ISO 50001 nedir?

BEK Danışmanlık ve Eğitim Hizmetleri Ltd. Şti.
Altayçeşme Mah. Kaktüs Sk. 2/13 34843 Maltepe / İstanbul
+90 216 442 0 235
info@bekdanismanlik.com.tr
www.bekdanismanlik.com.tr
ISO 50001 NEDİR?
ISO 50001, kuruluşlara enerjilerini yönetebilmek amacıyla enerji verimliliğini artırmalarını,
maliyeti azaltmalarını ve enerji performansını geliştirmeleri için yapılandırılmış bir çerçeve sağlar.
ISO 9001 (kalite yönetimi) ve ISO 14001 (çevre yönetimi) ile büyük ölçüde uyumlu olan ve tüm
ISO yönetim sistemleri standartlarında bulunan ortak unsurlara dayanan bir standarttır. Enerji
verimliliğini, var olan enerji tüketici süreçlerin daha iyi kullanımını sağlayarak yönetim
uygulamalarına entegre eder. Bu standart 15 Haziran 2011 tarihinden beri ISO' nun web sitesinde
mevcuttur. ISO 500001 standardı Kanada milli standardı olarak benimsenmiştir.
Diğer birçok enerji yönetim sistemi standartları (EnMS) gibi ISO 50001 de planla-uygula-kontrol
et-önlem al döngüsüne dayanmaktadır. Teknik ve idari etkinlikleri entegre etmektedir. Bu standart
aşağıdakileri elde etmeyi hedeflemektedir:
 Kuruluşlara var olan enerji-tüketici varlıklarını daha iyi kullanmaları konusunda yardımcı
olma
 Şeffaflık sağlama, enerji kaynaklarının yönetimi konusundaki iletişimi kolaylaştırma ve
tedarik zinciri boyunca enerji verimliliğini artırma
 Enerji maliyeti, sera gazı emisyonu ve diğer çevresel faktörleri indirgeme. Enerji yönetim
sistemi kullanan ve bunu sürdüren sanayiler, ilk beş yıl içerisinde yüzde 10-20 aralığında
enerji tasarrufu etmektedir.
 Enerji yönetimindeki iyi uygulamalara teşvik etme ve iyi enerji yönetim davranışlarını
destekleme
 Bu konudaki yardımlar, yeni enerji verimliliği teknolojilerinin değerlendirilmesi, bunlara
öncelik verilmesi ve uygulanması açısından olanak sağlamaktadır.
 Çevre, sağlık ve güvenlik gibi diğer kurumsal yönetim sistemleriyle bütünleşik olmaya
imkan sağlamaktadır. Diğer performans geliştirme yaklaşımları ve enerji yönetim
sistemleriyle uyumludur.
ISO 500001 Enerji Yönetim Sistemi'nin Faydaları Nelerdir

