Улаанбаатар сургууль бодлогууд

1. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад
2011
Аналог электроник:
Бодлого 1.
Зураг -1.д үзүүлсэн ерөнхий коллектортой өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=330 Ом,
h21=56, h22=62.5*10-6См, Rачаа=1kОм болно. Оролтын эсэргүүцэл (Rор) ба гаралтын
эсэргүүцэл (Rгар), хүчдэл өсгөлтийн коэффициент (Кu) ба гүйдэл өсгөлтийн коэффициент
(KI)-ийг тус бүр тодорхойл.
Зураг.1
Бодолт.1
гар
э
ор
э
э
ор
гар
Бодлого 2.
Зураг-2 д үзүүлсэн ерөнхий эммитертэй өсгөх каскадын параметрүүд нь h11=900om,
h21=50, h22=16*10-5См болно. Энэхүү каскадын гаралтын хүчдэл (Uгар), гаралтын
эсэргүүцэл(Rгар)-ийг тус тус ол. Оролтын дохионы үүсгүүрийн цахилгаан хөдөлгөгч хүч нь
Eор=8mB, Rдотоод=300 Ом, Rk=3kОм, Rb>>h11 гэж тооцно.
Зураг.2
1

2. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад
2011
Бодолт.2
,
,
,
Цахилгаан техник
Бодлого.1
Зураг-3т үзүүлсэн хэлхээний гүйдлийг хэмжихийн тулд нарийвчлалын анги нь К а=1.0
байх микроамперметрийг хэрэглэжээ. Түүний хэмжих хязгаар нь IN=50мкА, дотоод
эсэргүүцэл RA=2500 Ом гэж тооц. Е=22мВ, RE=100 Ом, R=1000 Ом үед гүйдэл
хэмжилтийн аргаас үүссэн алдааг тодорхойл.
Зураг-3
Бодолт.1:
- гүйдэл хэмжигч хэлхээний оролтын эсэргүүцэл
2

3. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад
2011
Бодлого.2 Зураг-4т үзүүлсэн хэлхээний R эсэргүүцэл дээрх хүчдлийг хэмжихийн тулд
нарийвчлалын анги КB=4.0, хэжидтийн хязгаар 500мB, харьцангуй дотоод
эсэргүүцэл =700om/B
E=0.55B, RE=50om, R=500om бол хэмжилтийн алдааг ол.
Зураг-4
Бодолт.2:
,
,
,
,
( )
3

4. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад
2011
Тоон электроникийн бодлогууд
Бодлого.1 Найман битийн хоѐрт аравт(Binary Coded Decimal)-ын тоо нэмэгч хэлхээг
зохио. Үүнд 7483 нэмэгч элемент-4ш, хоѐр оролттой AND логик элемент-2ш, хоѐр
оролттой OR-логик элемент -4 ширхэгийг тус бүр хэрэглэнэ. Зураг.1-д 7483 нэмэгч
элементийг үзүүллээ. U1
10 9
A1 S1
8 6
A2 S2
3 2
A3 S3
1 15
A4 S4
11
B1
7
B2
4
B3
16
B4
13 14
C0 C4
7483
Зураг.1 7483 нэмэгч
Бодолт.1:
4 битийн хоёртын нэмэгчийг хэрэглэвэл:
4 битийн (BCD) хоёрт аравтын нэмэгчийг зохиовол:
Хоѐр тооны нийлбэр 10-аас хэтэрвэл хориотой төлөвт орно. Хориотой төлөвөөс гаргахын
тулд 6-г нэмж өгөх хэрэгтэй. Дараах хоѐр нөхцөлд 6-г нэмдэг.
 С4=1 үед буюу CARRY- гаралт логик 1 байх үед
 8, 4, 2 баганууд дээр логик “1” байх нөхцөл буюу оролтонд орсон тоонуудын
нийлбэр 10-аас дээш байгаа эсэхийг шалгах схем зохиосон бол
Уг нөхцлүүдийг тооцон хоёрт аравтын нэмэгчийн логик схемийг зурвал:
Дөрвөн битийн хоѐрт аравтын нэмэгчийг зохиосны дүнд найман битийн хоѐрт аравтын
нэмэгчийг хялбархан хийж болно.
4

5. МУИС –ийн Улаанбаатар сургууль Электроникийн улсын XIII олимпиад
2011
Бодлого.2 Хоѐртын кодоос Gray код руу, Gray кодоос хоѐртын код руу хувиргах схем
зохио.
Бодолт:
5