raát mong söï goùp yù cuûa caùc baïn