mnishvneloba

1. ბიოლოგია- 10 კლასი.
ქ.წყალტუბოს მეორე საჯარო
სკოლის ბიოლოგიის
მასწავლებელი ნინელი
კუხალაშვილი

2. გაკვეთილის თემა- ვიტამინები

3. მიზანი:გაეცნონ ვიტამინების
აღმოჩენის ისტორიას,მათ
მრავალფეროვნებას და
მნიშვნელობას ნივთიერებათა
ცვლაში

4. საჭმლის მომნელებელი
სისტემა:

5. კვება-ორგანიზმის საშენი
მასალის და ენერგიის წყაროა

6. საკვებში არის:
ცილები
ცხიმები
ნახშირწყლები
წყალი
მინერალური მარილები
ვიტამინები

8. პირის ღრუ

9. კუჭი

10. ნაწლავები

11. შეწოვა ხაოების საშუალებით

12. ღვიძლი

13. ცილებით მდიდარი ცხოველური
პროდუქტები

15. ცილებით მდიდარი მცენარეული
პროდუქტი

16. ცხიმებით მდიდარი მცენარეული
პროდუქტები

17. ზეთები

19. ცხიმებით მდიდარი ცხოველური
პროდუქტები

21. ნახშირწყლებით მდიდარი
მცენარეული პროდუქტები

25. ნახშირწყლებით მდიდარი
ცხოველური პროდუქტები

27. საუზმე შენია, სადილი
მეგობარს უწილადე
და........ვახშამი მტერს მიეცი

28. ვიტამინები

29. ჰიპოკრატე

30. 1497 წელი---ვასკო და გამას
მოგზაურობა,რომელსაც 100
მეზღვაურის სიცოცხლე შეეწირა

31. ასეთივე ბედი ეწია დიდი რუს
ზღვაოსანს ბერინგსა და მის
ეკიპაჟს

32. 1795 წელი-კაპიტანი ჯეიმს კუკის
მოგზაურობა და აღმოჩენა.

33. ნიკოლაი ლუნინის
აღმოჩენა1880წ.

34. ფრედერიკ ჰოპკინსი

35. ჰოლანდიელი ექიმი კრისტიან
ეიკმანის მოგზაურობა 1890წ.
კუნძულ იავაზე

36. კაზიმირ ფუნკი

39. *ვიტა*- სიცოცხლეს
ნიშნავს.ვიტამინებს
ლათინური ასოებით
აღნიშნავენ-A ,B, C,D….

40. ვიტამინების ნაკლებობა იწვევს -
ჰიპოვიტამინოზს.მეტობა -
ჰიპერვიტამინოზს,ხოლო
ვიტამინების არარსებობა კი
ავიტამინოზს.

42. C- ვიტამინი-ასკორბინის მჟავა.

43. აძლიერებს
იმუნიტეტს,უზრუნველყოფს კაპილარების
განვლადობას,იცავს ორგანიზმს
დაბერებისაგან და ინფექციებისაგან.
ნაკლებობა-
იწვევს:სისხლჩაქცევებს,დაავადება
სურავანდს,კბილების მორყევას და ცვენას

45. ნაკლებობა იწვევს დაავადება
სურავანდს

46. სისხლჩაქცევები

47. C-ვიტამინით მდიდარი
პროდუქტები

52. C- ვიტამინის დღიური ნორმა-
78მგ

53. B-ვიტამინი-თიამინი

54. მოქმედებს ნახშირწყლების
ცვლაზე,აუმჯობესებს ნერვული
სისტემის, გულის და კუნთების
მუშაობას.
ნაკლებობა იწვევს-ზიანდება ცნს,თავის
ტკივილი,დაღლილობა,სუსტდება
კუნთები,ვითარდება გულის უკმარისობა
და დაავადება ბერი- ბერი

56. B- ვიტამინის ნაკლებონა იწვევს
დაავადება ბერი- ბერის

58. B-ვიტამინით მდიდარი საკვები
პროდუქტები

62. B-ვიტამინის დღიური ნორმა-
1,5-3 მგ

63. A-ვიტამინი-რეტინოლი

64. აუმჯობესებს- მხედველობას,მას
ზრდის და სილამაზის
ვიტამინსაც უწოდებენ.
ნაკლებობა- იწვევს დაავადება
ქათმის სიბრმავეს,განვითარებად
ქვეყნებში 10 წლამდე ასაკის 3
მილიონი ბრმაა ამ მიზეზით.კანი
ხმება,მშრალია,იქერცლება იწვევს
თმის ცვენასაც

65. A-ვიტამინით მდიდარი
პროდუქტები

68. A-ვიტამინის დღიური ნორმა-
0,5-2,5 მგ

69. D- ვიტამინი-კალციფეროლი

70. უზრუნველყოფს ჩონჩხის
ნორმალურ განვითარებას და
ზრდას.
ნაკლებობა-იწვევს რაქიტს

71. D-ვიტამინის ნაკლებობა იწვევს
რაქიტს

73. D-მდიდარი საკვები პროდუქტი

76. D-ვიტამინის დღიური ნორმა
12-25მკგ

77. K-ვიტამინი-ფილდოხინონი

78. K-ვიტამინის ნაკლებობა
იწვევს:სისხლის
შედედებას,ამცირებს
კაპილარების განვლადობას,

79. K-ვიტამინით მდიდარი საკვები

81. K-ვიტამინის დღიური ნორმა-
100მგ

82. როგორ შევინერჩუნოთ ვიტამინები:
1)ვიტამინებს ხილისა და ბოსტნეულის
ქერქი შეიცავს
2)თერმული დამუშავება 25-100%
ამცირებს ვიტამინებს
3)გამოშრობა,გახმობა,პასტერიზაცია,
გაყინვა,ადუღება,ლითონის ჭურჭელთან
შეხება ამცირებს ვიტამინებს
4)სინათლეზე ზოგიერთი ვიტამინი
იშლება
5)3-დღიანი პროდუქტის შენახვა 30-50%
ამცირებს მათ რაოდენობას

83. ხელოვნური ვიტამინები: