2. คํานํา
ธรณีพิบัติภัย เป็นพิบัติภัยธรรมชาติ ที่เกิดจากกระบวนการเปลี่ยนแปลง
ทางธรณีวิทยา เพื่อปรับสภาพพื้นผิวโลกให้อยู่ในสภาวะสมดุล ซึ่งเป็นสาเหตุสําคัญของการ
เกิดธรณีพิบัติภัยต่างๆ ซึ่งพิบัติภัยเหล่านี้ทําให้เกิดผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและสร้าง
ความสูญเสียต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนอย่างมาก รวมทั้งเศรษฐกิจโดยรวมของ
ประเทศด้วย
ธรณี พิ บั ติ ภั ย ในปั จ จุ บั น ได้ ท วี ค วามรุ น แรงและเกิ ด บ่ อ ยครั้ ง ขึ้ น เนื่ อ งจากปั จ จั ย ทาง
ธรรมชาติ เช่น สภาพภูมิอากาศที่เปลี่ยนแปลงไป ทําให้เกิดพายุฝนที่มีความรุนแรงขึ้น ประกอบกับการเพิ่มขึ้น
ของประชากรที่ ส่ ง ผลให้ เ กิ ด การขยายตั ว ของชุ ม ชน เข้ า ไปตั้ ง ถิ่ น ฐานในพื้ น ที่ เ สี่ ย งภั ย มากขึ้ น
การเปลี่ยนแปลงการใช้ประโยชน์ที่ดิน เช่น การเปลี่ยนแปลงพื้นที่ป่าไม้เป็นพื้นที่ทําการเกษตร ปัจจัยเหล่านี้
ล้วนมีส่วนในการกระตุ้นให้เกิดธรณีพิบัติภัยต่างๆ แม้ว่าปัจจุบันยังไม่สามารถที่จะหยุดยั้งการเกิดธรณีพิบัติภัยได้
แต่สามารถบรรเทาและลดผลกระทบจากธรณีพิบัติภัยได้
กรมทรัพยากรธรณี กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ในฐานะหน่วยงานหลัก
มี ห น้ า ที่ รั บ ผิ ด ชอบในการศึ ก ษาหาแนวทางบรรเทาลดผลกระทบจากธรณี พิ บั ติ ภั ย ของประเทศ จึ ง ได้
ดําเนินการสํารวจศึกษา และวิเคราะห์ข้อมูลต่างๆ ของพื้นที่ทั่วประเทศ โดยจัดทําแผนที่แสดงพื้นที่ที่มีโอกาส
เกิดธรณีพิบัติภัยแต่ละชนิด จัดตั้งเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณีพิบัติภัย จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการธรณีพิบัติภัย
เพื่อตรวจสอบสภาพอากาศและประกาศแจ้งเตือนภัยถึงเครือข่ายฯ โดยส่งผ่านข้อความสั้น (SMS) และจัดส่ง
นักธรณีวิทยาเข้าตรวจสอบพื้นที่ที่เกิดธรณีพิบัติภัยเพื่อหาสาเหตุ สภาพความเสียหาย ประเมินความเสี่ยงของ
พื้นที่เกิดเหตุและบริเวณใกล้เคียง รวมทั้งได้รวบรวมข้อมูลเพื่อจัดทําเป็นรายงานสรุปเหตุการณ์ธรณีพบัติภัย
ิ
รายงานสรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยฉบับนี้ นําเสนอเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปีงบประมาณ
พ.ศ.๒๕๕๓ (ระหว่ า งเดื อ นตุ ล าคม ๒๕๕๒ – กั น ยายน ๒๕๕๓) รวมทั้ ง ให้ ค วามรู้ เ กี่ ย วกั บ สาเหตุ
การเกิดธรณีพิบัติภัย ธรณีวิทยาและภูมประเทศ พร้อมทั้งข้อแนะนําในการป้องกันและแก้ไขธรณีพิบัติภัยชนิดต่างๆ
ิ
กรมทรัพยากรธรณี หวังเป็นอย่างยิ่งว่ารายงานฉบับนี้จักเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่าน เพื่อเสริมสร้างความเข้าใจ
การเตรียมพร้อมเฝ้าระวังและการปฏิบตตนเพื่อรับมือกับเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยที่อาจเกิดขึ้นอีกในอนาคต
ัิ
(นางพรทิพย์ ปั่นเจริญ)
อธิบดีกรมทรัพยากรธรณี
ตุลาคม ๒๕๕๓

3. สารบัญ
บทนํา ก
แนวทางการปฏิบัติของกรมทรัพยากรธรณี ซ
ดินถล่ม ๑
ดินไหล ๖
รอยแยก ๒๐
หลุมยุบ ๒๖
ตลิ่งทรุด ๕๐
น้ําป่าไหลหลาก ๕๒
การตรวจสอบเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย อื่นๆ ๗๖
แผ่นดินไหวในประเทศไทย ๗๙
แผ่นดินไหวต่างประเทศ ๘๔
สารบัญรูปภาพ
แผนทีแสดงตําแหน่งเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยที่เกิดขึ้นในปีงบประมาณ ๒๕๕๓
่ ข
สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย ในปีงบประมาณ ๒๕๕๓ และการดําเนินการของกรมทรัพยากรธรณี ค
สารบัญตาราง
ตารางสรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยรายเดือน ปีงบประมาณ ๒๕๕๓ จ
ตารางสรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภยรายจังหวัด ปีงบประมาณ ๒๕๕๓
ั ฉ
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี
ิ ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