+90 216 442 0 235
Bir enerji yönetim sistemi enerji verimliliği için sistematik bir yaklaşımın uygulanmasını içerir ve
enerli performansını geliştirmeye yönelik geleneksel proje temelli yaklaşımlardan daha üstündür.
Enerji yönetimi sistemleri genellikle bir kuruluşun enerji kullanımı ve performans konusundaki
yaklaşımını yansıtan bir enerji politikası eşliğindeki proje yönetimi, enerji izleme ve enerji
farkındalığı konularındaki en iyi uygulamaları kombine etmektedir. Kuruluştaki personel sürekli
enerji kullanımını izlemek ve enerji atığına sebep olabilecek anormallikleri ya da kazaları çözmek
zorunda olduğundan kalıcı ve büyük çapta bir enerji tasarrufu sağlayarak fayda sağlamaktadır. ISO
5001'i benimsemeye karar veren olan kuruluşlar, sadece bu faydaları sağlayacak değil aynı zamanda
kuruluş yararına ek kazanç sağlayacak olan özel bir enerji yönetim sistemi geliştireceklerdir.
Yayınlandıktan oldukça kısa bir süre sonradan beri, ISO 50001 enerji ve enerji maliyeti tasarrufları
konusunda stratejik ve sistematik bir enerji yönetim sistemi uygulayarak uluslararası alanda tanınır
hale gelmiştir. ISO 50001'in faydaları şu şekilde listelenmiştir:
1. Başlangıçtaki enerji tabanından başlayarak enerji performansında büyük ölçüde bir gelişme.
2. Sistemik bir yaklaşım (planla-uygula-kontrol et-önlem al) sürekli enerji verimliliği gelişimine yol
açmaktadır. ISO 5001 kuruluşlara şunları sağlar:
 Enerjiyi daha verimli kullanmak için bir politika geliştirme
 Bu politikayı yerine getirebilmek için enerji verimliliği hedeflerini düzenleme
 Enerji kullanımı ve sarfiyatıyla ilişki verileri daha iyi anlayabilme ve karar verirken
kullanma
 Enerji verimliliği gelişmelerini ölçme
 Enerji politikasının etkililiğini değerlendirme
 Enerji yönetiminde sürekli gelişim
 ISO 50001 yönetime dahil olmaya (taahhüt ve mutabakat) olanak sağlamakta ve enerji
hedeflerine ilişkin pozitif katkı sağlamaktadır.
 ISO 50001'e dayanan bir enerji yönetimi sistemi enerji sarfiyatı, kullanımı, verimliliği,
yenilenebilir kaynaklar gibi konularda kuruluşta farkındalık ve bağlılık yaratmaktadır.
 ISO 50001 kuruluşların muhtemel etkilere ilişkin enerji risk yönetimi konusundaki
becerisini verimli ve etkili bir şekilde geliştirmektedir.
 ISO 50001 kuruluşların rekabet yeteneğini güçlendirmekte; enerji fiyat dalgalanmasına
ve enerji varlığına ilişkin kırılganlıklarını azaltmaktadır.

+90 216 442 0 235
 ISO 50001 kıyaslama sürecinin kuruluşuna imkan vermektedir.
 ISO 50001 temelli bir enerji yönetim sistemi kuruluşların enerji tasarrufu hareketlerinde
güvenilir bir imaj çizmesine olanak sağlamaktadır.
 ISO 50001 temelli bir enerji yönetim sistemi öngörülebilir enerji arz ve talebi konusunda
daha iyi bir anlayış sağlamaktadır.
 ISO 50001 temelli bir enerji yönetim sistemi enerji maliyetini azaltmakta ve kazancı
geliştirmektedir.
Buna ek olarak, ISO 50001 uygulaması enerji ve enerji tasarrufunun ötesinde birçok önemli yarar
sağlamaktadır. Uygulamaya erken başlayarak standarda uymanın enerjiyle ilgisi olmayan
üretkenliğin artması ve bakım ihtiyaçlarının azalması gibi yararları da sağladığını göstermektedir.
Bir çok durumda önemli ölçüdeki enerji ve enerji maliyeti tasarrufları çok az ya da hiç sermayesiz
yapılabilmektedir. Bu, ISO 50001'in çalışanları enerji tasarrufu sağlayacak fırsatları tanımlama ve
ele alma konusunda çalıştıran ve yetkilendiren bir kültür oluşturmasından kaynaklanmaktadır. Daha
sonrasında, enerji verimliliğini sürekli izleyerek ve geliştirerek şirketler enerji tasarrufu konusunda
tutarlılık sağlamaktadırlar.
Ayrıca, ISO 50001 gibi uluslararası alanda tanınan bir standarda uyarak ek piyasa değeri de
sağlanmaktadır. ISO 50001 sertifikası alarak, şirketler ve kuruluşlar müşteri, çalışan, yatırımcı ve
düzenleyicilerine sürdürülebilirliğe uygunluklarını kanıtlamaktadırlar. Böyle yaparak, şirketler ve
kuruluşlar kendilerini tüzel kişiler olarak kanıtlamakta ve piyasada rekabet üstünlüğü
kazanmaktadırlar. Bu, markalarını geliştirmelerine yardım etmekte ve bu da doğrudan pazarlama
stratejilerini desteklemektedir.
Bunlara ek olarak, ISO 50001'i benimsemek bir kuruluşta yeni olan ya da zaten var olan enerji
yönetim girişimlerine güvenilirlik ve temel kazandırmaktadır. Bu çevresel hedeflerde ve
sürdürülebilirlik hedeflerinde ilerlemeye olanak sağlamakta ve şirketlerin tedarik zincirindeki enerji
verimliliğini korumalarına yardımcı olmaktadır. Ayrıca bu standart, kuruluşların hükümet ya da
kamu kuruluşu sponsorlu enerji verimliliği programlarına, kömür ve enerji vergilerine ve
uluslararası iklim anlaşmalarına daha iyi hazırlanmalarına yardımcı olmaktadır. ISO 50001

