انتقال دادن موقعیت مکانی پدیده ها از روی سطح منحنی گونه زمین بر روی سطح مستوی نقشه، تصویر کردن می نامند که به روشهای مختلف انجام می شود

1. ‫آموزش‬GIS
‫با‬ ‫اجمالی‬ ‫آشنایی‬
‫در‬ ‫تصویر‬ ‫های‬ ‫سیستم‬GIS
‫قضوهی‬ ‫نسیم‬ : ‫توسط‬

2. ‫مقدمه‬
‫؟‬ ‫چیست‬ ‫نقشه‬
‫سطح‬ ‫عوارض‬ ‫قائم‬ ‫تصویر‬ ‫از‬ ‫است‬ ‫عبارت‬ ‫نقشه‬
‫یک‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫مبنا‬ ‫سطح‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫زمین‬
‫زمین‬ ‫عوارض‬ ‫کلیه‬ ‫و‬ ‫شده‬ ‫رسم‬ ‫دوبعدی‬ ‫سطح‬
‫این‬ ‫به‬ .‫باشد‬ ‫شده‬ ‫کوچک‬ ‫آن‬ ‫در‬ ‫یکسان‬ ‫طور‬ ‫به‬
.‫گویند‬ ‫می‬ ‫مقیاس‬ ‫شده‬ ‫کوچک‬ ‫نسبت‬

3. ‫مقدمه‬
‫نقشه‬ ‫یک‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ ‫برای‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬۳‫قابل‬ ‫مرحله‬
: ‫است‬ ‫تصور‬

4. ‫مقدمه‬
‫نقشه‬ ‫یک‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ ‫برای‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬۳‫قابل‬ ‫مرحله‬
: ‫است‬ ‫تصور‬
●‫اول‬ ‫گام‬‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫برای‬ ‫مناسب‬ ‫مدلی‬ ‫انتخاب‬ :
‫زمین‬

5. ‫مقدمه‬
‫نقشه‬ ‫یک‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ ‫برای‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬۳‫قابل‬ ‫مرحله‬
: ‫است‬ ‫تصور‬
●‫اول‬ ‫گام‬‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫برای‬ ‫مناسب‬ ‫مدلی‬ ‫انتخاب‬ :
‫زمین‬
●‫دوم‬ ‫گام‬‫یک‬ ‫به‬ ‫زمین‬ ‫بعدی‬ ‫سه‬ ‫عوارض‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ :
‫تصویر‬ ‫روش‬ ‫تعیین‬ ) ‫تسطیح‬ ‫قابل‬ ‫بعدی‬ ‫دو‬ ‫رویه‬
‫سازی‬(

6. ‫مقدمه‬
‫نقشه‬ ‫یک‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ ‫برای‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬۳‫قابل‬ ‫مرحله‬
: ‫است‬ ‫تصور‬
●‫اول‬ ‫گام‬‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫برای‬ ‫مناسب‬ ‫مدلی‬ ‫انتخاب‬ :
‫زمین‬
●‫دوم‬ ‫گام‬‫یک‬ ‫به‬ ‫زمین‬ ‫بعدی‬ ‫سه‬ ‫عوارض‬ ‫کردن‬ ‫تصویر‬ :
‫تصویر‬ ‫روش‬ ‫تعیین‬ ) ‫تسطیح‬ ‫قابل‬ ‫بعدی‬ ‫دو‬ ‫رویه‬
‫سازی‬(
●‫سوم‬ ‫گام‬‫تا‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫رویه‬ ‫کردن‬ ‫مسطح‬ ‫و‬ ‫گسترش‬ :
‫سازی‬ ‫تصویر‬ ‫نوع‬ ‫انتخاب‬ ) ‫شود‬ ‫حاصل‬ ‫بعدی‬ ‫دو‬ ‫نقشه‬(

7. ‫آموزش‬GIS
‫اول‬ ‫گام‬
‫زمین‬ ‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫شکل‬ ‫برای‬ ‫مناسب‬ ‫مدلی‬ ‫انتخاب‬

8. ‫اول‬ ‫گام‬
‫زمین‬ ‫پیچیده‬ ‫ل‬ ‫شک‬ ‫یم‬ ‫ترس‬ ‫برای‬ ‫گام‬ ‫ن‬ ‫اولی‬
‫آن‬ ‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫ل‬‫شک‬ ‫برای‬ ‫بی‬‫مناس‬ ‫مدل‬ ‫انتخاب‬
‫در‬ ‫و‬ ‫نیست‬ ‫کامل‬ ‫کره‬ ‫یک‬ ‫زمین‬ ‫شکل‬ .‫است‬
‫قطبین‬ ‫ن‬ ‫بی‬ ‫امتداد‬ ‫از‬ ‫ر‬ ‫بزرگت‬ ‫توا‬ ‫اس‬ ‫امتداد‬
.‫است‬
‫زمین‬ ‫واقعی‬ ‫شکل‬

9. ‫اول‬ ‫گام‬
‫کردن‬ ‫مدل‬ ‫و‬ ‫محاسبات‬ ‫انجام‬ ‫دلیل‬ ‫همین‬ ‫به‬
‫کاربرد‬ ‫برای‬ ‫اما‬ .‫شود‬ ‫می‬ ‫مشکل‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬
‫که‬ ‫یکنواخت‬ ‫و‬ ‫منظم‬ ‫شکل‬ ‫یک‬ ‫به‬ ‫علمی‬ ‫های‬
، ‫باشد‬ ‫زمین‬ ‫توپوگرافی‬ ‫سطح‬ ‫به‬ ‫نزدیک‬ ‫بسیار‬
.‫داریم‬ ‫نیاز‬
‫زمین‬ ‫واقعی‬ ‫شکل‬

10. ‫اول‬ ‫گام‬
‫وجهی‬ ‫بهترین‬ ‫به‬ ‫بتواند‬ ‫باید‬ ‫ریاضی‬ ‫مدل‬ ‫این‬
‫انتقال‬ ‫میدان‬ ‫و‬ ‫آن‬ ‫دوران‬ ‫مرکز‬ ، ‫زمین‬ ‫شکل‬
‫سازی‬ ‫مدل‬ ‫برای‬ ‫این‬ ‫بنایر‬ . ‫کند‬ ‫توصیف‬ ‫را‬ ‫آن‬
‫آشنا‬ ‫مفهوم‬ ‫ج‬‫پن‬ ‫ا‬‫ب‬ ‫ت‬‫اس‬ ‫لزم‬ ‫ن‬‫زمی‬ ‫طح‬‫س‬
‫میشود‬ ‫باعث‬ ‫مفاهیم‬ ‫این‬ ‫با‬ ‫آشنایی‬ . ‫شویم‬
‫تصویر‬ ‫های‬ ‫سیستم‬ ‫با‬ ‫بتوانیم‬ ‫بهتر‬ ‫عمل‬ ‫در‬ ‫که‬
. ‫کنیم‬ ‫کار‬

11. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ا‬‫است‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬ ‫مفاهیم‬ ‫ین‬:
●‫زمین‬ ‫طبیعی‬ ‫سطح‬
●) ‫ژئوئید‬Geoid(
●‫اسفروئید‬ ‫و‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬
●) ‫دیتوم‬datum(
●‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫پردازیم‬ ‫می‬ ‫مفاهیم‬ ‫این‬ ‫شرح‬ ‫به‬ ‫ادامه‬ ‫در‬

12. ‫آموزش‬GIS
‫زمین‬ ‫طبیعی‬ ‫سطح‬

13. ‫زمین‬ ‫طبیعی‬ ‫سطح‬
‫نبوده‬ ‫ریاضی‬ ‫مبنای‬ ‫با‬ ‫سطح‬ ‫یک‬ ‫زمین‬ ‫طبیعی‬ ‫سطح‬
‫برای‬ ‫مبنا‬ ‫طح‬ ‫س‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫را‬ ‫ن‬ ‫آ‬ ‫توان‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫رو‬ ‫ن‬ ‫ای‬ ‫از‬
‫و‬ ‫مشاهدات‬ ‫واقع‬ ‫در‬ . ‫آورد‬ ‫شمار‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫بات‬ ‫محاس‬
‫سطح‬ ‫ن‬ ‫ای‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫ی‬ ‫همگ‬ ‫ه‬ ‫اولی‬ ‫های‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬
. ‫گیرد‬ ‫می‬ ‫صورت‬
‫اول‬ ‫گام‬

14. ‫زمین‬ ‫طبیعی‬ ‫سطح‬
‫تعیین‬ ‫و‬ ‫پیشرفته‬ ‫های‬ ‫دستگاه‬ ‫وجود‬ ‫با‬ ‫امروزه‬ ‫البته‬
‫صورت‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ن‬ ‫زمی‬ ‫طح‬ ‫س‬ ‫ف‬ ‫مختل‬ ‫نقاط‬ ‫ت‬ ‫موقعی‬
‫یک‬ ‫که‬ ‫دارد‬ ‫وجود‬ ‫امکان‬ ‫این‬ ‫دقیق‬ ‫و‬ ‫سریع‬ ، ‫متراکم‬
‫در‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫درست‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫برای‬ ‫هندسی‬ ‫مدل‬
‫زمین‬ ‫ی‬ ‫رقوم‬ ‫مدل‬ ‫ن‬ ‫آ‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫برداری‬ ‫ه‬ ‫نقش‬ ‫طلح‬ ‫اص‬
DTM‫یا‬Digital terrain mode. ‫میگویند‬
‫اول‬ ‫گام‬

15. ‫آموزش‬GIS
) ‫ژئوئید‬Geoid(

16. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئوئید‬)Geoid(
‫زمین‬ ‫گرانی‬‫میدان‬ ‫پتانسیل‬‫هم‬ ‫سطوح‬ ‫از‬ ‫یکی‬ ‫ژئوئید‬
‫بهترین‬ ‫ه‬‫ب‬ ‫را‬ ‫آزاد‬ ‫آبهای‬ ‫ط‬‫متوس‬ ‫طح‬‫س‬ ‫ه‬‫ک‬ ‫ت‬‫اس‬
‫می‬ ‫نیز‬ ‫زمین‬ ‫شبه‬ ‫را‬ ‫آن‬ ،‫زند‬‫می‬ ‫تقریب‬ ‫ممکن‬ ‫شکل‬
‫)بدون‬ ‫زمین‬ ‫ی‬‫واقع‬ ‫طح‬‫س‬ ‫د‬‫ژئوئی‬ ‫ع‬‫واق‬ ‫در‬ .‫نامنند‬
‫عمق‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫ه‬ ‫قاره‬ ‫های‬ ‫بلندی‬ ‫تی‬ ‫پس‬ ‫کردن‬ ‫لحاظ‬
‫باشد‬ ‫می‬ (‫ها‬ ‫اقیانوس‬

17. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئوئید‬)Geoid(
‫آب‬ ‫کنیم‬ ‫فرض‬ ‫چنانچه‬ ‫گفت‬ ‫باید‬ ‫ژئوئید‬ ‫تعریف‬ ‫در‬
‫ها‬ ‫تپه‬ ‫و‬ ‫کوهها‬ ‫زیر‬ ‫به‬ ‫اقیانوسها‬ ‫و‬ ‫دریاها‬ ‫همه‬
‫در‬ ‫جهان‬ ‫آزاد‬ ‫آبهای‬ ‫از‬ ‫فرضی‬ ‫سطحی‬ ، ‫د‬‫یاب‬ ‫امتداد‬
‫تطابق‬ ‫بیشترین‬ ‫که‬ ‫آید‬ ‫می‬ ‫بدست‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫سطح‬
.‫دارد‬ ‫زمین‬ ‫نامنظم‬ ‫و‬ ‫قاعده‬ ‫بی‬ ‫سطح‬ ‫با‬ ‫را‬

18. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئوئید‬)Geoid(
‫نظر‬ ‫در‬ ‫صفر‬ ‫تراز‬ ‫سطح‬ ‫را‬ ‫ژئوئید‬ ‫توان‬ ‫می‬ ‫بنابراین‬
‫آن‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫را‬ ‫زمین‬ ‫مختلف‬ ‫نقاط‬ ‫ارتفاع‬ ‫و‬ ‫گرفت‬
.‫گویند‬ ‫می‬ ‫ارتومتریک‬ ‫ارتفاع‬ ‫آن‬ ‫به‬ ‫که‬ . ‫سنجید‬

19. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئوئید‬)Geoid(
‫یک‬ ‫نیز‬ ‫ژئوئید‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫این‬ ‫اهمیت‬ ‫حائز‬ ‫نکته‬
‫زمین‬ ‫طح‬‫س‬ ‫د‬‫همانن‬ ‫و‬ ‫ت‬‫نیس‬ ‫ل‬‫کام‬ ‫بیضوی‬
‫بود‬ ‫ناهمگن‬ ‫زیرا‬ . ‫ت‬‫اس‬ ‫بیضوی‬ ‫ه‬ ‫شبی‬ ‫ط‬ ‫فق‬
‫است‬ ‫شده‬ ‫موجب‬ ‫زمین‬ ‫داخل‬ ‫های‬ ‫توده‬ ‫چگالی‬
‫به‬ ‫ته‬ ‫بس‬ ‫ن‬ ‫زمی‬ ‫طح‬ ‫س‬ ‫در‬ ‫ش‬ ‫گران‬ ‫شتاب‬ ‫ه‬ ‫ک‬
.‫باشد‬ ‫متفاوت‬ ‫زمین‬ ‫پوسته‬ ‫زیر‬ ‫مواد‬ ‫چگالی‬

20. ‫آموزش‬GIS
‫اسفروئید‬ ‫و‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬

21. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫شکل‬ ‫ک‬‫ی‬ ‫د‬ ‫ژئوئی‬ ‫د‬ ‫ش‬ ‫بیان‬ ‫ه‬ ‫ک‬ ‫ه‬ ‫گون‬ ‫همان‬
‫ریاضی‬ ‫صریح‬ ‫فرمول‬ ‫یک‬ ‫یعنی‬ ، ‫نیست‬ ‫ریاضی‬
‫که‬ ‫داریم‬ ‫نیاز‬ ‫ریاضی‬ ‫شکلی‬ ‫به‬ ‫بنابراین‬ . ‫ندارد‬
.‫دهد‬ ‫نشان‬ ‫خوب‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫زمین‬ ‫ابعاد‬ ‫و‬ ‫شکل‬

22. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫مرکز‬ ‫به‬ ‫کره‬ ‫یک‬ ، ‫ریاضی‬ ‫ل‬‫شک‬ ‫بهترین‬ ‫ابتدا‬
‫اما‬ . ‫بود‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫متوسط‬ ‫شعاع‬ ‫و‬ ‫زمین‬ ‫جرم‬
‫فشردگی‬ ‫و‬ ‫استوا‬ ‫در‬ ‫زمین‬ ‫انحنای‬ ‫به‬ ‫توجه‬ ‫با‬
‫شد‬ ‫پیشنهاد‬ ‫دیگری‬ ‫ریاضی‬ ‫شکل‬ ‫قطب‬ ‫در‬ ‫آن‬
‫آن‬ ‫به‬ ‫که‬‫اسفروئ‬.‫گویند‬ ‫می‬ ‫ید‬

23. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫محور‬ ‫حول‬ ‫بیضی‬ ‫ییک‬‫ی‬ ‫دوران‬ ‫از‬ ‫ییفروئید‬‫س‬‫ا‬
‫)محور‬ ‫ش‬ ‫کوچک‬b‫این‬ .‫آید‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫بوجود‬ (
) ‫ت‬‫ابلی‬ ‫را‬ ‫فروئید‬‫اس‬Oblate. ‫گویند‬ ‫ی‬‫م‬ (
‫شکل‬ ‫عنوان‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ت‬ ‫ابلی‬ ‫فروئید‬ ‫اس‬ ‫از‬ ‫تفاده‬‫اس‬
.‫است‬ ‫بوده‬ ‫قبول‬ ‫مورد‬ ‫همواره‬ ‫زمین‬ ‫ریاضی‬

24. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫توان‬ ‫می‬ ‫را‬ ‫اسفروئید‬ ‫هندسی‬ ‫یا‬ ‫ریاضی‬ ‫شکل‬
‫به‬ .‫کرد‬ ‫تعیین‬ ‫آن‬ ‫بیضوی‬ ‫محور‬ ‫دو‬ ‫وسیله‬ ‫به‬
) ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬ ، ‫بیضوی‬ ‫این‬Ellipsoid‫می‬ (
‫اهمیت‬ ‫بیضوی‬ ‫این‬ ‫مشخصات‬ ‫و‬ ‫ابعاد‬ . ‫گویند‬
‫مناسب‬ ‫آن‬ ‫ابعاد‬ ‫هرگاه‬ .‫دارد‬ ‫ژئودزی‬ ‫در‬ ‫زیادی‬
‫موقعیت‬ ‫تعیین‬ ‫در‬ ‫زیادی‬ ‫خطای‬ ‫نشود‬ ‫انتخاب‬
.‫آمد‬ ‫خواهد‬ ‫پدید‬ ‫نقاط‬

25. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫پارامتر‬ ‫سه‬ ‫دارای‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬ ‫هر‬ ‫کلی‬ ‫طور‬ ‫به‬
‫است‬ ‫اصلی‬
●‫بیضوی‬ ‫بزرگ‬ ‫قطر‬ ‫نصف‬a(‫استوایی‬ ‫)شعاع‬
●‫کوچک‬ ‫قطر‬ ‫نصف‬b(‫قطبی‬ ‫)شعاع‬
●‫بیضوی‬ ‫فشردگی‬f‫بین‬ ‫رابطهء‬ ‫دهنده‬ ‫نشان‬ ‫که‬
) ‫استوایی‬ ‫شعاع‬a) ‫قطبی‬ ‫و‬ (b‫است‬ (

26. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫بیضوی‬ ‫مرکزیت‬ ‫از‬ ‫خروج‬ ‫مانند‬ ‫پارامترها‬ ‫دیگر‬
‫با‬ ‫که‬e‫قبلی‬ ‫های‬ ‫پارامتر‬ ‫از‬ ، ‫دهند‬ ‫می‬ ‫نشان‬
: ‫با‬ ‫است‬ ‫برابر‬ ‫و‬ ‫محاسبه‬ ‫قابل‬

27. ‫اول‬ ‫گام‬
‫مبنا‬ ‫بیضوی‬‫و‬‫اسفروئید‬
‫شعاع‬ ‫با‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬ ‫استوایی‬ ‫شعاع‬ ‫اختل ف‬
‫حدود‬ ‫زمین‬ ‫کره‬۲۱. ‫است‬ ‫کیلومتر‬

28. ‫آموزش‬GIS
) ‫دیتوم‬datum(

29. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫تقریب‬ ‫را‬ ‫زمین‬ ‫شکل‬ ‫اسفروئید‬ ‫یک‬ ‫که‬ ‫حالی‬ ‫در‬
‫آن‬ ‫قراررگیری‬ ‫ییل‬‫ح‬‫م‬ ‫دیتوم‬ ‫.یک‬ ‫یید‬‫ن‬‫ز‬ ‫ییی‬‫م‬
‫نقطه‬ ‫یک‬ ‫یا‬ ‫زمین‬ ‫مرکز‬ ‫به‬ ‫نسبت‬ ‫را‬ ‫اسفروئید‬
‫به‬ ‫ها‬ ‫دیتوم‬ ‫این‬ ‫بنابر‬ . .‫کند‬ ‫می‬ ‫مشخص‬ ‫خاص‬
.‫شوند‬ ‫می‬ ‫تعریف‬ ‫محلی‬ ‫و‬ ‫جهانی‬ ‫صورت‬

30. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫با‬ ‫دیتوم‬ ‫ز‬ ‫مرک‬ ‫ا‬ ‫ی‬ ‫ا‬ ‫مبن‬ ‫ه‬ ‫نقط‬ ، ‫ه‬ ‫نقط‬ ‫ن‬ ‫ای‬
‫ها‬ ‫دیتوم‬ ‫واقع‬ ‫در‬ .‫باشد‬ ‫می‬ ‫ثابت‬ ‫مختصات‬
‫عوارض‬ ‫مکان‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫برای‬ ‫را‬ ‫چهارچوبی‬
‫یک‬ ‫برای‬ ‫ق‬ ‫دقی‬ ‫ل‬ ‫شک‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫ن‬ ‫زمی‬ ‫طح‬ ‫س‬ ‫روی‬
.‫سازد‬ ‫می‬ ‫فراهم‬ ‫را‬ ‫خاص‬ ‫منطقه‬

31. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫صورت‬ ‫به‬ ‫ها‬ ‫دیتوم‬ ‫شد‬ ‫ه‬‫گفت‬ ‫که‬ ‫طور‬ ‫همان‬
‫گذشته‬ ‫در‬ .‫شوند‬ ‫ی‬‫م‬ ‫ف‬‫تعری‬ ‫ی‬‫جهان‬ ‫و‬ ‫ی‬‫محل‬
‫با‬ ‫انطباق‬ ‫بهترین‬ ‫ایجاد‬ ‫برای‬ ‫محلی‬ ‫های‬ ‫دیتوم‬
‫می‬ ‫تعریف‬ ‫مشخص‬ ‫ناحیه‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬
‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫بر‬ ‫خاص‬ ‫منطقه‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫شدند‬
.‫اند‬ ‫بوده‬ ‫منطبق‬

32. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫منطقه‬ ‫یک‬ ‫در‬ ‫دقت‬ ‫بیشترین‬ ‫به‬ ‫رسیدن‬ ‫برای‬
‫بدون‬ ‫را‬ ‫بیضوی‬ ‫است‬ ‫لزم‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫از‬ ‫خاص‬
‫طوری‬ ‫جهان‬ ‫مناطق‬ ‫سایر‬ ‫با‬ ‫تطابقش‬ ‫به‬ ‫توجه‬
‫بیشترین‬ ‫نظر‬ ‫مورد‬ ‫منطقه‬ ‫با‬ ‫که‬ ‫کنیم‬ ‫تعریف‬
. ‫باشد‬ ‫داشته‬ ‫را‬ ‫انطباق‬

33. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫بیضوی‬ ‫مثال‬ ‫برای‬Clarke 1866‫دارای‬
‫در‬ ‫دارد‬ ‫شمالی‬ ‫آمریکای‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫بی‬ ‫مناس‬ ‫انطباق‬
‫از‬ ‫استفاده‬ ‫که‬ ‫درحالی‬ .‫دارد‬ ‫مناسبی‬ ‫دقت‬ ‫نتیجه‬
‫دقت‬ ‫جهان‬ ‫ر‬‫دیگ‬ ‫ق‬‫مناط‬ ‫درمورد‬ ‫بیضوی‬ ‫ن‬‫ای‬
.‫داشت‬ ‫نخواهد‬ ‫آنچنانی‬

34. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫از‬ ‫بیش‬۱۵۰‫جهان‬ ‫های‬ ‫کشور‬ ‫برای‬ ‫محلی‬ ‫دیتوم‬
‫مثال‬ ‫عنوان‬ ‫به‬ ‫است‬ ‫قرارگرفته‬ ‫استفاده‬ ‫مورد‬
‫دیتوم‬ ‫از‬ ‫ایران‬European 1950‫با‬
‫اسفروئید‬International 1909‫نقشه‬ ‫در‬
.‫است‬ ‫کرده‬ ‫استفاده‬ ‫قدیمی‬

35. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫روی‬ ‫و‬ ‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫های‬ ‫تکنولوژی‬ ، ‫پیشرفت‬ ‫با‬
‫هایی‬ ‫دیتوم‬ ، ‫ماهواره‬ ‫های‬ ‫سیستم‬ ‫کارآمدن‬
‫تعریف‬ ‫ن‬‫زمی‬ ‫ل‬‫ک‬ ‫برای‬ ‫بال‬ ‫انطباق‬ ‫و‬ ‫دقت‬ ‫با‬
‫منطبق‬ ‫زمین‬ ‫جرمی‬ ‫مرکز‬ ‫بر‬ ‫آن‬ ‫مرکز‬ ‫که‬ ‫شدند‬
. ‫است‬

36. ‫اول‬ ‫گام‬
) ‫دیتوم‬datum(
‫دیتوم‬ ‫جهانی‬ ‫های‬ ‫دیتوم‬ ‫ترین‬ ‫معرو ف‬ ‫از‬ ‫یکی‬
WGS1984‫نام‬ ‫همین‬ ‫ه‬ ‫ب‬ ‫فروئیدی‬ ‫اس‬ ‫ا‬ ‫ب‬
‫از‬ ‫بسیاری‬ ‫در‬ ‫دیتوم‬ ‫این‬ ‫از‬ ‫حاضر‬ ‫حال‬ ‫در‬ .‫است‬
‫نقشه‬ ‫تولید‬ ‫و‬ ‫تهیه‬ ‫برای‬ ‫ایران‬ ‫جمله‬ ‫از‬ ‫کشورها‬
.‫شود‬ ‫می‬ ‫استفاده‬

37. ‫آموزش‬GIS
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬

38. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫گیری‬ ‫اندازه‬ ‫مبنای‬ ‫جغرافیاایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫به‬ . ‫است‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عوارض‬
‫هر‬ ‫آن‬ ‫اساس‬ ‫بر‬ ‫که‬ ‫است‬ ‫قراردادی‬ ، ‫دیگر‬ ‫بیان‬
‫دقیق‬ ‫ی‬ ‫آدرس‬ ‫دارای‬ ‫ن‬ ‫زمی‬ ‫کره‬ ‫طح‬ ‫س‬ ‫از‬ ‫ه‬ ‫نقط‬
. ‫بود‬ ‫خواهد‬

39. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫با‬ ‫نقطه‬ ‫یک‬ ‫جغرافیایی‬ ‫موقعیت‬ ‫سیستم‬ ‫این‬ ‫در‬
‫طول‬ .‫شود‬ ‫می‬ ‫مشخص‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عرض‬ ‫و‬ ‫طول‬
‫که‬ ‫هستند‬ ‫زوایایی‬ ‫نقطه‬ ‫یک‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عرض‬ ‫و‬
‫صفحه‬ ‫با‬ ‫ترتیب‬ ‫به‬ ‫زمین‬ ‫مرکز‬ ‫در‬ ‫نقطه‬ ‫آن‬ ‫شعاع‬
.‫سازد‬ ‫می‬ ‫استوا‬ ‫و‬ ( ‫)گرینویچ‬ ‫مبدا‬ ‫النهار‬ ‫نصف‬

40. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫جغرافیایی‬ ‫طول‬ ‫دارای‬ ‫که‬ ‫نقاطی‬ ‫هندسی‬ ‫مکان‬
‫دارای‬ ‫که‬ ‫ی‬ ‫نقاط‬ ‫و‬ ‫النهار‬ ‫ف‬ ‫نص‬ ‫تند‬ ‫هس‬ ‫برابری‬
.‫نامند‬ ‫می‬ ‫مدار‬ ‫هستند‬ ‫یکسانی‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عرض‬
‫النهارها‬ ‫ف‬ ‫نص‬ ‫و‬ ‫ا‬ ‫مداره‬ ‫های‬ ‫دایره‬ ‫ع‬ ‫تقاط‬ ‫از‬
.‫شود‬ ‫می‬ ‫ایجاد‬ ‫جغرافیایی‬ ‫شبکه‬

41. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫طبق‬ ‫ه‬‫ک‬ ‫ت‬‫اس‬ ‫النهاری‬ ‫ف‬‫نص‬ ‫مبدا‬ ‫النهار‬ ‫ف‬‫نص‬
‫کشور‬ ‫در‬ ‫واقع‬ ‫چ‬ ‫گرینوی‬ ‫از‬ ‫ی‬ ‫الملل‬ ‫ن‬ ‫بی‬ ‫ق‬ ‫تواف‬
‫قطبین‬ ‫از‬ ‫النهار‬ ‫نصف‬ ‫این‬ .‫گذرد‬ ‫می‬ ‫انگلستان‬
‫غربی‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫بخش‬ ‫دو‬ ‫به‬ ‫را‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫و‬ ‫گذشته‬
. .‫کند‬ ‫می‬ ‫تقسیم‬

42. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫النهار‬ ‫نصف‬ ‫راست‬ ‫سمت‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نقاطی‬ ‫بنابراین‬
‫در‬ ‫نقاطی‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫طول‬ ‫دارای‬ ‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫مبدا‬
‫غربی‬ ‫طول‬ ‫دارای‬ ‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرا‬ ‫آن‬ ‫چپ‬ ‫سمت‬
‫و‬ ‫شمالی‬ ‫امتداد‬ ‫ا‬ ‫النهاره‬ ‫ف‬ ‫نص‬ .‫بود‬ ‫د‬ ‫خواهن‬
‫تا‬ ‫صفر‬ ‫از‬ ‫و‬ ‫داشته‬ ‫جنوبی‬۱۸۰‫و‬ ‫غرب‬ ‫در‬ ‫درجه‬
.‫اند‬ ‫شده‬ ‫کشیده‬ ‫مبدا‬ ‫النهار‬ ‫نصف‬ ‫شرق‬

43. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫به‬ ‫را‬ ‫زمین‬ ‫کره‬ ‫و‬ ‫گذشته‬ ‫زمین‬ ‫مرکز‬ ‫از‬ ‫استوا‬ ‫خط‬
. ‫کند‬ ‫ی‬‫م‬ ‫یم‬‫تقس‬ ‫ی‬‫جنوب‬ ‫و‬ ‫ی‬‫شمال‬ ‫ش‬ ‫بخ‬ ‫دو‬
‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫استوا‬ ‫سطح‬ ‫بالی‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نقاطی‬
‫سطح‬ ‫پایین‬ ‫در‬ ‫که‬ ‫نقاطی‬ ‫و‬ ‫شمالی‬ ‫عرض‬ ‫دارای‬
.‫بود‬ ‫خواهند‬ ‫جنوبی‬ ‫عرض‬ ‫دارای‬ ‫دارند‬ ‫قرار‬ ‫استوا‬
‫ع‬‫شمالی‬ ‫رض‬
‫ع‬‫جنوبی‬ ‫رض‬
‫استوا‬

44. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫حدود‬ ‫تا‬ ‫و‬ ‫دارند‬ ‫غربی‬ ‫و‬ ‫شرقی‬ ‫امتداد‬ ‫مدارها‬۹۰
‫و‬ ‫شمال‬ ‫در‬ ‫درجه‬۹۰‫استوا‬ ‫خط‬ ‫جنوب‬ ‫در‬ ‫جه‬ ‫در‬
‫حدود‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عرض‬ ‫از‬ ‫درجه‬ ‫هر‬ . ‫دارند‬ ‫امتداد‬
۱۱۱.‫است‬ ‫کیلومتر‬

45. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
) ‫مختصات‬ ‫مبدا‬0,0‫غربی‬ ‫ساحل‬ ‫از‬ ‫دورتر‬ ‫کمی‬ (
‫در‬ ‫نقطه‬ ‫هر‬ ‫مختصات‬ ‫بنابراین‬ .‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫افریقا‬
‫)عرض‬ ‫/جنوبی‬ ‫ییی‬‫ل‬‫شما‬ ‫های‬ ‫ییع‬‫ب‬‫ر‬ ‫از‬ ‫ییی‬‫ک‬‫ی‬
( ‫جغرافیایی‬ ‫)طول‬ ‫شرقی‬ / ‫غربی‬ ‫و‬ ( ‫جغرافیایی‬
.‫گیرند‬ ‫می‬ ‫قرار‬ ‫مرکز‬ ‫این‬
N
S
W E

46. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫در‬ ‫نقطه‬ ‫ک‬ ‫ی‬ ‫م‬ ‫میگویی‬ ‫ی‬ ‫وقت‬ ‫مثال‬ ‫طور‬ ‫ه‬ ‫ب‬
‫موقعیت‬۲۰‫و‬ ‫شمالی‬ ‫درجه‬۴۵‫قرار‬ ‫غربی‬ ‫درجه‬
‫است‬ ‫معنا‬ ‫این‬ ‫به‬ . ‫دارد‬۲۰‫استوا‬ ‫خط‬ ‫بالی‬ ‫درجه‬
‫و‬۴۵.‫دارد‬ ‫قرار‬ ‫مبدا‬ ‫النهار‬ ‫نصف‬ ‫غرب‬ ‫درجه‬

47. ‫اول‬ ‫گام‬
‫جغرافیایی‬ ‫مختصات‬ ‫سیستم‬
‫بر‬ ‫یکسانی‬ ‫د‬‫واح‬ ‫دارای‬ ‫ی‬‫جغرافیای‬ ‫عرض‬ ‫و‬ ‫طول‬
‫طول‬ ‫درجه‬ ‫ییک‬‫ی‬ .‫ییتند‬‫س‬‫نی‬ ‫یین‬‫ی‬‫زم‬ ‫ییطح‬‫س‬ ‫روی‬
(‫)استوا‬ ‫درجه‬ ‫صفر‬ ‫جغرافیایی‬ ‫عرض‬ ‫در‬ ‫جغرافیایی‬
‫معادل‬ ‫حدودا‬۱۱۱‫)نقطه‬ ‫است‬ ‫زمین‬ ‫روی‬ ‫کیلومتر‬
a‫ی‬‫جغرافیای‬ ‫عرض‬ ‫روی‬ ‫بر‬ ‫ی‬‫حال‬ ‫در‬ (۶۰‫درجه‬
‫معادل‬ ‫حدودا‬۵۵‫نقطه‬ ) ‫بود‬ ‫خواهد‬ ‫کیلومتر‬b(
‫نقطه‬ ) .‫است‬ ‫کیلومتر‬ ‫صفر‬ ‫حدودا‬ ‫قطبین‬ ‫در‬ ‫و‬c(
a
b c

48. ‫آموزش‬GIS
‫ارتفاع‬

49. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ارتفاع‬
:‫است‬ ‫زیر‬ ‫شرح‬ ‫به‬ ‫که‬ ‫داریم‬ ‫ارتفاع‬ ‫نوع‬ ‫سه‬
●) ‫ارتومتریک‬ ‫ارتفاع‬H(
●) ‫ژئودیک‬ ‫ارتفاع‬h(
●) ‫ژئوئید‬ ‫ارتفاع‬N(

50. ‫اول‬ ‫گام‬
‫اورتومتریک‬ ‫ارتفاع‬
‫و‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫از‬ ‫نقطه‬ ‫یک‬ ‫بین‬ ‫هندسی‬ ‫فاصله‬
‫را‬ (‫شاقولی‬ ‫ط‬‫د)خ‬‫ژئوئی‬ ‫بر‬ ‫م‬‫قائ‬ ‫طول‬ ‫در‬ ‫د‬‫ژئوئی‬
‫یک‬ ‫ژئوئید‬ ‫که‬ ‫آنجا‬ ‫از‬ . ‫گویند‬ ‫اورتومتریک‬ ‫ارتفاع‬
‫ارتفاع‬ ‫بنابراین‬ ‫ییت‬‫س‬‫ا‬ ‫یییل‬‫س‬‫پتان‬ ‫ییم‬‫ه‬ ‫ییطح‬‫س‬
‫آن‬ ‫تغییرات‬ ‫و‬ ‫ه‬ ‫جاذب‬ ‫میزان‬ ‫ا‬ ‫ب‬ ‫ک‬ ‫اورتومتری‬
. ‫دارد‬ ‫ارتباط‬ ‫درمحل‬

51. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئودتیک‬ ‫ارتفاع‬
‫یک‬ ‫سطح‬ ‫با‬ ‫زمین‬ ‫سطح‬ ‫در‬ ‫نقطه‬ ‫یک‬ ‫بین‬ ‫فاصله‬
‫ژئودتیک‬ ‫ارتفاع‬ ‫را‬ ‫بیضوی‬ ‫بر‬ ‫قائم‬ ‫طول‬ ‫در‬ ‫بیضوی‬
‫با‬ ‫که‬ ‫گویند‬ ‫می‬GPS‫ارتفاع‬ . ‫آید‬ ‫می‬ ‫بدست‬
‫که‬ ‫ک‬ ‫ارتومتری‬ ‫ارتفاع‬ ‫خل ف‬ ‫بر‬ ‫کامل‬ ‫ک‬ ‫ژئودتی‬
‫به‬ ‫وابسته‬ ‫کامل‬ ، ‫بوده‬ ‫ن‬‫زمی‬ ‫فیزیک‬ ‫به‬ ‫وابسته‬
. ‫باشد‬ ‫می‬ ‫ریاضی‬ ‫فضای‬

52. ‫اول‬ ‫گام‬
‫ژئوئید‬ ‫ارتفاع‬
‫ارتفاع‬ ‫ژئوئید‬ ‫و‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬ ‫یک‬ ‫بین‬ ‫فاصله‬ ‫به‬
‫با‬ ‫را‬ ‫آن‬ ‫و‬ ‫گویند‬ ‫می‬ ‫ژئوئید‬N. ‫دهند‬ ‫می‬ ‫نشان‬
.‫دارد‬ ‫بستگی‬ ‫محل‬ ‫و‬ ‫مبنا‬ ‫بیضوی‬ ‫به‬ ‫آن‬ ‫مقدار‬

53. ‫آموزش‬GIS
‫باشید‬ ‫همراه‬ ‫ما‬ ‫با‬ ‫ادامه‬ ‫در‬