Πασχαλινές λαμπάδες από τη Δ΄ τάξη του σχολείου μας.pptx
Τα στοιχεία στην τέχνη: Ο αέρας.pdf
1. Jan Brueghel ο
Πρεσβύτερος (1568–
1625) και Hendrick de
Clerck (1560/1570–
1630),
Η Αφθονία και τα
Τέσσερα Στοιχεία
(1606),
λάδι σε χαλκό,
51 x 64 cm,
Museo Nacional del
Prado, Maδρίτη, Spain
2. 1 Η γη
2 O αέρας
Ο Βοριάς
Ο Ζέφυρος
Τι κινεί ο αέρας; Τα σύννεφα του Λεονάρντο
Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
Τι μεταφέρεται με τον αέρα;
Οι ήχοι
Τα βλέμματα
Η επικοινωνία
Ό,τι είναι άυλο = οι ιδέες
3. ΟΙ ΤΕΧΝΕΣ ΤΗΣ ΟΡΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΚΟΗΣ
• Ενατένιση
• Απόσταση = η πνευματική
διάσταση του ανθρώπου
Οι άλλες αισθήσεις
Αφή, γεύση, όσφρηση =
Επαφή = η γήινη διάσταση του
ανθρώπου
4. Ο άνθρωπος
και
Οι δύο όροφοι
Σε κάθε όροφο αντιστοιχεί ένας λαβύρινθος
Ο λαβύρινθος της ελευθερίας στην ψυχή και τα
κατηγορήματά της (πτυχώσεις μέσα στην ψυχή)
Ο λαβύρινθος της συνέχειας στην ύλη και τα μέρη της
(αναπτυχώσεις της ύλης)
G. Deleuze, Η Πτύχωση, σ.15κ.ε.
Γιάννης Κουνέλλης,
Ψυχή
Σώμα,
2000
5. Για τον Χάιντεγκερ (1889-1976),
ο άνθρωπος δεν χωρίζεται σε ύλη και πνεύμα,
δεν αποτελείται από τα διακριτά μέρη
Σώμα και Ψυχή
ή
Ύλη και Πνεύμα
Ο άνθρωπος ως «είναι-στον-κόσμο»
ως σχέση:
Σώμα και Κόσμος
In der welt sein
6. Bruno Catalano, Οι Ταξιδιώτες, 2013
Eίμαστε ένα μέσα που κοιτάζει έξω;
Είμαστε ξέχωροι του έξω;
Τι γίνεται με τη διάθεση
Την ακεφιά
Την ατμόσφαιρα
Το Φθινόπωρο και την ΄Ανοιξη
Τη δυσπραγία
Την απώλεια
Την απεδαφικοποίηση;
7. Ο άνθρωπος
και
Οι δύο όροφοι
Σε κάθε όροφο αντιστοιχεί ένας λαβύρινθος
Ο λαβύρινθος της ελευθερίας στην ψυχή
και τα κατηγορήματά της
(πτυχώσεις μέσα στην ψυχή)
Ο λαβύρινθος της συνέχειας στην ύλη και τα μέρη της
(αναπτυχώσεις της ύλης)
G. Deleuze, Η Πτύχωση, σ.15κ.ε.
Γιάννης Κουνέλλης,
Ψυχή
Σώμα,
2000
9. 1 Η γη
2 O αέρας
Τι κινεί ο αέρας; Τα σύννεφα του Λεονάρντο
Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
Τι μεταφέρεται με τον αέρα;
Οι ήχοι
Τα βλέμματα
Η επικοινωνία
Ό,τι είναι άυλο = οι ιδέες
10. Ψυχή = πνοή της γης = άνεμος
Ο Βορηάς και Νοτιάς, Λεβάντες και Πουνέντες, Γρέγος και Γαρμπής,
Μαΐστρος και Σορόκος
Τι κουνάει ο αέρας;
Τα σύννεφα του Λεονάρντο
Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
34. Ψυχή = πνοή της γης = άνεμος
Τι κουνάει ο αέρας;
• Ο Ζέφυρος και η Αύρα
• Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
• Ο ερχομός του Νεοπλατωνικού ΄Ερωτα =
• Η γέννηση της Αφροδίτης
35. Κείμενο Αλμπέρτι πώς κινούνται
οι πτυχώσεις
• «Oι επτά κινήσεις είναι ιδιαίτερα ευχάριστες όταν απεικονίζονται
μαλλιά, όπου μερικά στρίβουν σαν έλικας, σαν να ήθελαν να δεθούν,
να κυματίζουν στον αέρα σαν φλόγες, να διπλώνονται σαν φίδια,
μερικά να σηκώνονται από εδώ, άλλα από εκεί.
• Οι πτυχώσεις για να έχουν κίνηση…καλό είναι να βάλουμε το
πρόσωπο του άνεμου Ζέφυρου ή της ΄Οστριας να φυσάνε από τα
σύννεφα και να κινούν τις πτυχώσεις. Έτσι, θα δεις με πόση χάρη τα
σώματα που τα χτυπάει ο αέρας δείχνουν τα γυμνά τους μέρη κάτω
από τις πτυχώσεις που ανασηκώνονται. Οι άλλες πάλι πτυχώσεις θα
δεις να πετάνε ελεύθερα, με χάρη στον αέρα». On Painting, σ.81
36. Οι επτά κινήσεις των σωμάτων
κατά Αλμπέρτι (On Painting, σ.79)
• Ο,τιδήποτε κινείται στη θέση του μπορεί να το κάνει με επτά
τρόπους:
• Προς τα επάνω
• Προς τα κάτω
• Προς τα δεξιά
• Προς τα αριστερά
• Προς τα πίσω (απομάκρυνση προς το βάθος)
• Προς τα εμπρός
• Γύρω από τον εαυτό του
50. Edouard Manet,
Το Μπαρ στο Folies-
Bergeres, 1882
Η πιο περίπλοκη
σύνθεση στην
Ιστορία της Τέχνης:
Η χλαλοή και το
φευγαλέο
Η απεικόνιση
της
ΑΠΌΣΥΡΣΗΣ
της
ΟΝΕΙΡΟΠΟΛΗΣΗΣ
51. O αέρας
Ο Βορηάς
Ο Ζέφυρος
Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
Τι μεταφέρεται με τον αέρα
Οι ήχοι
Η επικοινωνία
Τα βλέμματα
Ό,τι είναι άυλο
Οι σκέψεις
Οι ιδέες
59. O αέρας
Ο Βορηάς
Ο Ζέφυρος
Τα ρούχα και οι πτυχώσεις του Μποτιτσέλι
Τι μεταφέρεται με τον αέρα
Οι ήχοι
Τα βλέμματα
Η επικοινωνία
Ό,τι είναι άυλο
Τα συναισθήματα
Oι ιδέες
65. ΄Εχω μία Ιδέα!
• Τι σημαίνει «έχω μία ιδέα»;
Σε ό,τι δημιουργικό κάνουμε
• Όλοι ξέρουμε ότι δεν είναι συνηθισμένο πράγμα να έχουμε μία ιδέα
• ΄Όταν έχουμε μία ιδέα είναι λόγος για να γιορτάσουμε!
66. Η ΙΔΕΑ
Η ΕΝΝΟΙΑ
Η ΓΛΩΣΣΑ
Η ΧΕΙΡΟΝΟΜΙΑ
ΑΠΌ-ΥΛΟΠΟΙΗΣΗ ΤΟΥ ΄ΕΡΓΟΥ ΤΕΧΝΗΣ
Δεκαετία του 1960-1970
69. Yves Klein (1928-62)
Λεπτομέρεια απο την
Εφημερίδα μιάς μέρας
(1960).
Η λεζάντα έγραφε:
Ο Ζωγράφος του χώρου
διαπερνά το Κενό
(ρίχνει τον εαυτό του
στο κενό)
71. Η Historia και ο Λεονε Μπατίστα Αλμπέρτι
Ο πίνακας-παράθυρο μετατρέπει τον κόσμο σε σκηνή
Σε προοπτικό κουτί
Εγκαθιδρύει κάτι που μπορεί να εξιστορηθεί – να περιγραφεί – από
όσα συμβαίνουν ΣΤΗΝ ΣΚΗΝΗ ΤΟΥ ΚΟΣΜΟΥ
72. Ο πίνακας είναι το ανοικτό
προς την historia παράθυρο
ένα παράθυρο που πλαισιώνει το χρόνο
=
μία στοιχειώδη μονάδα της ιστορίας
74. Η σκηνή του κόσμου συνιστά το χώρο
μέσα από τον οποίο
το αόρατο εισέρχεται στο ορατό
η αιωνιότητα εισέρχεται στον χρόνο
(αφηγούμεθα έτσι τη γέννηση της ιστορίας)
μέσω της ενσαρκώσεως
απεικονίζεται το μη-παραστάσιμο
=
γίνεται εικόνα
76. Η historia χρειάζεται
ή προϋποθέτει ένα θέατρο του κόσμου
τούτη η σκηνή
τούτο το σκηνικό
τούτο το πλαίσιο
χρειάζεται
για να υπάρξει η ιστορία
στη σκηνή του κόσμου-
προκειμένου ο κόσμος
να γίνει ο τόπος μιάς ιστορίας
86. 1915
Σουπρεματιστικό
Μανιφέστο
Σουπρεματισμός σημαίνει την Υπεροχή του καθαρού αισθήματος
την αίσθηση
Το αίσθημα
τη συγκίνηση
Που ωθεί
Τον άνθρωπο στη δημιουργία
Ο Σ. Επανα - ανακάλυψε την καθαρή τέχνη
Που σκεπάστηκε από τα υλικά πράγματα
Το αίσθημα που γεννάει τα έργα Τέχνης:
Η αληθινή καλλιτεχνική τους αξία
Βλέπουν το τετράγωνό μου άδειο.
Γιατί δεν ξέρουν να διακρίνουν τιποτε άλλο στα έργα παρά
Την ευχέρεια με την οποία ο καλλιτέχνης αναπαριστά τα αντικείμενα
92. «Η αφαίρεση είναι η αποθέωση
του πραγματικού και όχι η πτώση του»
εν αίσθηση
Όλα γίνονται ΕΝΑ
ΔΕΝ ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΕΞΩ
ΤΟ ΕΞΩ ΕΊΝΑΙ ΨΕΥΔΑΙΣΘΗΣΗ
ΤΟ ΜΕΣΑ ΕΊΝΑΙ Η ΑΛΗΘΕΙΑ
93. «Όπως ο Μουσικός μπορεί να
αναμεταδώσει τα συναισθήματά του
από μία ανατολή ήλιου χωρίς να
χρησιμοποιήσει τους τόνους ενός
κόκορα που λαλεί, έτσι και ο ζωγράφος
διαθέτει καθαρώς ζωγραφικά μέσα για
να ντύσει τις εντυπώσεις του από ένα
πρωινό, χωρίς να πρέπει να ζωγραφίσει
και τον κόκορα» σελ.189
ΜΗΝ ΣΑΣ ΜΠΕΡΔΕΥΕΙ
ΠΟΥ ΔΕΝ
ΑΝΑΠΑΡΙΣΤΩ
ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ ΚΑΙ
ΠΡΑΓΜΑΤΑ ΚΑΙ ΦΥΣΗ
Αναπαριστώ
το αύλο,
το πνευματικό
94. Παράλληλα με τη μουσική αφαίρεση
του Arnold Schoenberg
στις αρχές του 20ού αιώνα
Όπως η απευθύνεται
στο νου, έτσι έπρεπε να κάνει
και η :
να εκφράζει ,
όχι τον απτό κόσμο των αισθήσεων
95. ΤΙ ΑΦΑΙΡΩ ΑΠΌ ΤΗ ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ;
Τα «πράγματα»
Τα res
Τι είναι Αφαίρεση;
98. ΓεωμετρικήΑφαίρεση
Οι αρχές του Νεοπλαστικισμού - De Stijl:
Καθαρή αφαίρεση
Πρωτεύοντα χρώματα
Ευθείες γραμμές, ορθές γωνίες
Γεωμετρικά σχήματα
ΓεωμετρικήΑφαίρεση
105. Απομάκρυνση από τα θέλγητρα του ορατού
=
επιστροφή στο πραγματικά πραγματικό
106. Το δέντρο
ΚΑΘΕΤΟΣ ΚΑΙ ΟΡΙΖΟΝΤΙΑ
• ΧΩΡΟΣ ΚΑΙ ΚΙΝΗΣΗ“οι δύο
αντιθετικές
“οι δύο αντιθετικές δυνάμεις που
διαμορφώνουν τη γή είναι η οριζόντια
γραμμή της δύναμης που είναι η πορεία
της γης γύρω από τον ήλιο. Και η
κάθετος βαθιά χωρική κίνηση των
ακτινών που πηγάζουν από το κέντρο
του ήλιου»
107. (M.H.J. Schoenmaeker (1875-1944), Het
Nieuwe Werelbeeld. Sumber: Frampton, Kenneth. Modern
Architecture: A Critical History.)