4. ก
บทนํา
ประเทศไทยตั้งอยู่ในทวีปเอเชียในภูมิภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ อยู่ระหว่างเส้นศูนย์สูตร
และเส้ น ทรอปิ ก ออฟ แคนเซอร์ ซึ่ งถื อ ว่ า อยู่ ใ นเขตร้อ นทางซีก โลกเหนื อ ได้รั บ อิท ธิ พ ลจากดวงอาทิ ต ย์
อย่างเต็มที่ มีลักษณะภูมิประเทศที่มีภูเขาสูง มีทะเลขนาบทั้ง ๒ ด้าน โครงสร้างทางธรณีวิทยาแบบโค้งงอ
และถูกตัดด้วยรอยเลื่อน มีลักษณะธรณีวิทยาเป็นหินแกรนิต หินปูน และหินทราย สภาพภูมิอากาศอยู่ภายใต้
อิทธิพลของลมมรสุมฤดูร้อนที่พัดจากน้ําเข้าสู่ภาคพื้นทวีป และลมมรสุมฤดูหนาวที่พัดจากภาคพื้นทวีปลงสู่ทะเล
ทําให้มีอากาศชุ่มชื้นและมีฝนตกชุกเกือบตลอดทั้งปี ประเภทของป่าไม้จะแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับการกระจาย
ของฝน ระยะเวลาที่ฝนตกรวมทั้งปริมาณน้ําฝน จากลักษณะทางภูมิศาสตร์ของประเทศไทยดังที่ได้กล่าวมานั้น
ทําให้เห็นว่า ในบางพื้นที่ของประเทศไทยเป็นพื้นที่ที่เสี่ยงต่อการเกิดธรณีพิบัติภัย เช่น พื้นที่ที่มีรอยเลื่อน
มีพลังพาดผ่านก็จะเสี่ ยงต่อการแผ่นดิ นไหว หรือบริ เวณที่เป็นพื้นที่ ลาดชันสูง ธรณีวิทยาเป็นหิน แกรนิ ต
หรือหินภูเขาไฟก็จะเสี่ยงต่อการเกิดดินถล่ม ดินไหล และรอยดินแยก พื้นที่ที่มีสภาพธรณีวิทยาเป็นหินปูน
หรือชั้นเกลือหิน ก็จะเสี่ยงต่อการเกิดหลุมยุบ ในคาบสมุทรภาคใต้ที่มีทะเลขนาบทั้ง ๒ ด้าน ก็เสี่ยงต่อการ
ถูกกัดเซาะชายฝั่งทะเล หรือถูกคลื่นสินามิซัดถล่มชายฝั่งได้ เป็นต้น ดังนั้นจึงกล่าวได้ว่าประเทศไทย
นับเป็นพื้นที่ที่มีความเสี่ยงต่อการเกิดธรณีพิบัติภัย แต่จะมากหรือน้อยนั้นขึ้นอยู่กับโอกาสและปัจจัยด้านต่างๆ
ที่ต้องมีความเกี่ยวเนื่องและสัมพันธ์กน ั
ที่ผ่านมาเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยที่เกิดขึ้นในประเทศไทย นับว่ามีความรุนแรงเพิ่มมากขึ้นทุกปี
ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์คลื่นสึนามิพัดถล่ม ๖ จังหวัดภาคใต้ฝั่งทะเลอันดามันของประเทศไทย เมื่อปี ๒๕๔๗
ทําให้มีผู้เสียชีวิตมากกว่า ๕,๐๐๐ คน เหตุการณ์ดินถล่มเมื่อปี ๒๕๔๙ ในพื้นที่จังหวัดอุตรดิตถ์ แพร่ สุโขทัย
ทําให้มีผู้เสียชีวิต ๘๓ คน หรือเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นในปี ๒๕๕๓ ไม่ว่าจะเป็นเหตุการณ์หลุมยุบในพื้นที่อําเภอโนนไทย
จังหวัดนครราชสี ม า มีขนาดเส้นผ่ าศู นย์กลาง ๑๐ เมตร ลึก ๑๐ เมตร เหตุการณ์ดินไหลทําให้ถนนสาย
แม่ สรวย-ดอยวาวี จังหวั ดเชี ยงราย ทรุ ดตั วยาวกว่ า ๑๐๐ เมตร หรือเหตุการณ์ดิน ทรุดตัว และรอยแยก
ที่บ้านสันติคีรี ตําบลแม่สลองนอก อําเภอแม่ฟ้าหลวง จังหวัดเชียงราย ทําให้บ้านเรือนได้รับความเสียหาย
๙ หลัง และโรงแรม ๑ แห่ง
จากเหตุ ก ารณ์ ท่ี ไ ด้ ก ล่ า วมานั้ น กรมทรั พ ยากรธรณี โดยสํ า นั ก ธรณี วิ ท ยาสิ่ ง แวดล้ อ ม
และธรณีพิบัติภัย ได้ตระหนักถึงภัยพิบัติภัยที่เกิดขึ้น จึงได้จัดตั้งศูนย์ปฏิบัติการธรณีพิบัติภัย ทําหน้าที่ในการ
เฝ้าระวังและตรวจสอบสถานการณ์ธรณีพิบัติภัย พร้อมทั้งประสานงานอาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือน
ธรณีพิบัติภัย ในพื้นที่เสี่ยงภัย ผ่านทางโทรศัพท์และสอบถามข้อมูลสภาพอากาศและสถานการณ์ธรณีพิบัติภัย
ในพื้นที่ เพื่อแจ้งเฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลาก โดยการออกประกาศแจ้งให้ประชาชนในพื้นที่เสี่ยง
ต่อธรณีพิบัติภัยทราบผ่านทางสื่อต่างๆ และข้อความสั้น (SMS) รวมทั้งการตรวจสอบเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
ในกรณี เ ร่ ง ด่ ว น ภายหลั ง ที่ ไ ด้ รั บ แจ้ ง จากประชาชนหรื อ หน่ ว ยงานในพื้ น ที่ เพื่ อ หาสาเหตุ แ ละประเมิ น
สถานการณ์ที่เกิดขึ้น พร้อมทั้งให้คําแนะและแนวทางการแก้ไข เพื่อลดผลกระทบจากธรณีพบัติภัย และเกิดความ
ิ
ปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน รวมทั้งคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้นของประชาชนในพื้นที่เสี่ยงภัย
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี
ิ ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

5. ข
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

6. ค
สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภย ในปีงบประมาณ ๒๕๕๓
ั
และการดําเนินการของกรมทรัพยากรธรณี
เหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย เป็นภัยธรรมชาติที่ทําให้เกิดความเสียหายแก่ชีวิตและทรัพย์สินของประชาชน
เป็นอย่างมาก ในปีงบประมาณ ๒๕๕๓ (ระหว่างเดือนตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๒ - กันยายน พ.ศ. ๒๕๕๓) มีเหตุการณ์
ธรณีพิบัติภยเกิดขึ้นใน ๓๕ จังหวัด รวมทั้งหมด ๑๐๔ ครั้ง ประกอบด้วย ตรวจสอบพื้นที่เสี่ยงภัยดินถล่ม ๓ ครั้ง
ั
ดินถล่ม ๒ ครั้ง ดินไหล ๑๔ ครั้ง รอยแยก ๖ ครั้ง หลุมยุบ ๒๔ ครั้ง ตลิ่งทรุดตัว ๒ ครั้ง น้ําป่าไหลหลาก ๔๕ ครั้ง
แผ่ น ดิ น ไหว ๕ ครั้ ง ตรวจสอบการพั งทลายของผนั งถ้ํ า ๑ ครั้ ง ตรวจสอบหาสาเหตุ ของรอยร้ าว ๑ ครั้ ง
และตรวจสอบการเพิ่มขึ้นของน้ํา ๑ ครั้ง
จากตารางแสดงเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยรายเดือน พบว่าในเดือนสิงหาคม เกิดธรณีพิบัติภัยมากที่สุด
จํานวน ๓๔ ครั้ง เหตุธรณีพิบัติภัยที่เกิดขึ้นบ่อยครั้งที่สุด คือ น้ําป่าไหลหลากเกิดขึ้น ๔๕ ครั้ง ส่งผลให้เกิด
ดินไหลและน้ําหลากเข้าท่วมบ้านเรือนราษฎร พื้นที่การเกษตร สะพาน และถนนชํารุดเสียหายเป็นจํานวนมาก
และเหตุการณ์ที่สร้างความเสียหายต่อชีวิตและทรัพย์สินมากที่สุด คือ เหตุการณ์ดินถล่มที่บ้านตลาดนิคม
หมู่ ๖ ตําบลตลิ่งชัน อําเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา ทําให้มีผู้เสียชีวิต ๔ ราย และบ้านไอร์เจี๊ยะ หมู่ ๕ ตําบลซากอ
อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส มีบ้านเรือนเสียหายทั้งหลัง ๓ หลัง และมีผู้เสียชีวต ๘ ราย
ิ
กันยายน ตุลาคม
พฤศจิกายน
๘ ๘ ๑๕ ธันวาคม ๑
๓๖ มกราคม ๓
๘ ๑๒ ๖ กุมภาพันธ ๓
สิงหาคม
มีนาคม ๑
เมษายน ๓
กรกฎาคม มิถุนายน
พฤษภาคม
กราฟแสดงสรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยที่เกิดขึ้นรายเดือน ประจําปีงบประมาณ ๒๕๕๓
ระหว่างเดือนตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

7. ง
การเพิ่มขึ้นของน้ํา 1
รอยราว 1 แผนดินไหว
ผนังถ้ําพัง 1 ดินถลม
ตรวจสอบพื้นที่
ดินไหล
เสี่ยงภัยดินถลม ๓ ๕ ๒ ๑๔ รอยแยก
๖
๔๕ ๒๔
๒
น้ําปาไหลหลาก หลุมยุบ
ตลิ่งทรุดตัว
กราฟแสดงสรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยที่เกิดขึ้นรายเหตุการณ์ ประจําปีงบประมาณ ๒๕๕๓
ระหว่างเดือนตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

8. ตารางสรุปเหตุการณ์ธรณีพบัติภัยรายเดือนปีงบประมาณ ๒๕๕๓ (เดือนตุลาคม ๕๒ - กันยายน ๕๓)
ิ
เหตุการณ์ น้ําป่าไหล ตรวจสอบพื้นที่ การเพิ่มขึ้น
เดือน ดินถล่ม ดินไหล รอยแยก หลุมยุบ ตลิ่งทรุดตัว ผนังถ้ําพัง รอยร้าว แผ่นดินไหว รวม
หลาก เสี่ยงภัยดินถล่ม ของน้ํา
ตุลาคม - ๒ - ๒ - ๓ - ๑ - - - ๘
พฤศจิกายน ๒ ๔ - ๒ - ๗ - - - - - ๑๕
ธันวาคม - - - ๑ - - - - - - - ๑
มกราคม - - - ๓ - - - - - - - ๓
กุมภาพันธ์ - - - ๓ - - - - - - - ๓
มีนาคม - - - ๑ - - - - - - - ๑
เมษายน - - - ๑ - - ๑ - - - ๑ ๓
พฤษภาคม - - ๓ ๑ ๑ - ๑ - - - - ๖
จ
มิถุนายน - ๑ - ๔ ๑ ๒ - - ๑ ๑ ๒ ๑๒
กรกฎาคม - - ๑ ๔ - ๒ ๑ - - - - ๘
สิงหาคม - ๖ ๑ ๒ - ๒๕ - - - - ๒ ๓๖
กันยายน - ๑ ๑ - - ๖ - - - - - ๘
รวม ๒ ๑๔ ๖ ๒๔ ๒ ๔๕ ๓ ๑ ๑ ๑ ๕ ๑๐๔

9. ตารางสรุปเหตุการณ์ธรณีพบัติภัยรายจังหวัดปีงบประมาณ ๒๕๕๓ (เดือนตุลาคม ๕๒ - กันยายน ๕๓)
ิ
เหตุการณ น้ําป่า ตรวจสอบ ตรวจสอ
ดินถล่ม ดินไหล รอยแยก หลุมยุบ ตลิ่งทรุด ผนังถ้ําพัง การเพิ่มขึ้นของน้ํา แผ่นดินไหว รวม
เดือน ไหลหลาก พื้นที่เสียงภัย
่ บรอยร้าว
ภาคใต้
ระนอง - ๑ - ๓ - ๒ - - - - - ๖
ชุมพร - ๒ - - - ๒ - - - - - ๔
สุราษฎร์ธานี - - - - - - - - ๑ - - ๑
นครศรีธรรมราช - ๒ - ๒ - ๑ - - - - - ๕
พังงา - - - - - ๑ - - - - - ๑
ภูเก็ต - ๑ - - - - - - - - - ๑
สงขลา - - - - - ๒ - - - - - ๒
กระบี่ - - - ๓ - - - - - - - ๓
ตรัง - - - ๓ - ๑ - - - ๑ - ๕
ฉ
สตูล - ๑ - ๔ - ๓ - - - - - ๘
พัทลุง - - - - - ๑ - - - - - ๑
ยะลา ๑ - - - - - - - - - - ๑
นราธิวาส ๑ - - - - - - - - - - ๑
ภาคเหนือ
แม่ฮ่องสอน - ๒ - - - ๑ - ๑ - - - ๔
เชียงใหม่ - - - ๒ - ๑ ๑ - - - - ๔
เชียงราย - ๒ ๑ - - ๔ - - - - ๒ ๙
พะเยา - - ๑ - - ๓ ๑ - - - - ๕
น่าน - ๑ ๑ ๑ - ๔ - - - - - ๗
แพร่ - - - - - ๓ - - - - - ๓

