Transparencia de soporte para la materia en Publicidad y Relaciones Públicas 2020-2021, en la Universidad de Vigo (Galicia, España) IMPORTANTE: NO TIENEN ASOCIADO EL MATERIAL AUDIOVISUAL que completa las presentaciones. Es la 1ª de las 6 que encontrará en slideshare, de las 20 que componen el curso (teoría y práctica), feitas a meirande parte en idioma galego,

1. TEMA 1 –
INTRODUCCIÓN Á
PROPAGANDA POLÍTICA
Pontevedra, 1 de outubro de 2020

2. ESQUEMA TEMA 1 -
TÉCNICAS DE PROPAGANDA POLÍTICA
 INTRODUCCIÓN
 DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA

3. Antes de falar do pasado, do remoto e
do máis próximo… falemos do presente

4. INTRODUCCIÓN
Os medios de comunicación son o referente
principal da vida política.
Non marcan que pensar pero si sobre que
pensar.

6. INTRODUCCIÓN
Os suxeitos políticos poden conversar e
relacionarse directamente cos seus potenciais
votantes.
Arestora, internet e as redes sociais son
tamén espazos de loita propagandística.

8. INTRODUCCIÓN
 Que non é propaganda?
PERSUASIÓN
PUBLICIDADE

9. TEMA 1 -
TÉCNICAS DE PROPAGANDA POLÍTICA
 INTRODUCCIÓN
DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE
PROPAGANDA
 SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA

10. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 DEFINICIÓNS BÁSICAS
Normativa (Academias)
Histórica
Autores
Cibernética

11. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 DEFINICIÓNS BÁSICAS
Normativa (R.A.E.)

12. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 DEFINICIÓNS BÁSICAS
Normativa (R.A.G.)

13. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 DEFINICIÓNS BÁSICAS
Normativa
Histórica

14. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
Bélica

15. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 Noción polisémica estudiada por moitos autores
e en diversas ciencias.
 Denominador común:
A PROPAGANDA É UN MODO DE COMUNICACIÓN
Segundo cada autor, céntranse na AUDIENCIA, no CONTIDO, na
INTENCIONALIDADE, no EMISOR

16. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 Propósito do “propagandista”
 Controlar o fluxo de información
 Enviar mensaxes con intencionalidade
 Dirixir á opinión pública
 Promocionar os seus intereses e as súas ideas
Vexamos algunhas definicións

17. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 Paolo Facchi
“A propaganda é un traballo de presión exercitado para
influír sobre a opinión pública e a conduta da sociedade
co obxectivo de que adoite un comportamento
determinado”
 Jean Marie Domenach
“A finalidade da propaganda é suxerir ou impor crenzas
ou opinións que a miúdo modifican os comportamentos,
a forma de ser ou as conviccións filosóficas ou relixiosas
das persoas”

18. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 G. Beaudoux, D’Adamo e Slavinski, 2011
“Mensaxe con intencionalidade directa ou
indirectamente política, totalmente controlado
polo emisor nas súas fases de produción e
difusión, cuxo obxectivo é a promoción deliberada
das ideas e intereses do comunicador, co
propósito de producir no público seleccionado
certas respostas cognitivas, afectivas e
comportamentos acordes”

20. DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 G. Beaudoux, D’Adamo e Slavinski, 2011
“Mensaxe con intencionalidade directa ou
indirectamente política, totalmente controlado
polo emisor nas súas fases de produción e
difusión, cuxo obxectivo é a promoción deliberada
das ideas e intereses do comunicador, co
propósito de producir no público seleccionado
certas respostas cognitivas, afectivas e
comportamentos acordes”

21. TEMA 1 -
TÉCNICAS DE PROPAGANDA POLÍTICA
 INTRODUCCIÓN
 DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA

22. SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 É unha comunicación persuasiva: Trátase
dunha comunicación persuasiva planeada por un
emisor /es encamiñada a producir un determinado
tipo de conduta nos receptores.
 É unha comunicación interpersoal: Faise entre
persoas pero co matiz de que moitas veces o
receptor é tratado de xeito impersoal. As masas
son máis facilmente manipulables. Neste caso a
comunicación emotiva é máis eficaz.

24. SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 A propaganda política é unha comunicación de contido
ideolóxico: Pertence sempre a categorías ideolóxicas ou fan
referencia a grupos ideolóxicos determinados.
 Pretende a perpetuación ou cambio nas
estruturas de poder: En diferentes versións (local,
rexional, nacional, internacional...) A intencionalidade de
calquera tipo de propaganda é sempre no fondo,
conquistar o poder. A propaganda é a loita polo
poder a través dos medios de comunicación.
 Debe conseguir a congruencia total coa a acción do
persuadido: evitar contradicións entre a recepción e a acción.

25. SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 O conxunto destas características podemos resumilas:
 “É unha forma de comunicación ideolóxica que
persegue influír sobre as actitudes e as
opinións dos individuos dunha determinada
colectividade para perpetuar ou cambiar as
estruturas do poder imperantes na mesma
mediante a indución a actuar de acordo cos
principios e os temas contidos na mensaxe”.

26. TEMA 1 -
TÉCNICAS DE PROPAGANDA POLÍTICA
 INTRODUCCIÓN
 DEFINICIÓNS DO CONCEPTO DE PROPAGANDA
 SIGNIFICADO E SENTIDO DA PROPAGANDA POLÍTICA
 ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA

27. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 ORIXE DA PROPAGANDA
 ANTIGA GRECIA
 ANTIGA ROMA
 MEDIO ORIENTE

28. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 O termo xorde dentro do ámbito relixioso do catolicismo. A Sacra
Congregatio de Propaganda Fide, constituída de maneira definitiva
pola bula Inscrutabili Divine de 1622, emitida polo Papa Gregorio
XV. Xa funcionaba desde 1572 cando o Papa Gregorio XIII
comezou a reunir con frecuencia regular a tres cardeais nunha
primitiva congregación para combater a acción da Reforma.

29. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 EVOLUCIÓN HISTÓRICA
 IDADE MEDIA

30. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 SIGLOS XVIII-XIX
O termo propaganda é rexistrado
por primeira vez nun dicionario en
Francia, no ano 1740

31. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 Desde mediados do século XX ata a actualidade, a
propaganda aproveitase dos avances científicos e
tecnolóxicos:
Medios de comunicación de masas: affiches,
prensa, radio, televisión, internet, IA, ...
Novas ferramentas para emisores: papeis, sons
gravacións, imaxes, interactividade, …
Aldea global (McLuhan): calquera pode enviar
fácilmente mensaxes a grandes sectores da
sociedade de xeito individual e dun modo
sinxelo.

32. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 SIGLO XX

33. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 SIGLO XX

34.  A través de Rudolf Hess, Hitler le ofreció a Leni Riefenstahl filmar la concentración
del Partido Nazi en el Campo Zeppelin de Nüremberg en 1933. El dictador había
quedado muy impresionado con el primer trabajo de Leni como directora
cinematográfica en Das Blaue Licht (La Luz Azul, 1932). Riefenstahl aceptó la
propuesta y realizó lo que hoy se conoce como La Trilogía de Nüremberg.

35. ORIXE E EVOLUCIÓN HISTÓRICA DA PROPAGANDA
 Foi despois da II Guerra Mundial cando a análise científica da
propaganda se consolida entre as disciplinas sociais e se instala
entre a Psicoloxía, a Psicoloxía Social e a Socioloxía.
 A Guerra Fría, desde a II Guerra ata finais de século XX, é unha
guerra de propaganda.
 A propaganda converteuse nun fenómeno máis político que
relixioso e o uso da palabra ten adquirido un carácter pexorativo.

37.  Os tres conceptos básicos que
resalta Aristóteles na Retórica:

Ethos: autoridade do emisor,
credibilidade.
Pathos: a escenificación do
discurso, as emocións
Logos: O razoamento que se
fai para transmitir os
argumentos
ARGUMENTOS DE PERSUASIÓN

38. ETHOS
 As características do emisor do discurso, á súa capacidade para
inspirar confianza ao seu auditorio. Sensible e confiable ( capaz
de dar consellos razoables e pertinentes ); Sincero (non debe
disimular o que pensa ou o que sabe) e Simpático (debe mostrar
que quere axudar ao auditorio)
 Non todos os persuasores teñen a mesma imaxe ou capacidade,
non transmiten co mesmo efecto a mensaxe. Credibilidade
 Os partidos políticos buscan líderes lexitimados.

39. PATHOS
 Presentación emocional da mensaxe. Diríxese máis
aos sentimentos e ás emocións.
 Non é o mesmo un discurso encendido ,
xesticulando, con tensión, que un discurso plano:
linguaxe non verbal.
 Esa escenificación ten relevancia especial no
discurso propagandístico.
 Suscitar ira, calma, odio, medo, vergoña,
indignación, agradecemento, compaixón ou envexa.

40. LOGOS
 É o discurso baseado na argumentación
lóxica
 Son aqueles aspectos que aporta o
candidato para dar argumentos de
carácter racional
 Empregará os diferentes argumentos
segundo a súa estratexia

41. PERSUADIR es CONVENCER

42. TEMA 2 -
TIPOS E MODELOS DE PROPAGANDA POLÍTICA
 PROPAGANDA POLÍTICA E PROPAGANDA SOCIOLÓXICA
 RACIONAL vs EMOCIONAL
 AXITACIÓN OU DE INTEGRACIÓN
 NEGRA, BRANCA OU GRIS
 VERTICAL vs HORIZONTAL
 RELIXIOSA, DE GUERRA, POLÍTICA OU SOCIAL
 SUBPROPAGANDA, CENSURA E DESINFORMACIÓN
 OUTRAS TIPOLOXÍAS

43. Epílogo
 Recomendacións
 Lecturas (MooVi)
Delimitación teórica (Alberto Pena)
Hª de la propaganda, una
aproximación metodológica
(Alejandro Pizarroso)
 Libro:
La manipulación del lenguaje
(Nicolás Sartorius)

44. octaviorodriguez@uvigo.gal