• “οι δύο αντιθετικές δυνάμεις που
διαμορφώνουν τη γή είναι η οριζόντια γραμμή
της δύναμης που είναι η πορεία της γης γύρω
από τον ήλιο. Και η κάθετος βαθιά χωρική
κίνηση των ακτινών που πηγάζουν από το
κέντρο του ήλιου»
• “τα τρία κυρίαρχα χρώματα είναι τα
κίτρινο, μπλε, και κόκκινο. Είναι τα
μόνα χρώματα που υπάρχουν. Το
κίτρινο είναι η κίνηση της ακτίνας, είναι
κάθετο... Το Μπλε είναι η οριζόντια
γραμμή του ορίζοντα, είναι γραμμή και
οριζοντιότητα, είναι το σύμπαν και είναι
το αντίθετο του κίτρινου… Το Κόκκινο
συμφιλιώνει το κίτρινο και το μπλε. Το
κίτρινο ακτινοβολεί, το μπλε υποχωρεί,
το κόκκινο πλέει.
108. Συνθεση με μπλε κόκκινο και κίτρινο
Piet Mondrian, 1920
“ΑΝΑΖΗΤΗΣΗ ΤΗΣ
ΕΝΟΤΗΤΑΣ
ΤΟΥ ΕΝΟΣ
ΤΗΣ ΟΥΣΙΑΣ
ΦΟΝΤΟ - ΧΩΡΟΣ ΕΙΝΑΙ
ΤΟ ΛΕΥΚΟ
ΟΙ ΜΟΡΦΕΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ
ΚΟΚΚΙΝΟ ΤΟ ΚΙΤΡΙΝΟ ΤΟ
ΜΠΛΕ
Piet Mondrian. (Sumber:
www.artmuseums.harvard.edu)
Ώριμο DE STIJL
109. Ορισμός του De stijl ως στιλ και ως
ιδέα
«η καθαρή πλαστική όραση θα χτίσει
μία νέα κοινωνία
Η τέχνη της απόλυτης καθαρότητας
θα δώσει στον άνθρωπο, στον
μελλοντικό άνθρωπο,
τις πνευματικές αξίες
που χρειάζεται».
110. Σκοπός: η τέχνη να
αποκαθαρθεί
Να γίνει ακριβής και
απόλυτη
111. Η τέχνη είναι συλλογική είναι μία γλώσσα που υπερβαίνει την
κουλτούρα, τη γεωγραφία και την πολιτική.
Πρέπει να είναι από-προσωποποιημένη και να δημιουργεί την
αίσθηση του ανώνυμου – του οικουμενικού, του παγκόσμιου.
Η Προσωπικότητα του καλλιτέχνη πρέπει να κάνει
πίσω.
112. Πνευματική αρμονία και τάξη
Καθαρή αφαίρεση
Όχι Υποκειμενισμός
Παγκοσμιότητα-Οικουμενικότητα της Τέχνης
Μορφή και χρώμα
Κάθετοι και οριζόντιοι άξονες
Πρωταρχικά χρώματα: κόκκινο κίτρινο μπλε
Άσπρο και μαύρο
113. Απώλεια εικόνας = φαντασιακή ύφεση
απομάκρυνση από το φανταστικό
=
η αφηρημένη τέχνη
=
απομάκρυνση από τα θέλγητρα της περιγραφής
115. Joseph Kosuth (γ.1945), Μία και Τρεις καρέκλες, 1965
Εννοιακή τέχνη --- Από-υλικοποίηση ---
de materialization --- οπτικοποίηση του άϋλου
116. Η φωτογραφία μιάς
καρέκλας, μία πραγματική
καρέκλα και ο ορισμός της
καρέκλας από την
εγκυκλοπαίδεια.
Η ιδέα είναι το έργο τέχνης
και στην εννοιακή τέχνη
βλέπουμε το αντικείμενο
αργά να από-υλικοποιείται
και να γίνεται σκέψη. Ιδέα
και αντικείμενο πλέκονται,
αλλά το αντικείμενο αργά
και σταθερά εξαφανίζεται.
Ο Μινιμαλισμός γρήγορα εξαντλήθηκε και ανέλαβε η Εννοιακή
τέχνη.
Η ιδέα είναι το αντικείμενο της τέχνης,
όχι το αισθητό αντικείμενο.
Joseph Kosuth, Μία και Τρείς Καρέκλες (One and Three
Chairs), 1965.
117. Η ταυτολογία της τέχνης : το έργο τέχνης
δηλώνει «είμαι ένα έργο τέχνης»
J.Kosuth, η Τέχνη ως
Ιδέα ως Ιδέα, 1967
«To NOHMA
θέλει να
σημάνει τον
Εαυτό του,
εκφράζεται με
ένα θέλω-να-
πω της
παρουσίας του
ΝΟΗΜΑΤΟΣ»
Derrida
118. Απεικονίζοντας το Τίποτα
J.Kosuth, η Τέχνη ως
Ιδέα ως Ιδέα, 1967
«To NOHMA
θέλει να
σημάνει τον
Εαυτό του,
εκφράζεται με
ένα θέλω-να-
πω της
παρουσίας του
ΝΟΗΜΑΤΟΣ»
Derrida
123. Αναζητάμε :
• τη θεμελιώδη αρχική πράξη
της χειρονομίας
• Το ίχνος που αφήνει στο χαρτί
η σκέψη
• Το «σβήνω και γράφω»
του ποιητή καθώς σκέφτεται
• Την οπτικοποίηση
του γράμματος και της λέξης
Ο π τ ι κο π ο ι ώ ν τ α ς τ η σ κέ ψ η μ έ σ ω τ ο υ ί χ ν ο υ ς
124. Mary Kelly, Post-Partum Αρχείο:
Documentation IV: 1976-77
Η αρχική
πράξη
της
χειρονομίας
Το ίχνος
127. • Το «σβήνω και γράφω» του ποιητή καθώς σκέφτεται
• Αναζητάμε την αρχή του «κουβαριού»
• Αναζητάμε τη θεμελιώδη αρχική πράξη της
χειρονομίας που ιχνογραφεί
• Ή μήπως του δημιουργικού νου την ώρα που δρα;
«Πώς να κάνω τους άλλους να
κατανοήσουν αυτό που είναι σκέψη;»
J.F.Lyotard
Το χ ε ι ρ ό γ ρ α φ ο κ α ι τ ο « κ ο υ β ά ρ ι »
128. Το χ ε ι ρ ό γ ρ α φ ο κα ι τ ο « κο υ β ά ρ ι »
133. To Παλίμψηστο του Αρχιμήδη
Παλίμψηστο: χαραγμένο ξανά :
χειρόγραφες περγαμηνές, ξυσμένες και
ξαναχρησιμοποιημένες, λόγω του υψηλού τους
κόστους (13ος, 1906, 1998).
METHODS OF INFINITY
13th century prayer book written over Archimedes works
134. Mary Kelly, Post-Partum: Documentation IV: Εκπεμπόμενα
Αντικείμενα, Ημερολόγιο και Διάγραμμα, 1976
Mary Kelly, Post-
Partum Αρχείο:
Documentation VI:
Προγραφής Αλφάβητο
και Ημερολόγιο, μεικτή
τεχνική, 1976-1977
144. Από το παλίμψηστο
• Επιστροφή στο χειρόγραφο
• Επιστροφή στη μουτζούρα
• Επιστροφή στο σβήνω γράφω
• Επιστροφή στο μετανιώνω
• Επιστροφή στην υλικότητα του χαρτιού και του μολυβιού
• Επιστροφή στην όσφρηση: τετράδιο μελάνι γόμα
• Επιστροφή στο χρόνο που χρειάζεται να επιλέξεις το χαρτί και το
μαλακό μολύβι
• Επιστροφή στον πόνο του ματιού που βλέπει τη μουτζούρα του
χεριού
Στην προφορικότητα της
ψηφιακής επικοινωνίας
146. Η επιστροφή
στον άνεμο
ΖΩΓΡΑΦΙΚΗ
ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΕΡΑ
Κάνε μία
τρύπα σε μία
σακούλα
γεμάτη λογής
σπόρους και
βάλε τη
σακούλα εκεί
όπου φυσάει
ο άνεμος.
Υoko Ono
1961