đề cương thi cao học môn học thuyết kế toán - Kinh tế Quốc dân

1. Câu 19: Nội dung những khác biệt cơ bản của mô hình giá hiên hành so với mô
hình giá gốc? Hãy bảo vệ quan điểm: Mô hình giá hiện hành ưu việt hơn mô hình
giá gốc?
Trả lời:
1/ Những khác biệt cơ bản của mô hình giá hiện hành so với mô hình giá gốc:
- Về thời điểm ghi nhận:
+ Theo mô hình giá gốc: Giá trị của tài sản được ghi nhận tại thời điểm phát
sinh giao dịch thực tế; việc ghi chép giá gốc có thể kiểm tra được nên giá gốc đảm
bảo tính khách quan cao.
+ Theo mô hình giá hiện hành: Đối tượng kế toán sẽ thể hiện được giá trị
hiện tại;
- Về điều kiện áp dụng mô hình:
Trong điều kiện kinh tế thị trường, chỉ số giá chung biến động mạnh (lam
phát cao) công nghệ, phương tiện tính toán hiện đại thì mô hình giá hiện hành sẽ
phù hợp và phát huy được tác dụng hơn so với mô hình giá gốc;
- Về khả năng hữu dụng trong việc cung cấp thông tin cho Nhà đầu tư:
+ Theo mô hình giá gốc: Cung cấp thông tin trong quá khứ do đó sẽ hạn chế
cho Nhà đầu tư trong việc ra các quyết định kinh tế;
+ Theo mô hình giá hiện hành: Cung cấp thông tin hiện tại, hướng đến tương
lai do đó mô hình này hữu dụng đối với các Nhà đầu tư trong việc ra các quyết
định kinh tế nhất là đối với các tài sản nhạy cảm với biến động thị trường như các
loại chứng khoán đầu tư, bất động sản, các tài sản tài chính khácĐối tượng kế toán
sẽ thể hiện được giá trị hiện tại;
2/ Mô hình giá hiện hành ưu việt hơn mô hình giá gốc:
Cơ sở giá gốc được xem là nền của đo lường kế toán trong nhiều năm qua, và
kế toán giá gốc đã thực hiện tốt chức năng cung cấp thông tin hữu ích và đáng tin
cậy cho người sử dụng tại các quốc gia. Luật Kế toán và các chuẩn mực kế toán
Việt Nam hiện hành đều quy định sử dụng giá gốc là cơ sở tính giá mang tính
nguyên tắc. Tuy nhiên, trong sự phát triển của nền kinh tế thị trường và xu hướng
hội nhập ngày càng sâu rộng của Việt Nam, dẫn đến việc áp dụng mô hình giá gốc
thuần túy trong hệ thống kế toán có những hạn chế nhất định như:

2. - Thông tin kế toán trên cơ sở giá gốc không thể hiện được giá trị hiện tại, kế
toán cần hướng đến tương lai hơn là quá khứ. Mô hình giá gốc không phản ánh
toàn diện tình hình tài chính và kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp. Hạn chế
này càng bộc lộ rõ đối với những tài sản nhạy cảm với biến động thị trường như
các loại chứng khoán đầu tư, bất động sản, các tài sản tài chính khác;
- Mô hình giá gốc không đảm bảo tính có thể so sánh được giữa các Báo cáo
của các Doanh nghiệp khác nhau do các Báo cáo được lập trên cơ sở giá gốc tại
nhiều thời điểm khác nhau;
- Nền kinh tế thị trường ở Việt Nam đã được hình thành một cách khá hoàn
chỉnh với đầy đủ các loại thị trường, cơ chế giao dịch trên thị trường cũng đã tiếp
cận với nguyên tắc thị trường đầy đủ như các nước trong khu vực và trên thế giới.
Vì vậy, một hệ thống kế toán hoàn toàn dựa trên mô hình giá gốc không còn phù
hợp. Thông tin trên cơ sở giá gốc không cung cấp được các thông tin hữu ích cho
Nhà đầu tư do đó có thể dẫn đến các quyết định kinh tế không thực sự đúng đắn,
phân bổ các nguồn lực kém hiệu quả;
Trong thời gian tới, Việt Nam sẽ tham gia một cách mạnh mẽ và sâu sắc hơn
vào các mối quan hệ kinh tế, thương mại và đầu tư với các tổ chức tài chính, kinh
tế trên toàn cầu. Do vậy, để đảm bảo hệ thống kế toán Việt Nam có sự hài hòa và
tương thích với hệ thống kế toán các nước, tất yếu phải nghiên cứu, sử dụng các cơ
sở tính giá khác ngoài giá gốc mà đại diện là mô hình giá hiện hành.
So với mô hình giá gốc mô hình giá hiện hành có những ưu điểm rõ ràng là:
+ Thể hiện được giá trị hiện tại của tài sản, nợ phải trả giúp cung cấp những
thông tin hữu ích cho Nhà đầu tư;
+ Những giả định dùng để xác định giá hiện hành có thể được xác định và kiểm
chứng, ngày càng mang tính khách quan hơn với sự phát triển của hệ thống thông
tin và sự phát triển của các thị trường chuyên ngành, nó cũng được yêu cầu công
bố, vì vậy khả năng lạm dụng giá trị hiện hành được hạn chế đáng kể.
Theo quy định của các chuẩn mực kế toán và chuẩn mực Báo cáo tài chính
quốc tế hiện hành, mô hình giá hiện hành được vận dụng trong đánh giá và ghi
nhận các yếu tố của Báo cáo tài chính là khá phổ biến. Tuy nhiên, việc sử dụng các
cơ sở xác định giá hiện hành có sự khác nhau trong từng tình huống, từng chuẩn
mực cụ thể.