nguoithay.org, nguoithay.com, người thầy nguoithay.org, web người thầy, Nguoithay.com

1. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 1
PhÇn A: Bµi tËp cã lêi gi¶i
§Ò bµi
446. Nªu hiÖn t-îng vµ viÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng trong c¸c tr-êng hîp sau:
a. Nhá dÇn dÇn dung dÞch KOH vµo dung dÞch Al2(SO4)3.
b. Nhá dÇn dÇn dung dÞch AlCl3 vµo dung dÞch NaOH.
c. Cho Na kim lo¹i vµo dung dÞch AlCl3.
447. Nh«m tan ®-îc dÔ dµng trong dung dÞch kiÒm m¹nh (vÝ dô dung dÞch NaOH) gi¶i
phãng hidro. Cã thÓ nãi nh«m lµ kim lo¹i l-ìng tÝnh hay kh«ng? T¹i sao? KiÒm gi÷ vai
trß g× trong ph¶n øng nµy? ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
448. (TrÝch ®Ò thi §H vµ C§ khèi B - 2004)
Cho hçn hîp A gåm Al2O3, MgO, Fe3O4, CuO. Cho khÝ CO d- ®i qua A nung nãng ®-îc
chÊt r¾n B. Hoµ tan B vµo dung dÞch NaOH d-, ®-îc dung dÞch C vµ chÊt r¾n D. Cho
dung dÞch HCl d- vµo dung dÞch C. Hoµ tan chÊt r¾n D vµo dung dÞch HNO3 lo·ng (ph¶n
øng t¹o khÝ NO). ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng.
449. Cho hçn hîp A gåm 4,6 gam Na vµ 8,1 gam Al. TÝnh sè mol khÝ H2 thu ®-îc khi:
1. Cho A vµo mét l-îng H2O d-.
2. Cho A vµo mét l-îng dung dÞch NaOH d-.
450. Hoµ tan hÕt m gam hçn hîp gåm Al vµ Na b»ng dung dÞch NaOH d-, thu ®-îc 8,96
lÝt khÝ H2 (®ktc) vµ dung dÞch A. Sôc khÝ CO2 vµo A tíi khi l-îng kÕt tña kh«ng thay ®æi
n÷a thu ®-îc 15,6 gam kÕt tña.
ViÕt ph-¬ng tr×nh ph¶n øng vµ tÝnh m.
451. Hçn hîp bét A gåm Ba vµ Al.
Cho m gam A vµo mét l-îng n-íc d- thu ®-îc 0,25 mol khÝ H2.
Cho m gam A vµo dung dÞch NaOH d- thu ®-îc 0,4 mol khÝ H2.
ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra vµ tÝnh m.
452. B×nh A chøa 300 mL dung dÞch AlCl3 1M.
Cho 500 mL dung dÞch NaOH vµo b×nh A thu ®-îc 15,6 gam kÕt tña. TÝnh nång ®é mol/L
cña dung dÞch NaOH ®· dïng.
453. Hoµ tan hÕt 0,81 gam bét nh«m vµo 550 mL dung dÞch HCl 0,2M thu ®-îc dung
dÞch A. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch NaOH 0,5 M cÇn thªm vµo dung dÞch A ®Ó:
a. Thu ®-îc l-îng kÕt tña lín nhÊt.
b. Thu ®-îc 0,78 gam kÕt tña.
454. Cho 3,87 gam hçn hîp A gåm Mg vµ Al vµo 250 mL dung dÞch X chøa axit HCl 1M
vµ axit H2SO4 0,5M ®-îc dung dÞch B vµ 4,368 lÝt khÝ H2 ë ®ktc.
1. H·y chøng minh r»ng trong dung dÞch B vÉn cßn d- axit.
2. TÝnh khèi l-îng cña c¸c kim lo¹i trong hçn hîp A.

2. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 2
3. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch C gåm NaOH 0,2M vµ Ba(OH)2 0,1M cÇn ®Ó trung hoµ
hÕt l-îng axit d- trong dung dÞch B.
455. Cho 5,2 gam hçn hîp A gåm Al, Fe, Cu t¸c dông víi 20 mL dung dÞch NaOH 6M,
thu ®-îc 2,688 lÝt khÝ ë ®ktc, sau ®ã thªm tiÕp 400 mL dung dÞch axit HCl 1M vµ ®un
nãng ®Õn khi khÝ H2 ngõng tho¸t ra. Läc t¸ch hçn hîp chÊt r¾n B.
Cho B t¸c dông hÕt víi dung dÞch HNO3 lo·ng thu ®-îc dung dÞch C vµ 0,672 lÝt khÝ NO
(®o ë ®ktc).
Cho C t¸c dông víi dung dÞch NaOH d- t¹o kÕt tña D. Nung D ë nhiÖt ®é cao ®Õn khèi
l-îng kh«ng ®æi thu ®-îc chÊt r¾n E. BiÕt c¸c ph¶n øng ®Òu x¶y ra hoµn toµn.
1. TÝnh khèi l-îng c¸c kim lo¹i trong A.
2. TÝnh khèi l-îng chÊt r¾n E.
456. Cho m gam hçn hîp A gåm Al, Mg, Cu. Hoµ tan m gam A trong dung dÞch NaOH
d-, thu ®-îc 3,36 lÝt khÝ H2 ë ®ktc vµ phÇn kh«ng tan B. Hoµ tan hÕt B trong dung dÞch
H2SO4 ®Æc nãng thu ®-îc 2,24 lÝt khÝ SO2 ë ®ktc vµ dung dÞch C. Cho C ph¶n øng víi
dung dÞch NaOH d- thu ®-îc kÕt tña D. Nung kÕt tña D tíi khèi l-îng kh«ng ®æi, thu
®-îc chÊt r¾n E. Cho E ph¶n øng víi mét l-îng khÝ H2 d- ®un nãng thu ®-îc 5,44 gam
chÊt r¾n F. BiÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn.
TÝnh khèi l-îng cña c¸c chÊt trong A vµ F.
457. Hoµ tan hoµn toµn 2,16 gam kim lo¹i M trong 500 mL dung dÞch HNO3 0,6M thu
®-îc dung dÞch A (kh«ng chøa muèi NH4NO3) vµ 604,8 mL hçn hîp khÝ N2 vµ N2O ë
®ktc. TØ khèi h¬i cña hçn hîp khÝ nµy so víi H2 lµ 18,445.
MÆt kh¸c, hoµ tan hoµn toµn 7,038 gam Na kim lo¹i vµo 400 mL dung dÞch HCl x mol/L
thu ®-îc khÝ H2 vµ dung dÞch E.
Trén dung dÞch A víi dung dÞch E thu ®-îc 2,34 gam kÕt tña.
1. X¸c ®Þnh kim lo¹i M.
2. X¸c ®Þnh nång ®é mol/L cña dung dÞch HCl ®· dïng.
458. TiÕn hµnh ph¶n øng nhiÖt nh«m víi 84,15 gam hçn hîp bét Al vµ Fe2O3. Chia hçn
hîp chÊt r¾n thu ®-îc sau ph¶n øng thµnh 2 phÇn.
PhÇn mét cã khèi l-îng 28,05 gam cho t¸c dông víi dung dÞch HCl d- thu ®-îc 0,175
mol H2.
PhÇn hai cho t¸c dông víi dung dÞch NaOH d- thu ®-îc 0,15 mol H2.
1. TÝnh khèi l-îng c¸c chÊt trong hçn hîp ®Çu.
2. TÝnh hiÖu suÊt ph¶n øng nhiÖt nh«m.
459. TiÕn hµnh ph¶n øng nhiÖt nh«m víi Fe2O3 trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã kh«ng khÝ. Chia
hçn hîp sau ph¶n øng ®· trén ®Òu thµnh 2 phÇn.
PhÇn mét cã khèi l-îng 67 gam cho t¸c dông víi l-îng d- dung dÞch NaOH thÊy cã 16,8
lÝt H2 bay ra.
Hoµ tan phÇn 2 b»ng mét l-îng d- dung dÞch HCl thÊy cã 84 lÝt H2 bay ra.
C¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, c¸c thÓ tÝch khÝ ®o ë ®ktc.

3. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 3
1. ViÕt ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. TÝnh khèi l-îng Fe thu ®-îc trong qu¸ tr×nh nhiÖt nh«m.
460. Hoµ tan hoµn toµn mét l-îng oxit FexOy b»ng dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng thu ®-îc
4,48 lÝt khÝ SO2 ë ®ktc, phÇn dung dÞch chøa 240 gam mét lo¹i muèi s¾t duy nhÊt.
1. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña oxit s¾t.
2. Trén 5,4 gam bét Al vµ 23,2 gam bét oxit s¾t ë trªn råi tiÕn hµnh ph¶n øng nhiÖt nh«m,
gi¶ sö chØ x¶y ra ph¶n øng khö trùc tiÕp FexOy thµnh Fe. Hoµ tan hÕt hçn hîp chÊt r¾n sau
ph¶n øng b»ng dung dÞch H2SO4 20% ( d = 1,4 g/mL) th× thu ®-îc 5,376 lÝt khÝ H2 ë ®ktc.
a. TÝnh hiÖu suÊt cña ph¶n øng nhiÖt nh«m.
b. TÝnh thÓ tÝch tèi thiÓu dung dÞch H2SO4 20% ®· dïng.
461. Mét hçn hîp A gåm bét Al vµ Fe3O4. §un nãng hçn hîp cho ph¶n øng hoµn toµn
trong m«i tr-êng kh«ng cã kh«ng khÝ thu ®-îc hçn hîp B. Cho B ph¶n øng víi dung dÞch
NaOH d- sinh ra 6,72 lÝt khÝ H2. Cßn khi cho B t¸c dông víi dung dÞch HCl d- thu ®-îc
26,88 lÝt khÝ H2.
1. ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. TÝnh sè gam tõng chÊt trong hçn hîp A vµ B.
3. TÝnh thÓ tÝch dung dÞch HNO3 10% (d = 1,2 g/mL) ®Ó hoµ tan võa hÕt hçn hîp A (BiÕt
khÝ duy nhÊt tho¸t ra lµ NO).
C¸c khÝ ®o ë ®ktc .
462. (TrÝch ®Ò thi §H vµ C§ khèi B - 2002)
Cho hçn hîp A cã khèi l-îng m gam gåm bét Al vµ s¾t oxit FexOy. TiÕn hµnh ph¶n øng
nhiÖt nh«m trong ®iÒu kiÖn kh«ng cã kh«ng khÝ, thu ®-îc hçn hîp B. NghiÒn nhá, trén
®Òu B råi chia thµnh hai phÇn. PhÇn mét cã khèi l-îng 14,49 gam ®-îc hoµ tan hÕt trong
dung dÞch HNO3 ®un nãng, thu ®-îc dung dÞch C vµ 3,696 lÝt khÝ NO duy nhÊt ë ®ktc.
Cho phÇn hai t¸c dông víi l-îng d- dung dÞch NaOH ®un nãng thÊy gi¶i phãng 0,336 lÝt
khÝ H2 ë ®ktc vµ cßn l¹i 2,52 gam chÊt r¾n. C¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn.
1. ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. X¸c ®Þnh c«ng thøc cña s¾t oxit vµ tÝnh m.
463. Hoµ tan 13,9 gam mét hçn hîp A gåm Mg, Al, Cu b»ng V mL dung dÞch HNO3 5M
(võa ®ñ), gi¶i phãng ra 20,16 lÝt khÝ NO2 duy nhÊt ë ®ktc vµ dung dÞch B. Thªm dung dÞch
NaOH d- vµo dung dÞch B, lÊy kÕt tña nung ë nhiÖt ®é cao tíi khèi l-îng kh«ng ®æi thu
®-îc chÊt r¾n D, dÉn luång khÝ H2 d- ®i qua D ®un nãng thu ®-îc 14,40 gam chÊt r¾n E.
BiÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn.
1. ViÕt c¸c ph-¬ng tr×nh ph¶n øng x¶y ra.
2. TÝnh % theo khèi l-îng cña mçi kim lo¹i trong hçn hîp A.
3. TÝnh V.
464. Mét hçn hîp A gåm Ba vµ Al.
Cho m gam A t¸c dông víi H2O d-, thu ®-îc 1,344 lÝt khÝ, dung dÞch B vµ phÇn kh«ng tan C.
Cho 2m gam A t¸c dông víi dung dÞch Ba(OH)2 d- thu ®-îc 20,832 lÝt khÝ.

4. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 4
BiÕt c¸c ph¶n øng x¶y ra hoµn toµn, c¸c khÝ ®Òu ®o ë ®ktc.
1. TÝnh khèi l-îng cña tõng kim lo¹i trong m gam A.
2. Cho 50 mL dung dÞch HCl vµo dung dÞch B. Sau khi ph¶n øng xong, thu ®-îc 0,78 gam
kÕt tña. X¸c ®Þnh nång ®é mol/L cña dung dÞch HCl.
465. Hçn hîp bét E gåm 3 kim lo¹i lµ K, Al, Fe ®-îc chia thµnh 3 phÇn b»ng nhau:
PhÇn 1: Cho t¸c dông víi H2O lÊy d- t¹o ra 4,48 lÝt khÝ.
PhÇn 2: Cho t¸c dông víi dung dÞch KOH d- t¹o ra 7,84 lÝt khÝ.
PhÇn 3: Hoµ tan hÕt trong 0,5 lÝt dung dÞch H2SO4 1,2M t¹o ra 10,08 lÝt khÝ vµ dung dÞch A.
1. TÝnh sè gam mçi kim lo¹i trong hçn hîp E.
2. Cho dung dÞch A t¸c dông víi 240 gam dung dÞch NaOH 20% thu ®-îc kÕt tña, läc röa
kÕt tña råi nung trong kh«ng khÝ tíi khèi l-îng kh«ng ®æi thu ®-îc m gam chÊt r¾n. TÝnh m.
lêi gi¶i
446. a. Ban ®Çu xuÊt hiÖn ngay kÕt tña keo tr¾ng Al(OH)3:
AlCl3 + 3KOH  Al(OH)3  + 3KCl
Sau mét thêi gian, kÕt tña Al(OH)3 t¹o thµnh tan dÇn khi cho kiÒm d-:
Al(OH)3 + KOH  KAlO2 + 2H2O
b. Ban ®Çu xuÊt hiÖn kÕt tña keo tr¾ng Al(OH)3 vµ kÕt tña tan ngay:
AlCl3 + 4NaOH  NaAlO2 + 3NaCl
Sau mét thêi gian, l¹i xuÊt hiÖn kÕt tña Al(OH)3 khi cho AlCl3 d-:
3NaAlO2 + AlCl3 + 3H2O  2Al(OH)3 + 3NaCl
c. Natri t¸c dông m¹nh víi n-íc t¹o thµnh NaOH vµ gi¶i phãng hidro:
2Na + 2H2O  2NaOH + H2
§ång thêi xuÊt hiÖn kÕt tña Al(OH)3 mµu tr¾ng:
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3  + 3NaCl
Sau ®ã nÕu cho d- Na sÏ t¹o ra thªm NaOH ®Ó hoµ tan kÕt tña t¹o ra:
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O
447. NÕu thanh nh«m ®-îc phñ líp oxit b¶o vÖ th× ban ®Çu nã sÏ bÞ ph¸ huû trong dung
dÞch NaOH:
Al2O3 + 2NaOH  2NaAlO2 + H2O
Sau khi kh«ng cßn líp oxit b¶o vÖ, nh«m ph¶n øng trùc tiÕp víi n-íc, ph¶n øng diÔn ra
trªn bÒ mÆt Al:
2Al + 6H2O  2Al(OH)3 + 3H2 
Trong dung dÞch NaOH, líp Al(OH)3 t¹o thµnh trªn bÒ mÆt nh«m l¹i bÞ hoµ tan:
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O
Sau ®ã thanh Al kh«ng cßn líp hidroxit b¶o vÖ l¹i tiÕp tôc ph¶n øng víi n-íc vµ qu¸ tr×nh
cø thÕ lÆp l¹i lµm thanh Al tan dÇn .
Nh- vËy kh«ng thÓ nãi r»ng nh«m lµ kim lo¹i l-ìng tÝnh v× nã kh«ng ph¶n øng trùc tiÕp
víi kiÒm, chØ hîp chÊt cña nh«m míi thÓ hiÖn tÝnh chÊt l-ìng tÝnh.
448. Cho A + khÝ CO d-, nung nãng: CO khö Fe3O4, CuO thµnh kim lo¹i:

5. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 5
Fe3O4 + 4CO  3Fe + 4CO2
CuO + CO  Cu + CO2
ChÊt r¾n B gåm: Al2O3, MgO, Fe, Cu. Cho B + dung dÞch NaOH d-, Al2O3 tan hÕt theo
ph-¬ng tr×nh:
Al2O3 + 2NaOH  2NaAlO2 + H2O
Dung dÞch C gåm NaAlO2 vµ NaOH. ChÊt r¾n D gåm MgO, Fe, Cu. Cho C + dung dÞch
HCl d-:
NaOH + HCl  NaCl + H2O
NaAlO2 + HCl + H2O  Al(OH)3 + NaCl
Cho D + dung dÞch HNO3 lo·ng:
MgO + 2HNO3  Mg(NO3)2 + H2O
Fe + 4HNO3  Fe(NO3)3 + NO + 2H2O
3Cu + 8HNO3  3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O
449. Sè mol Na = 0,2 mol; sè mol nh«m = 0,3 mol.
1. Cho A t¸c dông víi n-íc d-: Na tan hÕt, Al tan mét phÇn theo c¸c ph-¬ng tr×nh sau:
2Na + 2H2O  2NaOH + H2 (1)
(mol): 0,2 0,2 0,1
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (2)
(mol): 0,2 0,2 0,2 0,3
Tõ (1), (2)  sè mol hidro thu ®-îc lµ 0,4 mol.
2. Cho A t¸c dông víi dung dÞch NaOH d-: Na vµ Al ®Òu tan hÕt:
2Na + 2H2O  2NaOH + H2 (3)
(mol): 0,2 0,2 0,1
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (4)
(mol): 0,3 0,3 0,3 0,45
Tõ (3), (4)  sè mol hidro thu ®-îc lµ 0,55 mol.
450. Gäi sè mol mçi kim lo¹i trong hçn hîp ban ®Çu Na = x mol; Al = y mol.
2Na + 2H2O  2NaOH + H2 (1)
(mol): x x 0,5x
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (2)
(mol): y y y 1,5y
Tõ (3), (4)  0,5x + 1,5y = 0,4 x + 3y = 0,8 (3)
Dung dÞch A gåm NaAlO2 = y mol; NaOH d-. Sôc CO2 d- vµo A:
NaOH + CO2  NaHCO3 (4)
NaAlO2 + CO2 + 2H2O  Al(OH)3 + NaHCO3 (5)
(mol): y y
Sè mol Al(OH)3 = 0,2 mol  y = 0,2. (6)
KÕt hîp víi (3)  x = 0,2.
VËy: m = 23x + 27y = 23.0,2 + 27.0,2 = 10 (gam).
451. Gäi sè mol mçi kim lo¹i trong hçn hîp ban ®Çu: Ba = x; Al = y.

6. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 6
- Khi cho m gam A t¸c dông víi n-íc d-: Ba tan hÕt, Al tan mét phÇn theo c¸c ph¶n øng:
Ba + 2H2O  Ba(OH)2 + H2 (1)
(mol): x x x
2Al + Ba(OH)2 + 2H2O  Ba(AlO2)2 + 3H2 (2)
(mol): x x x 1,5x
Sè mol H2 = 0,4 mol. Tõ (1), (2)  x + 1,5x = 0,25  x = 0,1 (3)
- Khi cho m gam A t¸c dông víi dung dÞch NaOH d-: Ba vµ Al ®Òu tan hÕt:
Ba + 2H2O  Ba(OH)2 + H2 (4)
(mol): x x x
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (5)
(mol): y y y 1,5y
Sè mol H2 = 0,55 mol  x + 1,5y = 0,4 (6)
Tõ (3), (6)  y = 0,2
m = 137.x + 27y = 137.0,1 + 27.0,2 = 19,1 (gam)
452. Gäi nång ®é dung dÞch NaOH ®· dïng lµ C mol/L.
Sè mol kÕt tña Al(OH)3 cÇn ®iÒu chÕ =
78
6,15
= 0,2 (mol).
- Tr-êng hîp 1: L-îng NaOH võa ®ñ ®Ó t¹o ra 15,6 gam kÕt tña.
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl
(mol): 0,2 0,6 0,2
VËy nång ®é dung dÞch NaOH lµ: C =
5,0
2,0
= 0,4 (M).
- Tr-êng hîp 2: L-îng NaOH ®ñ ®Ó chuyÓn hÕt 0,3 mol AlCl3 thµnh kÕt tña Al(OH)3, sau
®ã cßn d- ®Ó hoµ tan ®-îc 0,1 mol kÕt tña t¹o thµnh.
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl
(mol): 0,3 0,9 0,3
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O
(mol): 0,1 0,1 0,1
VËy nång ®é dung dÞch NaOH lµ: C =
5,0
1,09,0 
= 2 (M).
453. Sè mol Al =
27
81,0
= 0,03 (mol) ; sè mol HCl = 0,55.0,2 = 0,11 (mol).
2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2
mol: 0,03 0,09 0,03 0,045
Dung dÞch A thu ®-îc gåm: AlCl3 = 0,03 mol ; HCl = 0,11 - 0,09 = 0,02 (mol).
a. Thu l-îng kÕt tña lín nhÊt
HCl + NaOH  NaCl + H2O
(mol): 0,02 0,02
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl
(mol): 0,03 0,09 0,03

7. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 7
ThÓ tÝch dung dÞch NaOH cÇn dïng =
5,0
09,002,0 
= 0,22 (lÝt).
b. Thu ®-îc 0,78 gam kÕt tña
Sè mol Al(OH)3 cÇn ®iÒu chÕ = 0,01 mol.
- Tr-êng hîp 1
HCl + NaOH  NaCl + H2O
(mol): 0,02 0,02
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl
(mol): 0,01 0,03 0,01
ThÓ tÝch dung dÞch NaOH cÇn dïng =
5,0
01,002,0 
= 0,06 (lÝt)
- Tr-êng hîp 2
HCl + NaOH  NaCl + H2O
(mol): 0,02 0,02
AlCl3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaCl
(mol): 0,03 0,09 0,03
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O
(mol): 0,02 0,02 0,02
ThÓ tÝch dung dÞch NaOH cÇn dïng =
5,0
02,009,002,0 
= 0,26 (lÝt)
454. 1. C¸c ph¶n øng ®iÖn li trong dung dÞch X:
HCl  H+
+ Cl-
(1)
(mol): 0,25 0,25 0,25
H2SO4  2H+
+ SO 2
4 (2)
(mol): 0,125 0,25 0,125
Dung dÞch X gåm: H+
= 0,5 mol; Cl-
= 0,25 mol; SO 2
4 = 0,125 mol.
C¸c ph¶n øng khi cho hçn hîp A t¸c dông víi dung dÞch X:
Mg + 2H+
 Mg2+
+ H2 (3)
(mol): x 2x x x
2Al + 6H+
 2Al3+
+ 3H2 (4)
(mol): y 3y y 1,5y
Sè mol H2 t¹o thµnh =
4,22
368,4
= 0,195 (mol).
Tõ (3), (4)  x + 1,5y = 0,195 hay 2x + 3y = 0,39 (mol) (5)
Sè mol H+
ph¶n øng = 2x + 3y = 0,39 (mol)  sè mol H+
d- = 0,5 - 0,39 = 0,11 (mol).
VËy Mg, Al ph¶n øng hÕt, axit cßn d-.
Khèi l-îng hçn hîp A = 3,87 gam  24x + 27y = 3,87 (6)
Tõ (5), (6)  x = 0,06 mol ; y = 0,09 mol.
2. Khèi l-îng cña c¸c kim lo¹i trong hçn hîp A:
mMg = 0,06.24 = 1,44 (gam) ; mAl = 0,09.27 = 2,43 (gam).

8. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 8
3. Gäi thÓ tÝch dung dÞch C cÇn dïng lµ V lÝt.
C¸c ph¶n øng ®iÖn li trong dung dÞch C:
NaOH  Na+
+ OH-
(7)
(mol): 0,2V 0,2V
Ba(OH)2  Ba2+
+ 2OH-
(8)
(mol): 0,1V 0,2V
Tõ (7), (8)  Sè mol OH-
trong dung dÞch = 0,4V (mol).
Ph¶n øng trung hoµ:
H+
+ OH-
 H2O (9)
(mol): 0,11 0,11
Ta cã: 0,4V = 0,11  V = 0,275 (lÝt).
455. Gäi sè mol mçi kim lo¹i trong hçn hîp ®Çu: Al = x; Fe = y; Cu = z.
Sè mol khÝ hidro =
4,22
688,2
= 0,12 (mol).
Cho A + dung dÞch NaOH:
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (1)
(mol): 0,08 0,08 0,08 0,12
Sè mol NaOH d- = 0,02.6 - 0,08 = 0,04 (mol). Nh- vËy Al tan hÕt  x = 0,08 (2)
Khi thªm tiÕp 400 mL dung dÞch axit HCl 1M vµ ®un nãng, x¶y ra c¸c ph¶n øng sau:
NaOH + HCl  NaCl + H2O (3)
(mol): 0,04 0,04
NaAlO2 + HCl + H2O  Al(OH)3 + NaCl (4)
(mol): 0,08 0,08 0,08
Al(OH)3 + 3HCl  AlCl3 + 3NaCl (5)
(mol): 0,08 0,24 0,08
Sau ®ã l-îng axit HCl cßn l¹i = 0,4 – (0,04 + 0,08 + 0,24) = 0,04 (mol) tiÕp tôc ph¶n øng
víi Fe. Do thu ®-îc hçn hîp chÊt r¾n B nªn Fe cßn d-, axit HCl hÕt:
Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 (6)
(mol): 0,02 0,04 0,02
ChÊt r¾n B gåm Fe = (y - 0,02) mol; Cu = z mol. Cho B + dung dÞch HNO3 lo·ng:
Fe + 4HNO3  Fe(NO3)3 + NO + 2H2O (7)
(mol): y - 0,02 y - 0,02 y - 0,02
3Cu + 8HNO3  3Cu(NO3)2 + 2NO + 4H2O (8)
(mol): z z
3
2
z
Sè mol khÝ NO = 0,03 mol. Tõ (3), (4)  y - 0,02 +
3
2
z = 0,03 3y + 2z = 0,15 (9)
Dung dÞch C gåm: Fe(NO3)3 = y – 0,02; Cu(NO3)2 = z; HNO3 d-
HNO3 + NaOH  NaNO3 + H2O (10)
Fe(NO3)3 + 3NaOH  Fe(OH)3 + 3NaNO3 (11)
Cu(NO3)2 + 2NaOH  Cu(OH)2 + 2NaNO3 (12)
KÕt tña D gåm: Fe(OH)3 = (y – 0,02) mol; Cu(OH)2 = z mol. Nung D:

9. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 9
2Fe(OH)3  Fe2O3 + 3H2O (13)
Cu(OH)2  CuO + H2O (14)
ChÊt r¾n E gåm Fe2O3 = 0,5(y – 0,02) mol; CuO = z mol.
Theo bµi: mA = 5,2 gam  27x + 56y + 64z = 5,2 (15)
Tõ (2), (9) vµ (15)  x = 0,08 ; y = 0,044 mol; z = 0,009 mol.
1. Khèi l-îng mçi kim lo¹i trong A: mAl = 2,16 gam; mFe = 2,464 gam; mCu = 0,576 gam
2. Khèi l-îng chÊt r¾n E: mE = 160.0,5(0,044 – 0,02) + 80.0,009 = 2,64 (gam).
456. Gäi sè mol mçi kim lo¹i: Al = x; Mg = y vµ Cu = z.
Cho A + dung dÞch NaOH d-, Al tan hÕt theo ph-¬ng tr×nh:
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (1)
(mol): x x x 1,5x
Sè mol khÝ H2 = 0,15 mol. Tõ (1)  1,5x = 0,15  x = 0,1 (mol).
PhÇn kh«ng tan B gåm: Mg = y vµ Cu = z. Cho B + dung dÞch H2SO4 ®Æc nãng:
Mg + 2H2SO4  MgSO4 + SO2 + 2H2O (2)
(mol): y y y
Cu + 2H2SO4  CuSO4 + SO2 + 2H2O (3)
(mol): z z z
Sè mol khÝ SO2 = 0,1 mol. Tõ (2), (3)  y + z = 0,1 (4)
Dung dÞch C gåm: MgSO4 = y; CuSO4 = z vµ H2SO4 d-. Cho C + dung dÞch NaOH d-:
H2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2H2O
MgSO4 + 2NaOH  Mg(OH)2 + Na 2SO4 (5)
CuSO4 + 2NaOH  Cu(OH)2 + Na 2SO4 (6)
KÕt tña D gåm: Mg(OH)2 = y vµ Cu(OH)2 = z. Nung kÕt tña D:
Mg(OH)2 
0
t
MgO + H2O (7)
Cu(OH)2 
0
t
CuO + H2O (8)
ChÊt r¾n E gåm: MgO = y vµ CuO = z. Cho E + khÝ H2 d-, ®un nãng, CuO bÞ khö hÕt
thµnh Cu:
CuO + H2 
0
t
Cu + H2O (9)
(mol): z z
ChÊt r¾n F gåm: MgO = y vµ Cu = z.
Ta cã mF = 5,44 gam  40y + 64z = 5,44 (10)
Tõ (4), (10)  y = 0,04 mol, z = 0,06 mol.
Khèi l-îng c¸c chÊt trong A: m (Al) = 2,7 gam; m (Mg) = 0,96 gam ; m (Cu) = 3,84 gam.
Khèi l-îng c¸c chÊt trong F: m (MgO) = 1,6 gam; m (Cu) = 3,84 gam.
457. Gäi ho¸ trÞ kim lo¹i M lµ n vµ sè mol ban ®Çu lµ x.
Gäi sè mol mçi khÝ: N2 = a mol; N2O = b mol.
Theo bµi ra ta cã: a + b =
4,22
6048,0
= 0,027 vµ
027,0.2
4428 ba 
= 18,445.
Tõ ®ã t×m ®-îc: a = 0,012 (mol) vµ b = 0,015 (mol).
Cho A + dung dÞch HNO3:

10. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 10
10M + 12nHNO3  10M(NO3)n + nN2 + 6nH2O (1)
(mol):
n
0,12
0,144
n
0,12
0,012
8M + 10nHNO3  8M(NO3)n + nN2O + 5nH2O (2)
(mol):
n
0,12
0,15
n
0,12
0,015
Ta cã: M(
n
0,12
+
n
0,12
) = 2,16  M = 9n. Ta lËp b¶ng sau:
n 1 2 3
M 9 (lo¹i) 18 (lo¹i) 27 (nhËn)
VËy M lµ Al.
Dung dÞch A gåm: Al(NO3)3 = 0,08 mol; HNO3 = 0,3. (0,144 + 0,15) = 0,006 (mol).
Cho Na + 400 mL dung dÞch HCl x mol/L:
2Na + 2HCl  2NaCl + H2 (3)
(mol): 0,4x 0,4x
2Na + 2H2O  2NaOH + H2 (4)
(mol): (0,306 - 0,4x) (0,306 - 0,4x)
Dung dÞch E gåm: NaOH = 0,306 – 0,4x; NaCl = 0,306 mol.
Khi trén dung dÞch A víi dung dÞch E, ®Ó thu ®-îc 0,03 mol kÕt tña Al(OH)3, x¶y ra hai
tr-êng hîp:
- Tr-êng hîp 1
HNO3 + NaOH  NaNO3 + H2O (5)
(mol): 0,006 0,006
Al(NO3)3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaNO3 (6)
(mol): 0,03 0,09 0,03
Tõ (5), (6)  0,306 – 0,4x = 0,006 + 0,09  x = 0,525 (M)
- Tr-êng hîp 2
HNO3 + NaOH  NaNO3 + H2O (5)
(mol): 0,006 0,006
Al(NO3)3 + 3NaOH  Al(OH)3 + 3NaNO3 (7)
(mol): 0,08 0,24 0,08
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O (8)
(mol): 0,05 0,05 0,05
Tõ (5), (7), (8)  0,306 – 0,4x = 0,006 + 0,24 + 0,05  x = 0,25 (M)
VËy nång ®é cña dung dÞch HCl ®· dïng lµ 0,525M hoÆc 0,25M.
458. Ph¶n øng nhiÖt nh«m:
2Al + Fe2O3 
0
t
Al2O3 + 2Fe (1)
Tæng khèi l-îng chÊt r¾n sau ph¶n øng = khèi l-îng ban ®Çu = 60,15 gam. PhÇn 1 cã
khèi l-îng 20,05 gam  phÇn 2 cã khèi l-îng 40,1 gam, gÊp ®«i phÇn 1.
- Gäi sè mol c¸c chÊt trong phÇn 1 lµ Al = a, Fe2O3 = b, Al2O3 = c vµ Fe = 2c.

11. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 11
- Gäi sè mol c¸c chÊt trong phÇn 2 lµ Al = 2a, Fe2O3 = 2b, Al2O3 = 2c vµ Fe = 4c.
PhÇn 1 + dung dÞch HCl
2Al + 6HCl  2AlCl3 + 3H2 (2)
(mol): a 1,5a
Fe + 2HCl  FeCl2 + H2 (3)
(mol): b b
Al2O3 + 6HCl  2AlCl3 + 3H2O (4)
FeO + 2HCl  FeCl2 + H2O (5)
Sè mol hidro = 0,175 mol. Tõ (2), (3)  1,5a + b = 0,175 (6)
PhÇn 2 + dung dÞch NaOH
2Al + 2NaOH + 2H2O  2NaAlO2 + 3H2 (7)
(mol): 2a 3a
Al2O3 + 2NaOH  2NaAlO2 + H2O (8)
Sè mol hidro = 0,15 mol. Tõ (7)  3a = 0,15  a = 0,05 (mol). (9)
Tõ (6), (9)  b = 0,1 mol
MÆt kh¸c, 27a + 160b + 102c + 112c = 28,05 gam c = 0,05 mol
1. m (Al) = 27(a + 2c).3 = 12,15 (gam) ; m (Fe2O3) = 160(b + c).3 = 72 (gam).
2. Khi Al ph¶n øng hÕt (0,45 mol) th× hiÖu suÊt = 100%
Thùc tÕ Al ph¶n øng 3a = 0,15 mol nªn hiÖu suÊt lµ 33,33%.
459. Ph¶n øng nhiÖt nh«m:
2Al + Fe2O3 
0
t
Al2O3 + 2Fe (*)
V× H = 100%, chÊt r¾n sau ph¶n øng nhiÖt nh«m + dung dÞch NaOH t¹o ra khÝ hidro nªn
trong ph¶n øng (*) nh«m cßn d- vµ Fe2O3 ph¶n øng hÕt.
- Gäi sè mol c¸c chÊt trong phÇn 1 lµ Al = a, Al2O3 = b vµ Fe = 2b.
Ta cã: 27a + 214b = 67 vµ 1,5a = 0,75.
- Sè mol c¸c chÊt trong phÇn 2 lµ Al = ka, Al2O3 = kb vµ Fe = 2kb.
Sè mol H2 = 3,75 mol  1,5ka + 2kb = 3,75.
Tõ ®©y ta t×m ®-îc a, b vµ k.
460. 1. 2FexOy + (6x -2y)H2SO4  xFe2(SO4)3 + (3x – 2y)SO2 + (3x – y) H2O
LËp tØ lÖ
4
3

y
x
 c«ng thøc oxit lµ Fe3O4.
2. Sè mol Al = 0,2 mol; Fe3O4 = 0,1 mol.
8Al + 3Fe3O4 
0
t
4Al2O3 + 9Fe
(mol): 8c 3c 4c 9c
ChÊt r¾n sau ph¶n øng gåm Al = 0,2 - 8c; Fe3O4 = 0,1. 3c; Al2O3 = 4c vµ Fe = 9c.
Sè mol H2 = 0,24 mol  1,5(0,2 – 8c. + 9c = 0,24  c = 0,02 mol.
Khi nh«m ph¶n øng hÕt (0,2 mol) th× hiÖu suÊt lµ 100%.
Thùc tÕ nh«m ph¶n øng 0,16 mol nªn hiÖu suÊt lµ 80%.

12. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 12
461. Gäi sè mol ban ®Çu Al = a mol; Fe3O4 = 3b mol. Do B t¸c dông víi dung dÞch NaOH
gi¶i phãng hidro nªn sau ph¶n øng nhiÖt nh«m th× nh«m cßn d-. Do hiÖu suÊt lµ 100%
nªn oxit s¾t tõ ®· bÞ khö hÕt thµnh Fe.
8Al + 3Fe3O4 
0
t
4Al2O3 + 9Fe
(mol): 8b 3b 4b 9b
ChÊt r¾n B gåm: Al2O3 = 4b mol; Fe = 9b mol; Al = a – 8b.
Khi cho B t¸c dông víi dung dÞch NaOH, chØ cã Al vµ Al2O3 ph¶n øng. Sè mol H2 = 0,3
mol  1,5(a – 8b) = 0,3  a – 8b = 0,2.
Khi cho B t¸c dông víi dung dÞch HCl d-, c¸c chÊt ®Òu bÞ hoµ tan. Sè mol H2 = 1,2 mol
 1,5(a – 8b) + 9b = 1,2  a = 1,0 (mol); b = 0,1 (mol).
462. Ph¶n øng nhiÖt nh«m:
2yAl + 3FexOy 
0
t
yAl2O3 + 3xFe (*)
(mol): 2yb 3b yb 3xb
V× H = 100%, chÊt r¾n sau ph¶n øng nhiÖt nh«m + dung dÞch NaOH t¹o ra khÝ hidro nªn
trong ph¶n øng (*) nh«m cßn d- vµ FexOy ph¶n øng hÕt.
- Gäi sè mol c¸c chÊt trong phÇn 1 lµ Al = a, Al2O3 = yb vµ Fe = 3xb. Ta cã:
27a + 102yb + 168xb = 14,49.
Sè mol NO = 0,165 mol  a + 3xb = 0,165.
- Sè mol c¸c chÊt trong phÇn 2 lµ Al = ka, Al2O3 = kyb vµ Fe = 3kxb.
Sè mol H2 = 0,015 mol  1,5ka = 0,015  ka = 0,01.
ChÊt r¾n thu ®-îc lµ Fe  3kxb = 0,045  kxb = 0,015.
VËy xb = 0,03; a = 0,075; yb = 0,04.
LËp tØ lÖ:
4
3

y
x
 c«ng thøc oxit lµ Fe3O4.
463. Gäi sè mol ban ®Çu Mg = a mol; Al = b mol; Cu = c mol.
Ta cã: 24a + 27b + 64c = 13,9.
Mg + 4HNO3  Mg(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
(mol): a 4a 2a
Al + 6HNO3  Al(NO3)3 + 3NO2 + 3H2O
(mol): b 6b 3b
Cu + 4HNO3  Cu(NO3)2 + 2NO2 + 2H2O
(mol): c 4c 2c
Sè mol NO2 = 0,9 mol nªn 2a + 3b + 2c = 0,9.
Dung dÞch B gåm Mg(NO3)2 = a; Al(NO3)3 = b vµ Cu(NO3)2 = c.
ChÊt r¾n D lµ MgO = a vµ CuO = c. ChÊt r¾n E gåm MgO = a mol vµ Cu = c mol.
Ta cã: 40a + 64c = 14,4. Tõ ®©y ta t×m ®-îc a = 0,2 mol; b = 0,1 mol ; c = 0,1 mol.
2. % mMg = 34,53%; % mAl = 19,42%; % mCu = 46,05%.
3. Sè mol HNO3 ®· dïng = 4a + 6b + 4c = 1,8 (mol). VËy: V =
5
8,1
= 0,36 (lÝt).

13. Nguoithay.vn
Nguoithay.vn 13
464. Gäi sè mol trong m, gam A: Ba = a mol; Al = b mol.
Cho A + n-íc: Ba t¸c dông víi n-íct¹o thµnh Ba(OH)2, sau ®ã Ba(OH)2 t¸c dông hÕt víi
nh«m. Sè mol khÝ H2 thu ®-îc lµ (a + 3a. = 4a  a = 0,015.
Cho A + dung dÞch Ba(OH)2: Ba t¸c dông hÕt trong n-íc, Al t¸c dông hÕt víi dung dÞch
Ba(OH)2. Sè mol khÝ H2 thu ®-îc lµ (2a + 3b. VËy b = 0,3 mol.
1. Khèi l-îng mçi kim lo¹i: m (Ba. = 2,055 gam; m (Al) = 8,1 gam.
2. Dung dÞch C gåm Ba(AlO2)2 = 0,015 mol.
Tr-êng hîp 1: HCl t¸c dông võa ®ñ víi Ba(AlO2)2 ®Ó t¹o ra 0,005 mol Al(OH)3.
CM (HCl) = 0,005/ 0,05 = 0,1M
Tr-êng hîp 2: HCl t¸c dông víi Ba(AlO2)2 ®Ó t¹o ra 0,03 mol kÕt tña Al(OH)3, sau ®ã hoµ
tan 0,025 mol kÕt tña. CM (HCl) = 0,105/ 0,05 = 2,1M
465. Gäi sè mol trong mçi phÇn: K = a mol; Al = b mol vµ Fe = c mol.
PhÇn 1+ n-íc: K t¸c dông víi n-íct¹o thµnh KOH, sau ®ã KOH t¸c dông hÕt víi nh«m.
Sè mol khÝ H2 thu ®-îc lµ 0,2 mol nªn: 0,5a + 1,5a = 0,2  a = 0,1 (mol).
PhÇn 2 + dung dÞch KOH: K t¸c dông hÕt trong n-íc, Al t¸c dông hÕt víi dung dÞch
KOH. Sè mol khÝ H2 thu ®-îc lµ 0,35 mol nªn: 0,5a + 1,5b = 0,35  b = 0,2 (mol)
PhÇn 3 + dung dÞch H2SO4 lo·ng: c¶ 3 kim lo¹i ®Òu ph¶n øng hÕt. Sè mol khÝ H2 thu ®-îc
lµ 0,45 mol nªn: 0,5a + 1,5b + c = 0,45  c = 0,1 mol.
1. Khèi l-îng mçi kim lo¹i: m (K) = 3,9 gam; m (Al) = 5,4 gam; m (Fe) = 5,6 gam.
2. Dung dÞch A gåm: K2SO4 = 0,05 mol; Al2(SO4)3 = 0,1 mol; FeSO4 = 0,1 mol vµ H2SO4
= 0,6 – (0,05 + 0,3 + 0,1) = 0,15 (mol).
Sè mol NaOH = 1,2 mol.
H2SO4 + 2NaOH  Na2SO4 + 2H2O
(mol): 0,15 0,3
Al2(SO4)3 + 6NaOH  2Al(OH)3 + 3Na2SO4
(mol): 0,1 0,6 0,2
FeSO4 + 2NaOH  Fe(OH)2 + Na2SO4
(mol): 0,1 0,2 0,1
Al(OH)3 + NaOH  NaAlO2 + 2H2O
(mol): 0,1 0,1
KÕt tña thu ®-îc lµ Fe(OH)2 = 0,1 mol vµ Al(OH)3 = 0,1mol. Nung kÕt tña nµy trong
kh«ng khÝ, x¶y ra c¸c ph-¬ng tr×nh:
4Fe(OH)2 + O2 + 2H2O  4Fe(OH)3
2Fe(OH)3 
0
t
Fe2O3 + 3 H2O
2Al(OH)3 
0
t
Al2O3 + 3 H2O
chÊt r¾n thu ®-îc thu ®-îc lµ: Fe2O3 = 0,05 mol vµ Al2O3 = 0,05 mol.
VËy m = 0,05.160 + 0,05.102 = 13,1 (gam).