+90 216 442 0 235
uluslararası alanda tanındığından dolayı ulusal sınırlardaki çevresel şartlara uygunluk konusunda
çok uluslu şirketlere büyük ölçüde yardımcı olmaktadır.
ISO 50001 SERTİFİKASI NASIL ALINIR?
Sertifikasyon süreci oldukça anlaşılırdır. Başvurunuz alındıktan sonra aşağıdaki aşamaları izleyerek
size ve işinize kılavuzluk edecek olan müşteri ilişkileri müdürüne başvurulur.
1.Adım: Boşluk Analizi
Bu analiz:
 ISO 50001'in gerekliliklerinin taslağını çizme ve faaliyet alanını teyit etme
 Var olan işlemleri, donanım ve sistemleri, enerji yönetim prosedürlerini, ehliyet ve
kaynakları gözden geçirme
 Standarda ilişkin uygunlukları ve eksikleri belirleme
 Resmi değerlendirme için bir rapor ve gelişim planı hazırlama
2. Adım: Enerji Haritası Çıkarma
Enerji haritası çıkarma teknikleri, enerji kullanımını belirlemekte, nicelemekte ve kıyaslama
yapmaktadır. Bu da ISO 50001 gereklilikleriyle uyumlu olan enerji performansını ölçmek için bir
taban sağlamaktadır.
3. Adım: ISO 5001 Enerji Yönetim Sisteminin Uygulanması
Bu adım sadece ISO 50001 uyumluluğunu sağlayabilmek için değil ayrıca kuruluşunuzun özel
ihtiyaçlarını da karşılayabilmek için hedef, süreç ve belgeleri geliştirebilmek amacıyla ekibinizle
yakından çalışmayı içermektedir.
4. Adım: ISO 5001 Sertifikasyonu
Ön-Sertifikasyon Denetimi
Enerji yönetim sisteminizin ISO 50001 standardına uygun olup olmadığını ya da uygun olması için
gerekenleri belirlemek için uygulanmaktadır. Analiz ve peşinden gelen rapor uygun olmayan