10. ตารางสรุปเหตุการณ์ธรณีพบัติภัยปีงบประมาณ ๒๕๕๓ (เดือนตุลาคม ๕๒ - กันยายน ๕๓) -ต่อ-
ิ
เหตุการณ์ น้ําป่าไหล ตรวจสอบ ตรวจสอบ
เดือน ดินถล่ม ดินไหล รอยแยก หลุมยุบ ตลิ่งทรุด ผนังถ้ําพัง การเพิ่มขึ้นของน้ํา แผ่นดินไหว รวม
หลาก พื้นที่เสียงภัย
่ รอยร้าว
ลําพูน - - - - - ๑ - - - - - ๑
ลําปาง - - - - - ๔ - - - - - ๔
อุตรดิตถ์ - ๑ ๑ - - ๔ - - - - - ๖
เพชรบูรณ์ - - - - - ๒ - - - - - ๒
ตาก - - - ๑ - - - - - - - ๑
ภาคตะวันออก
ระยอง - - - ๑ - ๒ - - - - - ๓
จันทบุรี - - - - - ๑ - - - - - ๑
ตราด - ๑ - - - ๒ - - - - - ๓
ปราจีนบุรี - - - - ๑ - - - - - - ๑
ช
ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
นครราชสีมา - - - ๒ - - - - - - - ๒
ร้อยเอ็ด - - ๑ - - - - - - - - ๑
อุดรธานี - - - ๑ - - - - - - - ๑
สระแก้ว - - - - - - ๑ - - - - ๑
ภาคตะวันตก
กาญจนบุรี - - - ๑ - - - - - - ๓ ๔
ภาคกลาง
ปทุมธานี - - ๑ - - - - - - - - ๑
อ่างทอง - - - - ๑ - - - - - - ๑
รวม ๓๕ จังหวัด ๒ ๑๔ ๖ ๒๔ ๒ ๔๕ ๓ ๑ ๑ ๑ ๕ ๑๐๔

11. ซ
แนวทางการปฏิบัติของกรมทรัพยากรธรณี
เมื่อได้รับการแจ้งข่าวเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัยทั้งจากหน่วยงานราชการ อาสาสมัครเครือข่าย
เฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณีพิบัติภัย ประชาชน หรือสื่อมวลชน กรมทรัพยากรธรณี จะดําเนินการ ดังนี้
๑. ติดต่ อเจ้ าหน้ าที่ องค์ ก รปกครองส่ ว นท้ อ งถิ่ น (อปท.) สํ านัก งานทรัพ ยากรธรรมชาติ แ ละ
สิ่ ง แวดล้ อ มจั ง หวั ด สํ า นั ก งานป้ อ งกั น และบรรเทาสาธารณภั ย จั ง หวั ด เพื่ อ ตรวจสอบความถู ก ต้ อ ง
และขอรายละเอียดเพิ่มเติม
๒. จัดเตรียมและวิเคราะห์ข้อมูลเบื้องต้นโดยใช้แผนที่แสดงพื้นที่เสี่ยงภัย แผนที่ธรณีวิทยา แผนที่
ภูมิประเทศ และภาพถ่ายทางอากาศ
๓. ส่งเจ้าหน้าที่เข้าตรวจสอบพื้นที่
๓.๑ กรณีดินถล่ม ดินไหล หินถล่ม ดินแยก และตลิ่งพัง เจ้าหน้าที่จะทําการตรวจสอบหา
สาเหตุ สภาพความเสียหาย ประเมินโอกาสเกิดพิบัติภัยในพื้นที่ข้างเคียง และให้คําแนะนําแนวทางการแก้ไข
ป้องกันให้เหมาะสมกับสภาพธรณีวิทยา
๓.๒ กรณีหลุมยุบในชุมชน เจ้าหน้าที่จะทําการตรวจสอบโดยใช้เครื่องมือทางธรณีฟิสิกส์
เพื่อหาขอบเขตของหลุมยุบ และตรวจสอบหาโพรงใต้ดินในพื้นที่ชุมชนใกล้เคียง
๓.๓ กรณี แ ผ่ น ดิ น ไหว (ที่ มี ศู น ย์ ก ลางอยู่ ใ นประเทศไทย) เจ้ า หน้ า ที่ จ ะตรวจสอบ
เพื่อประเมินความเสียหายและความรุนแรงของเหตุการณ์แผ่นดินไหวนั้น และให้ข้อมูลของการเกิดแผ่นดินไหว
ในแต่ละครั้ง ว่าเกิดจากการเคลื่อนตัวของรอยเลื่อนใด และลักษณะการเคลื่อนตัวเป็นแบบใด
ข้อควรปฏิบัตขององค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.)
ิ
กรณีเกิดธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี มีข้อแนะนําให้ อปท. ดําเนินการให้ถูกต้อง เพื่อให้เกิด
ความปลอดภัยต่อชีวิตและทรัพย์สินของประชาชนในพื้นที่เกิดเหตุ โดยก่อนแจ้งเหตุมายัง กรมทรัพยากรธรณี
ให้ อปท. ดําเนินการดังรายละเอียดต่อไปนี้
๑. กรณีดินถล่ม ดินไหล หินถล่ม ดินแยก และตลิ่งพัง ให้แจ้งเตือนประชาชนให้ระมัดระวังในการ
ใช้ประโยชน์พื้นที่ และทําป้ายประกาศเตือนภัยใกล้พื้นที่เกิดเหตุ
๒. กรณี ห ลุ ม ยุ บ ให้ วั ด ขนาดของหลุ ม และล้ อ มบริ เ วณโดยรอบด้ ว ยวั ส ดุ ชั่ ว คราว ห่ า งจาก
ขอบหลุมไม่ต่ํากว่า ๑.๕ เมตร เพื่อป้องกันมิให้ประชาชนหรือสัตว์เลี้ยงตกลงไปในหลุม อันอาจก่อให้เกิดอันตราย
ถึงชีวิต และที่สําคัญอย่าทิ้งขยะ ของเสีย หรือสารพิษลงในหลุม เนื่องจากจะทําให้เกิดการปนเปื้อนของแหล่งน้ํา
๓. กรณี เ กิ ด แผ่ น ดิ น ไหว ถ้ า เป็ น พื้ น ที่ ช ายฝั่ ง ทะเลแล้ ว รู้ สึ ก ถึ ง แรงสั่ น สะเทื อ นของพื้ น ดิ น
ให้แจ้งเตือนประชาชนระวังภัยอันอาจเกิดคลื่นยักษ์สึนามิ และคอยรับฟังข่าวสารจากสื่อมวลชนอย่างใกล้ชิด
หลั ง จากนั้ น ให้ แ จ้ ง เหตุ ธ รณี พิ บั ติ ภั ย พร้ อ มกั บ รายละเอี ย ดที่ ไ ด้ ดํ า เนิ น การมาแล้ ว
มาที่ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพิบัติภัย สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี หมายเลข
โทรศัพท์ ๐๒-๖๒๑-๙๗๐๑-๕ โทรสาร ๐๒-๖๒๑-๙๗๐๐ และสํานักงานทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมจังหวัด
เพื่อให้ดําเนินการตรวจสอบพื้นที่ต่อไป
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

