2. Ευρωπαϊκή οδηγία 31/2010/EU
« …Από το 2021 όλα τα κτίρια στην Ε.Ε.
πρέπει να σχεδιάζονται
και να υλοποιούνται
ως κτίρια
ΣΧΕΔΟΝ ΜΗΔΕΝΙΚΗΣ
Ενεργειακής Κατανάλωσης…»
3. Κτίριο σχεδόν μηδενικής
ενεργειακής κατανάλωσης
«Κτίριο πολύ υψηλής ενεργειακής απόδοσης…
του οποίου η καταναλισκόμενη ενέργεια σε πολύ
μεγάλο βαθμό καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές,
συμπεριλαμβανομένης και της παραγόμενης
ενέργειας εντός του κτιρίου ή πλησίον του … στην
βέλτιστη ισορροπία κόστους – οφέλους…»
8. Παθητικό κτίριο = Κτίριο NZEB
« ……….πολύ υψηλής ενεργειακής απόδοσης…..
….. σε πολύ μεγάλο βαθμό να καλύπτεται από
ανανεώσιμες πηγές, συμπεριλαμβανομένης
και της παραγόμενης ενέργειας
εντός του κτιρίου ή πλησίον του.»
…………Βέλτιστη ισορροπία κόστους………….
14. 1ος ΣΤΟΧΟΣ
Από το 2021 τα νέα κτίρια
• να μην έχουν ανάγκη συμβατικού συστήματος θέρμανσης
• να καταναλώνουν < 15KWh/m2/χρόνο για ψύξη.
• να καταναλώνουν συνολικά <120Kwh/m2/χρόνο
15. 2ος ΣΤΟΧΟΣ
Από το 2020 τα υφιστάμενα κτίρια
• να εξοικονομούν ενέργεια έως και 75%
• να καταναλώνουν < 25KWh/m2/χρόνο για ψύξη ή θέρμανση.
• να καταναλώνουν συνολικά <120Kwh/m2/χρόνο
16. € 10,0 δις επιδότηση μέχρι το 2030
€ 100.- /m² για ανακαινίσεις υφιστάμενων
μεταπολεμικών κτιρίων στην Ελλάδα.
Οικονομικά δεδομένα για τα επόμενα 20 χρόνια:
• 10,0 δις € επιδότηση Ε.Ε.
500 εκ. € επιδότηση/χρόνο
• 6,0 δις € ΦΠΑ + Φόροι
• 30,0 δις € ιδιωτικές επενδύσεις
• 47,3 δις € μείωση κόστους ενέργειας
17,3 δις € όφελος για τη χώρα
17. € 10,0 δις επιδότηση μέχρι το 2030
€ 100.- /m² για ανακαινίσεις υφιστάμενων
μεταπολεμικών κτιρίων στην Ελλάδα.
Οφέλη:
• 85% εξοικονόμηση ενέργειας
• Υπολειπόμενη ενέργεια
καλυπτόμενη 100% από ΑΠΕ
• Εξοικονόμηση 20ΤWh το χρόνο
• 10,7 εκ. τόνοι CO2 λιγότεροι το χρόνο
•75.000 νέες πράσινες θέσεις εργασίας το χρόνο
20. Πιστοποιητικό EnerPHit για υφιστάμενα κτίρια
Ειδικοί κανόνες και στόχοι
για την ενεργειακή αναβάθμιση
υφιστάμενων κτιρίων.
Όταν το βασικό πρότυπο δεν
ικανοποιείται (δεδομένα όπως
προσανατολισμός, σκίαση, όγκος
δεν μπορούν να αλλάξουν).
22. Πιστοποίηση ανθρώπινου δυναμικού
Ξεκίνησε σαν ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα (2009-2011):
Postgraduate training “Certified European Passive House
Designer/Consultant” CEPH.
Σήμερα
Διεθνώς αναγνωρισμένο πιστοποιητικό
Πάνω από 4.000 πιστοποιημένοι μηχανικοί.
www.passivhausplaner.eu
23. Μέλη του Ε.Ι.ΠΑ.Κ. / Γεωγραφική κατανομή
Μέλη μέχρι ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 2013 : 205
25. Μηδενική κατανάλωση ?