+90 216 442 0 235
alanları belirleyecek ve sizi remi değerlendirmeye hazır hale getirecek bir eylem planı
sağlayacaktır.
Sertifikasyon Denetimi
Bu aşamayı sertifikasyon değerlendirmesini ve devamındaki gözetimi yapabilecek yeterlilikte olan
uzmanlar yürütmektedir.
Sürekli Destekler
Sürekli devam eden bir destek sunmaktadır. Ayrıca enerji yönetim sisteminizin verimliliğin devamı
ve ISO 50001'e uygunluk konusunda düzenli denetimleri içermektedir.
Sertifika Gereklilikleri
Enerji yönetimi istemi denetimi sırasında aşağıdaki kriterler sağlanırsa sertifika alınabilir:
 Enerji yönetim sistemi en az üç aydır uygulanıyor olmalı;
 İç denetim uygulanmalı ve etkili olduğu kanıtlanmalı;
 Tek bir yönetim değerlendirmesi yürütülmeli;
 Tüm çalışanlar enerji politikası, hedefleri ve enerji yönetim sistemi konularının farkında
olmalı;
 Enerji kullanımının yönetimi ve buna ilişkin etkiler konusunda görevli olan çalışanlar
ihtiyaçlar analizi doğrultusunda eğitimler almalıdır.
Yukarıda verilen zorunlu gereklilikler haricinde, sertifika organları çoğu enerji denetimiyle ilgili
olan aşağıdaki konulara da dikkat etmektedirler:
 Enerji kullanımı konusundaki metodoloji;
 Enerji denetiminde gelişme sağlamak için bazı alanlara öncelik verilmesi;
 Enerji denetiminin analizi ve değerlendirilmesi;
 Enerji kullanımına ilişkin tabanı belirlemek için kullanılan metodoloji;
 Enerji performans göstergesini belirlemek için kullanılan metodoloji;
 Enerji hedeflerinin ve eylem planlarının sonuç doğruluğunu onaylamak için kullanılan
metodoloji;
 Enerji kullanımına ilişkin eylemsel kontrol

+90 216 442 0 235
DANIŞMANLIK HİZMETLERİ
ISO 50001 enerji yönetim standardı, kuruluşların bir enerji yönetim sistemi geliştirmelerine
yardımcı olarak günlük işleyişte en iyi uygulamalarını yapabilmeleri için bir taslak sağlamaktadır.
Bu hizmet enerji verimliliğini artıracak ve masrafları azaltacak çözümleri belirlemekte ve
tasarlamaktadır. Ayrıca bağımsız ya da bütünleşik olan enerji yönetim sisteminde süreklilik
sağlama, gelişimi ve uygulaması konularında tam bir tasarı sağlayarak müşterilere yardımcı
olmaktadır.
Bu hizmetler aşağıdakileri içermektedir:
 Boşluk analizi denetimi;
 Sistem entegrasyonu örn: ISO 14001;
 Enerji politikası;
 Enerji yönetim sistemi belgelendirmesi ve şablonları;
 Kaydın yasaması ve uygunluğun değerlendirilmesi;
 Etkinliklerin izlenmesi ve değerlendirilmesi;
 Eğitim ve iletişim farkındalığı;
 İç denetçi eğitimi;
 Hedef ve programların oluşturulması; ve
 Sertifikasyon denetim desteği.
ISO 50001 İÇ DENETÇİ EĞİTİMİ
İç denetçi olmak enerji yönetim sistemi inceleme ve geliştirme konusunda size yardımcı olacak
yetenekleri kazanmanızı sağlayacaktır. Kurs boyunca, ISO 50001 ve ISO 19011'e dayanmakta olan
bir enerji yönetimi iç denetimi size rehberlik edecektir. Tartışmalarla ve pratik aktivitelerle, bir iç
denetimi nasıl planlayacağınızı, yürüteceğinizi ve raporlayacağınızı öğrenmenizin yanı sıra bu
standardın temel prensiplerini de öğreneceksiniz. Bir enerji yönetim sisteminin verimliliğini
değerlendirebilmek için gerekli olan tüm uygulama bilgilerini kazanacaksınız. Bu enerji
masraflarını kısmanız, kömür emisyonunu azaltmanız ve şöhretinizi artırmanız konusunda size
yardımcı olacaktır. Aynı zamanda bu kurs ISO 50001'in ISO 14001 gibi diğer yönetim sistemleriyle
entegre halde olmasını da ele alacaktır.
Kimler Katılmalı?