12. ๑
ดินถล่ม
(๑) ดินถล่ม บ้านตลาดนิคม หมู่ ๖ ตําบลตลิ่งชัน อําเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
ธรณีพิบัติภัย เกิดดินถล่มและน้ําป่าไหลหลากในหลายพื้นที่ โดยเฉพาะในพื้นที่บ้านตลาดนิคม
หมู่ ๖ ตําบลตลิ่งชัน อําเภอบันนังสตา จังหวัดยะลา มีผู้เสียชีวิต ๔ ราย
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ สภาพธรณีวิทยาเป็นหินอัคนีชนิดหินแกรนิตและหินตะกอนชนิดหินดินดาน
ซึ่งผุพังให้ช้นดินหนา
ั
สาเหตุ เกิดจากฝนที่ตกหนักและต่อเนื่องกว่า ๒ วัน ปริมาณน้ําฝนที่อําเภอบันนังสตา
วัดได้ ๒๒๐.๘ มิลลิเมตร ทําให้ชั้นดินบนภูเขาชุ่มน้ํา และตลอดทั้งวันยังคงมี
ฝนตกหนักต่อเนื่อง จึงทําให้เกิดดินถล่มลงมา
การดําเนินการของ ทธ. ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อติดตามสถานการณ์ พร้อมทั้งให้ข้อมูลและ
แผนที่พื้นที่ที่มีโอกาสเกิดดินถล่มรายจังหวัดแก่หน่วยงานในพื้นที่
สภาพพื้นที่เกิดดินถล่มบริเวณพื้นที่ อ.บันนังสตา จ.ยะลา ดินถล่มทับบ้านเรือนพังเสียหายในพื้นที่ อ.บันนังสตา จ.ยะลา
สภาพพื้นที่เกิดดินถล่มทับบ้านเรือน อ.บันนังสตา จ.ยะลา ดินถล่มทับบ้านเรือนพังเสียหายในพื้นที่ อ.บันนังสตา จ.ยะลา
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

13. ๒
(๒) บ้านไอร์เจี๊ยะ หมู่ ๕ ตําบลซากอ อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
ธรณีพิบัติภัย เกิ ด ดิ น ถล่ ม และน้ํ า ป่ า ไหลหลากในหลายพื้ น ที่ โดยเฉพาะในพื้ น ที่
บ้านไอร์เจี๊ยะ หมู่ ๕ ตําบลซากอ อําเภอศรีสาคร จังหวัดนราธิวาส บ้านเรือน
ราษฎรได้รับความเสียหายทั้งหลัง ๓ หลัง มีผู้เสียชีวิต ๘ ราย
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ สภาพธรณีวิทยาเป็นหินอัคนีชนิดหินแกรนิตและหินตะกอนชนิดหินดินดาน
ซึ่งผุพังให้ชั้นดินหนา
สาเหตุ เกิ ดจากฝนที่ ตกหนั กและต่ อเนื่ องกว่ า ๒ วั น ปริ มาณน้ํ าฝนที่ อํ าเภอศรี สาคร
วัดได้ ๔๖๓.๐ มิลลิเมตร ทําให้ช้ันดินบนภูเขาชุ่มน้ํา และตลอดทั้งวันยังคง
มีฝนตกหนักต่อเนื่อง จึงทําให้เกิดดินถล่มลงมา
การดําเนินการของ ทธ. ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อติดตามสถานการณ์ พร้อมทั้งให้ข้อมูลและ
แผนที่พื้นที่ที่มีโอกาสเกิดดินถล่มรายจังหวัดแก่หน่วยงานในพื้นที่
สภาพพื้นที่เกิดดินถล่ม อ.ศรีสาคร จ.นราธิวาส สภาพพื้นที่เกิดดินถล่ม อ.ศรีสาคร จ.นราธิวาส
แผนที่แสดงตําแหน่งเกิดดินถล่มจังหวัดยะลาและนราธิวาส เมื่อวันที่ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

14. ๓
(๓) ตรวจสอบพื้นที่ เสี่ ยงภั ยดินถล่ ม บริเวณเทือกเขาพรานนุช บ้านหนองผักแว่ น หมู่ ๙ ตําบลทัพราช
อําเภอตาพระยา จังหวัดสระแก้ว
วันที่ได้รับแจ้ง ๑๘ เมษายน ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย พบร่องรอยดินถล่มบริเวณเทือกเขาพรานนุช ขนาดกว้างประมาณ ๑๕ เมตร
ยาวประมาณ ๖๐๐ เมตร ตะกอนดินถล่มไหลลงตามแนวร่องห้วยทราย
และติดต้นไม้ค้างอยู่บริเวณไหล่เขา
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ เป็นที่ราบระหว่างหุบเขา ภูเขามีลักษณะเป็นที่ราบ บริเวณสันเขาและไหล่
เขาเป็ น หน้ า ผาชั น สภาพธรณี วิ ท ยาเป็ น หิ น ตะกอนชนิ ด หิ น ทราย
เนื้ อ ปานกลางถึ ง หยาบ และหิ น ทรายปนกรวด ผุ พั ง ให้ ชั้ น ดิ น บางๆ
บางแห่งให้ชั้นดินหนาปนก้อนหิน
สาเหตุ เกิดจากฝนตกหนักต่อเนื่องกันหลายวัน เมื่อชั้นดินบริเวณไหล่เขาอุ้มน้ําไม่ไหว
จึงเกิดการลื่นไถลลงตามไหล่
การดําเนินการของ ทธ. ส่ ง เจ้ า หน้ า ที่ เ ข้ า ตรวจสอบพื้ น ที่ และเสนอแนะให้ ห มู่ บ้ า นเสี่ ย งภั ย
ดินถล่ม ดําเนินการวัดปริมาณน้ําฝนอย่างต่อเนื่อง เพื่อแจ้งเตือนประชาชน
ที่ตั้งบ้านเรือนอยู่ใกล้ชิดติดน้ําหรือร่องน้ําไหล และบริเวณสะพาน ทั้งนี้ได้
มอบกระบอกวัดน้ําฝนจํานวน ๒ กระบอก เพื่อทําการวัดปริมาณน้ําฝนและ
แจ้งเตือนประชาชน เมื่อน้ําฝนถึงจุดวิกฤติ
รอยดินถล่มบนไหล่เขา และสภาพพืนที่บริเวณห้วยทราย
้
หินทรายเนื้อหยาบและหินทรายปนกรวดสะสมตัวบนไหล่เขา ร่องรอยดินถล่ม กว้างประมาณ ๑๕ ม. ยาวประมาณ ๖๐๐ ม.
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