Όχι, αλλά μείωση σε ένα βιώσιμα και οικονομικά
αποδεκτό επίπεδο
Passive House :
Αλλάζουμε το σήμερα
Μαθαίνοντας από το παρελθόν
και κτίζοντας για το μέλλον.
Κυρίες και Κύριοι
Λέξεις και φράσεις, όπως ενεργειακή απόδοση κτιρίων, ανθρακικό αποτύπωμα, ανάκτηση ενέργειας, ανανεώσιμες πηγές, ΚΕΝΑΚ, Κιλοβατώρες ανά τετραγωνικό το χρόνο, κτίριο μηδενικής ενεργειακής κατανάλωσης… μπήκαν τα τελευταία χρόνια με πολύ ένταση στην καθημερινότητα του κράτους κατ’ αρχήν , αλλά κύρια των επιχειρήσεων και των απλών πολιτών. Πολλοί θεωρούν πως βασικός λόγος για αυτό είναι η «ελληνική» κρίση που εκτός από όλα τα άλλα γεννά και ενεργειακή φτώχια. Εν μέρει έχουν δίκιο, αλλά είναι προφανές ότι η βασική αιτία δεν είναι αυτή. Η βασική αιτία είναι το εντελώς απροετοίμαστο να αντιμετωπίσει την κατανάλωση ακριβής ενέργειας ελληνικό κτίριο.
Αυτός ο αριθμός , 31/2010, θα μπει εντατικά στη ζωή μας και στο επιχειρείν μας τα επόμενα 10 χρόνια. Ήδη, ως συνήθως, έχουμε καθυστερήσει να εναρμονήσουμε την νομοθεσία μας και έχουμε κληθεί από την Ε.Ε. να «τρέξουμε» μέχρι το τέλος Μαρτίου και να ορίσουμε με αριθμητικά δεδομένα το «ΚΤΙΡΙΟ ΣΧΕΔΟΝ ΜΗΔΕΝΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗΣ».
Πως ορίζεται όμως το ΣΜΕΚ στην οδηγία? Ορίζεται σαν ένα «Κτίριο πολύ υψηλής ενεργειακής απόδοσης… του οποίου η καταναλισκόμενη ενέργεια σε πολύ μεγάλο βαθμό καλύπτεται από ανανεώσιμες πηγές, συμπεριλαμβανομένης και της παραγόμενης ενέργειας εντός του κτιρίου ή πλησίον του … στην βέλτιστη ισορροπία κόστους – οφέλους…». Ο Όρος ΣΧΕΔΟΝ δεν μπήκε τυχαία. Οι λόγοι είναι προφανείς : Το ΜΗΔΕΝ είναι ένας πολύ απόλυτος αριθμός, και στην ενεργειακή κατανάλωση (προσοχή δε μιλάμε για ενεργειακό ισοζύγιο) είναι εξαιρετικά δύσκολο και πολύ ακριβό να επιτευχθεί. Στόχος της ΕΕ είναι να οριοθετήσει έναν ρεαλιστικό και οικονομικά αποδεκτό μοντέλο διαχείρισης για όλη την Ευρώπη, τις επιχειρήσεις και τους πολίτες της. Γι’ αυτό και προτείνει την προσέγγιση στο ΜΗΔΕΝ και όχι το απόλυτο ΜΗΔΕΝ.
Εμείς πιστεύουμε πως ναι, αρκεί να σκεφτούμε πως κτίζαμε μόλις πριν 100 χρόνια περίπου, αρκεί να αντιληφθούμε πως τα ορυκτά καύσιμα έχουν πια συγκεκριμένη και ορατή ημερομηνία εξάντλησης, αρκεί να αποδεχτούμε επιτέλους πως η μόνη αστείρευτη πηγή ενέργειας, της οποίας μόλις το 10% αξιοποιούμε σήμερα είναι ο ήλιος και αρκεί να χρησιμοποιήσουμε τη συγχρονη τεχνολογία απλά , εφαρμόζοντας ξανά τις βασικές αρχές της Φυσικής επιστήμης.
Αυτή τη φιλοσοφία υιοθετεί το πρότυπο του Παθητικού Κτιρίου. Ας δούμε λίγο τον ορισμό του και τις βασικές αρχές σχεδιασμού του.
……….
Επομένως ένα παθητικό κτίριο ικανοποιεί απολύτως τις δύο από τις τρεις βασικές αρχές του κτιρίου ΣΜΕΚ. Αυτήν της ελάχιστης δυνατής κατανάλωσης και αυτήν της χρήσης ΑΠΕ και παραγόμενης εντός και πλησίον ενέργειας.
Για να έχουμε ένα μέτρο σύγκρισης , για το τι καταναλώνουν σήμερα τα κτίρια μας στην Ελλάδα, με βάση τις ανακοινώσεις του ΥΠΕΚΑ από τα ενεργειακά πιστοποιητικά, η κατανάλωση κυμαίνεται από 120 έως και 300 kWh/m2 το χρόνο.
Αφού λοιπόν βρήκαμε τη ρεαλιστική προσέγγιση, είναι εξίσου σημαντικό να θέσουμε άμεσα και ρεαλιστικούς στόχους.
Ο πρώτος θα μπορούσε να είναι αυτός. Ναι ! Σήμερα έχουμε την τεχνογνωσία και την τεχνολογία ώστε τα κτίρια του άμεσου μέλλοντος να μην χρειάζονται σε κλίματα όπως το Ελληνικό Μεσογειακό, καθόλου συμβατικό σύστημα θέρμανσης, εξαρτούμενο από ορυκτό καύσιμο.
Ο 2ος στόχος είναι κι αυτός ρεαλιστικός. Το υπάρχον κτιριακό δυναμικό καταναλώνει το 50% της συνολικής ενέργειας της χώρας και μια δραστική μείωση αυτής της κατανάλωσης δεν μπορεί παρά να είναι ευεργετική από κάθε άποψη για την οικονομία.
Φυσικά για την επίτευξη αυτού του 2ου στόχου χρειάζεται σημαντική επένδυση, αλλά και ένα μοντέλο που θα φέρει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Πρωτοβουλίες όπως το «εξοικονομώ κατ’ οίκον» μπορούν βελτιούμενες να αποτελέσουν το μπούσουλα για αυτό. Ας κάνουμε όμως μια υπόθεση εργασίας για τα επόμενα 20 χρόνια.
Επιδοτώντας μέσα από το ΕΣΠΑ με 100ευρώ/μ2 κάθε μεταπολεμικού κτιρίου στην Ελλάδα για τα επόμενα 20 χρόνια, το συνολικό όφελος για τη χώρα θα ξεπερνούσε τα 17 δις ευρώ, ενώ το πρόγραμμα θα προσέλκυε τριπλάσιο ποσό ιδιωτικών επενδύσεων και θα εξοικονομούσε 5πλάσιο ποσό κόστους ενέργειας.
Όμως η υπόθεση αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με χρηματοεπενδυτικά δεδομένα. Τα αναβαθμιζόμενα κτίρια θα εξοικονομούσαν μέχρι και 85% σε ενέργεια, η δε υπολειπόμενη θα καλυπτόταν από ΑΠΕ. Επομένως θα είχαμε κτίρια μηδενικού ανθρακικού αποτυπώματος με ότι αυτό συνεπάγεται. Θα εξοικονομούσαμε 20 tWh το χρόνο και θα εκπέμπαμε 10,7 εκ. τόνους CO2 στην ατμόσφαιρα. Και φυσικά θα δημιουργούσαμε 75.000 χιλιάδες νέες πράσινες θέσεις εργασίας κάθε χρόνο, δημιουργώντας πια με αποτελεσματικότητα κτίρια που παράγουν περισσότερη ενέργεια από όση καταναλώνουν.