+90 216 442 0 235
Kuruluşlarının enerji yönetimi sisteminin verimliliğinin izlemesiyle ilgilenen kişiler ya da ISO
50001 iç denetçisi olmak isteyen kişiler katılabilirler.
Ne öğreneceğim?
 ISO 5001 denetim modelini anlama,
 ISO 5001 denetimini planlama ve yürütme,
 Denetim raporu hazırlama ve düzeltici önlem belirleme,
 Resmi olmayan buluşmaların açılış ve kapanışlarını yürütme,
 Tanımlama, örnekleme ve sorgulama süreçlerinin iyi olduğu bir denetim yürütme,
 Sözlü ve yazılı dönüt sağlama
 Uygunsuzlukları az ve öz şekilde yorumlama ve belgelendirme
Nasıl fayda sağlayacağım?
 Kuruluşunuzda iç denetim uzmanlığından faydalanacak,
 Enerji yönetim sistemlerinizin verimli olması konusunda özgüvenli olacak,
 Kuruluşunuzun üçüncü taraf denetimlerine hazırlanacak,
 Enerji verimliliği konusunda personel farkındalığı geliştirecek,
 Profesyonel olarak tanınacak ve mesleki gelişimde süreklilik sağlayacaksınız.
Ne içermektedir?
 Sürekli mesleki gelişimin 16 püf noktasını öğreneceksiniz.
 Sertifika
 Eğitim notları
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Temel Eğitimi
Bir temel eğitim kursu tasarlamadan önce aşağıdaki hususları göz önünde bulundurmalısınız:
Kursun Amacı: ISO 50001 Temel Eğitimi, öğrencilerin yönetim sistemi yaklaşımını ve ISO
50001'in gerekliliklerini anlamalarını sağlamaktadır.
Denetçi Sertifikası: ISO 50001 Temel Eğitimi ‘ni başarıyla tamamlayan öğrenciler iç denetçi
olabilmeleri için gerekli olan sertifikanın ilk adımını tamamlamış olurlar.

+90 216 442 0 235
Ön bilgi: Bu kursa başlamadan önce, öğrencilere aşağıdaki bilgilere sahip olmaları önerilmelidir:
Yönetim Sistemleri
 Planla-uygula-kontrol et-önlem al taslağı
 Bir yönetim sisteminin ana unsurları ve yönetim sorululuğu, politika, planlanma, uygulama, ölçüm,
gözden geçirme ve sürekli gelişim arasındaki ilişki
Enerji Yönetimi
 Yakıt yakma, ısı transferi ve enerji akışının prensipleri
 Enerji düzenlemesi, kılavuzluğu ve standartlarıyla ilişki kaynaklar
 Verimliliği artırmak için kullanılan tipik metot ve teknolojiler
 Enerji ölçüm birimleri, kaynakları, giderleri, tarifeleri ve düzenlemeleri
 Enerji kullanımının verilerini analiz ederken kullanılan metotlar
 Enerji performans göstergeleri, izleme ve performans ölçümü
 Kurumsal süreçlerin etkisi ve enerji verimliliği ekipmanları
 Elektrik kullanımı: motorlar, sürücüler, aydınlatma, bilgisayarlar
Ders Planında Esneklik: Bu kriter, kurs kapsamında olan bilgi ve yeterlilikleri de içerecek şekilde,
kursun gereklilikleri belirlemektedir. Eğitiminiz bu kriterle uyumlu olacak şekilde tasarlanmalı ve
uygulanmalıdır.
Eğitim Yöntemleri: Bu kurs aşağıdaki gösterildiği gibi farklı şekillerde sunulabilir:
a) Sınıf Temelli
b) Uzun bir süre sonrasında yarı zamanlı modülleri kullanan sınıf temelli
c) Bireysel çalışma ve sınıf temelli öğrenmenin birlikte olduğu
d) Bireysel çalışma
Nasıl tasarlanırsa tasarlansın, öğrenciler tüm kurs sürecini tamamlamak zorundadırlar.
Öğrenme Hedefleri: Öğrenme hedefleri, başarılı bir öğrencinin bu kurs sonunda neleri bileceğini
ve neleri yapabileceğini bir taslak halinde sunar:

+90 216 442 0 235
 Enerji yönetim sisteminin amacını ve faydalarını açıklama
 ISO 50001'in gereklilikleriyle ilişkili olan spesifik enerji yönetim sistemini açıklama
İmkan Sağlayan Eğitim Hedefleri: Öğrenciler tüm öğrenme hedeflerine ulaşabilmek için, belirli
bilgileri edinmeli ve bunları geliştirmelidirler. Bunlar, öğrenme hedeflerine ulaşabilmenin aşamaları
olarak görülebilir ve aşağıda şu şekilde belirtilmiştir:
Enerji yönetim sisteminin amacını ve faydalarını açıklama
 Enerji yönetim sisteminin amacını ve gelişen enerji performansının işte ve çevrede sağladığı
yararları açıklama.
 Enerji yönetim sisteminin ana unsurlarının, yönetim sorumluluğu, enerji politikası, enerji
planlaması, politikanın uygulanması, performans kontrolü, yönetim değerlendirmesi ve
sürekli gelişim ile olan karşılıklı ilişkisini ISO 50001 bağlamında açıklama.
 Konuya ilişkin enerji yönetmeliğini ve yönetmeliğin kaynaklarını açıklama.
 Yasaya uygunluk ve standart ile uygunluk arasındaki farkı açıklama.
ISO 50001'in gereklilikleriyle ilişkili olan spesifik enerji yönetim sistemini açıklama
 Enerji politikasının içermesi gereken şeyleri belirleme.
 Enerji değerlendirmesinin amacını ve kilit özelliklerini belirleme.
 Enerji temeli geliştirmenin amacını ve yöntemini belirleme.
 Enerji performansını izleyen ve ölçen tipik enerji performans göstergelerini belirleme.
 Hedeflerin, enerji politikası; yasal ve diğer gereklilikler; enerji değerlendirmesindeki
öncelikler ile nasıl ilişkilendirilmesi gerektiğini belirleme.
 Büyük ölçüde enerji kullanımına ilişkin hareketlere uygulanabilecek tipik işlem kontrollerini
ve bunların enerji performansıyla ilişkisini belirleme.
 Politikanın ve hedeflerin aleyhindeki büyük ölçüde enerji kullanımını izlemek ve ölçmek
için var olan tipik düzenlemeleri belirleme.
 Enerji performansını planlamanın önemini belirleme.
ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi Farkındalık Eğitimi
Enerji tasarrufu yaparken, kuruluş adına enerji tasarrufu yapacak kişilerin var olan makineleri ya da
ekipmanları göz önünde bulundurarak nasıl enerji tasarrufu yapabileceklerine dair bilgi ve

+90 216 442 0 235
yeteneklere sahip olmaları gerekmektedir. Buna ek olarak, enerji atığını azaltma şansını da
bulmalıdırlar. Bu kişiler, aşağıda belirtildiği gibi, enerji kullanımını belirlemelerine yardımcı olacak
özel bir eğitime ihtiyaç duyarlar:
 Güvenlik ve iletişim becerileri,
 Çalışmakta oldukları sanayi türüyle ilişkili bilgiler,
 Ekipmanların çalışma prensiplerine ilişkin bilgiler,
 Tasarruf edilen enerjinin araştırmasını yapma ve bunu dolar bazında sunma.
Kuruluş, her çalışanının aşağıda belirtilen maddelerin farkında olduğundan emin olmalıdır:
a) Enerji yönetim sisteminin, enerji politikası, prosedürü ve gereklilikleriyle uyumluluğunun önemi
b) Enerji yönetim sisteminin gerekliliklerini karşılama konusundaki rolleri, sorumlulukları ve
yetkileri
c) Gelişen enerji performansının yararları
d) Enerji kullanımının, var olan ya da potansiyel, etkinliklerine etkisi; bu etkinliklerin enerji
hedeflerine ulaşmadaki katkısı ve belirlenmiş prosedürlere aykırı davranmanın potansiyel sonuçları
Kaynak URL: https://goo.gl/SAzJ7k

ISO 50001 nedir?

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to ISO 50001 nedir?

Similar to ISO 50001 nedir? (20)

More from nbeksi

More from nbeksi (20)

ISO 50001 nedir?