15. ๔
(๔) ตรวจสอบพื้นที่เสี่ยงภัยดินถล่ม บ้านแม่หลุ หมู่ ๒ ตําบลกองแขก อําเภอแม่แจ่ม จังหวัดเชียงใหม่
วันที่เข้าตรวจสอบ ๙ พฤษภาคม ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย จากการตรวจสอบ พบว่า บริเวณที่มีความเสี่ยงสูงต่อการเกิดดินถล่มมี
๓ บริเวณ คือ บริเวณห้วยป่าเลาน้อย หลังโรงเรียนบ้านกองแขก บริเวณแนว
เทือกเขาดอยกิ่วหอบและบริเวณด้านหลังโบสถ์นักบุญเปโตร
สาเหตุ พื้นที่ดงกล่าวเป็นพื้นที่เสี่ยงภัยที่มีโอกาสเกิดดินถล่มของกรมทรัพยากรธรณี
ั
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ เป็ น พื้ น ที่ ที่ มี ส ภาพภู มิ ป ระเทศเป็ น แนวเทื อ กเขาสู ง ชั น สลั บ ซั บ ซ้ อ น
ประกอบด้วยหินตะกอนและหินแกรนิตซึ่งผุพังให้ชั้นดินหนา
การดําเนินการของ ทธ. ส่ งเจ้ าหน้ าที่ เข้ าตรวจสอบร่ วมกั บผู้ นํ า ชุ ม ชน และหน่ ว ยงานในท้ อ งถิ่ น
ทั้งนี้ได้สํารวจและจัดตั้งเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณีพิบัติภัยไปแล้ว
เมื่อเดือนเมษายน ๒๕๔๘ และมีอาสาสมัครในพื้นที่รวม ๑๐๓ คน
แผนที่แสดงพื้นทีที่มีโอกาสเกิดดินถล่ม จังหวัดเชียงใหม่
่
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

16. ๕
(๕) ตรวจสอบเขตเสี่ยงภัยดินถล่ม บ้านปางผักหม หมู่ ๗ ตําบลงิม อําเภอปง จังหวัดพะเยา
วันที่ได้รับแจ้ง ๒๑ กรกฎาคม ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย ตรวจสอบความเสี่ยงจากพิบัติภัยดินถล่มบริเวณพื้นที่ที่สถาบันเพื่อการบริหาร
และพั ฒ นา ได้ ดํ า เนิ น โครงการจั ด ตั้ ง มหาวิ ท ยาลั ย นานาชาติ ล้ า นนา
ณ บ้านปางผักหม หมู่ ๗ ตําบลงิม อําเภอปง จังหวัดพะเยา
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ สภาพธรณีวิทยารองรับด้วยหินทราย มีชั้นดินบาง
สาเหตุ การตรวจสอบพบว่า พื้นที่ดังกล่าวเป็นเนินหลังเต่ามีความสูงประมาณ ๖๐ เมตร
รองรับด้วยหินทราย มีชั้นดินบาง จึงมีความเสี่ยงต่อดินถล่มน้อย
การดําเนินการของ ทธ. ส่งเจ้าหน้าที่เข้าตรวจสอบ และแนะนําแนวทางการป้องกันน้ําไหลหลาก
จากพื้นที่ดังกล่าวไปยังหมู่บ้าน ได้แนะนําให้ทางโครงการจัดทําทางระบาย
น้ําไปยังพื้นที่อื่น และปลูกต้นไม้เป็นแนวกั้น รวมทั้งปลูกพืชคลุมดิน ทั้งนี้
ได้ชี้แจงให้ผู้นําชุมชนและประชาชนในพื้นที่บางส่วนทราบแล้ว
แผนที่แสดงตําแหน่งโครงการจัดตั้ง บริเวณพื้นที่ทสถาบันเพื่อการบริหารและพัฒนาได้ดําเนินโครงการ
ี่
มหาวิทยาลัยนานาชาติลานนา
้ จัดตั้ง มหาวิทยาลัยนานาชาติล้านนา
สภาพพื้นที่บานปางผักหม เป็นเนินหลังเต่ามีความสูงประมาณ ๖๐ เมตร รองรับด้วยหินทราย
้
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

17. ๖
ดินไหล
(๖) ดินไหล ปิดทับถนนเพชรเกษม หมู่ ๑ ตําบลบางนอน อําเภอเมืองระนอง จังหวัดระนอง
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๒ ตุลาคม ๒๕๕๒
สถานการณ์ พายุใต้ฝุ่น “กิสนา (KETSANA)” อ่อนกําลังลงเป็นพายุดีเปรสชั่น บริเวณ
จังหวัดอุบลราชธานี และเคลื่อนตัวไปทางจังหวัดกาญจนบุรี แล้วอ่อนกําลัง
ลงเป็นหย่อมความกดอากาศต่ําปกคลุมบริเวณจังหวัดกาญจนบุรี ส่งผลให้
ลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้มีกําลังแรงขึ้น ทําให้เกิดฝนตกหนัก เกิดดินไหล
และน้ําป่าไหลหลาก
ความเสียหายที่เกิดขึ้น เกิ ด ดิ น ไหลปิ ด ทั บ ถนนเพชรเกษมระหว่ า ง กม.๖๐๓-๖๐๔ ใกล้ กั บ
หมวดการทางระนอง บริเวณหมู่ ๑ ตําบลบางนอน อําเภอเมืองระนอง
จังหวัดระนอง ดินไหลเป็นระยะทางประมาณ ๕๐ เมตร นอกจากนี้ยังมี
ก้อนหินขนาดใหญ่และต้นไม้ขวางถนน ทําให้รถทุกชนิดไม่สามารถผ่านได้
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศ ฉบับที่ ๑๙/๒๕๕๒ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือน
ธรณีพิบัติภัยเฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลากบริเวณจังหวัดชุมพร
และระนอง พร้อมทั้งโทรศัพท์แจ้งเครือข่ายฯ และประสานสถานีวิทยุ
เพื่อประชาสัมพันธ์การเฝ้าระวังภัย
ดินไหลปิดทับถนนเพชรเกษมระหว่าง กม.๖๐๓-๖๐๔ ดินไหลทําให้ต้นไม้โค่นล้มขวางถนนเพชรเกษม
ดินไหลปิดทับถนนเพชรเกษมระหว่าง กม.๖๐๓-๖๐๔ ใกล้หมวดการทางระนอง บริเวณหมู่ ๑ ต.บางนอน อ.เมือง จ.ระนอง
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