Για να πετύχουμε όμως το στόχο , χρειάζεται κι ένα μοντέλο, μια διαδικασία , τα κατάλληλα εργαλεία και οι κατάλληλοι άνθρωποι. Έχοντας την εμπειρία του προτύπου που έχουμε υιοθετήσει, το οποίο είναι ένα εθελοντικό πρότυπο και όχι νόμος, πιστεύουμε πως το κλειδί για την επίτευξη των στόχων αυτών είναι η πιστοποίηση της όλης αλυσίδας που οδηγεί στο κτίριο ΣΜΕΚ.
Ένα πιστοποιημένο κτίριο είναι ένα κτίριο με ταυτότητα, η οποία στο μέλλον θα λειτουργεί όπως η πινακίδα του αυτοκινήτου μας σήμερα, και ΙΣΩΣ θα αποτελεί το όπλο κατά των νέων φόρων.
Νέο η υφιστάμενο , το πιστοποιημένο παθητικό κτίριο αποκτά συνεχώς προστιθέμενη αξία, ικανοποιώντας τώρα αλλά και στο μέλλον, στο σύνολο του κύκλου ζωής του τους χρήστες του.
Παθητικό κτίριο δε σημαίνει βέβαια μόνο ποιοτικός έλεγχος στην κατασκευή ή την αναβάθμιση, σημαίνει και κατάλληλα υλικά και εξοπλισμοί. Πιστοποιημένα υλικά και εξοπλισμοί εξασφαλίζουν το επιθυμητό αποτέλεσμα, μηδενίζοντας το ρίσκο.
Και φυσικά εξασφαλισμένο αποτέλεσμα σημαίνει πριν από όλα κατάλληλο και σωστά εκπαιδευμένο, και τελικά πιστοποιημένο, ανθρώπινο δυναμικό, όχι μόνο μηχανικοί αλλά και τεχνίτες και εφαρμοστές και άνθρωποι του εμπορίου και της βιομηχανίας.
Όλες τις παραπάνω υπηρεσίες και πολλές άλλες έχει ξεκινήσει να τις προσφέρει το Ινστιτούτο μας στην Ελλάδα εδώ και ένα χρόνο. Το δίκτυο μας εκτείνεται πλέον σε όλη την Ελλάδα και περιλαμβάνει όλες τις κατηγορίες μηχανικών, μελετητικές , εμπορικές και κατασκευαστικές εταιρείες, πανεπιστήμια και δημόσιους οργανισμούς. Ήδη πάνω από 150 μέλη μας έχουν εκπαιδευτεί μέσα από μια σειρά σεμιναρίων στις βασικές αρχές του Παθητικού Κτιρίου.
Και βέβαια δεν είμαστε μόνοι μας, αλλά μέρος ενός παγκόσμιου πια δικτύου που επεκτείνεται με γοργούς ρυθμούς σε κάθε άκρη της γης και υλοποιεί σήμερα κτίρια από την Ανταρκτική μέχρι την έρημο του Κατάρ. Το ΕΙΠΑΚ είναι δόκιμος εκπρόσωπος της διεθνούς ομοσπονδίας παθητικού κτιρίου και θα συμμετέχει στο επόμενο συνέδριο της τον προσεχή Απρίλιο στην Φρανκφούρτη για πρώτη φορά με 25μελή ελληνική αποστολή.
Κλείνοντας θα ξαναθέσω το αρχικό ερώτημα : Πόσο ρεαλιστικό είναι τελικά να απαιτούμε την μηδενική κατανάλωση στο κτίριο!
Και η απάντηση είναι σαφής και μονοσήμαντη: Όταν είσαι ακόμη στην μια μεριά του δρόμου, μην σκέπτεσαι πως θα πηδήξεις στο απέναντι πεζοδρόμιο. Δε φτάνεις ! Περίμενε να ανάψει ο «Γρηγόρης» και προχώρα με σταθερά βήματα από τη διαγραμμισμένη διάβαση. Τότε και μόνο τότε είναι εξασφαλισμένο, ΑΠΟ ΤΩΡΑ, ότι θα φτάσεις απέναντι!