18. ๗
(๗) ดินไหล บริเวณหลักกิโลเมตรที่ ๘๙-๙๐ ของทางหลวงหมายเลข ๑๐๘ สายฮอด – แม่สะเรียง
ตําบลแม่เหาะ อําเภอแม่สะเรียง จังหวัดแม่ฮ่องสอน
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๑๘ ตุลาคม ๒๕๕๒
ธรณีพิบัติภัย ดินไหล ทําให้ถนนทรุดตัวและขาด มีขนาดกว้าง ๒๐ เมตร ยาว ๑๐๐ เมตร
ลึก ๔๐ – ๑๐๐ เมตร ไม่สามารถเดินทางสัญจรไปมาได้
ธรณีวิทยาและภูมิประเทศ พื้นที่ส่วนใหญ่เป็นภูเขาสูงและเป็นดินทราย
สาเหตุ เนื่องจากน้ําฝนที่ไหลลงมาสะสมและท่วมขังบริเวณจุดเกิดเหตุ จึงเกิดการ
กัดเซาะ ทําให้ชั้นดินด้านล่างของถนนไม่สามารถต้านทานแรงน้ําได้จึงไหล
ลงมา และเกิดเป็นช่องว่าง เป็นสาเหตุให้ถนนสายดังกล่าวทรุดตัว
การดําเนินการของ ทธ. ติดต่อประสานงานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เพื่อรับทราบสถานการณ์และ
ติดตามเฝ้าระวังหากยังคงมีฝนตกหนักต่อเนื่องอยู่
ดินไหลกว้าง ๒๐ เมตร ยาว ๑๐๐ เมตร ลึก ๔๐ – ๑๐๐ เมตร ทิศทางการไหลของน้ําจากภูเขา ลงมายังถนนที่เกิดเหตุ
ร่องรอยดินไหลและความเสียหายของถนนที่ทรุดตัว
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

19. ๘
(๘) ดินไหล บ้านสองแพรก หมู่ ๑๐ ตําบลกรุงชิง อําเภอนบพิตํา จังหวัดนครศรีธรรมราช
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
สถานการณ์ เนื่องจากอิทธิพลของมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดปกคลุมภาคใต้และ
อ่าวไทย มีกําลังแรงขึ้น ทําให้มีฝนตกหนักถึงหนักมากบริเวณพื้นที่ดังกล่าว
ความเสียหายที่เกิดขึ้น เกิดดินไหลปิดทับเส้นทางหลายจุดที่บ้านสองแพรก หมู่ ๑๐ ตําบลกรุงชิง
อําเภอนบพิตํา จังหวัดนครศรีธรรมราช ทําให้รถสัญจรได้ไม่สะดวกชั่วคราว
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศฉบับที่ ๒๐/๒๕๕๒ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณี
พิบัติภัย เฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลาก พร้อมทั้งโทรศัพท์แจ้ง
เครือข่ายฯ ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และสถานีวิทยุเพื่อประชาสัมพันธ์
การเฝ้าระวังภัย
เกิดดินไหลหลายจุดบริเวณ น้ําหลากกัดเซาะถนนได้รับความเสียหาย
บ.สองแพรก ม.๑๐ ต.กรุงชิง อ.นบพิตํา ต.กรุงชิง อ.นบพิตา
ํ
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

20. ๙
(๙) ดินไหล บ้านคลองเรือ หมู่ ๙ ตําบลปากทรง อําเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๔ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
สถานการณ์ เนื่องจากอิท ธิพลของมรสุมตะวันออกเฉียงเหนื อกําลังแรงที่ พัดปกคลุม
ภาคใต้และอ่าวไทย ทําให้มีฝนตกหนักถึงหนักมากบริเวณพื้นที่ดังกล่าว
ความเสียหายที่เกิดขึ้น เกิ ดดิ นไหลขนาดเล็ กปิ ดทั บเส้ นทาง บริเวณทางเข้ าบ้ านคลองเรื อ หมู่ ๙
ตําบลปากทรง อําเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร ทําให้รถสัญจรได้ไม่สะดวก
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศฉบับที่ ๒๐/๒๕๕๒ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณี
พิบัติภัย เฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลาก พร้อมทั้งโทรศัพท์แจ้ง
เครือข่ายฯ ประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และสถานีวิทยุเพื่อประชาสัมพันธ์
การเฝ้าระวังภัย
ดินไหลปิดทับเส้นทาง บ.คลองเรือ หมู่ ๙ ต.ปากทรง อ.พะโต๊ะ จ.ชุมพร
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

21. ๑๐
(๑๐) ดินไหล บ้านผังปาล์ม ๗ หมู่ ๗ ตําบลปาล์มพัฒนา อําเภอมะนัง จังหวัดสตูล
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
สถานการณ์ เนื่องจากอิทธิพลของมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดปกคลุมภาคใต้และ
อ่ า วไทยมี กํ า ลั ง แรง ทํ า ให้ มี ฝ นตกหนั ก และตกต่ อ เนื่ อ ง เมื่ อ ชั้ น ดิ น
ไม่สามารถอุ้มน้ําไว้ได้ จึงเกิดดินไหลและน้ําป่าไหลหลากลงมาในพื้นที่ลุ่ม
ความเสียหายที่เกิดขึ้น เกิดดินไหลลงมาปิดทับบ้านเสียหาย ๑ หลัง ที่บ้านผังปาล์ม ๗ หมู่ ๗ ตําบล
ปาล์มพัฒนา อําเภอมะนัง จังหวัดสตูล
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศฉบับที่ ๒๑/๒๕๕๒ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือนธรณี
พิบัติภัย เฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลาก พร้อมทั้งให้อาสาสมัคร
เครือข่ายฯ ปฏิบัติตามแผนที่อบรมไว้ โดยเครือข่ายหมู่บ้านต้นน้ําได้ทําการ
แจ้ ง เตื อ นไปยั ง หมู่ บ้ า นท้ า ยน้ํ า ให้ มี ก ารเฝ้ า ระวั ง น้ํ า ป่ า ไหลหลากด้ ว ย
และประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
บ้านนางศิริขวัญ ไชยหมาด บ้านผังปาล์ม ๗ ต.ปาล์มพัฒนา อ.มะนัง จ.สตูล ได้รบความเสียหายจากดินไหลลงมาปิดทับ
ั
ดินไหลลงมาทับบ้านก่อให้เกิดความเสียหาย
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

22. ๑๑
(๑๑) ดินไหล บ้านน้ําใส หมู่ ๗ ตําบลลานสกา อําเภอลานสกา จังหวัดนครศรีธรรมราช
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๘ พฤศจิกายน ๒๕๕๒
สถานการณ์ เนื่องจากอิทธิพลของมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือที่พัดปกคลุมภาคใต้และ
อ่าวไทยยังคงมีกําลังแรง ทําให้มีฝนตกชุกและตกหนัก เมื่อชั้นดิน
ไม่สามารถอุ้มน้ําไว้ได้ จึงเกิดดินไหลและน้ําป่าไหลหลากลงมาในพื้นที่ลุ่ม
ความเสียหายที่เกิดขึ้น เนื่ อ งจากเกิ ด ฝนตกหนั ก เกิ ดดิ นไหลบริ เวณภู เขาประมาณ ๑-๒ เมตร
ทําให้สวนยางพาราและสวนผลไม้ได้รบความเสียหาย ั
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศฉบับที่ ๒๑/๒๕๕๒ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือน
ธรณี พิ บั ติ ภั ย เฝ้ า ระวั ง ภั ย ดิ น ถล่ ม และน้ํ า ป่ า ไหลหลาก พร้ อมทั้ งให้
อาสาสมัครเครือข่ายฯ ปฏิบัติตามแผนที่อบรมไว้ โดยเครือข่ายหมู่บ้านต้นน้ํา
ได้ทําการแจ้งเตือนไปยังหมู่บ้านท้ายน้ําให้มีการเฝ้าระวังน้ําป่าไหลหลากด้วย
และประสานหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง
แผนที่แสดงพื้นทีที่มีโอกาสเกิดดินถล่ม จังหวัดนครศรีธรรมราช
่
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

23. ๑๒
(๑๒) ดินไหล สถานที่ก่อสร้างโรงแรมป่าตองซีวิว ซอยนาใน ๑ ตําบลป่าตอง อําเภอกระทู้ จังหวัดภูเก็ต
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๖ มิถุนายน ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย เกิดดินไหลทับคนงานก่อสร้างเสียชีวิต รวม ๒ ราย บริเวณสถานที่ก่อสร้าง
โรงแรมป่าตองซีวิว ซอยนาใน ๑ ตําบลป่าตอง อําเภอกระทู้ จังหวัดภูเก็ต
ธรณีวทยาและภูมิประเทศ
ิ เป็นภูเขาหินแกรนิต ซึ่งผุพงให้ชั้นดินหนา
ั
สาเหตุ การตั ดหน้ า ดิ นทํ า ให้ ล าดเขาขาดเสถี ย รภาพ ประกอบกั บ มี ฝ นตกหนั ก
ติดต่อกันมา ๒ วันก่อนหน้า จึงทําให้ดินไหลลงมาทับคนงานก่อสร้างที่อยู่
ในบริเวณดังกล่าว
การดําเนินการของ ทธ. ตรวจสอบ ประสาน และทํารายงานแจ้งหน่วยงานในจังหวัดให้ได้รับทราบถึง
สาเหตุของการเกิดดินไหล
ภาพการตัดหน้าดินทําให้ลาดเขาขาดเสถียรภาพ ภาพการตัดหน้าดินทําให้ลาดเขาขาดเสถียรภาพ
ภาพการตัดหน้าดินทําให้ลาดเขาขาดเสถียรภาพ ภาพเหตุการณ์ดินไหลลงมาทับคนงานเสียชีวิต ๒ ราย
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

24. ๑๓
(๑๓) ดินไหล ปิดทับเส้นทางบริเวณถนนสายมาบค้างคาว-บ้านบางเบ้า ตําบลเกาะช้าง อําเภอเกาะช้าง
จังหวัดตราด
วันที่ได้รับแจ้ง ๒ สิงหาคม ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย เกิดดินไหลปิดทับเส้นทางบริเวณถนนสายมาบค้างคาว-บ้านบางเบ้า ตําบล
เกาะช้าง อําเภอเกาะช้าง จังหวัดตราด ระยะทางยาวกว่า ๓๐ เมตร ทําให้
รถยนต์สามารถเดินรถได้เพียงหนึ่งช่องทาง
สาเหตุ เนื่องจากมีร่องความกดอากาศต่ํา พาดผ่านภาคเหนือ ภาคกลางตอนบน และ
ภาคตะวั นออกเฉี ยงเหนื อ ประกอบกั บ มรสุ ม ตะวั น ตกเฉี ย งใต้ ที่ พั ด
ปกคลุมทะเลอันดามัน ภาคใต้ และอ่าวไทยมีกําลังแรง ทําให้เกิดฝนตกหนัก
และตกต่อเนื่อง
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศ ฉบับที่ ๔/๒๕๕๓ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือน
ธรณีพิบัติภัย เฝ้าระวังภัยดินถล่มและน้ําป่าไหลหลาก พร้อมทั้งโทรศัพท์
แจ้งให้เครือข่ายฯ มีการเฝ้าระวังตามแผนที่ได้อบรมแล้ว
ดินไหลปิดทับเส้นทาง บริเวณถนนสายมาบค้างคาว-บ้านบางเบ้า ต.เกาะช้าง อ.เกาะช้าง จ.ตราด ระยะทางยาวกว่า ๓๐ ม.
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓

25. ๑๔
(๑๔) ดินไหล บ้านเขาตะเภาทอง ตําบลพะโต๊ะ อําเภอพะโต๊ะ จังหวัดชุมพร
วันที่เกิดเหตุการณ์ ๙ สิงหาคม ๒๕๕๓
ธรณีพิบัติภัย เกิดดินไหลข้างทางบริเวณบ้านเขาตะเภาทอง ตําบลพะโต๊ะ อําเภอพะโต๊ะ
จังหวัดชุมพร
สาเหตุ เนื่ อ งจากอิ ท ธิ พ ลของร่ อ งมรสุ ม พาดผ่ า นบริ เ วณประเทศไทยตอนบน
ประกอบกับมรสุมตะวันตกเฉียงใต้มีกําลังค่อนข้างแรง ทําให้มีฝนตกหนัก
และตกต่อเนื่อง ส่งผลให้เกิดดินไหลข้างทาง
การดําเนินการของ ทธ. ออกประกาศฉบับที่ ๘/๒๕๕๓ ให้อาสาสมัครเครือข่ายเฝ้าระวังแจ้งเตือน
ธรณีพิบัติภัย เฝ้าระวังภัยดินถล่มน้ําป่าไหลหลาก ทั้งนี้อาสาสมัครเครือข่ายฯ
ได้ปฎิบัติตามแผนเฝ้าระวังที่ได้มีการอบรมไว้ โดยการวัดปริมาณน้ําฝน
อย่างต่อเนื่องและประกาศเสียงตามสายให้ราษฎรในหมู่บ้านได้รบทราบ ั
ดินไหลข้างทางบริเวณ บ.เขาตะเภาทอง ต.พะโต๊ะ อ.พะโต๊ะ จ.ชุมพร
ศูนย์ปฏิบัติการธรณีพบตภย
ิ ัิ ั สรุปเหตุการณ์ธรณีพิบัติภัย
สํานักธรณีวิทยาสิ่งแวดล้อมและธรณีพิบัติภัย กรมทรัพยากรธรณี ตุลาคม ๒๕๕๒ – กันยายน ๒๕๕๓